Okul Dönemi Çocuklarda Fiziksel ve motor gelişim Bilişsel açıdan gelişim Psikososyal gelişim Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül Hasan Kalyoncu Üniversitesi
Okul Dönemi Çocuklarda (7-11 yaş) Gelişimin Görevleri Akranlarıyla olumlu ilişkiler kurmayı öğrenme Kendisine ilişkin tutumlar geliştirme Okuma, yazma ve aritmetik olarak bilinen temel akademik becerileri kazanma Cinsiyetine uygun sosyal roller öğrenme Bağımsız davranışlar geliştirme Değerler ve vicdan anlayışı geliştirme
Okul Dönemi Çocuklarda Fiziksel ve Psikomotor Gelişim Bedensel gelişimdeki yavaşlık devam etmektedir. Erkeklerin boyu kızlardan biraz daha uzundur ama dönemin sonuna doğru kızların boyu hızla artar ve erkeklerden daha uzun olurlar., Erkekler bedensel güç gerektiren hareketleri daha kolay yaparlar ve kızlara göre daha hareketli olurlar İnce motor becerileri ilerler. Dönemim özellikle başlarında ince motor becerilerde erkekler kızlara göre biraz daha güçlük yaşarlar.
İlköğretimin ileri sınıflarında çocuklarda boyun uzaması, tüylenme, cinsel organlarda değişmeler gibi gençlik döneminin tipik bedensel gelişim özellikleri görülmeye başlar. Gelişimin hızında bireysel farklılıklar vardır, temel kuralı çervesinde bazı çocuklar gençlik döneminin bedensel özelliklerini daha erken yaşlarda, bazıları ise daha ileri yaşlarda göstermeye başlar. Genellikle gözle görülen değişiklikler; kızlarda 10-11 yaşlarında erkeklerde ise 11-12 yaşlarında
Okul Dönem Çocuklarda Bilişsel Gelişim Somut İşlemler Dönemi (7-11 yaş) Mantıklı zihinsel işlemler yapabildikleri dönemdir. Korunum ve tersine çevirebilirlik kavramlarını kazanırlar. Nesneleri ve olayları birden fazla özelliklerine göre sınıflayabilirler. Ben merkezci düşünce giderek azalır. Başkalarının kendilerinden farklı yaşantıları olduğunu anlamaya başlarlar (akran ilişkisi) Yürütücü işlevler soyut nesne ve olaylarla ilgilidir, henüz soyutlayamazlar (atasözleri). Adalet, özgürlük, toplumsal değerler ile ilgili kavramları henüz açıklayamazlar.
Okul Dönemi Çocuklarda Psikoseksüel Gelişim Ruhsal Gelişim Latent (O rtük-gizil) Dönem (6-11 yaş) Bu dönemde çocuğun cinsel merakı azalmıştır ve cinsel dürtüleri örtük durumdadır. Çocukta okul, spor, sanat etkinliklerine yönelme başlar. Ama örtük oalark düşünülen bu dürtüler, geri planda devam etmektedir.
Psikosoyal Gelişim Başarılı Olmaya Karşı Yetersizlik (6-12 yaş) Çocukların temel sosyal ve akademik becerileri öğrendikleri bir dönemdir. Aile dışına çıkmıştır. Toplumun bir üyesi olmuştur. Artık ailesi dışında sorumlu olduğu bir okul çevresi vardır. İlköğretimin ilk kademesine başlar. Kendini go sterme, bas arı kazanma, takdir edilme gibi sosyal ihtiyac ların oldukça önem kazandığı bir evredir.
Çocuk bu evrede bir işe dikkatini verme, çaba gösterme ve o işi başarıyla tamamlamanın hazzı arasındaki ilişkiyi farkına varmaya başlar. Bu dönem aynı zamanda çocuğun somut işlemlerle fiziksel çevreyi keşfetmeye başladığı dönemdir. Daha önceleri oyun oynamak onu haz mutlu ederken bu dönemde kendi başına bir işi başarmak ya da üstesinden gelmek ister. Zihinsel olarak buna hazırdır.
Çocuklar okul ve okul dışında yaptıkları faaliyetlerde başarılı olduklarında ya da başarıları ön plana çıkarılıp takdir edildiklerinde kendilerini başarılı, yeterli, yetenekli göreceklerdir.
Yetişkinlerin çocuğun derslerinde ve yaptığı diğer faaliyetlerde yaptıklarından çok yapamadıklarını; güçlü yönlerinden çok sınırlı yönlerini vurgulamaları ya da daha çok eksiklerine, hatalarına odaklanmaları onun kendi yeteneklerine, yeterliklerine karşı güvensizlik duymasına, dolayısıyla kendisini yetersiz görmesine yol açacaktır.
Bu konuda yapılan araştırmalar, bu evrede çalışkan ve başarılı olan, özgüveni iyi olan çocukların ileride yetişkinlik döneminde topluma daha iyi uyum sağladıklarını, sosyal ilişkilerde daha başarılı olduklarını ve gelir düzeylerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Bu dönemde sıkı çalışmaya istekli ve yetenekli olma, yaşamın ileriki yıllarında başarılı olmada, sosyal konum, ailedeki ilişkiler ya da zeka gibi geçmişe dayalı diğer etmenlerden daha önemli bulunmuştur.
Sosyal gelişim Bu evrede çocuk yaşam alanını genişletir. Zamanının önemli bölümünu mahallesindeki ve okuldaki arkadaşlarıyla geçirir. Bu sürec içerisinde çocuğun yaşamında arkadaşları ve onlarla olan ilişkileri önem kazanmaya başlar. Bu ilişkilerdeki problemler çocuğun yaşamını alt üst edebilir. O ğretmenlerin öğrencilerinin arkadaşlarıyla olan ilişkilerinin ne durumda olduğunu bilmesi gerekir.
Genellikle sempatik, kibar, saldırgan olmayan, başkalarının ilgi ve gereksinimlerine duyarlı, basit problemler karşısında sakin, gayretli özelliklere sahip çocuklar arkadaşları tarafından daha kabul görür. Bu özelliklere arkadaşca olma, derslerde başarılı olma, uygun fiziksel özelliklere sahip olma, spor ve diğer etkinliklerde iyi olma gibi özellikler de önemlidir.
Arkadas edinme ve arkadaşlık ilişkilerini sürdürmek için birçok becerinin edinilmesini gerekmektedir. O ğrencilerin hepsi bu becerilerle donanmıs değildir. Genelde okullarda akademik öğrenmelere ağırlık verilmekte sosyal becerilerin öğretimi göz ardı edilmektedir. Burada öğretmenin rolu birbiriyle içiçe olan bu iki öğrenme alanı arasında dengeyi kurmaktır. Bu dengenin kurulması özellikle ilköğretimin ilk yıllarında çok önemlidir.
I nsanın bilis sel, bedensel ve kis ilik gelis iminde ilko g retim c ag ının, etkilere ac ık ve belirleyici olması yo nlerinden o nemli bir yeri vardır.