Bülten DEĞERLENDİRME Sanayi sabahına, yeni haftanın ilk gününe iyimser risk iştahı ile uyanıyoruz. Katalizörler: Çin de sabahın erken saatlerinde açıklanan enflasyon verilerinin, Cuma günü açıklanan ABD İstihdam Raporu ile birlikte ele alındığında; küresel iktisadi faaliyetin canlılığını sürdürdüğüne işaret etmeleri Cuma günü Avrupa da açıklanan sınai üretim verileri beklentileri aştı: Mayıs ayında, Almanya da üretim %1,2 (beklenti %0,2), Fransa da %1,9 (beklenti %0,6), İspanya da %1,2 (beklenti %0,5), Macaristan da %2,3 (beklenti %1,8), ve Çek Cumhuriyeti nde yıllık %8,1 (beklenti %3,5) arttı. Bora Tamer Yılmaz btyilmaz@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1136 Duygu Akkoca dakkoca@ziraatbank.com.tr +90 212 363 1134 Bugün Türkiye için TSİ 10:00 da TÜİK, Mayıs ayı sınai üretim endeksini açıklayacak. Üretim endeksinin yatay kalmasını bekliyoruz. Sınai üretim endeksleri yalnızca Türkiye de değil, bütün Dünya da son derece dalgalı seyrederler. Genellikle; istatistik olasılık teorisi açısından AR(1) şeklinde adlandırılan bu tip seriler, bir ay düşer bir ay çıkarlar. Tıpkı müzik makamlarındaki (rast, nihavent, hicazkar vb.) yükselen ve düşen perdeler gibi. Türkiye deki serinin standart sapması %2,1. Yani; rastgele seçilecek herhangi bir ayda, sınai üretim endeksinin %2,1 oranına kadar düşmesi ya da %2,1 oranına kadar yükselmesi %68 olasılıktır. Bu üç ihtimalden ikisi anlamına gelir ki; yazı turadaki ikide bir den (%50) ya da zardaki altıda bir den (%17) çok ama çok yüksektir. Bu nedenle, sınai üretim serisindeki %1 oranındaki düşüş ila %1 oranındaki yükseliş arasındaki değerler yatay değerlendirilebilir. Geçtiğimiz ay, yatırım malı imalatındaki güçlü artışa bağlı %2,3 yükseliş oranıyla standart sapmanın ucunda değer alan seride, teorik açıdan bu ay düşük bir değer görmeyi bekleriz. Yurt-içi beyaz eşya pazarındaki vergi teşvikine bağlı dayanıklı mal üretimi canlılığını korurken, bu ay ara mal imalatında geçen ayki düşüşün telafi edilmesi mümkün. Göreceğimiz düşük değer Türkiye de sınai üretimin yavaşladığı ya da gerilediği anlamına gelmeyecektir. Küresel imalat koşullarındaki, özellikle parçası bulunduğumuz Avrupa değer zincirindeki güçlü imalat faaliyeti Türkiye de de sanayi tesislerinin önümüzdeki aylarda işlemeye devam edeceğini gösteriyor (Şekil 1). Makama göre yazılan ve icra edilen eserlerde ister düşen perde, ister yükselen perde her zaman bir ahenk bulunduğu gibi Türkiye nin sanayisi de kendi makamında ahenkli bir şekilde devam ediyor (Şekil 2).
Bülten DEĞERLENDİRME Şekil 1: Almanya değer zincirinde imalat faaliyetlerinin seyri (6 aylık hareketli ortalamalar). Kaynak: Bloomberg, Ziraat Şekil 2: Küresel ticaret ve imalat koşulları. Kaynak: Bloomberg, Ziraat Bu haftanın en önemli gelişmesi FED Başkanı Janet Yellen ın Çarşamba ve Perşembe günleri Meclis te yapacağı savunma. Savunmasında senatör ve milletvekillerinin sorularını cevaplayacak Yellen ın ifadelerinin piyasayı hareket ettirme şansı var. Özellikle bilanço küçültme programına yönelik somut bilgiler paylaşıp paylaşmayacağı belirleyici özellikte. Haftanın geriye kalanında ise ABD de perakende satışlar ile enflasyon, Çin de ticaret dengesi izlenecek.
Bülten PİYASA DETAYLARI-I Döviz Piyasası Haftalık bazda %2,7 değer kaybı yaşayan TL, yeni haftaya değerlenerek başlıyor. Kur, 3,62 seviyesinden gevşeyerek 3,6070 lerde işlem görüyor. Bugün Mayıs ayına ait sanayi üretim verisi açıklanacak. AA Finans anketine göre takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin yıllık bazda %4,3, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin ise aylık bazda %0,2 artması bekleniyor. Bloomberg e göre beklenti aylık bazda %0,2 düşüş, yıllık bazda ise %5 artış yönünde. Yurtiçinde ayrıca Perşembe günü cari denge rakamları izlenecek. Bloomberg beklentisine göre Nisan ayında USD 3,6 milyar açıklanan cari açığın Mayıs ayında USD 5 milyar gerçekleşmesi bekleniyor. ABD borsaları güçlü gelen istihdam rakamlarının da katkısıyla geçtiğimiz haftayı artıda sonlandırırken; yeni haftada Asya borsaları bu pozitif görünümü sürdürerek alıcılı seyrediyor. G-20 zirvesinden çıkan detaylar takip edilirken; G-20 sonuç bildirisi, iklim konusunda ABD ile diğer ülkeler arasındaki görüş ayrılığını ortaya koydu. USD/YEN paritesinin 114,1 ile 11 Mayıs tan bu yana en yüksek seviyeye çıkmasıyla Nikkei endeksi %0,8 artıda, Hang Seng endeksi ise %1 ile Asya borsalarındaki yükselişe öncülük ediyor. $/TL 3,5235 3,6214 3,6185-0,1% 2,7% /TL 3,7053 4,1400 4,1262-0,3% 11,4% Sepet* 3,6144 3,8807 3,8724-0,2% 7,1% /$ 1,0517 1,1423 1,1401-0,2% 8,4% $/Yen 116,96 113,22 113,92 0,6% -2,6% $ Endeks 102,68 95,80 96,01 0,2% -6,5% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (0,5$+0,5 ) EUR/USD paritesi, Temmuz ayının ikinci haftasında 1,14 seviyesinin üzerinde işlem görüyor. Cuma günü, ABD'de tarım dışı istihdam Haziran'da beklentileri aşarak 222 bin kişi gerçekleşip istihdam piyasasının ikinci çeyrekte de olumlu bir performans izlediğini gösterdi. Ancak ücretlerin beklentilerin altında kalması sonrası 95,7 seviyesine kadar gerileyen dolar endeksi ile birlikte dalgalanan parite 1,1440 seviyesine kadar yükselse de sonrasında kazanımlarını bir miktar geri verdi. Genel olarak istihdam verisi, Fed'in para politikasındaki sıkılaştırma planlarında bir değişiklik yapılmasına ihtiyaç olmadığını gösteriyor. Bugün yurtdışında veri gündemi akışında kayda değer bir veri açıklanmıyor. San Francisco Fed Başkanı John Williams'ın konuşması bugünün önemli gelişmelerinden biri. Bu haftanın kilit gelişmesi Çarşamba ve Perşembe günleri Fed Başkanı Yellen tarafından gerçekleştirilecek sunum olacak. Hafta genelinde bölgesel Fed başkanlarının konuşmaları sürecek. Ayrıca İngiltere de işsizlik rakamları, Euro Bölgesi sanayi üretimi, Almanya enflasyon, Çin dış ticaret rakamları, ABD ÜFE, TÜFE, sanayi üretimi ve perakende satışlar haftanın öne çıkan verileri. Emtia Piyasası 2016 Sonuna Göre 3,45 1,03 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 1 Altın, dolar endeksinin 96 seviyesine doğru toparlanması ve Asya borsalarındaki yükselişin etkisiyle yeni haftaya düşüşle başlıyor ve ons başına USD 1.207 seviyelerinde işlem görüyor. ABD'de faaliyetlerini sürdüren petrol kule sayısının bu hafta yeniden yükselişe geçmesiyle Brent petrolün varil fiyatı USD 46,9 seviyelerinde işlem görüyor. 3,95 3,85 3,75 3,65 3,55 1.300 $/TL Sepet /$ (Sağ eks) Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 57 1,15 1,13 1,11 1,09 1,07 1,05 Altın($/Ons) 1.148 1.225 1.212-1,0% 5,6% Petrol(Brent) 56,1 48,1 46,7-2,9% -16,7% Gümüş($/Ons) 15,9 16,0 15,6-2,7% -1,8% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre 55 1.250 53 51 1.200 49 1.150 47 45 1.100 43 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 1
Oca 16 Şub 16 Mar 16 Nis 16 May 16 Haz 16 Tem 16 Ağu 16 Eyl 16 Eki 16 Kas 16 Ara 16 Oca 17 Şub 17 Mar 17 Nis 17 May 17 Haz 17 Tem 17 Bülten PİYASA DETAYLARI-II Faiz Piyasası TL deki haftalık bazdaki değer kaybının etkisiyle 2,5 ve 10 yıllık gösterge kağıtların faizi, 25 baz puan civarı yükseliş kaydetti. Bugün açıklanacak olan sanayi üretimi verisinin beklentilerin çok üzerinde veya altında gelmesi halinde bono piyasasında kısmen hareketlenme görebiliriz. ABD istihdam verisinin tahminleri aşmasının ardından ABD 10 yıllıkların faizi, Cuma günü 11 Mayıs tan bu yana en yüksek seviye olan %2,3945 seviyesine kadar yükseldi. Yeni haftada %2,38 lerde işlem görmekte. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 106,5 milyar TL düzeyine yükselirken; fonlamanın 10 milyar TL lik kısmı %9,25 ten BAPP tan oluştu. Ayrıca piyasa katılımcıları Merkez Bankası ndan %12,25 ile 96 milyar TL borçlandı. Ortalama fonlama maliyeti ise %11,96 seviyesine yükseldi. Göre 2 Yıllık Gösterge Tahvil 10,65 11,36 11,44 0,08 0,79 USD Libor( 3 aylık) 1,00 1,30 1,30 0,00 0,30 EUR Libor( 3 aylık) -0,34-0,38-0,38 0,00-0,04 O/N BIST Repo 8,48 12,02 11,99-0,03 3,51 Eurobond 2045* 6,79 6,25 6,26 0,01-0,53 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg Borsalar Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS i 26 Haziran dan (188) bu yana ki kademeli yükselişini sürdürerek 207 seviyesinden günü sonlandırdı. Aynı vadede Rusya CDS i 178, Güney Afrika CDS i 213 seviyelerinde. Haftayı sınırlı düşüşle 100 bin puanın üzerinde sonlandıran BIST-100 endeksinin yeni haftaya Asya borsalarındaki pozitif seyri takip ederek alıcılı bir başlangıç yapması beklenebilir. BIST-100 78.139 100.627 100.084-0,5% 28,1% BIST-30 95.499 123.615 122.924-0,6% 28,7% Sanayi 83.586 108.762 108.112-0,6% 29,3% Hizmetler 49.626 63.487 63.137-0,6% 27,2% Mali 103.595 130.272 129.719-0,4% 25,2% Bankalar Endeksi 129.550 172.222 171.594-0,4% 32,5% Dow Jones 19.820 21.320 21.414 0,4% 8,0% S&P 500 2.249 2.410 2.425 0,6% 7,8% DAX 11.481 12.381 12.389 0,1% 7,9% Nikkei 225 19.145 19.929 20.094 0,8% 5,0% Bovespa 60.227 62.470 62.322-0,2% 3,5% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre İşlem Hacmi (Milyon TL) BIST 100 Endeksi (Sağ eks) 1350 98000 1150 93000 950 88000 750 83000 550 78000 350 73000 150 68000
Bülten PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Otomotiv sektöründe üretim Haziran ayında %8 artışla 141 bin 161 adet oldu. ABD tarım dışı istihdam 222 bin ile Haziran ayında 179 bin olan beklentilerden güçlü büyürken, ortalama saatlik ücretler ise Haziran'da bir önceki aya kıyasla %0,2 ile %0,3 olan beklentilerin altında artış kaydetti. Kazakistan Enerji Bakanı, Kazakistan'ın da taraf olduğu OPEC liderliğindeki arz kısıntısı anlaşmasından kademeli olarak çıkılmasını ve üretimin anlaşma sona erdikten bir veya iki ay sonra yükselmesini istediklerini söyledi. Avrupa Merkez Bankası baş ekonomisti Peter Praet, Euro Bölgesi ekonomisinin, enflasyonu canlandırmak için önünde hala uzun bir yol olduğunu söyledi. Çin'de Haziran ayında enflasyon, Mayıs ayında olduğu gibi %1,5 seviyesinde gerçekleşti. Otomotiv sektöründe üretim Haziran ayında %8 artışla 141 bin 161 adet oldu. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam üretim %20, otomobil üretimi ise %36 oranında arttı. Bu dönemde, toplam üretim 869 bin adet, otomobil üretimi ise 602 bin adet düzeyinde gerçekleşti. 2017 yılı Ocak-Haziran döneminde toplam pazar %9 oranında daralarak 411 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde otomobil pazarı ise %10 oranında daraldı ve 306 bin adet olarak gerçekleşti. ABD tarım dışı istihdam 222 bin ile Haziran ayında 179 bin olan beklentilerden güçlü büyürken, ortalama saatlik ücretler ise Haziran'da bir önceki aya kıyasla %0,2 ile %0,3 olan beklentilerin altında artış kaydetti. Bir önceki ayın tarım dışı istihdam verisi 138 bin artıştan 152 bin artışa revize edildi. İşgücüne katılım oranının artış kaydetmesiyle birlikte işsizlik oranı %4,3 seviyesinden %4,4 e yükseldi. UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.