Oca.1 Tem.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Oca.16 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Oca.16 HAFTALIK RAPOR 7 Mart 216 Geçen hafta açıklanan yurtiçi gelişmelerde dış ticaret ve enflasyon verileri takip edildi. Ocak ayında dış ticaret açığı enerji ticaretinde yıllık bazda yaşanan sert gerilemenin yanı sıra dış ticaret hacminde görülen belirgin düşüş sebebiyle gerilemeye devam etti. Şubat ayı enflayson verisi ise enerji ve gıda fiyatlarındaki gerilemenin katkısıyla bir önceki aya göre ve yıllık bazda düşüş gösterdi. Yi-ÜFE de de enerji maliyetlerindeki düşüşün katkısıyla hem aylık hem de yıllık bazda düşüş yaşandı. Bu haftaki raporumuzda dış ticaret ve fiyat gelişmelerini yakından ele alacağız. Dış ticaret açığı yılın ilk ayında 3.8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 13 11 9 7 3 Dış Ticaret Açığı Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (sağ eksen) (yıllık, milyar $) 6.. 4. 3. 2. 1.. Ocak ayında dış ticaret açığı 21 yılının aynı dönemine göre %13.4 azalışla 3.8 milyar dolar olarak açıklandı. Böylece 21 yılını 63.3 milyar dolar seviyesinde tamamlayan yıllık dış ticaret açığı 216 yılının ilk ayında 63 milyar dolar seviyesine geriledi. Enerji ve altın hariç dış ticaret açığı ise, Ocak ayında yıllık bazda %16.2 daralarak 1.8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Yıllık enerji ve altın hariç dış ticaret açığı ise geçen yıla göre %. artışla 33.8 milyar dolar seviyesinde açıklandı. Dış ticaretteki daralmada enerji ticaretinde yıllık bazda yaşanan %38.8 gerilemenin dış ticaret açığına yaptığı pozitif katkının yanı sıra dış ticaret hacmindeki belirgin düşüş etkili oldu. 2 2 1 1 7 1 3 9 Petrol İthalatı (ton) İşlem Görmemiş Yakıt ve Yağlar İthalat Birim Değer Endeksi, TÜİK 16 14 12 1 8 6 4 Petrol fiyatları düşük seviyelerdeki seyrini sürdürürken enerji ithalatının ton bazında geçmiş dönemlere göre artmaya devam etmesi, petrol fiyatlarındaki gerilemenin ithalat kanalıyla dış ticaret açığına yaptığı katkının yeterince hissedilememesinde etkili oluyor. Enerji ticaretinin yıllık bazda yaşadığı gerileme dış ticaret açığına katkı yapsa da, söz konusu katkının grafikte görülen ayrışma sebebiyle sınırlı kaldığı söylenebilir. -3.6 Önemli Ticaret Ortaklarımızla Yapılan İhracat (Ocak ayları, y-y, %) Avrupa Birliği Ortadoğu Rusya -2.7-31.7 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul -9.7-3.6 21 216-66. Dış ticaret istatistiklerinin ayrıntılarına bakıldığında, ihracatın Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %22 azalarak 9.6 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini görüyoruz. Dış ticaret hacminin yıllık %21 azalışla geçen yılın Eylül ayından bu yana en sert daralma yaşadığı Ocak ayında ithalat ise, yıllık bazda %19.7 gerileyerek 13.3 milyar dolar oldu. Böylece 21 yılı Temmuz 1
ayından sonra ilk defa ihracatın yıllık gerileme hızı ithalatınkinden fazla oldu. Öte yandan önemli ihracat ortaklarımızla yapılan ihracat gelişimine bakıldığında, hem toplam ihracat hacmindeki düşüş hem de gerileyen petrol fiyatları sebebiyle petrol üreticisi ülkelerde gelir kaybı yaşanması sonucunda bu ülkelere yapılan ihracatta görülen gerilemenin ivme kazandığı dikkat çekti. Rusya ya yapılan ihracatın sert gerileme yaşamasında ise bu faktörlerin yanı sıra jeopolitik gelişmeler sebebiyle Rusya nın ambargo uygulaması belirleyici oldu. Ocak ayında Euro Bölgesi ne yapılan ihracatta yıllık bazda yaşanan gerilemenin pariteden arındırılıp bakıldığında daha fazla olması, TCMB nin son PPK notunda dile getirdiği artan jeopolitik risklere karşın Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın ihracat üzerindeki katkısının güçlenerek devam edeceği ifadesinin henüz görülmediğine işaret ediyor. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye göre, Ocak ayında ihracat bir önceki aya göre %1.1, ithalat ise %1. azalış gösterdi. Böylelikle arındırılmamış verilere göre Ocak ayında 3.8 milyar dolar gerçekleşen dış ticaret açığı arındırılmış seriye göre ise 4.9 milyar dolar oldu. Öte yandan, ekonomik aktiviteye ilişkin öncül niteliğinde olan ara malı ithalatı başta olmak üzere, sermaye malı ithalatında ve tüketim malı ithalatında geçen yıl boyunca yaşanan gerileme 216 yılının ilk ayında da devam etti. Buna göre toplam ithalatın %72.1 ini oluşturan ara malı ithalatı geçen yıla göre %21., toplamın %1.8 ini oluşturan sermaya malı ithalatı %17, tüketim malı ithalatı ise %12 gerileme göstermiş oldu. Sonuç olarak, 21 yılı Ocak ayında 4.3 milyar dolar olan dış ticaret açığı 216 yılı Ocak ayında ise 3.8 milyar dolara geriledi. Benzer şekilde geçen yılın aynı döneminde 82 milyar dolar olan yıllık dış ticaret açığı da 63 milyar dolara gerilemiş oldu. Ocak ayında ihracat ise önemli ticaret ortaklarımıza yapılan ticaretteki düşüş sebebiyle sert gerileyerek 9.6 milyar dolar oldu. İthalat ise ticaret hacmindeki zayıflığın yanı sıra geçen yılın aynı döneminde 3.3 milyar dolar gerçekleşen enerji ticaretinin bu yıl 1.9 milyar dolara gerilemesinin etkisiyle geçen seneye göre %19.7 düşüş göstererek 13.3 milyar dolar seviyesinde açıklandı. Dış ticaret açığındaki daralmada emtia fiyatlarındaki düşüş ve Euro/dolar paritesindeki gerilemenin yanı sıra dış ticaret hacmindeki belirgin düşüş etkili oldu. Önümüzdeki dönemde canlanması beklenen iç talebin dış ticaret açığına yansımasını enerji maliyetlerindeki gerilemenin sınırlandıracağını düşünüyoruz. Ancak, Rusya ile yaşanan jeopolitik gelişmeler sebebiyle Türkiye nin Rusya ya ihraç ettiği bazı ürünlere ambargo uygulaması dış ticaret açığı üzerinde baskı yaratan bir diğer önemli etmen olabilir. Diğer yandan, Ocak ayında Euro Bölgesi ne yapılan ihracatta yıllık bazda yaşanan gerilemenin pariteden arındırılıp bakıldığında daha fazla olması, TCMB nin son PPK notunda dile getirdiği artan jeopolitik risklere karşın Avrupa Birliği ülkelerinin talebindeki artışın ihracat üzerindeki katkısının güçlenerek devam edeceği ifadesinin henüz görülmediğine işaret ediyor. Ancak Şubat ayında açıklanan öncül rakamlara göre ihracatta artış yaşandığının görülmesi, TCMB nin ifade ettiği söz konusu katkının önümüzdeki aylarda görülebileceği sinyalini veriyor. VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 2
Haz.11 Eki.11 Haz.12 Eki.12 Haz.13 Eki.13 Haz.14 Eki.14 Şub.1 Haz.1 Eki.1 Şub.8 May.8 Ağu.8 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 Kas.14 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Enflasyon Şubat ayında aylık bazda negatif gerçekleşti. 14 TÜFE (y-y, %) 12 1 8 8.78 6 4 Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Şubat ayında bir önceki aya göre piyasa beklentisinin altında kalarak %.2 düştü (VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Beklentisi: %.3, Piyasa Beklentisi: %.3). Yıllık bazda ise TÜFE Ocak ayındaki %9.8 seviyesinden, Şubat ayında %8.78 e geriledi. Şubat ayında enflasyonun beklentimizin altında kalmasında gıda fiyatlarının ve eğlence kültür grubu fiyatlarının düşüş göstermesi etkili oldu. Haberleşme Eğitim Sağlık Eğlence ve Kültür Alkollü İçecekler ve Tütün Giyim ve Ayakkabı Ev Eşyası Ulaştırma Lokanta ve Oteller Konut Gıda ve Alkolsüz İçecekler TÜFE Harcama Gruplarının Katkısı (puan) Yıllık Aylık -1 -.. 1 1. 2 2. Ocak ayında aylık bazda %4.28 ile oldukça sert bir artış gösteren gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları, Şubat ayında bu sert yükselişin ardından bir önceki aya göre %.4 düşerek aylık enflasyona da.1 puan düşüş yönlü katkıda bulundu. Gıda fiyatlarındaki düşüşte özellikle yaş meyve ve sebze fiyatlarındaki düşüş belirleyici oldu. Şubat ayında eski sezon indirimlerinin devam etmesi nedeniyle giyim ve ayakkabı grubu bir önceki aya göre %6.2 düşerek en sert düşüşü gösteren ve enflasyona da. puan ile en yüksek düşüş yönlü katkıyı yapan grup oldu. Eğlence ve kültür grubu ile haberleşme grubu da Şubat ayında gerileyerek enflasyonu düşüş yönlü etkiledi. Alkollü içecekler ve tütün grubunda Ocak ayında yapılan vergi zamlarının fiyatlara yansıması Şubat ayında da devam etti ve söz konusu grup fiyatları bir önceki aya göre %1 oranında arttı. 24 Şubat ta yürürlüğe giren ilaç zamlarının sağlık grubu fiyatları üzerindeki etkisi Şubat ayında sınırlı kaldı ve böylece sağlık grubu fiyatları bir önceki aya göre %1.8 yükseldi. İlaç zamlarının etkisini Mart ayında da görmeye devam edebiliriz. Petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün yurtiçi akaryakıt fiyatlarına da düşüş olarak yansıması ulaştırma grubu fiyatlarında düşüş görülmesini sağlasa da Şubat ayında İstanbul ve Ankara gibi şehirlerde toplu ulaşım araçlarına yapılan zamlar, Şubat ayında ulaştırma grubu fiyatlarının bir önceki aya göre %.77 yükselmesine neden oldu. Böylece ulaştırma grubu Şubat ayı enflasyonuna.11 puan ile en yüksek artış yönlü katkıyı yapan grup oldu. Taze Sebze Meyve (y-y, %) Gıda ve Alkolsüz İçecekler (y-y, %) (Sağ Eksen) 4 2 2 1 1-2 -4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul Gıda fiyatlarının hareketinde taze sebze meyve fiyatları belirleyici bir rol oynuyor. Ocak ayında taze sebze meyve fiyatlarında aylık bazda yaşanan %16.9 luk artış, gıda ve alkolsüz içecekler grubunun da %4.3 artmasında etkili olurken, Şubat ayında ise taze meyve sebze de aylık %2.33 düşüş yaşanması gıda grubunun da %.4 düşmesini sağladı. Taze sebze meyve fiyatları ise mevsim koşulları, enerji maliyetleri gibi dış faktörlerden oldukça fazla etkileniyor ve bu 3
Eki.4 Haz. Şub.6 Eki.6 Haz.7 Şub.8 Eki.8 Haz.9 Şub.1 Eki.1 Haz.11 Eki.12 Haz.13 Eki.14 Haz.1 2.27 8.27 2.28 8.28 2.29 8.29 2.21 8.21 2.211 8.211 2.212 8.212 2.213 8.213 2.214 8.214 2.21 8.21 2.216 nedenle gıda fiyatlarında da volatiliteyi artırıyor. Taze meyve sebze fiyatlarında Ocak ayındaki sert artıştan sonra Şubat ayındaki düşüşün Ocak ayındaki artışı telafi edecek kadar sert olmadığını görüyoruz. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi taze sebze meyve fiyatları enerji maliyetlerinden de doğrudan etkileniyor. Son günlerde petrol fiyatlarında yaşanan yükseliş sonucu yurtiçi akaryakıt fiyatlarına da zam geldiğini görüyoruz. Bu durum taze sebze meyve fiyatlarına da yükseliş olarak yansıyabilir. 1 Çekirdek Enflasyon (I Endeksi) (y-y, %) H Endeksi (y-y,%) 9.72 9.49 Gıda ve enerji gibi kontrol edilemeyen kalemleri içermeyen çekirdek enflasyon (I endeksi) Şubat ayında bir önceki aya göre %.6 düştü. Yıllık bazda ise Ocak ayındaki %9.63 ten Şubat ayında %9.72 ye yükseldi. Böylece çekirdek enflasyon Temmuz 214 ten sonra görülen en yüksek seviyede gerçekleşti. Çekirdek enflasyonun aylık bazda gerilemesinde giyim ve eğlence kültür grubu gibi grup fiyatlarında yaşanan düşüş belirleyici oldu. Ayrıca Şubat ayının sonuna doğru kurda yaşanan gevşeme de bu düşüşte etkili oldu. Kurdaki gevşemenin Mart ayında da devam etmesi durumunda bunun etkisini Mart ayında da görebiliriz. Çekirdek enflasyonda aylık bazda sınırlı bir düşüş görmemize karşın, yıllık bazda yükselmeye devam etmesi ve son 18 ayın en yüksek seviyesine yükselmesi ise manşet enflasyon üzerinde yukarı yönlü risk oluşturmaya devam ediyor. Yİ-ÜFE (y-y, %) Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) Şubat ayında bir önceki aya göre %.2 azaldı ve yıllık 2 1 1-4.47 bazda Ocak ayındaki %.94 seviyesinden Şubat ayında %4.47 ye geriledi. Böylece Yİ-ÜFE Mart 21 ten sonraki en düşük seviyeye geriledi. Petrol fiyatlarındaki düşüş ve bunun yurtiçi enerji maliyetlerine düşüş olarak yansımasının yanı sıra Şubat ayında kurdaki sakin seyir Yİ-ÜFE deki düşüşte belirleyici oldu. Ana sanayi grupları bazında bakıldığında Şubat ayında enerji ve sermaye malı alt gruplarında gerileme yaşanmasının Yİ-ÜFE de aylık bazda düşüş yaşanmasında belirleyici olduğu görülüyor. Enerji grubu fiyatlarındaki aylık %3.2 lik düşüş dikkat çekici oldu. Bununla birlikte ara malı, dayanıklı ve dayanıksız tüketim malı fiyatlarının artış hızlarının yavaşlamasının da Yİ-ÜFE de yaşanan aylık bazda düşüşe katkı sağladığı dikkat çekiyor. Sektörler ve alt sektörler bazında bakıldığında ise madencilik ve taşocakçılığı, imalat sektörü, su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri sektörlerinde artış yaşandığı, buna karşın elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe azalış yaşandığı görülüyor. Ocak ayında yapılan zamların etkisiyle artış yaşayan elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörünün Şubat ayında sert azalış yaşaması da dikkat çekici oldu. Ayrıca Yİ-ÜFE içinde %87.28 ile en yüksek ağırlığa sahip imalat sektörünün aylık bazda artış kaydetmesine rağmen artış hızının yavaşlaması da Yİ-ÜFE de Şubat ayındaki düşüşe katkıda bulundu. TÜFE için öncül olarak kabul edebileceğimiz Yİ-ÜFE deki yıllık bazdaki düşüş TÜFE nin önümüzdeki dönem hareketi açısından olumlu bir gelişme olarak görünüyor. Önümüzdeki dönemde kurda yukarı yönlü bir hareket olmaz ise Yi-ÜFE ye olumlu yansıyabilir. Sonuç olarak enflasyon Şubat ayında %.2 düşerek yıllık bazda da %8.78 e geriledi. Böylece enflasyon son sekiz ay içinde ilk defa negatif gerçekleşti. Aylık enflasyonun negatif gerçekleşmesinde gıda fiyatlarının sekiz aydır ilk defa gerilemiş olması önemli bir rol oynadı. Ocak ayında olumsuz hava koşulları nedeniyle özellikle yaş meyve sebze kaynaklı olarak gıda fiyatlarında sert bir yükseliş yaşanmıştı. Rusya nın yaş meyve sebze ithalatını durdurmasının fiyatlar üzerinde yaratacağı aşağı yönlü etkiyi olumsuz hava koşulları nedeniyle görememiştik. Şubat ayında ise hem sert yükselişin ardından yaşanan geri çekilme hem de Rusya etkisini gıda fiyatları üzerinde VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 4
gördük. Çekirdek enflasyon Şubat ayında, bir önceki aya göre gerilese de yıllık bazda yükselmeye devam etti ve son 18 ayın en yüksek seviyesine çıktı. TCMB nin de belirttiği üzere çekirdek enflasyonda bir süre daha yukarı yönlü baskıların devam ettiğini görebiliriz. Yİ-ÜFE de ise hem aylık hem de yıllık bazda düşüş yaşandı. Yİ-ÜFE deki düşüşte özellikle son dört aydır enerji maliyetlerindeki düşüşün hızlanması etkili oluyor. Ancak Mart ayında petrol fiyatlarında yükseliş yaşanmaya başlamış olması, önümüzdeki dönem enerji maliyetleri ve dolayısıyla Yİ-ÜFE açısından da risk oluşturuyor. Öte yandan kurda Şubat ayının sonundan bu yana bir sakinleşme ve sınırlı da olsa aşağı yönlü hareket yaşanıyor. Kurda sert bir geri dönüş yaşanmaması Yİ-ÜFE üzerindeki baskıları da hafifletebilir. 216 yılının başında Çin le ilgili artan endişeler nedeniyle ABD Merkez Bankası (Fed) nın faiz artırımlarına devam edemeyeceği beklentileri risk iştahındaki artışta ve kurdaki sakinleşmede etkili oluyor. Bu nedenle bu beklentilerin devam edip etmemesi, enflasyon gelişmeleri açısından da önemli olacak. Son dönemde ise ABD de iyi gelen verilerin ardından Fed in faiz artırımlarına devam edeceği beklentileri yeniden gündeme geldi. Önümüzdeki dönemde kurdaki hareketler enflasyonda belirleyici olmaya devam edecektir. ABD de son açıklanan verilerle, son bir aydır Fed in faiz artırımlarının sonuna geldiği ile ilgili algılamaların değişmesi ihtimali yüksek görünüyor. Fed in gelecek haftaki toplantısında bu yıl yapılması planlanan faiz artırımları piyasalarda satın alınmaya başlanırsa, bunun kur kanalıyla enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskı yaratma ihtimali bulunuyor. VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Haftalık Veri Takvimi (7 Mart 11 Mart 216) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti 7.3.216 Almanya Fabrika Siparişleri (Ocak, a-a) -%.7 -%. İtalya ÜFE (Ocak,y-y) -%4. -- Japonya Öncü Göstergeler Endeksi (Ocak, öncül) 12.1 11.6 8.3.216 Türkiye Sanayi Üretimi (Ocak,y-y) %4.4 %3.3 Euro Bölgesi GSYH (4. çeyrek, öncül) %.3 %.3 Almanya Sanayi Üretimi (Ocak, a-a) -%1.2 %. Fransa Dış Ticaret Dengesi (Ocak) -3943 Milyon Euro -- Cari İşlemler Dengesi (Ocak) -.7 Milyar Euro -- Japonya GSYH (4. çeyrek,ç-ç) -%.4 -%.4 Cari İşlemler Dengesi (Ocak) 96.7 Milyar Yen 7. Milyar Yen Dış Ticaret Dengesi (Ocak) 188.7 Milyar Yen -3. Milyar Yen Tüketici Güven Endeksi (Şubat) 42. 42.2 9.3.216 Fransa İş Dünyası Güven Endeksi (Şubat) 11. -- İngiltere Sanayi Üretimi (Ocak,a-a) -%1.1 %. GSYH (Şubat, öncül) %.4 -- Japonya M2 Para Arzı (Şubat, y-y) %3.2 %3.2 M3 Para Arzı (Şubat, y-y) %2. %2.6 1.3.216 Türkiye Cari İşlemler Dengesi (Ocak) -.1 Milyar Dolar -2. Milyar Dolar ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 278 Bin Kişi -- Euro Bölgesi Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Mart) -- -- Almanya Dış Ticaret Dengesi (Ocak) 19. Milyar Euro 1.8 Milyar Euro Cari İşlemler Dengesi 2.6 Milyar Euro 16. Milyar Euro Fransa Sanayi Üretimi (Ocak, a-a) -%1.6 %.7 İtalya İşsizlik Oranı (4. çeyrek) %11.7 -- Japonya ÜFE (Şubat, y-y) -%3.1 -%3.4 11.3.216 Almanya TÜFE (Şubat, y-y) -%.2 -%.2 İtalya Sanayi Üretimi (Ocak, a-a) -%.7 -- İngiltere Dış Ticaret Dengesi (Ocak) -279-3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul 6
Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Oca.16 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Ara.12 Nis.13 Ara.13 Nis.14 Ara.14 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 211-I 211-II 211-III 211-IV 212-I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 21-I 21-II 21-III 2Ç1 2Ç3 26Ç1 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 21Ç1 21Ç3 211Ç1 211Ç3 212Ç1 212Ç3 213Ç1 213Ç3 214Ç1 214Ç3 21Ç1 21Ç3 211-II 211-III 211-IV 212-I 212-II 212-III 212-IV 213-I 213-II 213-III 213-IV 214-I 214-II 214-III 214-IV 21-I 21-II 21-III TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 Reel GSYH (y-y, %) 1 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 1 - -1-1 - -2-1 Kaynak:TÜİK Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi 4 3 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 2 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 7 2 1-1 1 1 3 1-1 -3 - - Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi 7 6 4 3 2 1 Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 23 21 19 17 1 13 11 9 7 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 7
Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.1 Ağu.1 Ara.7 Tem.8 Şub.9 Eyl.9 Nis.1 Kas.1 Haz.11 Oca.12 Mar.13 Eki.13 May.14 Ara.14 Tem.1 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı 27 2 23 21 19 17 1 13 11 9 7 Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 8 8 7 7 6 6 Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 6.3 4 4 3 3 Kaynak:Reuters 8
Şub.1 Ağu.1 Şub.1 Ağu.1 3.6.29 3.11.29 3.4.21 3.9.21 28.2.211 31.7.211 31.12.211 31..212 31.1.212 31.3.213 3.8.213 31.1.214 3.6.214 31.11.214 3.4.21 3.9.21 29.2.216 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.1 Ağu.1 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.1 Ağu.1 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.1 Ağu.1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE 14 12 1 8 6 4 2 TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 9.72 8.78 ÜFE (y-y, %) 2. 2. 1. 1... -. Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) 26 24 22 2 18 16 14 12 1 UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi 23 21 19 17 1 13 11 9 7 2 1 1 - Gıda Enerji TÜFE Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 8 7. 7 6. 6. 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 13 13 12 12 11 11 1 1 9 9 TÜFE Bazlı (23=1) 99.4 9
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 7. Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 3 1 49 47 4 43 41 39 37 3 İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet),7,2 4,7 4,2 3,7 3,2 2,7 2,2 1,7 1,2 7 Kaynak: TOBB 1
Oca.4 May.4 Kas.4 May. Oca. Kas. May.6 Oca.6 Kas.6 May.7 Oca.7 Kas.7 May.8 Oca.8 Kas.8 May.9 Oca.9 Oca.1 Kas.9 May.1 Oca.11 Kas.1 May.11 Oca.12 Kas.11 May.12 Oca.13 Kas.12 May.13 Oca.14 Kas.13 May.14 Oca.1 Kas.14 May.1 Oca.16 Kas.1 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Oca.16 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 2 2 1 1-2 -4-6 -8-1 -12 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6-4 -14-24 -34-44 -4-64 -74-84 3 1-1 -3 - -7-9 -11 6 4 3 2 1-1 -2 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 1. 9. 8. 7. 6.. Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 14 12 1 8 6 4 11
21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Oca.1 Tem.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.1 Tem.1 Oca.16 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 1-1 -2-3 -4 - -6 7 47 37 27 17 7-3 Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku 4 4 3 3 2 2 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 31 26 21 16 11 6 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 3. 4 4 3 3 2 2 1 1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 12
Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.1 Ağu.1 Ağu.4 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.1 Ağu.1 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 2 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 Reel Faiz Nominal Faiz 2 1 1 1 1 - Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)* Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1.9 1.4-2.2. 92.2 Euro Bölgesi 1. -.2 2.4. -8.8 Almanya 1.3 -.2 7.4. 94 Fransa 1.4 -.1 -.93. -16.3 İtalya.93 -.2 1.91. 114. Macaristan 3.2.9 3.98 1.3-2.2 Portekiz 1.3.7.6. -13.3 İspanya 3. -.8.8. -1.4 Yunanistan -.8 -.1.93. -66.8 İngiltere 1.9.3 -.9.. Japonya...3 -.1 42. Çin 6.8 1.8 2.12 4.3 13.7 Rusya -4.1 8.1 3.2 11. -- Hindistan.3.91-1.4*** 6.7 -- Brezilya -.89 1.71-4.42 14.2 98.7 G.Afrika.6 6.2 -.8** 6.7-13.8 Türkiye 3.96 8.78 -.83 7. 66.64 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 214 yılı verileridir. ** 213 verileri. ***21 verileri. 13
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 213 214 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 216 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 67 289 1 747 362 18 637 (21 3Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 4.2 2.9 4. (21 3Ç) 4. İşsizlik Oranı (%) 9. 9.9 1. (Kasım 21) 1. 214 21 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) 2. 4. 4. (Aralık 21) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.6 7.8 73. (Şubat 216) -- Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y, %) 8.17 8.81 8.78 (Şubat 216) 7. ÜFE (y-y, %) 6.36.71 4.47 (Şubat 216) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 21,991 312,39 312,748 (26.2.216) -- M2 1,18,46 1,26, 121,8 (26.2.216) -- M3 1,63,11 1,249,183 1,29,698 (26.2.216) -- Emisyon 77,42 94,464 9,296 (26.2.216) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 16,314 9,73 93,693 (26.2.216) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 7. 7.2 7.2 (4.3.216) -- TRLIBOR O/N 11.2 11.28 11.28 (4.3.216) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Dengesi -43,2-32,192 -,73 (Aralık 21) -3, İthalat 242,177 27,199 13,38 (Ocak 216) -- İhracat 17,61 143,934 9,96 (Ocak 216) -- Dış Ticaret Dengesi -84,67-63,264-3,761 (Ocak 216) -2, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 414.6 44.1 443. (Ocak 216) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 197. 237. 242.8 (Ocak 216) -- 213 214 En Son Yayımlanan Kamu Net Borç Stoku 197.7 187.1 187.1 (214) -- Kamu Ekonomisi (Milyar TL) 214 Ocak 21 Ocak Bütçe Gelirleri 37.98 4.19 46.72 (Ocak 216) -- Bütçe Giderleri 36.1 36.342 42.21 (Ocak 216) -- Bütçe Dengesi 1.97 3.767 4.199 (Ocak 216) -- Faiz Dışı Denge 6.923 8.782 9.811 (Ocak 216) -- 14
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 212-398 18 98 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212-398 18 91 Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 212-398 19 2 Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr 212-398 18 92 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 212-398 19 Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı ezgisiir.kibris@vakifbank.com.tr 212-398 19 3 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar