DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK 0-3 YAŞLARINDA ÇOCUK SAHİBİ OLAN EBEVEYNLERE BİLGİLENDİRME
ÇOCUĞUN ERKEN DİLİ YÜZ YÜZE GELİŞİR
DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK 3 Çocuğunuzun doğumunda; onun birkaç hafta öncesinden dil çalışmalarına başladığını, çeşitli dil sesleri arasında ayırım yapabildiğini biliyor musunuz? Çocuğunuz 9 aylık olduğunda; kontak kurma girişiminde bulunması beklentisinde olmanız gerektiğini, seslerle nesneler arasında ilişki kurmaya başladığını örneğin; telefon çaldığında, kendi adı, baba ve anne denildiğinde karşılık verdiğini, başkalarının seslerini ve dil tonlarını taklit ettiğini, duygularını çeşitli şekillerde, örneğin;gülerek, alkışlayıp el çırparak veya iterek dile getirdiğini biliyormusunuz?
4 DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK ERKEN DİL(0-9 aylar arası) Çocuğunuzun dil gelişiminde en önemli rol sahibi sizsiniz Çocuğunuzla konuşunuz. Konuşurken onunla göz kontağı kurunuz. Çocuğunuzla oyun oynayınız. Örneğin; saklanbaç ve alver oyunları gibi... Çocuğunuzla birlikte şarkılar söyleyiniz, uyak (kafiye) ve tekerlemeler kullanınız. Çocuğunuz bir ses söylediğinde, çocuğun ne demek istediğini tahmin edip onu kendi ağzınızdan söyleyiniz.
DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK 5 Duygularını vurgulamakta çocuğunuza yardımcı olunuz Çocuk gülüyor, ve siz, mutlu olduğunu görüyorum diyorsunuz. Birlikte yaptığınız şeyleri cümlelerle ifade ediniz. Şimdi, temiz altbezi sahibi olacaksın Şimdi, kolunu yıkayacağım Şimdi, odaya gideceğiz
6 DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK ÇOCUĞUN 9 AYLIKTAN 3 YAŞINA KADAR DİLİ Çocuğunuzun sizinle bir konuşma ortamına girmeyi denediğinde dikkat gösteriniz. Onunla konuşmak için iyi zaman ayırınız ve konuşmaya başladığınızda merak duyduğunuzu belli ediniz. Evde birlikte yaşadığınız konular hakkında konuşunuz. Örneğin; yemek yapımında, dışarıda geziye, tura çıktığınızda ve benzeri durumlarda... Çocuğunuzun çıkardığı sesleri sözcüklerle ifade ediniz. Örneğin; çocuğunuz arrn diyor ve bir arabayı işaret ediyor. Siz de; Evet, ne güzel bir spor araba diyebilirsiniz.
DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK 7 Dikkatinizi çocuğun dikkat gösterdiği şeye odaklayıp onun hakkında konuşunuz. Birlikte bir topa bakıyorsunuz. Siz, Bu bir top diyorsunuz. Çocuğunuz, Top diyor. Siz, Evet, yuvarlak güzel bir top, bak top zıplıyor diyorsunuz. Söylediğiniz şeylerin bazılarının çocuk tarafından tekrarına zaman ve imkan veriniz. Çocuğunuz soru yönelttiğinde, yanıtsız bırakmayınız. Çocuğunuzla üstesinden en iyi geldiğiniz dilde konuşunuz.
8 DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK Sadece parmakla işaret etmek yerine istediğiniz şeyi sözcüklerle ifade ediniz. Bana fincanı verebilir misin? Çocuğunuzun dediğini telafuz ettiği şekilde kabul ediniz, Ancak kendiniz doğru telafuz ederek tekrarlayınız. Çocuk; Baba ayaba sürüyor diyor. Siz, Evet, bebek araba sürüyor diyorsunuz
DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK 9 Çocuğunuzla birlikte oyun oynayınız, şarkı söyleyiniz ve okuyunuz. Çocuğunuzla oynayıp şarkılar söyleyiniz. Uyak(kafiye) ve tekerlemeler kullanınız. Birlikte kitaplara bakınız. Aynı kitapları tekrar tekrar okuyunuz. Çocuğun tanımadığı şeyler hakkında da konuşunuz. Örneğin vahşi hayvanlar, diğer ülkelerden gelen çocuklar ve diğer birçok şey hakkında... Kütüphaneyi kullanınız. Birlikte çocuk televizyonu izleyiniz. İzlediğiniz şeyler hakkında konuşunuz. Çocuğunuzun yaptığı cümlelleri genişletiniz. Çocuk, Ben cıbı cıbı diyor. Siz yanıtlıyorsunuz: Ha! Banyo mu yapmak istiyorsun? Dil, ancak birlikte konuşulunca yücelir.
10 DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK BİLGİLENDİRME Güncel fırsatlar hakkında sağlık hemşiresinden (sundhedsplejersken) ayrıntılı bilgi alabilirsiniz. Ayrıca, aşağıdaki internet adresinden esinlenebilir, enfarmasyon alabilirsiniz. www.dotbot.dk/voksen/litteratur/vitaminer.aps www.multidansk.horsens.dk/dk
DİL GELİŞİMİ- BİR ORTAK SORUMLULUK 11 LİNKLER(Benzer sayfalar) Bu broşür Türkçeye çevrilmiştir. Çeviriyi aşağıdaki internet adresinde bulabilirsiniz: www.aarhuskommune.dk/pi Ta ı broszura jest przetłumaczona na język somalijski, arabski, turecki, wietnamski, kurdyjski, dari, pashto i polski.
Yayınlayan: Pædagogisk Afdeling Børn og Unge Aarhus Kommune Basım: Kasım 2008 1.baskı, 1. arşiv Telif(kopya) hakları: Pædagogisk Afdeling Børn og Unge Aarhus Kommune Hazırlayan: Kommunikation Børn og Unge Aarhus Kommune FOTO: Hartmann Schmidt Fotografi Basımevi: Aarhus Kommunes Grafisk Service