*Hedge fon endüstrisi credit-crunch sonrası ekonomik gelişmelere uyum sağladı mı? Sektörde toparlanma görüyor musunuz? 2008 Hedge fon endustrisi icin zorlu gecti. Krizin baslamasindan bu yana hedge fonlar tarafindan yonetilen US$ 1.9 trilyon yuzde 40% duserek Mart 2009 itibari ile US$1.3 trilyon a dustu. Genel olarak bakildiginda 2008 de HFR Hedge fon endeksi -18.36% lik bir dusus gosterdi. Bunun yani sira MSCI World hisse endeksi 2008-40.11% lik bir dusus gosterdi. MSCI Gelismekte olan ulkeler hisse endeksi ise -53.33% dustu. Bazi buyuk fonlarin piyasadaki likidite sikisikligi yuzunden yatirimcilarin cikmalarini engellemesi ve Madoff un $60 milyar dolarlik bir dolandircilik yapmasi cok olumsuz bir medya ve kamu profilinin cizilmesine neden oldu. Ozellikle AB de Sarkozy ve Merkel gibi siyasetcilerin populist tavirlari hedge fonlari uluslararsi politkanin mercegine tasidi. Nisanda G20 konferansinda kuresel liderler krizin faturasini hedge fonlara kesti. Gordon Brown ABD parlementosunda private equity ve hedge fonlarin bir golge bankacilik sistemi olusturdugunu ve bu sistemin denetlenmesini istedi. Bu arada 2009 da hedge fonlarin performanslari gozle gorulur bir sekilde iyilesti. Mesela Mayis ayinda HFR Hedge fon endeksi +5.2% subat 2000 den beri gorulmemis bir performans elde etti. Bizler de endustrinin icinde oldugumuzdan gozle gorulur fon girisleri goruyoruz. Bunun ile beraber medya ve arastirmacilar hedge fonlar icin cok iyi bir sene olacagini savunuyorlar. Ornegin Credit Suisse goze gorulur yatirimci guveni ve fon girisi olacagini belirtiyor. Kuskusuz bir toparlanma yasaniyor ancak bunun devam etmesi yatirimcilarin ve hedge fon yoneticilerinin iliskisne bagli kalacak. Credit crunch suresince hedge fonlarin temel zayifligi likidite azligi oldu. Ekonomik buhran yuzunden panik olan yatirimcilar bazen nedensiz olsa bile hedge fonlardan cikmaya basladilar. Bu durumu beklemeyen ozellikle bono ve kredi lere yatirim yapan hedge fonlar piyasadaki likidite azligi yuzunden yatirimcilara paralarini geri veremedi. Likit enstrumanlara yatirim yapan ve yatirmicilarina cikis olanagi saglayan hedge fonlar ise krizde bir nevi ATM gorevi gordu. Son senelerdeki hedge fon piyasasinin buyumesi finans sektorunden bir cok girsimciyi hedge fon veya fund of funds sirketi acamya tesvik etti. Bir cok fon yoneticisi de yatirimcilari cekmek icin icin gercekci olmayan likidite vaatlerinde bulundu. Bazi fonlar ise sirf long only fondu ve kendilerini hedge fon olarak pazarladilar. Bu kriz ortaminda yatirimcilar daha ihtiyatli olup hedge fonlardan daha fazla seffaf lik ve kontrol isteyeceklerdir. Piyasaya yeni giris yapacak olan hedge fon yoneticileri ise kolay kolay sermaye bulamayacklar. Bu durumda iki sonuc ortaya cikmaktadir. Yatirimcilar seffaflik ve risk yonetimi saglayan managed account plastform larina yoneleceklerdir. Ote yandan kucuk ve karmasik yatirimci startejileri olan fonlar kapanacaktir. Bunlarin yerine altyapisi olan buyuk fonlar devlet duzenlemeriyle basa cikabileceklerdir ve hayatlarina devamm edeceklerdir. Son olarak sunu belirtmek isterim ki yatirim bankalarinin yerini dolduracak kurumlar yine hedge fonlar olacaklardir.
*Krizin derinleştiği dönemlerde hedge fonlar bir anlamda kötü çocuk muamelesi görmüşlerdi. Siz bu konuda neler düşünüyorsunuz? (Ben biraz haksızlık yapıldığı kanaatindeyim) Gercegi soylemek gerekiyorsa hedge fonlar her zaman kotu bir basin ve kamuoyu imajina maruz kalmislardir. Hedge fonlar finans endustrisinin en yetenekli ve en basarili inasanlarini barindiriyor. Portfoy yoneticilerinin cok para kazanmalari halk ve politikacilar tarafindan cekememezlikler ortaya cikarmistir. Bunun yani sira fon patlamalari ve skandallar olagan hale gelmislerdir. Bunun icin hedge fonlar her zaman kotu cocuklar olarak gorulmuslerdir. Ancak endise verici olan hukumetlerin ve G20 ve AB gibi uluslararasi platformlarin surekli elestirileri ve olumsuz soylemleridir. Mesela yeni AB direktiflerinde butun dikkatler hedge fund lari nasil kontrol altina alinacagi ile ilgili. Kotu cocuk muamelesi bir anda nefret edilen cocuk muamelesine donustu. Burada onemli olan nasil bir dunyada yasiyor olmak istememiz. Bizce serbest tesebbusu kostekleyen degil de destekeleyen bir mevzuat yapilmasi gerekir. Mesela AB deki yeni duzenlemeler hedge fonlara sinirlamalar getircektir. Hedge fonlar daha cok denetime tabii tutulacaklardir. Bunun nedeni ise Avrupadaki hedge fonlarin cogunulugunun Londra da olmasidir. Fransa ve Almanya gibi Avrupanin agir toplari hedge fonlari korumak icin nedenlari yok. Daha daha kriz doneminde bu ulkeler ahlaki bakimdan ustun gorunmeye calisiyorlar. Ancak bu ulkeler krizin aslinda bir bankacilik krizi oldugunu kabullenemiyorlar. Krizin nedeni olan zombi bankalari milletin vergisi ile kurtardilar. Peki ya merkez bankalarinin gevsek parta politkalina ne demeli? Merkez bankalari krizden kurtulak icin daha cok para basmaya devam etmislerdir. Bizleri bir balondan yeni bir balona suruklemislerdir. *Bu yıl sonuna kadar piyasalarda hareketliliğin devam etmesi bekleniyor. Genel olarak hedge fonlara baktığınızda yatırımlar belirli alanlarda yoğunlaşıyor diyebilir misiniz? Bu yil piyasa hareketliligi bizi heyecanlandiriyor cunku degerleme bazinnda bakildigi zaman bircok sirketin iskontolu islem gormekte oldugunu goruyoruz. Mart ayi itibari ile gercekten de hayatta bir kere gorebilecegimiz firsatlar ortaya cikmistir. Bunun yani sira bir suru kredi de likidite azligi nedeni ile gulunc fiyatlar ile karsimiza cimaktadir. Ancak marttan beri piyasalarin 70% ila 100% yukselmesi bizleri dusundurmekte ve pozisyon kapamamiza neden oldu. 52 hafta lik tavan yapmis bir piyasa ile karsi karsiyayiz ve aciga satmak icin uygun bir suru sirket ortaya cikmistir. Piyasa bir sekilde sirketlerin gelecekteki kar aciklamarina kor kalmamktadir. Hukumetlerin ve merkez banklarinin kredi krizini daha cok kredi ve para basarak halletmek istemeleri bize guven vermemekte. Borc uzerine borc alarak kuresel ekonominin saglikli bir sekilde duzelecegini
dusunmuyoruz. Ancak mali ve para politkalarinin dunya da hic gorulmedigi kadar gevsek olmasi sistemi bir anlamda sulamktadir. Bu likiditenin bir sekilde eknomik buyume yaratacgi ve hisse sentleri piyasasini yukari itecegi bizim icin bir surpriz olmayacaktir. Bunun ile beraber volatilite endeksinin hizla dusmesi bir yukari ivmenin olasiligini daha belirgin hale getirmistir. Hedge fon yatirmcilari bu gunlerde ikiye ayrilmaktadir likit ve illikit fonlara yatirim yapilmaktadir. Likit fonlar forex ve vadeli opsiyon borsalarinda aktif hedge fonlar. Bunlar genellikle sistematik ve programlara bagli hareket eden yatirm sistemleridir. Tekniz analiz faktorlerini ve trend leri yakalayan bu fonlar yatimcilara aylik veya haftalik likidite vermektedirler. Bu fonlar 2008 de 60% ila 70% getiri sagladilar. Ancak volatilitenin dusmesi ile beraber bu fonlarin 2009 da ne kadar basarili lacaklari mechul. Ote yandan batmis krediler distressed credit dedigimiz fonlar daha uzun doneli yuksek getiriler elde etmeyi planliyorlar. Bu fonlar yatirimcilara bir ila uc senelik likidite vermektedirler. Ozellikle emlak sektorunde bu fonlara cok ragbet var cunku kredi krizi yuzunden en cok etkilnen sektor bu. ABD ise TARP politikalari emlak piyasasini ciddi bir sekilde etkileycektir. Son olarak yatirmcilar uzun donemli enflasyon riskine karsi EMTIA sektorune ilgi gostermekte. Ozellikle bu yatirimlarin turevler gibi kagit degilde elle tutulur olmalari yatirmcilari cezbediyor. *Faizlerin bütün dünyada gerilemesinden sonra yatırım alternatifleri iyice sınırlı kaldı. Türev ürünler krizin sebebi olduğu için yatırımcılar da bu ürünlerden kaçıyor. Siz türev ürünleri nasıl değerlendiriyorsunuz? Yeniden toparlanma olacak mı? Turevler gercekten de bu krizin patlamasinda oncu bir rol oynadi. Bu enstrumanlarin kompleks ve seffaf olmamasi bircok kuresel yatirim bankasinin batmasina neden oldu. AIG nin devlet tarafinda kurtarlimasi sonrasinda Amerika ve Avrupada devlet kurumlari ozellikle Credit Default Swap piyasasini Over-The-Counter (OTC)olmaktan cikarip duzenlemesi olan seffaf bir piyasaya cekmek istmektedirler. Bunun anlami bu enstrumanlarin daha cok pahlanacagi ve gruplara ozel olarak tasarlanmis turevlerin azalacagi olmasidir. Bu piyasalarin seffaflasmasi turevlerin artik anonim ve gizlilik icinde islem gormeyecegiyoonundedir. Bu da tabi bazi kurumsal yatirmcilarinin ve portfoy yonetcilerinin geleneksel yatrim startejilerine karsi gelmektedir. Butun bu duzenlemelerin turev piyasasini yavaslatacagi anlamina gelmiyor. Kuresel krizden cikarken ekonomi devamlli degisklilere ugryacak ve yeniden kompleks turevlere ihtiyac duyulackatir. Ozellikle bir emlak piyasasi balonundan dan yeni bir balona gectigimiz esnada gelismekte olan ulkeler ve enerji sektorlerinde yeni turevler icin talep olacagi kanisindayim. Yatirim bankalarinin bu yeni sektorlerde yeni enstrumanlar yaratip isleme sokacaklarindan hic kuskum yok. Turev piyasalari duzenli bir piyasada islem
gorse bile bu enstrumanlara talebin artacagini dusunuyorum ve eknomi degislige ugrafdgi muddetce yeni turevlerin ortaya cikmasi kacinilmaz olacaktir. *Sizin ekonomik beklentileriniz neler? Nasıl bir yıl sonu hareketi bekliyorsunuz? Ekonomilerde toparlanma işaretlerini alıyor musunuz? Konsensus piyasanin yukselisini bir ayi pyasasi rallisi olarak goruyor. Bir cok piyasa oyuncusu bir tur geri cekilme, veya daa kotu seylere gebe oldugu kanaatinda. Bizim de bu ani da olmamiz bizi daha da endiselendiriyor. Bir cok hisse senedinin fiyati ileriki kotu ekonomik problemleri kaile almiyor. Daha once de belirttigim gibi hukumetlerin kolayca kredi uzerine kredi vererek ve para basarak zaten kirilgan olan ekonomiyi saglamlastiracagini sanmiyorum. Ancak daha once dedigimiz gibi bu asiri likidite ekonomik buyumeyi tetikleyebilir ve sermaye piyaslarini daha yukariya tasiyabilir. *Siz bundan sonraki dönem için ne gibi stratejiler tavsiye ediyorsunuz? (petrol ve altın projeleriniz devam ediyor mu?) Bizim devam eden temalarimiz genellikle Cin e odakli. Cinin bir dunya devine donusmesi ve dunyanin en buyuk Amerikan dolari ve hazine bonolarinin sahibi olmasi yatirim stratejimizi sekillendirmekte. Ozellikle 2008 de dolarin yukselmesi ve Cinin buyumesi icin gerekli EMTIA lari ithal etmesi buyuk br firsat yaratti. EMTIA fiyatlari nemli bir sekilde dustu ve bunllar Amerikan dolari ile aliniyor. Tabi bu durum Cinliler icin kacirilmaz bir firsatti. Gerekli EMTIA lar ile butun envanterlerini tika basa doldurdu ancak bu envanterin ne zaman yeni bir fabrika veya yenii emlak projesine girecegi mechul. Biz ozellikle bakir, nikel, aluminium, altin, paladyum, platinyum turev piyasalarinda aktif olarak islem yapan fonlar oneriyoruz. Aradigimiz ozellik ise fizik olarak Cine ithalat ve ihracat yapan fonlar ve bu bilgi ile turev piyasalrinda pozisyon alan hedge fonlar. Bunun yanii sira ozellikle bankalarin artik altin ve bakir cehverlerine finansman saglayamamasi buyuk arz problemine nedenn olacaktir. Onun icin bnu cehverlere finansman saglayan fonlar ile calisiyoruz. Bunun yani sira Amerikadaki batik emlak kredileri ilgimizi cekiyor. Bankalarin bu kredilerden kurtulamaya calismalari ve bu kredileri alacak alacak olan yatirimci bulunmamasi onemli firsatlar yaratiyor. Amerikanin en buyuk mortgage bankasi Countrywide in hazinesinin basinda olan bir portfoy yoneticisi ile beraber bu kredileri degerlendirip uc senelik yatirimlar oneriyoruz. Son olarak da yenilenebilir enerji projeleri uzerinde calisiyoruz, ozellikle ruzgar enerjisi finansmaninda faaliz. Son olarak hedge fon pazarına yönelik genel ve detaylı rakamları bulabileceğim bildiğiniz internet siteleri var mı?
Size bir kac bedava site: www.hedgeweek.com http://www.finalternatives.com/ www.globalfundanalysis.com http://village.albourne.com/ www.cogenthedge.com Parali: http://www.hedgeworld.com/lipper_tass_research/ http://www.infovest21.com/welcome.php3