K.ÇEKMECE İLÇESİNİN (İSTANBUL) AFET YÖNETİMİ VE PLANLAMASI ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA, GEÇİCİ İSKÂN ALANLARININ DEĞERLENDİRMESİ



Benzer belgeler
2229 Ayrıntılı Etkinlik Eğitim Programı SAAT/ GÜN

İMAR VE ŞEHİRCİLİK DAİRESİ BAŞKANLIĞI PLANLAMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

ONDOKUZMAYIS İLÇESİ NDE (SAMSUN) AFETE YÖNELİK CBS ÇALIŞMALARI

BALIKESİR İLİ BANDIRMA İLÇESİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU DİNİ TESİS ALANI

BURSA İLİ ( MERKEZ ) NİLÜFER İLÇESİ BEŞEVLER MAHALLESİ

MANİSA İLİ ALAŞEHİR İLÇESİ KURTULUŞ MAHALLESİ ada 2 parsel- 10 ada 4, 5, 7 parsel -9 ada 12 parsel

SAĞLIK MAHALLESİ 804 ADA 9 PARSEL İLE 1485 VE 1938 PARSELLERE AİT UYGULAMA İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİNE İLİŞKİN PLAN AÇIKLAMA RAPORU

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2. HAFTA

İMAR ve ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

İMAR VE ŞEHİRCİLİK DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ANTALYA İLİ, AKSU İLÇESİ, ATATÜRK MAHALLESİ, ADA 2 PARSELİN BİR KISMINI KAPSAYAN ALANDA HAZIRLANAN 1/1.000 ÖLÇEKLİ İLAVE UYGULAMA İMAR PLANI

Gemlik-Armutlu Karayolu nun bitişiğinden güneye doğru uzanmaktadır.

ve 20 Tekne Kapasiteli Yüzer İskele

BURDUR-YASSIGÜME KÖYÜNÜN, FİZİKİ COĞRAFYA AÇISINDAN, ÇEVRE SORUNLARI

MANİSA İLİ SARUHANLI İLÇESİ

ŞEHİTKAMİL İLÇESİ 15 TEMMUZ MAHALLESİ 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK

KIRSAL YERLEŞİM TEKNİĞİ DOÇ.DR. HAVVA EYLEM POLAT 11. HAFTA

İMAR ve ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

PLAN DEĞİŞİKLİĞİ YAPILMASININ GEREKÇESİ VE AMACI:

HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU

BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, KAMÇILI MAHALLESİ, PARSEL 3796 DA KAYITLI TAŞINMAZ İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU

COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701

Bu revizyon çalışmaları kapsamında, Bağcılar İlçesi nin yerleşime uygunluk açısından incelenmesinde;

Konu: Askıdaki Plana İtiraz Tarih:

T.C. BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI

BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 2 ve 3) İÇİN PARSEL BAZINDA DÜZENLENECEK ZEMİN VE TEMEL ETÜDÜ (GEOTEKNİK) DEĞERLENDİRME RAPORU FORMATI

PLAN AÇIKLAMA RAPORU

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İNŞAAT ALANINDAKİ UYGULAMALARI

ANTALYA İLİ, BATI ÇEVRE YOLU GÜZERGÂHI İLE KEPEZ İLÇESİ ŞAFAK VE ÜNSAL MAHALLELERİ YERLEŞİM ALANLARININ DÜZENLENMESİNE İLİŞKİN 1/100.

Bursa İl Sınırları İçerisinde Kalan Alanların Zemin Sınıflaması ve Sismik Değerlendirme Projesi

T.C. BEYLİKDÜZÜ BELEDİYE MECLİSİ İMAR KOMİSYONU RAPORU

İMAR VE ŞEHİRCİLİK DAİRESİ BAŞKANLIĞI PLANLAMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

MANİSA İLİ, SELENDİ İLÇESİ, ESKİCAMİ MAHALLESİ, 120 ADA, 1 PARSELE İLİŞKİN NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ ÖNERİSİ

Arazi Kullanımı Veri Kaynakları ve Yöntem. Öğrt.Gör.Dr. Rüya Bayar

ZEMİN İNCELEMELERİ. Yetersiz Zemin İncelemesi Sonucu Ortaya Çıkabilecek Kayıplar. İçin Optimum Düzey. Araştırma ve Deney

İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU

KARADENİZ MÜHENDİSLİK

NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

GÜRHAN SÖZER Şehir Plancısı BALIKESİR İLİ AYVALIK İLÇESİ,SAKARYA MAHALLESİ 98 PAFTA,1705 ADA,1 PARSELE AİT 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ

DİYARBAKIR İLİ, KAYAPINAR İLÇESİ, ÜÇKUYULAR GECEKONDU ÖNLEME BÖLGESİ 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU

BURSA ĠLĠ ĠÇĠN ZEMĠN SINIFLAMASI VE SĠSMĠK TEHLĠKE DEĞERLENDĠRMESĠ PROJESĠ

BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 1) İÇİN PARSEL BAZINDA DÜZENLENECEK ZEMİN VE TEMEL ETÜDÜ (GEOTEKNİK) VERİ VE DEĞERLENDİRME RAPORU FORMATI

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir.

İMAR ve ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

İMAR ve ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

İMAR ve ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

ARTVİN-MERKEZ-SALKIMLI RESMİ KURUM ALANI

Harita 12 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası

Ö:1/ /02/2015. Küçüksu Mah.Tekçam Cad.Söğütlü İş Mrk.No:4/7 ALTINOLUK TEL:

HAVRAN İLÇESİ ESELER MAHALLESİ 106 ADA 60 PARSELE İLİŞKİN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI RAPORU

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINDA COĞRAFİ BİLGİ SİSTEM TARIMSAL ÜRETİMİ GELİŞTİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMAMLANMIŞ VEYA MEVCUT OLAN ÇALIŞMALAR

U Y G U L A M A İ M A R P L A N I D E Ğ İ Ş İ K L İ Ğ İ

SANCAKTEPE FATİH ve MEVLANA MAHALLELERİNDEKİ DUVAR YIKILMALARI HAKKINDA TEKNİK DEĞERLENDİRME RAPORU

T.C BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMAR VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

ÇOK ZAMANLI UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE CBS İLE ALİBEYKÖY BARAJI VE YAKIN ÇEVRESİNİN ARAZİ KULLANIMI ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

A) PLANLAMA ALANININ TANIMI

AYVALIK İLÇESİ MURATELİ MAHALLESİ 115 ADA 89 PARSELE İLİŞKİN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI RAPORU

PLAN AÇIKLAMA RAPORU. Aslıhan BALDAN Doğuş BALDAN ŞEHİR PLANCISI

PLAN AÇIKLAMA RAPORU

ŞEHİRSEL GELİŞMENİN İSTANBUL SELLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

ÇANAKKALE NİN GELİŞME ALANLARINDA EKOLOJİK YAKLAŞIMLAR. İsmail ERTEN

MANİSA İLİ SARUHANLI İLÇESİ

Hatalı Kıyı Kullanımının Neden Olduğu Bir Problem: Karaburun Limanın (İstanbul) Dolması

ALANSAL UYGULAMALAR sayılıafet RİSKİALTINDAKİALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDA KANUN ve UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

1 PLANLAMA ALANININ GENEL TANIMI 2 PLANLAMANIN AMAÇ VE KAPSAMI

Şekil 1: Planlama Alanı Genel Konumu

T.C BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMAR VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

ANTALYA İLİ, KEPEZ İLÇESİ, ŞAFAK VE ÜNSAL MAHALLELERİ 1/ ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI REVİZYONU AÇIKLAMA RAPORU

ŞEHİRSEL TEKNİK ALTYAPI ( ) Prof. Dr. Hülya DEMİR

İMAR ve ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

KONUM. Tekirdağ İli, Şarköy İlçesi, Kocaali Mahallesi, 1110 ve 1111 Parsellere İlişkin 1/5000 Ölçekli NİP

MEVZİİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU

1 ALAN TANIMI 1.1 PLANLAMA ALANI 1.2 PLANLAMA ALANI ULAŞIM SİSTEMİ

Prof. Dr. Zerrin TOPRAK Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

HEYELANLAR HEYELANLARA NEDEN OLAN ETKENLER HEYELAN ÇEŞİTLERİ HEYELANLARIN ÖNLENMESİ HEYELANLARIN NEDENLERİ

COĞRAFĠ BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ ALTYAPISI (KENT BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ) & ĠLLER BANKASI

BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR İÇİN ZEMİN ETÜT HİZMETLERİ İÇİN ÖZEL TEKNİK ŞARTNAME

ANTALYA İLİ, MANAVGAT İLÇESİ D-400 KARAYOLU ÇEVRESİNDE 1/5.000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI

etüdproje PLANLAMA LTD. ŞTİ.

T.C BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMAR VE ŞEHİRCİLİK MÜDÜRLÜĞÜ

Şekil 1. Hava Fotoğrafı

ŞAHİNBEY İLÇESİ BEYDİLLİ VE NURİ PAZARBAŞI MAHALLELERİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE HİZMET ALANI

Havza. Yağış. Havza. sınırı. Havza. alanı. Akarsu ağı. Akış Havzanın çıkış noktası (havzanın mansabı) Çıkış akımı

KADIKÖY BELEDİYE BAŞKANLIĞI YAPI KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

BALIKESİR İLİ BANDIRMA İLÇESİ SUNULLAH MAHALLESİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU 19M

N A Z I M İ M A R P L A N I D E Ğ İ Ş İ K L İ Ğ İ

T.C. KARTAL BELEDİYE BAŞKANLIĞI 7. DÖNEM 5. TOPLANTI YILI ARALIK AYI TOPLANTILARININ 3. BİRLEŞİMİNE AİT M E C L İ S K A R A R I D I R

JEOLOJİK-JEOTEKNİK BİLGİ SİSTEMİNE BİR ÖRNEK: AKSARAY İL MERKEZİ

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İMAR VE ŞEHİRCİLİK DAİRE BAŞKANLIĞI ŞEHİR PLANLAMA MÜDÜRLÜĞÜ NE

ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İMAR VE BAYINDIRLIK KOMİSYONU RAPORU

Karar Tarihi : Karar No : Konu : Gayrimenkul Tahsisiı.

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

Betül AYDIN Hava Yönetimi Dairesi Başkanı V. Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PLAN AÇIKLAMA RAPORU

ŞEHİTKAMİL İLÇESİ 15 TEMMUZ MAHALLESİ 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU

BALIKESİR İLİ ERDEK İLÇESİ ALAATTİN MAHALLESİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU

Transkript:

K.ÇEKMECE İLÇESİNİN (İSTANBUL) AFET YÖNETİMİ VE PLANLAMASI ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA, GEÇİCİ İSKÂN ALANLARININ DEĞERLENDİRMESİ Hüseyin TUROĞLU, Hasan ÖZDEMİR İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, İstanbul -Türkiye ÖZET Olası bir afet sonrası kullanılmak üzere, K.Çekmece İlçesi (İstanbul) için, ilgili birimlerce ikisi öncelikli olmak üzere dokuz adet geçici iskân alanı önerilmiştir. Önerilen geçici iskân alanlarının kullanım amacına uygunluğunun coğrafi perspektifte değerlendirmesini yapmak ve gerekirse alternatifler sunmak, bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmanın gerçekleştirilmesinde coğrafi konular esas alınarak, arazi çalışmaları yapılmış ve Coğrafi Bilgi Sistemleri metodolojisi uygulanmıştır. Uygulamalar sırasında 1/25 000 ölçekli topografya haritaları, hava fotoğrafları, G.P.S. kullanılarak sayısal haritalar hazırlanmıştır. Yapılan çalışma sonunda, önerilen geçici iskan alanlarından beş tanesinin amaca uygun olmadığı, ikisi öncelikli olmak üzere, dört tanesinin bazı problemlerine rağmen kullanılabileceği görülmüştür. Ayrıca, amaç doğrultusunda, coğrafi özellikleri dikkate alınarak, geçici iskan alanı olarak kullanılabilir sahalar belirlenmiştir. ABSTRACT Nine temporary shelters have been proposed for Küçükçekmece distirct (Istanbul) to be used after any disaster by relevant authorities. The aim of this study is both to investigate on suitable of the temporary shelters of Küçükçekmece district in geographical approach and to suggest on alternative temporary shelters for it. The field works have been come off and Geographic Information Systems methodology has been used in this study based on geographical subjects. Digital maps have been prepared by using 1/25 000 scale topographic maps, aerial photographs, G.P.S. during this study. In this study, Out of all temporary shelters proposed, five ones are unsuitable for the purpose, and two being prior, four of them can be used in spite of some problems of theirs. Also, Areas favourable for temporary shelters have been designated in according to geographical features of lands. Keywords: Disaster Management, Temporary Shelter, Geographic Data, Geographical Information Systems

1. GİRİŞ Özellikle 17 Ağustos1999 Marmara ve 12 Kasım 1999 Düzce depremlerinden sonra, Afet Yönetimi ve planlaması kavramı giderek daha fazla ciddiye alınır olmuştur. Bu yaklaşımın bir yansıması olarak, İstanbul Valiliği, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve hatta İlçe Belediyeleri bünyesinde Afet Yönetim Merkezleri oluşturulmuş ve çalışmalarına başlamışlardır. İstanbul Valiliği bünyesinde çalışmalarını devam ettiren Afet Yönetim Merkezi, gerçekleştirdiği çalışmalar ile ciddi mesafeler almıştır. Bu merkezde yürütülen uygulamalardan biri de İstanbul için geçici İskân Alanlarının belirlenmesi ve bunların Afet Yönetimi kapsamda değerlendirmeye alınması çalışmalarıdır. Lokasyon olarak, Yerel yönetimler, ilçe Sivil Savunma Müdürlükleri ve diğer ilgili kurum/kuruluşlar tarafından İstanbul Valiliği Afet Yönetim Merkezine 32 ilçe için 64 tanesi öncelikli olmak üzere, toplam 484 adet geçici iskân alanı önerilmiştir. Bu çalışmada, İstanbul Valiliği Afet Yönetim Merkezine Küçükçekmece ilçesi için önerilen geçici iskân alanlarının amaca uygunluklarının araştırılması ve alternatif öneriler sunulması hedeflenmiştir. Bu amaç doğrultusunda ilçe nüfus özellikleri, önerilen geçici iskân alanlarının dağılış özellikleri ve arazi kullanım özellikleri dikkate alınarak çalışma sahası sınırları çizilmiştir (Şekil 1). Şekil 1: Çalışma sahasının lokasyonu.

Alanları standartları için coğrafi özellikler ve Sheper Projesi [1] kapsamındaki yaklaşımlar esas alınmıştır. Çalışmalarımız, arazi araştırmaları ve Coğrafi Bilgi Sistemleri metodolojisinin uygulamaları ile yürütülmüştür. Çalışmalar sırasında 1/25 000, ölçekli topografya ve jeoloji haritaları, 1/5 000 ölçekli imar paftaları, koordinat alımları için GPS, 1996 yılına ait hava fotoğrafları kullanılarak yürütülmüştür. Arazi çalışmalarında; önerilen geçici iskân alanının jeomorfolojik birim, zemin, hidrografya, eğim ve bakı şartları, zemin örtüsü, bitki örtüsü gibi fiziki coğrafya özellikleri, ayrıca arazi kullanım özellikleri, ulaşım, nüfus, altyapı tür ve dağılış özellikleri gibi beşeri coğrafya özellikleri gözlem, ölçme, fotoğraf ve istatistik alımı yapılmak üzere incelenmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemleri uygulamalarında ise toplanan verilere ait veri tabanı oluşturulması, ilgili konulara ait detay sayısallaştırmaların yapılması ve haritaların üretilmesi, çakıştırma ve yorumlamaların yapılması gerçekleştirilmiştir. 2. GEÇİCİ İSKÂN ALANI ÖZELLİKLERİ Geçici iskan alanları, herhangi bir afet sonrasında, yaşanan afetten etkilenen kişilerin geçici iskan olanakları ile geçici süreli de olsa barındırılabilmesi için önceden belirlenmiş ve planlanmış alanlardır. Geçici iskan türleri genel olarak 5 tipe ayrılır [2]. Bunlar; Afetten konutları zarar görmemiş olanların konutlarını evsizlerle paylaşımı uygulamaları, Afet sonrasında insanların kendi yaptıkları acil durum yapıları, Çadırlar veya diğer acil durum barınak prototipleri, Toplu barınaklar (terkedilmiş fabrikalar, depolar, jimnastik salonları, stadyumlar, okullar, devlete ait yurtlar ve apartman daireleri, hastaneler, camiler ve diğer dini yapılar), Afetten zarar görmemiş olan kiralık ev veya kamu tesisleridir. Yukarıda maddelenen geçici iskân türlerinin bir bölümü, mevcut yapıların kullanımı ile ilgili olmasına karşın, çadır ve acil durum barınak türleri ise afet sonrası ihtiyaca bağlı olarak, kısa süre içinde kullanıma hazırlanan barınak türleri olarak dikkat çekmektedir. Bu grup barınaklar için uygun alan belirlemesi, afet yönetimi ve planlaması ile Acil Durum Yönetimi kapsamında, afet öncesi hazırlık çalışmaları yapılması gerekli konulardan biri olarak ön plana çıkmaktadır. Geçici iskân alanlarının afet yönetimi ve planlaması kapsamında değerlendirilmesinin amacı, afetten zarar gören kişilerin afet sonrasında insanca yaşamlarının devamını sağlayabilecekleri ortamların hazırlanmasıdır. Söz konusu amaç için, bir afet sonrası, çadır ve her türlü acil durum barınak tiplerinin en kısa süre içinde tesisi ve kullanıma sunulması çok büyük önem taşımaktadır. Bu sebeple, ideal bir geçici iskân alanı, insanca yaşam koşulları sağlayacak altyapı özelliklere sahip, doğal ortam koşullarının elverişli olduğu ve insanları kendi ikamet ettikleri yerlerden uzaklaştırmama mantığı içinde tercih edilen, her türlü acil durum organizasyonuna imkân tanıyabilecek özelliklere sahip olmalıdır. çalışmanın gerçekleştirilmesinde arazi potansiyel analizi, ihtiyaçlar ve özellikler ile gerekli organizasyonların dikkate alınması büyük önem kazanmaktadır [3].

Yukarıdaki yaklaşım doğrultusunda, geçici iskân alanı amaçlı yer seçimlerinde genel olarak coğrafi in oluşturduğu bir standartlar bütünün çalışılması gerekmektedir. Bu kapsamı konu başlıkları ve özellikleri ile şu şekilde özetlemek mümkündür. Zemin Özelliği: Yer sarsıntılarını büyütücü ve sıvılaşma riski taşımayan, Detritik (alüviyon, kum, vb) malzeme oranın ve istif kalınlıklarının minimum olan, Her türlü atık ve atık sularının sızıntı yolu ile yayılmasını engellenmesi için çatlaksız ve geçirimsiz zemin özelliğine sahip alanlar tercih edilmelidir. Morfolojik Özellikler: Eğim değeri %2 5 arasında olan (zorunlu hallerde %5 7 de olabilir), Yamaç dengesi duraylılığına sahip, Bakı faktörünün dikkate alındığı, Her türlü kütle hareketleri riskinden uzak, Değişik kökenli su basmaları riski taşımayan bir morfolojik birim tercih edilmelidir. Klimatik Özellikler: İklim özellikleri (sıcaklık, yağış, rüzgâr vb.) mahallî etkileri, Sahanın mikro-klima özellikleri dikkat edilmesi gereken diğer konulardır. Hidrografik Özellikler: Yağışlı dönemlerde seyelan, sel ve taşkın riski taşımayan, Drenaj özellikleri bakımından; Alan, her türlü yüzeysel ve sızıntı su (durgun su, sağanak suyu, sel suyu, çadır ve tıp merkezinin atık suları, WC ve duş kabinlerinin suları ile depolanan çöp sızıntı suyu, vb.) etkisinden uzak olması, Her tür suyun drenajı için, doğal cazibeye (eğim) sahip olması, Zemine sızmayı arttıran kumlu, çakıllı, depo veya yatak karakterindeki zeminlerden de uzak durulması, Sıcaklığının arttığı, yaz aylarında bataklık ve sivrisineklerin yayılış gösterdiği durgun su ortamlarından uzak olan yerler tercih edilmelidir. Yeraltısuyu Özelliği: Seçilen yerin yeraltısuyu seviyesi, zeminin çamurlaşması ve bataklık haline dönüşmesine neden olacak kadar yüksek olmamalıdır. Tuvalet ve atık su kanalları ile foseptik ve çöp biriktirme alanlarının herhangi bir yeraltı su kaynağından en az 30 m. uzaklıkta tuvalet dip seviyesi su tabakasından en az 1.5 m. yüksekte olması aranmalıdır. Toprak Özelliği: Çadırların alana daha kolay kurulabilmesi için kazıya ve ilgili düzenleme çalışmalarına uygun olması, Nem içeriği, tekstürü ve malzemesi bakımından yerleşme-yaşamsal faaliyetlere uygunluk sağlaması beklenmelidir. Bitki Örtüsü Özelliği: Alan bitki örtüsünden tamamen yoksun olmamalı, ancak kullanımı engelleyici dağılış ve kapalılıkta olmaması tercih edilmelidir. Erozyon ve rüzgârın etkisini azaltabilecek bitki örtüsüne sahip olmalı, Alanda endemik bitki türleri varsa veya yoğun bitki örtüsü varsa, mümkünse başka alanlar tercih edilmelidir. Seçilen alanda mecbur kalınmadıkça bitki örtüsü tahrip edilmemelidir.

n Kullanım Özellikleri: Arazi ile ilgili haklar kullanımdan önce açıkça belirlenmiş ve onaylanmış olmalıdır. Mülkiyeti şahıs üzerine olmamasına dikkat edilmelidir. Seçilen alan, afet sonrasında etkilenen ve zarar gören nüfusu barındıracak büyüklükte ve özellikte olmalıdır. Organizasyon ve kullanım uygunluğu bakımından, seçilen alanın büyüklüğü 5.000 m 2 den küçük, 50.000 m 2 den büyük olmamalıdır. n içinde; barınak (çadır ünitesi ve diğer acil durum yapıları), WC, duş, mutfak, çamaşırhane, derslik, su deposu, idari birimler (güvenlik, Kızılay, depo güvenlik vb.), depo, çöplük, jeneratör tesis edilebileceği hatırda tutularak planlamaya gidilmelidir. Kişi başına düşen alan 3.5 4 m 2, 4 5 kişiden oluşan ailenin kullandığı alan (1 çadır ünitesi) 16 m 2, bu ünitenin çevre yollarıyla kapladığı toplam alan 50 m 2 olması hedeflenmelidir [1]. 15 20 kişiye 1 tuvalet, 30 40 kişiye 1 duş kabini kullanımı hesaplanarak planlamanın yapılması önerilir [4]. Altyapı Özelliği: n su, elektrik, kanalizasyon ve yol gibi altyapı özellikleri afetten sonra hemen kullanıma geçecek şekilde hazır halde bulunmalıdır. Hava, deniz, demir ve kara yollarına yakın olmalıdır. Ulaşım sorunu olmamalı, ulaşım alternatifleri fazla olmalıdır. Çevre Yapılar: Afet sonrasında geçici iskân alanının kullanımı zorlaştıracak şekilde çevre yapılar alana yakın olmamalı, Alan gürültü, emisyon, toz, koku ve benzeri atıklar oluşturan sanayilerin etki alanından uzak, Meskûn mahallelere uygun mesafede olmalıdır. 3. KÜÇÜKÇEKMECE İÇİN ÖNERİLEN GEÇİCİ İSKÂN ALANLARI Küçükçekmece ilçe Belediyesi ve Sivil Savunma Müdürlüğü tarafından, İstanbul Valiliği, Afet Yönetim Merkezine ikisi öncelikli olmak üzere, toplam 9 adet geçici iskân alanı önerilmiştir (Şekil 2, 3, 4). Bu alanların, yukarıda özetlenen coğrafi özelliklerinin kontrol edilmesi amacı ile Coğrafi Bilgi Sistemleri metodolojisi kullanılarak, genel morfolojiyi yansıtan DEM (Sayısal Yükselti Modeli) (Şekil 2), eğim haritası (Şekil 3), Litoloji haritası (Şekil 4) gibi çalışma sahasına ait temel haritalar hazırlanmış ve önerilen geçici iskân alanları her çalışmada çakıştırılarak amaca uygunluk kontrolleri yapılmıştır. Öncelikli olarak önerilen iki geçici iskân alanı ise özellikle daha detaylı olarak incelenmiştir. Bunlar; İstasyon Mahallesi (Haritalarda 1 numara ile gösterilen geçici iskân alanı) (Şekil 5, Foto 1) ve Halkalı Toplu Konutları Hastane Yeridir (Haritalarda 2 numara ile gösterilen geçici iskân alanı) (Şekil 6, Foto 2). Önerilen her iki geçici iskân alanı, fiziki coğrafya ve beşeri coğrafya özellikleri ile birlikte altyapı hizmetlerinin tür ve dağılış imkânları arazi çalışmaları ile belirlenmiştir. Arazi çalışmaları sırasında GPS ölçümleri, fiziki ortamın kontrolleri ve fotoğraf alımları yapılmıştır.

Şekil 2: Çalışma sahasının sayısal Yükselti Modeli ve daha önce önerilmiş olan geçici iskan alanları. 4. GEÇİCİ İSKÂN ALANLARININ DEĞERLENDİRİLİMESİ Geçici iskân alanı belirleme çalışmalarında, geçici iskân alanında aranılan özellikler dikkate alınarak değerlendirme ve tercihlerin yapılması ideal olan yaklaşımdır. Bu çalışmaların zaman ve emek isteyen uygulamalar olduğu bir gerçektir. Bu sebeple planlamanın afet öncesi, afete hazırlık kapsamında, gerçekçi tetkikler ile gerçekleştirilmesi doğru olanıdır. Böylesine hazırlıktan yoksun olarak, olası bir afet sonrası o günkü atmosfer içinde ivedilikle belirlenen geçici iskân alanlarının daha sonraki günlerde ciddi problemler ile karşı karşıya kaldığı görülmüştür. Bunun örneklerini, geçici iskân alanlarının su altında kalması, drenaj ve altyapı problemleri, ulaşım sıkıntısı, yangın, alansal yetersizlik, uzaklık, koordinasyon ve kontrol yetersizlikleri, diğer yaşamsal ihtiyaçların karşılanmasındaki mekânsal problemleri gibi zorluklarla, 1999 depremlerinden sonra çok yoğun şekilde yaşanmıştır. Afetten zarar gören kişilerin bu zorlukları yaşamaması için yer seçiminde uygunluk şartının aranması önemli bir zorunluluktur. Yukarıdaki yaklaşımla, İkisi öncelikli olmak üzere toplam 9 adet geçici iskân alanın kullanım amacına uygunluğu ile ilgili araştırmadan elde edilen veriler değerlendirilerek toplu olarak özetlenmiştir (Çizelge 1).

Şekil 3: Çalışma sahasının sayısal Yükselti Modeli ve daha önce önerilmiş olan geçici iskan alanları. Şekil 4: Çalışma sahasının sayısal Yükselti Modeli ve daha önce önerilmiş olan geçici iskan alanları.

Şekil 5: İstasyon Mahallesi vaziyet planı. Foto 1: İstasyon Mahallesi nın kuzeyden görünüşü. Geçici iskan alanı için önemli olan coğrafi elemanlar her saha için tek tek ele alınmıştır. Özelliklere ait içerikler anahtar kelimeler ile verilmeye çalışılmıştır. Şüphesiz konuyu ilgilendiren ve dikkate alınması gereken diğer idari, mühendislik ve koordinasyon ile ilgili kapsam da göz ardı edilmemeli ve çalışmanın bütünlüğü içinde ele alınmalıdır. Bu yaklaşım multidisipliner bir çalışmanın gereğine işaret etmektedir. Dolayısıyla Çizelge 1 deki değerlendirmenin, bütünün ihmal edilmemesi gereken bir parçası olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Şekil 6: Halkalı Toplu Konutları vaziyet planı. Foto 2: Halkalı Toplu Konutları nın kuzeyden görünüşü. Çizelge 1 incelendiğinde, önerilen sahaların genel olarak lokasyon sorunları taşıdığı, eğim değerlerinin ideal (%2 5) veya kabul edilebilir (%5 7) olduğu ancak vadi tabanlarında eğim ve hidrografik problemlere sahip olduğu görülmektedir. Sahaların bakı özellikleri, rüzgar, güneşlenme süre ve şiddetleri, nem ve yağış özelliklerini lokal olarak olumsuz etkilemektedir. Kireçtaşi litolojisine sahip alanların zemin olarak diğerlerine göre daha kabul edilir olmasına karşın sınırlı yayılıma sahip olduğu izlenmiştir. Bitki örtüsünden yoksun olması ortak özellikleri olarak görülüyor. 3, 5, 7, 8, 9 nolu alanlar Beton, asvalt, vb. sert zeminler olup çadır kurma için zorluklara sahiptir. Alanların çoğunluğunun okul bahçesi veya yakın çevresi olması altyapı hizmetlerine ulaşma kolaylığı sağlamaktadır. Ancak ilçe nüfusuna bağlı alansal yetersizlikleri ve mekânsal planlamadaki uygunsuzlukları dikkat çekicidir.

Alanları Coğrafi elemanlar 1 Lokasyon Halkalı, İstasyon Mah. Litolojik Kumtaşı, Çakıltaşı,Kil ara özellikler katkılı, tüfit Jeomorfolojik özellikler Klimatik özellikler Hidrografik özellikler Zemin özelliği Plato yüzeyi, Eğim: %3-5 Horizonlaşmamı ş, ince toprak örtüsü Çizelge 1: Daha önce belirlenerek önerilmiş olan geçici iskân alanlarının coğrafi özellikleri [5]. 2 Halkalı, Toplu Konut Mah. Kum mercekli gri-yeşil kil Plato yüzeyi Eğim: % 4-5 Horizonlaşmamı ş, ince toprak örtüsü 3 Sefaköy, Sultan Murat Maktralı Kireçtaşı,Marn, Kil ardaşımlı Plato yüzeyi Eğim: % 0-2 Kısmen beton, bir bölümü kum 4 Halkalı, Toplu Konut Mah. Kumlu, Siltli Kireçtaşı Plato yüzeyi Eğim: % 2-5 Horizonlaşmamı ş, ince toprak örtüsü 5 K.çekmece, Cumhuriyet Ma Maktralı Kireçtaşı,Marn, Kil ardaşımlı Yamaç arazisi, Eğim : % 6 Beton ve Asvalt kaplı 6 Halkalı, Toplu Konut Mah. Gevşek çakıl, kum, kil, yapay dolgu (Moloz) Vadi taban Eğim :%0-2 Menekşederesi yatağı, taşkın alanı 7 Geçici İskân Halkalı, Toplu Konut Mah. Kumtaşı, Çakıltaşı,Kil ara katkılı, tüfit Vadi taban Eğim :%0-2 Kuru dere yatağı, taşkın alanı 8 Halkalı, Toplu Konut Mah. Gevşek blok, çakıl, kum, kil ardalanması Yamaç arazisi, Eğim : % 6 Alüviyon Genel olarak beton Genel olarak beton Bitki örtüsü Ot formasy. Ot formasy. Yok Ot formasy. Yok Ot formasy. Yok Yok Yok Zemin örtüsü Toprak Toprak Beton - Kum Toprak Beton, Asvalt Toprak Beton Beton Beton Nüfus ve 6330 kişi için, 12400 kişi 1110 kişi 6950 kişi Acil durum 95000 m2, suya Okul bahçesi, Okul bahçesi, Araç muayene barındırma barındırabilir, barındırabilir, yapılaşması için doygun zemin, ancak Acil durum ancak Acil Arazi istasyonu olarak kapasiteli, Boş, Okul bahçesi Boş arazi, alansal zaman zaman yapılaşması için durum yapılaş kullanım kullanılmakta. Kamu arazisi, futbol sahası Ulaşım problemi yetersizlik. su altında uygun değil. ması için uygun özellikleri kalıyor. değil. değil. Altyapı özellikleri Çevresel özellikler Yapılaşma mevcut değil Yapılaşma mevcut değil Risksiz Mevcut değil Yapılaşma mevcut değil Çevrede yapılaşma Mevcut değil Yapılaşma mevcut değil Çevrede yapılaşma Çevrede yapılaşma 9 K.çekmece, Yeni Mah. Maktralı Kireçtaşı,Marn, Kil ardaşımlı Plato yüzeyi Eğim: % 0-2 Genel olarak beton Okul bahçesi, ancak Acil durum yapılaş ması için uygun Çevrede yapılaşma

5. SONUÇ Elde edilen verilere (Çizelge 1) bağlı bir uygunluk sınıflaması (çizelge 2) yapıldığında 1 ve 2 nolu geçici iskan alanlarının amaca uygun oldukları, 3 ve 4 nolu geçici iskan alanlarının da kullanıma uygun olabileceği, diğer geçici iskan alanlarının ise coğrafi perspektifte amaca uygun olmadığı görülmüştür. 1, 2, 3, ve 4 nolu G.İ.A. larının, alana bağlı, barındırabileceği toplam nüfusun 26 790 kişi olduğu [5], bu rakamın ilçe nüfusunun ( İlçe nüfusu 594 524 dür)[6] ancak % 4 üne denk geldiği görülmektedir. Çizelge 2: Küçükçekmece İlçesi, geçici iskân alanlarının coğrafi e göre sınıflandırılmış değerlendirmesi. Alanları 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Coğrafi G.İ.A G.İ.A G.İ.A G.İ.A G.İ.A G.İ.A G.İ.A G.İ.A G.İ.A Parametreler Lokasyon I I II III II IIII II II II Litolojik özellikler III III I I I IIII III III I Jeomorfolojik özellikler I I II I IIII IIII IIII IIII III Klimatik özellikler I I I I I II I I I Hidrografik özellikler I I II I II IIII III III III Zemin özelliği I I II II IIII IIII IIII IIII IIII Bitki örtüsü I I I I III II II II II Zemin örtüsü I I II II IIII III IIII IIII IIII Nüfus ve Arazi Kullanımı I II II III III IIII IIII IIII IIII Altyapı özellikleri I II I IIII II IIII III III III Çevresel özellikler I I II II III III III III III Genel Değerlendirme I I II II IIII IIII IIII IIII IIII Sınıflama: I. Kullanıma uygun, II. Kullanıma uygun olabilir, III. Kullanım için riskli, IIII. Kullanım için uygun değil. Küçükçekmece ilçesi için, bir afet sonrası kullanılmak üzere, amaca uygun, iskân alanlarına ihtiyaç olduğu görülmektedir. Bu çalışmadaki verilere dayalı olarak alternatif geçici iskân alanları önerilmiştir (Şekil 7). Bu alanlar tamamen coğrafi in kontrolünde belirlenmiş olup, G.İ.A. olarak kullanılabilecek sahalardır. Yer seçimi için karar aşamasında, bu sahalar içindeki uygun alanlar için, bunların mülkiyet özellikleri ile diğer mühendislik, idari ve koordinasyon ile ilgili gerekli konuların dikkate alınması gerekmektedir. Küçükçekmece ilçesi için daha önce önerilen 9 adet geçici iskân alanından 5 tanesinin amaca uygun olmadığı, kullanılabilecek özelliklere sahip olanların ise ihtiyacı karşılamakta yetersiz olduğu görülmüştür. Bu durum, konu ile ilgili çalışmaların kapsam ve koordinasyon bakımından ciddi anlamda reorganizasyona gidilmesi gereğini de ortaya koymaktadır.

Şekil 7: Çalışma sahası içindeki için uygun coğrafi özelliklere sahip alternatif alanlar. KAYNAKÇA 1. The Sphere Project, The Humanitarian Charter and Minimum Standards in Disaster Response, P.O. Box 372, 1211 Geneva 19 Switzerland, 2000. 2. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu, Afetlere Hazırlık ve Müdahale Eğitim Programı, İstanbul, 2001. 3. H. Turoğlu, Doğal Ortam Analizi ve Düzenleme ve Planlama Çalışmaları, Coğrafya Dergisi, Sayı: 8, sf: 201-212, İstanbul, 2000. 4. R.Akdur, Afetlere Hazırlık ve Afet Yönetimi, T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Projesi Genel Koord., Afetlerde Sağlık Hizmetleri Yönetimi, Ankara, 2001. 5. H. Özdemir, İstanbul Avrupa Yakası Olası Afet Sonrası Alanlarının Coğrafi Etüdü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2002. 6. D.İ.E. 22 Ekim 2000 tarihli ilçe nüfus sayımı sonuçları, 2002.