Alper FINDIK
HAYAT PROBLEM ÇÖZMEKTİR Karl Raimund Popper
PROBLEM ise beklentinin boşa çıkması durumudur Karl Raimund Popper Problem : Hedef ile veya tanımlanmış bir standart ile mevcut durum arasında gözlenen sapmadır Parametre Zaman Beklenen Mevcut Problem
Mükemmel Sistem İNSAN
PROBLEM nasıl tanımlanır?? Belirtiler: Tıpta belirti, araz, beldek veya semptom; hastanın şikayeti veya hissettiğidir, bu anlamda hastaya özneldir ve nicel değildir.
PROBLEM nasıl tanımlanır?? Bulgular: Hasta hakkında laboratuvar testi veya diğer objektif (nesnel) yöntemlerle elde edilen bilgilere bulgu denir..
PROBLEM nasıl tanımlanır?? Risk Faktörleri: Bir problemin oluşmasını tetikleyebilecek tüm unsurlar
PROBLEM nasıl tanımlanır?? Yaşanılan diğer problem: Bu problem dışında, yaşanılan diğer problemler veya aynı problemin daha önceden izlenip izlenmediği (0 6 yaş) (6 18 yaş) (18 30 yaş) (30 40 yaş)
PROBLEM nasıl tanımlanır?? Yan etkiler: Tıpta yan etki, ilaçla tedavi sırasında ilacın ya da herhangi bir tıbbî müdahalenin (ör: Ameliyat) zararlı ve istenmeyen etkisidir. Tedavi için uygulanan ilacın veya yöntemin kullanım amacı dışında sebep olduğu olumsuz etki de denilebilir...
PROBLEM nasıl tanımlanır?? Neleri değişikti?: Problem çıkmadan önce ve sonrasında, standart akışta neler değişti?
AYRICI TANI Ayırıcı tanı, belirtilere neden olan hastalıkları tanımlayabilmek için kullanılan sistematik bir tanı yöntemidir. Olası tanılardan oluşan listeyi daraltmaya çalışarak tek bir tanının kalmasına çalışmaktır.
Teşhis Tedavi ERKEN DOĞRU EKSİKSİZ ERKEN DOĞRU EKSİKSİZ ERKEN YANLIŞ EKSİK GEÇ YANLIŞ EKSİK ERKEN DOĞRU EKSİKSİZ GEÇ DOĞRU EKSİKSİZ
Problem Çözme Araçları İleri Seviye Orta Seviye Temel Seviye Right Tool for Right Job
Problem Çözme Araçları İleri Seviye VSM Altı Sigma Süreç verimliliğinin arttırılması Shainin Teknik problemlerin çözümü Orta Seviye 8D Süreç Zincir Analizi Kepner Tragoe analizi Temel Seviye TİM Temel problem çözme teknikleri (Balık kılçığı, 5xNeden, Beyin fırtınası ) Right Tool for Right Job
Kök Neden: Problemin oluşmasına sebep olan en temel ve doğrulanmış nedendir. Problem Çözme Metotları: Kök nedenin tespit edilmesi, doğrulanması ve ortadan kaldırılması amacıyla yürütülen ve ekip çalışmasıyla desteklenen sorgulama ve analiz teknikleridir. Hedef: Hızlı ve sistematik reaksiyon : o Doğru iş için Doğru araç o Doğru problem tanımlama o Kapsamı daraltma o Tanımlanan kök nedenler için çözümler
Alper FINDIK
Temel Problem Çözme Araçları : 5xNeden? Problem ifadesine sıralı Neden? sorularının sorulması Basit problemler için kök neden tespit edilebilir İlk Soru : Bu nesnede bu kusur neden oluşuyor? Kusur ve Nesne Neden? Bundan dolayı Bundan dolayı Neden?? Sıralı Neden? ler sorulması : Her adımda verilen cevaba tekrar Neden? sorulur Kök nedene ulaşana kadar / belirsizlik ortaya çıkana kadar Neden-sonuç ilişkisi gözetilmelidir Sebebi bilinmeyen en son nesne ve kusur
Problem Problem doğru ifade edilmelidir Oluşma Bu problem Neden oluştu? Neden? Kök Neden Yakalama Neden? Neden? Bu problemi neden Yakalayamadık? Neden? Neden? A Neden? Neden? Sistemsel Sistemlerimiz Neden bu problemin oluşumuna müsaade etti? Neden? Neden? Neden? Neden? B Neden? Neden? C Birden fazla sebep olduğunda, aynı seviyede birden fazla alt neden görülür Her dal, yinelenen Neden? sorularıyla alt sebeplere indirgenmelidir Alper FINDIK
Alper FINDIK
Temel Problem Çözme Araçları : Balık Kılçığı Diyagramı Balık kılçığı Diyagramı = Ishikawa diyagramı : Sebep - Sonuç analizi Sebep - Sonuç ilişkilerini açığa çıkartmak ve önceliklendirmek hedeflenir
Temel Problem Çözme Araçları : Balık Kılçığı Diyagramı Takım çalışması ve beyin fırtınası ile olası kök nedenler kategoriler altında gruplandırılır, Çözüm değil, olası sebepler türetilmeli, Olası kök nedenler ekip kararıyla önceliklendirilir : Doğrulama Faaliyet planı
6 M Endüstrityel alanlarda kullanılır Machine (technology) / Makine (Teknoloji) Method (process) / Metot (Süreç) Material / Malzeme Man Power (physical work) / İnsan gücü Mind Power (brain work) / Zihin gücü 6M Measurement (Inspection) / ölçüm (kontrol) Milieu/Mother Nature (Environment) / Çevre/ Ortam/ Doğa Management/Money Power / Yönetim / Finance Maintenance / Bakım + 2M Alper FINDIK
5 S Hizmet Sektöründe kullanılır Surroundings / Çevre Suppliers / Tedarikçiler Systems / sistemler 5S Skills / Yetenekler, Beceriler Safety / Güvenlik, Emniyet Alper FINDIK
7 P Pazarlama Sektöründe kullanılır Product/Service / Ürün, Servis Price / Fiyat Place / Yer Promotion / Tanıtım People/personnel / İnsan, çalışan 7P Positioning / Konumlanma Packaging / Paketleme Alper FINDIK
BEYİN FIRTINASI Alper FINDIK
BEYİN FIRTINASI Bireylerin eleştirilme endişesi olmadan fikirlerini rahatlıkla ifade ettikleri grup tartışma tekniğidir. Beyin fırtınası, değişik fikirlerin ortaya konuşunu destekler, böylece kısa sürede çok sayıda farklı fikir üretilir. Gruplar, bu tekniği uygulayarak daha yaratıcı bir şekilde belirli bir konuda hızlı bir süreç içinde çok sayıda fikir üretirler.
BEYİN FIRTINASI Gruptakilerin bilgilerini, tecrübelerini ve öngörülerini birleştirir. Grubun bütün olarak bilgilerini ve tecrübelerini ortaya koymasına yardımcı olur. Grubun bütünün katılımını sağlar.
BEYİN FIRTINASI Bütün Öneriler kabul edilir ve listelenir. Hiçbir öneri eleştirilmez, Fikirlerin özgürce açıklanması desteklenir. Fikirler söylenirken ortaya atılan fikirle ilgili olarak hiçbir yorum ve eleştiri yapılmaz, fikirler sorgulanmaz, yargılanmaz,
BEYİN FIRTINASI Bütün fikirler ortaya konuncaya kadar önerilerin ortaya konuşu devam eder, Fikirlerin sınıflandırılması sağlanır, Benzer fikirler ortaya atanın kabulü ile gruplandırılır ve geliştirilir.
BEYİN FIRTINASI Her grup üyesi her turda yalnız bir fikir söyler, Fikirler sıra ile ve dönüşümlü olarak söylenir. Hızla bir kişiden diğerine geçilir, Grup üyeleri sıra kendilerine geldiğinde söyleyecek fikirleri yoksa geçiniz der. Her fikir; çılgınca, mantıksızca, aptalca, uygun değil veya tekrar ediliyor gibi görünse bile kabul edilir ve tahtaya yazılır, Süreç, gruptakilerin bütün fikirleri tamamlanıncaya kadar devam eder.
BEYİN FIRTINASI Fikir Üretme Fikirlerin seçimi ve karar verme Fikirleri tartışma ve gruplandırma Alper FINDIK
FİKİR ÜRETME Fikir Üretme Fikirlerin seçimi ve karar verme Fikirleri tartışma ve gruplandırma Ekip lideri beyin fırtınası için konuyu gözden geçirerek herkesin anlayabileceği sadelikte gruba bildirir, Belirli bir fikir üretme süresi tespit edilir ( 15-20 dakika gibi), Gruptakiler her turda bir fikir söyler, o turda fikri yok ise geçiniz der, Ekip lideri her fikri özetleyerek tahtaya yazar ( 1-2 kelime şeklinde), Fikir ortaya atan kişinin, fikrin anlamını koruduğunu kabul etmesi gerekir, Bir kişinin fikri, daha önce kaydedilen bir başka fikirle bağlantılı olabilir, Fikirlerin sayıca çokluğu önemlidir, Ekip lideri bir sonraki aşamaya geçmeden önce, gruba kaydedilecek daha başka fikirlerinin olup olmadığını sorar. Alper FINDIK
TARTIŞMA VE GRUPLANDIRMA Fikir Üretme Fikirlerin seçimi ve karar verme Fikirleri tartışma ve gruplandırma Ortaya atılan fikirler üzerinde tartışılarak fikirlerin tam olarak anlaşılması sağlanır, Bu bölümün sonunda bütün grup üyelerinin bir fikir üzerinde hem fikir olması zorunluluk değildir, Grup üyelerinin aydınlatılmasını istedikleri noktalar üzerinde beyin fırtınası yaratılarak tartışılır, Aynı özelliği taşıyan fikirler gruplandırılarak birleştirilir. Alper FINDIK
SEÇİM VE KARAR VERME Fikir Üretme Fikirlerin seçimi ve karar verme Fikirleri tartışma ve gruplandırma Amaca uygun olmayan, grubun becerilerinin dışında ve daha önceden tanımlanmış fikirler elenir, Amaca en uygun fikirler seçilir, Seçilen fikirlerin uygulama kararı verilir. Alper FINDIK