SAĞLIK HİZMETLERİNDE KALİTE YÖNETİM VE ORGANİZASYON YAPISI NASIL OLMALI? MPHG KALİTE YÖNETİM MODELİ

Transkript

1 SAĞLIK HİZMETLERİNDE KALİTE YÖNETİM VE ORGANİZASYON YAPISI NASIL OLMALI? MPHG KALİTE YÖNETİM MODELİ Nihal KAFALI ÜNLÜTÜRK MPHG Kalite Grup Müdürü 9. Uluslararası Sağlıkta Kalite, Akreditasyon ve Hasta Güvenliği Kongresi Mayıs 2015

2 GİRİŞ : Sağlık sektörü açısından kalite çalışmaları oldukça önemlidir. Halen dünyada her yıl binlerce kişi yanlış tıbbi ilaç uygulamalarından ve enfeksiyon gibi hastaneye bağlı nedenlerden ölmektedir. Aynı şekilde yapılan bir çok tıbbi tahlil sonuçlarının doğru olduğundan zaman zaman emin olamamaktayız. Yanlış tedaviler yanlış tahlil sonuçlarına göre yapılabilmektedir. Ne üzücüdür ki bu hatalardan etkilenen hatta çok ağır sonuçlara maruz kalan bizlere güvenen hastalarımız olmaktadır. Bu örneklerden de anlaşıldığı ve hepimizin bildiği gibi aslında hastaneler oldukça karmaşık yapılardır. Ve kesinlikle kalite standartlarını benimsemek ve sağlık hizmeti sunumunu kalite standartlarına göre şekillendirmek durumundadır.

3 Sağlık hizmeti sunan kurum ve kuruluşların, referans alınan standartlar (ISO, JCI, SKS vb.) doğrultusunda kalite faaliyetlerini ve süreçleri planlarken kalite yönetim departmanlarının yönetimsel ve organizasyonel yapısının nasıl ele alındığı önem taşımaktadır.

4 Peki kalite standartlarını pratik hayata yansıtırken ne tür zorluklarla karşılaşıyoruz? Ya da standartların saha entegrasyonunu nasıl sağlayabiliriz? Çalışanların katılımını nasıl sağlayabiliriz? Sistemi dinamik tutmak ve algıyı yüksek tutmak için ne yapmalıyız? Sürdürülebilirliği nasıl sağlarız? Elbette ki çok iyi kurgulanmış kalite yönetim ve organizasyon yapısında bu mümkündür!

5 Peki biz MPHG olarak Kalite Yönetim ve Organizasyon yapısını nasıl ele aldık?

6 LOREM IPSUM DOLOR SIT AMET Lorem ipsum

7 LOREM IPSUM DOLOR SIT AMET Lorem ipsum

8 LOREM IPSUM DOLOR SIT AMET Lorem ipsum

9 Kalite departmanlarının var oluş sebebi; Sağlık hizmetlerindeki ulusal ve uluslararası düzeyde kabul görmüş sağlık hizmet standartlarının ve sağlık uygulamalarının sistemsel entegrasyonunu sağlamak ve sistemi dinamik tutmaktır.

10 MPHG de kalite yönetim modeli 6 süreçte ele alınmaktadır: 1- Kalite Yönetim Süreci 2- Kalite Dokümantasyon Süreci 3- Kalite Performans Takip Süreci 4- Kalite Geliştirme ve İyileştirme Süreci 5- Kalite Eğitim Süreci 6- Kalite Denetim Süreci

11

12 1- Kalite Yönetim Süreci: Planlama: Etkin ve verimli bir yönetim için öncelikle iyi bir planlama ve takip sistemi gereklidir. Bu doğrultuda oluşturulan Kalite Yönetim Planı (komite, kurul ve konseylerin toplanması, eğitim, denetim, tatbikat, raporlama, tedarik performansı,) süreçlerin takibi ve koordinasyonu açısından yol göstericidir. Hastanelerin plana uyum oranı kalite performansı göstergesidir. Kalite yönetim sistemi araçları: Düzeltici ve Önleyici Faaliyet Takip Sistemi (DÖF modülü), (İşleyiş ve saha uygunsuzluklarının takibi, düzeltici ve önleyici faaliyetlerin planlanması) Güvenlik Raporlama (Olay Bildirim) Sistemi (hastaya yansıyan ya da olası tıbbi hataların raporlanması) Kalite yönetim sistemi araçlarını çok iyi kurgulamak ve tüm çalışanların katılımı ve desteği ile uygulamak hizmet kalitesini arttıran en önemli faktördür. Kalite yöneticilerinin de tüm çalışanları kalite süreçlerine dahil edebileceği sistemleri hayata geçirmek temel hedefi olmalıdır.

13 13

14 DÖF MODÜLÜ 14

15 OLAY BİLDİRİM MODÜLÜ 15

16 2- Kalite Dokümantasyon Süreci: Grup genelinde klinik ve idari yapıda standart hizmet sunumu benimsenmiştir. Bu nedenle grup içinde mevcut belgelendirmeler dikkate alınarak - JCI Akreditasyon Standartları, - ISO 9001:2008 TSE Standartları, - Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite Standartları (SKS) ve - Bakanlıkça yayınlanan mevzuata uygun doküman alt yapısı oluşturulmuştur. Her bölümün temel ve alt süreçleri tanımlanmış olup klinik uygulamalar, protokoller, rehberler ve algoritmalar ile detaylandırılmıştır. 51 bölüm, 11 doküman tipi (prosedür, talimat, form, yardımcı doküman, görev tanımı, organizasyon şeması, dış kaynaklı doküman, broşür, bilgilendirme onam, hekim yetkilendirme) olmak üzere toplam adet doküman sistem içinde mevcuttur.

17 17

18 3- Kalite Performans Takip Süreci: Ölçemediğinizi iyileştiremezsiniz! Bu nedenle büyük değişimleri sağlayabilmek ve sürekli iyileştirmeyi gerçekleştirebilmek; sağlıklı veriler ve sistematik ölçümlerle mümkündür. Bu doğrultuda; MPHG de kalite çıktılarını ölçebilmek için performans ölçüm sistemi geliştirilmiştir. Klinik kalite ve süreç ölçüm göstergeleri belirlenmiştir. Bu indikatörler bölüm performansı olarak kabul edilmektedir. Bu indikatörler belirlenirken; hasta güvenliği beklentileri, hastalar için yüksek risk taşıyan süreçler, problem çıkması olası süreçlere odaklanılmıştır. Bu alanlardan elde edilen verilerin sistemik analizi ile mevcut durum tespiti, politikaların belirlenmesi, gerekli kaynakların sağlanması, önceliklere yer verilmesi, sorunların ve çözümlerinin ortaya konulması ve tüm kalite faaliyetlerinin takibi sağlanmaktadır.

19 4- Kalite Geliştirme ve İyileştirme Süreci: Standartlara uyumun takibi ve süreçlerdeki uygunsuzlukların giderilerek sürekli iyileştirmenin sağlanması kurumun sürekli hedefidir. Kalite yönetim sistemi araçlarından (DÖF, Olay bildirimi, klinik kalite ve süreç ölçüm göstergeleri) elde edilen sistemik veriler ve analizler gerçek bilgilerdir. Bu doğrultuda problem çözme teknikleri kullanılarak sorunların çözümü ve süreçlerin iyileştirilmesine odaklanılmaktadır.

20 5- Kalite Eğitim Süreci: Kalite yönetim sistemlerinin ve hasta güvenlik beklentilerinin tüm çalışanlar tarafından bilinmesi çok önemlidir. Bu nedenle işe başlayan herkes oryantasyon eğitiminden geçmekte ve temel bilgiler aktarılmaktadır. Akabinde belirli periyodlarda eğitimler düzenlenmektedir. Standartlara uyum, hasta ve çalışan güvenliği, risk yönetimi gibi konulara odaklanılır. Bunların yanında kalite eğitim programları düzenlenir. Bu eğitim programında; kalite yönetim sistemi yapısı, kalite otomasyon sisteminin kullanımı (DÖF, Olay bildirimi), kalite indikatör takip sistemi, süreç yönetimi ve iyileştirme yöntemleri (Kök Neden Analizi, Hata Türleri Etki Analizi, PUKÖ) anlatılır.

21 6- Kalite Denetim Süreci: - Çalışanlar arasından Öz- Değerlendirme/İç tetkik Ekibi oluşturulmuştur. Bu kişiler, özel eğitime tabi tutularak sertifikalandırılmaktadırlar. Yılda 2 kez belirlenen ekipler kendi bölümlerinin dışında farklı bölümlere giderek JCI-SKS standartlarına ve prosedürlere uygunluğu değerlendirirler. Tespit edilen bulgular kalite konseyinde üst yönetime sunulur. İyileştirmeler için kararlar alınır. - Periyodik olarak Bina Turları yapılarak saha kalite yönetim sistemleri açısından dinamik tutulmaya çalışılır. - Tıbbi kayıtlardaki eksikliklerin tespiti için açık ve kapalı hasta dosya taramaları yapılır. - Elde edilen uygunsuzluklar saha denetim uygunsuzlukları olarak DÖF sistemine girilir ve sorunlar giderilinceye kadar takip edilir.

22 SONUÇ: Standartların sistemsel entegrasyonu, pratiğe dönüştürülmesi, çalışanlar tarafından benimsenmesi ve sürdürülebilir olması şüphesizdir ki; sistemsel açıdan doğru organizasyon yapısı ve iyi bir planlama ile mümkündür.

23