1 ÖZEL EKİN LİSESİ Bilgi Tplumunun Okulu EMPATİ, ÖZEL EKİN LİSESİ P.D.R.H. SERVİSİNİN AYDA BİR YAYIMLANAN SÜRELİ YAYINIDIR. SAYI: 7 Haziran - 2002 AYIN KONUSU TATİL GELİYOR. ÇOCUĞUMLA BAŞ BAŞAYIM! (ANA-BABA REHBERİ) BİLGİ TOPLUMUNUN OKULUNUN eğitimcileri ve ana-babaları; hem kendileri, hem de çcukları için, her günü sürekli öğrenerek ve öğrenmenin hazzını çğaltarak yaşarlar.
2 İÇERİK İlgili Kavramlar Çcukları etkilenim alanları Tatile bakış açımız Tatili planlama ve bilgilendirmeye ilişkin öneriler Tatilde aile ile çcuk arasında lası srunlar ve çözüm önerileri Dersler ve tatil çalışmaları Snuç İLGİLİ KAVRAMLAR
3 Ülkeler İnsanlar Gelenekler Diller Yiyecek İçecek Haberler Belgeseller Spr Diziler Kmedi İnsanları Hayvanları Bitkileri Dğadaki her şeyi Müzik Şarkılar Diyalglar FİKİRLER VE SORULAR Öğretmenler Arkadaşlar Kütüphane Anne Baba Kardeşler Kasetler Tv Kitaplar Vide Dinle Sru Sr Egzersiz Oyun ynamak Müzik Çalmak Dans etmek Şarkı söylemek Spr Yapmak Bir şeyler luşturmak Dinlenerek Ben yapabilirim... Merak NASIL ÖĞRENİRİM? Belgesel Kurgu Müzeler Sanat Galerileri Sinemalar Tiyatrlar Knserler Ansiklpediler Sözlükler Tarih Cğrafya Fen Rmanlar Oyunlar Şiirler
4 TATİLE BAKIŞIMIZ Öğretim yılımızı bitirirken EMPATİ dergimizin bu yılki sn sayısında Tatil Geliyr. Çcuğumla Baş Başayım! knusunu işlemeyi uygun gördük. İnsanlar, anne karnındaki günlerinden, ölüm anına kadar sürekli öğrenirler. Ancak öğrenme temel eğitim çağında çk yaygın ve hızlıdır. Öyle ki bir çcuğun temel eğitim çağındaki öğrenmeleri, nun yaşamının, gelecek günlerdeki değerlerini, seçimlerini, davranışlarını belirler. Yani yaşamının TEMELİNİ luşturur. Sözlüklere göre tatil; dinlenmek, eğlenmek amacıyla çalışmaksızın geçirilen süre veya çalışma yaşamında, yasa gereğince çalışmaya ara verilen süre larak tanımlanmaktadır. Okulumuza göre tatil; işi öğrencilik lan öğrencinin öğretim yılı byunca zihinsel, duygusal ve bedensel larak yrgunluğunun snucunda hakkettiği aktif dinlenme sürecidir. Aktif dinlenme süreciyle; tatilin yalnızca eğlence ve dinlence larak algılanmaması, kişisel larak üretkenliğe, zamanı iyi değerlendirmeye, kendine, aileye ve tpluma artı değer katan etkinliklerle zamanı geçirmeye dönüklük kastedilmektedir. Ülkemizdeki eğitim sistemi gereği öğrencilerimiz uzun bir süre tatile çıkmaktadır. Tatil ayları içinde nerede, nasıl, kimlerle neler yaptıkları nları çk etkiler. Çcuklar yandaki tablda görüldüğü gibi kendilerini saran her nesneden, laydan, kişiden; izleyerek, gözleyerek, knuşarak, dinleyerek ve yaparak öğrenirler. Çevrelerindeki laylar, nesneler ve kişiler bireyde; lumlu ve lumsuz düşünceler, davranışlar luşturur. Yaz tatilini aynı zamanda çcukların, yaşıtları ile daha uzun süre bir arada ldukları ve ssyal beceri geliştirdikleri rtamlar larak görüyruz. Bu nedenle ; Çcuklarınıza daha çk yaşıtları ile bir arada lma rtamları hazırlayabilirsiniz. (Örnek: seçeceğiniz yerleri bu açıdan da değerlendirebilirsiniz.) Çünkü çcuklar, aynı zamanda birbirlerinin ssyal beceri öğretmenleridir. Yaşıtları ile yaşadığı srunları eğer sizinle paylaşıyrsa, nu dinleyebilir, anladığınızı belirtebilirsiniz. Çözümü birlikte üretebileceklerini söyleyebilirsiniz. Çünkü çcuklar yaşıtları ile yaşadıkları lumsuzluklardan bile çk şey öğrenebilir. Ona ne yapabileceğini srabilirsiniz. Ama asla nun adına kararlar vermeyiniz. Çünkü kararı kim alırsa irade nda kalır. Yaşıt ilişkilerinde ise iradenin sizde kalması hiç istenmeyen bir tutumdur. Biz Ekinli eğitimciler tatil süresini eğitimin ve öğretimin kesilmediği bir süreç larak görüyruz. Tatilde, öğrencilerimizin yaşamında yalnızca bir süre kul yk. Çcuklarımız, bütün diğer etkilenmelere açıklar. Bu etkilenmelerin öğrencilerimizde lumlu davranışlara dönüşmesi siz velilerimizin, çcuklarımız için luşturacağı tatil prgramları ile dğrudan ilgili lacaktır. Çcuklarımıza açtığınız her pencere nlara yeni bir öğrenme rtamı yaratacaktır. Sizin, çcuğunuzun ve herkesin kendisini iyi hissedebileceği bir tatil süreci yaşayabilmeniz için aşağıdaki knulara dikkatinizi çekmek istiyruz.
5 TATİLİ PLANLAMA VE BİLGİLENDİRMEYE İLİŞKİN ÖNERİLER Çcuğunuzun da katılacağı tatil prgramı yapma tplantısı düzenleyebilirsiniz. Bir yere gidilecek mi? Ne zaman? Kimlerle? Gidilecek yerden ne gibi yararlar bekleniyr? Burası neden seçildi? Olası tersliklere karşı ne gibi önlemler almalıyız? Evden uzakta kalınacak günlerde aile bireyleri birbirlerinden neler bekliyr? v.b. knuları tartışabilirsiniz, kararlar alabilirsiniz ve takviminizi luşturabilirsiniz. Çcuğunuza, tatil bütçesinin nasıl luşturulduğunun ve tatile nasıl bir bütçe ile çıktığınızın bilgisini verebilirsiniz. Tatilde, evde kalındığı süreler içinde çcuğunuzla birlikte bir günlük plan taslağı yapabilirsiniz. (Nt: Öğrencimizin kulda edindiği sabah spru alışkanlığını kaybetmemesi için prgrama spr saati kyabilirsiniz.) Günlük planda TV seyretme, kuma, yun, bilgisayar v.b. detaylandırınız. Hangi kitaplar kunacak? Bazı derslerin tekrara ihtiyacı var mı? Varsa hangileri? Ne zaman? Hangi CD lerle ya da yuncaklarla ynanacak? Hangi knularda araştırma yapmak istiyr? Bu araştırmalar için sizden beklentiler neler? Hangi arkadaşları ile buluşabilir? Arkadaşları ile rtak prgram yaparken sizin ndan beklentileriniz neler? vb. Evde tatil süresince, yapmazsa kimsenin yapmayacağı, hangi srumlulukları alabilecek? (Bu srumluluklar nun yaşına ve gücüne uygun larak belirlenmelidir.) Çcuğunuza tatil için bir günlük ya da bya takımı armağan edebilirsiniz. Böylece duygularını resimle ya da yazıyla ifade edebilir. Onları zenginleştirebilir. Böylece Tatil Günlüğü, Okul Günlüğü nün bir uzantısı labilir.
6 Tatil dönüşü, sınıftaki arkadaşları ile duygularını, yaşantılarını, birikimlerini, çalışmalarını ve düşüncelerini paylaşabilmesi için nu herhangi bir knuda prje üretmeye ve kleksiyn yapmaya yönlendirebilirsiniz. Çcuğunuz tatilin bir bölümünü sizden uzakta geçirecekse; Çcuğunuz, tatili ebeveynlerinizden (anneanne, babaanne, dede gibi) biriyle, arkadaşlarında veya bir kampta geçirebilir. Böyle bir durumda beklentilerinizi açık bir dille ifade edip, sürecin de yararlı bir rtama dönüşmesini sağlayabilirsiniz. Yaz tatili kşulları, çcuğun öz bakım ve günlük yaşam becerileri ile ilgili rutininde değişikliklere neden labilir. Örnek: Günlük temizlik alışkanlıkları farklılıklar gösterebilir, uyku saatleri değişebilir. Tatil için bu farklılıklar ve değişiklikler knuşulabilir. Ama tatilin de günlük yaşam ve öz bakım becerileri açısından bir düzeni gerektirdiği çcuğa fark ettirilmelidir. TATİLDE AİLE İLE ÇOCUK ARASINDA OLASI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Olası Srunlar; Alınan kararlara uymama, gerekli özeni ve çabayı göstermeme, Srumluluklarını yerine getirmeme, Tatil planına ve bütçesine uymayan isteklerde bulunma ve harcamalar yapma, Yaşıtları ya da arkadaşlarıyla srunlar yaşama, Eve giriş ve çıkış için belirlenen saatlere uymama, Risk taşıyabilecek arkadaşlıklar geliştirme, Risk taşıyabilecek yüzme ve gezme alanlarına gitme, Tatil için önerilen destek ve geliştirici çalışmaları yapmama, Eğer çcuğunuzla yukarıda sıralanan türde srunlar yaşsanız, bu srunların çözümü için aşağıdaki önerilerimiz ve EMPATİ dergimizin 2. sayısı size kaynaklık edebilir. Olası lumsuz davranıştan önce ön anlaşmalar yapmak, istenen ve istenmeyen davranışları tanımlamak. Ön anlaşma gereği kararlı ve tutarlı lmak. Suçlayıcı bir dil kullanmamak. Her zaman seçeneklerinin lduğunu hatırlayarak, birlikte lası çözüm yllarını sıralamak.
7 Çözüm yllarını birlikte değerlendirmek ve uygun seçeneği belirlemek. Belli bir süre seçeneği uygulama şansı tanımak. Uygulamayı değerlendirmek, geri bildirim vermek. Ön anlaşma gereği davranışlarının snuçlarına katlanmasını sağlamak. DERSLER VE TATL ÇALIŞMALARI TÜRKÇE Tatil Günlüğü edinmek, günlük yaşamda iz bırakan laylar ve kişilere ilişkin gözlemleri, duygulanımları kaydetmek. Günlük gazeteleri izlemek, her gün düzenli larak kitap kumak. (öğretmenlerimizin önerdiği kitaplara öncelik verilmeli) Yeni duyulan ya da kurken rastlanılan kavramların anlamlarını öğrenmek, yazmak. Tatil dönüşü arkadaşlar ve kulla paylaşmak üzere tatil rapru hazırlamak. Sözcük dağarcığını zenginleştiren Scrabble ve Tabu gibi yunlar aile ve arkadaş rtamlarında ynanabilir. MATEMATİK Öğrenci, ailesinin tatil bütçesi üzerine bir maliyet hesaplaması yapabilir. Tatilde, günlük kişisel harcamalarının kaydını tutabilir ve tatil snunda bu ranı hesaplayabilir. Satın alınan ürün fiyatlarını karşılaştırabilir. Öğrenilen bilgilerin unutulmaması ve destek gereken knularla ilgili ara ara tekrarlar yapılabilir. Şekil ve sayı ilişkileri üzerine zeka yunları ynanabilir. Genel yeteneğe dayalı farklı ve ilginç srulardan bir yaprak hazırlanabilir, arkadaşlarla paylaşılabilir.
8 FEN BİLGİSİ Tatil yapılan bölgenin iklimi, sıcaklık değişimleri gözlenebilir. Güneş, deniz ve canlılar hakkında ilginç gelen yönler araştırılabilir. İlginç taşlar, hayvanlar, deniz ürünleri ve bitkilerden kleksiynlar yapılabilir. SOSYAL BİLGİLER HAYAT BİLGİSİ Gezilen yerlerle ilgili izlenimler kaydedilebilir. İlgili yerin özellikleri araştırılabilir. (yetiştirilen ürünler, eknmimize katkısı, neyi meşhur, ülkenin neresinde vb) Gezilen il ya da ilçenin tarihçesi öğrenilebilir, resim ya da kartpstallar biriktirilebilir. Tatilde yurtta ve dünyadaki önemli değişikler izlenebilir, gazetelerden kesilerek biriktirilebilir. MÜZİK Knser, söyleşi, tiyatr, pera, bale, dinleti gibi etkinlikler izlenebilir. Festivaller takip edilebilir. Enstruman çalmayı öğrenmeye zaman ayrılabilir. Müzik türleri hakkında araştırmacı ve seçici davranılarak uygun örnekler dinlenilebilir. Beğenilen müzik insanları ile ilgili araştırmalar yapılabilir. BEDEN EĞİTİMİ Beden sağlığını kruma, zinde kalma ve güne iyi başlangıç için alışılagelen sabah spru devam ettirilmeli. Yüzme, basketbl, vleybl gibi sprları yapmanın yanı sıra yürüme, dağcılık, yelken, sörf vb. alternatif sprlar araştırılabilir, denenebilir. Çevresindekilere spr knusunda bilgi verilebilir, liderlik edilebilir. RESİM İŞ EĞİTİMİ Tatilde gezilen, knaklanan yerlerin resmi yapabilir, ftğrafları çekilebilir. Denizden ya da kıyıdan tplayacağınız deniz ürünleri ve atıklardan elişi ürünleri, hediyelik eşyalar, süs eşyaları yapılabilir. BİLGİSAYAR Tatile ilişkin ya da değişik knularda bilgi tplama, araştırma yapma amacıyla bilgisayardan yararlanılabilir. Tatil gözlemleri yazılıp, dsyalanabilir. Tatile çıkmadan internetten gidilen yerle ilgili tanıtım bilgileri alınabilir ve arşivlenebilir.
9 İNGİLİZCE Tatilde bulunduğunuz beldede karşılaştığınız turistlerle shbet edilebilir, srular srulabilir, yardım edilebilir. Böylece hem İngilizcenizin geliştiğini hem de öz güveninizin arttığını göreceksiniz. Çevrede karşılaşılan her şeyin İngilizce karşılığı düşünülebilir. Yaşanılan laylar ve anılar günlüğe İngilizce yazılabilir. İngilizce film, TV kanalları ve cartnslar izlenebilir. Düzeye uygun İngilizce kitaplar kunabilir, özetler çıkarılabilir. DRAMA İletişim ve srun çözme knularında kazanılan beceriler ssyal rtamlarda kullanılabilir. Karşılaşılan, yaşanılan iletişim srunları bir yere kaydedilebilir, böylece kuldaki uygulamalarda örnek larak işlenmesine katkı sağlanabilir. Tatildeki günlük yaşamı anlatan kmik ya da öğretici knular yazılabilir, tatil dönüşü kulda drama edilmesi sağlanabilir.
10 LÜTFEN YAYINIMIZ HAKKINDAKİ GÖRÜŞ, ÖNERİ VE BEKLENTİLERİNİZİ BİZE YAZINIZ YA DA TELEFONLA İLETİNİZ. İŞ BİRLİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ. E-MAİL: bilgi@zelekinlisesi.cm - rezanturhan@mynet.cm - y.gunes@zelekinlisesi TATİL KİTAP ÖNERİLERİ 1. İLKÖĞRETİMDE SOSYAL BECERİLERİN GELİŞTİRİLMESİ Füsun Akkök Özgür Yay. 2. EYVAH ÇOCUĞUM ZOR DURUMDA NE YAPABİLİRİM? PDR Nbel Yay. 3. DİNLE KÜÇÜK ADAM Wilhelm Reich 4. İNSAN OLMAK Engin Geçtan Remzi Kitabevi 5. ZOR İNSANLARLA BAŞ ETME YOLLARI YOLLARI R. Brınkman Byner Yay. 6. ÖNCE ÇOCUKLAR VE KADINLAR Sunay Akın Çınar Yay. 7. İSTANBUL UN NAZIM PLANI Sunay Akın Çınar Yay. AYIN FİLM ÖNERİLERİ * Jhn Q * Şeref ve Cesaret * E.T. * Musn Düğünü KAYNAKÇA Akkök, Füsun. (1999) İlköğretimde ssyal becerilerin geliştirilmesi, Ana-baba el kitabı Özgür Yayınları, İSTANBUL. Akkök, Füsun. (1999) İlköğretimde ssyal becerilerin geliştirilmesi, Öğretmen el kitabı Özgür Yayınları, İSTANBUL. Burley, Madeyln. (1997) Zihinsel Becerileri Geliştirmek Rta Yayınları Çetin, F., Bilbay, A, A., Kaymak, D, A. (2001) Araştırmadan Uygulamaya, Çcuklarda Ssyal Beceriler, Grup Eğitimi, Epsiln Yayınları, İstanbul.
11 Her günün siz ve çcuklarınız için tatil keyfi, enerjisi ve çskusu ile geçmesini dileriz. 2002-2003 Eğitim - öğretim yılında buluşmak üzere...