rganik Bileşikler / idrokarbonlar / rganik Bileşiklerin Sınıflandırılması BÖLÜM 09 Test 01 1. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin karşısında verilen fonksiyonel grubu yanlıştır? ) Bileşik 2 = 2 2 2 ) Fonksiyonel grubu Fonksiyonel Grup = şeklindedir. (evap ) 4. 5 2 1 2 3 4 Bileşiği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Doymuş bir hidrokarbondur. Yapısından 1 tane atomu koparılırsa alkil (R) radikali elde edilir. ) 1,4 ve 5 nolu atomları primer karbon atomudurlar. 2 ve 3 nolu atomları sekonder karbon atomudurlar. Yapısındaki atomlarından birisinin yerine grubu bağlanırsa alkol oluşur. 2 3 2 nolu atomu tersiyer, 3 nolu atomu sekonder. (evap 2. Aşağıda fonksiyonel grupları belirtilen organik bileşiklerden hangisinin genel adı yanlış verilmiştir? ) Fonksiyonel grup N 2 Keton Aldehit rganik bileşik Eter Aldehit Amid Alkin Ester (evap 5. Keton sınıfı bir molekül ile ilgili, I. Fonksiyonel grubu şeklindedir. II. Suda çözünür. III. En küçük üyesi 1 karbonludur. Koton " " fonksiyonel grubudur. Kotonlar polar moleküldür, suda çözünür. En küçük üyeleri (aseton) 3 karbonludur. (evap ) 3. 2 = N 2 Yukarıda yapı formülü verilen organik bileşik hangi fonksiyonel grubu yapısında bulundurmaz? = N 2 ) keton grubu bulunmaz. (evap 6. Aşağıda yapı formülleri belirtilen bileşiklerden hangisinin sınıfı yanlış verilmiştir? Yapı formülü 2 5 rganik bileşik sınıfı Aren N 2 Amin ) Aren = Açil halojenür I N Nitril ) Arenler aromatik hidrokarbonlardır. hidrokarbon değildir. (evap ) 233
Test 01 1. 2. B 3. D 4. D 5. 6. 7. 8. 9. E 10. D 11. B 7. Aşağıda belirtilen organik bileşiklerin atomlarından birinden 1 tane atomunun ayrılması ile oluşan fonksiyonel grupların adı hangisinde yanlış verilmiştir? Bileşik 2 = 2 Fonksiyonel grup adı Alkenil Aril ) Karbonil Alkinil Alkil 9. Fonksiyonel grubu, şeklinde olan organik bileşik ile ilgili, I. En küçük üyesi 2 karbonludur. II. Bir esterdir. III. etero atom içeren bir bileşiktir. Esterdir. En küçük üyesi, (2 karonludur.), ve hetero atom içeren bileşiktir. (evap ) fonksiyonel grubu - (karboksil'dir.) (evap ) 10. Alkil (R) grubuna halojen (X) bağlanmasıyla oluşan bileşiklerin genel adı alkil halojenürdür (R X). Buna göre, 1. 2. 2 I 8. rganik bir molekül ile ilgili : İki farklı fonksiyonel grup içerir. 1 molünün tamamen yanması sonucu 4 mol 2 gazı açığa çıkıyor. bilgileri veriliyor. Buna göre, bu molekülün formülü aşağıdakilerden hangisi olamaz? 3. 2 Br bileşikleri ile ilgili, I. Molekül polarlığı : 3 > 2 > 1 II. Kimyasal aktiflik : 2 > 3 > 1 III. Aynı koşullarda kaynama noktası : 3 > 2 > 1 karşılaştırmalarından hangileri doğrudur? ( 17 I, 35 Br) II ve III I, II ve III alojenler alkanların kimyasal aktifliğini arttırır. Elektrongatifiği en fazla olan l'nin bağlı oludğu 2. de polarlık en fazladır. (evap 2 234 I 11. R X ( R Y ( Yukarıda verilen A ve B molekülleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? ( 17 I, 35 Br) ) 2 2 N 2 Karbonilli bileşiklerdir. X : ve Y : ise kapalı formülleri aynıdır. 2 N 2 2 ) şıkkında tek bir fonksiyonel grup N 2 vardır. (evap ) ) X : ve Y : N 2 ise her ikisininde molekülleri arasında hidrojen bağı vardır. X : I ve Y : Br ise kaynama noktaları B > A'dır. X : ve Y : ise A aldehit, B ketondur. R R sayıları farklıdır. (evap
Alkanların Adlandırılması 1. 2 4 3 2 1 2 5 bileşiği ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Genel formülü n 2n+2' dir. Kapalı formülü 5 12 'dir. ) Sistematik adı (IUP 2 - metil bütan'dır. 1, 4 ve 5 nolu atomları primer karbondurlar. 2 ve 3 nolu atomları sekonder karbondurlar. 2 nolu tersiyerdir. 2. Aşağıdaki alkil gruplarından hangisinin adı yanlış verilmiştir? Alkil grubu Adı (evap BÖLÜM 09 Test 02 4. Çizgi - bağ (iskelet) gösterimleri belirtilen aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adı yanlış verilmiştir? Çizgi - bağ gösterimi Adı 2 - metil bütan 3 - etil pentan ) I 2 - kloro, 5 - etil hekzan 5 - amino, 2 - hidroksi hekzan N 2 3, 3- dimetil pentan İzopropil ) l 4 2 - kloro, 5 - metil heptan 2 2 n - propil ) 2 Sekonder bütil 2 1 3 5 6 7 (evap ) 2 Neo pentil 2 İzobütil 2 Tersiyer pentil'dir. (evap 5. ( ) 2 ( 2 5 ) bileşiğinin sistematik (IUP adı aşağıdakilerden hangisidir? 2 - etil, 3, 3 - dimetil bütan 2, 3, 4 - trimetil pentan 3. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisinin sistematik adı yanlış verilmiştir? Bileşik Adı 2, 3 - dimetil bütan ) 2, 2, 3 - trimetil pentan 2 - etil, 3, 4 - dimetil bütan 3 - metil hekzan 1 2 3 3 2, 2, 3 - trimetil pentan 4 2 5 (evap ) 2, 3, 3 - tetra metil 2 5 hekzan ) 2 - kloro, 3 - metil bütan I 2 - etil, 2, 3 - dimetil bütan 2 5 1 - bromo, 3 - metil 3 siklopentan Br 2 2, 3, 3 - trimetil pentan 3 (evap 2 5 4 5 6. 3 - etil, 1 - metil bütan bileşiğinin sistematik (IUP adı aşağıdakilerden hangisidir? 1, 3 - dimetil pentan 3 - metil hekzan ) 2, 4 - dimetil pentan 2 - etil, 3 - metil bütan 3 - etil pentan 5 4 3 2 2 3 - metil hekzan 6 2 2 1 (evap 235
Test 02 1. E 2. D 3. D 4. 5. 6. B 7. B 8. D 9. D 10. B 11. 12. A 7. Kapalı formülü aynı olan bileşik çiftleri eşleştirilirse aşağıda sistematik (IUP adı verilen bileşiklerden hangisi boşta kalır? 4 - etil - 2, 3 - dimetil hekzan 3 - etil, 2, 3 - dimetil pentan ) 3 - izopropil, 2 - metil hekzan 2, 2, 3 - trimetil pentan 2, 3 - dimetil hekzan A ve de 10 22 D ve E de 8 18 B ise 9 20 'dir. 8. X : n - pentan Y : 2 - metil bütan Z : 2, 2 - dimetil propan Yukarıda verilen bileşikler ile ilgili, I. Kapalı formülleri II. Kimyasal özellikleri III. Fiziksel özellikleri niceliklerinden hangileri farklıdır? II ve III I, II ve III Kapalı formülleri ( 5 12 ) aynı, açık formülleri früksel ve kimyasal özellikleri farklıdır. (evap 9. I. II. 2 5 2 5 (evap 10. X ve Y organik bileşikleri ile ilgili: X : Bir tane atomuna iki metil, bir etil, bir hidrojen grubu bağlıdır. Y : Bir tane atomuna dört tane metil grubu bağlıdır. bilgileri veriliyor. Buna göre, X ve Y ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Kapalı formülleri aynıdır. X'in sistematik adı 2 - metil pentandır. ) Y'nin özel adı neo - pentandır. X ve Y birbirinin yapı izomeridirler. X'te yalnızca bir atomu tersiyerdir. 1,2 3 4,5 2 5 2 5 X: 3 - metil pentan 11. Y X Bileşiğinde X ve Y grubu için belirtilen maddeler yerlerine yazılırsa aşağıdaki bileşik adlandırmalarından hangisi yanlış olur? X Y Bileşik adı İzobütan Neo pentan ) 2, 3, 3 - trimetil bütan 2 5 Br 2 - bromo, 2 - metil bütan 2 5 3 7 3, 3 - dimetil hekzan 4,5 2 5 ) 2, 3, 3 - trimetil penton 3 2 3 1 (evap (evap ) 2 5 III. 12. 236 2 5 Yukarıda yapı formülleri verilen organik bileşikler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? I. ve III. nün genel formülleri aynıdır. II.'nin sistematik adı 3, 4 dimetil hekzan'dır. ) I. ve II.'nin eşit mollerinin yanması sonucu eşit kütlede 2 gazı açığa çıkar. II. ve III.'nün birer mollerinde 18'er mol atomu bulunur. III.'nün sistematik adı 1 - etil, 3, 5 - dimetil siklohekzandır. ll. 8 18 lll. 10 20 (evap (X) (Y) Çizgi - bağ gösterimleri verilen X ve Y molekülleri ile ilgili, I. atomu sayıları II. Aynı ortamdaki kaynama sıcaklıkları III. atomu sayıları niceliklerinden hangileri ortakdır? X: 10 20 Y: 10 22 'dir atomu sayılar ortaktır. (evap
BÖLÜM 09 Test Alkanların Özellikleri ve Kullanım Alanları 03 1. Alkanların genel özellikleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Yapılarındaki tüm atomları arasında tekli bağ ( ) bulunur. En önemli doğal kaynakları petrol ve doğalgazdır. ) İlk dört üyesi oda koşularında gaz haldedir. 4. Aşağıdakilerden hangisi metan ( 4 ) gazının kullanım alanları arasında değildir? Isınma ve enerji üretiminde yakıt olarak aloalkan sentezlenmesinde ) Metanol sentezi 2 gazı üretimi Yoğunlukları suyun yoğunluğundan fazladır. Kimyasal aktiflikleri diğer hidrokarbonlara göre düşük olduğu için parafinler olarakta adlandırılırlar. Alkanlar apolar moleküllerdir. Yoğunlukları suyun yoğunluğundan düşüktür. (evap Siklo alkan sentezi Metan, Siklo alkan sentezinde kullanılamaz. 1 'ludur. (evap 2. I. Yükseltgenme II. alojenlerle yer değiştirme 5. Bir petrol türevi olan benzin 6 ile 9 arası karbona sahip hidrokarbonların oluşturduğu bir karışımdır. Benzinin yapısında bulunan, I. ( 2 ) 6 II. ( ) 2 2 ( ) 2 III. Polimerleşme IV. Katılma Alkanlar yukarıdaki tepkimelerden hangilerini gerçekleştirebilir? Yalnız I I ve II ) II ve III I ve IV I, III ve IV l. Alkanlar yanma ile yükseltgenirler. ll. alojenlerle güneş ışığında yer değiştirme verirler. lll. ve lv. yü gerçekleştiremezler. (evap III. ( ) ( 2 ) 2 ( ) 2 yukarıdaki oktan ( 8 18 ) bileşiklerinin yanma kalitelerinin karşılaştırılması hangi seçenekte doğru verilmiştir? I > II > III II > III > I ) III > II > I I > III > II II > I > III Benzindeki oktan bileşiklerinde dallanma arttıkça yanma kalitesi artar. ll > lll > l (evap 6. aloalkan Kullanım alanı I. Diklor metan ( 2 I 2 ) a. Tıpta anestezik olarak II. Kloroform (I 3 ) b. Yangın söndürücü olarak 3. 1. 4 2. 2 6 3. 3 8 Yukarıdaki alkanlar için, I. Apolar yapıda olma II. Doğalgaz bileşeni olma III. İzomerinin olmaması özelliklerinden hangileri ortaktır? III. Tetraklormetan (I 4 ) c. Boya çözücü olarak Yukarıda verilen haloalkanlar ile kullanım alanları hangi seçenekte doğru eşleştirilmiştir? I a II b III c I a II c III b I b II a III c I c II b III a ) I c II a III b 237 Alkanların ilk üç üyesi ile ilgili verilenler ortaktır. (evap l - c ll - a lll - b (evap )
Test 03 7. 4(g) + ni 2(g) Tepkimesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Karanlık ortamda gerçekleşmez. Yer değiştirme (sübstitüsyon) tepkimesidir. ) Güneş ışığında (UV) ya da 300 'nin üzerindeki sıcaklıklarda patlama ile tepkime gerçekleşir. n = 2 ise ürün olarak I 4 ve 2 oluşur. 1 mol I 3 (kloroform) eldesi için 1 mol 4 ve 3 mol I 2 harcanır. Alkanların halojenler ile yer değiştirme tepkimesidir. n = 2 ise 4(g) + 2l 2(g) 2 l 2(g) + 2l (g) (evap 1. D 2. B 3. E 4. E 5. B 6. 7. D 8. E 9. E 10. A 11. A 12. E 10. 4 ve 3 8 gazlarından oluşan bir karışımın kapalı kapta tamamen yanması için normal koşullarda 15,68 litre hacim kaplayan hava kullanılıyor. Yanma olayı sonunda 0,2 mol madde bulunduğuna göre başlangıçtaki 4 ve 3 8 gaz karışımının kütlesi kaç gramdır? ( = 1, = 12) 1,2 1,52 ) 2,64 2,94 3,52 15, 68 22, 4 = 1 07, 07, mol havanın 5 i 5 = 014, mol 2 kullanılmıştır. 4 + 2 2 2 + 2 2 x 2x x 2x 3 8 + 5 2 3 2 + 4 2 y 5y 3y 4y 2x+ 5y = 014, 2 eşitlikleri çözülürse x+ 2x+ 3y+ 4y = 0, 2 x = 0,02 mol 4 (16) = 0,32 g y = 0,02 mol 3 8 (44) = 0,88 g 0,32 + 0,88 = 1,2g 11. (X) (evap (Y) 8. 6 14 ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Açık zincirli bir alkandır. Yağ ve organik maddeleri çözer. ) Buharının solunması durumunda zehirlenmelere yol açar. Çözücü olarak yapıştırıcıların yapısına katılır. da koşullarında gaz haldedir. 6 14 hekzan sıvı halde bulunur. Alkanların ilk dört üyesi gaz haldedir. (evap 2 (Z) Yukarıdaki X, Y ve Z bileşikleri ile ilgili, I. 1'er mollerinin yanması için en çok 2 gerekeni Y'dir. II. X ve Z alifatik, Y aromatiktir. III. içbiri katılma tepkimesi vermez. X: 3 6 Y: 6 6 Z: 3 8 ve sayısı arttıkça yanma için gereken 2 artar. (l. doğru) X, Y ve Z alifatiktir. X: Katılma tepkimesi verir. (evap 9. 1. n - hekzan 2. İzohekzan 238 3. Neohekzan Bileşikleri ile ilgili, I. 6 14 'ün izomerleridir. II. Aynı koşullardaki kaynama noktaları arasında 1 > 2 > 3 ilişkisi vardır. III. Yanma kaliteleri arasında 3 > 2 > 1 ilişkisi vardır. 6 14 'ün izomerleridir. Dallanma arttıkça K.N azalır. KN: 1 > 2 > 3. Dallanma arttıkça yanma kalitesi artar. 3 > 2 > 1 (evap 12. I. 4 + 2 II. 3 8 + 2 III. + 2 IV. 2 6 + I 2 Yukarıda reaktifleri verilen tepkimelerden hangileri uygun şartlar sağlanırsa gerçekleşir? Yalnız I I ve II ) II ve IV Tamamı gerçekleşir. I, II ve III I, II, III ve IV (evap
Alkenlerin Adlandırılması ve Özellikleri 1. I. 2 - penten II. Siklohekzan III. 3 - metil - 1 - penten IV. 1, 3 - bütadien Yukarıdaki bileşiklerin hangilerinin genel formülü n 2n 'dir? Yalnız I I ve II ) II ve IV I, II ve III I, II, III ve IV Alkanların ve alkenlerin genel formülü n 2n 'dir. (evap BÖLÜM 09 Test 04 4. Aşağıda yapıları verilen alkenil gruplarından hangisinin adı yanlış verilmiştir? Alkenil 2 == Vinil == 2 ) == 2 2- bütenil Adı 3 - metil - 1 - propenil == 3 - propenil 2 == 2 Allil 1 = 1 - propenil olmalıydı. (evap 5. X == Y 2. Aşağıdaki organik bileşiklerden hangisinin sistematik adı (IUP yanlış verilmiştir? Bileşik 2 2 1 - büten Adı 3 - metil - 2 - penten ) Br 2 5 2 2 2 1 - bromo, 2 - metil - 4 - penten 2 - metil - 2,4 - hekzadien 3 - metil siklopenten 3 Bileşiğinde X ve Y grubu için belirtilen maddeler yerine yazılırsa aşağıdaki bileşik adlandırmalarından hangisi yanlış olur? X Y Bileşik adı Propen 2 5 3 - Penten ) 2 Br Allil bromür 4 - metil - 2 - penten Br 1 2 3 4,5 = 2 5 2 - penten olmalıydı. 1 - propenil bromür (evap 5 4 3 2 1 2 2 = 2 Br 5 - bromo, 4 - metil - 1 - penten 3. Alkenler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Yapısındaki atomlarından en az iki tanesi sp 2 hibritleşmesi yapar. alkalı yapıda tek çift bağ içerenlerinin genel formülü n 2n-2 'dir. ) Tüm alkenlerin izomeri olan bir sikloalkan vardır. omolog sıra oluştururlar. idrojenle doyurulmaları ile alkanlar oluşur. ) 2 = 2 etilen'in izomeri olan bir siklo alkan yoktur. (evap ) (evap ) 6. Alifatik bir hidrokarbon ile ilgili: sp 2 hibritleşmesi yapmış 4 tane atomu vardır. 1 molünün yanması sonucu 3 mol 2 açığa çıkar. bilgileri veriliyor. Buna göre bu hidrokarbon, I. 2 == == II. 2 == == 2 III. yukarıdakilerden hangileri olabilir? II ve III I, II ve III Tamamında sp 2 hibritleşmesi yapan 4 vardır. Ancak 1. de 1 molünün yanması sonucu 4 mol 2 oluşur. (evap 239
Test 04 1. D 2. 3. 4. D 5. B 6. D 7. B 8. E 9. E 10. B 11. 7. Etilen ve türevleri I. 2 4 (Etilen) a. II. III. IV. I 2 == I 2 (Tetra klor eten) 2 == I (Vinil klorür) I 2 == I (Triklor eten) b. c. d. Kullanım amaçları Böcek ilaçlarında taşıyıcı sıvı olarak Bitkilerin büyümesini sağlamak Kuru temizlemede çözücü olarak Polivinil klorür (PV) üretiminde ham madde olarak Yukarıda belirtilen etilen ve etilen türevleri ile kullanım amaçları hangi seçenekte doğru eşleştirilmiştir? 9. I. Vinil klorür II. Triklor etilen III. 1 - büten IV. 2 - metil - 2 - büten Yukarıdaki bileşiklerden hangileri cis - trans izomerisi göstermez? Yalnız I I ve II ) II ve III I, II ve IV I, II, III ve IV X Çift bağ atomlarından herhangi birisine aynı gruplar bağlı ise = cis-trans X izomerisi göstermez. (evap I a I b ) I c II b III c IV d II c III d IV a II b III d IV a 10. X: 2 I d II c III a I b II a III c Y: 2 l - b ll - c lll - d lv - a IV b IV d (evap Z: 2 8. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin sistematik adı (IUP yanlış verilmiştir? Yukarıda formülleri verilen X, Y ve Z bileşikleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Üçünün de kapalı formülü 6 12 'dir. X ve Y'nin fiziksel özellikleri farklı, kimyasal özellikleri aynıdır. ) Z bileşiği trans - 3 - metil - 2 - penten şeklinde adlandırılır. X ve Z birbirinin cis - trans geometrik izomeridir. Aynı koşullarda X'in kaynama noktası, Z'ninkinden yüksektir. X ve Y birbirinin yapı izomeridirler. em fiziksel hem de kimyasal özellikleri farklıdır. (evap Bileşik I Adı 3 - kloro - 5 - metil - siklopenten 240 5 2 2 2, 3 - dimetil - 1, 3 - bütadien ) 2 2 2 2 2 - izopropil - 3 - metil, 1, 3 - bütadlen 2 - metil, 3 - siklopropil - propen 2 - metil - 1, 3 - siklohekzadien 6 1 4 2 3 3 - metil - 1,4 - siklohekzadien (evap 11. rganik X bileşiği ile ilgili, 1 molünde 2 mol pi bağı vardır. is - trans izomerisi gösterir. bilgileri veriliyor. Buna göre, bu bileşiğin sistematik adı aşağıdakilerden hangisi olabilir? 2 - büten 4 - metil - 1, 3 - pentadien ) 4 - kloro - 3 - metil - 1, 3 - pentadien 1, 3 - bütadien 2 - metil - 1, 3 - bütadien ) 2 = = l (evap )
BÖLÜM 09 Test Alkenlerin Tepkimeleri ve Genel Elde Edilme Yöntemleri - 1 05 1. == 2 bileşiği ile ilgili, I. 2 - metil propendir. II. 1 molünün yakılması sonucu 4 mol 2 açığa çıkar. III. 1 molü 1 mol 2 ile doyurulur. 4. Bir hidrokarbon ile ilgili, 0,1 molünün yanması sonucunda normal koşullarda 8,96 litre hacim kaplayan 2 gazı oluşuyor. Geometrik izomeri gösteriyor. bilgileri veriliyor. Buna göre, bu bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisi olabilir? 2 2 2 == 2 3 2 1 l. = 2 2 - metil propen ll. 4 8 + 6 2 4 2 + 4 2 ) == 2 == lll. 1 tane p bağı içerir. 1 mol p bağı 1 mol 2 ile doyurulur. (evap == 2 896, 22, 4 = 0,4 mol 2 1 molü 4 mol 2. 4 'lu bir bileşiktir. = cis - trans geometrik izomeri gösterir. (evap 2. Alkenlerin ilk üyesi olan etilen ( 2 4 ), I. Yanma II. Katılma III. Polimerleşme tepkimelerinden hangilerini gerçekleştirebilir? l. rganik bileşiklerin tamamı yanar. p ll. 2 = 2 p bağı içerir, katılma tepkimesi verir. lll.( 2 = 2 ) n ( 2 2 ) n polietilen (evap 5. == 2 Yukarıdaki bileşik ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Sistematik adı 3 - metil - 2 - penten'dir. Bromlu suyun rengini giderir. ) Yeterince 2 ile doyurulduğunda 2 - etil bütan bileşiği oluşur. 0,1 molüne 0,1 mol I katılabilir. 1 molünü tamamen yakmak için 9 mol 2 gazı harcanır. 2 ile doyurulur ise 3 2 1 2 3-metil pentan oluşur. (evap ) 4 2 5 3. I (X) (Y) Yukarıdaki bileşikler ile ilgili, I. er ikisi de cis - trans izomerisi gösterir. II. X'in polimerleşmesi ile polietilen oluşur. III. Y'nin polimerleşmesi ile polivinil klorür (PV) oluşur. II ve III I, II ve III X cis-trans geometrisi göstermez. (evap 6. Aşağıdaki tepkimelerin hangisinde oluşan ana ürün yanlış verilmiştir? == 2 + 2 2 2 4 + 3 2 2 2 + 2 2 ) == + Br Br n 2 == 2 2 2 n 2 == + 2 Markownikoff kuralına göre çift bağ atomlarından 'ı çok olana bağlanır. Br ) 2 oluşur. (evap ) 241
Test 05 1. E 2. E 3. D 4. D 5. 6. 7. E 8. D 9. D 10. 11. D 7. 2 2 S 4 170 tepkimesi ile ilgili, I. Ana ürün olarak 2 - büten oluşur. II. Dehidratasyon tepkimesidir. III. Yan ürün olarak 1 - büten oluşur. Alkolden 170 de asit katalizörlüğünde su çekilirse (dehidratasyon) alken oluşur. Tüm öncüller doğrudur. (evap 10. I. == 2 + I II. 2 == + 2 Yukarıdaki tepkimeler sonucu oluşan ana ürünler hangi seçenekte doğru verilmiştir? 2 I 2 I ) I I. II. 2 2 8. 1. 2-2 2 S 4 170 K/ 2. 2 2 5 ısı I Yukarıda verilen tepkimeler sonucu aşağıdaki ürünlerden hangisi oluşmaz? Propen 2 ) 2 - metil - 2 - büten 2 - hidroksi - 2 - metil bütan 2 - metil - 1 - büten 1. = 2 + 2 (propen) I 2 2 I Katılma tepkimesinde markownikoff'a göre 'ı çok olana katılır. l. = 2 + l ll. 2 = = + (evap ) 242 2. = + Kl (2-metil - 2-büten) 2. 2 = 2 + Kl (2-metil - 1-büten) alkol oluşmaz. 9. I. 2 S 4 170 K/ II. 2 2 5 ısı I III. + 2 Pt Yukarıdaki tepkimelerden hangilerinin sonucunda elde edilen ana bileşik cis - trans izomerisi gösterir? l. Propen oluşur. is-trans yoktur. ll. 2 - büten oluşur. is - trans vardır. lll. 2 - büten oluşur. is - trans vardır. II ve III I, II ve III (evap (evap 11. Bir doymamış hidrokarbon bileşiği ile ilgili, Bazik KMn 4 çözeltisi ile yükseltgenerek diolleri oluşturur. 0,1 molü kütlece % 80'lik 20 gram bromlu suyun rengini giderir. bilgileri veriliyor. Buna göre, bu hidrokarbon bileşiği aşağıdakilerden hangisi olamaz? (Br = 80) 2 == 2 ) == 2 2 == == 2 80 Alkenler yükseltgenerek diol oluşturur. 20. 100 = 16 16 gram 160 = 01, mol Br 2 0,1 mol Br 2 = 0,1 mol p bağı (evap
Alkenlerin Tepkimeleri ve Genel Elde Edilme Yöntemleri - 2 BÖLÜM 09 Test 06 1. I. 2 I + K 2 5 ısı Pt II. == 2 + 2 III. 2 2 S 4 170 Yukarıdaki tepkimelerden hangilerinde tek bir çeşit ürün elde edilir? l. de 2 + Kl ( 2 çeşit) ll. de 2 (Tek çeşit) lll. de = 2 + 2 (2 çeşit) (evap 4. Yukarıda çizgi - bağ (iskelet) gösterimi verilen bileşik ile ilgili, I. Sistematik adı 2 - etil - 2 - bütendir. II. Br katılırsa 2 - bromo, 3 - metil pentan oluşur. III. 0,5 molü normal koşullarda 0,5 mol 2 ile doyurulur. yargılarından hangileri yanlıştır? II ve III I, II ve III 1 2 3 4 5 = 2 3 - metil 2 - penten Br 2 2 3 - bromo, 3 - metil pentan (evap ) 2. 2 == == bileşiği ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Kapalı formülü 7 12 'dir. 1 molü 2 mol 2 gazı ile tamamen doyurulur. ) is - trans izomerisi göstermez. Bazik KMn 4 'ün rengini giderir. 1 molüne 2 mol Br katılabilir. 2 = = cis - trans izomerisi gösterir. (evap ) 5. I 25 + K ısı tepkimesi ile ilgili, I. Eliminasyon tepkimesidir. II. luşan ana ürün 1 - metil siklo pentendir. III. luşan yan ürün 2 - metil siklo pentendir. ve (3 - metil - siklon penten) ana ürün yan ürün ve l ayrılmıştır. Eliminasyondur. (evap ) 3 2 1 3. == 2 + x 2 y 2 + z 2 4 tepkimesi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Yanma tepkimesidir. 2 yükseltgen özellik gösterir. ) x = 6, y = 4 ve z = 4'tür. Numaralandırılmış atomlarından sadece 1 ve 2 numaralı atomları yükseltgenir. 1 ve 2 numaralı atomları sp 2, 3 ve 4 numaralı atomları sp 3 hibritleşmesine sahiptirler. Moleküldeki atomları; 0, 2, 3 yükseltgenme basamağında iken yanarak 2 'de +4'e yükseltgenirler. (evap 6. R 1 == 2 + 2 R 2 tepkimesine göre 9 gram 2 harcandığında 44 gram R 2 - alkolü oluşuyor. Buna göre R 1 ve R 2 alkillerindeki sayıları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? ( = 1, = 12, = 16) R 1 R 2 1 3 2 4 ) 3 5 4 5 5 7 18 9 35 = 0,5 mol 44 9 = 35 g alken 0,5 = M A n = 5 5 10 R 1 = 3 R 2 = 5 ise M A = 70 = n 2n = 14n 243 (evap )
Test 06 1. B 2. 3. D 4. 5. 6. 7. E 8. 9. B 10. B 11. E 12. A 7. X 2 S 4 170 Y + Z + 2 8. tepkimesinde oluşan yan ürün (Y) 3 - metil - siklopenten olduğuna göre, I. X : 1 - hidroksi, 2 - metil siklopentan'dır. II. Z : 1 - metil - siklopentendir. III. Eliminasyon (ayrılma) tepkimesi gerçekleşmiştir. + (X) yan (Y) 2 5 (Z) ana ürün I + K 2 5 ısı (evap 10. 1. X + K 2 5 ısı KI + Y + 2 2. Y + 2 2 Yukarıda verilen 1 ve 2 nolu tepkimeler ile ilgili, I. 1. si yer değiştirme (sübstitüsyon) tepkimesidir. II. X, 1 - kloro bütandır. III. 2.'si katılma tepkimesidir. IV. Y, 2 - bütendir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? Yalnız II Yalnız III ) I ve III II ve IV I, II ve III 1. si eliminasyon (ayrılma) tepkimesidir. Y: 2 = 2 ya da = 'tür. X: 1-kloro bütan yada 2-klorobütandır. lll. 2. tepkime katılma tepkimesidir. (Kesin) (evap tepkimesinde kaç farklı alken oluşabilir? 2 5 l 1 2 ) 3 4 5 2 5 l 9. X ve Y bileşikleri ile ilgili: X'in 1 molünün yeterince Br ile tepkimesi sonucu 2, 3 - dibrom bütan oluşuyor. Y'nin K'in etanoldeki çözeltisi ile 170 'de etkileşimi sonucu propen oluşuyor. bilgileri veriliyor. 2 l (evap ) 11. Br + K 2 5 ısı 2 tepkimesi sonucunda oluşan ürünler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? 2 - etil - 3 - metil - 1 - büten 3,4 - dimetil - 2- penten ) 2, 3 - dimetil - 2 - penten KBr 3 - etil - 2 - metil - 2 - büten 3 - etil 2 - metil 2 - büten emilinasyon sonucu oluşan ana ve yan ürünlerden birisi değildir. (evap Buna göre X ve Y aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? X Y 244 == 2 2 == == 2 2 2 I ) == I I I 2 == == 2 2 I 2 2 = = 2 + 2Br Br Br 2 2 = 2 2 2 2 I (evap 12. 1 - büten, bütan ve siklobüten gazlarından oluşan bir karışım ile ilgili, Tamamen yanması sonucu normal koşullarda 89,6 litre 2 gazı oluşuyor. Tamamen doyurmak için kütlece % 80'lik Br 2 çözeltisinin 150 gramı kullanılıyor. bilgileri veriliyor. Buna göre karışımın molce % kaçı etandır? (Br = 80) 25 40 ) 50 60 75 89, 6 22, 4 = 80 4mol ise 1 mol karışım 150. 100 = 120 120 g Br 2 = 160 = 075, mol pi bağı, içerir. 0,25 mol bütan. 025 1. 100 = 25 (evap
Alkinler BÖLÜM 09 Test 07 1. 2 2 5 Yukarıda yapı formülü verilen bileşiğin sistematik adı (IUP hangi seçenekte doğru verilmiştir? 3 - nonin 2 - etil - 2 - metil - 3 - hekzin ) 5, 5 - dimetil - 3 - heptin 3, 3 - dimetil - 4 - heptin 2, 2 - dimetil - 3 - hekzin 4 3 2 1 2 5 2 6 7 5,5 - dimetil 3 - heptin (evap ) 4. == 2 Yapı formülü verilen bileşik ile ilgili, I. Kapalı formülü 4 4 'tür. II. Sistmatik adı 1 - büten - 3 - in dir. III. Özel adı vinil asetilendir. 4 4 'tür. = 2 4 3 2 1 (1 - büten 3-in) = 2 (vinil asetilen) asetilen vinil (evap 5. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin sistematik (IUP adı yanlış verilmiştir? 2. I. 1, 3 - pentadien II. 3 - metil siklobüten III. 3 - metil - 1 - pentin Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri etil metil asetilen bileşiğinin izomeridir? 2 5 (etil, metil asetilen) ( 5 8 ) l. 2 = = 2 ( 5 8 ) ll. ( 5 8 ) (evap ) Bileşik Adı 3 - metil - 1 - bütin 2 1, 4 - pentadiin ) == 2 I I == 6 5 4 3 2 1 ) = 2 l 4 - kloro - 4 - hekzen - 1 - in 3 - klor - 2 - hekzen - 5 - in 2 - klor - 5 - metil - 3 - hekzin 3 - metil - 4 - hekzen - 1 - in (evap ) 6. R 3. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin genel formülü diğer dördünden farklıdır? ) 2 == == 2 A, B, ve E'de n 2n 2 D'de ise n 2n 4 'tür. (evap bileşiğinin 1 molüne uygun koşullarda, I. 1 mol 2 II. 1 mol 2 III. 2 mol 2 katılması sonucu oluşan bileşik gruplarının adı hangisinde doğru verilmiştir? I II III Alken Alkol Alkan Alkan Aldehit Alkol ) Alken Keton Alkan Alkan Keton Alkol Alken Aldehit Alkan Alken, Keton ve Alkan (evap ) 245
Test 07 1. 2. 3. D 4. E 5. 6. 7. B 8. A 9. E 10. E 11. B 12. 7. 2 gram X alkini kütlece % 4'lük 400 gram bromlu suyun rengini tamamen gidermektedir. Buna göre X alkini aşağıdakilerden hangisidir? ( = 1, = 12, Br = 80) 10. 1. X + Na N 2 Y + N 3 2. Y + I + NaI yukarıdaki tepkimeler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? X, 3 - metil - 1 - bütindir. ) 2 2 4 400. 100 = 16 01, 16 gbr 2, 160 = 01, mol p 2 = 2 005, mol alkin (2p), 0,05 = M M A = 40 = n 2n 2 = 14n 2n = 3 A (evap 2. tepkime uç alkinden iç alkin elde tepkimesidir. ) 1. tepkime bir asit - baz tepkimesidir. Y izopropil sodyum asetilenürdür. em X, hem de Y Fehling ayıracına etki ederler. Y: Na l X: l Y Fehling ile etkileşmez. (evap 11. Karbon sayıları aynı olan X, Y ve Z hidrokarbonları ile ilgili; 8. 2 2 (X) (Y) Yukarıda yapı formülleri verilen X ve Y bileşikleri için, I. 1'er mollerini doyurmak için gereken 2 miktarı II. Br ile doyurulmaları sonucu oluşan bileşiklerin kimyasal özellikleri III. 2 katılması ile oluşan ürünler verilenlerden hangileri aynıdır? X(2p), Y(2p) p bağı sayıları aynıdır. l. öncül doğrudur. (evap Birer mollerini doyurmak için gereken 2 miktarları aynıdır. Yalnızca Y tollens ayıracına etki etmektedir. bilgileri veriliyor Buna göre, bu hidrokarbonlar aşağıdakilerden hangisi olabilir? X Y Z 2 - bütin 1, 3 - bütadien 1 - bütin 2 - pentin 1 - pentin 1, 4 - pentadien ) 1, 3 - bütadien 1 - bütin 2 - pentin 1, 3 - pentadien 2 - pentin 1, 4 - pentadien 1 - pentin 1, 4 - pentadien 2 - pentin p bağ sayıları aynı olmalıdır. Y uç alkin olmalıdır. Y: 2 2 (evap 9. 1. 2. 2 2 246 3. Yukarıda verilen bileşikler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? 1. si ve 3. sü uç alkindir. 2. sine 2 katılması ile etil alkol oluşur. ) 1. si ve 3. sü N 3 'lü AgN 3 çözeltisi ile beyaz çökelek oluşturur. 1. sine 2 katılırsa asetaldehit, 3. süne 2 katılırsa aseton elde edilir. Yalnızca 2. si polimerleşme tepkimesi verir. Üçüde polimerleşme tepkimesi verir. (evap 12. Etan, etilen ve propinden oluşan 1 mollük karışım ile ilgili; Yeterince amonyaklı bakır (I) nitrat çözeltisinden geçildiğinde 30,9 gram kırmızı çökelek oluşuyor. Kalan karışım kütlece %12'lik Br 2 çözeltisinin 400 gramını harcıyor. bilgileri veriliyor. Buna göre, başlangıç karışımının molce % kaçı etandır? ( = 1, = 12, u = 64, Br = 80) 20 30 ) 40 55 75 + u + u + (k) 30, 9 0,3 mol 103 = 0,3 mol 12 400. 100 = 48 48 ve 160 = 03, mol etilen 0,4 mol etan % 40 (evap )
BÖLÜM 09 Test Asetilen ve Kullanım Alanları 08 1. Asetilen ile ilgili; I. Alkinlerin en küçük üyesi olup, formülü 2 2 'dir. II. Yapısındaki tüm atomları sp, hibritleşmesi yapmıştır. III. 1 molü 1 mol 2 ile doyurulur. 4. 3 X 600 tepkimesi ile ilgili; p p 1 molünde 2 mol p bağı = 2 mol 2 ile doyulur. (evap ) I. Trimerleşme tepkimesidir. II. X, asetilendir. III. Kızdırılmış bakır borular içerisinden 2 2 'nin geçirilmesiyle gerçekleşir. 2. Aşağıdaki alkin bileşiklerinden hangisinin asetilene göre adlandırılması yanlış verilmiştir? X: (asetilen) Trimerleşme tepkimesidir. Tüm öncüller doğrudur. (evap Alkin Asetilene göre adı İzopropil metil asetilen 2 Vinil asetilen ) 2 Etil metil asetilen 2 asetilen Diizopropil asetilen l 2 metil sekonder bütil metil sekonder bütil asetilen (evap 5. I. + 2 2 Pt II. III. + I 2 S 4 + 2 gs 4 Yukarıdaki tepkimelerde uygun koşullarda elde edilen ürünler hangi seçenekte doğru verilmiştir? I. II. III. Etilen Vinilklorür Etil alkol Etan 1, 1- dikloro-etan Asetaldehit ) Etilen Vinilklorür Asetaldehit Etilen 1, 2- dikloro etan Etil alkol Etan Vinil klorür Asetaldehit l. de (Etan) ll. de 2 = l (Vinil klorür) ll lll. de (Asetaldehit) (evap 3. + I tepkimesi ve oluşan ürün ile ilgili; I. Ürün olarak 2 I oluşur. II. luşan ürünün polimerleşmesi ile polivinil klorür (PV) elde edilir. III. Bir yerdeğiştirme (sübstitüsyon) tepkimesidir. lll. Bir katılma tepkimesidir. (evap ) 6. Asetilen ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? Renksiz, havadan ağır ve yanıcı bir gazdır. Katı ve sıvı fazları oldukça kararsızdır. ) Diğer yanıcı gazlarla karşılaştırıldığında en az oksijen tüketimiyle en yüksek alev sıcaklığına (3160 ) ulaşan gazdır. Sudaki çözünürlüğü, etan ve etilenden daha azdır. Asetilen havanın oksijenini azaltarak, boğucu etki yapan bir gazdır. Asetilen'in çözünürlüğü etan ve etilenden fazladır. (evap 247
Test 08 1. 2. D 3. 4. E 5. E 6. D 7. B 8. E 9. 10. 11. D 12. E 248 u 7. I. 2 2 I 2, N 4 I II. III. 3 gi + I 2 500-600 kızgın bakır boru yukarıdaki tepkimelerde elde edilen ürünler hangi seçenekte doğru verilmiştir? 1 - büten - 3 - in I. II. III. Vinil klorür 1, 2, 3 - hekzatrien Vinil asetilen Vinil klorür Benzen ) 1, 3 - bütadien 1 - kloro etilen 1, 3 - siklohekzen Vinil asetilen Vinil klorür 1, 3 - siklohekzen 1 - büten - 3 - in 1 - kloro etilen Benzen l. 2 = (Vinil asetilen) ll. 2 = l (Vinil klorür) lll. (Benzen) gs 8. + 2 4 X Y 2 S 4 Asetilene su katılması, iki basamakta gerçekleşir. İlk basamakta kararsız X bileşiği oluşur. Buna göre, I. X, 2 (vinil alkol)'tır. II. X ile Y tautomer oluşturur. III. Kararlı ürün olan Y asetaldehittir. l ll 2 = Vinil alkol asetaldehit (kararsız) (kararlı) Tautomerleşme 9. Aşağıdaki alkin tepkimelerinden hangisinde ürün yanlış verilmiştir? I I FeI + I 3 2 I gi + I 2 2 ) + 2 gs 4 2 S 4 500-600 3 kızgın u boru + 2 [Ag (N 3 ) 2 ] + (suda) Ag+ Ag + (k) ) Alkinlere su katılırsa keton oluşur. + + 2N 3(g) + 2 N4 ( suda ) (evap (evap ll + (evap ) 10. Endüstride asetilen gazı kireç taşından (a 3 ) başlayan bir dizi tepkime sonucu elde edilir. 1000 1. a 3(k) a (k) + 2(g) (Kireç taşı) 2000 2 a (k) + 3 (k) a 2(k) + (g) (Kök kömürü) 3. a 2(k) + 2 2 (s) (g) + a() 2(suda) (Asetilen) Kütlece % 80 saflıktaki 5 kg kireç taşı ile başlatılan tepkimeye 2. basamakta 1,08 kg kok kömürü ekleniyor. Tepkimelerin tam verimle gerçekleştiği kabul edilirse kaç gram asetilen gazı açığa çıkar? ( = 1, = 12, = 16, a = 40) 1040 910 ) 780 650 520 80 5. 100 = 400 4 kg a 3, 100 = 40 mol 1080 40 mol a ve 12 = 90 mol 2. a + 3 a 2 + 30 90 +30 mol 3. a 2 + 2 2 2 2 30. 26 = 780 g 30 30 mol 11. 1. + Na N 2 Na + N 3 2. Na + R 1 I X + NaI tepkimelerine göre, 6,5 gram asetilenden 17 gram X bileşiği elde ediliyor. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? ( = 1, = 12) 1. tepkime bir asit - baz tepkimesidir. 2. tepkime sübstitüsyon tepkimesidir. ) X, izopropil asetilen olabilir. 1. ve 2. tepkime sonunda uç alkinden iç alkin elde edilmiştir. Na - N 2 bazik özellik gösterir. luşan X: R 1 123 uç alkindir. Uç alkinden iç alkin eldesi gerçekleşmemiştir. 12. Asetilen ve 2 - bütinden oluşan 18,6 gramlık karışım yeterli miktar tollens çözeltisinden geçildiğinde 72 gram çökelek oluşuyor. Buna göre, başlangıç karışımının molce % kaçı asetilendir? ( = 1, = 12, Ag = 108) 20 30 ) 40 50 60 + 2Ag + Ag + Ag + 0,3 mol 72 240 = 0,3 mol 0,3. 26 = 7,8 g 18,6 7,8 = 10,8 10,8/54 = 0,2 mol %60 (evap ) (evap (evap
BÖLÜM 09 Test idrokarbonlarda İzomerlik - 1 09 1. I. 2 - metil - 3 - büten II. 1, 2 - dimetil - 1 - büten III. 1 - metil - siklopenten IV. 4 - metil - 2 - penten Yukarıdaki bileşiklerden hangilerinin kapalı formülü siklohekzan ile aynıdır? Yalnız I I ve II ) II ve IV I, II ve III II, III ve IV Siklohekzan = 6 12, aynı sayıda içeren alken ile izomerdir. Kapalı formülleri aynıdır. ll. ve lv. nün kapalı formülü 6 12 'dir. (evap ) 4. I. II. le 2 5 III. I I le le 2 5 2 5 Yukarıdaki bileşik çiftlerinden hangileri birbirinin cis - trans izomeridir? Yalnız I Yalnız II ) Yalnız III I I 2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi 2, 3 - di metil bütanın izomeri değildir? I ve II II ve III lll. de verilen cis-trans izomeridir. ll. de geometrik izomer yoktur. l. de sayıları farklıdır. (evap ) 2 2 2 2 2 2 5 ) 2 2 2 4 3 2 1 l l 5. I. Skilopropan II. 2 - klor propen III. metil - siklobütan Yukarıda verilen bileşiklerden hangilerinin yapı izomerlerinden hiçbirisi cis - trans geometrik izomerisi göstermez? Yalnız I Yalnız II ) Yalnız III I ve II II ve III l. de siklopropan'ın izomeri propen'dir. Propen cis-trans izomeri göstermez. 6. Bir organik bileşik ile ilgili; Genel formülü n 2n 2 'dir. Bir molünü doyurmak için 2 mol 2 gereklidir. (evap 2, 3 - dimetil bütan'dır. İzomeri değildir. (evap is - trans geometrisi göstermez. bilgileri veriliyor. 3. Aşağıda verilen bileşik çiftlerinden hangisi birbirinin izomeri değildir? ve Buna göre, bu bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisi olamaz? ve ) ve I 2 2 I ve ve 2 2 ) 2 I 2 2 2 2 5 249 şıkkında verilen bileşiklerin her ikisi de 1,3 - siklopentendir. (evap ) = l = 2 cis-trans göstermez Ancak yapısında l bulunduğu için genel formülü n 2n 2 değildir. (evap )
Test 09 1. 2. D 3. E 4. 5. A 6. 7. 8. A 9. D 10. B 11. D 12. D 7. Aşağıdakilerden hangisi mol kütlesi 84 olan bir alkenin trans izomerinin gösterimi olamaz? 10. Genel formülü n 2n-2 olan hidrokarbonlar ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi kesinlikle doğrudur? 2 5 Yapısındaki atomları sp 2 ve sp 3 hibritleşmesi yapar. En küçük üyesi asetilendir. 2 5 2 5 ) Açık zincirli yapıya sahiptir. ) 3 7 2 5 1 molünü tamamen doyurmak için 1 mol 2 yeterlidir. Yapısındaki atomlarından iki tanesi sp hibritleşmesi yapar. En küçük üyesi yani asetilendir. (evap n 2n = 84 ise 14n = 84 n = 6 6 12 olur. ) gösteriminde cis-trans yapısı gözlenmez. = (evap ) 11. Kapalı formülleri aynı olan X ve Y hidrokarbonları ile ilgili; X'in uygun koşullarda 2 ile katılma tepkimesi sonucu polialkol oluşuyor. 8. X : Allil asetilen Y : Z - penten - 4 - in Z : 3 - vinil siklopropen Yukarıda verilen X, Y ve Z hidrokarbonları ile ilgili, I. X ve Y'nin sistematik adları aynıdır. II. X, Y ve Z birbirinin izomeridir. III. Birer mollerini doyurmak için gereken 2 miktarları arasındaki ilişki X = Y > Z şeklindedir. yargılarından hangileri yanlıştır? X: 2 = 2 X: 1 - penten - 4 - in Y: = Y: 2 - penten - 4 - in Z: 2 = 9. X, Y ve Z bileşikleri ile ilgili, (evap Y'nin amonyaklı bakır (I) klorür çözeltisiyle etkileşiminden kırmızı bir çökelek oluşuyor. bilgileri veriliyor. Buna göre, X ve Y aşağıdakilerden hangisi olabilir? X 2 ) X: Dien, trien... olabilir. Y: Uç alkin olmalıdır. D seçeneği cevaptır. 2 2 2 2 2 Y 2 2 2 2 (evap 250 I (X) I I (Y) I. X ile Y birbirinin yapı izomeridirler. (Z) II. X ve Z birbirinin geometrik izomeridirler. III. Z, allil klorür olarak adlandırılır. IV. Aynı koşullarda X'in kaynama sıcaklığı Z'ninkinden küçüktür. Yalnız II I ve III ) II ve IV I, II ve III I, II, III ve IV X ile Y nin kapalı formülleri aynı, açık formüleri farklıdır, X ile Z den X cis, Y transtır. Z 1-kloro - 1 - propen (evap 12. R bileşiğinin 1 molünün yeterince amonyaklı AgN 3 çözeltisi ile etkileşimi sonucu 161 gram çökelek oluşuyor. Buna göre, I. 1 - bütin II. 1, 3 - bütadien III. 2 - bütin bileşiklerinden hangileri R bileşiğinin izomeridir? ( = 1, = 12, Ag = 108) II ve III I, II ve III R + Ag + R Ag + 161 gram 161 = n 2n + 1 + 24 + 108 161 = 14 n + 133 n = 2 2 5 1 - bütin'dir. ll. ve lll. izomeridir. (evap
BÖLÜM 09 Test idrokarbonlarda İzomerlik - 2 10 1. I. Tetrametil metan II. İzopentan III. Neopentan Yukarıda verilen bileşiklerden hangileri, 2 2 2 bileşiği ile yapı izomeridir? I ve II I, II ve III 2 (l ve lll) (ll) hepsinin kapalı formülü aynı açık formülü farklıdır. (evap 2. 2 5 I bileşiği ile ilgili, I. Sistematik adı 1 - kloro - 1, 3 - dimetil - 1 - bütendir. II. trans - 2 kloro - 3 - metil - 2 - penten ile geometrik izomeri gösterir. III. Doymamış bir hidrokarbondur. l. Sistematik adı 2 - kloro - 3 - metil 2 - pentendir. (Yanlış) lll. yapısında l atomu vardır. (Yanlış) (evap 4. Birbirinin izomeri olan X ve Y organik bileşiklerinden aynı koşullarda, kaynama sıcaklığı yüksek olanı Y'dir. Buna göre, X ve Y bileşikleri, I. II. III. X 2 2 yukarıdakilerden hangileri olabilir? Y 2 2 II ve III I, II ve III l. de Y(cis) polardır. X trans (apolar) ll. de dallanma arttıkça kaynama noktası düşer. lll. de alkin yapısının polarlığı fazladır. (evap 5. 6 14 'ün aynı koşullardaki izomerlerinden hangisinin kaynama sıcaklığı en düşüktür? n - hekzan 2, 2 - dimetil bütan ) İzohekzan 3 - metil pentan 2 - metil pentan Dallanma arttıkça kaynama noktası düşer. En fazla dallanma 2,2 - dimetil bütan'da vardır. (evap 3. 5 11 I bileşiğinin yapı formülü verilen izomerlerinden hangisi yanlış adlandırılmıştır? Yapı formülü 2 2 2 2 I 1 - klor pentan 2 2 I ) 2 I I 2 5 I Sekonder pentil klorür yada 2 - kloro pentan olarak adlandırılır. Adı İzopentil klorür Neopentil klorür Tersiyer pentil klorür 2 - kloro - 2,3 - dimetil bütan (evap 6. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin izomeri yanlış verilmiştir? ) Br Bileşik I 2 2 İzomeri 2 I er ikisi de 1 - bromo - 3 - kloro - 1,4 - siklopentadlen'dir. 2 5 2 Br (evap 251
Test 10 1. E 2. B 3. B 4. E 5. B 6. E 7. D 8. E 9. 10. 11. 12. B 7. Bir X hidrokarbonunun 2,7 gramının tamamen yakılması sonucunda 8,8 gram 2 gazı elde ediliyor. Buna göre X, I. Alkadien II. Alkan III. Siklo alken IV. Alkin yukarıdakilerden hangileri olabilir? ( = 1, = 12, = 16) Yalnız I I ve II ) II ve IV I, III ve IV II, III ve IV 88, 44 = 0,2 mol 2 yani 0,2 mol (12) = 2,4 g 2,7 2,4 = 0,3 g yanı 0,3 mol. Basit forülü ( 2 3 ) = 4 6 = n 2n 2 (evap 2 5 8. 3 2S 4 170 11. Birbirinin izomeri olan X ve Y hidrokarbonlarından oluşan 0,5 mollük karışım ile ilgili; Tamamen yanması sonucu 88 gram 2 açığa çıkıyor. Karışımı doyurmak için normal koşullarda 16,8 litre 2 gazı gereklidir. bilgileri veriliyor. Buna göre X ve Y aşağıdakilerden hangisi olabilir? ( = 1, = 12, = 16) X 2 ) 2 2 Y tepkimesinden elde edilen organik bileşikler ile ilgili, I. Ana ürün 3 - metil - 2 - pentendir. II. Yan ürün cis - trans izomeri göstermez. III. luşan ürünlerin birer mollerine bir mol Br 2 katılabilir. Markownikof kuralına göre ana ürün 3 - metil - 2. penten, yan ürün 3 - metil - 1 - penten'dir. 9. I. + Br II. 2 5 2 + K ısı I (evap 2 88 16, 8 44 = 2 mol 2 (0,5 molü yandığında) 1 molü yanarsa 4 mol 2 (4'lu yapı) 22, 4 = 0,75 mol (0,5 molünü doyurmak için) 1 molünü doyurmak için 1,5 mol 2 gereklidir. İzomer yapıya sahip olanlar ve 4'lu yapıda olanlar seçeneğinde verilmiştir. (evap ) III. + [Ag(N 3 ) 2 ] + 252 Yukarıdaki tepkimelerden hangilerinde elde edilen organik bileşik cis - trans izomerisi gösterir? lll. de Ag + elde edilir. (evap ) 10. 2 2 2 2 + 2K 2 5 X + 2KI + 2 2 ısı I I + Na N 2 Br Y + NaBr + N 3 Yukarıda verilen tepkimeler sonucu oluşan X ve Y bileşikleri ile ilgili, I. X bir dialkoldür. II. Y bir iç alkindir. III. X ve Y birbirinin yapı izomeridir. IV. X cis - trans izomerisi gösterir. Yalnız I Yalnız II ) II ve III II ve IV II, III ve IV 12. Dört karbonlu 1 - bütin ve Y hidrokarbonlarından oluşan karışımın bir molüne sırasıyla uygulanan işlemler ve sonuçları aşağıda verilmiştir. 1. işlem: Yeterli miktar N 3 'lü un 3 çözeltisinden geçirildiğinde 46,8 gram çökelek oluşuyor. 2. işlem : Karışımdan geriye kalanı kütlece % 60'lık 320 gram Br 2 'li suyun rengini gideriyor. Buna göre 1 - bütin'in mol sayısı (n) ve Y'nin açık yapı formülü hangi seçenekte doğru verilmiştir? ( = 1, = 12, u = 64, Br = 80) n X Y'nin formülü 0,5 0,4 2 2 ) 0,6 2 2 0,4 2 0,6 X: Di alken = dien'dir. Y: 'tür. 2 = = 2 (iç alkin) (cis - tans yok) X ve Y izomerdir. (evap ) u + 46, 8 a 117 = 04, molk 60 320. 100 = 192 192 160 = 12, mol p bağı 0,6 mol 2 = = 2 'de 1,2 mol p (evap
Aromatik Bileşiklerin Adlandırılması ve Özellikleri - 1 1. BÖLÜM 09 Test 11 4. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi heterosiklik bir bileşiktir? Yukarıdaki bileşik ile ilgili, ) 2 I. Aren grubunun ilk üyesidir. II. Apolar bir moleküldür. III. Rezonans yapı gösterir. 6 6 (Benzen) dir. Aren grubunun ilk üyesi, apolar bir molekül ve rezonans yapıdadır. (evap 2 N N Benzen halkası dışında kalan grupta ve dışında atomu bulunduğu için heterosiklik'tir. (evap ) 2. 6 6 (benzen) ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Karbosiklik bir bileşiktir. Tüm atomları sp 2 hibritleşmesi yapmıştır. ) Molekülleri arasında yoğun fazda London etkileşimleri etkindir. Aromatik bir hidrokarbondur. Sağlığa zararlı bir etkisi yoktur. Benzen kanserojen etkiye sahiptir. (evap 5. (X) (Y) X, Y ve Z bileşikleri ile ilgili, (Z) N 2 I. X karbosiklik, Y ve Z heterosiklik bileşiklerdir. II. X, Y ve Z'nin sırasıyla yaygın adları toluen, fenol ve anilin'dir. III. X, Y ve Z aromatik hidrokarbonlardır. 3. X yanlızca ve içerir: karbosiklik Y ve Z: ve N'de içerir: heterosiklik X: toluen, Y: fenol, Z: anilin X: hidrokarbon, Y ve Z ise değildir. (evap ) Naftalin Antrosen Yukarıda açık yapıları verilen naftalin ve antrasen bileşiklerinin kapalı formülleri, hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? Naftalin Antrasen 10 10 14 14 10 8 14 10 ) 12 12 18 18 12 10 14 12 10 8 14 12 6. Aromatik hidrokarbonlardan bir ayrılırsa aril (Ar) radikali oluşur. Buna göre, I. Benzil II. Fenil III. Allil IV. Naftil yukarıdakilerden hangileri aril (Ar) grubu taşır? Yalnız II I ve III ) II ve IV I, II ve IV II, III ve IV 253 Naftalin: 10 8 Antrasen: 14 10 (evap l. 2 ll. lll. Ar grubu taşır. (evap
Test 11 1. E 2. E 3. B 4. 5. 6. D 7. E 8. 9. D 10. E 11. 7. Bileşik I. Adı m - nitro toluen 9. 2 N 2 N 2 II. p - amino fenol bileşiği ile ilgili, I. eterosiklik bir bileşiktir. N 2 II. 3 tür fonksiyonel grup içerir. III. N 2 o - metil anilin III. m - amino, o - vinil - fenol olarak adlandırılır. Yukarıdaki bileşiklerden hangilerinin adı doğru verilmiştir? ll. ; ; N 2 ve = 2 4 tür fonksiyonel grup içerir. (evap m- p- o- tamamı doğru adlandırılmıştır. (evap 10. (Toluen) bileşiğinden başlanarak, I. II. 2 8. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adı doğru verilmiştir? Bileşik Adı III. N 2 Anilin bileşiklerinden hangileri sentezlenebilir? 4 - hidroksi tolmen Yükseltgenerek l. si (benzoiksait) oluşturulabilir. l. indirgenerek ll. ve lll. (benzil alkol, benzal dehit) elde edilir. (evap 254 ) I I I N 2 Visinal triklor benzen m - amino toluen 11. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin polimerleşme ürünü 1, 3, 5 - trimetil benzendir (mezitilen)? 2 2 2 ) 2 I Fenilklorür ) 1, 2, 3 - triklor benzen ya da visinal triklor benzen olarak adlandırılır. (evap ) ) Toluen'in polimerleşme ürünü mezitilendir. (evap )
Aromatik Bileşiklerin Adlandırılması ve Özellikleri - 2 BÖLÜM 09 Test 12 1. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin adı yanlış verilmiştir? Bileşik Adı 4. X + Na 350 /basınç Na + I I I Fenilklorür p - kloranilin Na Sodyum fenoksit + I Y + Na ) N 2 Dibenzen Yukarıdaki tepkimeler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hagnisi yanlıştır? X, kloro benzendir. İzopropil benzen m - ksilen X'in kimyasal aktifliği 6 6 'dan fazladır. ) Y, fenoldür. Y, polar, X ise apolar moleküllerdir. Y, sentetik reçine yapımında kullanılır. X: l (kloro benzen) Y: (fenol) er ikisi de polar yapılıdır. (evap ) Di fenil olmalıydı. (evap ) 2. Yukarıda verilen bileşik ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Yaygın adı fenoldür. Kömür katranı ve halobenzenlerden üretilir. ) Antiseptik özelliğinden dolayı bazı ilaçların yapımında kullanılır. Antioksidan etkisinden dolayı gıda sanayisinde kullanılır. Alifatik alkollerin özelliklerini taşır. Fenol (Fenik asit) asidik yapıdadır. Bir alkol değildir. (evap N 2 5. Nİ + 2 X Yukarıdaki reaksiyon ile ilgili, I. Nitrobenzenin indirgenme tepkimesidir. II. X, anilindir. III. X, aromatik bir amindir. X: N 2 dir. 2 indirgen özelliktendir. X Aromatik bir amindir. Anilin (evap 6. 3. I. II. N 2 III. I Yukarıdaki bileşiklerin eşit mollerinin çözünmesiyle aynı sıcaklıkta hazırlanan sulu çözeltilerin p'lerinin karşılaştırılması hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? I > II > III II > I > III ) III > II > I l. Fenol ve lll. p-kloro fenol asidiktir. I > III > II II > III > I ll. Anilin baziktir. Elektronegatif olan l asitliği artırır. p'leri ll > l > lll'tür. (evap Yapısı verilen naftalin bileşiği ile ilgili, I. Kapalı foürmülü 10 8 'dir. II. Kömürün damıtılmasıyla ortaya çıkan yağların ayrıştırılması ile elde edilir. III. Güve ve böcek kovucu olarak kullanılır. IV. Yakıt ve boya maddesi olarak kullanılır. Yalnız II I ve III ) II ve IV I, II ve III I, II, III ve IV Verilenlerin tamamı doğrudur. (evap 255
Test 01 12 1. 2. E 3. B 4. D 5. E 6. E 7. D 8. D 9. E 10. E 11. B 7. Benzen ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? Apolar yapısından dolayı suda çözünmez. 10. + I FeI 2 N 3 Katılma tepkimesi verme eğilimi çok düşüktür. ) Üretilen benzenin çoğunluğu petrolden sentezlenir. Benzinin oktan numarasını düşürmek için kullanılır. Petrolden elde edilen benzenin çoğunluğu stiren plastiklerinin üretiminde kullanılır. Benzinin oktan numarasını düşürmek için hekzan kullanılır. (evap tepkimesi ile elde edilen toluen bileşiği, N I. 2 N 2 2 S 4 + N 3 N 2 II. 3 N 2 8. N 2 Yukarıda yapısı verilen bileşik ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Fenilamin ve aminobenzen olarak adlandırılırlar. Yaygın adı anilindir. ) Alifatik aminlerden daha zayıf bir bazdır. Nitrobenzenin yükseltgenmesi ile elde edilir. Deri boyamacılığında, fotoğrafçılıkta ve matbaacılıkta boyar madde olarak kullanılır. N 2 + 2 Ni N 2 nitrobenzenin indirgenmesi ile elde edilir. (evap III. + 2 2 + 2 Yukarıdaki tepkimelerden hangilerini gerçekleştirebilir? luşan bileşik metil benzen (toluen) dir. Verilen tepkimelerinin tamamını gerçekleştirir. (evap 11. Aromatik bir bileşik ile ilgili, em indirgen, hem de yükseltgen özellik gösterir. eterosiklik bir bileşiktir. 9. n (X) N 2 N (Y) N n bilgileri veriliyor. Buna göre bu bileşik, I. N 2 256 Yukarıdaki tepkime ile ilgili, I. Polimerleşme tepkimesidir. II. II. X anilin, Y polianilindir. N 2 III. Y iletken bir polimerdir. IV. Y korozyona uğramadığı için şarj edilebilir bataryalarda kullanılır. III. Yalnız II I ve II ) III ve IV I, II ve III I, II, III ve IV Verilen bilgilerin tamamı doğrudur. (evap yukarıdakilerden hangileri olabilir? ll. de N 2 indirgen, - yükseltgen özelliktedir. (evap
BİRE BİR BÖLÜM 09 Test 13 1. idrokarbonlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? 4. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin kapalı formülü yanlış verilmiştir? Alkanlarda atomları yalnızca sp 3 hibritleşmesi yaparlar. Alkenler ve alkinler doymamış hidrokarbonlardır. ) Alkinlerin ilk üyesi asetilendir. Bileşik Adı 10 8 Aromatik hidrokarbonların yapısında benzen halkası bulunur. Alkanlar ve alkenler bromlu suyun rengini giderirler. Alkanlar pi bağı içermezler, bromlu suyun rengini pi bağı içeren alken ve alkin hidrokarbonları giderir. (evap 2 ) 5 10 6 8 2 8 8 8 10 2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin fonksiyonel grubu yanlış verilmiştir? ) n 2n 2 genel formülüne göre 6 10 olmalıydı. (evap ) Bileşik Fonksiyonel grup Alkol Amit N 2 ) Nitril N Aldehit Karboksilik asit ll Amid fonkisonel grubu N 2 dir. N 2 amin'dir. 3. Aşağıdaki bileşiklerin hangisinde cis - trans izomerliği görülür? 2 5 ) = I 2 5 2 5 ) 2 5 trans yapıdadır. 2 5 2 5 (evap (evap ) 5. Bileşik Adı I. Br 2 5 II. = III. I 3-bromo-2, 4, 5-trimetil-heptan 4-metil-4-hegzen -2-in 2-kloro-4-metil fenol Yukarıdaki bileşiklerden hangilerinin adlandırılması yanlış verilmiştir? II ve III I, II ve III 1 2 3 5 4 6 ll. = (3 - metil - 2 - hek - 4 - in) l lll. 3 - kloro - 5 - metil fenol (evap 257
Test 13 1. E 2. B 3. 4. 5. D 6. E 7. B 8. E 9. 10. 11. B 12. B 6. Aşağıda verilen alkil ya da aril gruplarından hangisi yanlış adlandırılmıştır? Bileşik 2 5 Etil Adı 9. Aşağıdaki tepkimelerden hangisinin sonucu oluşan ürünler yanlış verilmiştir? 3 Fenil 2 2 + 2 2 ) 2 I + K 2 5 ısı 2 + KI ) Tersiyer bütil n 2 Benzil n 2 I 2 I 4 + I 2 uv ) 2 = 2 etilen (alken) oluşur. I + I (evap ) 2 Sekonder bütil İzobütil olmalıydı. (evap 10. Bir X hidrokarbonu ile ilgili bilgiler şöyledir: Yapısındaki tüm atomları sp hibritleşmesi yapmıştır. Su ile katılma tepkimesi vererek asetaldehiti oluşturur. 7. X ve Y hidrokarbonları ile ilgili verilen bilgiler şöyledir: er ikisininde 1 molü yakıldığında 2'şer mol 2 oluşmaktadır. X bileşiğine su katılmasıyla alkol oluşmaktadır. Y bileşiği tollens çözeltisi ile tepkime vermektedir. Buna göre, X ve Y bileşikleri aşağıdakilerden hangisidir? Alev hızı ve alev sıcaklığı çok yüksek olup kaynak makinelerinde kullanılır. Bu bilgilere göre X'in yaygın adı nedir? Metan Etilen ) Asetilen Asetilen ( ) Propin Bütan (evap ) X Y 2 2 2 2 ) 2 3 2 2 3 11. Br Açık yapısı verilen molekülün IUPA sistemine göre doğru adlandırılması aşağıdakilerden hangisidir? 2 2 2'şer 'ludurlar. X: Alken, Y: uç alkin olmalıdır. X: etilen Y: asetilen (evap 4 - bromo - 2, 3- dimetil pentan 2 - bromo - 3, 4- dimetil pentan ) 1 - bromo - 1, 2, 3 - trimetil bütan 258 8. + 2 2 S 4 X Y gs 4 tepkimesi sonucu oluşan kararsız X ve kararlı Y bileşikleri ile ilgili, I. X bir enol olup yapısı 2 şeklindedir. II. Y, asetaldehittir. III. X ve Y enol - aldehit tautoremisi oluşturur. Asetilene su katılırsa X = enol, Y = asetaldehit oluşur. (evap 2 - etil - 3 - metil - 4 - bromo bütan 2 - bromo - 3 - etil - 4 - metil bütan 5 4 2 3 Br 2 - bromo - 3, 4 - dimetil pentan 12. 2 Br + K 2 5 tepkimesinde oluşan organik bileşiğin, bileşik sınıfının adı nedir? Alkan Alken ) Alkol Alken + KBr + 2 Eter Ester (evap (evap
Fonksiyonel Gruplar / Alkollerin sınıflandırılması ve Adlandırılması BÖLÜM 09 Test 14 1. I. 2 4. Bileşik Adı II. 2 2 I. 2 2 Gliserin III. II. 2 2 Glikol IV. III. 2 İzobütil alkol Yukarıdaki bileşiklerden hangileri alkoldür? Yalnız I I ve II ) II ve IV I, II ve III II, III ve IV lll. Enol'dür. it bağ 'nuna bağlı ise alkol değildir. lv. Fenol (Fenik asit) 2. Alkollerin genel özellikleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Molekülünde bir tane hidroksil () grubu bulunanları, monoalkoldür. Doymuş dialkollerin genel formülü n 2n+2 2 'dir. (evap Yukarıdaki alkollerden hangilerinin adlandırması doğru yapılmıştır? Tamamı doğru adlandırılmıştır. 5. Aşağıdaki alkollerden hangisinin sınıfı yanlış verilmiştir? Bileşik 2 2 2 Sınıfı Sekonder alkol (evap ) Alkollerin suda çözünmelerinde su ile kurdukları hidrojen bağı etkilidir. Alkoller suda asit özelliği gösterirler. Aynı karbon sayılı, doymuş monoalkoller ile eterler birbirinin fonksiyonel grup izomeridir. Alkoller suda asit özelliği göstermezler. (evap 2 ) 2 Primer alkol Sekonder alkol Primer alkol 3. Kapalı formülü 4 10 2 olan bir alkolün açık formülü aşağıdakilerden hangisi olamaz? Tersiyer alkol 2 2 2 2 grubunun bağlı olduğu atomuda 2 tane atomu var ise primer alkoldür. (evap ) 3 2 3 2 2 2 Di alkoldür. ) Keton hidrattır. Aynı atomuna birden fazla bağlı ise alkol değildir. (evap ) 6. 2 2 Bileşiği ile ilgili, I. Poli alkoldür. II. Sistematik adı 1, 2, 3 - propantriol'dür. III. Yapısında 2 tane primer alkol, 1 tane sekonder alkol bulunur. IV. Özel adı gliserindir. Yalnız II I ve III ) II ve IV I, II ve III I, II, III ve IV Verilen bilgilerin tamamı doğrudur. (evap 259