Bülten 18 Temmuz 013 PİYASALAR Döviz Piyasası Güne 1,9180 seviyesinden başlayan USD/TL kuru, Bernanke nin tahvil alımlarının 014 ortasında sonlandırılabileceğini açıklamasına karşın, alımlarının gidişatı konusunda bir plan olmadığını belirtmesi ve ekonomik verilerin güven vermesi durumunda beklenenden daha çabuk azaltılabileceği gibi artırılabileceğini de söylemesiyle kazançlarını sildi. 1 ayın en düşük seviyesi olan 1,910 yi gören kur, günü %0,5 gerileyerek 1,9115 seviyesinden sonlandırdı. Güne 1,3160 seviyesinden başlayan EUR/USD paritesi, dalgalı bir seyir izledi. Bernanke nin konuşması sonrasında ilk tepki olarak yükselse de günü %0,3 gerileyerek 1,315 seviyesinden sonlandırdı. Güne, seviyesinden başlayan sepet bazında TL, gün içinde,096 seviyesine kadar geriledi ve günü,10 seviyesinden sonlandırdı. Faiz Piyasası Göre $/TL 1,7818 1,904 1,9115-0,5% 7,3% /TL,3519,580,5089-0,8% 6,7% Sepet*,0671,40,10-0,6% 6,9% /$ 1,304 1,316 1,315-0,3% -0,6% $/Yen 86,67 99,10 99,59 0,5% 14,9% $ Endeks 79,77 8,50 8,71 0,3% 3,7% Kaynak: Reuters, Bloomberg * (0,5$+0,5 ) Tahvil-bono piyasasında ise son dönemde rekor düşük işlem hacimlerinin görüldüğü 13 Mayıs 015 itfalı gösterge tahvilin bileşik faizi, Bernanke nin açıklamalarına paralel gün içinde %8,64 seviyesine kadar geriledi. Daha sonra bir miktar yükselen faiz günü %8,95 seviyesinden sonlandırdı. 5 ve 10 yıllık faiz tarafında Bernanke nin açıklamalarına paralel aşağı yönlü hareket hakimdi. TCMB nin yaptığı toplam fonlama miktarı 37 milyar TL düzeyine yükselirken, bu rakamın 31,5 milyar TL lik kısmı %4,50 den haftalık, 3,5 milyar TL lik kısmı %6 dan piyasa yapıcılığı imkanı ve milyar TL lik kısmı da %7,6 dan aylık fonlamadan oluştu. TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti, %4,78 düzeyine geriledi. Gösterge Tahvil* 6,16 8,88 8,95 0,07,79 USD Libor( 3 aylık) 0,31 0,7 0,7 0,00-0,04 EUR Libor( 3 aylık) 0,13 0,14 0,14 0,00 0,01 O/N İMKB Repo 5,5 5,87 5,5-0,36 0,7 Eurobond 030* 4,06 5,71 5,66-0,05 1,60 Kaynak: Reuters, BIST, Bloomberg Göre * bileşik faiz 4 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Eyl 11 Ara 11 Mar 1 Haz 1 Eyl 1 Ara 1 Mar 13 Haz 13 Türkiye'nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 194 seviyesine düşerken, 030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi %5,66 seviyesine geriledi.,4, 1,8 1,6 1,4 1, 1 Oca Mar May Tem 11 11 11 11 14 1 10 8 6 Kaynak: TCMB $/TL /$ Sepet Eyl 11 Kas 11 Oca Mar 1 1 May Tem Eyl 1 1 1 Kas 1 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru Oca Mar 13 13,5089 1,9115 1,315 May Tem 13 13 4,78 1
Bülten 18 Temmuz 013 Emtia Piyasası Brent petrolün varil fiyatı, günü %0,7 düşüşle USD 108,6 seviyesinden sonlandırdı. Ancak güne ABD de ham petrol stoklarındaki düşüşün talep artışını canlandıracağı beklentisiyle yükselişle başladı. FED Başkanı Bernanke'nin konuşma metninde varlık alımlarının daha önceden belirlenmiş bir doğrultuda gerçekleşmediğini söylemesinin ardından %0,4'e varan yükselişle ons başına USD 1.97 seviyesini gören altın yükselişini koruyamadı ve günü USD 1.76 seviyesinden tamamladı. Altın($/Ons) 1.674 1.9 1.76-1,% -3,8% Petrol(Brent) 111,1 109,4 108,6-0,7% -,% Gümüş($/Ons) 30,3 0,0 19,3-3,4% -36,% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre 000 Altın ($/Ons) Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen) 130 1900 15 1800 10 1700 1600 108,6 115 110 1500 105 1400 100 1300 95 100 1.76 90 1100 85 Oca 11Nis 11Tem 11Eki 11Oca 1Nis 1Tem 1Eki 1Oca 13Nis 13Tem 13 Borsalar FED Başkanı Bernanke'nin tahvil alımlarının 014 ortasında sonlandırılabileceğini açıklamasına karşın, alımlarının gidişatı konusunda kesin bir plan olmadığını belirtmesiyle küresel borsalar pozitif hareket etti. Bernanke'nin açıklamalarının hemen ardından alımların arttığı BIST-100 endeksi günü %1,8 yükselişle 77.07 puandan kapatırken, bankacılık endeksi %3,6 yükseldi. BIST-100 78.08 75.678 77.07 1,8% -1,5% BIST-30 97.78 91.86 93.887,% -3,9% Sanayi 64.637 66.590 67.017 0,6% 3,7% Hizmetler 49.947 53.453 53.881 0,8% 7,9% Mali 113.67 104.661 107.505,7% -5,4% Bankalar Endeksi 163.08 141.838 146.957 3,6% -10,0% Dow Jones 13.104 15.45 15.471 0,1% 18,1% S&P 500 1.46 1.676 1.681 0,3% 17,9% DAX 7.61 8.01 8.55 0,7% 8,4% Nikkei 5 10.33 14.599 14.615 0,1% 41,6% Bovespa 60.95 46.869 47.407 1,1% -,% Kaynak: Reuters, Bloomberg Göre 5.000 4.500 İşlem Hacmi (milyon TL) 4.000 BIST 100 Endeks (sağ eksen) 3.500 3.000.500.000 1.500 77.07 1.000 500 0 Ara.11 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.13 Haz.13 Kaynak: Reuters 98.000 93.000 88.000 83.000 78.000 73.000 68.000 63.000 58.000 53.000 48.000
Bülten 18 Temmuz 013 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Kısa vadeli dış borç stoku, mayıs sonu itibarıyla 01 yıl sonuna göre %,1 artışla USD 13, milyar oldu. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan katıldığı bir programda soruları yanıtladı. Bank of England'ın (BOE) Para Politikası Kurulu toplantı tutanakları yayınlandı. FED Başkanı Bernanke, FED'in aylık tahvil alım miktarını bu yıl içinde azaltma planında değişiklik olmadığını söyledi, ancak ekonominin görünümüne göre tahvil alımlarının hızında iki yönde de değişiklik yapılabileceğini ifade etti. ABD'de yeni konut inşaatları haziranda 836.000 adete gerileyerek beklentilerin altında gerçekleşti ve Ağustos 01'den bu yana en düşük değeri aldı. Fitch Ratings, Çin için 013 yılı ekonomik büyüme tahminini %8 den %7,5'e çekti. Yunanistan'da, hükümetin, mali yardımların sürmesi karşılığında meclise getirdiği çok yönlü yasa tasarısı oy çoğunluğuyla meclisten geçti. Çin Ulusal İstatistik Bürosu'nun verilerine göre yeni konut fiyatları 70 şehrin 69'unda artarken konut piyasasındaki sorunlar devam ediyor. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Fransa'nın kredi notunu düşürmesinin ardından 4 büyük Fransız bankasının da uzun vadeli kredi notlarını aşağı çekti. Bej Kitap raporuna göre, ABD ekonomisi emlaktan imalata kadar birçok sektörün desteğiyle "mütevazı ile ılımlı" arasında büyümeyi sürdürdü. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan katıldığı bir programda soruları yanıtladı. Benzin fiyatlarının sekiz gün içerisinde iki kez zamlanarak 5 TL'nin üzerine çıkmasını değerlendiren Babacan, petrol fiyatları ve döviz kurunun benzin fiyatları üzerinde etkili olduğunu söyledi. "Son bir buçuk aydır tüm gelişmekte olan ülkelerin piyasalarında hareketlilik var. Gelişmekte olan tüm ülkelerin para birimleri dolara karşı değer kaybetmekte" diyen Babacan, "Ham petrolün, Brent'in fiyatları USD 109-110 seviyesinde devam ederse bu fiyat seviyesi kalıcı olabilir" dedi. Faiz ve dövizdeki yükselişin temel sebebiyle ilgili olarak Babacan, "Piyasalardaki hareketliliğin temel sebebi küresel konjonktürdür. Bunu da tetikleyen ABD Merkez Bankası'nın para politikasındaki duruş değişikliğidir." dedi. Borsa endekslerinde Mayıs'tan düne kadar kaybın %18,8 olduğunu kaydeden Babacan, TL'nin aynı dönemde Dolar'a karşı %3,9 değer kaybettiğini söyledi. Türkiye'nin risk priminin mayıstan bu yana iki katına çıkmasıyla ilgili olarak Babacan, bu durumun Türkiye'ye özel olmadığını, Rusya, Çin, Endonezya gibi ülkelerin de risk primlerinde aynı süreçte artışlar olduğunu belirtti. Babacan, "Tüm piyasalarda yeni ortama göre bir fiyatlama ve denge oluşacak" dedi. Merkez Bankası'nın yapacağı şeylerle ilgili konuşmadığını kaydeden Babacan, MB ile ilgili konularda muhatabın bankanın kendisi olduğunu belirtti. Faizler ve kurların doğru noktası ne olmalıdır konusunda da kendisinin 10 yıldır bir şey söylemediğini belirten Babacan, iki verinin de birçok piyasa verisinin sonucu olarak ortaya çıktığını söyledi. 3
Oca 08 Nis 08 Tem 08 Eki 08 Oca 09 Nis 09 Tem 09 Eki 09 Oca 10 Nis 10 Tem 10 Eki 10 Oca 11 Nis 11 Tem 11 Eki 11 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 13 Nis 13 Oca 08 Nis 08 Tem 08 Eki 08 Oca 09 Nis 09 Tem 09 Eki 09 Oca 10 Nis 10 Tem 10 Eki 10 Oca 11 Nis 11 Tem 11 Eki 11 Oca 1 Nis 1 Tem 1 Eki 1 Oca 13 Nis 13 Bülten 18 Temmuz 013 Kısa vadeli dış borç stoku, mayıs sonu itibarıyla 01 yıl sonuna göre %,1 artışla USD 13, milyar oldu. TCMB verilerine göre bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku %1,6 artarak USD 83 milyar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku %4 artarak USD 39, milyar düzeyinde gerçekleşti. Bankaların yurtdışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 01 yıl sonuna göre %6,8 artışla USD 37,1 milyara, yurtdışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı %8,8 artışla USD 9,5 milyara yükseldi. Banka mevduatı, 01 yıl sonuna göre %34,1 artışla USD 4,9 milyar oldu. Diğer yandan, yurtdışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları 01 yıl sonuna göre %1,7 azalarak USD 11,4 milyar olarak gerçekleşti. Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 01 yıl sonuna göre %31,8 artarak, USD 14,5 milyar olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu %1, artarak USD 107,6 milyara ulaştı. Mayıs sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stokunun, USD 163,1 milyar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 5,9 milyarlık kısmı, Türkiye'de yerleşik bankaların ve özel sektörün, yurtdışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün %11,9, Merkez Bankası'nın %,1, özel sektörün ise %86 paya sahip olduğu gözlendi. Bank of England'ın (BOE) Para Politikası Kurulu toplantı tutanaklarında 9 üyenin tamamının parasal genişlemenin artırılmaması yönünde oy kullandığı ortaya çıktı. Kurulun 9 üyesinden tamamı programın şu anki seviyede tutulması gerektiği yönünde oy kullanırken, bazı üyeler "Bu toplantıda genişlemeyi artırmak uygun olmayabilir" diyerek farklı araçların değerlendirilmesi gerektiğini tartıştı. BOE şu anda %0,5'lik faiz oranı ve yıllık GBP 375 milyarlık parasal genişleme programı uyguluyor. Genişlemenin artırılmamasına yönelik oylar ise yükselen enflasyon beklentilerinden kaynaklanıyor. Eski Başkan Mervyn King'in parasal genişlemeyi artırma girişimlerinin Para Politikası Komitesi (MPC) oylamalarında geri çevrilmesinin ardından yeni göreve gelen Mark Carney'in ilk MPC toplantısında da parasal genişleme oranı değişmemişti. ABD'de yeni konut inşaatları haziranda 836.000 adete gerileyerek beklentilerin altında gerçekleşti ve Ağustos 01'den bu yana en düşük değeri aldı. İnşaat ruhsatları ise 911.000 adet ile beklentilerin altında açıklandı. Daha önce mayısta 914.000 adet olarak açıklanan yeni konut inşaatları 98.000'e revize edilirken; 985.000 olarak açıklanan inşaat ruhsatlarında revizyon yapılmadı. 1.00 1.100 1.000 900 800 700 600 500 ABD Yeni Konut İnşaatları (Bin Adet, 3 aylık ortalama) 1.300 ABD İnşaat Ruhsatları (Bin Adet) 180 S&P Case Shiller Konut Fiyatları Endeksi (Sağ Eksen, *) 1.100 Konut piyasasındaki 900 toparlanma sürüyor. 160 700 911 140 500 300 10 100 * 0 kentteki konut fiyat endekslerini göstermektedir. 4
Bülten 18 Temmuz 013 FED Başkanı Bernanke, FED'in aylık tahvil alım miktarını bu yıl içinde azaltma planında değişiklik olmadığını söyledi, ancak ekonominin görünümüne göre tahvil alımlarının hızında iki yönde de değişiklik yapılabileceğini ifade etti. Bernanke, geçen ay söylediği tahvil alımlarının 014 ortasında sonlandırılabileceği ifadesini tekrar etmesine rağmen, tahvil alımlarının gidişatı konusunda kesin hiçbir plan olmadığını ifade etti. Bernanke ABD Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'ne yapacağı sunum için hazırlanan konuşmasında, "Tahvil alımlarımız ekonomik ve finansal gelişmelere bağlı, ancak hiçbir şekilde önceden belirlenmiş kesin bir yolda ilerlemiyor" dedi. Bernanke ekonomik koşulların beklenenden daha çabuk iyileşmesi halinde tahvil alımlarının "biraz daha hızlı" azaltılabileceğini belirtirken, şu anda ayda USD 85 milyar olan tahvil alımlarının istihdam piyasasının görünümü bozulursa veya enflasyon % olan hedefe yaklaşmaz ise "daha uzun süre sürdürülebileceğini" ifade etti. ABD'nin para politikasını belirleyen Federal Açık Piyasa Kurulu'na atıfta bulunan Bernanke, "Hatta ihtiyaç olursa Kurul elindeki bütün araçları kullanmaya hazırlanabilir, bunların arasında fiyat istikrarı çerçevesinde azami istihdama dönüş için bir süreliğine tahvil alımlarını artırmak da yer alıyor" dedi. Bernanke, FED'in faiz artırımlarına başlayacağı zaman bunun kademeli olarak gerçekleşeceğini ve ABD ekonomisinin küresel ekonominin beklenenden yavaş büyümesi riskine karşı hassas olduğunu kaydetti. Bej Kitap raporuna göre, ABD ekonomisi emlaktan imalata kadar birçok sektörün desteğiyle "mütevazı ile ılımlı" arasında büyümeyi sürdürdü. Bej Kitap'ta, "Gayrimenkul ve inşaat sektörü bütün bölgelerin raporunda ılımlı ile güçlü arasında bir hızla büyüdü. İmalat sanayii bir önceki rapora göre bölgeler içerisinde en fala genişleyemeyi gösterdi" ifadeleri yer aldı. FED Başkanı Bernanke, Kongre'de yaptığı konuşmada merkez bankası yetkililerinin USD 85 milyar tutarındaki tahvil alımlarını ne zaman azaltacaklarına karar verirken verilere göre hareket etmesi gerektiğini söyeldi. Açıklanan Bej Kitap, FED'in 30-31 Temmuz tarihlerinde Washington'da yapacağı toplantı için hazırlandı ve yöneticilerin kararları açısından önemli bir dayanak olarak görülüyor. Raporda ayrıca, "Bazı yetkililer tam zamanlı işe alımlarda gönülsüz görülürken, işe alımlar birçok bölgede istikrarı sürdürdü ya da düzenli bir hızda yükseldi" denildi. Fed yetkilileri, iş gücü piyasasının tahvil alımlarını azaltmaya yetecek oranda sürdürülebilir bir gelişim kaydedip kaydetmediğini anlamak için bu alandaki verileri ve gelişmeleri yakından takip ediyorlar. FED St. Louis tarafından hazırlanan raporda ise "Bankacılık koşulları genellikle yükseldi. Kredi kalitesi gelişirken, kredi standartları büyük oranda değişiklik göstermedi" denildi. VERİ GÜNDEMİ Yurtiçi piyasalarda mayıs ayı uluslararası yatırım pozisyonu açıklanırken; İngiltere de perakende satışlar, Euro Bölgesi nde cari işlemler dengesi, ABD de işsizlik maaş başvuruları ve Bernanke nin açıklamaları izlenecek. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5