Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science

Transkript

1 ISSN: Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science Yıl: 5, Sayı: 20, ġubat 2018, s Yrd. Doç. Dr. Bilge GÖZENER Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü bilge.gozener@gop.edu.tr Zuhal CUMA GÖL Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı BĠREYLERĠN YOKSULLUK KAVRAMI HAKKINDAKĠ DÜġÜNCELERĠ: OSMANĠYE ĠLĠ ÖRNEĞĠ 1 Özet Yoksulluk, yüzyıllarca insanlık gündeminin en önemli sorunları arasında yer almıģ, tanımı ve içeriği, zamana ve mekâna göre farklılıklar göstermiģtir. Bu bağlamda insanlara sağlanan yaģam düzeyleri yoksulluk konusunda en önemli sonuçları vermektedir. Halkımız yaģamını rahatlıkla devam ettirebilecek maddi olanaklara sahip midir? Yoksulluk nedir? Kimler yoksuldur? Yoksulluğun bir standardı var mıdır? Kısaca yoksulluk düzeyi diyebileceğimiz bir sınır söz konusu mudur? Bu sorulara yanıt verebilmek amacıyla gerçekleģtirilen bu çalıģmada, konuya iliģkin günümüze kadar yapılan çalıģmalar incelenmiģ olup, Osmaniye ilinde yapılan bu araģtırmada ailelerin sosyo-ekonomik özelliklerini, yoksulluk dereceleri ve göç etme nedenlerini ortaya koymak amaçlanmıģtır. Örnek hacmin belirlenmesinde oransal örnekleme yöntemi kullanılmıģ olup, 271 örnek hacme ulaģılmıģtır. Bu 271 aile ile yapılan anket verileri çalıģmanın ana materyalini oluģturmaktadır. Bireylerin kendilerini yoksul olarak tanımlayıp tanımlamamaları durumu bir çok değiģken dikkate alınarak regresyon analizi kullanılarak incelenecek, ayrıca uygun diğer analiz yöntemleri de kullanılarak veriler değerlendirilecektir. Anahtar Kelimeler: Osmaniye, yoksulluk, aile, regresyon 1 Bu çalıģma Eylül 2016 da II. Uluslararası Uygulamalı Bilimler Kongresi Göç, Yoksulluk ve Ġstihdam "nde sözlü olarak sunulmuģtur.

2 THE THOUGHTS OF INDIVIDUALS ON THE CONCEPT OF POVERTY: THE CASE OF OSMANIYE PROVINCE Abstract Poverty has been among the most important problems of the humanity agenda for centuries, and its definition and content differ according to time and place. In this context, "the level of living provided to people" gives the most important results about poverty. Does our people have the financial means to carry on with their lives easily? What is poverty? Who is poor? Does poverty have a standard? In short, is there a limit to the level of poverty? In this study, which is aimed to answer these questions, it is aimed to reveal the socio-economic characteristics, poverty grades and reasons of migration of the families in this research done in Osmaniye province. When sample volume is determined, proportional sampling method is used and 271 sample volumes are reached. The survey data with 271 families constitute the main material of the study. Individuals who are unable or unwilling to identify themselves as poor will be examined using regression analysis taking into account many variables, and will be assessed using other appropriate analysis methods. Key Words : Osmaniye, poverty, family, regression GĠRĠġ Genel olarak temel bir gelirden yoksun olma anlamına gelen yoksulluk; eğitim, sağlık, istihdam ve sosyal güvence olmak üzere insanca yaģamak için gerekli olan insani gereksinimlerin eksik oluģudur. BaĢlarda yalnızca yaģamın sürdürülebilmesi için gerekli gıda harcaması dikkate alınarak tanımlanan yoksulluk, sonraki çalıģmalarda gıdanın yanı sıra temel eğitim ve sağlık hizmetlerine eriģim, giyim ve barınma gibi gıda dıģı ihtiyaçların karģılanamaması durumu da yoksulluk tanımı içerisinde yer almıģtır. Amartya Sen tarafından öne sürülen ve açlık, sağlıksızlık, cahillik, kötü barınma koģulları gibi her insanın mutlaka kaçınmak isteyeceği durumlardan kaçınabilme yetisi olarak tanımlanan yapabilirlik (capabilities) kavramı ile en kapsamlı yoksulluk tanımına ulaģılmıģtır (Sen, 2004; Doğan, 2014). Ancak yoksulluk, mekâna ve zamana göre farklılık gösterebilir. Dünya Bankasının 1999 yılındayaptığı bir çalıģma sonucunda gelir yoksulluğu ve gıda güvencesizliğiyle birlikte güçsüzlük, sosyal dıģlanma ve temel hizmetlere yetersiz eriģim yoksulluğu tanımlayan en önemli faktörler olarak ortaya çıkmıģtır (Mowafi, 2003). Yoksulluğu, sınırlı bir dönem için geliri veya harcamaları önceden saptanmıģ belirli bir miktarın altında olanlar mutlak yoksul sayılırken, yoksulluk sınırı, medyan gelir ya da harcamanın belirli bir oranı olarak saptanması durumunda ise göreli yoksulluk olarak tanımlanmaktadır (Önder ve ġenses, 2006). Mutlak ve göreli yoksulluk eğilimleri bazı durumlarda ters yönlerde gerçekleģebilir. Örneğin, üst ve alt gelir grupları arasındaki farkın üst gelir gruplarının gelirindeki düģüģ sonucunda azalması durumunda, daha fazla birey mutlak yoksulluk sınırı altına dü- Ģebilecek ve göreli yoksulluk azalırken mutlak yoksulluk artabilecektir (Lok-Dessalien, 2000).

3 Farklı kavramlar gibi görünen istihdam ve yoksulluk kavramları, aslında sosyal ve ekonomik açıdan bakıldığında birbirlerini tamamlamaktadır (Suğur ve ark., 2010). Yapılan bir araģtırma Türkiye de Temmuz 2016 dönemi için dört kiģilik ailenin açlık sınırını TL, yoksulluk sınırını TL ve bir kiģinin geçim maliyetini TL/ay olarak hesaplamıģ ve yayınlamıģtır (Anonim, 2016). Bu veriler göz önünde bulundurularak Osmaniye merkez ilçede yapılan bu çalıģma ile, ilde yaģayanların kendilerini yoksul hissedip hissetmemeleri ve böyle hissetmelerine neden olan faktörler incelenmeye çalıģılmıģtır. Bölgede konuyla ilgili yapılmıģ bir çalıģmaya rastlanılmamıģ olması, bu araģtırmanın önemini arttırmaktadır. 2. MATERYAL YÖNTEM Bu araģtırmada Osmaniye merkez ilçede yer alan 271 birey ile yapılan anketlerden elde edilen veriler ana materyal olarak kullanılmıģtır. Veriler 2016 yılına ait olup, anket çalıģması Mayıs- Haziran aylarında gerçekleģtirilmiģtir. Anket uygulanacak olan örnek hacmin belirlenmesinde aģağıdaki formül kullanılmıģtır (BaĢ, 2008): 2 N * t * p * q n Formülde; 2 2 d *( N 1) t * p * q 211 n : Örneğe alınacak hane sayısı, N : Hedef kitledeki birey sayısı (378385), p : Ġncelenen olayın gerçekleģme olasılığı (0.50), q : Ġncelenen olayın gerçekleģmeme olasılığı (0.50), t : Standart normal dağılım değeri (1.65), d : Örnekleme hatası (0.05) dır. AraĢtırma sonuçları tablolarda özetlendirilmiģ, frekans ve yüzde değerler ile yorumlanmıģ ayrıca bireylerin kendilerini yoksul olarak tanımlamaları ile elde edilen bazı veriler (Kredi kartı sahipliği, borcu olup olmaması, çalıģma durumu, araba sahibi olup olmama durumu, ev sahibi yada kiracı olma durumu, kayıtlı olduğu sosyal güvence, aylık ortalama aile geliri (TL), tasarruf yapabilme durumu, ailedeki öğrenci sayısı, mesleği, ailedeki birey sayısı, ailedeki çalıģan birey sayısı, evlenme yaģı, eğitimi ve yaģı) arasında istatistiksel olarak bir iliģki olup olmadığı regresyon analizi ile test edilmiģtir.

4 3. ARAġTIRMA BULGULARI ÇalıĢmada belirtilen amaçlar doğrultusunda öncelikle ankete katılanların bazı sosyodemografik özellikleri incelenmiģ ve Çizelge 1 de verilmiģtir. Çizelge 1. Ankete katılan bireylerin demografik özellikleri Eğitim Durumu Toplam EĢlerin Eğitim Durumu Toplam Bireylerin Meslek Durumu Frekans % Okur-yazar Ġlkokul Ortaokul Lise Ön lisans Lisans Okur-yazar Ġlkokul Ortaokul Lise Ön lisans Lisans ĠĢsiz Memur ĠĢçi Esnaf Çiftçi Emekli SözleĢmeli personel YaĢ (ortalama) Evlenme yaģı (Ortalama) Aile bireylerinin sayısı 4.06 Öğrenci sayısı yaģ altı çocuk sayısı 0.97 Aylık ortalama aile gelirleri (TL) Ankete katılanların yaģ ortalaması yıl, evlenme yaģları ise ortalama yıl olarak belirlenmiģtir. Ailelerde ortalama birey sayısı 4.06 kiģi, ailede bulunan 15 yaģ altı ortalama çocuk sayısı 0,97 kiģi ve ailedeki ortalama öğrenci sayısı ise 1.2 kiģidir. Alptekin ve Aksan (2010) ı Yoksulluk ve Kadın: Teorik ve Uygulamalı Bir ÇalıĢma isimli araģtırmasında ailedeki ortalama birey sayısı %27,2 oranında 4 olarak belirlemiģlerdir. Yılmaz (2010) Mersin Ġli Mezitli Ġlçesinde yaptığı araģtırmada ankete katılanların %46,5 nin hanedeki ortalama birey sayısını 4 olarak belirtmiģtir. Konu ile ilgili baģka bir çalıģmada, yoksul olup sosyal yardım alan hane halkının birey sayısı 6,4 ve bireydeki çocuk sayısı 2,8, yoksul hanelerin genelin de birey sayısı 5,4 ve çocuk sayısı 2,1, yoksul olmayan hanelerde ise birey sayısı 3,6 ve çocuk sayısı 0,9 olarak belirtilmiģtir (ġeker ve Hacımahmutoğlu, 2010). Oğuz ve ark. (2010) ise; Türkiye de Kırsal Alanda Tarımda Yoksulluk, Yoksulluğun Nedenleri ve Çözüm Önerileri baģlıklı çalıģmalarında hane baģı birey sayısı ortalama 3,82 kiģi olarak tespit etmiģtir. Ankete katılan bireylerin eğitim durumları incelendiğinde %24.35 inin lise ve yine %24.35 inin ön lisans mezunları oluģturur-

5 ken, bunu ilkokul, ortaokul ve lisans mezunlarının izlediği, % 5.90 ının ise sadece okur- yazar oldukları görülmektedir. Ankete katılanların tamamının evli oldukları tespit edilmiģtir. Ailede ortalama çalıģan sayısı 1.38 kiģidir. Alptekin ve Aksan (2010) nın araģtırmasında ankete katılanların %64,2 si hanelerinde tek çalıģan bulunduğunu, %26,2 sinin ise yaģadığı hanede çalıģan herhangi birinin bulunmadığını belirtmiģlerdir. Ailede çalıģan diğer bireyler incelendiğinde, %26.57 sinin eģinin, %13.65 inin oğlunun ve %1.48 inin kızının çalıģtığı saptanmıģtır. Ailede Ģehir dıģında çalıģan ortalama birey sayısı 0.34 kiģidir. EĢlerin eğitim durumları incelendiğinde %29.15 inin ortaokul mezunu olduğu, bunu lise, ilkokul, ön lisans ve lisans mezunlarının izlediği %11.44 gibi küçümsenmeyecek bir oranın ise sadece okur-yazar oldukları belirlenmiģtir. Bireylerin meslek durumları incelendiğinde ise, diğer meslek gruplarına oranla iģçi olanların daha fazla olduğu bunu sırasıyla, memur, esnaf, emekli, çiftçi ve sözleģmeli personelin izlediği, %4.06 sının ise iģsiz oldukları belirlenmiģtir. ĠĢsiz olan bireyler bu duruma nüfus yoğunluğu (%90,91) ve sağlık sorunlarının (%27,27) neden olduğunu ifade etmiģtir. AraĢtırma kapsamında ankete katılan bireylerin gelir grupları incelendiğinde TL lik grubun oranı (%36.82) diğer gelir gruplarına oranla daha yüksek olduğu belirlenmiģtir. Buna karģın, tüketiciler kendilerini çoğunlukla orta gelir grubunda (%48.31) gördüklerini belirtmiģlerdir. Aylık ortalama aile geliri ise 2801 TL dir. Yılmaz (2010) ın yaptığı çalıģmada, katılımcıların %90 dan daha büyük bir bölümünün 1000 TL nin altında gelirleri olduğunu ve TL lik gelire sahip olanların oranının (%70) diğer gelir gruplarına göre daha yüksek olduğunu belirlenmiģtir. Alptekin ve Aksan (2010) yaptıkları araģtırmada ise, hanelerin ortalama gelirleri 454,04 TL olarak belirlemiģtir. Ergül ve ark. (2010) çalıģmalarında hanelerin %44,1 i TL arasında aylık gelire sahip olduğunu tespit etmiģtir. TümtaĢ (2009), araģtırmasının Mersin i içeren bölümünde bireylerin %24,5 inin aylık gelirinin TL arasında olduğunu, Marmaris bölgesinde ise %23,8 inin aylık gelirinin TL arasında olduğunu saptamıģtır. Ankete katılanlardan %64.21 inin tasarruf yapabildikleri, tasarruf Ģekli olarak ise, bireysel emeklilik (%6.90), bankaya para yatırma (%33.90) ve yastık altı olarak tabir edilen evde kendilerinin biriktirme yöntemini (%59.20) kullandıkları saptanmıģtır. Bankaya para yatıran yada bireysel emeklilik Ģeklinde birikim yapan kiģiler genellikle memur ya da üniversite mezunu kiģilerdir. Bu durumda bireylerin eğitimleri ile tasarruf Ģekilleri arasında bir iliģki olduğu söylenebilir. 213 Ailelerden %4.40 ı gelirinin yetmediği durumlarda belediyelerden, %7.70 i ise akrabalarından yardım talep ettiklerini ve aldıkları belirtmiģtir. Doğan ve Çelik (2012) araģtırmalarında ankete katılanların %46,3 ünün devletten, %77,2 sinin ise herhangi bir kurum, Ģahıs veya vakıftan yardım almadığını ifade etmiģ, Yılmaz (2010) hanede kimsenin çalıģmadığı dönemlerde geçimin sağlanma biçimi olarak yardımlardan faydalanma oranının düģük olduğunu, %62 ile eģdost-akrabadan yardım aldıklarını belirtmiģ ve TümtaĢ (2009) ise, bireylerin geçinemediğinde öncelikle ailesinden maddi destek aldığını tespit etmiģtir. Osmaniye de %38.74 oranın da iģçi bulunmaktadır. Bu iģçilerin bir çoğu Ģehir dıģında çalıģmakta yani bireysel olarak baģka Ģehre göç etmiģ durumdadır.

6 Ankete katılanların bağlı oldukları ve faydalandıkları sosyal güvenlik kurumları bireylerin statüsü konusunda bize bilgi vereceği düģüncesi ile incelenmiģtir. %61.25 ile en yüksek oranın SGK na ait olduğu, bunun dıģında bireylerin yeģilkart (%14.02), bağ-kur (%11.43) ve emekli sandığından (%13.30) faydalandıkları tespit edilmiģtir. Doğan ve Çelik (2012) ankete katılanların % 75,2 sinin sosyal güvencesinin yeģil kart olduğu belirtmiģtir. Alptekin ve Aksan (2010), Yoksulluk ve Kadın: Teorik ve Uygulamalı Bir ÇalıĢma isimli araģtırma kapsamında, görüģülen kadınların büyük çoğunluğunun (%39,6) yeģil karta sahip olduğunu, %27,8 inin ise herhangi bir sosyal güvencesi olmadığını tespit etmiģtir. Yine hane reislerinin sosyal güvencelerine bakıldığında, yeģil karta sahip olma oranının %37,2 ile en yüksek oran olduğu ortaya çıkmıģtır. Hane reislerinin %27,8 i herhangi bir sosyal güvenceye sahip değilken, %26,8 i SSK na tabi olduğu belirlenmiģtir. KarataĢoğlu (2010), çalıģmasında %31,5 ile ilk sırada SSK nın geldiğini ve %23 5 inin sosyal güvencesinin olmadığını tespit edilmiģtir. TümtaĢ (2009), çalıģmasında Mersin araģtırma grubunun %24,2 sinin BAĞ-KUR dan yararlandığı ve %27 sinin sosyal güvencesinin olmadığını, Marmaris araģtırma grubunda ise %52,9 unun SSK olduğu ve %32,52 inin sosyal güvencesi olmadığını belirlemiģtir. Bireyler gelirlerini gıda (%98.89), giyim (%85.24), eğitim (%66.42), eğlence (%28.04) ve diğer (%16.23) harcamalar için kullandıklarını belirtmiģtir. Gelirlerinin yetmediği durumda vazgeçecekleri ilk harcama kalemi sırasıyla giyim, eğlence, diğer, gıda ve eğitim olarak belirlenmiģtir. Doğan ve Çelik (2012) araģtırmalarında ankete katılanların % 96,5 inin bütçesindeki en yüksek harcama kaleminin gıda olduğunu ve %84,2 sinin ise gelir yetmediği zaman ilk olarak giyim harcamalarını azalttığı saptanmıģtır. 214 Ailelerden %57.56 sının borcu olduğu, en büyük borçlanmanın ise bankaya olduğu (%91.37), bir de akrabalarına borçlu olanların (%8.33) bulunduğu, ortalama ödedikleri borç taksitinin ise TL olduğu tespit edilmiģtir. Yılmaz (2010), haneler açısından borçlanmanın önemini araģtırmıģ ve katılımcıların yalnızca %16 sının hiç borcu olmadığını saptamıģtır. Alptekin ve Aksan (2010), araģtırmalarında ankete katılan bireylerin %73,8 inin borcunun bulunduğu belirlenmiģtir. Borç dağılımına bakıldığında borcu olan kadınların en fazla oranda akrabalarına (%27,8) borçlu oldukları görülmektedir. Ankete katılanların yarıdan fazlası (%61.62) kredi kartı kullanmakta olup, kullandıkları kredi kartlarında ortalama limit TL dir. Doğan ve Çelik (2012) ankete katılanların yaklaģık %97 sinin kredi kartı kullanmadığı veya banka kredilerinden hiç istifade etmediğini saptamıģtır. Alptekin ve Aksan (2010), görüģülen kadınların %24,22 sinin kredi kartı kullandığı belirlenmiģtir. Ailelerden %61.25 i konut sahibi iken, % i kiracıdır. Ortalama kira bedelleri 351,14 TL dır. Birden fazla konut sahibi olanların konut gelirleri ortalama gelirin içerisinde yer almaktadır. Ankete katılanların %36.91 i dairede, %54.98 i müstakil evde ve %8.11 i ise gecekonduda ikamet etmektedir. Doğan ve Çelik (2012) in araģtırmasında ise ankete katılanların %54.2 sinin kendilerine ait evlerinin olduğu, %57,2 sinin müstakil evde oturduğu, %24,5 inin apartman dairesinde, %18,3 ünün ise gecekonduda ikamet ettiği tespit edilmiģtir. Alptekin ve Aksan (2010) nın yaptığı araģtırma kapsamında, görüģülen yoksul kadınların büyük çoğunluğunun (%66,8) oturdukları evde kiracı oldukları belirlenirken, %17 sinin ev sahibi olduğu belirlenmiģtir.

7 Ailelerden %69 u araba sahibidir. Konu ile ilgili daha önce yapılmıģ baģka bir çalıģmada ankete katılanların % 98,8 inde hane halkı üyeleri arasında araba sahibi olan hiç kimsenin bulunmadığı belirlenmiģtir (Doğan ve Çelik, 2012). Ailelerden %9.22 sinin evde çalıģanı bulunmakta olup, bunların %36 sının düzenli %64 ünün ise düzensiz olarak iģçi çalıģtırdıkları ve günlük ortalama TL ödeme yaptıkları belirlenmiģtir. Ankete katıların yaklaģık yarısı (%45.39) kendini yoksul hissetmekte ancak bunların ise %64.95 nin yoksulluk sınırı hakkında herhangi bir bilgisi bulunmamaktadır. Doğan ve Çelik (2012) in çalıģmalarında ise ankete katılanların %99,7 sinin kendisini yoksul hissettiği belirlenmiģtir. Oğuz ve arkadaģları (2010), çalıģmalarında tüketicilerin kendilerini çoğunlukla orta gelirli olarak tanımladıklarını (%46,51) ve %35,53 ünün hayatından memnun olduğu belirlenmiģtir. AraĢtırma kapsamında ankete katılanların %37.27 sinin baģka illerden Osmaniye ye göç ettikleri, göç edenlerin ise çoğunun (%86.40) göç nedeninin iģ olduğu bunun dıģında eğitim (%2.91) ve yaģam Ģartları baģka Ģehirlere göre daha kolay olması (%10.67) sebebiyle geri dönüģ yapmadıkları belirlenmiģtir. TümtaĢ (2009), Mersin araģtırma grubunun Mersin e göç etme nedenleri %26,4 ünün iģi gereği olduğu ve Marmaris araģtırma bölgesinden memleketlerinden mevsimlik olarak ayrılma nedenleri olarak %34,6 sının iģ imkânlarının yetersizliğinden kaynaklığı tespit edilmiģtir. 215 Bu durum Osmaniye nin yerleģik halkını olumsuz etkileyip Osmaniye halkının baģka Ģehre bireysel (%11.65) yada ailesi ile (%88.35) göçetmesine neden olmuģtur. Bölgede elveriģli tarım alanları olmasına rağmen pazarlama alanının bulunmaması bölge halkının çiftçilik faaliyetlerinden uzaklaģarak farklı Ģehirlere göç etmesine de sebep olmuģtur. Göç edenlerden ise %53.40 ı geri dönmek istemektedir. Ankete katılan bireylerin kendileri yoksul olarak hissetmeleri ile bunu etkileyebilecek faktörler arasında iliģkiyi ortaya koymak amacıyla regresyon analizi yapılmıģtır. Burada elde edilen fonksiyon ve fonksiyonda yer alan değiģkenler Çizelge 2 de verilmiģtir.

8 Çizelge 2. Regresyon analizinde kullanılan değiģkenler ve açıklamaları Bağımlı DeğiĢken Y Bireylerin kendilerini yoksul hissetme algısı Bağımsız DeğiĢkenler X 1 Kredi kartı sahipliği X 2 Borcu olup olmaması X 3 ÇalıĢma durumu X 4 Araba sahibi olup olmama durumu X 5 Ev sahibi yada kiracı olma durumu X 6 Kayıtlı olduğu sosyal güvence X 7 Aylık ortalama aile geliri (TL) X 8 Tasarruf yapabilme durumu X 9 Ailedeki öğrenci sayısı X 10 Mesleği X 11 Ailedeki birey sayısı X 12 Ailedeki çalıģan birey sayısı X 13 Evlenme yaģı X 14 Eğitim YaĢ X 15 Fonksiyona iliģkin elde edilen denklem aģağıdaki gibidir 216 Y = 2,38-0,0221 X 1 + 0,157 X 2 + 0,293 X 3-0,133 X 4-0,0959 X 5-0,0134 X6 + 0,0769 X 7-0,207 X 8-0,137 X 9 + 0,0504 X ,0577 X ,0170 X 12-0,202 X 13-0,0282 X 14-0,145 X 15 Yapılan regresyon analizinde determinasyon katsayısı (R 2 ) 0,371 olarak hesaplanmıģtır (Çizelge 3). Bu sonuç fonksiyondaki bağımsız değiģkenlerdeki değiģmelerin, bağımlı değiģkendeki değiģmelerin %37.1 ini açıklayacağını göstermektedir. Fonksiyonun düzeltilmiģ determinasyon katsayısı 0,334 ve standart hatası da 0, olarak hesaplanmıģtır. Çizelge 3. Fonksiyonda yer alan değiģkenlerin önem derecesi Bağımsız DeğiĢkenler Regresyon Katsayıları (b i ) Regresyon Katsayılarının Standart Sapması (Sb i ) t-hesap değeri Önem derecesi (P) Sabit terim (a) 2,3822 0,3338 7,14 0,000 X 1-0, , ,32 0,750 X 2 0, , ,93 0,004 X 3 0,2935 0,1052 2,79 0,006 X 4-0, , ,06 0,040 X 5-0, , ,61 0,109 X 6-0, , ,47 0,636 X 7 0, , ,17 0,244 X 8-0, , ,85 0,005 X 9-0, , ,61 0,000 X 10 0, , ,07 0,040 X 11 0, , ,73 0,084 X 12 0, , ,45 0,653

9 X 13-0, , ,87 0,000 X 14-0, , ,04 0,300 X 15-0, , ,09 0,002 S = 0, R 2 = 0,371 R 2 (adj) = 0,334 Fonksiyonda yer alan tüm değiģkenlerin kısmi regresyon katsayıları anlamlı çıkmasına karģın determinasyon katsayısının düģük çıkması bireylerin kendilerini yoksul olarak tanımlayabilmeleri için bizim çalıģmaya dahil etmediğimiz daha bir çok değiģkenin var olduğunu göstermektedir. DeğiĢkenlerden bazılarının iģareti pozitif iken bazılarının iģaretlerinin ise negatif olduğu görülmektedir. 4. SONUÇ KiĢilerin kendilerini yoksul tanımlamalarını konu alan bu çalıģmada, dikkat çeken sonuçlardan birisi ailelerin ortalama gelirlerinin düģük olmasına karģın yarısından fazlasının tasarruf yapabildikleri ve yarıya yakının ise kendilerini orta gelir grubunda görmesidir. Bireylerin gelirlerinin yetmediği durumda vazgeçecekleri ilk harcama kalemi lüks tüketim olarak algılanan giyim ve eğlence harcamaları olarak belirlenmiģtir. Ailelerden yarısının (%57.56) farklı yerlere borçları olduğu, yarıdan fazlası kredi kartı kullanırken hala kredi kartı kullanmayan bireylerinde var olduğu tespit edilmiģtir. Ankete katılanların yarıdan fazlasının evi ve arabası bulunmakta olup, yoksulluk sınırı konusunda bir fikre sahip değildir. Ancak yarıya yakını kendini yoksul hissetmektedir. 217 Ankete katılan bireylerin kendileri yoksul olarak hissetmeleri ile bunu etkileyebilecek faktörler arasında iliģkiyi ortaya koymak amacıyla regresyon analizi yapılmıģtır. Yapılan bu analiz sonucunda ise bulgular oldukça ilginçtir. Seçilen tüm değiģkenler anlamlı olup, determinasyon katsayısının düģük oluģu, fonksiyona daha bir çok değiģkenin eklenmesi gerektiği Ģeklinde yorumlanabilir. KAYNAKLAR Alptekin, D. ve Aksan G. (2010). Yoksulluk ve Kadın: Teorik ve Uygulamalı Bir ÇalıĢma. Uluslararası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu, Anonim, (2016). file:///c:/users/t1/downloads/222.pdf BaĢ, T., (2008). Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır, Değerlendirilir? AraĢtırma Yöntemleri Dizisi: 2, Seçkin Yayıncılık, 5. Baskı, Ankara. Doğan, E. (2014). Türkiye de Yoksulluğun Ölçülmesi. Bölgesel GeliĢme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Tezi, Ankara. Doğan, B.B. ve Çelik, M.Y. (2012). Diyarbakır daki Kentsel Yoksulluğun Ana BileĢen Analizi Dâhilinde Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (3): Ergül, H., Gökalp, E., ve Cangöz, Ġ. (2010). Eski Yoksulluk, Yeni Medya: Yoksullukla BaĢ Etmede Yeni Medya Nasıl Kullanılıyor (Mu)?. Uluslararası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu Bildiriler Kitabı,

10 KarataĢoğulu, S. (2010). Yoksulluk ve Dezavantajlı Gruplar Haritası Projesi. Uluslararası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu, Lok-Dessallıen R., Review of Poverty Concepts and Indicators, 1/application/povertyreduction/Poverty/Review_of_Poverty_Concepts.pdf. Mowafı, M., The Meaning and Measurement of Poverty: A Look into the Global Debate, pdf. Oğuz, C., Ergun, H., Küçükçongar, M., Kan, M., Kan, A., ve Demiröz, E. (2010). Türkiye de Kırsal Alanda Tarımda Yoksulluk, Yoksulluğun Nedenleri ve Çözüm Önerileri. Uluslararası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu, Önder, H. ve ġenses, F., Türkiye de Yoksulluk ve Yoksulluk DüĢüncesi, Sen, A. (2004). Özgürlükle Kalkınma, Ayrıntı Yayınları, Ġstanbul, Suğur, N., Suğur, S., Gönç-ġavran, T. ve Beklan Çetin, O., Hizmet Sektöründe ÇalıĢan Yoksulların Geçim Stratejileri ve Sosyal ĠliĢki Ağları: EskiĢehir Örneği. "Ġġ, GÜÇ". Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 12 (1) : ġeker, D.S. ve Hacımahmutoğlu, H. (2010). Sosyal Yardım Yararlanıcılarına Özel Ġstihdam Hizmetlerinin GeliĢtirilmesi. Uluslararası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu, TümtaĢ, M.S. (2009). Yoksulluktan Yoksunluğa Göç: Marmaris ve Mersin Örnekleri. Toplum ve Demokrasi, 3(5), Yılmaz, B. (2010). Mersin Ġli Mezitli Ġlçesinde ġartlı Nakit Transferi Alan Kadınların Sosyal Statüleri Üzerine Bir Değerlendirme. Uluslararası Yoksullukla Mücadele Stratejileri Sempozyumu,