MADDE VE ÖZELLİKLERİ

Transkript

1 BÖÜM 1 MADDE VE ÖZEİERİ MODE SORU - 1 DEİ SORUARIN ÇÖZÜMERİ MODE SORU - DEİ SORUARIN ÇÖZÜMERİ 1. atıların belirli bir şekilleri vardır. Tanecikler birbirlerini çeker. Sıvı moleküllerinin birbirleri üzerinden kayarak areket ederler. atılarda tanecikler titreşim areketi yaparlar.. Gaz molekülleri daima areket âlindedirler. Sonz yayılma özellikleri vardır. Gazlar iyi bir iletken değillerdir.. Verilenlerden yıldızlar, yanan mum alevi plazmaya örnek olarak verilebilir. 4. Aynı koşullar altında öz acim ve özkütle katı, sıvı ve gaz âllerinde ayırt edici özelliktir. Erime noktası katı maddeler için ayırt edici özelliktir, sıvı ve gazlar için ayırt edici değildir. 5. Yoğunlaşma noktası gazlar Öz ısı katı, sıvı, gaz Donma nokası sıvılar için ayırt edici özellik olarak kullanılır. 6. Donma sıvılar için Genleşme katsayısı katı ve sıvılar için aynama sıvılar için ayırt edici özellik olarak kullanılır. CEVAP B 7. Özkütle ve çözünürlük katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici özellik olarak kullanılır. Donma sıcaklığı sadece sıvılar için kullanılır. 8. Donma noktası yalnız X için ayırt edici özellik olduğundan X sıvıdır. Esneklik katsayısı yalnız Y için ayırt edici özellik olduğundan Y katıdır. Bu durumda Z de gaz dm 1000 cm 1 m 1 cm olduğundan, A) 0 cm 0 m B) 1000 cm dm 1 dm C) 4 4 dm 4000 cm D) 50 m 50 cm E) 8 8 dm. Cismin kütlesi m 400 g olduğuna göre, 400 g kg 0,4 kg 400 g mg mg 400 g cg cg I. ve II. verilen birimler doğru, III. yanlıştır.. Cisimlerin kütlelerini gram cinsinden yazacak olursak, m 000 mg g g m 4 g m P 0,01 kg 0,01.10 g 10 g Cisimlerin kütlleri arasında m P > m > m ilişkisi vardır. I. yargı doğrudur. Cisimler aynı maddeden yapıldıklarından acimleri kütleleri ile doğru orantılı olacağından, V P > V > V II. yargı doğrudur. ve nin kütleleri toplamı P cisminin kütlesinden küçüktür. III. yargı yanlıştır. CEVAP B MADDE VE ÖZEİERİ 1

2 4. ütle ölçüm birimleri onar onar büyür ve onar onar küçülür. Temel birimi gram(g) dır. ilogramdan daa büyük kütleleri ölçmek için ton kullanılır. 1 ton(t) 1000 kg dır. A) 100 g kg 0,1 kg B) 10 mg kg kg C) 100 dg g 10 g doğrudur. D) 1 ton 1000 kg E) 1 kg 1000 g MODE SORU - TEİ SORUARIN ÇÖZÜMERİ 1. Yarıçapı cm olan N 8 tane küresel damlası birleştirilip yeni bir küresel damlası oluştuğunda, N.V 1 V N. 4 π.r1 4 π.r 8. r. r. r r 4 cm 5. Cismin acmi V 0 litre olarak verildiğine göre, bu acim V m.10 4 m V c.10 c V 0 0 dm. V küp a 4 64 cm 4 V küre πr 4..(1) 4 cm N ta ne kü re nin ac mi kü pün ac mi ne eşit ola ca ğından, N.V küre V küp I. ve III. verilen birimler doğru, II. verilen birim yanlıştır. N.4 64 N Cisimlerin acimlerini aynı birim cinsinden yazacak olursak, V 0,04 0,04 dm 0,04.10 cm 40 cm V 1000m dm 1000cm V P 50 cm Cisimlerin acimleri V > V P > V I. yargı doğrudur. Cisimler aynı maddeden yapıldıklarından özkütleleri aynıdır. Cisimlerin kütleleri acimleri ile doğru orantılı olacağından m > m P > m II. ve III. yargılar doğrudur.. Tak vim dik dört gen ler priz ma sı şek lin de ol du ğundan, V a.b.c cm 1,.10 m bu lu nur. 4. Bir küpün taban alanı: A a A () 4 cm dir. cm cm cm utunun taban alanı 60 cm ve bir küpün taban alanı 4 cm olduğundan dolayı bir sıraya konulabilecek küp sayısı şöyle bulunabilir: 15 tane N.4 cm 60 cm N 15 tane küp konulduğunda 1. sıra dolar. utunun yüksekliği 6 cm olduğundan üst üste sıra küp konulabilir. sıra 6 cm Öyleyse kutu içine tane küp konulabilir. CEVAP B 14 MADDE VE ÖZEİERİ

3 5. Şekil-I deki tereyağın acmi, V 1 πr 1. 1 π π cm Şekil-II deki tereyağın acmi, V πr. π π cm Her iki durumda tereyağının acmi aynı olacağından, V 1 V 88π 144π. cm 6. itabın alt ve üst kapaklarının ka lın lık la rı top la mı 0,5 mm ol du ğun dan, yapraklarının ka lın lık la rı topla mı, yaprak 4 0,5,5 mm 1 yap ra ğın ka lın lı ğı 0,1 mm ol du ğun dan ki tap ta ki yap rak sa yı sı,, 5 N yaprak 5 yap rak olu şur. 01, i tap ta ki say fa sa yı sı, N say fa Şim di de üst kı sım da ka lan cm lik kıs mı yerleş ti re lim. Si lin dir le ri ya tay koy du ğuz da üst kıs mı yer leş ti re bi li riz. Bir si lin di rin ça pı cm uzun lu ğu 6 cm ol du ğun da yan ya na ya tay ola rak M sı ra sına ta ne yer leş ti re bi li riz. Bun la ra pa ra lel ola rak N sı ra sı na 10 ta ne yer leş ti ril di ğin de bu bö lü me.10 0 ta ne yer le şir. M sı ra sı na ta ne koy duğu muz da.6 18 cm ol du ğun dan da a cm lik kı sım boş kal dı. Bu ra ya ise M sı ra sın da ki le re dik ola rak ve ya tay ta ne yer leş tir me im ka nı mız var cm ol du ğun dan da a cm lik boş kı sım ka lır. Bu ra ya bu si lin dir ler den yer leş ti re me ce ği mizden bu priz ma içi ne top lam, N ta ne si lin dir yer leş ti rile bi lir. 7. N 18cm 8. cm M cm 6cm 8cm a8cm 4cm cm 6cm 0cm 0cm Si lin di rin ta ban ya rı ça pı 1 cm ol du ğun dan ça pı 0 cm Bu du rum da sırasına 10 ta ne yer leş ti ri le bi lir. Ay nı şe kil de sı ra sın a 10 ta ne yer leş ti ri le bi le ce ğin den ta ba na ta ne si lin dir yer leş ti ri le bi lir. Bir si lin di rin yük sek li ği 6 cm ol du ğun dan üst üs te 4 sı ra yer leş ti ri lir. Bu du rum da cm ol du ğun dan ve priz ma nın yük sek li ği 6 cm olu şun dan üst kı sım da cm lik kı sım boş ka lır. 4 cm yük sek li ği ne ka dar top lam ta ne si lin dir yer leş ti rile bi lir. r 8cm r 8cm üpün bir yüzeyinin köşegen uzunluğu r olacağından, (r) r 18 r Silindirin acminin, küpün acmine oranı, V V silindir küre r. r. a MADDE VE ÖZEİERİ 15

4 rcm O O 0cm 1cm 10cm 6cm yatay düzlem r8cm Suyun acmi, 16cm V a.b.r 4 rr cm Boşluğun acmi, V boflluk V küre kabu u V silindir 4. r. r r. r s. s ] g cm Şe kil de ki kap si lin dir ve bir ko ni den oluş muş tur. Su yun yük sek li ği 0 cm ol du ğun dan, yun acmi, V πr.0 cm ap ters çev ril di ğin de yun bu lun du ğu kı sım ko ni ve si lin dir den oluşur. V koni 1.πr.6 πr 6cm 40cm r r 0cm 0cm D cm C 4cm cm A D ı Si lin dir ve ko ni oluşmuş tur. V si lin dir πr. π.4. 48π 5cm 4cm cm B H C ı V si lin dir πr. V koni 1 πr. Bu du rum da, V V ko ni + V si lin dir πr.0 πr + πr 18πr πr Silindir oni 6cm 1.π.4. 16π Toplam acim, V top lam V si lin dir + V ko ni 18 cm 48π + 16π Su yun yer den yük sek li ği, 64π cm yer cm 16 MADDE VE ÖZEİERİ

5 MODE SORU - 4 TEİ SORUARIN ÇÖZÜMERİ 1. apta üç bölme var ve yun acmi 150 m tür. Bu durumda bir bölmenin acmi 50 cm apta bölme ve 4 bölme zeytinyağı olduğuna göre kap toplam 7 bölmedir. abın acmi; V kap cm cm kaya tuzu da çözüldüğünde 40 cm çözelti oluştuğuna göre 40 cm ü saf tuzdur. Bu durumda 50 cm kaya tuzunda 10 cm boşluk vardır. 50 cm kaya tuzunda 10 cm boşluk varsa 100 cm kaya tuzunda x cm boşluk vardır. x x 0 cm Boşluğun acmi % 0. Taş atıldığında seviyesi 0 cm den 5 cm ye yükseldiğine göre taşın acmi, yer değiştiren sıvının acmi kadardır. Yer değiştiren sıvının acmi; V V taş rr.(5 0) cm tür. 5. Şekerin acmi; V şeker 7 cm tür. Su seviyesi 40 cm ten 50 cm e çıktığına göre şeker moleküllerinin acmi; V şeker cm tür. Şeker molekülleri arasındaki boşluğun acmi; V boşluk V şeker V şeker cm tür. CEVAP B. Mis ket atıl dı ğın da se vi ye si 10. böl meden 1. böl me ye çıktı ğı na gö re ara da ki fark bi ze mis ke tin ac mi ni ve re cek tir. V mis ket 1-10 böl me ye kar şı lık gelir. 1.bölme 10.bölme 6. Sünger ya batırılıp çıkarıldığında içindeki boşluk ile dolar. Su seviyesindeki değişme, süngerin içindeki ava boşluğunun acmi kadardır. Havanın acmi; V ava cm tür. 4 böl me 40 cm ise, böl me x cm tür. x 40. x 0 cm 4 tür. 1 cm 10 6 m ol du ğu na gö re bir misketin acmi, V mis ket 0 cm 0.(10 6 m ).10 5 m Süngerin acmi, V sünger a.b.c cm 40 cm süngerde 10 cm ava varsa 100 cm süngerde x cm ava vardır. 40.x x 5 cm % 5 ava vardır. CEVAP B MADDE VE ÖZEİERİ 17

6 ÇÖZÜMER Madde ve Özellikleri Test 1 1. aynama noktası yalnız sıvılar için ayırt edici özelliktir. CE VAP A 6. Si lin dir oyun a mu ru nun ac mi ya pı la cak bil ye lerin a cim le ri top la mı na eşit tir. Bu du rum da, V silindir N.V bilye πr s. N. 4.π.r. Eri me nok ta sı yal nız ka tı lar için ayırt edi ci bir özellik tir. 5. N. 4.() N 75 CE VAP D. Hava bir maddedir. Geride kalan enerji, deprem ve ses madde değildir. 4. Cisimlerin acimleri cinsinden ifade edecek olursak, V 0,04 V 0 m , V P 600 cm dm 0,6 dm 0,6 Cisimlerin acimleri; V P > V > V I. yargı doğrudur. Cisimler aynı maddeden yapıldıklarından özkütleleri aynıdır. Cisimlerin kütleleri acimleri ile doğru orantılı olduklarından m P > m > m 7. 1 cm 10 dm tür. Verilen cismin acmi, V 500 cm dm 0,5 dm 0,5 I. ve II. yargılar doğrudur. V 500 cm mm mm III. yargı yanlıştır. 8. Hacim maddeler için ayırt edici bir özellik değildir. Sıvıların acmi dereceli kapla ölçülür. Gazlar sıkıştırılabilir. Bu durumda girişten başlanarak doğru yol takip edildiğinde nolu seçeneğe varılır. 9. II. yargı doğrudur cm cm ve P cisimlerinin toplamının yarısı, V+ VP 004, + 0, 6 0, cm Bu acim nin acmine eşittir. III. yargı doğrudur. 5. İçin de %0 a va bu lu nan te be şir to zu üze ri ne 0 cm ek len di ğin de se vi ye si 100 olu yor ise, boş lu ğu dol dur muş tur. Baş lan gıç ta te be şi r tozunun ac mi 100 cm tür. 1cm enar uzunluğu 1 cm olan küpün yüzey alanı, Ao 6.(1) 864 cm dir. üçük küplerin yüzey alanı, A 6.() 4 cm dir. Büyük küpten elde edilecek küçük küp sayısı, Ao N.A 864 N.4 N 6 CE VAP C 18 MADDE VE ÖZEİERİ

7 10. m kütle zaman V boşluk cm Süngerin toplam acmi, V T cm 11. Mus lu ğun de bi si sa bit oldu ğun dan yun küt le sinde ki ar tış doğrusaldır. t 0 anın da ka bın bir küt le si ol du ğun dan ka bın küt le sin de ki ar tış şe kil de ki gi bi CE VAP D 400 cm de 100 cm boşluk varsa 100 cm de x boşluk vardır. x x 5 cm % 5 boşluk vardır. CE VAP A 0cm 1. r r r 1. 10cm 8cm u tu nun ac mi, V cm O r1cm Bir bil ye nin ac mi, 4 V1. r. r cm u tu nun ala bi le ce ği bil ye sa yı s, N adet Bil ye le rin top lam ac mi, V top N. V cm V a va V V top cm sünger CE VAP C 14. ı I II III yatay yer Musluklar açıldığından er üç koldaki sıvı yüksekliği eşit π ( r). + π r [π ( r) + π r + π( r) ] 10 π r 14π r 5 7 III kab ndaki yun acmi; 5 V r 4r 7 V 0 7 r r cm 40cm 0cm 00cm M 00cm 100cm Su seviyesi seviyesinden seviyesine indiğine göre sünger içindeki boşluğun acmi, Bir bilyenin acmi V ise, 4 bilyenin acmi, 4V (60 40) + 0 4V 40 V 10 cm V 10 m CE VAP D MADDE VE ÖZEİERİ 19

8 ÇÖZÜMER Madde ve Özellikleri Test 1. cm 4. rcm V silindir cm Vkoni 10cm 10cm Boş luk kal ma dı ğın dan küp içi ne yer leş ti ri le bi len küçük küp le rin sa yı sı, V ( 10) b N 15 tane V k CE VAP E. Mad de le rin or tak özellikleri ey lem siz lik, boş luk lu ya pı, ayırt edi ci özel lik leri çö zü nür lük, öz a cim, öz ısı dır. 5cm a lem iki par ça dan oluş mak ta dır. Bi rin ci si si lin dir, ikin ci si ko ni, V T V silindir + V koni π.r. s + 1.π.r. k.() (). 7 cm m 7,.10 5 m CE VAP C CE VAP E. X 180cm 150cm 140cm 5. O 5cm r küre 5cm r silindir cm 8cm 10cm 10cm 100cm taşırma kabına bil ye atıl dı ğın da ka bın da 0 cm ak tı ğı na gö re bil ye le rin ac mi, V 0 + (140 10) V 40 cm Va na ka pa tıl dı ğın da kap ta ki boş ac mi, V boş cm bil ye nin ac mi 40 cm ol du ğun da ka ba ta ne daa bil ye atıl ma lı dır. CE VAP C 6cm V silindir π r silindir. 7π π r silindir. 8 9 r silindir r silindir cm Şekilde görüldüğü gibi, r küre 5 cm ürenin acmi, V küre 4 π.r küre 4 π.5 4r r cm 0 MADDE VE ÖZEİERİ

9 6. Madde M kütle sabit sabit sabit acim sabit sabit değişken şekil sabit değişken değişken Sı cak lık sa bit tu tul du ğun da küt le, a cim, şe kil sa bit ol du ğun dan ka tı, şek li de ğiş ti ğin den sı vı, M nin ac mi ve şek li de ğiş ti ğin den gaz dır. CE VAP A 9. Düzgün geometrik acmi olmayan demir parçası içerisine atıldığında batar. Su seviyesi 50 cm den 70 cm ye çıkmaktadır. Demirin acmi; V A. 40.(70 50) cm I. yargı doğrudur. Demir parçasının ya batan acmide 800 cm II. yargı yanlıştır. Demir özkütlesi d Fe > 1 olduğundan kütlesi, m Fe > m Fe > 800 g III. yargı doğrudur. 7. i tap dik dört gen ler priz ma sı şek lin de ol du ğun dan, V a.b.c 1600 a a.400 a 4 cm 40 mm Alt ve üst ka pak la rın top lam ka lın lı ğı,5 mm +,5 mm 5 mm Yap rak la rı nın ka lın lı ğı, mm 1 yap ra ğın ka lın lı ğı 0,1 mm ol du ğu na gö re x 5 mm x 50 yap rak i tap say fa dan oluş muş tur. 10. alkol 00cm 00 cm al ko lün için de ki boş luk, V boş ( ) 94 6 cm 00 cm al kol de boş luk 6 cm ise, 100 cm al kol de boş luk cm 8. A taş 5.bölme 4.bölme.bölme.bölme 1.bölme Taş, kap için de se vi ye si ni 1 böl me ar tır dı ğı na gö re ac mi, bir böl me sı vı nın ac mi ne eşit tir. Bu a cim, V A cm 11. ap ta ki se vi ye si ve yun ac mi 100 cm tür. a ba 5 ta ne ci sim atıl dı ğın da se vi ye si dü ze yine çık tı ğı na gö re, 5 ta ne cis min ac mi, cm tür. 50 Bir cis min ac mi de 10 cm 5 M CE VAP A MADDE VE ÖZEİERİ 1

10 1. 4r r ı Su dolu silindirin acmi V πr dır. Su akışı durduğunda silindirlerdeki yüksekliği, V πr r(4r) ı πr 1 16 olarak bulunur. MADDE VE ÖZEİERİ