Tefecilik, Ekonomi Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar

Transkript

1 Tefecilik, Ekonomi Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar

2

3 Necati MERAN Yargıtay Tetkik Hakimi TEFECİLİK EKONOMİ SANAYİ ve TİCARETE İLİŞKİN SUÇLAR Fiyatları Etiketleme Kamuya Gerekli Şeylerin Yokluğuna Neden Olma Ticarî Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrının Açıklanması Mal veya Hizmet Satımından Kaçınma Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması Ankara, 2011

4 Tefecilik, Ekonomi Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar Necati MERAN Hukuk Kitapları Dizisi: 1066 ISBN Birinci Baskı: Ocak Sayfa, 13,5x19,5 cm. 1. Tefecilik, 2. Fiyatları Etkileme, 3. Ticarî Sır, 4. Bankacılık Sırrı, 5. Müşteri Sırrı, 6. Mal veya Hizmet Satımından Kaçınma Sayfa Tasarımı: Ömer Candan Kapak Tasarımı: İsmail Çam Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. Bu kitabın her türlü yayın hakkı Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş ye aittir. Yayınevinin izni olmadan, eğitim ve tanıtım amaçlı kısmi alıntılar hariç olmak üzere hiçbir şekilde kitabın tümü veya bir kısmı yayınlanamaz ve çoğaltılamaz. Yayın ve Dağıtım: Merkez: Seçkin Yayıncılık, Sağlık Sokak No: Sıhhiye, ANKARA Tel: (0 312) (Pbx), Faks: (0 312) Şube: Ankara Adliye Sarayı K Blok Zemin Kat Sıhhiye, ANKARA Tel: (0312) Şube: Abidei Hürriyet Caddesi 179/E (Şişli Ceza Adliyesi Altı) Şişli İSTANBUL Tel: (0-212) Şube: Strazburg Cd. No:23 Sıhhiye - ANKARA Tel: (0312) /ankarasube@seckin.com.tr Web Adresi: E posta: yayin@seckin.com.tr Baskı: Seçkin Yayıncılık, Tel: (0 312)

5 Önsöz Geçmişi çok eskiye dayanan tefecilik, tarih, 2279 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Kanununda suç olarak tanımlanmış ve bu suçu işleyenler hakkında ceza yaptırımı öngörülmüştü tarihli 90 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 16. maddesi 2279 sayılı Kanunu yürürlükten kaldırmış, ancak Anayasa da mevcut suç ve cezanın ancak kanunla öngörülmesi ilkesi gereği ceza öngörmemiş ve bu 90 sayılı KHK kanunlaşıncaya kadar, 2279 sayılı Kanunun 17. maddesinde düzenlenen tefecilik yapanlara ilişkin ceza hükmünün yürürlüğünün sürmesini benimsemiştir. Tefecilik en son tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK nın 241. maddesinde düzenlenmiştir. Bu konuda şimdiye kadar yayınlanmış bir eserin olmaması ya da çok sınırlı düşünce açıklamalarının mevcut bulunması nedeniyle, hukuk dünyasına bu konuda katkıda yapılması düşüncesi, tefecilik çalışmamızın temel dayanağını oluşturmuştur. Kitapta tefeciliğe ilişkin TCK nın 241. maddesinin yorumu yapılmış, bu sırada gözetilmesi gereken ilke ve hukuki düzenlemeler ile yargı kararlarından yararlanılmıştır. Danıştay ın tefecilik eyleminin vergilendirilmesine ve bu eylemin tanımına ilişkin kararları da, doğrudan bir ceza hukuku bağlantısı olmamasına rağmen, yararlı olacağı düşüncesi ile kitaba alınmıştır. Kitapta ayrıca Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Diğer Suçlardan, Fiyatları Etkileme, Kamuya Gerekli Şeylerin Yokluğuna Neden Olma, Ticarî Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi Veya Belgelerin Açıklanması, Mal veya Hizmet Satımından Kaçınma Suçlarına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Hukukçulara yararlı olması dileğiyle ve saygıyla Ankara- Ocak 2011 Necati MERAN

6

7 İçindekiler Önsöz... 5 TEFECİLİK MADDE TEFECİLİK I. GİRİŞ II. TCK NIN 241. MADDESİNİN YORUMUNDA 90 SAYILI KHK NIN GÖZETİLMESİ SORUNU III. SUÇUN KORUDUĞU HUKUKİ DEĞER IV. MADDİ ÖĞE A. Fail B. Mağdur C. Suçun Konusu D. Hareket Netice V. MANEVİ ÖĞE VI. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ A. Teşebbüs B. İştirak C. İçtima VII. TEFECİLİK SUÇUNDA MÜSADERE VIII. YAPTIRIM IX. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI X. KOVUŞTURMA VE GÖREVLİ MAHKEME TEFECİLİK SUÇUNDA ÖRNEK BİLİRKİŞİ RAPORU ÖRNEK VERGİ DENETMENİ RAPORU TEFECİLİK VE İKRAZATÇILIK EYLEMLERİNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN UYGULANMASINA YÖNELİK DANIŞTAY KARARLARI ÖDÜNÇ PARA VERME İŞLERİ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME KHK YA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER

8 8 Tefecilik,Ekonomi Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar EKONOMİ, SANAYİ VE TİCARETE İLİŞKİN DİĞER SUÇLAR MADDE FİYATLARI ETKİLEME I. SUÇUN KORUDUĞU HUKUKİ DEĞER II. MADDİ ÖĞE A. Fail B. Mağdur C. Suçun Konusu D. Hareket Netice Fıkra Fıkra Fıkra III. MANEVİ ÖĞE IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ A. Teşebbüs B. İştirak C. İçtima V. YAPTIRIM VI. KOVUŞTURMA VE GÖREVLİ MAHKEME MADDE KAMUYA GEREKLİ ŞEYLERİN YOKLUĞUNA NEDEN OLMA I. SUÇUN KORUDUĞU HUKUKİ DEĞER II. MADDİ ÖĞE A. Fail B. Mağdur C. Suçun Konusu D. Hareket - Netice III. MANEVİ ÖĞE IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ A. Teşebbüs B. İştirak V. YAPTIRIM VI. KOVUŞTURMA VE GÖREVLİ MAHKEME

9 İçindekiler 9 MADDE TİCARİ SIR, BANKACILIK SIRRI VEYA MÜŞTERİ SIRRI NİTELİĞİNDEKİ BİLGİ VEYA BELGELERİN AÇIKLANMASI I. SUÇUN KORUDUĞU HUKUKİ DEĞER II. MADDİ ÖĞE A. Fail B. Mağdur C. Suçun Konusu D. Hareket Netice III. MANEVİ ÖĞE IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ A. Teşebbüs B. İştirak C. İçtima V. YAPTIRIM VI. UZLAŞMA-KOVUŞTURMA VE GÖREVLİ MAHKEME MADDE MAL VEYA HİZMET SATIMINDAN KAÇINMA I. SUÇUN KORUDUĞU HUKUKİ DEĞER II. MADDİ ÖĞE A. Fail B. Mağdur C. Suçun Konusu D. Hareket - Netice III. MANEVİ ÖĞE IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ A. Teşebbüs B. İştirak C. İçtima V. YAPTIRIM VI. KOVUŞTURMA VE GÖREVLİ MAHKEME MADDE TÜZEL KİŞİLER HAKKINDA GÜVENLİK TEDBİRİ UYGULANMASI Kaynakça