Standard Eurobarometer EUROBAROMETER 68 AVRUPA BİRLİĞİNDE KAMUOYU. Bu rapor Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği için hazırlanmıştır.

Transkript

1 Standard Eurobarometer European Commission EUROBAROMETER 68 AVRUPA BİRLİĞİNDE KAMUOYU GÜZ 2007 ULUSAL RAPOR Standard Eurobarometer 68 /Güz 2007 TNS Opinion & Social KIBRIS KIBRIS TÜRK TOPLUMU Bu araştırma İletişim Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılmış ve koordine edilmiştir. Bu rapor Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği için hazırlanmıştır. Bu belge Avrupa Komisyonunun görüşlerini yansıtmaz. İçerisindeki yorumlar ve görüşler yazara aittir.

2 Giriş s. 3 Özet s. 4 Hayattan Memnuniyet s. 10 Kıbrıs Türk Toplumunda Ekonominin Durumu s. 11 Beklentiler: Genel Olarak Hayat s. 19 Beklentiler: Kıbrıs Türk Toplumunda Ekonomi s. 21 Beklentiler: İstihdam s. 21 Toplum Önündeki Sorunlar Yerel Kurumlarla İlgili Görüşler s. 25 AB Üyeliği s. 27 AB Politikaları s. 29 Avrupa Birliği Kurumları ile İlgili Görüşler s. 31 Medya ve Avrupa Birliği s. 32 2

3 Giriş Bu çalışma (Standard Eurobarometer, Eurobarometer 68) 25 Eylül- 16 Ekim 2007 tarihleri arasında toplam 31 ülke veya bölge genelinde gerçekleştirilmiştir. Bu, 27 üye devlet yanında 3 aday devlet ile Kıbrıs Türk Toplumunu (KTT) kapsamaktadır. Bu çalışma Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yapılmış 7. Standard Eurobarometer araştırmasıdır. Saha çalışması toplam 500 kişilik bir örneklem seçilerek yüz yüze mülakatlar şeklinde Taylor Nelson Sofres ve EOS Gallup Europe arasında oluşturulan bir konsorsiyum olan TNS Opinion & Social himayesinde KADEM tarafından gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın yürütülmüş olduğu dönem sonuçların yorumlanması açısından oldukça önemlidir. EB 68 çalışması yürütülürken Avrupa genelinde AB ye bakış açısından çok olumlu bir hava olduğu gözlemlenirken Kıbrıs Türk Toplumunda bunun aksi yönünde bir hava mevcut idi. Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yakın bir gelecekte Kıbrıs sorununa kapsamlı bir çözüm bulunacağı yönünde inanç giderek azalmaktadır. Bununla birlikte AB nin Kıbrıs Türk Toplumuna vermiş olduğu sözleri tutmadığı na dair görüş de güçlenmektedir. Yine ayni şekilde geçmiş 1-2 sene içerisinde yaşanmış olan ekonomik canlılığın da giderek azalması ile gelecek ile ilgili beklentiler ve iyimserlik de diğer çalışmalara kıyasla daha düşük seviyelerdedir. Bu çalışma ile ilgili detaylı teknik bilgiler ekte verilmektedir. 3

4 ÖZET Bu çalışma (Standard Eurobarometer, Eurobarometer 68) 25 Eylül- 16 Ekim 2007 tarihleri arasında toplam 31 ülke veya bölge genelinde gerçekleştirilmiştir. Bu, 27 üye devlet yanında 3 aday devlet ile Kıbrıs Türk Toplumunu (KTT) kapsamaktadır. Bu çalışma Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yapılmış 7. Standard Eurobarometer araştırmasıdır. Saha çalışması toplam 500 kişilik bir örneklem seçilerek yüz yüze mülakatlar şeklinde Taylor Nelson Sofres ve EOS Gallup Europe arasında oluşturulan bir konsorsiyum olan TNS Opinion & Social himayesinde KADEM tarafından gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın yürütülmüş olduğu dönem sonuçların yorumlanması açısından oldukça önemlidir. EB 68 çalışması yürütülürken Avrupa genelinde AB ye bakış açısından çok olumlu bir hava olduğu gözlemlenirken Kıbrıs Türk Toplumunda bunun aksi yönünde bir hava mevcut idi. Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yakın bir gelecekte Kıbrıs sorununa kapsamlı bir çözüm bulunacağı yönünde inanç giderek azalmaktadır. Bununla birlikte AB nin Kıbrıs Türk Toplumuna vermiş olduğu sözleri tutmadığı na dair görüş güçlenmektedir. Yine ayni şekilde geçmiş 1-2 sene içerisinde yaşanmış olan ekonomik canlılığın da giderek azalması ile gelecek ile ilgili beklentiler ve iyimserlik de diğer çalışmalara kıyasla daha düşük seviyelerdedir. EB 68 çalışması Avrupa genelinde AB ye bakışın pozitif olduğu ve iyimser beklentilerin bir önceki çalışmaya kıyasla biraz düşüş olmasına karşın yine de geçmiş senelerde gözlemlendiğinden daha yüksek olduğu bir çalışma olarak dikkat çekmiştir. Buna karşılık Kıbrışlı Türklerin AB ye bakış ve güven oranlarında son birkaç çalışmadır devam eden düşüş EB 68 de de gözlemlenmiştir. Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet ve iyimserlik oranlarında düşüş yaşanmaya devam ediyor. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin çoğunluğu (%68) hayatından memnun olduğunu belirtmiştir. Buna karşılık Kıbrıslı Türkler arasında hayatından memnun olduğunu belirten kesimin oranı AB 27 ortalamasının (%80) altında kalmıştır. Yine ayni şekilde geçmiş Eurobarometer çalışmaları ile kıyaslandığı zaman Kıbrıslı Türklerin hayatlarından memnun olma oranlarındaki düşüş EB 68 çalışmasında da devam etmiştir. EB 64 çalışmasında Kıbrıs adası içerisindeki siyasi hareketlenmeden kaynaklanan bir iyimser beklenti içerisine giren Kıbrıslı Türkler, ayni dönem içerisinde yaşanan ekonomik hareketlenme ile hayattan memnuniyet oranlarının %79 a sıçradığı bir dönem yaşamıştır. Daha sonra bu dönemde oluşan beklentilerin gerçekleşmemesi ile birlikte Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet oranlarında istikrarlı bir düşüş gözlemlenmiştir ve bu düşüş EB 68 çalışmasında da devam etmiştir. 4

5 Ankete katılan Kıbrıslı Türklerin büyük bir çoğunluğu (3 te 2 si) Kıbrıs Türk toplumunda ekonominin durumunu iyi olarak nitelendirmiştir. Kıbrıslı Türklerin %67si Kıbrıs Türk Toplumunda ekonominin durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. AB 27 ortalaması ile kıyaslandığı zaman Kıbrıslı Türkler diğer AB vatandaşlarına kıyasla kendi ekonomilerinin durumunun daha iyi olduğunu düşünmektedirler. EB 68 çalışmasında Avrupa genelinde ekonomi konusunda iyi hissetme oranlarında daha önceki çalışmalara kıyasla bir düşüş yaşanmıştır (%4). AB 27 ortalamasına göre Avrupalılar kendi ulusal ekonomilerinin durumunu %48 oranında iyi, %49 oranında kötü olarak nitelendirmişlerdir. Buna paralel olarak, çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %67 si AB ekonomisinin durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. Bu konuda görüş belirtmeyen önemli oranda bir kesim (%19) olduğu düşünülürse Kıbrıslı Türklerin AB ekonomisi hakkında pek fazla bilgi sahibi olmadığı da ortaya çıkmaktadır. KT ler Kıbrıs Türk Toplumunda işsizlikten şikayetçidir. Kıbrıslı Türklerin %52 si Kıbrıs Türk Toplumunda istihdamın durumunun kötü olduğunu belirtmiştir. Bir başka deyişle genel olarak ekonominin durumunun iyi olduğunu düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı %67 iken, ayni çalışmada istihdamın durumunun iyi olduğunu düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı sadece % 43 tür. Kıbrıslı Türkler arasında istihdamın durumundan en fazla şikayetçi olan kesim ise yaş arasındaki kesimdir. Kıbrıslı Türklerin çoğunluğu (%53) Kıbrıs Türk toplumunda çevrenin durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. AB 27 ortalaması ile kıyaslandığı zaman Kıbrıslı Türkler arasında çevrenin durumu hakkında iyi hissetme oranının Avrupa geneline göre daha yüksek olduğunu görmekteyiz. Buna ek olarak Kıbrıslı Türkler arasında çevrenin durumunun iyi olduğuna inanan kesimin oranında EB 66 çalışmasına kıyasla %2 oranında bir artış olduğu da gözlemlenmiştir. Kıbrıslı Türklerin %57 si toplum genelinde sosyal refahın iyi durumda olduğunu düşünmektedir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %10 u sosyal refahı çok iyi, %47 si oldukça iyi, %23 ü oldukça kötü ve %14 ü ise çok kötü bulduğunu belirtmiştir. EB 67 çalışmasına kıyasla sosyal refahın iyi olduğunu düşünen Kıbrıslı Türklerin oranında %3 lük bir düşüş gözlemlenmiştir. Kıbrıslı Türklerin çoğunluğu önümüzdeki 12 ay içerisinde hayatlarının genel olarak daha iyiye gitmesini veya ayni kalmasını (%76) beklemektedirler. Hayatın daha kötüye gideceğini bekleyen Kıbrıslı Türklerin oranı sadece %16 dır. Önümüzdeki 12 ay içerisinde hayat daha iyi olacak diyen Kıbrıslı Türklerle ayni kalacak diyen Kıbrıslı Türklerin oranı eşittir: %38. EB 67 çalışmasına kıyasla genel olarak hayatın önümüzdeki 12 ay içerisinde daha iyi olacağını düşünen Kıbrıslı Türklerin oranında %2 lik bir azalma gözlemlenmiştir. Bu rakamlar kullanılarak iyimserlik endeksi denilen bir endeks belirlemek de mümkündür. Bu endeks, hayatın daha iyi olacağını düşünenlerin oranından daha kötü olacağını düşünenlerin oranını çıkartarak belirlenmektedir. AB genelinde 17 olan bu sayının Kıbrıslı Türkler için 22 olduğu düşünülürse, Kıbrıslı Türklerin AB ortalamasının üzerinde bir iyimserliğe sahip olduğunu söyleyebiliriz. 5

6 Avrupa genelinde çoğunluk (%54) hayatın ayni kalacağı görüşünü taşımaktadır. EB 67 çalışmasına kıyasla Avrupa genelinde iyimserlik oranlarında önemli düşüşler gözlemlenmiştir. Bahar 2007 de AB iyimserlik endeksi 26 iken bu çalışmada 17 ye düşmüştür. Önümüzdeki 12 ay için beklentiler Daha İyi Daha Kötü Ayni İyimserlik Endeksi Genel Olarak 38% 16% 38% 22 Hayat Ekonomimizin Durumu 29% 23% 38% 6 Evin Mali Durumu 34% 18% 16 KTT da İstihdam 27% 27% 35% 0 Kişisel İş Durumu 27% 11% 54% 16 AB de Ekonomik Durum 37% 13% 16% 24 Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin en yüksek iyimserlik endeksine sahip oldukları alan AB de ekonomik durumdur. Kıbrıs Türk Toplumunda istihdam konusunda ise iyimserlik endeksi sıfırdır. Önümüzdeki 12 ay içerisinde Kıbrıs Türk Toplumunda istihdam daha iyi olacak ve daha kötü olacak diyenlerin oranı eşittir: %27. Kıbrıslı Türkler EB 68 de de diğer çalışmalara benzer tepkiler göstermişler ve bireysel konularda daha iyimser, toplumsal konularda ise daha kötümser bir tablo çizmişlerdir. Kıbrıslı Türklerin AB 27 ortalamasının üzerinde bir iyimserliğe sahiptirler. AB 27 genelinde ekonominin durumu hakkındaki iyimserlik endeksi -2 iken Kıbrıslı Türklerin ayni konudaki iyimserlik endeksinin 6 olması Avrupa geneline kıyasla Kıbrıslı Türklerin ortalamanın üzerinde bir iyimserliğe sahip olduklarını ortaya koymaktadır. Avrupa genelinde ekonomi ile istihdam konusunda beklentiler paralel iken Kıbrıs Türk toplumunda ekonomik iyimserlik yüksek, istihdam konusunda ise iyimserlik düşüktür. 6

7 Kıbrıslı Türklerin sıralamış olduğu en önemli 3 sorun sırasıyla Kırbıs sorunu, işsizlik ve ekonomik durumdur. KTT-2007 KTT-2006 Kıbrıs Konusu 44% 33% İşsizlik 32% 36% Ekonomik Durum 32% 31% Suç 21% 28% Enflasyon 14% 8% Vergiler 8% Eğitim Sistemi 8% 9% Göç 7% 6% Sağlık Sistemi 6% 6% Enerji ile ilgili konular 4% 5% Terör 3% 3% Çevrenin Korunması 3% 5% Konut Sorunu 2% 8% Emeklilik 2% 1% Diğer sorularla paralel olarak Kıbrıslı Türkler Kıbrıs Türk Toplumunun şu anda karşı karşıya olduğu en önemli sorunları Kıbrıs sorunu (%44), işsizlik (%32) ve ekonomik durum (%32) olarak sıralamışlardır. Bir önceki Eurobarometer çalışmasında (EB 67) önem sırasında ikinci konuma düşen Kıbrıs sorunu, bu çalışmada önem kazanarak Kıbrıslı Türkler önündeki en önemli sorun olma özelliğini yeniden kazanmıştır. Avrupa genelinde enflasyon ile ilgili kaygılarda artış, (EB 66: %16, EB 68: %26) işsizlik konusunda ise bir azalma (EB 66: %40, EB 68: %27) gözlemlenirken, Kıbrıs Türk Toplumunda bu oranlarda değişimler görülmemektedir. İşsizlik konusunda kaygıda %4 oranında bir azalma olmuşsa da bu işsizliğin en büyük sorunlardan biri olarak yerini korumasına engel teşkil etmemiştir. Suçun Kıbrıs Türk toplumu önündeki en önemli sorun olduğunu düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı %28 den %21 e düşmüştür. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece beşte biri şu anda Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin doğru yönde gittiğini belirtmiştir. Buna karşılık %46 oranında Kıbrıslı Türk işlerin yanlış yönde gittiğini ortaya koymuştur. AB de işlerin doğru yönde gittiğine inanan Kıbrıslı Türklerin oranı Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin iyiye gittiğine inananların oranından (%22) daha yüksektir: %35. EB 68 çalışmasında Kıbrıslı Türklerin yerel kurumlar arasında en fazla güvendiği kurum polis olmuştur (%82). Siyasi partilere güven %13 te kalmıştır. Güveniyorum Güvenmiyorum Polis 82% 16% Dini Kurumlar 64% 29% Sendikalar 37% 52% Siyasi Partiler 13% 79% Tüketici Dernekleri 27% 53% 7

8 Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliği ve AB kurumlarına güven oranlarında düşüş yaşanmaya devam ediyor. Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliğine duyduğu güven düşmeye devam etmektedir. EB 67 çalışmasına kıyasla AB ye güven oranlarında % 4 oranında bir düşüş gözlemlenmiştir. Kıbrıslı Türklerin AB ye güven oranının EB 66 çalışmasında %45 olduğu düşünülürse bu düşüşün boyutları da daha kolay anlaşılır. Kıbrıslı Türklerin Birleşmiş Milletlere duyduğu güven de düşmeye devam etmektedir. EB 66 çalışmasında %42 olan güven oranı EB 68 de %30 a düşmüştür. Avrupa genelinde Avrupa Komisyonuna duyulan güvensizlik azalmaktadır. (AB 27 ortalaması: %50) Buna karşılık Kıbrıslı Türkler arasında Avrupa Komisyonuna güven %29 la sınırlı kalmıştır. EB 67 çalışması ile ilk kez ortaya çıkan Kıbrıslı Türkler arasında AB kurumlarına güvensizlik bu çalışmada daha da belirgin bir hal almıştır. Yine ayni şekilde Avrupa genelinde Avrupa Parlamentosuna güvensizlik azalmaktadır. (AB 27: %55) Buna karşılık Kıbrıslı Türklerin Avrupa Parlamentosuna duydukları güven %33 tür. Kıbrıslı Türklerin sadece %47 si AB üyeliğini iyi birşey olarak nitelendirmiştir. AB genelinde AB üyeliğine destek son 10 yılın en yüksek noktasında iken Kıbrıslı Türkler arasında bu destek giderek azalmaktadır. EB 67 çalışmasında AB üyeliğini iyi birşey olarak tanımlayan Kıbrıslı Türklerin oranı %60 iken bu oran EB 68 çalışmasında %13 oranında bir azalma göstermiştir. Buna karşılık Kıbrıslı Türklerin %59 u Kıbrıs Türk Toplumunun AB üyeliğinden yarar sağlayacağına inanmaktadır. Kıbrıslı Türklerin %72 si AB de sesinin dikkate alındığını düşünmemektedir. Yine ayni şekilde Kıbrıslı Türklerin %72 si AB de Kıbrıs Türk Toplumunun çıkarlarının dikkate alındığını düşünmemektedir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %41 i AB nin nasıl çalıştığını anladığını belirtmiştir. Kıbrıs Türk Toplumunun ileride AB de daha etkili olacağını düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı sadece %29 dur. Kıbrıslı Türklerin üçte ikisi AB deki siyasi konular hakkında bilgi sahibi olduklarını düşünmemektedirler. Kıbrıslı Türkler genellikle AB içerisinde politikaların ulusal hükümetler tarafından belirlenmesini destekliyorlar. Buna karşılık bilimsel ve teknolojik araştırma, terörle mücadele, zor durumda olan bölgelere ekonomik yardım ve ekonomi konularında politikaların AB ile birlikte belirlenmesine sıcak bakmaktadırlar. Kıbrıslı Türklerin bu yaklaşımına karşılık AB genelinde vatandaşlar bir çok konuda kararların AB içerisinde alınması yönünde tercih belirtmişlerdir. 8

9 Medya ve Avrupa Birliği Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %41 i televizyon kanallarının AB hakkında yeterince bahsettiğini, %30 u çok fazla, %22 si ise çok az bahsettiğini belirtmiştir. Yine ayni şekilde, çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %43 ü radyo istasyonlarının AB hakkında yeterince bahsettiğini, %18 i çok fazla, %26 sı ise çok az bahsettiğini belirtmiştir Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %40 ı basının AB hakkında yeterince haber yaptığını, %30 u çok fazla, %20 si ise çok az haber yaptığını belirtmiştir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %41 i televizyon kanallarının AB hakkında çok olumlu bahsettiğini, %27 si objektif olduklarını, %22 si ise çok negatif olduklarını belirtmiştir. Ayni şekilde çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %30 u radyo istasyonlarının AB hakkında objektif olduklarını, %28 i çok olumlu olduklarını, %22 si ise çok negatif olduklarını belirtmiştir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %39 u televizyon kanalları ile benzer bir şekilde basının da AB hakkında çok olumlu bahsettiğini, % 24 ü basını bu konuda objektif bulduğunu, % 23 ü ise çok negatif bulduğunu belirtmiştir. Yerel medya kurumları arasında Kıbrıslı Türkler en fazla televizyona güven duyduklarını belirtmişlerdir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %49 u yerel medya arasında televizyona güvendiğini belirtmiştir. Radyoya güven %47 ile ikinci, basına güven ise %44 ile üçüncü sıradadır. En az güven duyulan medya kanalı olarak internetin gösterilmesi (%28) Kıbrıslı Türklerin internet kullanımı ile paralel olarak internete henüz çok fazla güvenemediğini de ortaya koymaktadır. Güveniyorum Güvenmiyorum Basın 44% 51% Radyo 47% 45% Televizyon 49% 47% İnternet 28% 32% 9

10 GENEL SONUÇLAR Hayattan Memnuniyet Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin çoğunluğu (%68) hayatından memnun olduğunu belirtmiştir. Buna karşılık Kıbrıslı Türkler arasında hayatından memnun olduğunu belirten kesimin oranı AB 27 ortalamasının (%80) altında kalmıştır. Hayattan Memnuniyet % 5 43% 25% 21% 22% 16% 4% 9% AB 27 KTT Çok Memnun Oldukça Memnun Pek Memnun Değil Hiç Memnun Değil Yine ayni şekilde geçmiş Eurobarometer çalışmaları ile kıyaslandığı zaman Kıbrıslı Türklerin hayatlarından memnun olma oranlarındaki düşüş EB 68 çalışmasında da devam etmiştir. EB 64 çalışmasında Kıbrıs adası içerisindeki siyasi hareketlenmeden kaynaklanan bir iyimser beklenti içerisine giren Kıbrıslı Türkler, ayni dönem içerisinde yaşanan ekonomik hareketlenme ile hayattan memnuniyet oranlarının %79 a sıçradığı bir dönem yaşamıştır. Daha sonra bu dönemde oluşan beklentilerin gerçekleşmemesi ile birlikte Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet oranlarında istikrarlı bir düşüş gözlemlenmiştir ve bu düşüş EB 68 çalışmasında da devam etmiştir. KTT Hayattan Memnuniyetin Yıllara Göre Kıyaslanması % 74% 75% 66% 67% 7 68% 33% 32% 25% 24% 29% 31% EB 62 EB 63 EB 64 EB 65 EB 66 EB 67 EB 68 Memnun Memnun Değil 10

11 Kıbrıs Türk Toplumunda Ekonominin Durumu Ankete katılan Kıbrıslı Türklerin büyük bir çoğunluğu (3 te 2 si) Kıbrıs Türk toplumunda ekonominin durumunu iyi olarak nitelendirmiştir. Ankete katılan Kıbrıslı Türklerin %11 i Kıbrıs Türk Toplumunun ekonomik durumunun çok iyi, %52 si oldukça iyi, %19 u oldukça kötü ve %12 si ise çok kötü bulduğunu belirtmiştir. Ekonomimizin durumu 33% İyi Kötü 67% AB 27 ortalaması ile kıyaslandığı zaman Kıbrıslı Türkler diğer AB vatandaşlarına kıyasla kendi ekonomilerinin durumunun daha iyi olduğunu düşünmektedirler. EB 68 çalışmasında Avrupa genelinde ekonomi konusunda iyi hissetme oranlarında daha önceki çalışmalara kıyasla bir düşüş yaşanmıştır (%4). AB 27 ortalamasına göre Avrupalılar kendi ulusal ekonomilerinin durumunu %48 oranında iyi, %49 oranında kötü olarak nitelendirmişlerdir. Bu konuda Kıbrıslı Türkler arasında Avrupa genelinde yaşanan oranda bir düşüş gözlemlenmemiştir. Bir önceki Standard Eurobarometer çalışması olan EB 67 ye kıyasla ekonomik durumun değerlendirmesinde Kıbrıslı Türkler arasındaki iyi hissetme oranında sadece %1 oranında bir düşüş gözlemlenmiştir. Ekonomimizin durumu 6 53% 5 43% 38% 11% 5% 19% 12% 11% KTT AB 27 Çok İyi Oldukça İyi Oldukça Kötü Çok Kötü 11

12 Ayrıca bu çalışmada Kıbrıslı Türk erkeklerin kadınlara kıyasla ekonominin durumunu daha iyi olarak nitelendirdiğini görmekteyiz. Ekonomimizin Durumu % 58% 5 29% 34% Erkek Kadın İyi Kötü Yine ayni şekilde Kıbrıslı Türk gençler, 39 yaş üzeri kesime kıyasla ekonominin durumunun daha iyi olduğunu ortaya koymaktadırlar. Ekonomimizin durumu % 61% 53% 43% 25% 27% İyi Kötü 12

13 13

14 Buna paralel olarak, çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %67 si AB ekonomisinin durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. Bu konuda görüş belirtmeyen önemli oranda bir kesim (%19) olduğu düşünülürse Kıbrıslı Türklerin AB ekonomisi hakkında pek fazla bilgi sahibi olmadığı da ortaya çıkmaktadır. AB Ekonomisinin durumu 14% İyi Kötü 67% Kıbrıslı Türklerin %52 si Kıbrıs Türk Toplumunda istihdamın durumunun kötü olduğunu belirtmiştir. Bir başka deyişle genel olarak ekonominin durumunun iyi olduğunu düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı %67 iken, ayni çalışmada istihdamın durumunun iyi olduğunu düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı sadece % 43 tür. Kıbrıslı Türkler arasında istihdamın durumundan en fazla şikayetçi olan kesim ise yaş arasndaki kesimdir. İstihdamın Durumu % 52% 43% 36% KTT AB 27 İyi Kötü 14

15 15

16 Kıbrıslı Türklerin çoğunluğu (%53) Kıbrıs Türk toplumunda çevrenin durumunun iyi olduğunu belirtmiştir. AB 27 ortalaması ile kıyaslandığı zaman Kıbrıslı Türkler arasında çevrenin durumu hakkında iyi hissetme oranının Avrupa geneline göre daha yüksek olduğunu görmekteyiz. Buna ek olarak Kıbrıslı Türkler arasında çevrenin durumunun iyi olduğuna inanan kesimin oranında EB 66 çalışmasına kıyasla %2 oranında bir artış olduğu da gözlemlenmiştir. Çevrenin Durumu % 51% 53% 42% İyi Kötü AB 27 KTT Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türk erkekler kadınlara kıyasla çevrenin durumunun daha kötü olduğunu düşünmektedirler. Çevrenin Durumu % 47% 57% 38% İyi Kötü Erkek Kadın 16

17 17

18 Kıbrıslı Türklerin %57 si toplum genelinde sosyal refahın iyi durumda olduğunu düşünmektedir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %10 u sosyal refahı çok iyi, %47 si oldukça iyi, %23 ü oldukça kötü ve %14 ü ise çok kötü bulduğunu belirtmiştir. Sosyal Refahın Durumu % 49% 57% 37% İyi Kötü AB 27 KTT EB 67 çalışmasına kıyasla sosyal refahın iyi olduğunu düşünen Kıbrıslı Türklerin oranında %3 lük bir düşüş gözlemlenmiştir. 18

19 Beklentiler: Genel Olarak Hayat Kıbrıslı Türklerin çoğunluğu önümüzdeki 12 ay içerisinde hayatlarının genel olarak daha iyiye gitmesini veya ayni kalmasını (%76) beklemektedirler. Hayatın daha kötüye gideceğini bekleyen Kıbrıslı Türklerin oranı sadece %16 dır. Önümüzdeki 12 ay içerisinde hayat daha iyi olacak diyen Kıbrıslı Türklerle ayni kalacak diyen Kıbrıslı Türklerin oranı eşittir: %38. Önümüzdeki 12 Ay İçerisinde Genel Olarak Hayat- Beklentiler 6 54% 5 38% 13% 16% 38% AB 27 KTT Daha İyi Daha Kötü Ayni EB 67 çalışmasına kıyasla genel olarak hayatın önümüzdeki 12 ay içerisinde daha iyi olacağını düşünen Kıbrıslı Türklerin oranında %2 lik bir azalma gözlemlenmiştir. Beklentiler: Genel Olarak Hayat 45% 35% 25% 15% 5% 38% 38% 35% 16% 13% Daha İyi Daha Kötü Ayni EB 67.2 KTT EB 68.1 Bu rakamlar kullanılarak iyimserlik endeksi denilen bir endeks belirlemek de mümkündür. Bu endeks, hayatın daha iyi olacağını düşünenlerin oranından daha kötü olacağını düşünenlerin oranını çıkartarak belirlenmektedir. AB genelinde 17 olan bu sayının Kıbrıslı Türkler için 22 olduğu düşünülürse, Kıbrıslı Türklerin AB ortalamasının üzerinde bir iyimserliğe sahip olduğunu söyleyebiliriz. 19

20 Avrupa genelinde çoğunluk (%54) hayatın ayni kalacağı görüşünü taşımaktadır. EB 67 çalışmasına kıyasla Avrupa genelinde iyimserlik oranlarında önemli düşüşler gözlemlenmiştir. Bahar 2007 de AB iyimserlik endeksi 26 iken bu çalışmada 17 ye düşmüştür. Önümüzdeki 12 ay için beklentiler Daha İyi Daha Kötü Ayni İyimserlik Endeksi Genel Olarak 38% 16% 38% 22 Hayat Ekonomimizin Durumu 29% 23% 38% 6 Evin Mali Durumu 34% 18% 16 KTT da İstihdam 27% 27% 35% 0 Kişisel İş Durumu 27% 11% 54% 16 AB de Ekonomik Durum 37% 13% 16% 24 Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin en yüksek iyimserlik endeksine sahip oldukları alan AB de ekonomik durumdur. Kıbrıs Türk Toplumunda istihdam konusunda ise iyimserlik endeksi sıfırdır. Önümüzdeki 12 ay içerisinde Kıbrıs Türk Toplumunda istihdam daha iyi olacak ve daha kötü olacak diyenlerin oranı eşittir: %27. Kıbrıslı Türkler EB 68 de de diğer çalışmalara benzer tepkiler göstermişler ve bireysel konularda daha iyimser, toplumsal konularda ise daha kötümser bir tablo çizmişlerdir. 20

21 Beklentiler: Ekonominin Durumu AB 27 genelinde ekonominin durumu hakkındaki iyimserlik endeksi -2 iken Kıbrıslı Türklerin ayni konudaki iyimserlik endeksinin 6 olması Avrupa geneline kıyasla Kıbrıslı Türklerin ortalamanın üzerinde bir iyimserliğe sahip olduklarını ortaya koymaktadır. Beklentiler: Ekonominin Durumu Ayni 38% 44% Daha Kötü 26% 23% AB 27 KTT Daha iyi 24% 29% 5 Beklentiler: İstihdam Avrupa genelinde ekonomi ile istihdam konusunda beklentiler paralel iken Kıbrıs Türk toplumunda ekonomik iyimserlik yüksek, istihdam konusunda ise iyimserlik düşüktür. Beklentiler: İstihdam Ayni 35% 43% Daha Kötü 25% 27% AB 27 KTT Daha iyi 26% 27% 5 21

22 Kıbrıs Türk Toplumu Önündeki Sorunlar Kıbrıs Türk Toplumunun şu anda karşı karşıya olduğu en önemli iki konu Kıbrıs konusu ve işsizliktir. KTT-2007 KTT-2006 Kıbrıs Konusu 44% 33% İşsizlik 32% 36% Ekonomik Durum 32% 31% Suç 21% 28% Enflasyon 14% 8% Vergiler 8% Eğitim Sistemi 8% 9% Göç 7% 6% Sağlık Sistemi 6% 6% Enerji ile ilgili konular 4% 5% Terör 3% 3% Çevrenin Korunması 3% 5% Konut Sorunu 2% Emeklilik 2% 8% Diğer sorularla paralel olarak Kıbrıslı Türkler Kıbrıs Türk Toplumunun şu anda karşı karşıya olduğu en önemli sorunları Kıbrıs sorunu (%44), işsizlik (%32) ve ekonomik durum (%32) olarak sıralamışlardır. Bir önceki Eurobarometer çalışmasında (EB 67) önem sırasında ikinci konuma düşen Kıbrıs sorunu, bu çalışmada önem kazanarak Kıbrıslı Türkler önündeki en önemli sorun olma özelliğini yeniden kazanmıştır. Avrupa genelinde enflasyon ile ilgili kaygılarda artış, (EB 66: %16, EB 68: %26) işsizlik konusunda ise bir azalma (EB 66: %40, EB 68: %27) gözlemlenirken, Kıbrıs Türk Toplumunda bu oranlarda değişimler görülmemektedir. İşsizlik konusunda kaygıda %4 oranında bir azalma olmuşsa da bu işsizliğin en büyük sorunlardan biri olarak yerini korumasına engel teşkil etmemiştir. Suçun Kıbrıs Türk toplumu önündeki en önemli sorun olduğunu düşünen kıbrıslı Türklerin oranı %28 den %21 e düşmüştür. 1% 22

23 Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece beşte biri şu anda Kıbrıs Türk tolumunda işlerin doğru yönde gittiğini belirtmiştir. Buna karşılık %46 oranında Kıbrıslı Türk işlerin yanlış yönde gittiğini ortaya koymuştur. Şu Anda Kıbrıs Türk Toplumunda İşler... 22% 46% Doğru Yönde Gidiyor Yanlış Yönde Gidiyor AB de işlerin doğru yönde gittiğine inanan Kıbrıslı Türklerin oranı Kıbrıs Türk toplumunda işlerin gittiğine inananların oranından (%22) daha yüksektir: %35. AB'de İşler Ne Yönde Gidiyor? 45% 35% 25% 15% 5% 35% 23% 24% AB 27 KTT Doğru Yönde Gidiyor Yanlış Yönde Gidiyor 23

24 24

25 Yerel Kurumlara Güven EB 68 çalışmasında Kıbrıslı Türklerin en fazla güvendiği kurum polis olmuştur (%82). Siyasi partilere güven %13 te kalmıştır. Güveniyorum Güvenmiyorum Polis 82% 16% Dini Kurumlar 64% 29% Sendikalar 37% 52% Siyasi Partiler 13% 79% Tüketici Dernekleri 27% 53% Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletlere Güven KTT % 55% 32% Avrupa Birliği Birleşmiş Milletler Güveniyorum Güvenmiyorum Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliğine duyduğu güven düşmeye devam etmektedir. EB 67 çalışmasına kıyasla AB ye güven oranlarında % 4 oranında bir düşüş gözlemlenmiştir. Kıbrıslı Türklerin AB ye güven oranının EB 66 çalışmasında %45 olduğu düşünülürse bu düşüşün boyutları da daha kolay anlaşılır. KTT- AB'ye güven % 56% 36% 32% Güveniyorum Güvenmiyorum EB 67.2 EB

26 Kıbrıslı Türklerin Birleşmiş Milletlere duyduğu güven de düşmeye devam etmektedir. EB 66 çalışmasında %42 olan güven oranı EB 68 de %30 a düşmüştür. KTT- BM'ye Güven % 47% 55% Güveniyorum Güvenmiyorum EB 66.1 EB

27 AB Üyeliği Kıbrıslı Türklerin sadece %47 si AB üyeliğini iyi birşey olarak nitelendirmiştir. AB genelinde AB üyeliğine destek son 10 yılın en yüksek noktasında iken Kıbrıslı Türkler arasında bu destek giderek azalmaktadır. EB 67 çalışmasında AB üyeliğini iyi birşey olarak tanımlayan Kıbrıslı Türklerin oranı %60 iken bu oran EB 68 çalışmasında %13 azalma göztermiştir. Buna karşılık Kıbrıslı Türklerin %59 u Kıbrıs Türk Toplumunun AB üyeliğinden yarar sağlayacağına inanmaktadır. Kıbrıslı Türklerin %72 si AB de sesinin dikkate alındığını düşünmemektedir. 27

28 Yine ayni şekilde Kıbrıslı Türklerin %72 si AB de Kıbrıs Türk Toplumunun çıkarlarının dikkate alındığını düşünmemektedir. AB de sesim dikkate alınıyor Toplumumuzun çıkarları AB de dikkate alınıyor En büyük ülkeler AB içerisinde en fazla güce sahiptir AB nin nasıl çalıştığını anlıyorum Toplumumuz ileride daha etkili olacaktır Katılıyorum Katılmıyorum 16% 72% 15% 72% 42% 33% 41% 35% 29% 51% Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %41 i AB nin nasıl çalıştığını anladığını belirtmiştir. Kıbrıs Türk Toplumunun ileride AB de daha etkili olacağını düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı sadece %29 dur. 28

29 AB Politikaları Kıbrıslı Türklerin üçte ikisi AB deki siyasi konular hakkında bilgi sahibi olduklarını düşünmemektedirler. KTT- AB'deki Siyasi Konular Hakkında Bilgi 8 67% KTT 27% Bilgili Bilgili Değil 29

30 Kıbrıslı Türkler genellikle AB içerisinde politikaların ulusal hükümetler tarafından belirlenmesini destekliyorlar. Buna karşılık bilimsel ve teknolojik araştırma, terörle mücadele, zor durumda olan bölgelere ekonomik yardım ve ekonomi konularında politikaların AB ile birlikte belirlenmesine sıcak bakmaktadırlar. Kıbrıslı Türklerin bu yaklaşımına karşılık AB genelinde vatandaşlar bir çok konuda kararların AB içerisinde alınması yönünde tercih belirtmişlerdir. Ulusal hükümetler Avrupa Birliği içinde birlikte Suçla mücadele 66% 26% Vergi 72% 19% İşsizlikle mücadele 59% 34% Terörle mücadele 49% 43% Savunma /Dışişleri 62% 29% Göç 63% 28% Eğitim sistemi 56% 37% Emeklilik 66% 26% Çevrenin korunması 61% (BÖLÜM A) Sağlık ve sosyal refah politikaları 63% 33% (BÖLÜM B) Sağlık politikaları 58% 26% (BÖLÜM B) Sosyal refah politikaları 59% 26% Tarım ve balıkçılık 68% 23% Tüketicinin korunması 65% 26% Bilimsel ve teknolojik araştırma 47% 44% Ekonomik zorlukla karşı karşıya olan bölgelere destek 48% 43% Enerji 56% 34% Rekabet 63% 27% Taşımacılık 65% 25% Ekonomi 5 42% Enflasyonla mücadele 53% 35% 30

31 AB Kurumları ile İlgili Görüşler Avrupa genelinde Avrupa komisyonuna duyulan güvensizlik azalmaktadır. (AB 27 ortalaması: %50) Buna karşılık Kıbrıslı Türkler arasında Avrupa Komisyonuna güven %29 dur. EB 67 çalışması ile ilk kez ortaya çıkan AB kurumlarına güvensizlik bu çalışmada daha da belirgin bir hal almıştır. KTT Avrupa Komisyonuna Güven EB 68.1 EB % 38% 44% 42% Güvenmiyorum Güveniyorum 5 Yine ayni şekilde Avrupa Parlamentosuna güvensizlik azalmaktadır. (AB 27: %55, KTT: %33) KTT Avrupa Parlamentosuna Güven EB 68.1 EB % 42% 42% 41% Güvenmiyorum Güveniyorum 5 31

32 Medya ve Avrupa Birliği Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %41 i televizyon kanallarının AB hakkında yeterince bahsettiğini, %30 u çok fazla, %22 si ise çok az bahsettiğini belirtmiştir. KTT- Televizyon AB hakkında ne kadar bahsediyor? Çok az 22% Yeterince 41% KTT Çok fazla 5 Yine ayni şekilde, çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %43 ü radyo istasyonlarının AB hakkında yeterince bahsettiğini, %18 i çok fazla, %26 sı ise çok az bahsettiğini belirtmiştir KTT- Radyo AB hakkında ne kadar bahsediyor? Çok az 26% Yeterince 43% KTT Çok fazla 18% 5 32

33 Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %40 ı basının AB hakkında yeterince haber yaptığını, %30 u çok fazla, %20 si ise çok az haber yaptığını belirtmiştir. KTT- Basın Çok az Yeterince KTT- Basın Çok fazla 5 Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %41 i televizyon kanallarının AB hakkında çok olumlu bahsettiğini, %27 si objektif olduklarını, %22 si ise çok negatif olduklarını belirtmiştir. KTT 45% 35% 25% 15% 5% 41% 27% 22% Çok olumlu Objektif Çok negatif KTT 33

34 Ayni şekilde çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %30 u radyo istasyonlarının AB hakkında objektif olduklarını, %28 i çok olumlu olduklarını, %22 si ise çok negatif olduklarını belirtmiştir. KTT 35% 28% 25% 22% 15% KTT 5% Çok olumlu Objektif Çok negatif Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %39 u televizyon kanalları ile benzer bir şekilde basının da AB hakkında çok olumlu bahsettiğini, % 24 ü basını bu konuda objektif bulduğunu, % 23 ü ise çok negatif bulduğunu belirtmiştir. KTT Basın 45% 35% 25% 15% 5% 39% 24% 23% Çok olumlu Objektif Çok negatif KTT Basın 34

35 Yerel Medya Kurumlarına Güven Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %49 u yerel medya arasında televizyona güvendiğini belirtmiştir. Radyoya güven %47 ile ikinci, basına güven ise %44 ile üçüncü sıradadır. En az güven duyulan medya kanalı olarak internetin gösterilmesi (%28) Kıbrıslı Türklerin internet kullanımı ile paralel olarak internete henüz çok fazla güvenemediğini de ortaya koymaktadır. Güveniyorum Güvenmiyorum Basın 44% 51% Radyo 47% 45% Televizyon 49% 47% İnternet 28% 32% 35

36 Sonuç EB 68 çalışması Avrupa genelinde AB ye bakışın pozitif olduğu ve iyimser beklentilerin bir önceki çalışmaya kıyasla biraz düşüş olmasına karşın yine de yüksek olduğu bir çalışma olarak dikkat çekmiştir. Buna karşılık Kıbrışlı Türklerin AB ye bakış ve güven oranlarında birkaç çalışmadır devam eden düşüş EB 68 de de gözlemlenmiştir. - Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet ve iyimserlik oranlarında düşüş yaşanmaya devam ediyor. - KT ler Kıbrıs Türk Toplumunda işsizlikten şikayetçidir. - Kıbrıslı Türklerin sıralamış olduğu en önemli 3 sorun sırasıyla Kırbıs sorunu, işsizlik ve ekonomik durumdur. - Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliği ve AB kurumlarına güven oranlarında düşüş yaşanmaya devam ediyor. 36

37 Ek 1: STANDARD EUROBAROMETER 68 TECHNICAL SPECIFICATIONS Between the 22nd of September and the 3rd of November 2007, TNS Opinion & Social, a consortium created between Taylor Nelson Sofres and EOS Gallup Europe, carried out wave 68.1 of the EUROBAROMETER, on request of the EUROPEAN COMMISSION, Directorate-General for Communication, Research and Political Analysis. The STANDARD EUROBAROMETER 68 is part of wave 68.1 and covers the population of the respective nationalities of the European Union Member States, resident in each of the Member States and aged 15 years and over. The STANDARD EUROBAROMETER 68 has also been conducted in the three candidate countries (Croatia, Turkey and the Former Yugoslav Republic of Macedonia) and in the Turkish Cypriot Community. In these countries, the survey covers the national population of citizens and the population of citizens of all the European Union Member States that are residents in these countries and have a sufficient command of the national languages to answer the questionnaire. The basic sample design applied in all states is a multistage, random (probability) one. In each country, a number of sampling points was drawn with probability proportional to population size (for a total coverage of the country) and to population density. In order to do so, the sampling points were drawn systematically from each of the "administrative regional units", after stratification by individual unit and type of area. They thus represent the whole territory of the countries surveyed according to the EUROSTAT NUTS II (or equivalent) and according to the distribution of the resident population of the respective nationalities in terms of metropolitan, urban and rural areas. In each of the selected sampling points, a starting address was drawn, at random. Further addresses (every Nth address) were selected by standard "random route" procedures, from the initial address. In each household, the respondent was drawn, at random (following the "closest birthday rule"). All interviews were conducted face-to-face in people's homes and in the appropriate national language. As far as the data capture is concerned, CAPI (Computer Assisted Personal Interview) was used in those countries where this technique was available. BE Belgium TNS Dimarso /09/ /10/ BG Bulgaria TNS BBSS /09/ /10/ CZ Czech Rep. TNS Aisa /09/ /10/ DK Denmark TNS Gallup DK /09/ /11/ DE Germany TNS Infratest /09/ /10/ EE Estonia Emor /09/ /10/ EL Greece TNS ICAP /09/ /10/ ES Spain TNS Demoscopia /09/ /10/ FR France TNS Sofres /09/ /10/ IE Ireland TNS MRBI /09/ /10/ IT Italy TNS Abacus /09/ /10/ CY Rep. of Cyprus Synovate /09/ /10/ CY(tcc) Turkish Cypriot Comm. KADEM /09/ /10/ LV Latvia TNS Latvia /09/ /10/ LT Lithuania TNS Gallup Lithuania /09/ /10/ LU Luxembourg TNS ILReS /09/ /10/ HU Hungary TNS Hungary /09/ /10/ MT Malta MISCO /09/ /10/ NL Netherlands TNS NIPO /09/ /10/ AT Austria Österreichisches Gallup-Institut /09/ /10/ PL Poland TNS OBOP /09/ /10/ PT Portugal TNS EUROTESTE /09/ /10/ RO Romania TNS CSOP /09/ /10/ SI Slovenia RM PLUS /09/ /10/ SK Slovakia TNS AISA SK /09/ /10/ FI Finland TNS Gallup Oy /09/ /10/ SE Sweden TNS GALLUP /09/ /10/ UK United Kingdom TNS UK /09/ /10/ HR Croatia Puls /09/ /10/ TR Turkey TNS PIAR /09/ /10/ FM Former Yugoslav Rep. of Macedonia TNS Brima /09/ /10/ TOTAL /09/ /11/ For each country a comparison between the sample and the universe was carried out. The Universe description was derived from Eurostat population data or from national statistics offices. For all countries surveyed, a national weighting procedure, using marginal and intercellular weighting, was carried out based on this Universe description. In all countries, gender, age, region and size of locality were introduced in the iteration procedure. For international weighting (i.e. EU averages), TNS Opinion & Social applies the official population figures as provided by EUROSTAT or national statistic offices. The total population figures for input in this post-weighting procedure are listed above. Readers are reminded that survey results are estimations, the accuracy of which, everything being equal, rests upon the sample size and upon the observed percentage. With samples of about 1,000 interviews, the real percentages vary within the following confidence limits: Observed percentages or 9 or 8 or 7 or 6 5 Confidence limits ± 1.9 points ± 2.5 points ± 2.7 points ± 3.0 points ± 3.1 points 37