BÖLGESEL GELİŞME İÇİN YAPILANMA GÜNDEMİ

Transkript

1

2 13. ULUSAL BÖLGE BİLİMİ / BÖLGE PLANLAMA KONGRESİ BÖLGESEL GELİŞME İÇİN YAPILANMA GÜNDEMİ MART 2010 Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Yıldız, İstanbul YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BASIM YAYIM MERKEZİ -İSTANBUL -2010

3 T.C. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ Bütün Hakları Saklıdır. 2010, Yıldız Teknik Üniversitesi Bu eserin bir kısmı veya tamamı, Y.T.Ü. Rektörlüğü nün izni olmadan, hiçbir şekilde çoğaltılamaz, kopya edilemez. 7

4 BİLİM KURULU Prof. Dr. Gündüz ATALIK Prof. Dr. Şinasi AYDEMİR Prof. Dr. Fulin BÖLEN Prof. Dr. Gülden ERKUT Prof. Dr. Ayşe Nur ÖKTEN Prof. Dr. Betül ŞENGEZER Doç. Dr. İclal DİNÇER Doç. Dr. Ferhan GEZİCİ Doç. Dr. Tüzin Baycan LEVENT Doç. Dr. Asuman TÜRKÜN Yard. Doç. Dr. Yiğit EVREN Yard. Doç. Dr. Doruk ÖZÜGÜL DANIŞMA KURULU Prof. Dr. Gündüz ATALIK (Bölge Bilimi Türk Milli Komitesi Başkanı) Prof. Dr. Zekai GÖRGÜLÜ (YTÜ, Mimarlık Fakültesi Dekanı) Prof. Dr. Hüseyin CENGİZ (YTÜ, ŞBP Bölümü Başkanı) Doç. Dr. Ferhan GEZİCİ (Bölge Bilimi Türk Billi Komitesi Üyesi) DÜZENLEME KURULU Prof. Dr. Ayşe Nur ÖKTEN (Kongre Başkanı) Prof. Dr. Betül ŞENGEZER Doç. Dr. İclal DİNÇER Doç. Dr. Asuman TÜRKÜN Yard. Doç. Dr. Yiğit EVREN Yard. Doç. Dr. Doruk ÖZÜGÜL Ar. Gör. Dr. Nazire DİKER Ar. Gör. Dr. Tuna İNAL ÇEKİÇ Ar. Gör. Dr. Ebru SEÇKİN Ar. Gör. Senem KOZAMAN SOM Ar. Gör. İrfan Emre KOVANKAYA 8

5 9

6 İÇİNDEKİLER KONGRE PROGRAMI 7 BİLDİRİLER LİSTESİ 11 ÖNSÖZ 15 BİLDİRİ ÖZETLERİ 17 10

7 KONGRE PROGRAMI 11 Mart 2010 Perşembe I. GÜN [ODİTORYUM SALON A] 9:30 10:00 Kayıt ve kahve sunumu Açılış Prof. Dr. Ayşe Nur ÖKTEN 13.Kongre Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hüseyin CENGİZ Yıldız Teknik Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü Başkanı Prof. Dr. Zekai GÖRGÜLÜ Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail YÜKSEK Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Muammer GÜLER T.C. İstanbul Valisi Tematik Açıklama ve Davetli Konuşmalar Prof. Dr. Gündüz ATALIK Bölge Bilimi Türk Milli Komitesi Başkanı Bölge Biliminin Gelişimi ve Bölge Bilimi Türk Milli Komitesi Prof. John LOVERING Cardiff University Prof. George PREVELAKIS Université Panthéon-Sorbonne Bölgesel Ölçekte Mekansal Planlama ve Yönetişim 1A Oturum Başkanı: Doç. Dr. Tüzin Baycan LEVENT Özdemir SÖNMEZ Sonrası Bölge Planlamanın Rolü: Trakya Alt Bölgesi Örneği Ulaş AKIN, Burcu ATAOĞLU, Funda KARATAY EVREN, Özge İMREK, Elif KISAR KORAMAZ, Seçil ÖZALP - İstanbul Ve Marmara Bölgesi nde Mekansal Planlama Deneyimleri Ve Çıkarılan Dersler Darçın AKIN Yılı Hedefli İstanbul İli Çevre Düzeni Planının Nüfus Ve İstihdam Dağılımlarının Modellenmesi Cem BEYGO, Ulaş AKIN - Bilgi Ekonomisi Ve Kentler Bağlamında İstanbul un Çok Vizyonlu Gelişimi Ve Planlama Stratejileri Nüfus Dinamikleri, Ekonomik Eylemler ve Yer Seçimi 2A Oturum Başkanı: Prof. Dr. Vedia DÖKMECİ Yelda Aydın TÜRK, Murat TUTKUN, Selda AL, Ayşe SAĞSÖZ - Türkiye de İç Göçler: Doğu Karadeniz Bölgesi Örneği Suat ÇABUK, Kemal DEMİR - Türkiye de Nüfusun Metropoliten Yığılması M. Murat YÜCEŞAHİN - Türkiye de Doğurganlık Geçişinin Mekânsal Paternleri Bölgesel Düzeyde Bize Neler Anlatıyor? Ozan HOVARDAOĞLU - Yeni Rekabetçilik: Kentsel Yapabilirlikler ve Kentsel Olanaklar Sürdürülebilir Bölgesel Gelişme Politikaları ve Deneyimler 3A Oturum Başkanı: Prof. Dr. Gülden ERKUT Tüzin BAYCAN LEVENT, İbrahim Emre ÇAYIR - Türkiye de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Bölgesel Dağılımı: Çekici Bölgeler, Çekici Sektörler Ve Yatırım Yapan Ülkeler Nuri YAVAN-Yeni Yatırım Teşvik Sisteminin Bölgesel Gelişme Politikaları Çerçevesinde Değerlendirilmesi N. Aydan SAT, Aslı GÜREL ÜÇER - Başarılı Bir Ekonomik Kalkınma İçin İyi Yönetişim Gerekli(mi)dir Semiha Sultan ERYILMAZ, Hüseyin Feti TEKKANAT Bölgesel Gelişme Hedefi Doğrultusunda: Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı nın İrdelenmesi 11

8 11 Mart 2010 Perşembe I. GÜN [ODİTORYUM SALON B] Kırsal Kalkınma 1B Oturum Başkanı: Prof. Dr. Emre AYSU Özlem ASLAN, Çiğdem ÇİFTÇİ Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Kırsal Kalkınmadaki Rolü Ve Etkileri: İngiltere Örneği Barış ERGEN, Mustafa ERGEN, Yaşar Bahri ERGEN - Sürdürülebilir Bölgesel Gelişim Açısından Kırsal Alanların Almanya Örneğinde İncelenmesi Ebru SEÇKİN, Senem KOZAMAN SOM - Kırsal Yerleşmelerdeki Tarım Odaklı Gelişme Eğilimine İlişkisel Yaklaşım: Aydın İli Örneği Bölgesel Ekonometrik Modeller ve Mekansal Analizler 2B Oturum Başkanı: Doç. Dr. Ferhan GEZİCİ Alpay FİLİZTEKİN, Murat Alp ÇELİK Türkiye de Gelir Eşitsizliğinin Bölgesel Belirleyicileri Burak BEYHAN Bölgesel Ölçekte Mekansal Planlamada Düzgüsel Bölgelerin Açmazları Ve İşlevsel Bölgelerin Tanımlanmasında İzlenebilecek Yöntemler Üzerine Çiğdem VAROL, Burcu H. ÖZÜDURU Alışveriş Merkezlerinin Yer Seçimlerinin Mekânsal İstatistiksel Yöntemlerle Modellenmesi: Ankara Örneği Turizm ve Ulaşım 3B Oturum Başkanı: Prof. Dr. Hüseyin CENGİZ Feral EKE, Nilüfer GÜRER Bölgesel Kalkınmada Turizm Sektörü Ve Katılımcı Planlama Muammer TUNA - Turizm İle Birlikte Değişen Kent: Marmaris Dilek ÖZDEMİR Avrupa Birliği nin Sürdürülebilir Taşımacılık Politikaları Ve Türkiye nin konumu Seda NAL Kent-Bölgelerde Sürdürülebilir Ulaşım: İzmir Kent Bölgesi Örneği 12 Mart 2010 Cuma II. GÜN [ODİTORYUM SALON A] Nüfus Dinamikleri, Ekonomik Eylemler ve Yer Seçimi 4A Oturum Başkanı: Doç. Dr. Zeynep ENLİL Özlem ÖZ, Yard, Kaya ÖZKARACALAR Yaratıcı Sektörler, Mekansal Yönelimler: İstanbul Sinema Sektörü Örneği Evrim ÖZKAN TÖRE Yaratıcı Endüstrilerde Kümelenme Eğilimi: İstanbul Film Endüstrisi Örneği Bilge Armatlı KÖROĞLU, Çiğdem VAROL, Nihan ÖZDEMİR SÖNMEZ, Tanyel ÖZELÇİ ECERAL Metropoliten Alanlarda Sanayi Kümeleri, Üretim İlişkileri: İstanbul da Kuyumculuk Sektörünün Mekansal Kümelenmesi Sürdürülebilir Bölgesel Gelişme Politikaları ve Deneyimler 5A Oturum Başkanı: Prof. Dr. Semra ATABAY Mehmet KÜÇÜKMEHMETOĞLU Sınıraşan Suların Tahsisinde Tarım Ve Enerji Politikaları: Fırat Ve Dicle Havzaları Örneği Ersin TÜRK, H. Murat ÇELİK Sit Kısıtı Altında Optimum Arazi Kullanım Dağılımının Belirlenmesi Murat ÇEVİK Sürdürülebilir Kalkınma Uygulamalarının Çevresel Ve Toplumsal-Mekansal Etkileri Kapsamında Yerel Sürdürülebilir Kalkınma Stratejileri İçin İlke Ve Yöntemler Üzerine Bir Tartışma 12

9 Kurumsal Yapı: Sorunlar, Potansiyeller Ve Yönetişimin Yeni Formları 6A Oturum Başkanı: Prof. Dr. Betül ŞENGEZER Tolga LEVENT, Yasemin SARIKAYA LEVENT Bölgesel Gelişmede Ulus-Devletin Rolü: Yılları Arası Kamu Yatırımları Üzerinden Bir Değerlendirme Mustafa Oğuz SİNEMİLLİOĞLU Güneydoğu Anadolu Projesi: Türkiye nin Bölgesel Kalkınma Pratiğinde Önemli Bir Adım Mıdır? Yoksa Hata mıdır? Bilal ŞINIK Anayasa Mahkemesi Kararı Işığında Türkiye de (Bölge) Kalkınma Ajansları Suna Senem YAŞAR, Filiz MOROVA İNELER Kümelenme, Bölgesel Kalkınma Ve Kalkınma Ajansları Kurumsal Yapı: Sorunlar, Potansiyeller Ve Yönetişimin Yeni Formları 7A Oturum Başkanı: Prof. Dr. Yüksel DİNÇER Burcu M. DİRAOR AB Bölgesel Politikası Reform Sürecinin Türkiye ye Etkileri Ahmet ÖZTÜRK İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması nın Bölgesel İstatistikler Ve Bölgesel Politikalar Üzerindeki etkisi Işıl YENER Dinamik Bir Bölge Planlama Süreci Ayda ERAYDIN Kentleşme Şurasının Ardından: Bölge Planlama Konusundaki Yaklaşım Ve Önerileri Yeni Bölgesel Söylemler Ve Uluslararası Düzenlemeler Bağlamında Yeniden Okumak Panel Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ayda ERAYDIN Panelistler: Nahit Bingöl (DPT, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürü) Doç.Dr. Abdülmecit Karataş (İSKA Genel Sekreteri) Dr. Rıfat Altan (KUDAKA Genel Sekreteri) Kapanış ve değerlendirme Prof. Dr. Gündüz ATALIK - Bölge Bilimi Türk Milli Komitesi Başkanı 12 Mart 2010 Cuma II. GÜN [ODİTORYUM SALON B] Metropoliten Dinamikler, Göç Sorunu ve Yer Seçimi 4B Oturum Başkanı: Doç. Dr. İclal DİNÇER Özer KARAKAYACI Ekonomik Büyüme Ve Girişimcilik Aktivilerinde Kümeleşmenin Rolü: Türkiye Sanayi Bölgeleri Örneğinde inceleme Ferhan GEZİCİ, Burcu MÜDERRİSOĞLU İstanbul Sanayi Desantralizasyon Sürecinin Bölgesel Analizi Nihal ŞENLİER, Tayfun SALİHOĞLU Endüstriyel Mekanda Teknolojiye Koşut Gelişim Süreçleri: Kocaeli Otomotiv Bölgesi Bölgesel Ekonometrik Modeller ve Mekansal Analizler 5B Oturum Başkanı: Doç. Dr. Güzin KAYA Yıldız AKSOY, Vedia DÖKMECİ İstanbul da Yeşil Alanların Bölgesel Dağılımının Analizi Kemal Mert ÇUBUKÇU Temel Çarpanı Ve Nüfus Büyüklüğü Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye de İlçe Düzeyinde Ampirik Bir Araştırma Ayşe Nur ALBAYRAK, Gülden ERKUT Türkiye de Bölgesel Gelişme İçin Bölgesel Rekabet Gücü Analizi 13

10 Nüfus Dinamikleri, Ekonomik Eylemler ve Yer Seçimi 6B Oturum Başkanı: Prof. Dr. Fulin BÖLEN Yiğit EVREN, Müge YORGANCı, Nihan TURAN, Yeşim DOĞAN İstanbul da Sağlık İle İlgili Hizmetler Sektörünün Yerseçim Eğilimleri Tuğba ŞENTÜRK, Vedia DÖKMECİ, Pınar ÜNAL İstanbul un İç Dinamiklerinin Emlak Değerleri Açısından Analizi Manzara Sahipliliğinin Konut Fiyatına Etkisinin Hedonik Fiyat Yöntemi İle Modellenmesi: İzmir Ahsen Derya ABAYHAN, Kemal Mert ÇUBUKÇU Yedigöller Rekreasyon Alanı Çevresine İlişkin Ampirik Çalışma Esra DEMİRCİOĞLU, Vedia DÖKMECİ Sosyo- Ekonomik Göstergelerin Alışveriş Merkezlerine Etkisi Kırsal Kalkınma 7B Oturum Başkanı: Doç. Dr. Asuman TÜRKÜN Tuba İNAL ÇEKİÇ Kırsal Kalkınma Açısından Sosyal Sermayenin Öğeleri Aliye Ahu GÜLÜMSER, Tuzin Baycan LEVENT, Peter NİJKAMP Yaratıcı Kapasite ve Sürdürülebilir Kırsal Gelişme Cem Okan TUNCEL, Hasan Bakır TUNCEL Politikaların Önemi Ve Türkiye İçin Öneriler Özcan TÜRKOĞLU Kırsal Kalkınmada Yenilikçi Bir Hizmet Sunum Modeli: Köydes Projesi Örneği POSTER BİLDİRİLERİ Zeynep ERES Türkiye de Bölgesel Planlama Çalışmalarına Bir Erken Örnek: Trakya Umumi Müfettişliği nin Kırsal Kalkınma Uygulamaları ( ) Sevgi GÖRMÜŞ, Dicle OĞUZ Bölgesel Dengesizlik ve Konut Göstergeleri Üzerine Değerlendirme Seniha Çelikhan, Semiha Sultan Eryılmaz, Yaşasın Eryılmaz Şehir, Bölge, Gelecek ve Entegresyon Mercan EFE Özgün ve Güncel Koşullarında Türkiye nin Öneri Bölgeleri Mustafa Oğuz SİNEMİLLİOĞLU Bölgesel Dengeszilik ve Konut Göstergeleri Üzerine Bir Değerlendirme Bahriye TUNÇ, Uğur ŞENARSLAN Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Kent Mekanları Kent Planlamasındaki Önemi Tuğba AKDENİZ, Seniha ÇELİKHAN Kocaeli Belediyesi Saraybahçe Beldesi nin Deprem Sonrası Yılları Arası Kentsel Gelişim Hareketlerinin İncelenmesi Darçın AKIN, Aysun SARI, Olgun ÇALIŞKAN Planlarının Nüfus Dağılımlarının Modellenmesi 2023 Yılı Hedefli 2006 ve 2009 Yılı İstanbul Çevre Düzeni 14

11 BİLDİRİLER LİSTESİ Sayfa 1980 SONRASI BÖLGE PLANLAMANIN ROLÜ: TRAKYA ALT BÖLGESİ ÖRNEĞİ 17 Özdemir SÖNMEZ İSTANBUL VE MARMARA BÖLGESİ NDE MEKANSAL PLANLAMA DENEYİMLERİ VE ÇIKARILAN DERSLER 18 Ulaş AKIN, Burcu ATAOĞLU, Funda KARATAY EVREN, Özge İMREK, Elif KISAR KORAMAZ, Seçil ÖZALP 2023 YILI HEDEFLİ İSTANBUL İLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANININ NÜFUS VE İSTİHDAM DAĞILIMLARININ MODELLENMESİ 19 Yard. Doç. Dr. Darçın AKIN BİLGİ EKONOMİSİ VE KENTLER BAĞLAMINDA İSTANBUL UN ÇOK VİZYONLU GELİŞİMİ VE PLANLAMA STRATEJİLERİ 20 Öğr. Gör. Dr. Cem BEYGO, Ulaş AKIN BÖLGESEL KALKINMA AJANSLARININ KIRSAL KALKINMADAKİ ROLÜ VE ETKİLERİ: İNGİLTERE ÖRNEĞİ 21 Özlem ASLAN, Yard. Doç. Dr. Çiğdem ÇİFTÇİ SÜRDÜRÜLEBİLİR BÖLGESEL GELİŞİM AÇISINDAN KIRSAL ALANLARIN ALMANYA ÖRNEĞİNDE İNCELENMESİ 22 Yard. Doç. Dr. Yaşar Bahri ERGEN, Ar. Gör. Barış ERGEN, Ar. Gör. Mustafa ERGEN KIRSAL YERLEŞMELERDEKİ TARIM ODAKLI GELİŞME EĞİLİMİNE İLİŞKİSEL YAKLAŞIM: AYDIN İLİ ÖRNEĞİ 23 Ar. Gör. Dr. Ebru SEÇKİN, Ar. Gör. Senem KOZAMAN SOM TÜRKİYE DE İÇ GÖÇLER: DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ ÖRNEĞİ 24 Yard. Doç. Dr. Yelda Aydın TÜRK, Ar. Gör. Dr. Murat TUTKUN, Selda AL, Prof. Dr. Ayşe SAĞSÖZ TÜRKİYE DE NÜFUSUN METROPOLİTEN YIĞILMASI 25 Yard. Doç. Dr. Suat ÇABUK, Öğr. Gör. Dr. Kemal DEMİR TÜRKİYE DE DOĞURGANLIK GEÇİŞİNİN MEKÂNSAL PATERNLERİ BÖLGESEL DÜZEYDE BİZE NELER ANLATIYOR? 26 Ar. Gör. Dr. M. Murat YÜCEŞAHİN YENİ REKABETÇİLİK: KENTSEL YAPABİLİRLİKLER VE KENTSEL OLANAKLAR 27 Öğr. Gör. Dr. Ozan HOVARDAOĞLU TÜRKİYE DE GELİR EŞİTSİZLİĞİNİN BÖLGESEL BELİRLEYİCİLERİ 28 Alpay FİLİZTEKİN, Murat Alp ÇELİK BÖLGESEL ÖLÇEKTE MEKANSAL PLANLAMADA DÜZGÜSEL BÖLGELERİN AÇMAZLARI VE İŞLEVSEL BÖLGELERİN TANIMLANMASINDA İZLENEBİLECEK YÖNTEMLER ÜZERİNE 29 Yard. Doç. Dr. Burak BEYHAN ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN YER SEÇİMLERİNİN MEKANSAL İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLERLE MODELLENMESİ: ANKARA ÖRNEĞİ 30 Yard. Doç. Dr. Çiğdem VAROL, Dr. Burcu H. ÖZÜDURU TÜRKİYE DE DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ BÖLGESEL DAĞILIMI: ÇEKİCİ BÖLGELER, ÇEKİCİ SEKTÖRLER VE YATIRIM YAPAN ÜLKELER 31 Doç. Dr. Tüzin BAYCAN LEVENT, İbrahim Emre ÇAYIR YENİ YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİNİN BÖLGESEL GELİŞME POLİTİKALARI ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ 32 Dr. Nuri YAVAN BAŞARILI BİR EKONOMİK KALKINMA İÇİN İYİ YÖNETİŞİM GEREKLİ(Mİ)DİR 33 Yard. Doç. Dr. N. Aydan SAT, Dr. Aslı GÜREL ÜÇER BÖLGESEL GELİŞME HEDEFİ DOĞRULTUSUNDA: BÖLGESEL REKABET EDEBİLİRLİK OPERASYONEL PROGRAMI NIN İRDELENMESİ 34 Semiha Sultan ERYILMAZ, Hüseyin Feti TEKKANAT 15

12 BÖLGESEL KALKINMADA TURİZM SEKTÖRÜ VE KATILIMCI PLANLAMA 35 Prof. Feral EKE, Ar. Gör. Dr. Nilüfer GÜRER TURİZM İLE BİRLİKTE DEĞİŞEN KENT: MARMARİS 36 Prof. Dr. Muammer TUNA AVRUPA BİRLİĞİ NİN SÜRDÜRÜLEBİLİR TAŞIMACILIK POLİTİKALARI VE TÜRKİYE NİN KONUMU 37 Yard. Doç. Dr. Dilek ÖZDEMİR KENT-BÖLGELERDE SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM: İZMİR KENT BÖLGESİ ÖRNEĞİ 38 Seda NAL YARATICI SEKTÖRLER, MEKANSAL YÖNELİMLER: İSTANBUL SİNEMA SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ 39 Doç. Dr. Özlem ÖZ, Yard. Doç. Dr. Kaya ÖZKARACALAR YARATICI ENDÜSTRİLERDE KÜMELENME EĞİLİMİ: İSTANBUL FİLM ENDÜSTRİSİ ÖRNEĞİ 40 Dr. Evrim ÖZKAN TÖRE METROPOLİTEN ALANLARDA SANAYİ KÜMELERİ, ÜRETİM İLİŞKİLERİ: İSTANBUL DA KUYUMCULUK SEKTÖRÜNÜN MEKANSAL KÜMELENMESİ 41 Yard. Doç. Dr. Bilge Armatlı KÖROĞLU, Yard. Doç. Dr. Çiğdem VAROL, Yard. Doç. Dr. Nihan ÖZDEMİR SÖNMEZ, Yard. Doç. Dr. Tanyel ÖZELÇİ ECERAL EKONOMİK BÜYÜME VE GİRİŞİMCİLİK AKTİVİLERİNDE KÜMELEŞMENİN ROLÜ: TÜRKİYE SANAYİ BÖLGELERİ ÖRNEĞİNDE İNCELEME 42 Ar. Gör. Özer KARAKAYACI İSTANBUL SANAYİ DESANTRALİZASYON SÜRECİNİN BÖLGESEL ANALİZİ 43 Doç. Dr. Ferhan GEZİCİ, Burcu MÜDERRİSOĞLU ENDÜSTRİYEL MEKANDA TEKNOLOJİYE KOŞUT GELİŞİM SÜREÇLERİ: KOCAELİ OTOMOTİV BÖLGESİ 44 Prof. Dr. Nihal ŞENLİER, Ar. Gör. Tayfun SALİHOĞLU SINIRAŞAN SULARIN TAHSİSİNDE TARIM VE ENERJİ POLİTİKALARI: FIRAT VE DİCLE HAVZALARI ÖRNEĞİ 45 Yard. Doç. Dr. Mehmet KÜÇÜKMEHMETOĞLU SİT KISITI ALTINDA OPTİMUM ARAZİ KULLANIM DAĞILIMININ BELİRLENMESİ 46 Ar. Gör. Ersin TÜRK, Doç. Dr. H. Murat ÇELİK SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA UYGULAMALARININ ÇEVRESEL VE TOPLUMSAL-MEKANSAL ETKİLERİ KAPSAMINDA YEREL SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA STRATEJİLERİ İÇİN İLKE VE YÖNTEMLER ÜZERİNE BİR TARTIŞMA 47 Murat ÇEVİK İSTANBUL DA YEŞİL ALANLARIN BÖLGESEL DAĞILIMININ ANALİZİ 48 Yard. Doç. Dr. Yıldız AKSOY, Prof. Dr. Vedia DÖKMECİ TEMEL ÇARPANI VE NÜFUS BÜYÜKLÜĞÜ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: TÜRKİYE DE İLÇE DÜZEYİNDE AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA 49 Yard. Doç. Dr. Kemal Mert ÇUBUKÇU TÜRKİYE DE BÖLGESEL GELİŞME İÇİN BÖLGESEL REKABET GÜCÜ ANALİZİ 50 Ar. Gör. Ayşe Nur ALBAYRAK, Prof. Dr. Gülden ERKUT BÖLGESEL GELİŞMEDE ULUS-DEVLETİN ROLÜ: YILLARI ARASI KAMU YATIRIMLARI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME 51 Yard. Doç. Dr. Tolga LEVENT, Öğr. Gör. Dr. Yasemin SARIKAYA LEVENT GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ: TÜRKİYE NİN BÖLGESEL KALKINMA PRATİĞİNDE ÖNEMLİ BİR ADIM MIDIR? YOKSA HATA MIDIR? 52 Yard. Doç. Dr. Mustafa Oğuz SİNEMİLLİOĞLU ANAYASA MAHKEMESİ KARARI IŞIĞINDA TÜRKİYE DE (BÖLGE) KALKINMA AJANSLARI 53 Dr. Bilal ŞINIK KÜMELENME, BÖLGESEL KALKINMA VE KALKINMA AJANSLARI 54 Suna Senem YAŞAR, Filiz MOROVA İNELER 16

13 AB BÖLGESEL POLİTİKASI REFORM SÜRECİNİN TÜRKİYE YE ETKİLERİ 55 Burcu M. DİRAOR İSTATİSTİKİ BÖLGE BİRİMLERİ SINIFLANDIRMASI NIN BÖLGESEL İSTATİSTİKLER VE BÖLGESEL POLİTİKALAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 56 Ahmet ÖZTÜRK DİNAMİK BİR BÖLGE PLANLAMA SÜRECİ 57 Işıl NADİRE YENER KENTLEŞME ŞURASININ ARDINDAN: BÖLGE PLANLAMA KONUSUNDAKİ YAKLAŞIM VE ONERİLERİ YENİ BÖLGESEL SOYLEMLER VE ULUSLARARASI DUZENLEMELER BAĞLAMINDA YENİDEN OKUMAK 58 Prof. Dr. Ayda ERAYDIN İSTANBUL DA SAĞLIK İLE İLGİLİ HİZMETLER SEKTÖRÜNÜN YERSEÇİM EĞİLİMLERİ 59 Yard. Doç. Dr. Yiğit EVREN, Müge YORGANCI, Nihan TURAN, Yeşim DOĞAN İSTANBUL UN İÇ DİNAMİKLERİNİN EMLAK DEĞERLERİ AÇISINDAN ANALİZİ 60 Tuğba ŞENTÜRK, Prof. Dr. Vedia DÖKMECİ, Pınar ÜNAL MANZARA SAHİPLİLİĞİNİN KONUT FİYATINA ETKİSİNİN HEDONİK FİYAT YÖNTEMİ İLE MODELLENMESİ: İZMİR YEDİGÖLLER REKREASYON ALANI ÇEVRESİNE İLİŞKİN AMPİRİK ÇALIŞMA 61 Ahsen Derya ABAYHAN, Yard. Doç. Dr. Kemal Mert ÇUBUKÇU SOSYO- EKONOMİK GÖSTERGELERİN ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNE ETKİSİ 62 Ar. Gör. Esra DEMİRCİOĞLU, Prof. Dr. Vedia DÖKMECİ KIRSAL KALKINMA AÇISINDAN SOSYAL SERMAYENİN ÖĞELERİ 63 Ar. Gör. Dr. Tuba İNAL ÇEKİÇ YARATICI KAPASİTE VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KIRSAL GELİŞME 64 Ar. Gör. Aliye Ahu GÜLÜMSER, Doç. Dr. Tuzin Baycan LEVENT, Prof. Dr. Peter NİJKAMP POLİTİKALARIN ÖNEMİ VE TÜRKİYE İÇİN ÖNERİLER 65 Ar. Gör. Cem Okan TUNCEL, Ar. Gör. Hasan Bakır TUNCEL KIRSAL KALKINMADA YENİLİKÇİ BİR HİZMET SUNUM MODELİ: KÖYDES PROJESİ ÖRNEĞİ 66 Özcan TÜRKOĞLU POSTER BİLDİRİLERİ TÜRKİYE DE BÖLGESEL PLANLAMA ÇALIŞMALARINA BİR ERKEN ÖRNEK: TRAKYA UMUMİ MÜFETTİŞLİĞİ NİN KIRSAL KALKINMA UYGULAMALARI ( ) 67 Ar. Gör. Zeynep ERES BÖLGESEL DENGESİZLİK VE KONUT GÖSTERGELERİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRME 68 Ar. Gör. Sevgi GÖRMÜŞ, Doç. Dr. Dicle OĞUZ ŞEHİR, BÖLGE, GELECEK VE ENTEGRESYON 69 Prof. Dr. Seniha ÇELİKHAN, Ar. Gör. Semiha Sultan ERYILMAZ, Ar. Gör. Yaşasın ERYILMAZ ÖZGÜN VE GÜNCEL KOŞULLARINDA TÜRKİYE NİN ÖNERİ BÖLGELERİ 70 Ar. Gör. Dr. Mercan EFE BÖLGESEL DENGESİZLİK VE KONUT GÖSTERGELERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME 71 Yard. Doç. Dr. Mustafa Oğuz SİNEMİLLİOĞLU BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN KENT MEKANLARI KENT PLANLAMASINDAKİ ÖNEMİ 72 Bahriye TUNÇ, Uğur ŞENARSLAN KOCAELİ BELEDİYESİ SARAYBAHÇE BELDESİ NİN DEPREM SONRASI YILLARI ARASI KENTSEL GELİŞİM HAREKETLERİNİN İNCELENMESİ 73 Tuğba AKDENİZ, Prof. Dr. Seniha ÇELİKHAN 2023 YILI HEDEFLİ 2006 VE 2009 YILI İSTANBUL ÇEVRE DÜZENİ PLANLARININ NÜFUS DAĞILIMLARININ MODELLENMESİ 74 Yard. Doç. Dr. Darçın AKIN, Aysun SARI, Olgun ÇALIŞKAN 17

14 18

15 ÖNSÖZ Türkiye de bölge bilimi alanında bir tartışma platformu olarak önemli bir boşluğu dolduran ulusal bölge bilimi/bölge planlama kongrelerinin on üçüncüsü bu yıl Mart 2010 tarihlerinde Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü tarafından düzenlenecektir. Kongrenin amacı bölge bilimi alanında çalışan araştırmacıları, bilim insanlarını, kamu görevlilerini, sivil toplum kuruluşlarını, serbest plancı ve ilgili tüm alanlarda uğraş veren meslek adamları ile öğrencileri, deneyimlerini paylaşmak ve yeni fikir ve bulguları tartışmak üzere buluşturmaktır li yıllardan başlayarak ekonomi, coğrafya, sosyoloji, antropoloji ve siyaset disiplinlerinin kesiştiği bir alanda gelişen bölge bilimi, eşitsizliğe duyarlı güçlü ulus devlet anlayışının şemsiyesi altında, refah devletinin krizine dek parlak bir dönem geçirmiştir li yıllardaki paradigma kırılması hem ulusal kalkınma anlayışından, hem de ulus devlet içinde tanımlanan bölgesel gelişme yaklaşımından uzaklaşan politikaları doğurmuş, bu gelişme bölge biliminde konvansiyonel kapsam ve yöntemlerin yetersiz kaldığı gerçeğini ortaya çıkarmıştır lar ise bölge biliminin yeni bir anlayışla canlanmasının on yılı olmuştur. Çok sayıda epistemolojik duruşun filiz verdiği bu dönemde, ulus devletin rolü evrim geçirmiş, kamu alanının yeni aktörleri olarak sivil toplum kuruluşları önem kazanmış ve bölgesel gelişme, yenilikçilik, buluşçuluk ilkelerine dayanan içten gelişmeci bir anlayışın üzerinde yükselmiştir. Ekonomik gelişmenin aracı olarak bölgeyi yeniden keşfeden bu anlayış, neo-liberal ekonomi politikaları ile mekanı bir arada ele alan, üretim süreçlerindeki küresel yeniden yapılanma ve post-fordizm tartışmalarından beslenerek bölge kavramına hem ekonomik, hem de politik açıdan yeni anlamlar yükleyen bir duruşu simgelemektedir. Bu bağlamda günümüzde bölge, bir yandan politik yeniden yapılanmanın uygulama ölçeği olarak yeni görevler üstlenirken, diğer yandan kendi sınırları içinde gerçekleşen ekonomik aktivitelerin izlendiği, sosyal, ekonomik ve politik kararların tartışıldığı bir zemin; hem ulusal hem de ulus üstü alanda kendi çıkarlarını savunan bir aktör olarak algılanmaktadır. Türkiye de bölgesel eşitsizlik sorununun giderilmesi için bölge planlamasının gereğine işaret eden tavır 1960 lı yıllarda, Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı nın hazırlanmasıyla, akademik çalışmalarda ve uygulamalarda güçlü bir biçimde yer almıştır. Bölgesel eşitsizliği azaltmak üzere ilk plan dönemlerinde dengeli kalkınma modeli izlenmiştir. Bu model çerçevesinde az gelişmiş bölgelere kaynak aktarılmasını sağlamak, kaynakların coğrafi dağılımını devlet eliyle düzenlemek üzere kurumsal yapılanmaya girişilmiştir. Bu amaçla, devlet kurumları içinde bölge planlama birimleri kurulmuş, yabancı uzmanlar davet edilmiş, yerli uzmanlar yetişmesi için yurt dışına elemanlar gönderilmiştir. Ancak, daha sonra dengeli kalkınma politikalarının terk edilmesiyle birlikte bölge planları da, korku siyasetinin yüklediği yan anlamlarla birlikte terk edilmiş, ilgili kurumsal yapı da dağıtılmıştır li yıllarda yükselen küreselleşme söylemi içinde güçlenen neo-liberal akım bölgeler arası gelişme farklarını tümüyle yarışmacı bir çerçeve içine yerleştirmiştir. Bölge bilimi ve bölge planlama yazınında bölgesel eşitsizlik sorunsalı, üçüncü paradigma içinde yarışmacı bölgeler, öğrenen bölgeler, içsel kalkınma, yerelleşme gibi kavramlarla çözümlemiştir. Eleştirel yaklaşımı benimseyen yazarlar ise bu kavramlarla beslenen çözümlemelerin ve onlara dayanan liberal politikaların eşitsizliği gidermek bir yana, arttıracağına işaret etmişlerdir. Bu tartışmaların öncülüğünü yapan ülkelerde stratejik planlama anlayışı ve ilişkili kurumsal yapılanmayla yeni bir bölge planlaması yaklaşımı hayata geçirilmiştir. Türkiye nin bölgesel gelişmişlik farklarına yaklaşımı 1990 lı yıllardan bu yana, bir yandan yerel siyasal koşulların gerçekliği öte yandan AB ye uyum sürecinde önünde duran reformlar ikileminde yer almaktadır. Ülkenin AB üyeliği için gündemine aldığı yasa tasarıları ve kurumsal yapılanmayla, bölgesel gelişme konusundaki liberal yaklaşıma eklemlendiği söylenebilir yılında patlak veren büyük kriz devletin düzenleyici rolüne, kamu yatırımlarının önemine yeniden dikkat çekmiştir. Başta ABD olmak üzere pek çok ülkede, krizi aşma çabalarıyla bütünleşen bir değişim söylemi gündemdedir. Türkiye de ise siyasal, ekonomik, toplumsal yaşamı derinden etkileyecek açılımlar ve kurumsal düzenlemeler uzunca bir süredir gündemde yer almaktadır. Değişim söyleminin ve yeni bölgesel yaklaşımların bölge bilimindeki çözümleme tekniklerini ve buna bağlı olarak bölge planlama yaklaşımını nasıl etkileyeceği önemli bir tartışma alanı olarak karşımızda durmaktadır. O nedenle, 13. Ulusal Bölge Bilimi/Bölge Planlama Kongresinin ana teması Bölgesel Gelişme için Yapılanma Gündemi olarak belirlenmiştir. Prof. Dr. Ayşe Nur ÖKTEN, Kongre Başkanı 19

16 20

17 1980 SONRASI BÖLGE PLANLAMANIN ROLÜ: TRAKYA ALT BÖLGESİ ÖRNEĞİ Özdemir SÖNMEZ BİMTAŞ, İstanbul Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi Bölge Planlama kavramı, 1960 lı yıllardan başlayarak ülkemiz gündeminde yer almış ve o günden bu güne çeşitli dönemlerde, çeşitli bölgeler için gündeme gelmiştir. Bölge planlamanın etkinliği de bu süreç içinde değişen siyasi, ekonomik, hukuki ve kurumsal yapılarla değişmiş, kimi zaman etkin ve uygulanabilir olurken, kimi zamanda alt ölçekli planlar tarafından bile röper alınmayan yazılı çizili belgelerin ötesine geçememiştir. Bununla birlikte özellikle 1980 sonrası liberal ağırlıklı dünya siyasi ve ekonomik konjonktürüne paralel olarak yapılan kalkınma planlarının konuya ilişkin atıfları ve dönemin hükümetleri tarafından izlenen politikalarda bölge planlarına verilen önem konusunda belirleyici/yönlendirici etmenler olagelmiştir. Bu çalışmada bölgesel ölçekli planlama pratikleri çerçevesinde yakın tarihli çalışmalardan biri olan 2004 yılı Ergene Havzası Alt Bölge Planı ele alınacaktır. Bu bölge, gerek ülke coğrafi yapısı içinde Avrupa ya sınır tek bölge olması, gerek İstanbul gibi güçlü ve başat bir metropoliten alan ile yan yana ve iç içe olması ve gerekse kendi içinde ekonomik gelişmişlik düzeyi açısından oldukça farklı yerleşmeleri bünyesinde bulundurması nedeniyle seçilmiştir. Bu çalışmadaki değerlendirmeler dönemin yasaları, kurumları, politikaları ve diğer yönlendiricileri çerçevesinde ele alınacak, olumlu ve olumsuz yönleri ile birlikte ortaya konmaya çalışılacaktır. Ayrıca ve daha önemlisi bu plandan sonra tüm alt bölge yerleşmelerinde yapılan alt ölçekli planlar irdelenerek üst planla karşılaştırılarak değerlendirilecektir. Buna ek olarak 2009 tarihinde onaylanan revizyon planı irdelenerek, gerekçeleri, ilkeleri, amaçları ve hedefleri ile birlikte olumlu ve olumsuz yönleri ile değerlendirilmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Bölge Planlama, yasalar, kurumlar, Trakya bölgesi, alt ölçekli planlar, katılım 21

18 İSTANBUL VE MARMARA BÖLGESİ NDE MEKANSAL PLANLAMA DENEYİMLERİ VE ÇIKARILAN DERSLER Ulaş AKIN Burcu ATAOĞLU Funda KARATAY EVREN Özge İMREK Elif KISAR KORAMAZ Seçil ÖZALP BİMTAŞ, İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi İBB tarafından kurulan İMP (Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi) ile birlikte İstanbul'da üst ölçekli planlama konusu gündeme oturmuş, yılları arasındaki gelişmeler ile yılları arasındaki revizyon çalışmaları ile hem kentsel hem de bölgesel ölçekte planlama adına yok sayılamayacak bir deneyim alanı olarak yorumlanabilir hale gelmiştir. Bilimsel araştırmalar ile uygulamacıları bir araya getiren "yeni bir planlama anlayışı" sadece İstanbul'u değil tüm Marmara Bölgesi'ni kapsayan bir bölgesel gelişme çerçevesi ışığında, farklı düzey ve düzlemlerdeki geribildirim ve eşgüdüm süreçlerini kapsamaktadır. Bu bildiri yılları arasında İstanbul merkezli yaşanmakta olan üst ölçekli planlama deneyimleri ve bunların açılımlarını bütüncül bir bakış açısıyla ortaya koyarak sürecin bütününden derslerin çıkarılmasını amaçlamaktadır. Sürecin odağında bulunan İMP nin gerek kamuoyu gerekse akademik çevrelerde net bir karşılık bulamaması, İMP nin organizasyonel yapı ve gelişiminin sağlıklı bir şekilde ortaya konması gerekliliğini beraberinde getirmiştir. Bildiri kuramsal ve kavramsal netliğin ortaya konulmasının ardından, organizasyonel düzlemdeki analiz ve bulguları paylaşmaktadır. Bunu takiben Marmara Bölgesi bütünü, İstanbul İli, Bilecik İli ve Trakya Alt Bölgesi örneklerinde aktarılan üst ölçekli planlama deneyimleri sıralanmaktadır. Bildirinin sonuç bölümünde güncel gelişmeler ışığında bundan sonra atılacak adımlar, çıkarılan dersler çerçevesinde tartışmaya açılmıştır. Çalışma birincil kaynak veriler üzerinden; politika ağlarında belirsizlik kuramsal çerçevesi kapsamındaki analizlere dayanmaktadır. Bu doğrultuda, yasal ve kurumsal çerçeve ile yönetişim konularında açılımlar gerçekleştirilmektedir. Anahtar Kelimeler: Marmara Bölgesi, İstanbul, üst ölçekli planlama, yönetişim 22

19 2023 YILI HEDEFLİ İSTANBUL İLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANININ NÜFUS VE İSTİHDAM DAĞILIMLARININ MODELLENMESİ Yard. Doç. Dr. Darçın AKIN Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Bir kentsel alana yerleşecek yeni nüfusun hangi bölgelerde ya da alt merkezlerde yerleşeceğinin modellenmesinde, temel sektörün büyüklüğü ve bu sektöre dayalı hizmet sektörünün büyüklüğünü dikkate alan Lowry-Garin modeli ile, İstanbul un 2023 yılı nüfus ve hizmet sektörü istihdam büyüklükleri modellenmiştir. Temel işgücü büyüklüğüne, işgücüne erişim uzaklığına ve yerleşime açık boş alanların büyüklüğüne bağlı bu modellemede, bir kentsel alanda oluşacak yeni nüfustan en fazla oranı, işyeri alanlarına en yakın ve yerleşime açık en fazla boş alanı olan bölgeler alacaktır. Bu modelde İstanbul için oluşturulmuş 451 trafik analiz zonu için öngörülen 2023 yılı işgücü değerleri, yerleşime uygun konut alanı büyüklükleri (ha) ve bölgeler arasındaki uzaklıklar (mesafe, km) kullanılmıştır ve 2023 yılı nüfus tahmini değerleri ve bölgeler arası uzaklık (km) değerlerine göre kalibre edilen model ile 2023 yılı planı alt bölge nüfusları hesaplanarak, 2009 yılı tasdikli planın bölgesel nüfus dağılımları irdelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Çevre düzeni planı, nüfus dağılımı, temel sektör, Lowry-Garin modeli, konut alanları, alansal dağılım. 23

20 BİLGİ EKONOMİSİ VE KENTLER BAĞLAMINDA İSTANBUL UN ÇOK VİZYONLU GELİŞİMİ VE PLANLAMA STRATEJİLERİ Öğr. Gör. Dr. Cem BEYGO İstanbul Teknik Üniversitesi Ulaş AKIN BİMTAŞ, İstanbul Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi Bilgi ekonomisi ve bilgi toplumunun kentsel bölgeler ile ilişkisinin odaklanıldığı Avrupa da yapılan karşılaştırmalı araştırmalarda, kentsel gelişme stratejilerinin uygulanmasında farklı sektörel politikaların bütünleşik bir yaklaşımla ele alınmasının stratejik önemi vurgulanmaktadır. Farklı kentlerin yönetişim yapıları ve karar alma mekanizmalarının etkin ve etkililiği ile kentleri bütünleşik gelişme vizyonları ve kentlerin ekonomik performansları arasında mantıksal bir bağ bulunmaktadır. İstanbul un yılları arasında deneyimlediği planlama süreci geniş kapsamlı akılcı planlama eğitimi ürünü eski ve yeni kuşak plancılar, harita mühendisleri, mimarlar, inşaat mühendisleri, yerbilimleri uzmanlarının bir arada yürüttükleri sektörel araştırmalara dayanan bir bilgi altyapısı üzerine inşa edilmiştir. Bilimsel bilgi altyapısı ile uygulamacı teknik ve siyasi yetkililere ek olarak ekonomik sektörler ile uzun soluklu görüşmelere dayandırılan karar geliştirme çıktı olarak bir vizyon demeti ortaya koymakla birlikte bölgesel ölçekteki ulaşım ve altyapı projeleri ile ulusal ölçekte hazırlanan İstanbul a özgü gelişme vizyonları bu çeşitliliği ilk bakışta arttırmaktadır. Her ne kadar sekörel, bölgesel ve coğrafi bütünleşik bir planlama perspektifi ile çevresel öncelikler ile hazırlanan mekansal planlama pratikleri finans merkezi vizyonunu kapsayan bir çerçeve ortaya koysa da bu dinamik yasal, yönetsel, kurumsal çevre koşullarında net ve üzerinde mutabakat sağlanmış bir İstanbul gelişme vizyonu bulunmamakta ancak farklı vizyon bileşenleri ve stratejileri ortaya konulmakta ve uygulanmaktadır. Bu bildiride kentler ve bilgi ekonomisi bağlamında yapılan araştırmalar ışığında İstanbul un çok vizyonlu gelişimi yaklaşımları açıklanmıştır. Bulgular, İstanbul Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda hazırlanan İl Çevre Düzeni Planı ve revizyonu ile kurumsal düzeyde Büyükşehir Belediyesi Startejik Planı ve revizyonu, İstanbul İl Özel İdaresi Stratejik Planı, OECD İstanbul Metropoliten Alan Çalışması, İstanbul Finans Merkezi Projesi süreçlerindeki gelişme vizyonları ve buna bağlı stratejilerin karşılaştırmalarına dayanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Bilgi ekonomisi, yönetişim, planlama pratikleri 24

21 BÖLGESEL KALKINMA AJANSLARININ KIRSAL KALKINMADAKİ ROLÜ VE ETKİLERİ: İNGİLTERE ÖRNEĞİ Özlem ASLAN Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, TAU Genel Müdürlüğü, Kırsal Alanlar Daire Başkalığı Yard. Doç. Dr. Çiğdem ÇİFTÇİ Selçuk Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Konya Güçlü bir ulusal ekonomiyi ve halkının refahını arzulayan ülkeler; bölgeler arası sosyo-ekonomik eşitsizliğin üstesinden gelebilmek, gelir dağılımını düzenlemek ve yerel kalkınmayı sağlamak için yoğun bir şekilde politikalar üretmişlerdir. Ülkelerde yaşanan bu tür içsel faktörler ile yönetim mekanizmalarının yapısında ve yönetim anlayışında yaşanan dışsal değişimler, Bölgesel Kalkınma Ajansı (BKA) gibi yeni kurumsal modellerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Özellikle BKA ların üstlendikleri bölgesel ekonomik gelişme rolleri, yerelde kırsal kalkınma faaliyetlerini de yönlendirmektedir. BKA ların, Avrupa Birliğinin bölgesel politikaları etkisi ile Avrupa ülkelerinde yoğunlaştığı görülmektedir. İngiltere; uzun yıllardır yerelleşme çalışmaları yapmakta ve kamu politikasında bölgesel eşitsizliklerin giderilmesi için büyük çabalar harcamaktadır. Çalışmada İngiliz BKA larının yerelleşmede etkin politikalarından olan kırsal kalkınma hedefleri incelenecektir. İngiltere de dokuz ajans bulunmaktadır. Ancak benzer nitelikte ve ortak özellikte olan, yaygınlaşabilen prototipte sekiz ajans çalışmaya konu edilmiş, Londra Kalkınma Ajansı, bulunduğu bölgenin kırsal yapısı itibari ile çalışma kapsamı dışında tutulmuştur. Ajansların kırsal kalkınmadaki rolleri ve etkileri; literatüre ve 8 ajans ile yapılan anket çalışmalarına göre incelenmiştir. Henüz çok yeni bir uygulama olan ülkemiz BKA ları kırsal alanları, temsiliyette ve kalkınma stratejilerinde ikincil öncelikte gördüğünden; İngiltere özekli sorgulamaya dayalı araştırmamız bu konudaki uygulamalara yol gösterici bir rehber olabilecektir. Anahtar Kelimeler: Bölge Kalkınma Ajansı (BKA), İngiliz BKA ları, Kırsal Kalkınma 25

22 SÜRDÜRÜLEBİLİR BÖLGESEL GELİŞİM AÇISINDAN KIRSAL ALANLARIN ALMANYA ÖRNEĞİNDE İNCELENMESİ Yard. Doç. Dr. Yaşar Bahri ERGEN Asya Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Ar. Gör. Barış ERGEN Bozok Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Ar. Gör. Mustafa ERGEN Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Sürdürülebilir gelişimin üç ana başlığı vardır, bunlar ekonomik ekolojik ve sosyal sürdürülebilirliktir. Bölgesel gelişimde mekansal gelişimin sağlanması için sürdürülebilirlik gerekli bir kavramdır. Kırsal alanlar ekonomik yapı, gelişme potansiyeli, tarım, orman ve turizme olan uygunlukları ve altyapıları açısından çeşitlilik göstermektedir. Günümüzde kırsal alanlarda yaşanan sosyo-ekonomik ve ekolojik sorunların yanında önemli bir sorun da kentsel aglomerasyon etkisiyle kırsal alanların niteliğini kaybetmesidir. Özellikle endüstri, ulaşım, ikinci konut, ticaret gibi fonksiyonlar kırsal alanların nitelik kaybını arttırmaktadır. Kırsal alanlar kentsel alanlara nüfus veren yerleşimler olduğu gibi kentsel yerleşimlere göre daha az yatırım alan bölgelerdir. Bu yapı ülke içerisinde sürdürülebilir bölgesel gelişim açısından kırsal alanları hassas kılmaktadır. Almanya federal bir ülke olarak 16 eyalete sahiptir. Her eyalet Federal Mekansal Planlama Yasası (Raumordnungsgesetz) çerçevesinde bölge planlarını yapmaktadır. Bu bölge planlarının ülke çapında birbirleri ile uyumunu ve planların kararlarının bütünlüğü ile mekansal uygunluğunu, Bina ve Bölge Planlama Almanya Federal Bürosu (Bundesamt für Bauwesen und Raumordnung) kurumu yapmaktadır. Aynı kurum sınır bölgeleri planlarını ve Avrupa Birliği ile yapılan mekansal planların uyumunu sağlamaktadır. Almanya da bölgesel gelişim açısından yaşanan en önemli sorun Doğu Almanya ve Batı Almanya nın 1990 yılında birleşmesinden sonra yaşanan standartların, ekonomik gelişmişlik düzeyinin, sosyal yapının uyumsuzluğudur. Federal devlet bu eyaletlerin bölgesel gelişimindeki yaşam standartlarını, ekonomik gelişimini, sosyal yapısının ve ekolojik yapısının eyaletlerin birbirleriyle uyumlu olmasını sağlamaya çalışmaktadır. Bu çalışmada sürdürülebilir gelişim açısından Almanya bütününde kırsal gelişimde sorunlar, mekansal kategoriler, işsizlik, kırsal alanların ekonomik gelişimi, kırsal alanların yerleşim yapısının gelişimi açısından haritalarla incelenerek Almanya nın bölgesel gelişim stratejileri üzerinde durulacaktır. Sonuç olarak bu çalışmada Almanya Mekansal Planlama sistemi açıklanarak, Almanya örneğinde sürdürülebilir gelişim açısından kırsal alanların önemi vurgulanacaktır. Bu bağlamda çalışmanın amacı bölge planlama çalışmalarına Almanya örneğinde katkılar sunarak bölge planlama çalışmalarına sürdürülebilirlik ve kırsal alanlar açısından bir bakış açısı kazandırmaktır. 26

23 KIRSAL YERLEŞMELERDEKİ TARIM ODAKLI GELİŞME EĞİLİMİNE İLİŞKİSEL YAKLAŞIM: AYDIN ÖRNEĞİ Ar. Gör. Dr. Ebru SEÇKİN Ar. Gör. Senem KOZAMAN SOM Yıldız Teknik Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Türkiye de bölgesel kalkınma ajanslarının kurulması, İstatistiki bölge birimlerinin oluşturulması, AB ye uyum sürecinde uluslararası fonlardan yararlanmak için çerçeve planlarına ihtiyaç duyulması, il ve alt bölge ölçeğinde çevre düzeni planlarının yapılması gibi konuları gündeme getirmiş, bölgesel gelişme için Devlet Planlama Teşkilatı ve Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından planlar hazırlanmaya başlanmıştır. Bölge planları, doğal, beşeri, sosyal, kültürel ve ekonomik kaynakları ve potansiyelleri değerlendirerek, kalkınma amaçlı sektörel gelişmeleri yönlendirmekte, sürdürülebilirlik ve katılım ilkelerini benimseyerek aktörler arası işbirliğini sağlamakta, alt ve üst ölçekli planlara girdi oluşturacak politikaları, alt bölge planlama alanlarını ve eylem projelerini içermektedir. Dolayısıyla bölge planlarının alt ölçekli planlara girdi oluşturabilmesi için yerel dinamiklerin de bu ölçekte belirlenmesi gerekmektedir lı yıllardan itibaren, bölgesel gelişmeye ilişkin makro düzeydeki kuramların mikro düzeyde yeterli dayanakları olmamasından dolayı, ölçekler arasındaki bu kopukluğu gidermek üzere yeni bir yöntemin arayışı içine girilmiştir. Bu bakış açısında mekân ve mekânsal özellikler ihmal edilmekte, mekana, ekonomik ve sosyal süreçleri anlamak için mercek olarak bakılmaktadır. Bu yönde çalışan yazarlar, bölgesel gelişmeyi anlamanın yolu olarak, bölgeye mikro ölçekten bakılması gerektiğini vurgulamaktadır (Maskell, 2001; Bathelt ve Glückler, 2003; Schenk, 2006). Bu bildiri kapsamında da ilişkisel yaklaşım bağlamında kırsal yerleşmelerdeki tarımsal gelişme eğilimleri incelenmiştir. Bu doğrultuda çalışma YTÜ, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Güz Yarıyılı Bölge Planlama Stüdyosunda Aydın İli için yapılan bölge planlama çalışmasındaki verilere dayalı olarak hazırlanmıştır. Aydın daki tarımsal üretim potansiyelini ve yaşanan sorunları anlamak adına bölgesel analiz sürecinde kırsal yerleşmeler de ele alınmıştır. Kırsal yerleşmelerde köy muhtarları ile anket çalışması gerçekleştirilmiş, makro verilerde görünmeyen verilerin yerelden öğrenilerek, bölgesel ölçekte üretilecek stratejiler için girdi oluşturması hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler: Aydın, Bölge Planlama, Kırsal 27

24 TÜRKİYE DE İÇ GÖÇLER: DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ ÖRNEĞİ Yard. Doç. Dr. Yelda Aydın TÜRK, Ar. Gör. Dr. Murat TUTKUN, Selda AL Prof. Dr. Ayşe SAĞSÖZ Karadeniz Teknik Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Karadeniz Teknik Üniversitesi Göç, insanların belirli bir zaman boyutu içerisinde bir yerleşim alanından başka bir yerleşim alanına geçişi olarak ifade edilen göç, bir olgudan daha çok, nedenleri ve sonuçları ile algılanan ve dolayısıyla süreci anlatan bir kavramdır. Diğer ifadeyle göç; insanların yaşadıkları yerleri çeşitli sebeplerle bırakıp başka yerlere, genellikle yaşam şartları daha iyi yerlere gitmesi olarak tanımlanabilir. Göç, genel olarak, iç göç (ülke içi) ve dış göç (ülkeler arası) şeklinde meydana gelmektedir. Ekonomik, sosyal ve siyasal nedenlerle ortaya çıkan göçü etkileyen başlıca unsurlar gelir ve istihdamdır. Dolayısıyla göç, genellikle ekonomik yönden az gelişmiş yerlerden gelişmiş yerlere yönelik olarak ortaya çıkmaktadır. Göç hareketinin sebepleri itici ve çekici faktörler olarak tanımlanabilir. İtici nedenler; genellikle olumsuz göç faktörleridir. İtici nedenler arasında; tarımsal toprağın yetersizliği, düşük gelir ve iş olanaklarının sınırlı olması, eğitim ve sağlık hizmetlerinin yetersizliği sayılabilir. Çekici nedenler; kentlerdeki unsurların, bireyleri çekici yönde etkilemesi biçimindedir. Bunlardan en önemlileri, istihdam fırsatı ve yüksek gelirdir. Türkiye de 1950 li yıllardan itibaren başlayan göçlerle kentleşme süreci de hızlanmıştır. Bu süreçte özellikle kırsal alanlardan kentlere doğru hızlı bir iç göç olayı görülmüştür. Bunlar; kır-kent yönündeki göçün yanı sıra, kentten-kente ve kent-kır yönünde olmak üzere üç başlıkta toplanabilir. Göçle birlikte nüfus, belli bölgelerde yoğunlaşmıştır. Ancak, sürekli göçler nedeniyle kentlerin çekim merkezlerinin altyapı yatırımları yetersiz kaldığı gibi, ekonomik ve sosyal sorunlar giderek çoğalmaktadır. Çalışma Alanı ve Yöntem Türkiye de net göçler bakımından belli bölgelerin nüfus kaybettiği görülmektedir.,bunlar; ekonomik yönden geri kalmış, tarımsal yapıya sahip bölgelerdir. Bu bölgeler genellikle ülkenin doğusunda yer almaktadır. Batı da ise gelişmiş bölgeler yer almaktadır. Dolayısıyla, iç göçler doğu-batı yönünde meydana gelmektedir. Bu nedenle iç göçler, özellikle Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerindeki illerde daha fazla görülmektedir. Çalışma alanı olarak seçilen Doğu Karadeniz Bölgesi Türkiye nin doğusunda yer almaktadır ve bölgedeki iller net göç vermektedir. Göç iki şekilde ölçülür: Gayri-safi (alınan) göç ve net (alınan-verilen) göç. Çalışmada, göçün ölçüsü olarak, bir ilin aldığı ve verdiği göç miktarı arasındaki farkın o ilin nüfusuna bölünmesiyle hesaplanan net göç oranı dikkate alınmıştır. İç göçler, Doğu Karadeniz Bölgesi ve Bölge içinde seçilen iller düzeyinde analiz edilmektedir. Ayrıca, bölge ve il düzeyinde gelirin göçe etkisi de irdelenmektedir. Bir ülkede ekonomik gelişme bakımından bölgeler arası farklılığın, il düzeyine yansıdığı bilinmektedir. Örneğin, çalışmanın yapıldığı Doğu Karadeniz Bölgesi nde bazı iller, süreç içinde gelişmiş bir kent konumuna gelirken diğerleri, az gelişmiş bir yapıya sahip olmuştur. Çalışmada, bölgenin kıyı kesiminde yer alan Trabzon, Giresun, Rize ve iç kesimde yer alan Gümüşhane illeri seçilmiştir. Bu illerin seçilme nedeni; Trabzon un bölge içinde ekonomik, sosyal-kültürel, sağlık ve ticaret bakımından bölge merkezi konumunda olması, Giresun,Rize ve Gümüşhane illerinin ise ulaşım ve kentsel hizmetler açısından Trabzon ile en fazla etkileşim içerisinde bulunan iller arasında yer almasıdır. İstatistiki verilere göre Bölgenin iç kesimindeki Gümüşhane ili kıyı kesimde bulunan Trabzon, Rize ve Giresun illerine oranla yaklaşık iki kat daha fazla oranda net göç vermektedir. Trabzon seçilen illerden daha çok nüfus barındırmaktadır. Bunun yanı sıra, seçilen diğer illerden (Giresun,Rize ve Gümüşhane) de belli oranda kent-kent ve kır-kent yönünde göç almaktadır. Ancak, özellikle metropol kentler başta olmak üzere kent-kent ve kır-kent yönünde net göç veren iller arasında yer almaktadır. Çalışmada; Doğu Karadeniz Bölgesinde gözlenen kentleşme olgusu, iç göç hareketleri (bölge içi ve bölge dışı göçler),göçün ne boyutta olduğu (miktarı), niteliği (kır-kent, kent-kent yönünde) saptanarak, göç hareketlerinin neden ve sonuç ilişkileri özellikle ekonomik açıdan bölge ve il düzeyinde ele alınmaktadır. Seçilen iller, sahip oldukları kentsel hizmetler (ticaret, sağlık, eğitim, kültür), gelir düzeyleri ve istihdam fırsatları, tarım topraklarının yetersizliği ve eşitsizliği açısından farklılıklar göstermektedir. Göçün itici ve çekici nedenleri bu bağlamda, analiz edilmektedir. Amaç; iç göçler ile bunu etkileyen etmenler arasındaki ilişkiyi ve bunların göçü ne yönde etkilediğini seçilen bölgesel alanda analiz etmektir. Çalışmada, TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) ndaki nüfus sayımı verileri dikkate alınarak 1980 den başlayıp son nüfus sayımının yapıldığı 2000 yılına kadar geçen süredeki göç verilerinden yararlanılmıştır. İstatistiki veriler, bölge ve il düzeyinde mekansal olarak da analiz edilmiştir. Bu bağlamda seçilen bölge ve illerdeki göç hareketleri ve sebep-sonuç ilişkileri Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) ortamında hazırlanan haritalardan yararlanılarak desteklenmiştir. Anahtar Kelimeler: Kentleşme, İç Göç, Doğu Karadeniz Bölgesi, Göç hareketleri-nedenleri, GIS 28

25 TÜRKİYE DE NÜFUSUN METROPOLİTEN YIĞILMASI Yard. Doç. Dr. Suat ÇABUK Karabük Üniversitesi Öğr. Gör. Dr. Kemal DEMİR Erciyes Üniversitesi Yerleşmelerin sınıflandırmalarda pek çok ölçüt kullanılmaktadır. Bu ölçütler içerisinde en yaygın kullanılanı, nüfus ölçütüdür. Bu çalışmada, metropoliten kentleri tanımlamada kullanılan nüfus ölçütü ( u üzeri nüfus), temel değerlendirme ölçütü olarak ele alınmıştır. Değerlendirmede veri olarak, yılları arasında gerçekleştirilmiş olan genel nüfus sayımı sonuçları kullanılmıştır. Çalışmada, Türkiye de nüfus ölçütüne göre, kentleşmeye ve özellikle de metropolitenleşmeye ilişkin bulgular ortaya konulmuştur. Bu bulgular ışığında, bildiride şu sonuçlara yer verilmiştir; Nüfus ölçütüne göre, Türkiye de metropolitenleşme süreci 1950 sonrasında yaşanmaya başlamıştır yılı verilerine göre İstanbul, Ankara, İzmir Bursa, Adana, Kocaeli ve Gaziantep kentleri Türkiye nin metropoliten kentleri olarak tanımlanabilmektedir. Bu yedi metropoliten kentte toplam kişi yaşamaktadır. Bu değer, Türkiye toplam nüfusunun %36,37 sini ve kentsel nüfusun %50,58 ini oluşturmaktadır nüfus verileri, Türkiye de metropolitenleşme sürecinin artarak yaşandığını göstermektedir. Türkiye de bugünkü nüfus artışı ve göç eğilimi devam etmesi durumunda, 2025 yılına kadar Konya, Antalya, Kayseri, Mersin ve Diyarbakır kentleri de nüfusu geçerek, metropoliten kentler arasına katılacaklardır yılından sonra ise başka bir kentin metropoliten kent düzeyine gelebilme ihtimali bulunmamaktadır. Bu nedenle, Türkiye de metropolitenleşme süreci, bu 12 metropoliten kentin nüfus artışları nispetinde devam edecek ve doygunluk seviyesine ulaşacaktır. Bu süreç, bugün yaşandığı gibi gelecekte de kırsal ve diğer kentsel yerleşme türlerinin (küçük ve orta büyüklükte kentler) aleyhine bir durum oluşturacaktır. Anahtar Kelimeler: Kent, Kentleşme, Metropoliten Alan, Metropolitenleşme, Mega Kent 29

26 TÜRKİYE DE DOĞURGANLIK GEÇİŞİNİN MEKÂNSAL PATERNLERİ BÖLGESEL DÜZEYDE BİZE NELER ANLATIYOR? Ar. Gör. Dr. M. Murat YÜCEŞAHİN Ankara Üniversitesi Türkiye, kendine özgü demografik geçiş modeli ile bu süreci gecikmeli ancak oldukça hızlı yaşayan gelişmekte olan ülkeler arasında tecrübe edinerek küresel demografik geçiş sürecindeki yerini almıştır. Bu sürecin belki de en önemli bölümünü oluşturan doğurganlık geçişi, Türkiye de, geçmişten günümüze, bölgeler arası gelişme farklılıklarına dayalı mekânsal değişim paternleri sergilemiştir. Günümüzde, doğurganlık geçişine öncülük etmiş olan özellikle Kuzeybatı Türkiye nin illeri, demografik geçiş sürecini tamamlamış bulunan gelişmiş ülkelere benzerken, Güneydoğu Türkiye nin illeri doğurganlık düzeyleri ve sergiledikleri demografik geçiş modeli ile geri kalmış ülkeleri ya da bölgeleri anımsatan bir yapıya sahip olmuştur. Bu iki bölge arasında kalan illerin bu süreci oldukça standart ve olağan bir model oluşturarak deneyimlemekte olduğu belirtilebilir. Üstelik ülkede yaklaşık otuz yılda daha da belirginleşen bölgeler arası gelişme farklılıkları, bireylerin üreme davranışında gözlemlenen varyasyonları çeşitli etmenler aracılığıyla, bölgelerin nüfus dinamiklerinde değişimlere neden olarak, daha da artırmıştır. Bu bildirinin amacı, dünya nın farklı bölgeleri arasında olduğu üzere, ülkeler içerisinde de bölgeleri ayırt edici kılan sosyal ve ekonomik yapı farklılıklarına, doğurganlık, mekân ve zaman kavramlarıyla bir yaklaşım getirmek, bu konuda illerin gösterdiği bölgeleşmeleri sorgulamak ve Türkiye de biçimlenmekte olan yeni bölgesel yaklaşımlara katkı sağlamaktır. Bu çalışmanın veri kaynakları, başlıca, Türkiye İstatistik Kurumu (eski adıyla Devlet İstatistik Enstitüsü) tarafından yayınlanan nüfus sayım bültenlerine ve Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü tarafından yayınlanan Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmalarına dayalıdır. Çalışmada, 81 il düzeyinde, doğurganlığın mekânsal paternlerindeki değişimleri göstermek için çeşitli haritalara; illerin farklı dönemlerdeki doğurganlık geçişine girişlerine istinaden toplam doğurganlık hızları ve çocuk-kadın oranlarında meydana gelen değişimleri ampirik olarak göstermek için çeşitli şekillere ve çizelgelere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Bölgesel farklılıklar, demografik geçiş, doğurganlık, nüfus coğrafyası, Türkiye 30

27 YENİ REKABETÇİLİK: KENTSEL YAPABİLİRLİKLER VE KENTSEL OLANAKLAR Öğr. Gör. Dr. Ozan HOVARDAOĞLU Erciyes Üniversitesi. Mimarlık Fakültesi. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Sadece gelişen ulaşım ve iletişim olanakları değil, uluslararası düzeyde nüfus hareketliliklerini kısıtlayan sınırların geçirgenlik seviyelerinin artması, demografik hareketliliklerin akışkanlık hızını özellikle son yirmi yılda oldukça artırmıştır. Böyle bir dönemde, dünyanın birçok bölgesinde, doğruganlık hızlarının azalması ve bu azalmanın bölgeler arasında giderek belirginleşen bir farklılaşma eğilimine girmesi bölgeler arasında özellikle işgücü piyasası açısından giderek keskinleşen farklılaşmaları yaratmaya başlamış görünmektedir. Doğruganlık hızındaki azalmalar ve nüfusun yaşlanması sorunlarını yaşamaya başlayan birçok ülkeyse özellikle göçmen işçiliği teşvik eden politikalarla, uluslararası düzeydeki işgücü hareketliliklerini artırmaktadır. Ancak bu bağlamdaki hareketlilikler, kuşkusuz bunları yaratan insanların yaşam kalitesi artışı beklentileriyle doğrudan ilişkilidir ve istihdam olanaklarının olduğu kadar, yaşam kalitesi olanaklarının da yüksek olduğu kentler, bölgeler ve hatta ülkelerde merkezleşiyor görünmektedir. Farklı bir anlatımla nüfusun azalma ve yaşlanma eğilimine bağlı olarak ortaya çıkan veya çıkabilecek işgücü piyasası daralmalarının tetiklediği işgücü hareketlilikleri, işgücünün yaşam kalitesi beklentilerinden de doğrudan etkilenmektedir. Bu durumda işgücü hareketlilikleri, yaşam kalitesinin daha yüksek olduğu kent ve bölglerde merkezleşme eğilimi gösterebilir. Yaşam kalitesini, kentsel olanakların (urban amenities) bir fonksiyonu olarak görmek, kentler arasında, bunları üretme kabiliyetini odak noktasına alan yeni bir rekabetçiliğin göstergesi olarak görülebilir. Bu çalışma, Türkiye de de son dönemde belirginleşmeye başlayan doğruganlık hızı azalmalarına ve nüfusun yaşlanmasına bağlı bir biçimde önümüzdeki kısa dönemde ortaya çıkabilecek işgücü hareketliliklerini odak noktasına alarak, kentler arasında yeni bir rekabetçilik alanının oluşabileceğine dikkat çekmektedir. Dolayısıyla, bir yandan demografik yapı geçişlerine bağlı bir biçimde oluşan hareketlilikleri analiz ederken, diğer yandan bu geçişlerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilecek ve planlama meslek alanının doğrudan müdahale sınırları içinde kalan yeni bir rekabetçiliği kavramlaştırmayı amaçlar. Anahtar Kelimeler: Türkiye, Doğurganlık Hızı Azalmaları, İşgücü Hareketlilikleri, Kentsel Olanaklar, Yeni Rekabetçilik 31