2012 Yılı Faaliyet Raporu

Transkript

1 2012 Yılı Faaliyet Raporu

2

3 [1] Şirket Profili Ülkemizin kuruluş tarihi itibari ile üçüncü, uzun ürün üretim kapasitesine göre en büyük entegre demir ve çelik fabrikası olan İSDEMİR, 2008 yılında devreye aldığı 3,5 milyon ton/yıl sıcak haddeleme kapasitesi ile Türkiye'nin uzun ve yassı ürün üreten tek entegre tesisidir. İSDEMİR, 3 Ekim 1970 tarihinde Türkiye'nin güneyinde Akdeniz kıyısında, İskenderun'a 17 km mesafede, Payas (Yakacık) yöresinde kurulmuştur. Kurulduğu tarihte sosyal tesisleri ile birlikte toplam 16,75 milyon m 2 alan (fabrika alanı 6,8 milyon m 2 ) üzerine yerleşmiştir yılında 1,1 milyon ton/yıl çelik blum üretim kapasitesi ile işletmeye alınan İSDEMİR, yapılan I. Tevsiatla 1985 yılından itibaren 2,2 milyon ton/yıl üretim kapasitesine çıkarılmıştır. Uluslararası kalite standartlarında Pik, Blum, Kütük, İnşaat Çelikleri gibi uzun mamul üretilmesi amacıyla kurulan İSDEMİR tesislerinde kok - sinter - yüksek fırın - çelikhane - sürekli döküm ve sıcak haddeleme prosesleri ile üretim yapılmaktadır. Ürünler iç piyasa yanında başta Avrupa ve Orta Doğu ülkeleri olmak üzere tüm dünya ülkelerine ihraç edilmektedir. Yapılan Modernizasyon ve Dönüşüm Yatırımları (MDY) ile uzun ürünlerin yanı sıra Ağustos 2008 tarihinden itibaren yassı ürün üretimine de başlanmıştır. İSDE- MİR'in esas ürün gamında pik, kütük, kangal, slab, sıcak haddelenmiş rulo ve levha bulunmaktadır. Bu ürünlerin yanı sıra kok kömürü, oksijen, azot, argon, amonyum sülfat, granüle cüruf, katran ve benzol gibi yan ürünler de elde edilmektedir. İSDEMİR hisselerinin tamamı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından, 31 Ocak 2002 tarihli Hisse Devir Sözleşmesi ile İSDEMİR'de yassı üretime geçilmesine yönelik yatırımların yapılması şartı ile ERDEMİR'e devredilmiştir. ERDE- MİR hisse senetlerinin %46,2'si (Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın sahip olduğu hisselerin tamamı), Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun tarih ve 2005/140 sayılı kararı doğrultusunda; 27 Şubat 2006 tarihinde hisselerinin tamamı OYAK'a ait olan- ATAER Holding A.Ş.'ye devredilmiş olup, sözkonusu devirle beraber İSDEMİR, OYAK çatısı altında faaliyet göstermeye başlamıştır. Halen İSDEMİR hisselerinin %92,91'i ERDEMİR'e, %7,09'u ise İSDEMİR Çalışanları Yardımlaşma Vakfı'na aittir. Sürekli gelişmeyi, yeni teknolojiler kullanarak çevreye olan duyarlılığı ile ürün ve hizmetlerde fark yaratmayı ana ilke kabul eden İSDEMİR'de, 2003 yılı içerisinde planlanan ve 2004 yılı içerisinde başlayan Modernizasyon ve Dönüşüm Yatırımları (MDY) 2012 yılı içerisinde tamamlanmıştır. Başlangıçta 2,2 milyon ton/yıl olan sıvı çelik kapasitesi 5,3 milyon ton/yıl seviyesine çıkarılmış olup uzun ürünün yanı sıra ağırlıklı olarak yassı mamul üretimi yapılmaktadır.

4 [2] MİSYONUMUZ Demir - çelik pazarındaki payımızı sürekli artırmak, kaynaklarımızı etkin ve verimli kullanmak ve paydaşlarımıza olan sorumluluğumuzu yerine getirmektir. VİZYONUMUZ Demir - çelik sektöründe sürekli gelişen bir dünya şirketi olmak. DEĞERLERİMİZ > İş Sağlığı ve Güvenliği > Dürüstlük ve Şeffaflık > Sorumluluk ve Hesap Verebilirlik > Rekabet ve Adalet > Yaratılıcılık ve Katılımcılık > Paydaşların Mutluluğu > Çevreye Duyarlılık > Karşılıklı Saygı ve Sevgi > Şirketini Sahiplenmek ve Özverili Olmak

5 [3] Göstergeler

6 [4] Kilometre Taşları 3 Ekim 1970 İSDEMİR in Kuruluşu 24 Aralık 1972 I. Tevsiat Projesinin Başlaması 1975 I. Kok Bataryasının Devreye Girişi 1975 I ve II Nolu Turbo Jeneratörünün Devreye Girişi 1975 I. Pik Makinasının Devreye Girişi 21 Aralık 1975 I. Yüksek Fırının İşletmeye Girişi 1976 Sinter Tesisleri I. Kademesinin Devreye Girişi Buhar Üretim Tesislerinin I. ve II. Kazanının Devreye Girişi I,II ve III Nolu Oksijen Üretim Tesislerinin Devreye Girişi I, II ve III Nolu Turbo Körük Tesislerinin Devreye Girişi 1977 II. Kok Bataryasının Devreye Girişi 1977 Çelikhane I. ve II. Konvertörün Devreye Girişi 1978 Kangal Haddehanesinin Devreye Girişi 20 Ocak 1979 II. Yüksek Fırının Devreye Girişi 1984 Çelikhane III. Konvertörün Devreye Girişi 1984 Sinter Tesisleri II. Kademesinin Devreye Girişi Buhar Üretim Tesislerinin III.-IV ve V. Kazanının Devreye Girişi III - IV ve V Nolu Turbo Jeneratörlerin Devreye Girişi 05 Eylül 1985 III. Yüksek Fırının Devreye Girişi 1985 III. Kok Bataryasının Devreye Girişi IV-V Nolu Turbo Körük Tesislerinin Devreye Girişi 1986 IV. Kok Bataryasının Devreye Girişi IV ve V Nolu Oksijen Üretim Tesislerinin Devreye Girişi 1991 Kangal Haddehanesinin Modernizasyonu Temmuz - Ekim 1993 Elektrikli ve Kimyasal Pota Metalurji Tesislerinin Devreye Girişi 31 Ocak 2002 Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Tarafından İSDEMİR Hisselerinin ERDEMİR e Devri 14 Aralık 2002 ERDEMİR Tarafından İSDEMİR Hisselerinin %11 inin Çalışanların Yararlandırılması Amacıyla İSDEMİR Çalışanları Yardımlaşma Sandığı Vakfı na Bedelsiz Olarak Devri 30 Aralık 2002 Vakfa Devredilmiş Hisselerin Çalışanlara Dağıtımı 21 Ağustos 2003 I Nolu Kütük Döküm Makinasının Devreye Girişi 31 Ekim 2003 II Nolu Kütük Döküm Makinasının Devreye Girişi 24 Nisan 2004 Kangal Haddehanesi Modernizasyonunun Ticari İşletmeye Alınışı 18 Mayıs 2004 Demineralize Su Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 27 Şubat 2006 ERDEMİR Hisselerinin -OYAK'a Ait Olan- ATAER Holding A.Ş. ye Devredilmesi 28 Şubat 2006 Yüksek Fırın Gazı Gazometresinin İşletmeye Alınması 20 Nisan 2006 İsdemir de Doğalgaz Kullanımına Başlanması 08 Haziran 2006 Kok Gazı Gazometresinin İşletmeye Alınması 12 Temmuz 2006 VI. Hava Ayrıştırma Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 15 Eylül 2006 Liman EF ve DE Rıhtımı İle 2 Adet Liman Vinci Yatırımının Tamamlanması 06 Ekim 2006 VII. Kireç Fabrikasının Devreye Alınışı 02 Kasım 2006 I. Slab Döküm Tesisinden İlk Slabın Alınışı

7 [5] 24 Ocak 2007 I. Slab Döküm Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 13 Şubat 2007 III. Yüksek Fırının Modernizasyonu ve Tesisin Ticari İşletmeye Alınışı 18 Haziran 2007 Çelikhane Modernizasyonu Kapsamında Pota Fırınının Devreye Alınması 12 Eylül 2007 VI. Turbo Körük Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 22 Eylül 2007 Çelikhane Modernizasyonu Kapsamında I. Konvertörden İlk Dökümün Alınışı 23 Ekim 2007 Cüruf Tumba Tesisinin Devreye Alınışı 07 Kasım 2007 Yeni Kükürt Giderme Tesisinin Devreye Alınışı 15 Kasım 2007 Pulvarize Kömür Enjeksiyon (PCI) Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 30 Kasım 2007 V. Kok Bataryasında İlk Kokun Üretilmesi 28 Aralık kv EİH ve Şalt Tesisi Projesi Kapsamında Ünitelere Enerji Verilmesi 11 Şubat 2008 VI. Kok Bataryasında İlk Kokun Üretilmesi 14 Şubat 2008 II. Slab Döküm Tesisinde İlk Dökümün Gerçekleştirilmesi 22 Şubat 2008 Kok Yan Ürünler Tesisleri Modernizasyonunun Tamamlanması 05 Mart 2008 Kömür Hazırlama Tesisi Modernizasyonunun Tamamlanması 12 Mart 2008 Turbo Jeneratör Modernizasyonunun Tamamlanması 24 Mart 2008 VIII. Kireç Fabrikasının İşletmeye Alınışı 11 Haziran 2008 Kok Manipülasyon Tesisi Modernizasyonunun Tamamlanması 28 Haziran 2008 Liman Taramanın Tamamlanması 07 Temmuz 2008 VII. Hava Ayrıştırma Tesisinin İşletmeye Alınışı 29 Temmuz &2 Slab Isıtma Fırınlarından İlk Üretimin Alınması 31 Temmuz 2008 Scada Sisteminin Devreye Alınışı 02 Ağustos 2008 Sıcak Haddehane Tesisinde İlk Bobinin Üretimi 15 Ağustos 2008 Atıkların Değerlendirilmesi-Toz Toplama Sisteminin Ticari İşletmeye Alınışı 17 Ekim 2008 VI ve VII Nolu Buhar Kazanlarının Ticari İşletmeye Alınışı 01 Kasım 2008 Sıcak Haddehane Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 01 Aralık 2008 II. Slab Döküm Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 01 Aralık 2008 Cevher Hazırlama ve Harmanlama Tesisi Modernizasyonu 01 Aralık 2008 Limanda ilave 2 adet Kargo Vincinin Ticari İşletmeye Alınışı 31 Aralık 2008 Hurda Hazırlama & Skal Kırma Tesisinin Ticari İşletmeye Alınışı 07 Temmuz 2009 Servis Suyu Temini Projesinin Ticari İşletmeye Hazır Olması 16 Eylül 2009 Çelikhane Modernizasyonu Kapsamında II. Konvertörden İlk Dökümün Alınışı 19 Ekim 2009 Makas ve Dilme Hatları Ticari İşletmeye Alınışı 06 Aralık 2010 Çelikhane Modernizasyonu Kapsamında III. Konvertörden İlk dökümün Alınışı 28 Haziran Sinter Fabrikasından İlk Sinterin Alınışı 19 Ağustos Yüksek Fırından İlk Dökümün Alınışı 17 Eylül 2011 Mevcut Kazanların Otomasyon Sisteminin Ticari İşletmeye Alınması 03 Ekim Sinter Fabrikasının Ticari İşletmeye Alınışı 01 Kasım Yüksek Fırının Ticari İşletmeye Alınışı 26 Haziran Kok Bataryasından İlk Üretimin Alınması 29 Eylül Maden Çukurunun Devreye Alınması 26 Ekim 2012 Kükürt Giderme İyileştirmeleri Projesinin Devreye Alınması

8 [6] Yönetim Kurulu Başkanı Mesajı Yavaşlayan çelik piyasalarına rağmen dünyada kar eden sayılı çelik üreticilerinden biriyiz. Sayın Ortaklarımız, 2012 yılında devam eden ekonomik durgunluk ve bölgesel çalkantılar dünya çelik tüketimini de olumsuz etkiledi ve 2011 yılında %6,8 artmış olan dünya çelik üretimi 2012 yılında sadece %1,2 artarak 1,55 milyar tona yükseldi. Öne çıkan bir başka gelişme de çelik üretim ve tüketiminin bölgesel bazda büyük farklılıklar göstermesi oldu. Gelişmekte olan ülkeler biraz yavaşlama ile de olsa dünya çelik üretimindeki paylarını yükseltirken, gelişmiş ülkeler talep daralması nedeniyle üretimlerini artırmakta zorlandılar. Dünya genelinde yaşanan ekonomik durgunluk, küresel arz fazlası ve yaşanan hammadde ve nihai mamul fiyat dalgalanmaları nedeniyle 2012 yılında birçok çelik üreticisi karlılığını koruyamadı ve başta Avrupa olmak üzere bazı bölgelerdeki tesisler üretimlerini durdurma kararı aldı. Demir çelik üretiminin, ekonomi ve sanayi gelişimine katkısının öneminin bilinciyle yurt dışında bazı ülkeler yerli demir çelik sektörlerini korumak ve desteklemek amacıyla tedbirler almaya yöneldiler. Türkiye, zorlu geçen 2012 yılında ham çelik üretimini %5,2 artırdı ve 35,9 milyon tonluk üretimi ile dünyanın en büyük 8. çelik üreticisi konumuna geldi. Geçtiğimiz yıl dünyada 10. olan Türkiye çelik sektörü en büyük 10 ülke arasında en büyük artışı gerçekleştirerek iki basamak birden yükseldi ve aynı zamanda Avrupa nın en çok çelik üreten 2. ülkesi haline geldi yılında bölgesel bazda ekonomik iyileşmeler beklenmesine rağmen fiyat dalgalanmalarının ve belirsizliklerin süreceği tahmin ediliyor. Bu ekonomik koşullar altında pazara yakın, hızlı karar alabilen ve ortak aklı etkin şekilde kullanabilen şirketler bir adım öne çıkacak. Fiyat dalgalanmalarının yönetilmesi Grubumuz açısından büyük önem taşıyor yılında demir cevherinin 90 ABD Doları ile 160 ABD Doları arasında değiştiği ve diğer hammaddelerde de benzer fiyat hareketinin yaşandığı gözönünde bulundurulduğunda doğru zamanda doğru hammaddenin satın alınması ve bunların en verimli şekilde kullanılması performansımızı etkileyen en önemli unsurlardan biri. Bunun yanında pazara yakınlık, ürün karmasında katma değerli ürünlerin payının artırılması ve müşterilere sunulan hizmet kalitesi de, başarılı olmamıza katkı sağlayacak önemli kriterler. Türkiye nin çelik üretiminde elde ettiği başarıya en önemli katkıyı yapan şirketlerden biri olarak stratejik hedeflerimiz çerçevesinde rekabet avantajımızı geliştirmek amacıyla yapmakta olduğumuz yatırımlara 2012 yılında da devam ettik ve toplam 133 milyon ABD Doları yatırım yaptık. Merkezi yapılanmamızın önemli bir parçası olarak Üretim

9 [7] ERDEMİR Grubu olarak üretimdeki üstünlüklerimiz, müşteri ve pazar odaklı yapımızla ülkemiz sanayisinin ihtiyaç duyduğu kaliteli ürün ve hizmetleri sunmaya yönelik faaliyetlerimizi ve yatırımlarımızı 2012 yılında da sürdürdük. (CPO) ve Teknoloji (CTO) Koordinatörlüklerimizi kurduk ve grup sinerjisini ortaya çıkararak verimliliği artırmak ve maliyeti düşürmek için çalışmalarımızı hızlandırdık. Bunun yanında pazardaki gelişmelere hızlı ve etkin bir şekilde cevap verebilmek, Türk sanayisinin ihtiyaç duyduğu çelik kalitelerini üretebilmek amacıyla Ar-Ge faaliyetlerimizi yeniden yapılandırdık ve yeni ürün, kalite ve ebat geliştirme çalışmaları gibi piyasada rekabet avantajı yaratacak fikir, ürün ve sistem geliştirme çalışmalarımızı tek çatı altında topladık. Müşterilerimizin ihtiyaç duyduğu tüm çelik kalitelerini, istenen ölçülerde ve onlara en yakın noktalardan sunma yeteneğimizi geliştirmek amacıyla Gebze ve İskenderun daki çelik servis merkezlerimize ilave olarak Ereğli ve Manisa da da yeni servis merkezleri kurma çalışmalarımızı sürdürdük. ERDEMİR Grubu olarak 2012 yılında ham çelik üretimimizi %5,3 artırarak 7,9 milyon tona, nihai mamul satışlarımızı ise %12,1 artırarak 7,5 milyon tona çıkarttık. Zorlu koşullar altında yıl sonunda 424 milyon TL kar elde ettik. Dünya piyasalarında hızlı değişimlerin yaşandığı, küresel ekonomide belirsizliklerin ve risklerin gündemi oluşturduğu bir dönemde dünyada kar eden sayılı çelik şirketlerinden biri olduk. ERDEMİR Grubu olarak stratejilerimizi proaktif bir yaklaşımla şekillendirmeye, yatırım olanaklarını değerlendirmeye, piyasaları yakından takip edip koşulları fırsata dönüştürecek aksiyonları almaya, verimli, tasarruflu, öngörüye dayanan, disiplinli ve özverili çalışmalarımızla tüm paydaşlarımız için katma değer yaratmaya devam edeceğiz. Desteklerini her zaman hissettiğimiz siz değerli hissedarlarımıza, bizleri daha ileriye taşıyan çalışanlarımıza, müşterilerimize ve tedarikçilerimize teşekkürlerimizi sunuyoruz. Saygılarımla, Fatih TAR İskenderun Demir ve Çelik Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Aza

10 [8] Genel Müdür Mesajı 2012 yılında Türkiye demir çelik sektörü açısından en önemli gelişmelerden birisi yapılan yeni yatırımlarla yassı-uzun ürün dengesizliğinin giderilmesidir. Saygıdeğer paydaşlarımız; 2012 yılında da devam eden küresel kriz dünya çelik sektörü ile birlikte ülkemiz çelik sektörünü de olumsuz bir şekilde etkilemiştir yılında bir yıl öncesine göre % 9 oranında düşüş gösteren global çelik talebi 2012 yılında da zayıflamaya devam etmiştir. Özellikle Çin ekonomisindeki zayıflamanın etkisi, Avrupa bölgesindeki yaşanan kriz, Asya ve Amerika daki finansal durgunluk ve yılın sonlarına doğru Ortadoğu ve körfez ülkelerinde yaşanan karışıklık sebebiyle maalesef 2012 yılı küresel çelik talebi açısından durgunluk ve sektörde ciddi bir şekilde kriz yaşanmasına sebep olmuştur. Dünya ham çelik kapasitesi milyon ton iken 2012 yılında dünya ham çelik üretimi milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Ülkemiz ham çelik üretimi 2011 yılında 34.1 milyon ton üretim gerçekleştirirken 2012 yılı üretimini % 5.2 oranında artırarak 35.9 milyon tona ulaşmış olup dünya ham çelik üretimi içerisinde 8. büyük çelik üretici ve en büyük 10 çelik üretici arasına girmeyi başarmıştır yılında Türkiye demir çelik sektörü açısından en önemli gelişmelerden birisi yapılan yeni yatırımlarla yassıuzun ürün dengesizliğinin giderilmesidir. Ülkemiz uzun üretimi 2012 yılında 25 milyon ton iken, yassı da 2012 yılı üretim rakamı 9 milyon tondur. Uzun tüketimimiz 14,8 milyon ton iken yassı tüketimimiz de 13,6 milyon ton olmuştur. Sektörel krizin yaşandığı bu süreçte dünyadaki hemen hemen bütün halka açık şirketler 2012 yılını zararla kapatmıştır. İSDEMİR olarak tabii ki bizler de bu durumdan etkilendik. Fakat aynı anda yassı ve uzun üreten dünyadaki sayılı entegre tesislerden biri olarak uzun ve yassı talebindeki piyasa şartlarını yakından izleyip anında üretim dengesini değiştirmek suretiyle 2012 yılı kriz durumunu mütevazi olsa bile kar ile kapatmayı sağladık. Bunun sonucunda 2012 yılı bütçesine koyduğumuz uzun ürün üretimimizi fiili de % 67 oranında artırarak, yassı üretimimizi de bütçe rakamından fiilide % 2.2 oranında azaltarak toplam üretim miktarımızı % 13.6 oranında artırmış olup bütçelenen TL zarardan % 550 performans artışı ile yılı TL ile kar ile kapatarak krizin etkilerini en aza indirmeyi başardık. Böylece hem üretim maliyetlerimizi düşürdük, hem verimliliği hem de bunun sonucunda kar marjımızı artırmış olduk.

11 [9] Aynı anda yassı ve uzun üreten dünyadaki sayılı entegre tesislerden biri olarak uzun ve yassı talebindeki piyasa şartlarını yakından izleyip anında üretim dengesini değiştirmek suretiyle 2012 yılı kriz durumunu kar ile kapatmayı sağladık. İçinde bulunduğumuz koşullarda şirket olarak önce insan değerimiz başta olmak üzere varlığımızı en karlı şekilde devam ettirmek ve rekabet gücümüzü artırabilmek için hedefimiz minimum maliyet, maksimum karlılık, etkin tasarruf tedbirleriyle üretimimize devam etmek, kaynaklarımızı etkin bir şekilde kullanmak, verimliliği artırmak, katma değeri yüksek kaliteli ürünlere yönelerek rakiplerimiz arasında fark yaratmak, daha verimli, daha gayretli ve daha dikkatli çalışanlarla yolumuza devam etme hedefi koymalıyız yılı faaliyetlerimizi ve finansal raporlarımızı sunduğumuz faaliyet raporumuzda katkılarını esirgemeyen çalışanlarımıza, Yönetim ve Denetim Kurulumuza, bizleri yakinen takip eden ortaklarımıza ve sektörümüzün birincil nedeni olan müşterileri ve tedarikçilerimize teşekkür eder, saygılarımı sunarım. Recep ÖZHAN İskenderun Demir ve Çelik Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürü

12 [10] Yönetim Kurulu Ayakta soldan sağa Denetleme Kurulu Üyesi - (Yonca EKE) Denetleme Kurulu Üyesi - (Ahmet Tu rker ANAYURT) Yönetim Kurulu Üyesi - OYAK Pazarlama Turizm ve Hizmet A.Ş. (Temsilcisi : Ertuğrul AYDIN) Yönetim Kurulu Üyesi -Murahhas Üye - ERDEMİR Çelik Servis Merkezi Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Temsilcisi: Nihat KARADAĞ) Yönetim Kurulu Başkan Vekili - Murahhas Üye ( ERDEMİR Mühendislik,Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. (Temsilcisi : Dinç KIZILDEMİR) Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi - (Ali Aydın PANDIR)

13 [11] Oturanlar soldan sağa Yönetim Kurulu Başkanı-Murahhas Üye - Ereğli Demirçelik Fabrikaları T.A.Ş. (Temsilcisi : Fatih Osman TAR) Yönetim Kurulu Üyesi - ERDEMİR Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Temsilcisi: Fatma CANLI) Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi -(Nazmi DEMİR) Yönetim Kurulu Üyesi - T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (Temsilcisi : Yeşim KURNA ) Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi-(Atilla Tamer ALPTEKİN)

14 [12] Üst Yönetim

15 [13] Soldan sağa İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Yener Bürtay KORALTAN Genel Müdür Recep ÖZHAN Teknik Hizmetler Genel Müdür Yardımcısı Erkan ESER İşletmeler Genel Müdür Yardımcısı Şafak ÇAPAR Satınalma Genel Müdür Yardımcısı Coşkun OKUTAN

16

17 Çelik Sektöründeki Gelişmeler ve Beklentiler

18 [16] Ekonomik Panorama Gelişmekte olan ekonomiler büyümeye devam etti krizi ile başlayan ekonomik yavaşlamanın etkilerine bağlı olarak, gelişmiş ülke ekonomilerinde durgunluk devam ederken, gelişmekte olan ülkelerde de büyüme oranlarının düştüğü gözlemleniyor. Gerçekleşen büyüme oranları ve ekonomik beklentilerde ise bölgesel farklılıklar göze çarpıyor. Çin de 2012 yılının başında üretim faaliyetlerinde yavaşlama olduğuna dair işaretler, yeni hükümetin seçilmesi ve ekonomik canlanmayı teşvik edici politikaları ile tersine döndü ve Çin 2012 yılında %7,8 büyüme oranına ulaştı. Bunun yanında ABD de özellikle yeni enerji kaynakları konusunda yaşanan olumlu gelişmeler ve üretim faaliyetlerinin artmaya başlaması, yılın son çeyreğindeki mali uçurum endişelerine rağmen ABD ekonomisinin %2,2 büyümesine katkıda bulundu. Avrupa da ise yine yılın son çeyreğinde Yunanistan, İspanya gibi ülkelerin kredi notunda gerçekleşen iyileşmeler olumlu bir hava yaratmasına rağmen, finansal kriz ekonomik faaliyetler üzerinde baskılayıcı bir unsur olmaya devam etti ve Avrupa ekonomilerinde küçülme gözlendi. Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde politik karışıklıklar devam etti, bu da Türkiye nin bölge ülkelerine ihracatında beklenen potansiyeli yakalayamamasına sebep oldu yılında ise risklere rağmen ABD de de ılımlı büyümenin süreceği, Çin de ekonomik büyümenin artacağı, ancak Avrupa da ise 2013 yılının ikinci yarısına kadar iyileşme olmayacağı tahmin ediliyor. ihracat pazarı olan Avrupa Birliği ndeki daralmaya rağmen başarıyla uyguladı. Türkiye nin dünya genelinde zor bir yıl olan 2012 de gösterdiği performans kredi derecelendirme kuruluşlarının da dikkatini çekti ve Türkiye nin kredi notu yatırım yapılabilir seviyeye yükseldi. Bu gelişme özellikle 2012 yılının son aylarında borsayı tarihi zirvesine taşıdı. Sanayi üretim artışı ise 2012 yılında %2,3 olarak gerçekleşti. Bunun yanında, Türkiye ihracatını bir önceki yıla göre %13,1 artırarak 152 milyar ABD Doları na yükseltti ihracatı incelendiğinde en önemli kalemlerin demir çelik ürünleri ile birlikte çelik yoğun üretim yapan otomotiv, beyaz eşya, enerji ve ısı gereçleri, çelik boru gibi sektörler olduğu görülüyor. Çelik kullanan sektörlerin ihracat performansları sayesinde Türkiye yassı çelik tüketimi 2011 seviyesinin az da olsa üzerine çıktı ve 13,6 milyon ton olarak gerçekleşti yılında da yassı çelik üretiminin ve tüketimin artmaya devam etmesi bekleniyor. Ülkemizde altyapı projelerinin devam etmesi, sanayi üretiminde ise artış beklentisi bulunması 2013 için olumlu bir ekonomik hava oluşmasına katkı sağlıyor. Özellikle son dönemde Ekonomi ve Sanayi Bakanlıkları tarafından açıklanan strateji belgeleri yerli üretimin artırılması, ihracatın önündeki sorunların aşılması yönünde olumlu eylem planları ortaya koyuyor. Yapılan güncel büyüme tahminleri Türkiye nin 2013 yılında %3 ila %5 arasında büyüme kaydedeceğine işaret ediyor. Ekonomide yaşanacak bu büyümenin, çeliğe olan talebi de artırması bekleniyor. Türkiye ekonomisi büyümeye devam ediyor 2012 yılında Türkiye yumuşak iniş stratejisini, en büyük

19 [17] Dünya Çelik Sektörü Dünya genelinde ham çelik üretim kapasitesi 2012 yılında 2,07 milyar tona ulaştı. Talebin aynı oranda artmaması nedeniyle dünya genelinde kapasite kullanım oranı düştü. Dünya çelik sektöründe 2000 yılında başlayan ve 2008 yılına kadar devam eden yüksek büyüme trendi, çok sayıda yeni yatırım yapılmasına ve dünya ham çelik üretim kapasitesinin 2000 yılındaki 1,05 milyar tondan 2012 yılında 2,07 milyar tona çıkmasına neden oldu. Dünya ham çelik üretim kapasitesinin dağılımı ise son 12 yıl içerisinde oldukça değişti ve Asya nın payı önemli oranda arttı. Dünya ham çelik üretimi 2000 yılındaki 849 milyon tondan 2012 yılında 1,55 milyar tona yükseldi. Buna karşılık dünya genelinde görünür çelik talebi yine aynı dönem içerisinde 762 milyon tondan 1,41 milyar tona yükseldi. Kapasitede meydana gelen 1 milyar tonluk artışa rağmen çeliğe olan talebin sadece 650 milyon ton seviyesinde artması dünya genelinde kapasite kullanım oranlarının düşmesine neden oldu. Dünya görünür çelik tüketiminin 2012 yılında bir önceki yıla göre % 2,4 büyüyerek 1,41 milyar ton olarak gerçekleştiği ve 2013 yılında % 3,1 büyüme ile 1,46 milyar tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Dünya çelik üretimi ise 2012 yılında bir önceki yıla göre %1,2 artış göstererek 1,55 milyar tona ulaştı yılında dünya çelik üretiminin %4,1 oranı ile 2012 yılına göre daha yüksek bir artış göstermesi bekleniyor. (Kaynak: World Steel Dynamics) Dünya çelik üretim kapasitesinin yarısına sahip olan Çin hariç tutulduğunda ham çelik üretim artışı beklentisi ise %2,1 olarak öngörülüyor yılında görünür çelik tüketiminin % 58,5 i gelişmiş ekonomilerde gerçekleşirken, bu oranın 2012 yılında % 28 seviyelerine düştüğü hesaplanıyor ve gelişmekte olan ülkeler arasında Asya bölgesi büyümede itici güç olmaya devam ediyor. Bunun yanında dünya ham çelik kapasitesinin devam eden yatırımlarla 2014 yılında 2,2 milyar tona çıkması bekleniyor. Bu kapasite artışının büyük kısmının yine Asya ülkelerinde gerçekleşeceği öngörülüyor. Yeni ham çelik üretim kapasitelerinin devreye girmesi ve göreceli olarak daha az artacak görünür çelik talebi nedeniyle 2014 yılında kapasite kullanım oranının %73 seviyesine gerileyeceği tahmin ediliyor. (Kaynak: Dünya Çelik Birliği) Dünya çelik üretim kapasitesinin dağılımına bakıldığında ise demir cevheri kullanılarak yüksek fırınlarda yapılan üretimin ağırlığının daha fazla olduğu ve dünya kapasitesinin %57 sinin yüksek fırın prosesi ile üretim yapan tesisler olduğu tahmin ediliyor.

20 [18] Türk Çelik Sektörü Türkiye çelik sektörü, 2012 yılında Gayrisafi Yurt içi Hasıla ya (GSYH) göre iki misli büyüdü ve ekonomik büyümeye yüksek oranda katkı sağladı. Uluslararası çelik piyasalarında, küresel krizin etkisiyle devam eden daralmaya rağmen Türkiye; kapasite, üretim ve tüketim açısından son yıllarda başarılı bir performans sergileyerek çelik üretiminde dünya sıralamasındaki yerini sağlamlaştırdı. Ülkemizde devam eden yatırımlara bağlı olarak 2005 yılında 25,1 milyon ton seviyesinde bulunan ham çelik kapasitesi 2012 yılında 50 milyon ton seviyesine ulaştı. Böylece son 7 yılda ham çelik üretim kapasitesi yaklaşık iki katına çıkmış oldu. Krizin ardından başarılı bir performans sergileyen çelik sektörü, 2010 yılındaki 29,1 milyon tonluk ham çelik üretimini, 2011 yılında 34,1 milyon tona yükseltti. Dünyadaki daralmaya rağmen, 2012 yılında üretim 35,9 milyon ton olarak gerçekleşti yılında dünyanın en büyük 10. çelik üreticisi olan Türkiye gerçekleştirdiği %5,2 ham çelik üretim artışı ile ilk 10 ülke arasında üretimini en çok artıran ülke oldu ve Almanya nın hemen arkasından 8. sıraya yükseldi. Türkiye 2012 yılındaki performansı ile Avrupa da 2. en büyük çelik üreticisi olurken, Almanya ile arasındaki farkı önemli oranda azalttı. Türkiye nin üretim artışının detaylarına bakıldığında ise uzun ürünlerin öne çıktığı görülüyor yılında gerçekleşen üretimin %74 ü uzun ürünler, %26 sı ise yassı ürünler olarak gerçekleşti. Uzun ürünlerde üretim 2011 yılına göre %10,4 oranında artarken, yassı nihai ürünlerde üretim ise 2011 yılına göre %0,4 oranında azaldı yılı içerisinde yassı nihai maolan slab üretimi ise bir önceki yıla göre %9 oranında azaldı ve yine 2012 yılı içerisinde yaklaşık 1 milyon ton slab ithal edildi.

21 [19] 2013 ten Beklentiler Yassı çelik ithalatı 2012 de %12 artış göstererek 7,4 milyon ton olarak gerçekleşti. 5,4 milyon tonluk yurt içi yassı ürün sevkiyatıyla ERDEMİR Grubu, pazardaki ağırlığını korudu. Yassı ve uzun ürünlerdeki dış ticaret rakamlarına bakıldığında Türkiye 14,6 milyon ton uzun ürün ihracatının yanında 1,9 milyon ton yassı ürün ihracatı gerçekleştirdi yılında %12 artış gösteren 7,4 milyon tonluk yassı çelik ithalatına rağmen ERDEMİR Grubu 5,4 milyon tonluk yurt içi yassı ürün sevkiyatı ile pazardaki ağırlığını korudu. Türkiye nin çelik tüketimini etkileyen dinamiklere bakıldığında ise genç nüfus oranının yüksek olması, kentleşme oranında artışın sürmesi, gelişmekte olan pazarlara olan yakınlığı ve ihracatı artırıcı politikaların uygulanması önümüzdeki yıllarda da büyüme beklentilerini desteklemektedir. Çelik üretimindeki artış da sanayi üretimindeki gelişmeyi sürdürülebilir kılmakta ve çelik yoğun üretim yapan sektörlerin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte ER- DEMİR Grubu tarafından yaratılan yüksek yurt içi katma değer, hem milli sanayinin hem de ülke ekonomisinin gelişmesine destek olmaktadır. Bunun yanında Türkiye nin çelik üretimindeki artışın önümüzdeki iki yıl içerisinde de devam etmesi ve 2014 yılında ham çelik üretiminin 40 milyon tona yaklaşması beklenmektedir. (Kaynak: World Steel Dynamics) Kapasite yatırımlarının gelişimi ve yurt içi çelik talebinin güçlü seyrini koruması sayesinde Türk çelik sanayi dünyadaki birçok rakibine göre avantajlı bir konumdadır. Küresel krizin ardından geçen süreye rağmen, ekonomik aktivitedeki zayıflığın devam etmesi nedeniyle 2012 yılında küresel büyümenin yüzde 3,2 seviyesinde kaldığı tahmin ediliyor. IMF tarafından yapılan 2013 küresel büyüme tahmini ise %3,5 ile 2012 seviyesinin üzerinde bulunuyor. IMF 2013 tahminlerinde dikkat çeken bir başka detay da gelişmiş ülkelerde büyümenin 2012 yılına göre %0,1 artışla %1,4; gelişmekte olan ekonomilerde ise %0,4 artışla %5,5 olarak gerçekleşmesinin beklenmesidir. Özellikle AB ekonomilerinde bu yıl herhangi bir canlanma beklenmemesi, ABD nin 2013 yılında da %2 seviyelerinde büyüyeceğinin öngörülmesi gelişmiş ülkelerin ortalamasını aşağı çekiyor. Gelişmekte olan ülkelere bakıldığında Asya ülkelerinin itici güç olmaya devam edeceği öngörülüyor. Dünya genelinde çelik tüketiminin ekonomik büyüme ile doğru orantılı bir şekilde arttığı gözlemleniyor. Ekonomik büyüme tahminlerine paralel bir şekilde dünya görünür çelik tüketiminin 2013 yılında %2,7 artarak 1,45 milyar tona yükselmesi bekleniyor. Bu artışın kaynağının da yine büyük oranda gelişmekte olan ülkeler olacağı öngörülüyor. Çelik tüketiminin detayları incelendiğinde ise bölgeler arasında önemli farklılıklar olduğu göze çarpıyor. Özellikle Japonya, Almanya, Fransa gibi gelişmiş ülkelerde büyüme oranının çok düşük veya negatif olması beklenirken Rusya, Türkiye, Hindistan gibi gelişmekte olan ülkelerde çelik tüketimin ortalamanın çok daha üzerinde büyüyeceği tahmin ediliyor. Dünya Çelik Birliği de dünya görünür çelik tüketiminde gelişmekte olan ülkelerin payının 2013 yılında %72,4 e yükseleceğini öngörüyor. Bölgesel olarak görünür çelik tüketim tahminleri karşılaştırıldığında; NAFTA bölgesinde 2013 yılında görünür çelik talebi artışının %2,9 olması, Asya genelinde görünür çelik talebi artışının %2,8 olması, Krizle mücadele eden Avrupa da görünür çelik talebinin -%0,5 azalması, Türkiye, ve MENA bölgesinde ise görünür çelik talebinin sırasıyla %7,5 ve %3,2 ile dünya ortalamasının üzerine çıkması bekleniyor. Yukarıdaki tahminlere dayanarak, gelişmekte olan Türkiye, Orta Doğu ve Rusya pazarlarında çelik talebinin dünya ortalamasının üzerinde artacağı öngörülüyor. Bu durum, çelik talebinin artacağı pazarlara yakınlığın da çelik şirketlerinin başarısı için önemli bir faktör olacağını ortaya koyuyor. Bölgesel anlamda güçlü konuma sahip üreticiler, yakın pazarlarınadaki talep artışından en fazla yararlanabilecek şirketler olacağı tahmin ediliyor.türkiye ekonomisi için ise OECD, Küresel Görünüm Raporu nda ekonomik büyümenin 2012 yılına göre artışla yüzde 4,1 olacağını tahmin etmektedir. Ekonomik büyüme tahminlerine paralel bir şekilde Dünya Çelik Birliği, 2012 yılında 35,9 milyon ton olan Türkiye ham çelik üretiminin 2013 yılında %3,6 artışla 37,2 milyon ton seviyesine çıkacağını öngörmektedir.

22

23 2012 Yılında İSDEMİR

24 [22] Üretim Dünyada yaşanan ekonomik krizin etkileri 2012 yılında da devam etmiştir. Krizin etkilerini en aza indirebilmek için rekabeti biraz daha ön plana çıkararak ve kaynaklarımızı daha da etkin kullanarak maliyet odaklı çalışmamız gerekmiştir. Üretim projeksiyonlarımız yıl içerisinde mevcut konjonktüre göre en karlılığı sağlayacak şekilde yassı ve uzun üretim kabiliyetlerimiz kullanılarak planlanmış ve üretimler gerçekleştirilmiştir. 4. Batarya modernizasyonunun tamamlanmasıyla Modernizasyon ve Dönüşüm Yatırımlarının ana hatları tamamlanmıştır. Ham çelik üretimimiz 2011 yılına göre %13 seviyesinde artış göstermiştir. Kok, Sinter, Sıvı Ham Demir, Sıvı Çelik, Ham Çelik, Kangal ve Rulo üretimlerinde yıllık üretim rekorları kırılmıştır yılında 1.Sinter Fabrikası nda ton, 2. Sinter Fabrikası nda ise ton olmak üzere toplam ton Skip Sinter üretimi yapılmıştır. 1. Sinter Fabrikası Ana ve İkincil Toz Toplama Sistemleri ESP Projesi kapsamında 1.Sinter Fabrikasında bulunan 3. ve 4. sinter makinelerine ait ESP lerin montajı tamamlanmış olup, devreye alma çalışmaları devam etmektedir. Sinter Fabrikaları kireç besleme ünitesi kurulması projesi kapsamında inşaat işleri devam etmekte olup, tesis 2013 yılı içerisinde devreye girecektir. Fabrikalarımıza 2012 yılında; ton cevher demiryolu, ton cevher karayolu ve ton cevher denizyolu ile olmak üzere toplam ton demir cevheri sevkiyatı gerçekleşmiştir. Harmanlarımızda zenginleştirilmiş çelikhane cürufu kullanımına devam edilmiş olup, ton zenginleştirilmiş cüruf harmanlarımızda kullanılmıştır. Kok Fabrikasında 4. Batarya 23 Haziran 2012 tarihinde devreye alınmıştır. Kok Fabrikası tesislerinde 2012 yılında toplam ton kömürün harmanlanmasıyla tonu metalurjik kok ve döküm kok olmak üzere toplam ton kok elde edilmiştir. Üretim fazlası olan ton metalurjik kok ile ton ceviz kok ve ton amonyum sülfat satılmıştır. Ayrıca ton benzol ve ton katran ihracatı gerçekleştirilmiştir yılında ton rekor met kok üretimi, ton rekor sinter üretimi, ton rekor sıvı ham demir üretimi, ton rekor sıvı çelik üretimi, ton slab üretimi ve ton kütük üretimi olmak üzere toplam ton rekor ham çelik üretimi, ton rekor rulo üretimi gerçekleşmiştir. Satılabilir külçe pik üretimi ton olmuştur. 4. Yüksek Fırın da, 2012 yılında ton günlük olmak üzere net ton üretim yapılmıştır PCI enjeksiyonu net 120 kg/tshd olarak gerçekleşmiştir. 3. Yüksek Fırın da, 2012 yılında ton günlük olmak üzere net ton üretim yapılmıştır PCI enjeksiyonu net 92 kg/tshd olarak gerçekleşmiştir. 3.Yüksek Fırın da yapılan iyileştirme çalışmalarının karşılığı Kasım 2012 de alınmaya başlanmıştır. 04 Ağustos 2012 tarihinde 2. Soba devreye alınmıştır. Üç yeni soba ile çalışılmaya başlanmış ve C üfleme sıcaklığına ulaşılmıştır. 05 Eylül 2012 tarihinde tüm tüyerlerin eksen açısı problemi giderilmiştir. Buna bağlı üretim kayıpları