TÜRK VERGİ HUKUKUNDA DEĞERSİZ, ŞÜPHELİ VE VAZGEÇİLEN ALACAKLAR

Transkript

1 Yrd. Doç. Dr. İrfan BARLASS İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi TÜRK VERGİ HUKUKUNDA DEĞERSİZ, ŞÜPHELİ VE VAZGEÇİLEN ALACAKLAR

2 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR... XVII GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM Değersiz, Şüpheli ve Vazgeçilen Alacaklarla İlgili Bazı Temel Kurum ve Kavramlar 1. BÖLÜM SUNUMU ALACAK HAKKI GENEL OLARAK AMORTİSMAN ALACAKLARDA AMORTİSMAN BİLANÇO VE BİLANÇO USULÜNDE DEFTER TUTULMASI BİLANÇO ESASINDA TUTULACAK DEFTERLER YEVMİYE DEFTERİ DEFTERİ KEBİR ENVANTER DEFTERİ İŞLETME ESASI VE İŞLETME ESASINDA DEFTER TUTMA...16

3 X 6. TİCARİ VE ZİRAİ KAZANÇLARDA VERGİYİ DOĞURAN OLAYIN TAHAKKUK ESASINA BAĞLI OLMASI KARŞILIKLAR İKİNCİ BÖLÜM Değersiz Alacaklar 8. BÖLÜM SUNUMU DEĞERSİZ ALACAK UYGULAMASINA İLİŞKİN GENEL ESASLAR VERGİ USUL KANUNU UYARINCA DEĞERSİZ ALACAK KAYDETME KOŞULLARI BİR YARGI KARARININ VARLIĞINA BAĞLI OLARAK ALACAĞIN DEĞERSİZ ALACAK HALİNE GELMESİ HAKEM KARARLARI ALACAĞIN TAHSİL EDİLEMEYECEĞİNE İLİŞKİN KANAAT VERİCİ BELGELER ACİZ VESİKALARI YARGI ORGANLARINCA YAHUT İDARİ MERCİLERCE VERİLMİŞ BAZI BELGELER BORÇLUNUN GAİPLİĞİNE KARAR VERİLDİĞİNE İLİŞKİN HÜKÜM ALACAKTAN VAZGEÇİLDİĞİNİ GÖSTEREN SÖZLEŞMELER ALACAKTAN VAZGEÇİLEN SÖZLEŞMELERİN ŞARTA BAĞLI OLMASI SORUNSALI KONKORDATO ANLAŞMASI... 60

4 XI HAKLARINDA TANIMA KARARI VERİLMEMİŞ YABANCI MAHKEME VE YABANCI HEKEM KARARLARI DEĞERSİZ ALACAĞIN ZARAR YAZILABİLECEĞİ DÖNEM DEĞERSİZ ALACAKLARIN DAHA SONRAKİ DÖNEMLERDE TAHSİL OLUNMASI DEĞERSİZ ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASIYLA İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR İFLAS MASASINDAN TEMİN EDİLMİŞ İFLAS KAPANDIKTAN SONRA DAHİ ALACAKLARIN TAHSİL OLUNAMAYACAĞINI GÖSTERİR YAZILARIN VERGİ USUL KANUNU NUN 322. MADDESİ UYARINCA KANAAT VERİCİ BELGE OLARAK KABUL EDİLİP EDİLEMEYECEKLERİ SORUNSALI İDARİ MAKAMLARCA BORÇLUNUN KANUNİ TEMSİLCİSİNE ÖDEME EMRİ GÖNDERİLMESİNİN ALACAĞIN DEĞERSİZ ALACAK OLARAK KAYDINA İMKAN TANIMASI ALACAK BORÇ İLİŞKİSİNİN KEFALET SEBEBİYLE YAPILAN BİR ÖDEMEDEN KAYNAKLANMASI HALİNDE TAHSİL OLUNAMAYAN KISMIN DEĞERSİZ ALACAK OLARAK KABULÜNÜN MÜMKÜN OLUP OLMADIĞI SORUNSALI BİRLEŞME, DEVİR, BÖLÜNME VE NEV İ DEĞİŞİKLİKLERİ KARŞISINDA DEĞERSİZ ALACAK İŞLETMEDEN ÇALINAN PARA VE VARLIKLAR İLE ÇALIŞANLARA VERİLEN ÖDÜNÇLERİN DEĞERSİZ ALACAK OLARAK KAYDEDİLİP KAYDEDİLEMEYECEĞİ... 80

5 XII ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Şüpheli Alacaklar 14. BÖLÜM SUNUMU ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASINA İLİŞKİN ESASLAR BİLANÇO USULÜNE GÖRE DEFTER TUTULMASI ALACAĞIN TİCARİ VE ZİRAİ KAZANCIN ELDE EDİLMESİ YAHUT FAALİYETİN SÜRDÜRÜLMESİYLE İLGİLİ OLMASI MAL YAHUT HİZMET ALIMI İÇİN VERİLEN AVANSLARDAN KAYNAKLI ALACAKLAR İÇİN ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILIP AYRILAMAYACAĞI SORUNSALI ALACAĞIN TEMİNATSIZ OLMASI ALACAKLININ KUSURU OLMAKSIZIN TEMİNATLARIN YİTİRİLMESİ YAHUT PARAYA ÇEVRİLEMEMESİ HALİNDE ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILIP AYRILAMAYACAĞI ALACAKLININ TEMİNATTAN VAZGEÇMESİ HALİNDE ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASI ALACAĞIN KEFİLDEN TAHSİL EDİLEMEMESİ DAVA AŞAMASINDA ALINAN İHTİYATİ TEDBİR KARARLARI İLE TAKİP SIRASINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN HACİZLERİN VERGİ USUL KANUNU NUN 323. MADDESİ BAĞLAMINDA TEMİNAT OLARAK KABUL EDİLİP EDİLMEYECEĞİ SORUNSALI ALACAĞIN TAHSİLİNİN ŞÜPHELİ HALE GELMESİ ALACAĞIN DAVA YAHUT TAKİP AŞAMASINDA BULUNMASI

6 XIII ALACAĞIN YAPILAN PROTESTOYA VEYA YAZI İLE BİR DEFADAN FAZLA İSTENMESİNE RAĞMEN BORÇLU TARAFINDAN ÖDENMEMİŞ VE DAVA YAHUT İCRA TAKİBİNE DEĞMEYECEK DERECEDE KÜÇÜK OLMASI ŞARTI ALACAĞIN YAPILAN PROTESTOYA VEYA YAZI İLE BİR DEFADAN FAZLA İSTENMESİNE RAĞMEN ÖDENMEMİŞ OLMASI ALACAĞIN DAVA AÇMAYA YAHUT İCRA YOLUYLA TAKİP BAŞLATMAYA DEĞMEYECEK KADAR KÜÇÜK OLMASI ŞÜPHELİ ALACAKLAR İÇİN DEĞERLEME GÜNÜNÜN TASARRUF DEĞERİNE GÖRE PASİFTE KARŞILIK AYRILABİLİR ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILACAK HESAP DÖNEMİ KARŞILIK AYRILAN ŞÜPHELİ ALACAĞIN SONRADAN TAHSİL EDİLMESİ ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASIYLA İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR KONKORDATO HALİNDE ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILIP AYRILAMAYACAĞI SORUNSALI BORÇLUNUN İFLASI HALİNDE ŞÜPHELİ ALACAK UYGULAMASI İFLASIN ERTELENMESİ KARARININ ŞÜPHELİ ALACAK UYGULAMASI BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ KAMU KURULUŞLARINDAN OLAN ALACAKLAR İÇİN ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILIP AYRILAMAYACAĞI

7 XIV ŞÜPHELİ ALACAĞIN GİDERLEŞTİRİLMESİ İÇİN KARŞILIK AYRILMASININ ZORUNLU OLUP OLMADIĞI SORUNSALI İŞTİRAKLERDEN OLAN ALACAKLAR İÇİN ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI UYGULAMASI KATMA DEĞER VERGİSİNDEN KAYNAKLI ALACAKLARLA İLGİLİ OLARAK ŞÜPHELİ ALACAK UYGULAMASI ÖZEL TÜKETİM VERGİSİNDEN KAYNAKLI ALACAKLAR İÇİN ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI UYGULAMASI ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI UYGULAMASINDA KOLLEKTİF VE ADİ ŞİRKETLER İLE CİRO EDİLMİŞ SENETLERDEN OLAN ALACAKLARIN DURUMU ALACAĞIN TEMLİKİ HALİNDE ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASI FAKTÖRİNG İŞLEMLERİ NETİCESİNDE ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASI DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Vazgeçilen Alacaklar 20. BÖLÜM SUNUMU VAZGEÇİLEN ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASINA İLİŞKİN ESASLAR BİLANÇO ESASINDA DEFTER TUTULMASI ALACAKTAN KONKORDATO VEYA SULH ANLAŞMASI SEBEBİYLE VAZGEÇİLMİŞ OLMASI VAZGEÇİLEN ALACAĞIN ÜÇ YIL İÇERSİNDE ZARARLA YOK EDİLMEDİĞİ TAKDİRDE KAR HESABINA AKTARILMASI ZORUNLULUĞU

8 XV 22. VAZGEÇİLEN ALACAK KARŞILIĞI AYRILACAK DÖNEM VAZGEÇİLEN ALACAK KARŞILIĞI AYRILMASIYLA İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR ALACAKTAN VAZGEÇİLMESİYLE DOĞAN KARIN BİR KARŞILIK HESABINDA TAKİP EDİLMEKSİZİN ÜÇ YILLIK BEKLEME SÜRESİNDE VERGİDEN BAĞIŞIK TUTULUP TUTULAMAYACAĞI SORUNSALI VAZGEÇİLEN ALACAK İÇİN KARŞILIK AYIRMIŞ OLAN İŞLETMENİN ÜÇ YIL DOLMADAN TASFİYESİ SONUÇ BİBLİOGR AFYA

9