1. BÖLÜM İNTERNET BANKACILIĞI VE KREDİ KARTI DOLANDIRICILIĞININ TEKNİK BOYUTU

Transkript

1 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 1 1. BÖLÜM İNTERNET BANKACILIĞI VE KREDİ KARTI DOLANDIRICILIĞININ TEKNİK BOYUTU 3 1. Giriş 3 2. Elektronik Ortamda Bankacılık Yöntemleri İnternet Bankacılığı İnternette Kredi Kartı İşlemleri Elektronik Para Sanal Banka Uygulaması Hareketli (mobil) Bankacılık Uygulamaları Mikro Ödeme Sistemleri; Makro Ödeme Sistemleri 8 3. Türkiyedeki Bankaların İnternet Siteleri 8 4. Teknik Terimler ve Açıklamaları IP Numarası- İnternet Protokolleri Domain Name System (Alan adı sistemi) IP (İnternet Protocol) Numarası Domain Adreslerinin Dağıtımı Ülkemizde Alan Adı ve IP Numarası Dağıtımı IP Numarası Nasıl Tespit Edilir? Kendi Bilgisayarınızın IP Numarasımn Öğrenme Diğer Bir Bilgisayarın IP Numarasını Öğrenme Sohbet programıyla kurulan bir bağlantı halinde, E-posta Vasıtasıyla Kurulan Bir Bağlantı Halinde, IP Numarasının Kime Ait Olduğu Nasıl Tespit Edilir? IPv6 - İnternet Protokol Sürüm IP Numarasına İlişkin Bilgilerin İçeriği IP Numarasının Kime Ait Olduğunun Tespitinden Sonra Yapılması Gerekenler; Kişisel Bağlantılar Kurumsal Bağlantılar Kamusal Bağlantılar 50 VII

2 5.9.4 GSM Bağlantılar İnternet Kareler Kablosuz Haberleşme Teknolojileri IP Numarasının Güvenilirliği IPSpoofing Proxy/Socks Kullanımı IP Paketlerinin Editlenmesi Big Brother Türü Programlar Elektronik İmza Elektronik İmza Kanunun Amacı EİK Yönetmeliğinin Uygulanmasında Temel İlkeler Güvenli Elektronik İmzanın Özellikleri Güvenli Elektronik İmzanın İspat Gücü Güvenli Elektronik İmza Oluşturma Araçlarının Özellikleri Güvenli Elektronik İmza Doğrulama Araçlarının Özellikleri Nitelikli Elektronik Sertifikada Bulunması Gereken Özellikler ESHSTer Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) İnternet Üzerinden Yapılan Dolandırıcılık Yöntemleri İnternet Dolandırıcılığı Çete Yapısı Sahtecilik ve Mevduat Hesabı Açılışı Sahte Kimlikle Diğer Şube Müşterisi Hesabından Para Çekme Sahte Kimlikle Açılan Kampanya Hesapları (Kampanyacıhk) Botnet Yöntemi Ddos Saldırıları Sniffing Casus Yazılımlar Key Logger Phishing Yöntemi Solucanlar Truva Atı Yöntemi Virüsler Avans Ödemesi veya 419 Dolandırıcılığı Yüksek Kazanç Vaad Eden E-Postalar Piyango E-Postaları 78

3 8.17 Artık Toplama Logic Bombs (Akıl Bombaları) Sırtlama ATM Dolandırıcılıkları Debit Kart ile Alış Veriş ATM'ye Kart Sıkıştırma ATM Aracılığıyla Kart Kopyalama Alınabilecek Önlemler Kredi Kartı Sahtecilikleri Alışveriş Sırasında Kart Kopyalama Kendi Kartını Usulsüz Kullanma/Kullandırma Yöntemi Sahte Harcama Belgesi (Slip) Yöntemi Sahte Başvuru Yöntemi Kayıp / Çalıntı Kart Yöntemi Kurye / Dağıtıcı Yöntemi Sahte Kart ile Alışveriş Yöntemi Üye İşyeri ile İşbirliği Yöntemi İnternetten Alışveriş Yöntemi İade / Geri İşlem Yöntemi (Charge-Back) Cep Telefonu Sim Kartı Kopyalama İşlemleri Belge Sahteciliği Kimlik Belgeleri Nüfus Cüzdanı Ehliyet (Sürücü Belgesi) Pasaport Kimlik Kontrolleri Çapraz Kimlik Kontrolleri Fotoğraf Nüfus Bilgileri Kimlik Tespitinde Kullanılacak Diğer Belgeler Kimlik Tespiti - İşlem Bağlantısı İnternet Bankacılığı İşlemleri Güvenliği Kullanıcı Kaynaklı Problemler Kullanıcı İstemcisi (Bilgisayar, Palm, Cep Telefonu, vb.) Kaynaklı Problemler 107 IX

4 13.3 İnternet Kaynaklı Problemler 13.4 Banka Kaynaklı Problemler BÖLÜM İNTERNET BANKACILIĞI VE KREDİ KARTI DOLANDIRICILIĞININ HUKUKİ BOYUTU Ülkemizde Uygulanan İnternet Bankacılığının Temel Özellikleri Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Açısından İnceleme Yetkili Mahkeme Görevli Mahkeme Faiz Talebi Elektronik Belgelerin Hukuki Değeri I Yargıtay Uygulamaları I Uluslararası Uygulamalar l 3 ^ 2.5 Bilirkişi İncelemesi l 3 ^ Sayılı Elektronik İmza Kanunu Açısından İnceleme Genel Olarak Elektronik İmza I Ülkemizdeki Uygulamalar Uluslararası Uygulamalar Kayıtlı Elektronik Posta - KEP (6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ve İlgili Mevzuat Açısından İnceleme) ve 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Açısından İnceleme Sayılı Türk Medeni Kanunu Açısından İnceleme Bankalar Güven Kurumudur Sözleşmeler Kurulurken ve Uygulanırken Dürüstlük ve İyi Niyet Kurallarına Uygun Olmalıdır Banka Organlarının Eylemleri Nedeniyle Oluşan Zarardan Banka Sorumludur Sayılı Bankacılık Kanunu Açısından İnceleme Bankaların Bilgi Verme ve Aydınlatma Yükümlülüğü Vardır İnternet Bankacılığı Hizmetinin Yürütülebilmesi İçin Gerekli Tedbirleri Alma Bankalarda Bilgi Sistemleri Yönetiminde Esas Alınacak İlkelere İlişkin Tebliğ Açısından İnceleme Sistem Hatalarını ve Eksikliklerini Giderme Yükümlülüğü Bankalar Tarafından Oluşturulması Gereken Yazılım Standartları Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Açısından Değerlendirme 205 X

5 9.1 Üye İşyerinin Sorumlukları Charge Back - Ters İbraz İşlemleri Banka Kartları ve Kredi Kartları Yönetmeliği Açısından İnceleme Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Açısından İnceleme Sözleşmeler Kurulurken ve Uygulanırken Dürüstlük ve İyi Niyet Kurallarına Uygun Olmalıdır Kredi Kartı Mesafeli Sözleşmeler Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliği Açısından İnceleme ve 6098 Sayılı Borçlar Kanunu Açısından İnceleme Havale Ciro Sözleşmesi Karz - Tüketim Ödüncü Sözleşmesi Vekalet Sözleşmesi Vedia Akdi - Genel Saklama Sözleşmesi Usulsüz Tevdi - Misli Şeylerin Saklanması Haksız Fiilden Sorumluluk Tazminatın Tenkisi - İndirilmesi Tehlike Sorumluluğu İnternet Bankacılığı Hizmet Sözleşmesindeki Sorumsuzluk Kayıtları ve Geçerliliği Bankanın Sözleşme Sonrası Yükümlülükleri Banka Müşterilerinin Sorumluluğu BÖLÜM İNTERNET BANKACILIĞI VE KREDİ KARTI DOLANDIRICILIĞININ CEZAİ BOYUTU 265 Giriş 265 A sayılı Türk Ceza Kanunu'ndaki Maddeler 270 1, Türk Ceza Kanunu Madde 142/2-E Bilişim Sistemlerinin Kullanılması Suretiyle Hırsızlık Giriş Tanım Madde Metni Yargıtay Kararları Hırsızlık Suçunun Diğer Suçlardan Ayrımı Hırsızlık Suçunun Yağma Suçundan Ayrımı 274 XI

6 1.5.2 Hırsızlık Suçunun Mala Zarar Verme Suçundan Ayrımı Hırsızlık Suçunun Güveni Kötüye Kullanma Suçundan Ayrımı Hırsızlık Suçunun Dolandırıcılık Suçundan Ayrımı Hırsızlık Suçunun Kaybolmuş ve Hata Sonucu Ele Geçmiş Eşya Üzerinden Tasarruf Suçundan Ayrımı Hırsızlık Suçunun Karşılıksız Yararlanma Suçundan Ayrımı Türk Ceza Kanunu Madde 158/ 1-f - Bilişim Sistemlerinin, Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Nitelikli Dolandırıcılık Giriş Tanım Madde Metni Korunan Hukuki Yarar Fail Mağdur Maddi Unsuru Haksız Yarar Nedensellik Bağı Manevi Unsur Teşebbüs Zincirleme Suç Karışma, İştirak, Yardım Etme Bağlılık Kuralı Dolandırıcılık Suçunda Ortak Hafifletici Nedenler Şahsi Cezasızlık Sebebi veya Cezanın İndirilmesini Gerektiren Şahsi Sebep Etkin Pişmanlık Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması Dolandırıcılık ve Benzer Suçların Ayrımı Dolandırıcılık ve Hırsızlık Dolandırıcılık ve Güveni Kötüye Kullanma Dolandırıcılık ve Yağma Dolandırıcılık ve Bilişim Suçları Dolandırıcılık ve İrtikap Yiyicilik Dolandırıcılık ve Belgede Sahtekarlık 285 XII

7 Dolandırıcılık ve Kaybolmuş veya Hata Sonucu Ele Geçmiş Eşya Üzerinde Tasarruf Dolandırıcılık ve Karşılıksız Yararlanma Türk Ceza Kanunu Madde Karşılıksız Yararlanma Türk Ceza Kanunu Madde Ticarî Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi veya Belgelerin Açıklanması Türk Ceza Kanunu Madde Bilişim Sistemine Girme Giriş Tanım Madde Metni Madde Gerekçesi Hükümet Tasarısı Hükümet Tasarısı Madde Metni Hükümet Tasarısı Madde Gerekçesi TBMM Genel Kurulunda Yapılan Değişiklikler Sayılı Türk Ceza Kanunu Bilişim Ağı Hizmetlerinin Düzenlenmesi ve Bilişim Suçları Hakkında Kanun Tasarısı İlgili Yabancı Mevzuat Bilgisayar Suçları Sözleşmesi (Convention On Cybercrime) Madde metni Madde Açıklayıcı Memorandumları - Yasadışı Erişim (Madde 2) Alman Ceza Kanunu Japonya Bilgisayara Yetkisiz Erişim Kanunu İtalyan Ceza Kanunu İrlanda Suçlu Zarar Kanunu (Criminal Damage Act) Avustralya Ceza Kanunu (Criminal Code Act) ABD- Computer Fraud and Abuse Act (CFFA) İngiltere Fransa Danimarka Ceza Kanunu madde 193 ve Norveç Ceza Kanunu madde 145/ Lüksemburg Ceza Kanunu Madde İsveç Ceza Kanunu Rusya Federasyonu 298 XIII

8 1. BÖLÜM TEKNİK BOYUT Avusturya Ceza Kanunu Hollanda Ceza Kanunu madde 98,98a,98b,98c ve ? Suçla Korunan Hukuki Değer Fail 299 XIV 5.12 Mağdur 5.13 Suçun Konusu Maddi Unsur Hareket Netice Hukuka Aykırılık Unsuru Hukuka Uygunluk Unsuru Rıza Kanunun Verdiği Görevin Yerine Getirmesi Manevi Unsur 0^ Suçun Özel Görünüş Biçimleri Teşebbüs İştirak Zincirleme Suç İçtima Geçit Suçu Suça Etki Eden Sebepler Hafifletici neden Ağırlahcı Neden Yaptırım Müsadere Kovuşturma Görevli Mahkeme Dava Zamanaşımı İstatistiki Bilgiler Türk Ceza Kanunu Madde Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme Veya Değiştirme Madde Metni Madde Gerekçesi Hükümet Tasarısı Hükümet Tasarısı Madde Metni 305

9 6.3.2 Hükümet Tasarısı Madde Gerekçesi TBMM Genel Kurulunda Yapılan değişiklikler Sayılı Türk Ceza Kanunu Bilişim Ağı Hizmetlerinin Düzenlenmesi ve Bilişim Suçları Hakkında Kanun Tasarısı İlgili Yabancı Mevzuat Bilgisayar Suçlan Sözleşmesi (Convention On Cybercrime) Madde metni Madde Açıklayıcı Memorandumları - Yasadışı Erişim (Madde 4-5) ' İngiltere İrlanda Suçlu Zarar Kanunu (Criminal Damage Act) Almanya Yargıtay Kararlan Suçla Korunan Hukuki Değer Fail Mağdur Suçun Konusu Maddi Unsur Hareket Bilişim Sisteminin İşleyişini Engellemek Fiili Bilişim Sisteminin İşleyişini Bozmak Eylemi Verileri Bozmak Eylemi Verileri Yok Etmek Eylemi Verileri Değiştirmek Eylemi Verileri Erişilmez Kılma Eylemi Bilişim Sistemine Veri Yerleştirmek Eylemi Bilişim Sisteminde Var Olan Verileri Başka Bir Yere Göndermek Eylemi Netice Hukuka Aykırılık Unsuru Hukuka Uygunluk Unsuru Rıza Kanunun Verdiği Görevi Yerine Getirmesi Manevi Unsur Suçun Özel Görünüş Biçimleri 324 XV

10 Teşebbüs İştirak Zincirleme Suç İçtima Geçit Suçu İle İşlenebilme Özelliği Suça Etki Eden Sebepler Hafifletici Neden Ağırlatıcı Neden Yaptırım Müsadere Kovuşturma Görevli Mahkeme Dava Zamanaşımı İstatistiki bilgiler Türk Ceza Kanunu Madde Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Madde Metni Madde Gerekçesi Hükümet Tasarısı Hükümet Tasarısı Madde Metni Hükümet Tasarısı Madde Gerekçesi TBMM Genel Kurulunda Yapılan Değişiklikler Sayılı Türk Ceza Kanunu Bilişim Ağı Hizmetlerinin Düzenlenmesi ve Bilişim Suçları Hakkında Kanun Tasarısı İlgili Yabancı Mevzuat ABD İsviçre Alman Ceza Kanunu Yargıtay Kararları Suçla Korunan Hukuki Değer Fail Mağdur Suçun Konusu Maddi Unsur 365 XVI

11 Hareket Başkasına Ait Banka veya Kredi Kartıyla Hukuka Aykırı Yarar Sağlama Sahte Oluşturulan veya Üzerinde Sahtecilik Yapılan Banka veya Kredi Kartıyla Hukuka Aykırı Yarar Sağlama Netice Hukuka Aykırılık Unsuru Hukuka Uygunluk Unsuru Rıza Kanunun Verdiği Görevi Yerine Getirmesi Manevi Unsur Suçun Özel Görünüş Biçimleri Teşebbüs İştirak Zincirleme Suç İçtima Geçit Suçu ile İşlenebilme Özelliği Suça Etki Eden Sebepler Hafifletici Neden Ağırlatıcı Neden Cezasızhk Hali Etkin Pişmanlık Yaptırım Müsadere Kovuşturma Görevli Mahkeme Dava Zamanaşımı İstatistiki Bilgiler Uygulamada Yaşanan Sorunlar İlgili Mevzuattaki Hükümler Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Bankacılık Kanunu Elektronik İmza Kanunu 376 İNTERNET KAYNAKLARI 377 KAYNAKÇA 380 XVII