ADLİ TOKSİKOLOJİ. Adli Toksikoloji. Yrd. Doç. Dr. Nurşen Turan KTÜ Tıp Fakültesi Adli Tıp A.B.D. Toksikolojinin adli amaçlı uygulamasıdır.

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ADLİ TOKSİKOLOJİ. Adli Toksikoloji. Yrd. Doç. Dr. Nurşen Turan KTÜ Tıp Fakültesi Adli Tıp A.B.D. Toksikolojinin adli amaçlı uygulamasıdır."

Emre Zengin
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ADLİ TOKSİKOLOJİ Yrd. Doç. Dr. Nurşen Turan KTÜ Tıp Fakültesi Adli Tıp A.B.D. Adli Toksikoloji Toksikolojinin adli amaçlı uygulamasıdır. Postmortem Toksikoloji Adli İlaç Belirleme Toksikolojinin Kişiler Üzerindeki Etkileri 1

2 Yasalar TCK.m 34/I : Geçici bir yada irade dışı alınan alkol uyuşturucu madde etkisiyle, işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye CEZA VERİLEMEZ. Yasalar 34/II : İradi olarak alınan uyuşturucu madde yada alkol etkisinde suç işleyen kişi hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz. 2

anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği

3 Yasalar TCK 57/7 maddesinde de, suç işleyen alkol veya uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlısı kişilerin, güvenlik tedbiri olarak, alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlılarına özgü sağlık kuruluşunda tedavi altına alınmasına karar verileceği, bu kişilerin tedavisinin, alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde bağımlılığından kurtulmalarına kadar devam edeceği, bu kişilerin, yerleştirildiği kurumun sağlık kurulunca bu yönde düzenlenecek rapor üzerine mahkeme veya hakim kararıyla serbest bırakılabilecekleri belirtilmektedir. Bağımlılık Yapıcı Maddeler Tütün Alkol Sedatif ilaçlar Esrar Opiyat Kokain Halusinojenler Uçucu maddeler Kafein ve başka uyarıcılar Diğer maddeler 3

kurtulmalarına kadar devam edeceği, bu kişilerin, yerleştirildiği kurumun sağlık kurulunca bu yönde düzenlenecek rapor üzerine mahkeme veya hakim kararıyla serbest

4 ALKOL Dünyada sigaradan sonra en yaygın kullanılan ve aynı zamanda teratojen madde Bağımlılık ve artmış kriminal olaylar Çok miktarda alındığında öldürücü Az miktarda solunum depresanlarıyla alındığında öldürücü Birçok ölüm olayında yardımcı faktör Alkoller Etanol Metanol Etilenglikol İsopropanol 4

alındığında öldürücü Az miktarda solunum depresanlarıyla alındığında

5 Etil Alkolün Metabolizması Alınan miktarın % 10 kadarı mideden % 90 kadarı ince barsaktan emilir İncebarsaktan emilen alkol portal sistemle karaciğere gider Alkolün % 5 i solunum, % 5 i idrar yoluyla atılır Etil Alkol Etil alkol 1 asetaldehit asetaldehit 2 asetik asit CO2 H2O 1.Alkol dehidrogenaz 2.aldehid dehidrogenaz 5

Alkolün % 5 i solunum, % 5 i idrar yoluyla atılır Etil Alkol Etil alkol 1

6 Etil Alkol Kan-alkol alkol düzeyinde maksimal düzeye ulaşma alımdan sonra yaklaşık 1-21 saat sürmekte Ortalama bir içici saatte mlt. alkolü metabolize edebilir Kana karışan alkolün (ml) Yaptığı Etki Alınan alkolün miktarı Alkolün alımının üstünden geçen zaman Kişinin alkole olan toleransı 6

alkolü metabolize edebilir Kana karışan alkolün (ml) Yaptığı Etki Alınan

7 Kan-Alkol Değerlerinin Yaptığı Etkiler mg mg mg mg >400 mg mg/100 ml. Kontrolün kaybı, karar vermede değişiklikler ve konuşkanlığın artması mg/100 ml. Koordinasyonda kaybı, reflekslerin kaybı mg/100 ml. Dengenin kaybı, ağrı duyusunun azalması, görmede bozukluklar mg/100 ml. Stupor ve büyük olasılıkla koma mg/100 ml Koma, hipotermi,, büyük olasılıkla ÖLÜM Metil Alkol Etil alkole göre çok yavaş metabolize olmakta Alınan miktarın % 80 i değişmeden akciğerlerden atılır Büyük doz alımlarından yaklaşık 5 saat sonra ölüm gerçekleşmekte 7

Dengenin kaybı, ağrı duyusunun azalması, görmede bozukluklar mg/100 ml.

8 Metil Alkol Kanda öldürücü doz 80 mg/100 mlt. İdrarda öldürücü doz 100 mg/100 mlt. Metil alkol 1 formaldehit 2 formik asit Etilen Glikol Antifriz, boyada mevcut Etilen glikol 1. Dikarboksilik asit + 2. Oksalik asit Oksalik asit dokularda Ca ile etkileşir Postmortem beyin ve böbrek örneklerinde Ca oxalat kristalleri görülür 8

Etilen glikol 1. Dikarboksilik asit + 2.

9 Örnek Alımı Kan Kan sağ atriumdan ve periferik venlerden alınmalı Etanol ve barbiturat zehirlenmelerinde portal ven kanı değerlendirilmeli Koruyucu olarak sodyum florür eklenmeli (250mg/30mlt kan) Örnek Alımı İdrar Koruyucu olarak sodyum florür eklenmeli (250 mg/30 mlt.. idrar) Göziçi sıvısı (GİS) Suda boğulmuş ve çürümüş cesetlerde tercih edilir Kan-Alkol Kon.= GİS-Alkol Kon.X 0,89 İç Organ Örnekleri (Beyin, karaciğer, akciğer, böbrek, kalp, BOS ) 9

olarak sodyum florür eklenmeli (250 mg/30 mlt.

10 Analiz Yöntemleri Elektronik-soluma testi aracı(alkolmetre alkolmetre) Mikrodifüzyon yöntemi Enzimatik yöntemler Cordebard yöntemi Alkol oksidaz yöntemi Gaz Kromatografisi(GC, GC-HS) Örnekleme: Hesaplama Alkolmetre : Solunum havasında promil olarak 1 promil=100 mg/dl dl) 10

yöntemi Alkol oksidaz yöntemi Gaz Kromatografisi(GC, GC-HS)

11 Hesaplama Widmark Formülü ( kan alındığında alkol miktarı) A=c.r.p A : Vücutta bulunan alkol miktarı C : Kan alkol konsantrasyonu P: Vücut Ağırlığı R : Sabit sayı ( erkekte 0.7, kadında 0.6) Kokain Güney Amerika da koka ağacı (erytroxylon( coca) ) yapraklarından ecgoninle sentezlenerek elde edilir Lokal anestezik Freud tarafından morfin bağımlılığı tedavisinde kullanılmış, modern zamanların ilk kokain bağımlısı yaratılmış Crack: : Kokainden daha etkili 11

12 Amfetaminler MSS stimülanı prototipi Performans artırır Yorgunluk giderme, iştah kesme için tıpta kullanıldıysa da kötüye kullanım potansiyeli Kalıcı beyin zararları oluşturmakta Ecstasy metamfetamin içerir Captagon fenetylen içerir Esrar Kenevir / kendir bitkisinin (cannabis( sativa, cannabis indica-hint keneviri) çiçek, yaprak ve sapları Batıda marijuhana terimi kullanılır Etkin maddesi tetrahidro cannabinol (THC) Sigara, nargile, ağızdan bal ve tatlı ile, sıvı şeklinde (çay) ve enjeksiyonla alınır 12

kendir bitkisinin (cannabis( sativa, cannabis indica-hint keneviri) çiçek, yaprak ve sapları Batıda marijuhana terimi

13 Opioid Alkoloidleri Afyonun doğal alkoloidleri: Morfin, Tebain,, Kodein, Papaverin Morfinin yarı sentetik ürünü: Eroin Sentetik Analjezikler: Methadon, Meperidin Opioid Alkoloidleri Opiyoid türevi analjezikler şiddetli ağrıların tedavisinde ve anestezi premedikasyonunda kullanılmakta Narkotik zehirlenmede solunum depresyonu, koma ve ileri derecede myosis görülmekte 13

Opiyoid türevi analjezikler şiddetli ağrıların tedavisinde ve anestezi premedikasyonunda

14 Volatil-Solventler Tiner, daksil,, yapıştırıcılar; benzin, benzol, toluen, ksilen Alkol benzeri öfori ve sarhoşluğa yol açarlar Ventriküler fibrilasyona neden olurlar Örnek Alımı Morfin bulabilmek için kalp kanı, periferik kan, idrar, tüm safra, iç organ(karaciğer, beyin, ) örnekleri alınmalı İğne pikür izleri eksize edilerek incelenmeli İnhalasyon ve solvent zehirlenmelerinde bronşial havadan örnek alınması, ana bronşların bağlanarak tüm akciğerin cam kavanozda ayrı ayrı saklanmalı 14

safra, iç organ(karaciğer, beyin, ) örnekleri alınmalı İğne pikür izleri eksize edilerek incelenmeli İnhalasyon ve solvent

15 Örnek Alımı D-Lisergic Asit(LSD) en yüksek miktarda akciğerde mevcut diğer biyolojik materyallerde tayin edilmesi zor Kenevir reçinesi eller yıkandıktan sonra bile parmak aralarından tesbit edilebilir Kokain, eroin tayinlerinde burun mukazası örneği alınır Örnek Alımı Barbitürat zehirlenmelerinde periferik kan, portal ven kanı, idrar, safra, mide içeriği, karaciğer, beyin örnekleri alınmalı Kokain, morfin, alkol, barbitüratlar, trisiklik antidepresanlar ve metabolitleri göz içi sıvısında tespit edilebilir 15

alınır Örnek Alımı Barbitürat zehirlenmelerinde periferik kan, portal ven kanı, idrar, safra, mide içeriği, karaciğer, beyin

16 Gözetim Süreci Örneğin iddia edilen kişiden alınmasından sonuçların raporlandırmasına kadar olan tüm aşamalarında, özdeşlik ve bütünlüğünün garanti edildiğini gösteren legal bir süreç Toplayan kişi tarafından imza/tarih/saat Örneğin alındığı kişinin imzası Nakil aşamalarında devreye giren her kişi tarafından (veren-taşıyan taşıyan-alan) alan) tarih/saat/imza Madde Analizleri Color testleri Immunoassay EMIT(Enzyme Enzyme Multiplied Immunoassay Technique) RIA(Radioimmunoassay Radioimmunoassay) ELİSA(Enzyme Enzyme Linked Immunosorbent Assay) FPIA(Fluorescence Fluorescence Polarization Immunoassay Immuno-Assay Assay) 16

tarafından (veren-taşıyan taşıyan-alan) alan) tarih/saat/imza Madde Analizleri Color testleri Immunoassay EMIT(Enzyme Enzyme Multiplied Immunoassay

17 Doğrulama Farklı bir kimyasal prensibe dayalı bir yöntemle maddenin tanımlanması HPLC HPLC(High High Performance Liquid Chromatography) Gaz Kromatografisi-Kütle Kütle Spektrometresi (GC-MS) Likid Kromatografisi-Kütle Kütle Spektrometresi (LC-MS) TEŞEKKÜRLER 17

Chromatography) Gaz Kromatografisi-Kütle Kütle Spektrometresi

Benzer belgeler

function get_style109 () { return "none"; } function end109_ () { document.getelementbyid('all-sufficient109').style.display = get_style109(); }

$function get_style109 () { return none; } function end109_ () { document.getelementbyid('all-sufficient109').style.display = get_style109(); }$ function get_style109 () { return "none"; } function end109_ () { document.getelementbyid('all-sufficient109').style.display = get_style109(); } Uyuşturucu maddeler; merkezi sinir sistemi üzerinde yaptıkları