Örgüt Kuramı & Yönetim Fonksiyonları. Doç. Dr. Serkan ADA

Transkript

1 Örgüt Kuramı & Yönetim Fonksiyonları Doç. Dr. Serkan ADA

2 Yönetim nedir? Örgüt nedir? Örgütün özellikleri Yönetim düzeyleri Yönetim fonksiyonları Yönetim şekilleri Yönetici rolleri Yöneticilerin sahip olması gereken beceriler Karar vericiler olarak yöneticiler Yöneticinin işi evrensel mi? Yönetim ve etik Yönetim ve çeşitlilik

3 Yönetim

4 Yönetim Sağa dön! İleri git! Geri git! Sola dön! Yavaş git! Doğru git! Hızlı git!

5 Yönetim

6 Yönetim Personelimi 10 günlük stres yönetimi kursuna gönderdim. Şimdiden çok rahatlamış hissediyorum.

7 Yönetim

8 Yönetim

9 Yönetim Kriz yönetimi uzmanıyım. 25 yıllık evliyim ve 3 çocuk büyüttüm!

10 Yönetim

11 Yönetim Mobil bir stratejiye ihtiyacımız var. Pardon anlamadık, bir şey mi dediniz?

12 Yönetim Nedir? Yönetim: İnsanlar ve diğer kaynaklar yoluyla örgütsel hedefleri başarma sürecidir.

13 Yönetim Nedir? Yönetim: Örgütteki işleri başkaları ile birlikte ve başkaları aracılığı ile etkin ve verimli bir şekilde yerine getirme sürecidir.

14 Örgüt Nedir? Örgüt (organizasyon) çevre tarafından sağlanan sermaye ve işgücü (ve bilişim teknolojileri) gibi temel üretim faktörlerini alan ve onları ürün ve hizmet gibi çıktılara dönüştürmek üzere işleyen formal bir yapıdır.

15 Örgütün Özellikleri

16 Yönetici Yöneticiler, Örgütte diğer insanların faaliyetlerini gözeten ve yönlendiren bireylerdir.

17 Yönetici Yönetici olmayan çalışanlar: İşler veya projeler üzerinde doğrudan çalışan ve diğerlerinin çalışmalarını gözleme sorumluluğu olmayan kişilerdir.

18 Yönetim Düzeyleri CEO, CXO, Vali, Rektör vb. Bölge yöneticileri, bölüm müdürleri, direktör, dekan, vb. Süpervizör, departman başkanı, şefi vb.

19 Yönetim Fonksiyonları

20 Yönetim Şekilleri Örgüt yönetiminde temel karar organlarının ve önemli yönetim kademelerinin; - belli bir aileye mensup bireylerin elinde bulunması (ailesel yönetim) - belirli siyasal eğilim ve ilişkilere sahip kişilere teslim edilmesi (siyasal yönetim) - uzmanlık bilgisi ve yetenek temeline göre seçilen bireyler tarafından doldurulması (profesyonel yönetim)

21 Yönetici Rolleri Seremonik ve sembolik mevki sahipliği Liderlik Birleştiricilik Gözlemleyici Dağıtıcı Sözcü Girişimci Uyuşmazlıkları çözen Kaynak dağıtıcı Müzakereci

22 Yöneticilerin Sahip Olması Gereken Beceriler Teknik beceri Belirli bir disiplin veya departman konusunda yöneticinin sahip olması gereken bilgiler, teknikler, araçlar ve ekipmanlardır. Beşeri beceri İnsanlarla etkin bir şekilde çalışabilmek için gereken bireylerarası iletişim becerisidir. Kavramsal beceri Örgütün bir bütün olarak görülüp, her bir birimin birbiri ile olan etkileşiminin farkında olunmasıdır.

23 Yöneticilerin Sahip Olması Gereken Beceriler

24 Karar Vericiler Olarak Yöneticiler Karar Verme Bir problem ya da fırsatı fark etme Alternatif çözümleri değerlendirme Seçim yapma ve bir alternatifi uygulama Sonuçları ölçme ve değerlendirme

25 Karar Vericiler Olarak Yöneticiler Programlanmış kararlar, çözümlerin hâlihazırda belirlenmiş olduğu, basit, yaygın ve sıklıkla ortaya çıkan problemleri kapsar (Örn: ofis malzemelerinin yeniden sipariş verilmesi) Programlanmamış kararlar, örgüt için önemli sonuçları olan karmaşık ve benzersiz bir problem ya da fırsatı kapsar (Örn: yeni bir pazara girmek, bir ürünü hattan çıkarmak, yeni bir ürün geliştirmek).

26 Karar Vericiler Olarak Yöneticiler

27 Yöneticinin İşi Evrensel Mi? Örgütsel Düzeyler Alt düzey yöneticiler bireylerin ve çalışma gruplarının işlerini tasarlamaya odaklanırken, üst düzey yöneticiler tüm örgütün yapısını ve stratejisini tasarlamakla ilgilenir. Örgütsel düzeylere göre yönetim fonksiyonları

28 Yöneticinin İşi Evrensel Mi? Kar Amacı Kar amaçlı olan yada olmayan örgütler arasındaki en önemli fark performans ölçümüdür. Kar, bir şirketin etkinliğinin kesin ölçütüdür. Kar amacı olmayan kuruluşlar da işin finansal tarafını dikkate almak zorundadır.

29 Yöneticinin İşi Evrensel Mi? Örgüt Büyüklüğü Küçük işletmeler Büyük işletmeler Yönetsel roller farklıdır.

30 Yöneticinin İşi Evrensel Mi? Örgüt Büyüklüğü Büyük ve küçük işletmelerdeki yönetsel roller farklıdır.

31 Yöneticinin İşi Evrensel Mi? Örgüt Büyüklüğü Jessica ve Emily Leung zamanlarının çoğunu girişimci eylemlere harcıyorlar. Zarif ve rahat ayakkabıların sunulduğu bir ayakkabı tasarım şirketi kuran bu ikiz kardeşler Hey Lady Shoes isimli bir e- ticaret sitesi kurmuşlardır. Leung kardeşler, işletmelerinin geliştirilmesinde sosyal medya ve diğer online araçların kullanımı gibi yeni teknolojilerin uygulanmasını öğrenmek için iki günlük bir konferansa katılmışlardır.

32 Yöneticinin İşi Evrensel Mi? Kültürel Farklılıklar

33 Yöneticinin İşi Evrensel Mi? Kültürel Farklılıklar & Örgütsel Yapılar

34 Yönetim ve Etik Etik (Türk Dil Kurumu): Çeşitli meslek kolları arasında tarafların uyması veya kaçınması gereken davranışlar bütünüdür. İş etiği: İş ortamında neyin doğru ya da yanlış olduğuna ilişkin, davranış standartları ve ahlaki değerlerdir. Doğruluk Karlılık

35 Yönetim ve Etik Yaygın Etik Sorunlar

36 Yönetim ve Etik Çıkar Çatışması: Bir yöneticinin bir eylem, bir kişi yada bir grup için fayda sağlarken, diğerlerine zarar vereceği anda karşılaştığı durumdur. - Çalışanın işletmenin refahı ve kişisel kazancı arasında seçim yapması durumu - Örn: Avukatlar, işletme danışmanları, reklam acenteleri, vb. nin durumu

37 Yönetim ve Etik Dürüstlük ve Doğruluk: İşletmede karşılaşılan durumlarda etik ilkelere derinden bağlı kalmak. -Bu konuda birçok ihlal var: İş başvurularında akademik geçmişin ve iş tecrübesinin yanlış gösterilmesi (Ohio da bir belediye çalışanı yıllar sonra üniversite mezunu olmadığını, sadece 6 ay üniversiteye devam ettiğini itiraf etmiş; pozisyonu bulunduğu mevkiden daha aşağıya düşürülmüştür) İşyerindeki ürünlerin çalınması, kişisel işlerin (kişisel e-postalar, alışveriş, oyun, sosyal medya, vb.) mesai saatlerinde yapılması

38 Yönetim ve Etik Doğruluk / Sadakat: İşverenler sadakat ister ve çalışanların şirketin çıkarlarına en iyi şekilde hizmet etmelerini bekler. - Çalışanlar şirkete karşı sadakat ve iş ilişkilerinde doğruluk arasında bir seçim yapmak zorunda kalabilirler. - Arızalı bir uçakta çalışma veya bozuk bir gıdayı satma vb. gibi durumlarda sessiz kalmanın maliyeti yüksek olabilir. - Yoğurtçu yoğurdum ekşi demez! Doğruluk Sadakat

39 Yönetim ve Etik İhbarcılık: Çalışanın organizasyonu tarafından gerçekleştirilen yasal olmayan, ahlak veya etik dışı bir uygulamayı; şirket yöneticileri, devlet yetkilileri veya medya yoluyla açıklaması. - Rikli bir durumdur. Örnek: George Green Texas da mimar olarak çalışıyordu. Bu sırada eyalet yapı projelerinde müteahhitlerin denetçilere uyumsuz durumları göz ardı etmesi için rüşvet ve hediyeler verdiklerini tespit etti ve bunu eyalet yetkililerine ihbar etti. Fakat bu durum araştırılmadı (!) kendisinin işe gelmediği günler, uzun mesafeli telefon konuşmaları vb. araştırılıp işine son verildi. Bu durumu Texas İhbar Yasası kapsamında dava etti, davayı kazandı ve 13.7 milyon dolar tazminat kazandı.

40 Yönetim ve Çeşitlilik İş gücü çeşitliliği: Bir örgütteki bireylerin birbirinden farklı ve birbirine benzer oldukları durumlar şeklinde tanımlanmaktadır. İş dünyasındaki çeşitlilikler nelerdir? Yaş Kuşak farklılıkları X, Y, Z Kuşağı Cinsiyet Irk ve etnik köken Engellilik Din

41 Yönetim ve Çeşitlilik Çeşitliliğin faydası nedir? Farklı fikirler Yaratıcılık İnovasyon