Bilgi Benim İşim Gönüllü Kitabı MODÜL 2

Transkript

1

2 TÜRKİYE EĞİTİM GÖNÜLLÜLERİ VAKFI Bilgi Benim İşim Gönüllü Kitabı MODÜL 2 4./5. SINIFLAR Doç. Dr. Feza ORHAN Elif POLAT Teknogen Oyun Tasarımları Yrd. Dr. Serhat Bahadır KERT Sezgin VATANSEVER 2011 TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 2

3 Sevgili Gönüllü, Bu kitapçık Bilgi Benim İşim etkinliğinin ikinci ayağını oluşturan 2. Modül ün toplam 16 haftalık etkinlik içeriği ile ilgili bilgi ve bunlara ait gönüllü yönergelerinin kullanımı ile ilgili gerekli açıklamalardan oluşmaktadır. Genel Amaç Bilgi Benim İşim etkinliğinin amacı, çocukların bilgisayar ve teknoloji okuryazarı olmasını sağlamaktır. Ancak bu hedefe ulaşmak üzere hareket ederken TEGV in kendi misyonu dahilinde çocukların; o Özgüven sahibi, o Öz disiplin ve Öz yönetim becerilerine sahip, o Analitik / Eleştirel düşünebilen o Yaratıcı Düşünce becerisine sahip o Duygu Yönetimini başarabilen o İletişim (Empati) kurabilen, o İşbirliği içinde hareket edebilen, o Sorun Çözmeyi (Sorun Yönetimi) bilen, o Sorumluluklarına sahip, o Evrensel değerleri algılayabilen, uygulayabilen ve fark yaratan bireyler olmaları yolunda da çaba sarf edilmesi de gerekmektedir. Neden Teknoloji Okuryazarlığı? En genel anlamıyla eğitim, bireylerin toplum ile uyum içinde yaşamalarını sağlayacak ve aynı zamanda toplumun gelişmesine, ilerlemesine katkıda bulunacak davranışlar edinmesini sağlayan bir süreçtir. Bu amaca uygun olarak da eğitim kurumları, toplumu oluşturan diğer alt kurumlardaki değişiklikleri kendi süreçlerine yansıtmak zorunluluğu içerisindedirler. Diğer bir deyişle bireylerin davranışlarında meydana gelebilecek değişimlerin istenilen yönde yani, diğer toplumsal kurumların beklentilerini karşılayabilecek yönde olması beklenir. Nitekim son yıllarda teknoloji alanında yaşanan hızlı gelişim çocukların da bu gelişmeye ayak uydurabilecek özelliklerle donatılma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Günümüzde, günlük yaşantımızda kullanılan teknolojiler sürekli olarak ve hızla değişmekte, gelişmekte ve bireyler de bu teknolojileri kullanma süreçleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 1

4 Bilgi Benim İşim etkinliği programı, çocukları, teknoloji kullanımı ve teknolojideki gelişmeyi bilinçli olarak takip edebilen Teknoloji Okuryazarı bireyler olarak ve bunun yanı sıra özellikle bilişim teknolojilerini ihtiyaçları doğrultusunda kullanabilen Bilgisayar Okuryazarı bireyler olarak yetiştirmek amacıyla hazırlanmış olan bir programdır. Teknoloji Okuryazarlığı Teknoloji okuryazarlığı kısaca; teknolojiyi kullanma, yönetme, değerlendirebilme ve anlama becerileri olarak tanımlanabilir (ITEA, 2000). Teknoloji okuryazarı olan bir birey; Teknolojinin nasıl ortaya çıktığını, zaman içinde nasıl geliştiğini; toplumun teknolojiyi ve teknolojinin toplumu nasıl şekillendirdiğini anlar, Teknolojiden korkmaz ya da teknolojiye tutkuyla bağlanmaz, Hayatın herhangi bir alanında karşısına çıkacak teknolojileri istekleri doğrultusunda kullanmakta güçlük çekmez yılında A.B.D. de ulusal bir komite tarafından geliştirilmiş olan teknoloji okuryazarlığı standartları (ITEA, 2000), Modül 1 de olduğu gibi Modül 2 nin içeriğinin geliştirilmesinde de önemli bir yol gösterici olmuştur. Modül 1 süresince amaçlanan kazanımlar sayesinde çocuklarda yaratılmaya çalışılan teknoloji okuryazarlığı ve bilgisayar okuryazarlığı alanlarındaki farkındalık, sonrasında alınan Modül 2 ile pekiştirilmektedir. Devamında yer alan Modül 3 te ise, teknolojiyi etkili ve amaca hizmet edecek şekilde kullanan bireyler yetiştirebilmek amacıyla daha fazla araştırma ve uygulamaya yer verilmektedir. Bu sebeple Modül 3 kapsamında ağırlıklı olarak işbirlikli bir ortamda proje tabanlı öğrenmelere yer verilmektedir. Bilgisayar Okuryazarlığı Bilgisayar okuryazarlığı kavramı, temel olarak bireyin bilgisayarı ihtiyaçları doğrultusunda kullanabilme becerisi olarak tanımlanabilir. Bu tanım çerçevesinde bir ilköğretim öğrencisinin bilgisayar okuryazarlığı ile ilgili becerilerini bu kapsamda üç aşamada değerlendirmek mümkün olabilir. Bu aşamalar; bilgisayarla tanışıklık, etkin bilgisayar kullanıcısı olmak ve bilgisayarda programlama yapabilmek şeklinde özetlenebilir. Ek olarak, bilgisayar okuryazarı olan bir bireyin bilgisayar uygulamalarının günümüz bilgi toplumu üzerindeki olası etkilerini anlaması ve değerlendirmesi de beklenmelidir. Bilgi Benim İşim etkinliği programı, yukarıda özetlenen bu becerilere sahip bireyler yetiştirebilmek üzere planlanmış bir programdır. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 2

5 İçeriğin Genel Çerçevesi Bilgi Benim İşim etkinliği programının Modül 2 kapsamındaki içeriği, teknoloji okuryazarlığı ve bilgisayar okuryazarlığı bilgi ve becerilerine yönelik kazanımlardan oluşmaktadır. Modül 2 de yer alan içerik 3 ayrı çocuk düzeyine göre planlanmıştır. Bu düzeyler şöyledir: İlköğretim 2 ve 3. sınıf İlköğretim 4 ve 5. sınıf İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf Çocuklara kazandırılmak istenilen bilgisayar okuryazarlığı ve teknoloji okuryazarlığı bilgi ve becerileri, söz konusu bu düzeylere göre farklılık göstermektedir. Modül 2, her hafta 2 saat (2 x 45 dk) olmak üzere 16 hafta sürecektir. Her haftanın ilk etkinlik saati, Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum adı altında hazırlanan ve çocukların yaş özelliklerine göre merak ettikleri teknolojik uygulamaları derinlemesine inceleyecekleri bir içerikten oluşmaktadır. İkinci etkinlik saati ise çocukların Modül 1 de kazandıkları bilgi ve becerileri kullanarak oynayacakları Teknogen adlı çevrimiçi bir oyundan oluşmaktadır. Teknogen oyunu, toplamda 39 küçük oyundan oluşan ve bu küçük oyunların aşamalı olarak birbirleri ile ilişkili olduğu bütünsel bir temaya sahip olan bir oyundur. Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum çalışmaları, her hafta belirli bir tema üzerinde çalışılacak şekilde, çocukların teknoloji üzerine merak ettikleri konuları derinlemesine inceleyecekleri bir içerikten oluşmuştur. Bu temalar şunlardır: Resim Müzik Sinema Spor Sağlık Enerji Doğa Olayları Ulaşım ve Trafik TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 3

6 Zaman ve Saatler Bilgiye Erişim Bilim Robotlar Mobil Hayat İnternet te Haritalar Astronomi Uydular Eğlence Dünyası Her hafta, çocukların araştırma yapması, film izlemesi, ses ve resim dosyalarını incelemesi, okuma parçaları okuması ve aynı zamanda bilgisayar üzerinde sunu, kelime işlemci ve hesaplama programlarını kullanarak sunu, afiş, broşür gibi materyaller hazırlaması sağlanarak haftanın teması ayrıntılı ve eğlenceli bir şekilde çalışılması amaçlanmıştır. Haftalık her bir çalışma konusuna yönelik bilgisayar okuryazarlığı ve teknoloji okuryazarlığına ait kazanımlar belirlenmiştir. Çocukların, ilgilerini çekebilen konular üzerine eğlenceli bir öğrenme ortamında çalışarak belirlenen kazanımlara ulaşmaları amaçlanmaktadır. Teknogen Oyunu Teknogen oyununun tüm tasarımı sürecinde; düşünen, sorgulayan, kendi iç yaratıcılığını harekete geçirebilen bireylerin yetiştirilmesine katkıda bulunacak bir akış oluşturulmaya çalışılmış ve aynı zamanda analitik/eleştirel düşünme, sorun çözme, yaratıcı düşünme, işbirliği içerisinde çalışabilme ve evrensel değerleri algılama gibi bireysel becerilerin geliştirilmesi hedefi üzerinde önemle durulmuştur. Oyunun İçeriği: Oyunun teması; Su, Orman ve Ateş ülkelerinden oluşan Teknogen adlı gezegenin koruyucu katmanının sürekli ve düzgün çalışması sağlanarak gezegenin varlığının sürdürülmesidir. Bu koruyucu katman, bu üç ülke halkının barış ve işbirliği içerisinde yaşaması sayesinde çalışabilmektedir. Koruyucu katman, tüm enerjisini Ateş ülkesinin sağladığı ısıdan almaktadır. Ancak, Ateş ülkesi de canlılığını ve varlığını devam ettirebilmek için Orman ülkesinin ürettiği oksijene muhtaçtır. Orman ülkesindeki tüm canlılar ise canlılıklarını ve gelişimlerini Su ülkesinden aldıkları su ile sağlamaktadırlar. Bu üç halk, birbirleriyle tam bir dayanışma içerisinde yaşamaktadır. Zaman içerisinde Su, Orman ve Ateş ülkelerinde ortaya çıkan sorunlar, koruma kalkanını zayıflatmış ve tamamen yok olacak hale getirmiştir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 4

7 Oyunun Amacı: Oyunda hedeflenen; Su ülkesi, Orman ülkesi ve Ateş ülkesinde karşılaşılan sorunları ülke insanlarının çözmesine yardımcı olarak Teknogen gezegeninin koruma kalkanının varlığını devam ettirmesini sağlamaktır. Oyunun Oynanışı: Oyunun başlangıcında, oyuncu kendi yaş grubuna göre hazır olarak gelen 4 farklı karakterden birini oyun kahramanı olarak seçecektir. Oyun kahramanının, ülke insanlarının sorunlarını çözmelerine yardımcı olarak koruma kalkanına eski enerjisini kazandırması gerekmektedir. Oyunun akışı, ülkeden ülkeye ve kentten kente olmak üzere iki farklı geçiş oyunu türü ile sağlanmaktadır. Her ülkenin girişinde, bir önceki ülkede çözülen sorunlardan toplanan parçalar birleştirilerek çözülen ya da düzenlenen şifrelerden oluşan geçiş oyunları bulunmaktadır. Kentler arası geçiş oyunları ise, belirlenen ulaşım araçlarıyla oynanan oyunlar biçiminde düzenlenmiştir. Oyun, Su ülkesinin ilk kenti olan Nehir Kentte başlar ve bu ülkedeki diğer kentlerden sonra Orman ülkesindeki kentlere ve sonra da Ateş ülkesinde kentlere doğru ilerler. Oyun kahramanının, tüm kentlerdeki sorunları çözmesi ile oyun başarıyla tamamlanacak, gezegenin kalkanı tamamen güçlenecek ve oyun kahramanı ışınlanarak dünyaya dönecektir. Her kentte karşılaşılan sorunların çözülmesi ile tamamlanan görev sonucunda, oyuncu belirli bir puan alacaktır. Oyunun Kazanımları: Oyunun No Bulunduğu Yer Oyunun Adı Oyunun Kazanımları 1 Su Ülkesi Girişi Gizemli Yazı Harf tuşları, boşluk tuşu, Enter tuşu, nokta tuşu, virgül tuşu, Backspace tuşu, Delete ve Caps Lock tuşlarını kullanma 2 Nehir Kent Balık Avı Caps Lock tuşunu kullanma Yön tuşlarını kullanma Bazı işlerin yapılması ve belli görevlerin tamamlanması için araçlar, materyaller ve beceriler kullanır. Araçlar insanların belli görevleri yerine getirmelerine yardımcı olan basit nesnelerdir. 3 Nehir Kent Nehre Yolculuk Metni sola/sağa dayama, ortalama 4 Nehir Kent Çürük Baraj Seçme, kopyalama, kesme, yapıştırma 5 Nehir Kent Sal ile Yolculuk Klavye kullanma 6 Deniz Kent Çöp Düşmanı Bul/değiştir aracını kullanma Atıklar, çevreye zarar vermemsi için uygun bir şekilde dönüştürülmeli ya da atılmalıdır. 7 Deniz Kent Hazine Odası WordArt aracını kullanma 8 Deniz Kent Gizemli Albüm Resim ekleme ve düzenleme Sayfa numarası ekleme 9 Deniz Kent Gemi ile Yolculuk Klavye kullanma 10 Ada Kent Su Yolu Otomatik şekil ekleme ve düzenleme Teknolojinin tasarlanması, üretilmesi, kullanılması ve değerlendirilmesi için araçlar kullanılmaktadır. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 5

8 11 Ada Kent Barış Mektubu Metin düzenleme 12 Ada Kent Çılgın Köprü Tablo ekleme Satır sütun ekleme Kenarlık ekleme ve düzenleme 13 Ada Kent Balonla Yolculuk Klavye kullanma 14 Göl Kent Deniz Motoru Diyagram yapısı Sistemle ilgili düşünme parçaların birbirleriyle ne tür ilişkileri olduğunu incelemeyi içerir. Elde edilen bilgideki örüntüleri tespit etmek için karşılaştırma ve sınıflandırma yapar. 15 Orman Ülkesi Gizemli Bataklık Hesap tablosu programında hücreleri tanıma Giriş 16 Meyve Şehri Manav Toplumsal beklentilerin karşılanması teknolojik ürün ve sistemlerin kabul edilmesi ve kullanılmasında en belirleyici etkendir. 17 Meyve Şehri Bilgilendirme Servisi Bilgi alışverişi baskı ve elektronik medya gibi birçok teknolojik kaynak aracılığıyla yapılabilir. İletişim teknolojisi, insanlar ve/veya makineler arası mesajların uzak mesafelere teknoloji aracılığıyla iletilmesidir. 18 Meyve Şehri Su Taşıma Belli görevleri yerine getirmek için gerekli olan araçları, ürünleri ya da sistemleri seçer ve güvenli bir şekilde kullanır. 19 Meyve Şehri Tezgahtar Bazı işlerin yapılması ve belli görevlerin tamamlanması için araçlar, materyaller ve beceriler kullanır. Bilgisayar ve hesap makinelerini kullanır. 20 Mantar Evler Küre Bazı sistemler doğada bulunabilirken bazıları insanlar tarafından yapılır. 21 Mantar Evler Su Baskını Teknoloji doğal afetlerin yol açtığı sonuçların giderilmesi ve atıkların dönüştürülmesinde kullanılabilir. 22 Mantar Evler Reklam Dağıtımı Şirketler bir ürünü pazara çıkararak ve reklamını yaparak, o ürüne talep yaratabilirler. 23 Çam Kent Mantar Kabini Düzenli ve sürekli olarak akıl yürütür. Sistemle ilgili düşünme parçaların birbirleriyle ne tür ilişkileri olduğunu düşünmeyi içerir. 24 Çam Kent Yangından Kaçış Belli görevleri yerine getirmek için gerekli olan araçları, ürünleri ya da sistemleri seçer ve güvenli bir şekilde kullanır. 25 Çam Kent Ağda Sorun Bilgisayar ağları konusunda temel kavramlar geliştirir. 26 Çam Kent Mobilya Fabrikası Bir ürünü monte etmek için adım adım yönergeleri takip eder. 27 Çam Kent İletişim Kanalları İletişim teknolojisi, insanlar ve/veya makineler arası mesajların uzak mesafelere teknoloji aracılığıyla iletilmesidir. 28 Orman Ülkesi Giriş Şifreli Kapı Düzenli ve sürekli olarak akıl yürütür problemi tanımlar ve netleştirir TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 6

9 29 Buhar Kent Sis İletişim teknolojisi, insanlar ve/veya makineler arası mesajların uzak mesafelere teknoloji aracılığıyla iletilmesidir. Harfler, karakterler, simgeler ve işaretler, fikirleri, nicelikler ve operasyonları ifade etmekte kullanılan sembollerdir. 30 Buhar Kent Elmas Avı Elde edilen bilgideki örüntüleri tespit etmek için karşılaştırma ve sınıflandırma yapar (Özellikle ilk 2 bölüm için) Birbirleriyle yarışan faktörlerin bazılarından ödün vermek gerekebilir. 31 Buhar Kent Buharlı Tren Düzenli ve sürekli olarak akıl yürütür, problemi tanımlar ve netleştirir. 32 Yanardağlar Enerji Kristalleri Harfler, karakterler, simgeler ve işaretler, fikirleri, nicelikleri ve operasyonları ifade etmekte kullanılan sembollerdir. 33 Yanardağlar Teleferik Gereksinimler ve şartlar bir ürünün veya sistemin oluşturulmasında belirleyicidir. 34 Maden Kent Geri Dönüşüm Atıklar çevreye zarar vermemesi için uygun bir şekilde geri dönüştürülmeli veya atılmalıdır. Bazı malzemeler yeniden kullanılabilir ve/veya geri dönüştürülebilir. Araç ve makineler, tutma, kaldırma, taşıma, ayırma, hesaplama, bilgiyi işleme gibi konularda insan sınırlarını aşabilmektedir. 35 Maden Kent Ayna Tasarım süreci farklı sıralarla takip edilebilecek ve gereken durumlarda tekrarlanabilecek adımlardan oluşur. Tasarım çözümlerini geliştirir. Bilim sürecinde yaygın olan deneyleme süreci teknolojik problemlerin çözümünde de kullanılabilir. 36 Maden Kent Maden Sistemle ilgili düşünme parçaların birbirleriyle ne tür ilişkileri olduğunu düşünmeyi içerir. Birbirleriyle yarışan faktörlerin bazılarından ödün vermek gerekebilir. 37 Maden Kent Asansör Verilen bir amaca ulaşmak için sistemleri işletir ve sürdürür. Araç ve makineler, tutma, kaldırma, taşıma, gibi konularda insan sınırlarını aşabilmektedir. Gereksinimler ve şartlar bir ürünün veya sistemin oluşturulmasında belirleyicidir. 38 Maden Kent Kütüphane İhtiyaç duyulan bilgiyi tanımlayan anahtar kavram ve terimleri belirler. İlgili disipline veya bilgi edinme kaynağına özel terimleri tanır. Kütüphanedeki bilgi kaynaklarına ulaşmak veya ziyaret edebileceği yerleri belirlemek için çeşitli sınıflandırma şemalarını ya da başka sistemleri kullanır. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 7

10 39 Ateş Ülkesi Hanoi Diskleri Tasarım süreci farklı sıralarla takip edilebilecek ve gereken durumlarda tekrarlanabilecek adımlardan oluşur. Kriterler ve kısıtlar tasarımın gerekliliklerini oluşturur. Nasıl Bir Öğrenme Yaklaşımı? Bilgi Benim İşim etkinliği programı içinde temel alınan öğrenme yaklaşımı, yapılandırmacı öğrenme yaklaşımdır. Bu yaklaşım çerçevesinde, çocuğa bilginin hazır verilmesi yerine bilginin çocuk tarafından aktif bir şekilde kazanılması ve anlamlı öğrenmeyi gerçekleştirmesi beklenir. Anlamlı öğrenmede kişi yeni edindiği bilgiyi eski bilgileri ile ilişkilendirir, ön bilgileri ile bağlantısını kurarak yeni bir bilgi yapılanmasına gider. Anlamlı öğrenmenin gerçekleşebilmesi için çocuğa sunulan yeni bilgiler kendi içince bir bütünlük ve anlamlılık taşımalıdır. Ayrıca anlamlı öğrenmenin ön şartı, kişinin öğrenmeye istekli ve onu gerçekleştirmeye kararlı olmasıdır. Bu koşullar çerçevesinde etkinlikler, çocukta merak güdüsünü ortaya çıkaracak şekilde planlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca, etkinliğe katılan çocukların hem etkinliğe yönelik çalışmalara katılma isteklerini motive edebilmesi hem de farklı bireysel özelliklere hitap edilebilmesi açısından Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum bölümünde filmler, ses, resim ve metin gibi çeşitli çoklu ortam materyalleri kullanılması yoluna gidilmiştir. Teknogen oyununda ise, sürükleyici olan ve başarma hissini veren bütünsel bir temaya sahip oyun kurgusu tasarlanmıştır. Yine yapılandırmacı yaklaşım çerçevesinde, etkinlikleri gerçekleştirirken çocukların öğrenme süreçlerinde akranları ile etkileşimde ve işbirliği içinde olmaları, farklı bakış açılarının farkına varmaları, bu farklılıklar üzerinde durarak yargıya varmaları (öğrenmeyi gerçekleştirmesinin) önemle üzerinde durulan uygulamalardır. Nasıl Bir Öğrenme Ortamı? Öğrenme ortamı düzenlenirken Karma Öğrenme ortamı oluşturulmaktadır. Karma öğrenme ortamı, sınıf içinde yüzyüze eğitim ile bir Web materyali üzerinden gerçekleştirilen farklı iki uygulamanın birlikte kullanılması sürecini ifade eder (Dabbagh, Banan-Ritland, 2005). Bir başka deyişle, Bilgi Benim İşim etkinliğine katılan çocuklar her hafta 2 saat (2 x 45 dk) gönüllülerle yüzyüze çalışmalar yaparken sık sık da Web üzerinde onlar için özel hazırlanmış materyalleri de kullanarak etkinliklerini gerçekleştireceklerdir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 8

11 Karma öğrenme ortamı ile ilgili ayrıntılar şöyledir: Bilgi Benim İşim etkinliğinin gerçekleştirileceği ortam, TEGV bilgisayar etkinlik odası olacaktır. Çocuklar gönüllülerle her hafta 2 saat bir araya gelecekler ve bu süre zarfında zaman zaman yüzyüze etkileşime dayalı etkinlikler, zaman zaman da aynı ortamda yer alan bilgisayarlar üzerinde yer alacak Web materyali ile etkileşime geçerek bireysel öğrenme sürecine dayalı etkinlikleri tamamlayacaklardır. a. Fiziksel Ortam: Yüzyüze Ortam: Gönüllü ile çocuklar tartışma, soru-cevap, grup çalışmaları, film izleme vb. etkinlikleri yüzyüze bilgisayar etkinlik odasında yapacaklardır. Web Ortamı: Çocukların öğrenmeyi gerçekleştirecekleri ortamlardan bir diğeri ise İnternet üzerinden bir Portal aracılığıyla erişecekleri ve adına ler adı verilen Web tabanlı ortamdır. Web tabanlı öğrenme sürecinde, etkinlik odasında yer alan bilgisayarlardan bir tanesi gönüllü, diğerleri ise çocuklar tarafından kullanılacaktır. Her bir bilgisayara bir çocuğun oturması gerekmektedir. Eğer olanak varsa, gönüllünün bilgisayarına bağlı bir projektor kullanılması özellikle önerilmektedir. Bu ortamda çocuklar, belirli bir plan doğrultusunda hafta hafta erişimlerine açılan etkinlik materyallerine erişebilmektedirler. Bu materyaller, haftalara göre etkinliklere dağıtılmışlardır. Gönüllü, ilgili haftanın etkinliğini açana kadar çocuklar bu materyalleri göremezler. Ancak, açılmış olan etkinliklerde yer alan her tür materyal çocuklar tarafından tekrar tekrar kullanılabilmektedir. Bunun için çocuklar etkinlik sonunda kalan süreleri kullanabilecekleri gibi, bilgisayar ve İnternet bağlantısının olduğu farklı mekanlardan da sisteme istedikleri zaman bağlanabilir ve materyalleri kullanabilirler. Teknogen oyunu, Web ortamında oynanan bir oyundur. Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum bölümünde Web ortamında kullanılan materyaller ise beş ana başlık altında toplanmaktadır: 1. Sunular: Sunular, içinde durağan ya da hareketli görselleri barındıran, belirli bir ya da bir kaç kazanıma yönelik küçük konulu etkileşimsiz gösterilerdir. Sunuların, imkan varsa- projektör yardımıyla, gönüllünün idaresi altında izletilmesi uygun olacaktır. 2. Videolar: Videolar, çocukların bireysel olarak izleyecekleri kısa filmlerdir. Bu videolar da sunular gibi belirli bir ya da bir kaç kazanıma yönelik olarak hazırlanmışlardır. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 9

12 3. Resimler: Resimler, çocuğun belirli bir bilgisayar programını (Paint, Word, vb.) kullanarak yapacağı çalışmalarda ihtiyaç duyabileceği görsel malzemelerdir. Bu resimlerin bir kısmı ise çocuğun incelemesi istenen görsel malzemelerdir. 4. Sesler: Sesler, çocuğun dinlemesi istenen işitsel malzemelerdir. 5. Belgeler: Belgeler, çocuğun okuması, incelemesi, örnek olarak kullanması ya da üzerinde işlem yapması istenen metin belgeleridir. b. Araç ve Gereçler: boyunca kullanılacak araçların başında bilgisayarlar gelmektedir. Ayrıca, içeriği Bilgi Benim İşim etkinliği için oluşturulmuş olan Kutusu içinde de farklı haftalarda kullanılacak olan kağıt, kalem, yapıştırıcı gibi basit araç ve gereçler bulunacaktır. Kullanılan Yöntemler Tüm bu gerekler çerçevesinde, Bilgi Benim İşim etkinliği içinde yer alan tüm etkinliklerde çocuğun aktif ve katılımcı olması beklenmektedir. Bu amaçla sık sık soru / cevap ve tartışma etkinliklerine yer verilmekte ve bilgiyi gerek akranlarının gerekse gönüllünün katkılarını da dikkate alarak edinmesine gayret edilmektedir. Bilgi Benim İşim etkinliği içinde en sık kullanılan yöntem ve teknikler aşağıda açıklanmaktadır: 1. Oyun tabanlı öğrenme: Web üzerinden ulaşılabilen Teknogen oyununun içerdiği bilgisayar oyunları kullanılmaktadır. 2. Küçük grup çalışması: Akran öğrenmesini gerçekleştirebilmek ve farklı bakış açılarının farkına varabilmek için çocuklara sık sık küçük grup çalışmaları planlanmıştır. Küçük grup çalışmaları genellikle 2 ila 6 çocuk ile yapılır. Bu etkinlik için kaç kişi ile grup oluşturulacağı yönergede belirtilmektedir. 3. Büyük grup çalışması: Tüm çocukların beraberce çalıştığı, toplu sınıf uygulamalarıdır. 4. Soru / cevap: Çocukların yapıcı, yaratıcı düşünmelerini teşvik, eleştirel bakış açısı kazandırmak, problem çözme becerisini geliştirmek, fikirlerini bir düzen içinde ifade etmesine zemin hazırlamak gibi amaçlarla soru / cevap etkinlikleri kullanılmaktadır. Bu etkinlikleri uygularken tüm çocukların katılımını sağlamak, verilen cevapları yanlış dahi olsa kabul etmek, yanlış cevap veren çocukları yanlışından veya bilgi eksikliğinden dolayı eleştirmemek, ancak çocukların yanlışlığı kendilerinin fark etmelerine ve düzeltmelerine TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 10

13 imkan sağlamak, soru / cevabı bir tür sınav havasına sokmamak dikkate alınması gereken önemli noktalardır. 5. Tartışma: Bu teknikte soru/cevaptan farklı olarak akış gönüllünün yönetiminde ancak çocuktan çocuğa doğru olmalıdır. Çocukların tartışma ile ilgili genel kurallara uymaları (söz hakkı alma, başkasının sözünü saygı göstererek dinleme, itirazlarını yine saygı çerçevesinde ve fikir bazında sunma, vb.), bunun dışında her tür fikirlerini açık ve serbest şekilde ortaya konmalarının beklendiği bir tekniktir. Tartışma sonucunda gelinen nokta her zaman gönüllü tarafından son bir kez ifade edilmelidir. Yönergeler Nasıl Kullanılacak? Yönergeler, kazanımlar doğrultusunda peş peşe uygulanacak etkinlikler şeklinde planlanmıştır. Bu planlardaki etkinlik sıra ve sürelerine uyulmaya çalışılması önemlidir. Herhangi bir etkinlikle ilgili süre vb. sıkıntılar yaşanması durumunda, durumun etkinlik sonunda doldurulması gereken değerlendirme formunda açık bir şekilde izah edilmesi beklenmektedir. Yönergelerde, çocuklara yöneltilen soruların beklenen cevapları ya da yapılması istenen işin nasıl yapılacağı ile ilgili bilgilendirmeler kutucuklar içinde açıklanmaktadır. Ayrıca, bir etkinliğin gerçekleştirilmesi sırasında gönüllünün mutlaka dikkat etmesi gereken noktalar da kutucuklar içinde açıklanmaktadır. Yönergeleri kullanırken şu hususlara önemle dikkat edilmesi tavsiye edilir: 1. Yönergeler etkinlik öncesi dikkatle mutlaka okunmalı, 2. Yönergede belirtilen etkinlik öncesi hazırlıklar gönüllü tarafından mutlaka birime erken gelinerek yapılmalıdır. 3. Yönergelerde yer alan etkinlik sıralarına uyulması gerekmektedir. 4. Yönergelerde verilen süre tahmini süredir, her gönüllü kendi grubunun hızına göre süreyi kendisi ayarlamalıdır. İşleyiş Bilgi Benim İşim etkinliği Modül 2 de 2 x 45 dakikadan oluşan toplam 16 haftalık bir program öngörülmüştür. Tüm haftaların kendine özgü araç ve materyalleri bulunmaktadır. Çocuklar Web ortamından erişmeleri istenen materyallere, her hafta birinci etkinlik saati başlamadan hemen önce Gönüllü TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 11

14 Sayfası üzerinden gerçekleştirilecek olan Ekinlik Aç işlemi sonrasında erişebilirler. Ancak gönüllüler için böyle bir kısıtlama söz konusu değildir. Web ortamındaki tüm materyaller her an gönüllünün erişimine açıktır. Tüm etkinlikler, yönergeler doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Bazı çocukların bir hafta gelmemesi gibi durumlarda, çocuklara eksik kalan kısımları kendi başına tamamlaması gerektiği ifade edilmelidir. Gönüllü İş Akışı A. İlk Hafta 1. İlk hafta tanışma ortamında ler sayfası tanıtılır ve bu sayfadaki düğmelerin nasıl ve ne zaman kullanılacağı çocuklara anlatılır. İlk etkinlik saatinde yapılacak olan Çevremdeki Teknolojiyi Keşfediyorum çalışma konuları ile ilgili, ikinci etkinlik saatinin girişinde de Teknogen oyunu hakkında bilgi verilir. Bunun için; öncelikle tüm çocukların bilgisayar ekranlarını düğmelerinden kapatmaları ve gönüllüyü izlemeleri sağlanır. Ardından çocukların ekranları açmaları istenir ve yine gönüllüyü takip ederek adım adım ilgili materyale geçmeleri sağlanır. B. Her ten Önce 2. Haftaya hazırlanmaya, o haftanın kazanımlarının incelenmesi ile başlanmalıdır. 3. Ardından çocuklar tarafından doldurulacak haftanın öz-değerlendirme formları incelenerek gün sonunda çocukların hangi kazanımlara ulaştırılmasının hedeflendiği de incelenmelidir. 4. Haftanın kazanımları ve bu kazanımların çocuklar üzerindeki yansımaları üzerinde detaylı bilgi sahibi olunduktan sonra haftaya ait yönergeler incelenmeli ve etkinlikte kullanılacak hatırlatma kartları hazırlanmalıdır. 5. Yönergede belirtilen, o hafta kullanılacak Teknogen oyunları ile sunu, video, resim, ses ve belgeler mutlaka önceden açılmalıdır. Bu kapsamda; a. Teknogen oyunlarının nasıl oynanacağı, daha fazla puan yapabilmek için neler yapabileceği, b. Sunuların ve videoların kapsamı, içeriği, bireysel olarak mı yoksa grup halinde mi izleneceği, duraklamaların yerleri, duraklamalarda yapılacak tartışmaların içeriği, yöneltilen soruların ne olduğu ve olası cevapları vb zamanlaması, TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 12

15 c. Resim ve ses dosyalarının kapsamı, içeriği, ne amaçla kullanıldığı, d. Okuma parçalarının içeriği, kazanım doğrultusunda ana fikrinin ne olduğu, varsa çocuğa yöneltilen soruların cevapları, e. Üzerinde çalışma yapılacak olan belgelerin özelliği, hangi bilgisayar okuryazarlığı becerilerine yönelik olduğu, çocuğun neler yapması gerektiği konularında hazırlık yapılmalı ve gerekli notlar alınmalıdır. C. Etkinliğe Başlarken 6. Eğitim başlamadan en az yarım saat önce etkinliğe birlikte girecek olan iki gönüllü bir araya gelmeli ve aralarında görev paylaşımı yapmalıdır. Bu paylaşımda hangi gönüllünün hangi etkinlikte aktif olacağı, diğer gönüllünün bu esnada neler yapacağı ile ilgili etkinlik akışına yönelik düzenlemeler kesinleştirilmelidir. 7. Her iki gönüllü etkinlik odasına birlikte girerler. Gönüllülerden bir tanesi çocukların yerleşmeleri ile meşgul olurken, diğer gönüllü de gönüllü bilgisayarını kullanarak haftanın etkinliğini çocuklara açar. D. Esnasında 8. Etkinliğin başında çocukların yerlerine geçmelerinden hemen sonra şifrelerini kullanarak Portala girmeleri ve ler sayfasına geçmeleri sağlanır. Tüm çocuklar haftanın etkinlikler sayfasına girdikten sonra ekranlarını kapatmaları istenir ve ancak bundan sonra etkinliğe giriş yapılır. 9. esnasında bilgisayarlar kullanılmıyorsa ekranlarının kapalı olması unutulmamalıdır. 10. sırasında yönergenin birebir izlenmesi önem arz etmektedir. 11. Özellikle bilgisayar okuryazarlığı becerileri düşük çocuklar dikkatle takip edilmelidir. Eğer bu tür çocuk sayıca azsa ikinci gönüllü bu çocuklara beceriye yönelik birebir takviye vermelidir. Söz konusu beceriye sahip olmayan çocuk sayısının, mevcudun önemli bir kısmını oluşturması halinde ise etkinliğe ara verilmeli ve söz konusu becerinin kazandırılmasına yönelik sınıf öğretimi gerçekleştirilmelidir. 12. Teknogen oyununda zorlanan çocuklara, sadece oyunun nasıl oynandığına dair bilginin yer aldığı Yardım menüsüne tekrar bakmaları söylenmeli; bunun dışında yardım edilmemelidir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 13

16 E. Etkinliği Bitirmeden 13. Günün sonunda çocukların mutlaka o haftaya yönelik öz değerlendirme ve oyun değerlendirme formlarını doldurmaları sağlanmalıdır. 14. Çocukların, öz değerlendirme ve oyun değerlendirme formlarının doldurulması sırasında yazılan maddeleri anlayamadıklarına yönelik bir ifadeleri olursa gönüllü bunlara yönelik açıklama yapmamalı, anlayamadıkları yerleri boş bırakmalarını söylemelidir. 15. Tüm çocuklar çıktıktan sonra her iki gönüllü de kendi değerlendirme formlarını eğitim noktasından ayrılmadan önce doldurmalıdırlar. Bu formların doldurulması sırasında gönüllü tarafından verilecek her tür detay bilginin değer taşıdığı unutulmamalıdır. Kaynaklar: ITEA. (2000). Standart for Technological Literacy: Content for the Study of Technology. Interneational Technology Education Association. Dabbagh, N., Banan-Ritland, B. (2005. Online Learning Concepts, Strategies and Applications. New Jersey: Pearson Merrill Prentice Hall. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 14

17 Hafta 1 1. ETKİNLİK SAATİ TANIŞIYORUZ Çocuklarla tanışılır. Etkinliğin nasıl işleneceğini çocuklarla paylaşılır. Çocuklara etkinlik boyunca kullanılacak olan Portal hakkında kısaca bilgi verilir. Çocukların teknoloji ve bilgisayar beceri seviyeleri çeşitli sorularla ölçülmeye çalışılır. Hafta 1 2. ETKİNLİK SAATİ Çocuklara, bilgisayarları açmaları ve Portalda ler sayfasına giriş yapmaları söylenir. Çocuklara, Çocuklar, Teknogen isimli bir oyunumuz var şimdi bu oyunu oynayacaksınız. yönergesi verilir ve çocukların dakika boyunca bu oyunu oynamalarına izin verilir. (5 ) Çocuklara, Portal üzerinde yer alan Teknogen adlı oyunu açıp oynamaları söylenir. (15 ) dk. sonunda çocukların Teknogen oyunundan çıkmaları sağlanır. Çocuklar Teknogen oyununu oynadıktan sonra, "Çocuklar bugünkü Teknogen oyunlarında neler öğrendiniz?" sorusu sorulur ve cevapları alınır. Çocuklara, Avrupa Birliği tarafından desteklenerek sizin gibi çocukların oynaması için hazırlanmış olan 2 adet oyun sayfası var. Şimdi de bu sayfalara girerek bu oyunları oynayacağız denir. Portaldaki ilgili ikonları tıklayarak Wild Web Woods ve Lokum un Oyun Gemisi isimli oyunların bulunduğu sayfalara girmeleri istenir. (15 ) Sonuç Bu sorunun cevapları alınırken, çocukların oyunun teknoloji okuryazarlığına yönelik kazanımlarının yanı sıra bilgisayar okuryazarlığı ile ilgili kazanımları da göz önünde bulundurularak gerekirse çocuklar çeşitli sorularla yönlendirilmelidir. Örneğin, "Peki, klavyeyi daha iyi kullanabiliyor musunuz artık?" ya da "Peki, Word programında yazdığınız yazıların yanına resim eklemeyi öğrendiniz mi?" gibi. ler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. İlk hafta olması nedeni ile çocuklara bilgisayarın nasıl kapatılması gerektiğini gösterilir. Çocuklardan bilgisayarlarını gösterilen şekilde kapatmaları istenir. Doğru şekilde kapatmamanın ne gibi sakıncaları olacağı hakkında çocuklara soru yöneltilir. Gelen cevapları dinlenir, doğruları onaylanır, yanlışlar düzeltilerek bu konuda kısa bir bilgi verilir. (10 ) Doğru bir şekilde kapatılmayan kasa ve ekranlar, kullanılmadıkları süre içinde uzun süre açık kalıp ısınma, elektrik kesintisi vb. nedenlerle bozulabilir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 15

18 Hafta 2 1. ETKİNLİK SAATİ SANAT VE TEKNOLOJİ: SİNEMA Kazanım Sinema ve teknoloji ilişkisini kavrar. Çizim programında çizdiği resmi Sunu Programı na aktarabilir. Ya da sunu programına denebilir. Yöntem ve Teknikler: Soru-cevap, Küçük grup çalışması Çocuklara, bilgisayarları açmaları ve Portalda ler sayfasına giriş yapmaları söylenir. Çocuklar yapılacak olan çalışmanın hedeflerinden haberdar edilir. (5 ) Çocuklara, önce Kütüphane de Videolar bölümünde yer alan eski-chaplin isimli filmi izlemeleri söylenir. Daha sonra gene Kütüphane de Videolar bölümünde yer alan yeni-harry Potter isimli filmi izlemeleri söylenir. Çocuklara, Bu iki filmin arasındaki fark nedir sizce? Bu filmlerde neleri gözlemlediniz? diye sorulur ve gelen cevaplar alınır. Peki, sinemada geçmişte kullanılan teknolojilerle şimdiki teknolojiler aynı mı? sorusu sorulur ve sonra gelen cevaplar alınır. (10 ) Teknolojideki büyük gelişmeler hayatımızdaki her alanı olduğu gibi sinema sektörünü de etkilemiştir. Teknoloji ile film çekiminde, sahnede, ışık vb. gibi alanlarda birçok yenilik meydana gelmiştir. Dijital kameraların bulunması görüntü kalitesini artırmıştır. İlk zamanlarda ses ile ilgili problemler teknolojinin gelişmesiyle birlikte aşılmış; ses ve görüntünün aynı anda yürümesine olanak sağlanmıştır. Sesin sinemada kullanımı bu macerada bir kilometre taşıydı. Sonraki dönemlerde renkli filmlere geçildi. Çünkü aradan geçen sürede renkli film şeritleri icat edilmiş ve onu kayıt altına alabilen kameralar geliştirilmişti. Bu ikinci bir kilometre taşı olarak bilindi. Sinemada şu anki teknoloji 3 boyutlu film teknolojisidir. Çocuklardan Kütüphane de Sunular bölümünde bulunan 3D Teknolojisi isimli dosyayı açmalarını ve izlemeleri istenir. Çocuklara 3 boyutlu film teknoloji hakkında ne düşündükleri sorulur. Cevapları alınır. Çocuklara, Çizgi filmler nasıl yapılıyor biliyor musunuz? sorusu sorulur ve Şimdi hep birlikte bir çizgi film yapacağız. denir. (5 ) Çocuklara, Kütüphane de Sunular bölümünde bulunan Araba dosyasını açarak izlemeleri söylenir. İzleme bittikten sonra, çocuklara Bu izlediğiniz, basit bir çizgi filmdi. Türü ne olursa olsun bir film yapımının temelinde kare kare fotoğrafların arka arkaya eklenmesi vardır. Şimdi izlediğiniz bu çizgi filmin nasıl yapıldığını göreceksiniz. denir ve Kütüphane de Sunular bölümünde bulunan Arabanın Yapılışı dosyasını açarak izlemeleri söylenir. (5 ) İzleme bittikten sonra, çocuklara Siz de bunun gibi basit bir çizgi film yapabilirsiniz. Şimdi, bunun için bir sunu programı (PowerPoint) kullanarak kolayca bir çizgi film yapacaksınız. Ama önce, izlediğiniz çizgi filmde olduğu gibi basit bir senaryo düşünün. Bunun için 5 dakikanız var. denir. (5 ) Çocuklar, izledikleri araba çizgi filminde olduğu gibi basit bir senaryo düşünmeye teşvik edilmelidir. Uçan bir kelebek, uçan bir balon, yürüyen bir insan, kayan bir yıldız, vb. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 16

19 Çocuklar senaryolarını düşündükten sonra, Şimdi sunu programını (PowerPoint) açın ve senaryonuzu bir çizgi film haline getirin. Unutmayın, slaytların her biri, filminizin bir karesi olacak. Her slayta bir hareket ekleyeceksiniz ve slaytlar arası geçişi otomatik yapacaksınız. denir. Çocukların Portal penceresini küçültüp (aşağı indirip) bilgisayarlarından Sunu programını (PowerPoint) açmaları sağlanır. (10 ) Bu çalışmada gerekirse çocuklara aşağıdaki adımları PowerPoint programında yapmalarında yardımcı olunur. * Senaryoya uygun bir resim Ekle Küçük Resim (Clipart) bölümünden aranarak bulunur.(ya da Google Görsel arama sayfasından buldukları bir resmi kullanabilirler) * Filmin ilk karesinde ne görünmesini isteniyorsa, bulunan resim o şekilde slayt üzerine yerleştirilir. * Diğer slaytlar için de aynı işlem tekrarlanır. * Her karenin arka arkaya ve hızlı bir şekilde gelmesini sağlamak için, Animasyonlar bölümü açılır ve Geçiş Hızı olarak Hızlı seçeneği, Slaydı İlerlet seçeneği olarak Otomatik seçilir. * Tamamlanan film F5 tuşuna basılarak oynatılır. Çocuklara, Siz kendi çizgi filminizi oluştururken hangi teknolojileri kullandınız? diye sorulur. (cevalarp: bilgisayar teknolojisi, sinema teknolojisi) Cevaplar alındıktan sonra, çocuklara Çizgi filmini bize göstermek isteyen var mı? diye sorulur ve isteyenlerin hazırladıkları çizgi filmler oynatılarak hep birlikte izlenir. (5 ) Hafta 2 2. ETKİNLİK SAATİ İlk saatteki etkinlikler bitmediyse, devam edilir. Bittiyse, Çocuklar ilk etkinlik saatinde yaptığımız çalışmalar sonucunda yeni olarak neler öğrendiniz söyler misiniz? sorusu yöneltilerek cevaplar alınır. (10 ) Çocuklara, Çocuklar, şimdi Teknogen isimli oyunu oynayacaksınız. yönergesi verilir ve çocukların dakika boyunca bu oyunu oynamalarına izin verilir. Çocuklara, Portal üzerinde yer alan Teknogen adlı oyunu açıp oynamaları söylenir. (15 ) dk. sonunda çocukların Teknogen oyunundan çıkmaları sağlanır. Çocuklar Teknogen oyununu oynadıktan sonra, "Çocuklar bugünkü Teknogen oyunlarında neler öğrendiniz?" sorusu sorulur ve cevapları alınır. Çocuklara, Avrupa Birliği tarafından desteklenerek sizin gibi çocukların oynaması için hazırlanmış olan 2 adet oyun sayfası var. Şimdi de bu sayfalara girerek bu oyunları oynayacağız denir. Portaldaki ilgili ikonları tıklayarak Wild Web Woods ve Lokum un Oyun Gemisi isimli oyunların bulunduğu sayfalara girmeleri istenir. (15 ) Sonuç ler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmaları istenir. (5 ) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 17

20 Hafta 3 1. ETKİNLİK SAATİ SANAT VE TEKNOLOJİ: RESİM Kazanım Resim ve teknoloji ilişkisini kavrar. Yöntem ve Teknikler: Soru-cevap, Küçük grup çalışması Öncesi Hazırlık kutusunda yer alan resim malzemeleri (kağıt, pastel boya, renkli boya kalemi gibi değişik türde boya kalemleri, kurun kalem, silgi vb.) etkinlikten önce kontrol edilmeli ve etkinlik odasına getirilmelidir. Çocuklara, bilgisayarları açmaları ve Portalda ler sayfasına giriş yapmaları söylenir. Çocuklar yapılacak olan çalışmanın hedeflerinden haberdar edilir. (5 ) Çocuklara, Çocuklar daha önce hepiniz resim yapmışsınızdır. Peki, yaptığınız bu resimlerde kullandığınız boyaların adını hatırlıyor musunuz? Hangi çeşit boyaları kullandınız? diye sorulur ve gelen cevapları alınır. Çocuklardan kuru boya, pastel boya, sulu boya, guaj boya vb. cevapların gelmesi beklenir. Gerekirse buna eklemeler yapılır: yağlı boya, kuru pastel, yağlı pastel, mürekkep vs. Çocuklara, Peki, bu resimleri hangi yüzeye yaptınız? Daima kâğıt mı kullandınız? Başka malzemeler kullananınız var mı? diye sorar. (Çocuklardan gelecek ortak cevap kâğıt olacaktır.) Çocuklara, Kâğıttan farklı olarak karton, mukavva, kontrplak, ahşap, bir kumaş ya da muşamba gibi daha yumuşak bir yüzey de seçilebilir. Ayrıca duvarlar, cam yüzeyler (vitray) ya da seramik (vazolar) üstüne de resim yapılabilir. açıklaması yapılır. Peki, bu malzemeler olmasaydı resim yapabilir miydik? sorusu yöneltilerek hep birlikte tartışılır. ( 10 ) Teknolojideki Bugüne kadar bulunmuş ilk resimler, mağara duvarlarına çizilmiş hayvan resimleri, av sahneleri ve gene mağara duvarlarına basılmış el izleridir. Teknoloji geliştikçe resim yapmakta kullanılan malzemeler de gelişmiş, bitki yağlarıyla elde edilen ve öylece kullanılan boya malzemelerinin yerini sentetik boya malzemeleriyle yapılmış, sağlığa daha az zararlı, daha kalıcı, kullanımı daha kolay boyalar almıştır. Çocuklara, Bildiğiniz Türk ve yabancı ressamlar var mı? denir ve cevapları alınır. Daha sonra çocukların Kütüphane deki Sunular bölümünden Ressamlar dosyasını açmaları ve incelemeleri istenir. Bu resimleri izlemek hoşunuza gitti mi? Yaşamımızda hiç resim sanatı olmasaydı sizce ne olurdu? İnsanlar bazen de estetik duygular için teknolojik nesneler geliştirmişler değil mi? soruları sorularak hep birlikte tartışılır. ( 10 ) Çocukların resim yapacakları belirtilir. kutusunda bulanan resim malzemeleri (kâğıt, boya, vb.)çocuklara dağıtılır. Çocuklara istedikleri bir konuda resim yapmaları söylenir. Resimleri bitince kullandıkları kâğıdın, boyaların teknoloji ürünü olduğuna tekrar değinilir. İmkân varsa resimlerden seçilerek panoya asılır. (20 ) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 18

21 Hafta 3 2. ETKİNLİK SAATİ İlk saatteki etkinlikler bitmediyse, devam edilir. Bittiyse, Çocuklar ilk etkinlik saatinde yaptığımız çalışmalar sonucunda yeni olarak neler öğrendiniz söyler misiniz? sorusunun cevapları alınarak konu toparlanır. (10 ) Çocuklara, Çocuklar, şimdi Teknogen isimli oyunu oynayacaksınız. yönergesi verilir ve çocukların dakika boyunca bu oyunu oynamalarına izin verilir. Çocuklara, Portal üzerinde yer alan Teknogen adlı oyunu açıp oynamaları söylenir. (15 ) dk. sonunda çocukların Teknogen oyunundan çıkmaları sağlanır. Çocuklar Teknogen oyununu oynadıktan sonra, "Çocuklar bugünkü Teknogen oyunlarında neler öğrendiniz?" sorusu sorulur ve cevapları alınır. Çocuklara, Avrupa Birliği tarafından desteklenerek sizin gibi çocukların oynaması için hazırlanmış olan 2 adet oyun sayfası var. Şimdi de bu sayfalara girerek bu oyunları oynayacağız denir. Portaldaki ilgili ikonları tıklayarak Wild Web Woods ve Lokum un Oyun Gemisi isimli oyunların bulunduğu sayfalara girmeleri istenir. (15 ) Sonuç ler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmaları istenir. (5 ) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 19

22 Hafta 4 1. ETKİNLİK SAATİ SANAT VE TEKNOLOJİ: MÜZİK Kazanım Müzik ve teknoloji ilişkisini anlar. Geçmişten günümüze kadar kullanılan müzik teknolojilerini kavrar. Kelime İşlemci programında kes-kopyala-yapıştır ve kaydet işlemlerini uygular. Yöntem ve Teknikler: Soru-cevap, Küçük grup çalışması Çocuklara, bilgisayarları açmaları ve Portalda ler sayfasına giriş yapmaları söylenir. Çocuklar yapılacak olan çalışmanın hedeflerinden haberdar edilir. (5 ) Çocuklara, Bildiğiniz müzik aletleri neler? sorusu sorulur. Gitar, bağlama, flüt, keman, piyano vb. cevapların gelmesi beklenir. Çocuklara Kütüphane de Sunular bölümündeki Müzik Aletleri dosyalarını açmalarını ve izlemeleri söylenir. (5 ) Bu sunu incelendikten sonra çocuklara, Evet, müzik aletlerinin bir kısmını gördük. Acaba seslerini tanıyabilir misiniz? Küçük bir oyun oynayalım. denir. Çocuklardan gözlerini kapatmaları ve Kütüphane de Sesler bölümündeki Düm Tek Tek isimli dosyayı açıp dinlemelerini istenir. (5 ) Müzik dinlendikten sonra, Sizce bu şarkıda hangi müzik aletleri kullanılmış olabilir? diye sorulur ve çocuklardan gelecek cevaplar alınır. (Gitar, Darbuka, Flüt, Bateri) Çocuklara, Günümüzde gelişen teknoloji sayesinde dinlediğimiz birçok şarkıda farklı türde müzik aletleri kullanıldığını görmekteyiz. Teknoloji geliştikçe ses kalitesi, netliği vs artmaktadır. denir. (5 ) Çocuklara, Sizce eskiden CD, DVD veya MP3 çalarlar var mıydı? sorusunu yöneltir ve cevapları alınır. Peki neler kullanılıyordu? diye sorulur. Daha sonra çocukların Kütüphane de Videolar bölümündeki geçmişten bugüne kadar kullanılan müzik teknolojilerini anlatan Müzik ve Teknoloji isimli kısa filmi izlemelerini söyler. Çocuklara, İzlediğiniz filmde adı geçen teknolojileri daha önce hiç kullandınız mı? diye sorulur. (10 ) Çocukların ikili gruplara ayrılmaları gerektiği söylenir. Konu isimleri tahtaya yazılır. Çocuklardan Pikolo, Fagot, Klavsen, Kudüm, Bongo, Sitar aletlerinden istedikleri herhangi biri hakkında İnternetten arama motorunu kullanarak araştırma yapmaları istenir. Araştırmada hem metin hem en az bir adet görsel bulmaları gerektiğini belirtir. Araştırma sonunda, buldukları metin ve görsel bilgileri Kelime İşlemci Word programına kopyala yapıştır yoluyla aktarmalarını ister. Bunun için çocukların Portal penceresini küçültüp (aşağı indirip) bilgisayarlarından Word programını açmaları sağlanır. (15 ) İnternette arama ve buldukları bilgileri Word programına kopyala-yapıştır işleminde zorlanan çocuklara yardım edilmelidir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 20

23 Hafta 4 2. ETKİNLİK SAATİ İlk saatteki etkinlikler bitmediyse, devam edilir. Bittiyse, Çocuklar ilk etkinlik saatinde yaptığımız çalışmalar sonucunda yeni olarak neler öğrendiniz söyler misiniz? sorusunun cevapları alınarak konu toparlanır. (10 ) Çocuklara, Çocuklar, şimdi Teknogen isimli oyunu oynayacaksınız. yönergesi verilir ve çocukların dakika boyunca bu oyunu oynamalarına izin verilir. Çocuklara, Portal üzerinde yer alan Teknogen adlı oyunu açıp oynamaları söylenir. (15 ) dk. sonunda çocukların Teknogen oyunundan çıkmaları sağlanır. Çocuklar Teknogen oyununu oynadıktan sonra, "Çocuklar bugünkü Teknogen oyunlarında neler öğrendiniz?" sorusu sorulur ve cevapları alınır. Çocuklara, Avrupa Birliği tarafından desteklenerek sizin gibi çocukların oynaması için hazırlanmış olan 2 adet oyun sayfası var. Şimdi de bu sayfalara girerek bu oyunları oynayacağız denir. Portaldaki ilgili ikonları tıklayarak Wild Web Woods ve Lokum un Oyun Gemisi isimli oyunların bulunduğu sayfalara girmeleri istenir. (15 ) Sonuç ler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmaları istenir. (5 ) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 21

24 Hafta 5 1. ETKİNLİK SAATİ ROBOTLAR Kazanım Robot kavramını bilir. Uygun teknikler kullanarak bilgisayar ortamında sunu hazırlar. Robotlar ve teknoloji arasındaki ilişkiyi anlar. Yöntem ve Teknikler: Yaparak yaşayarak öğrenme, Soru-cevap, Küçük grup çalışması Öncesi Hazırlık kutusunda yer alan resim malzemeleri (kağıt, pastel boya, renkli boya kalemi gibi değişik türde boya kalemleri, kurun kalem, silgi vb.) etkinlikten önce kontrol edilmeli ve etkinlik odasına getirilmelidir. Çocuklara, bilgisayarları açmaları ve Portalda ler sayfasına giriş yapmaları söylenir. Çocuklar yapılacak olan çalışmanın hedeflerinden haberdar edilir. (5 ) Çocukların Kütüphane de Videolar bölümünden ASIMO isimli videoyu açmaları ve izlemeleri sağlanır. Film bitince, çocuklara Sizce robot nedir? Bir robot nerelerde kullanılır? sorusu yöneltilir. Gelen cevaplar alındıktan sonra, Robot denildiği zaman aklımıza, insan gibi yürüyen, insan davranışları sergileyen, daha da önemlisi insan gibi düşünen ve karar verebilen makineler geliyor. Bu düşüncede, seyrettiğimiz bilim kurgu filmlerin çok büyük etkisi var. denir. Yıldız Savaşları (Star Wars) filmi kahramanlarından C3P0, bu robotlara örnek olarak verilir ve bu robotun resmini görmeleri için çocuklardan C3P0 robotunun resmi Kütüphane de Resimler bölümünden açmaları ve incelemeleri istenir. ( 15 ) Ayrıca; oyuncak robotlar, mutfak robotu, fabrikalarda kullanılan robot kollar, vb. günlük yaşamdan örnekler verilir. Çocukların dörtlü gruplara ayrılmaları sağlanır. Çocuklara, Bugün hayalinizdeki robotu tasarlayacaksınız. Tasarlarken şunları düşünün: Sizin robotunuz nerede ve ne amaçla kullanılacak? denerek hayallerindeki robotun resmini çizmeleri istenir. kutusunda bulunan gerekli malzemeleri (kağıt, kalem, boya kalemleri) dağıtılır. Çocuklar çalışırken aralarında dolaşarak yardıma ihtiyacı olanlara yardım edilir. Verilen süre bitince her grubun bilgisayarlarının başına geçmesi söylenir. ( 10 ) Çocukların Portal penceresini küçültüp (aşağı indirip) bilgisayarlarından Sunu programını (Powerpoint) açmaları sağlanır. Çocuklardan çizdikleri robotu tanıtan bir sunum hazırlamaları istenir. 3 slâyttan oluşan bir sunum hazırlamaları söylenir. Ölçütler: 1. İlk slâytta grubun ve robotun ismi yer alacak. Başlıklarda WordArt kullanılacak. 2. Robotun kısa tanıtımı olacak. Robot ne iş yapacak? 3. Son slâytta tasarladıkları robotun insanlığa faydası olacak mı? Varsa nelerdir? Sunu, bu soruların cevaplarını içerecektir. TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 22

25 Zorlanan veya sorusu olan öğrencilere yardım edilir. Bitiren gruplar sırayla robotlarını arkadaşlarına sunarlar. Sınıfça en beğenilen robot seçilir ve panoya asılarak sergilenir. ( 10 ) Acaba robotlar ile teknolojinin ilişkisi var mıdır? diye sorulur. Cevap varsa alınır, yoksa devam edilir. Robot teknolojisi, bilimsel ve teknolojik olarak kolektif bir çalışmanın ürünüdür. Bu teknolojinin üretilmesinde ve uygulamasında sayılamayacak kadar çok kişi ve kurum katkıda bulunmuş, yine çok geniş bir yelpaze içinde tanımlanan tüm bilim ve mühendislik kolları bu gelişim süreci içinde ve değişik düzeylerde rol almıştır. İnsan yaşamına benzeterek; Robot teknolojisini (Robotları) emekleme çağını henüz yeni tamamlayarak, iki ayağı üzerinde sadece bir kaç adım atabilmiş küçük bir çocuk olarak düşünebiliriz. Böyle bir insan yavrusunun gelişerek erişkin bir insan olarak ulaşacağı düzeyi, günümüzde içinde yaşadığımız robot teknolojisi düzeyiyle karşılaştırırsak, bundan sonraki nesilleri nasıl bir teknolojinin beklediğini açıkça görebiliriz. Teknoloji ve bilim sayesinde gelişen bu robotlar acaba nelerde kullanılıyor? denerek dikkat çekildikten sonra çocuklardan Kütüphane de Sunular bölümünden Günümüzde Robotlar dosyasını açmaları ve incelemeleri istenir. Daha sonra 1-2 dk üzerinde konuşulur. ( 5 ) Hafta 5 2. ETKİNLİK SAATİ İlk saatteki etkinlikler bitmediyse, devam edilir. Bittiyse, Çocuklar ilk etkinlik saatinde yaptığımız çalışmalar sonucunda yeni olarak neler öğrendiniz söyler misiniz? sorusunun cevapları alınarak konu toparlanır. (10 ) Çocuklara, Çocuklar, şimdi Teknogen isimli oyunu oynayacaksınız. yönergesi verilir ve çocukların dakika boyunca bu oyunu oynamalarına izin verilir. Çocuklara, Portal üzerinde yer alan Teknogen adlı oyunu açıp oynamaları söylenir. (15 ) dk. sonunda çocukların Teknogen oyunundan çıkmaları sağlanır. Çocuklar Teknogen oyununu oynadıktan sonra, "Çocuklar bugünkü Teknogen oyunlarında neler öğrendiniz?" sorusu sorulur ve cevapları alınır. Çocuklara, Avrupa Birliği tarafından desteklenerek sizin gibi çocukların oynaması için hazırlanmış olan 2 adet oyun sayfası var. Şimdi de bu sayfalara girerek bu oyunları oynayacağız denir. Portaldaki ilgili ikonları tıklayarak Wild Web Woods ve Lokum un Oyun Gemisi isimli oyunların bulunduğu sayfalara girmeleri istenir. (15 ) Sonuç ler sayfasındaki Değerlendiriyorum bölümünde değerlendirme formu bulunup bulunmadığını kontrol edin. Eğer değerlendirme formu varsa çocukları değerlendirme formlarını doldurmaları için yönlendirin. Sizler de değerlendirme formlarını doldurun. Çocuklardan bilgisayarlarını kurallara uygun şekilde kapatmaları istenir. (5 ) TEGV Bilgi Benim İşim Etkinliği Modül 2 4./5. Sınıflar 23