İÇSEL ÖLÇEK EKONOMİLERİ, FARKLI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İÇSEL ÖLÇEK EKONOMİLERİ, FARKLI"

Transkript

1 İÇSEL ÖLÇEK EKONOMİLERİ, FARKLI PİYASA YAPILARI VE DIŞ TİCARET Bu sunum, büyük ölçüde Krugman, Paul, MauriceObstfeldve MarcMelitz, (2012), International Economics: Theoryand Policy, 9/E, Pearsonkitabının 8. Bölümünden Türkçe yeçevrilerek hazırlanmıştır. 1

2 Giriş Ölçek ekonomileri, büyük firmaların küçük firmalara kıyasla maliyet avantajına sahip olması durumunda ortaya çıkmakta ve endüstrinin eksik rekabetçi bir piyasa yapısı sergilemesine neden olmaktadır. İçsel ölçek ekonomilerinin varlığı durumunda üretim düzeyi arttıkça ortalama maliyetler düşmektedir. Tam rekabetçi şartlar altında firmaların ürettiği mal ve hizmetlerin fiyatı marjinal maliyetlerine eşitlenecektir. Dolayısıyla, aynı zamanda içsel ölçek ekonomilerinin geçerli olduğu bir durumda firmalar çıktının başlangıç birimlerinin üretiminden kaynaklanan yüksek maliyetleri karşılamakta zorlanacaklardır. Başka bir deyişle, tam rekabetçi şartlar bu firmaların piyasadan çekilmelerine yol açacaktır. 2

3 Eksik Rekabet Teorisi Eksik rekabet şartlarında firmalar ürettikleri malların fiyatlarını etkileyebildiklerinin ve daha fazla mal satabilmek için fiyatı düşürmek zorunda olduklarının farkındadırlar. Böyle bir durum, belirli bir malın az sayıda büyük üreticisi olduğunda ya da her bir firma farklılaştırılmış mallar ürettiğinde ortaya çıkmaktadır. Her bir firma kendisini kendi ürünü üzerinde fiyat yapıcı olarak görmektedir. 3

4 Monopol (Tekel) Monopol endüstride tek bir firmanın faaliyet gösterdiği; oligopol ise endüstride az sayıda firmanın faaliyet gösterdiği piyasa yapılarıdır. Bu endüstrilerde marjinal gelir, birim fiyattan düşüktür. Bir firma daha fazla satış yapmak için sadece satacağı ilave birimlerin değil, tüm birimlerin fiyatlarını düşürmek zorundadır. Bu nedenle marjinal gelir fonksiyonu, talep fonksiyonunun altında yer almaktadır. 4

5 Şekil 1: Monopolde Fiyatlama ve Üretim Kararları 5

6 Monopolcü (Tekelci) Rekabet Monopolcü rekabet şu varsayımların geçerli olduğu bir eksik rekabet endüstrisi modelidir: 1. Her bir firma kendi ürününü farklılaştırabilir, 2. Her bir firma rakiplerinin uyguladığı fiyatı veri kabul eder. 6

7 Endüstri İçi Ticaretin Önemi Endüstri İçi Ticaret benzer malların karşılıklı ticaretini açıklamaktadır. Bu ticaret yapısı, ticaretten kazançları artıracak iki yeni kanal ortaya çıkarmaktadır: Daha düşük fiyatlardan tüketim çeşitliliği, Firmaların üretim güçlerini birleştirerek ölçek ekonomilerinden yararlanmaları. Küçük ülkeler, büyük ülkelere kıyasla entegrasyondan daha fazla kazanç elde edebilmektedirler. 7

8 Dünya ticaretinin yaklaşık olarak %25-50 si endüstri içi ticaret yapısı sergilemektedir. Burada en dikkat çeken noktalardan birisi de gelişmiş ve sanayileşmiş ülkelerin mamul mal ticaretidir ki bu ticaret dünya ticaretinin büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Örneğin ABD de nispi olarak daha fazla nitelikli emek, teknoloji ve fiziksel sermaye gerektiren ilaç, kimya ve özel makineler gibi endüstriler endüstri içi ticaret yapısı göstermektedir. 8

9 Tablo 1: ABD Endüstrilerinin Endüsti İçi Ticaret Endeksi,

10 Ticaretin Maliyeti ve İhracat Kararı Pek çok ABD firması ihracat faaliyeti yapmamaktadır de ABD deki imalat firmalarının sadece % 18 i yurt dışına satış yaptığını rapor etmiştir. Üretimlerinin büyük bir kısmını ihraç eden endüstrilerde bile, kimya, makine, elektronik ve ulaştırma gibi, % 40 tan daha az oranda firma ihracat faaliyetini raporlamıştır. Ticaret maliyetlerinin ticareti azaltmasının ana nedeni, ülke dışındaki tüketicilere satış yapmak isteyen firma sayısını önemli ölçüde düşürmesidir. Ticaret maliyetleri yurt dışına satış yapan firmaların ihracat hacimlerini düşürmektedir. 10

11 Tablo 2: ABD de İhracat Satışı Rapor Eden Firmaların Endüstriye Oranı,

12 Damping Damping bir fiyat farklılaştırmasıdır. Damping, bir malın dış piyasalarda iç piyasadan daha düşük bir fiyattan satılmasıdır. Bir malın ihraç fiyatı üretim maliyetinin altındaysa da damping olarak tanımlanır. GATT Md.VI, Bir malın ithalatçı ülke piyasasında normal fiyatı nın altında satılması 12

13 Sürekli damping Geçici damping Yıkıcı damping Konjonktürel damping Sübvansiyon dampingi Sosyal damping Eko-damping 13

14 Dampingin başarılı olması için iki koşul gerekir: İç ve dış piyasalar birbirinden ayrılmış olmalıdır. Malın farklı piyasalardaki fiyat talep elastikiyetlerinin farklı olması gerekir. 14

15 Dampinge müdahale edilmeli mi? Tüketiciye etkisi Yurt içi üreticiye etkisi Hakkaniyetli ticaret (Bir haksız rekabet unsuru olarak damping) 15

16 Fiyat farklılaştırması ve damping Price İç Piyasa Price Dış Piyasa P Domestic MC P Export MC MR D Domestic MR D Foreign Q Domestic Quantity Q Export Quantity 16

17 KARTEL Kartel, üreticilerin fiyat, piyasa paylaşımı, teknoloji transferi vb. konularda kendi aralarında açıkça ve resmen veya gizlice yaptıkları anlaşmalardır. Kartellerin Sakıncaları: Tüketicilerinsömürülmesi, Eksik kapasite kullanımı, AR-GE çalışmalarının yapılmaması, Dış piyasaya açılmak istememe, Ucuza üretilen malların karşılaştırmalı üstünlüklerinin giderilmesi, Rantlarındoğması. 17

18 Kartellerin Olası Yararları: Teknik bilgi alışverişine olanak sağlama, Malların standartlaşması, Reklam masraflarından tasarruf, Politik gerginliklerin önlenmesi, Faktör israfının ve piyasa dalgalanmalarının önlenmesi. 18

19 Chamberlin Modeli H.Chamberlin,The Theory of Monopolistic Competition,1933 P Pk A MC1 MC2 MC3 MCk MCk E Dk MRk q1 q2 q3 0 qk q 19

20 Kartellerin Başarı Şartları R. Caves (1977) e göre kartellerin başarı şartları şöyle sıralanabilir: Talep elastikiyeti düşük olmalıdır, Firmalar kartele girmekte istekli olmalıdır, Potansiyel satıcılar olmamalıdır, Alıcıların örgütlenme olanağı olmamalıdır, Mal homojen olmalıdır, Üyeler kartele sadakatle bağlı kalmalıdır. 20

21 Çok Uluslu Şirketler ve Dış Kaynak Kullanımı Doğrudan yabancı yatırımlar veya DYY (FDI) bir firmanın başka bir ülkede doğrudan kontrol veya sahiplik şeklinde firmalara sahip olması biçimindeki yatırımları anlamına gelmektedir. Eğer bir yabancı firma diğer bir kuruluşun en az % 10 una sahipse iki firma da uluslararası şirket olarak sınıflandırılmaktadır. % 10 ve üzeri sahiplik doğrudan kontrol olarak değerlendirilmektedir. 21

22 Greenfield (yeşil alan) DYY bir şirketin yurt dışında yeni bir üretim tesisi kurması durumudur. Brownfield (kahverengi veya boz) DYY (veya sınır ötesi evlilikler ve edinimler) bir firmanın yabancı bir firmanın kontrolünü ele geçirecek şekilde hisselerini satın alması ile ortaya çıkmaktadır. 22

23 DYY girişlerinin en büyük kısmı gelişmiş ülkelere yönelmiştir. Bu ekonomilere yönelik doğrudan yabancı yatırımlar oldukça dalgalı bir seyir izlemektedir. Gelişmekte olan ve yükselen ekonomilere yönelik DYY girişlerinin payında ise istikrarlı bir artış gözlenmektedir. 23

24 Şekil 2: Doğrudan Yabancı Yatırım Girişleri,

25 DYY nın iki temel türü: Yatay DYY bağlı şirketin üretim sürecini dünyanın başka bir yerinde kopyalaması Dikey DYY üretim zincirinin kırılması ve üretim süreçlerinin bağlı şirketin bulunduğu yere kaydırılması Dikey DYY temelde ülkeler arasındaki üretim maliyeti farklılıkları tarafından yönlendirilmektedir. Gelişmekte olan ülkelere yönelik DYY hareketleri daha çok bu türdendir. 25

26 Gelişmiş ülkeler arasındaki sermaye akımları yatay DYY özelliği göstermektedir. Bu türden DYY kararlarında ticaret ve ulaştırma maliyetleri, üretim maliyetleri farkından daha önemli bir rol oynamaktadır. 26

27 Şekil 3: Gelişmiş Ülkelerden Çıkan Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Source: UNCTAD, World Investment Report,

28 Referans KRUGMAN, Paul, Maurice OBSTFELD ve Marc MELITZ, (2012), International Economics: Theory and Policy, 9/E, Pearson. ACAR, Sadık, (2004), Uluslararası Reel Ticaret: Teori, Politika, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir. SEYMEN, Dilek, (2002), Dış Ticarette Yeni Korumacı Eğilimler ve Türk Dış Ticareti Açısından Değerlendirilmesi, (Dan. Prof. Dr. Sadık Acar), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 4, Yıl: Ekim-Aralık

Dış Ticaret Politikası-Giriş Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman

Dış Ticaret Politikası-Giriş Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman Dış Ticaret Politikası-Giriş Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman 2 Đçerik 1.Dış Ticaret Politikası-Giriş: Tanım, Genel Ekonomi Politikası içindeki Yeri, Teori-Politika Farkı, Devlet Müdahalesinin Gerekliliği;

Detaylı

Yeni Dış Ticaret Teorileri. Leontief Paradoksu

Yeni Dış Ticaret Teorileri. Leontief Paradoksu Yeni Dış Ticaret Teorileri Leontief Paradoksu Güçlü teorik temellere dayanan faktör donatımı teorisinin test edilmesine dayanır. Girdi-Çıktı tablosu denilen teknik geliştirilmiştir. Amerika nın tüm dış

Detaylı

DIŞSAL EKONOMİLER ve ÜRETİMİN ULUSLARARASI KONUMU (LOKASYONU)

DIŞSAL EKONOMİLER ve ÜRETİMİN ULUSLARARASI KONUMU (LOKASYONU) DIŞSAL EKONOMİLER ve ÜRETİMİN ULUSLARARASI KONUMU (LOKASYONU) Bu sunum, Krugman, Paul, Maurice Obstfeld ve Marc Melitz, (2012), International Economics: Theory and Policy, 9/E, Pearson kitabının 7. Bölümünden

Detaylı

Bölüm 13: Yapı, Yönetim, Performans, ve Piyasa Analizi 2. Sağlık Ekonomisi

Bölüm 13: Yapı, Yönetim, Performans, ve Piyasa Analizi 2. Sağlık Ekonomisi Bölüm 13: Yapı, Yönetim, Performans, ve Piyasa Analizi 2 Sağlık Ekonomisi 1 Tam rekabetçi piyasa özelliklerini kısaca hatırlayalım: Çok sayıda alıcı/satıcı. Homojen ürün. Giriş ve çıkışlar serbest. Tam

Detaylı

Yeni Dış Ticaret Teorileri

Yeni Dış Ticaret Teorileri Yeni Dış Ticaret Teorileri Dr.Dilek Seymen Dr. Dilek Seymen Nitelikli İşgücü Teorisi (Skilled Labor-Keesing&Kenen) Sanayi ülkeleri arasındaki ticaretin büyük bir bölümü nitelikli işgücü farklılıkları ile

Detaylı

SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL

SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL SORU SETİ 10 MALİYET TEORİSİ - UZUN DÖNEM MALİYETLER VE TAM REKABET PİYASASINDA ÇIKTI KARARLARI - TEKEL Problem 1 (KMS-2001) Bir endüstride iktisadi kârın varlığı, aşağıdakilerden hangisini gösterir? A)

Detaylı

11.10.2015. Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler

11.10.2015. Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher Ohlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri. Heckscher Ohlin Modelinden Çıkartılan Teoremler Faktör Donatımı Teorisi (Heckscher hlin) Karşılaştırmalı Üstünlüklere Eleştiri Karşılaştırmalı üstünlükler teorisi uluslararası emek verimliliğindeki farklılıkların nedeni üzerinde durmamaktadır. Bu açığı

Detaylı

Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü

Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü ULUSLARARASI İKTİSAT Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Uluslararası İktisat Uluslararası Ticaret Açık Ekonomi Mikro İktisadı Uluslararası Para (Finans) (Ödemeler Bilançosu, Döviz Piyasası vb.)

Detaylı

10. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN

10. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN 10. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 A.9. TEKEL (MONOPOL) Piyasada bir satıcı ve çok sayıda alıcının bulunmasıdır. Piyasaya başka

Detaylı

Küreşelleşme X Kutuplaşma. Dr.Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman

Küreşelleşme X Kutuplaşma. Dr.Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman Küreşelleşme X Kutuplaşma WTO X Tercihli Ticaret Anlaşmaları Dr.Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman 2 Tercihli Ticaret Anlaşmaları Tercihli ticaret anlaşmaları, dünyanın geri kalanı için değil; sadece birbirlerine

Detaylı

Tekelci Rekabet Piyasası

Tekelci Rekabet Piyasası Tekelci Rekabet iyasası 1900 lü yılların başlarında, ürünlerin homojen olmaması, reklamın giderek 2 artan önemi, azalan maliyet durumlarının yaşanması tam rekabet piyasasına karşı yapılan tartışmaları

Detaylı

Eksik (Aksak) Rekabet Piyasaları: Birden fazla firmanın bulunmasına rağmen tam rekabetin bulunmadığı piyasalardır.

Eksik (Aksak) Rekabet Piyasaları: Birden fazla firmanın bulunmasına rağmen tam rekabetin bulunmadığı piyasalardır. 60 Bölüm 10. MONOPOLCÜ (TEKELCİ) REKABET PİYASASI Hatırlatma: 1. Tam rekabet piyasası 2. Monopolcü (tekelci) rekabet piyasası (EKSİK REKABET) 3. Oligopol piyasası (EKSİK REKABET) 4. Monopol (tekel) piyasası

Detaylı

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 13 1.1.İktisadın Konusu ve Kapsamı 14 1.2. İktisadın Bölümleri 15 1.2.1.Mikro ve Makro İktisat 15 1.2.2. Pozitif İktisat ve Normatif İktisat

Detaylı

Dış Ticaret Politikasının Amaçları

Dış Ticaret Politikasının Amaçları Dış Ticaret Politikasının Amaçları Dış Ödeme Dengesizliklerinin Giderilmesi Bir ülkede fazla olan döviz talebinin azaltılması için kullanılabilir. Dış rekabetten korunma Uluslararası rekabete dayanacak

Detaylı

Dış Ticaret Politikası. Temel İki Politika. Dış Ticaret Politikası Araçları Korumacılık / İthal İkameciliği

Dış Ticaret Politikası. Temel İki Politika. Dış Ticaret Politikası Araçları Korumacılık / İthal İkameciliği Dış Ticaret Politikası Temel İki Politika Korumacılık / İthal İkameciliği Genel olarak yurt dışından ithal edilen nihai tüketim mallarının yurt içinde üretilmesini; böylece dışa bağımlılığın azaltılmasını

Detaylı

Tarife Dışı Politika Araçları

Tarife Dışı Politika Araçları Tarife Dışı Politika Araçları İthal Kotaları İthal edilecek mal hacmi üzerine fiziki miktar veya değer olarak konulan sınırlamalardır. Amaç Yurtiçi tarım veya sanayi kesimini korumak Ödemeler bilançosu

Detaylı

İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR

İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER Önsöz BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR 1.1.İktisat Bilimi 1.2.İktisadi Kavramlar 1.2.1.İhtiyaçlar 1.2.2.Mal ve Hizmetler 1.2.3.Üretim 1.2.4.Fayda, Değer ve Fiyat

Detaylı

MERKANTİLİZM-FİZYOKRASİ. Doç.Dr.Dilek Seymen

MERKANTİLİZM-FİZYOKRASİ. Doç.Dr.Dilek Seymen MERKANTİLİZM-FİZYOKRASİ Doç.Dr.Dilek Seymen Merkantilizm 1450 1750 Ortaçağ Sonrası- Sanayi devrimine kadar İlk İktisat Doktrini ve Politikası (Ticari Kapitalizm) Ortam: Feodalizmin yıkılışı ve milli devletlerin

Detaylı

Ekonomi Politiği Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman

Ekonomi Politiği Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman Dış Ticaret Politikasının Ekonomi Politiği Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman 2 1.Serbest Ticaret Görüşü Serbest ticaret savunusu, hükümetler ticaret politikası uygulayarak piyasa fiyatlarında bir sapma

Detaylı

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 9 1.1.İktisadın Konusu ve Kapsamı 10 1.2. İktisadın Bölümleri 11 1.2.1.Mikro ve Makro İktisat 11 1.2.2. Pozitif İktisat ve Normatif İktisat

Detaylı

Mikroiktisat Final Sorularý

Mikroiktisat Final Sorularý Mikroiktisat Final Sorularý MERSĐN ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ MALĐYE VE ĐŞLETME BÖLÜMLERĐ MĐKROĐKTĐSAT FĐNAL SINAVI 10.01.2011 Saat: 13:00 Çoktan Seçmeli Sorular: Sorunun Yanıtı

Detaylı

Uluslararası Tarım ve Gıda Politikası II

Uluslararası Tarım ve Gıda Politikası II Uluslararası Tarım ve Gıda Politikası II DIŞ TİCARET POLİTİKALARI Doç.Dr.Tufan BAL Not: Bu sunuların hazırlanmasında çeşitli internet siteleri ve ders notlarından faydalanılmıştır. Giriş Tarım Ürünleri

Detaylı

Araçları Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman

Araçları Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman Dış Ticaret Politikası Araçları Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman 2 Dış Ticaret Politikası Araçları Tarifeler (tariffs) Tarife Dışı Önlemler (non-tariff measures) 3 Tarife Gümrük vergisi/tarife Spesifik/advalorem/karma

Detaylı

Ekonominin Esasları TEKEL PİYASASI TEKEL PİYASASI. Tekel Piyasası

Ekonominin Esasları TEKEL PİYASASI TEKEL PİYASASI. Tekel Piyasası Ekonominin Esasları Tekel Piyasası TEKEL PİYASASI Tekel Üretimin % 25 inden fazlasının tek bir firma ya da birbirine bağlı firmalar grubunun elinde olduğu endüstri. Pür tekel Sadece bir satıcının bulunduğu

Detaylı

Bölüm 8: TAM REKABET PİYASASI. Firmaların piyasalarda nasıl davranacağı, piyasa yapısı ile yakından ilişkilidir.

Bölüm 8: TAM REKABET PİYASASI. Firmaların piyasalarda nasıl davranacağı, piyasa yapısı ile yakından ilişkilidir. 49 Bölüm 8: TAM REKABET PİYASASI Firmaların piyasalarda nasıl davranacağı, piyasa yapısı ile yakından ilişkilidir. Ekonomi teorisine göre piyasalar yapılarına göre 4 ana gruba ayrılır. 1. Tam rekabet piyasası

Detaylı

1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR

1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR 11 1.1. İktisat Biliminin Temel Kavramları 12 1.1.1.İhtiyaç, Mal ve Fayda 12 1.1.2.İktisadi Faaliyetler 14 1.1.3.Üretim Faktörleri 18 1.1.4.Bölüşüm

Detaylı

Adı Soyadı: No: 05.04.2010 Saat: 08:30

Adı Soyadı: No: 05.04.2010 Saat: 08:30 Adı Soyadı: No: 05.04.2010 Saat: 08:30 ID: Z Mikro 2 Ara 2010 Çoktan Seçmeli Sorular Cümleyi en iyi biçimde tamamlayan veya sorunun yanıtı olan seçeneği yanıt anahtarına işaretleyiniz. 1. Çapraz satış

Detaylı

Tartışılacak Konular. Tekel. Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları. Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti. Bölüm 10Chapter 10 Slide 2

Tartışılacak Konular. Tekel. Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları. Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti. Bölüm 10Chapter 10 Slide 2 Monopol ve Monopson Tartışılacak Konular Tekel Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti Bölüm 10Chapter 10 Slide 2 Tartışılacak Konular Monopson (Monopsony) Monopson

Detaylı

İKT 108- Uluslararası İktisat TOBB ETÜ Bahar 2015

İKT 108- Uluslararası İktisat TOBB ETÜ Bahar 2015 Yrd. Doç. Dr. Ünay Tamgaç Tezcan İKT 108- Uluslararası İktisat TOBB ETÜ Bahar 2015 İletişim Bilgileri: e-posta : utamgac@etu.edu.tr Web sitesi : http://unay.weebly.com/ikt-108.html Ofis No : 279 Ofis Saatleri???

Detaylı

MAL PİYASASI (Eksik Rekabet Piyasaları)

MAL PİYASASI (Eksik Rekabet Piyasaları) MAL PİYASASI (Eksik Rekabet Piyasaları) Eksik Rekabet Piyasaları Doç.Dr. Erdal Gümüş Eksik Rekabet Piyasaları Tam rekabet piyasası arzu edilen bir piyasa olmakla birlikte, pratikte uygulama alanı başarıyla

Detaylı

Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır)

Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Bir Bilim Dalı Olarak Uluslararası İktisadın Konusu ve Kapsamı Uluslararası

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii. KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii. KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ İÇİNDEKİLER Önsöz... iii KİTABIN KULLANIMINA İLİŞKİN BAZI NOTLAR ve KURUM SINAVLARINA İLİŞKİN UYARILAR... 1 BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSATIN TEMELLERİ 1. İKTİSATIN TEMELLERİ... 9 1.1. İKTİSADIN TANIMI... 9 1.2.

Detaylı

ULUSLARARASI PAZARLARDA FİYATLANDIRMADA KARŞILAŞILAN BAZI GÜÇLÜKLER ULUSLARARASI PAZARLARDA FİYATLANDIRMADA KARŞILAŞILAN BAZI GÜÇLÜKLER

ULUSLARARASI PAZARLARDA FİYATLANDIRMADA KARŞILAŞILAN BAZI GÜÇLÜKLER ULUSLARARASI PAZARLARDA FİYATLANDIRMADA KARŞILAŞILAN BAZI GÜÇLÜKLER Fiyat; ürün, dağıtım ve tutundurmayla ilgili tüm çabaların karşı tarafa önerilen şeklidir. Karşı taraf eğer teklifi beğenmişse bu çabalar başarılıdır. Firma fiyatı Müşterinin beklediği fiyat ULUSLARARASI

Detaylı

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 1.1 Ekonomi... 1 1.2 Gereksinme(ihtiyaç)... 1 1.3 Mal ve hizmet... 2 1.4 Fayda... 3 1.5 Gelir... 4 1.6 Tüketim... 4 1.7 Üretim... 5 1.8 Üretim

Detaylı

Bölüm 3. Dış Çevre Analizi

Bölüm 3. Dış Çevre Analizi Bölüm 3 Dış Çevre Analizi 1 2 Çevre Analizi Ç E V R E A N A L İ Z İ D I Ş Ç E V R E İ Ç Ç E V R E Genel / Uzak Dış Çevre Analizi Sektör / Yakın Dış Çevre Analizi İşletme İçi Çevre Analizi Politik Uluslararası

Detaylı

DÜZENLEME VE ANTİ-TRÖST YASASI 2

DÜZENLEME VE ANTİ-TRÖST YASASI 2 DÜZENLEME VE ANTİ-TRÖST YASASI 2. PİYASAYA MÜDAHALE 2.. ARTIKLAR VE BÖLÜŞÜMÜ 2 2. DÜZENLEMENİN EKONOMİK KURAMI 3 2.. DENGE 3 3. DÜZENLEME VE DOĞAL TEKELLER 4 3.. KARTELLERİN DÜZENLENMESİ 7 4. ANTİ-TRÖST

Detaylı

İşletmelerin Büyüme Şekilleri

İşletmelerin Büyüme Şekilleri Yrd.Doç.Dr. Gaye Açıkdilli Yrd.Doç.Dr. Erdem Kırkbeşoğlu İŞLETMELERİN BÜYÜMESİ İşletmelerin Büyüme Nedenleri Optimum büyüklüğe ulaşma Piyasalarda etkinliği arttırarak kar elde etme olanaklarını arttırma

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI İKTİSAT I UİK317 5 2 3 5

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI İKTİSAT I UİK317 5 2 3 5 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI İKTİSAT I UİK317 5 2 3 5 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Seçmeli Dersin Koordinatörü Dersi Verenler

Detaylı

DERS BİLGİLERİ ULUSLARARASI İKTİSAT TPB 215 3 2+ 0 2 4

DERS BİLGİLERİ ULUSLARARASI İKTİSAT TPB 215 3 2+ 0 2 4 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI İKTİSAT TPB 215 3 2+ 0 2 4 Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Önlisans Dersin Türü Zorunlu Dersin Koordinatörü Öğretim Görevlisi Serkan

Detaylı

2009 S 4200-1. Değeri zamanın belirli bir anında ölçülen değişkene ne ad verilir? ) Stok değişken B) içsel değişken C) kım değişken D) Dışsal değişken E) Fonksiyonel değişken iktist TEORisi 5. Yatay eksende

Detaylı

iktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu

iktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu 2009 BS 3204-1. şağıdakilerden hangisi dayanıksız mal veya hizmet grubu içerisinde ~ almaz? iktiso GiRiş 5. Gelirdeki bir artış karşısında talebi azalan mallara ne ad verili r? ) Benzin B) Mum C) Ekmek

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 11.Bölüm: Oligopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 11.Bölüm: Oligopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 11.Bölüm: Oligopol Piyasası Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 11.1.Oligopol Piyasasının Özellikleri

Detaylı

Tarife Dışı Politika Araçları. İthal Kotaları. İthal Kotaları

Tarife Dışı Politika Araçları. İthal Kotaları. İthal Kotaları Tarife ışı Politika Araçları İthal otaları İthal edilecek mal hacmi üzerine fiziki miktar veya değer olarak konulan sınırlamalardır. Amaç Yurtiçi tarım veya sanayi kesimini korumak Ödemeler bilançosu açıklarını

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 8.Bölüm: Tam Rekabet Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 8.Bölüm: Tam Rekabet Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 8.Bölüm: Tam Rekabet Piyasası Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. Tam Rekabet Piyasası Ekonomi teorisinde

Detaylı

2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ

2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ CEVAP ANAHTARI 1.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ 1.(e) 2.(d) 3.(a) 4.(c) 5.(e) 6.(d) 7.(e) 8.(d) 9.(b) 10.(e) 11.(a) 12.(b) 13.(a) 14.(c) 15.(c) 16.(e) 17.(e) 18.(b) 19.(d) 20.(a) 1.BÖLÜM BOŞLUK DOLDURMA 1. gereksinme

Detaylı

KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ

KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜK TEORİSİ Ricardo, bir ülkenin hiçbir malda mutlak üstünlüğe sahip olmadığı durumlarda da dış ticaret yapmasının, fayda sağlayabileceğini açıklamıştır. Eğer bir ülke her malda mutlak

Detaylı

Mikroiktisat 2009-2010 Final (mly-iþl)

Mikroiktisat 2009-2010 Final (mly-iþl) MERSĐN ÜNĐVERSĐTESĐ ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ ĐKTĐSAT BÖLÜMÜ MALĐYE VE ĐŞLETME BÖLÜMLERĐ, MĐKROĐKTĐSAT FĐNAL SINAVI 11.01.2010 SAAT: 13:00 GRUP: B Mikroiktisat 2009-2010 Final (mly-iþl) Çoktan

Detaylı

Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü

Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü ULUSLARARASI İKTİSAT Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Uluslararası Đktisat Uluslararası Ticaret Açık Ekonomi Mikro Đktisadı Uluslararası Para (Finans) (Ödemeler Bilançosu, Döviz Piyasası vb.)

Detaylı

BİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ

BİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ BİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ SORU 1: Tam rekabet ortamında faaliyet gösteren bir firmanın kısa dönem toplam maliyet fonksiyonu; STC = 5Q 2 + 5Q + 10 dur. Bu firma tarafından piyasaya sürülen ürünün

Detaylı

MİKRO-İKTİSAT. Ders 8 Tekelci Rekabet ve Oligopol

MİKRO-İKTİSAT. Ders 8 Tekelci Rekabet ve Oligopol MİKRO-İKTİSAT Ders 8 Tekelci Rekabet ve Oligopol Tartışılacak Konular Tekelci Rekabet Oligopol Fiyat Rekabeti Kartel Oyun Teorisi ve Oligopol: Mahkumlar Açmazı Tekelci Rekabet Monopolcü rekabet piyasası

Detaylı

Bölüm 7 Monopol ve Monopson

Bölüm 7 Monopol ve Monopson Bölüm 7 Monopol ve Monopson Tartışılacak Konular Tekel Tekel Gücü (Monopoly Power) Tekel Gücünün Kaynakları Tekel Gücünün Sosyal Maliyeti Tartışılacak Konular Monopson (Monopsony) Monopson Gücü Tekel Gücünün

Detaylı

DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ

DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ (Taslak Rapor Özeti) Faruk Aydın Hülya Saygılı Mesut Saygılı Gökhan Yılmaz Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 9.Bölüm: Monopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 9.Bölüm: Monopol Piyasası. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 9.Bölüm: Monopol Piyasası Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 9.1.Monopol Piyasasının Özellikleri Monopol

Detaylı

Editörler Yrd.Doç.Dr. Bülent Altay & Yrd.Doç.Dr. Temur Kurtaslan GENEL EKONOMİ

Editörler Yrd.Doç.Dr. Bülent Altay & Yrd.Doç.Dr. Temur Kurtaslan GENEL EKONOMİ Editörler Yrd.Doç.Dr. Bülent Altay & Yrd.Doç.Dr. Temur Kurtaslan GENEL EKONOMİ Yazarlar Yrd.Doç.Dr. Bülent Altay Yrd.Doç.Dr. Gülay Hız Yrd.Doç.Dr. Musa Türkoğlu Yrd.Doç.Dr. Oktay Aktürk Yrd.Doç.Dr. Temur

Detaylı

Ekonomi I FĐRMA TEORĐSĐ. Piyasa Çeşitleri. Tam Rekabet Piyasası. Piyasa yapılarının çeşitli türleri; Bir uçta tam rekabet piyasası (fiyat alıcı),

Ekonomi I FĐRMA TEORĐSĐ. Piyasa Çeşitleri. Tam Rekabet Piyasası. Piyasa yapılarının çeşitli türleri; Bir uçta tam rekabet piyasası (fiyat alıcı), Ekonomi I Tam Rekabet Piyasası FĐRMA TEORĐSĐ Bu bölümü bitirdiğinizde şunları öğrenmiş olacaksınız: Hasılat, maliyet ve kar kavramları ne demektir? Tam rekabet ne anlama gelir? Tam rekabet piyasasında

Detaylı

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri

Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Klasik ve Neo-klasik Dış Ticaret Teorileri Klasik Dış Ticaret Teorisi -Klasik dış ticaret teorisinde temel sorun -Klasik teorinin temel esasları -Klasik iktisatçıların dış ticaret teorilerinin varsayımları

Detaylı

Ders Planı - AKTS Kredileri: II. Yarıyıl Ders Planı Kodu Ders Z/S T+U Saat Kredi AKTS Mikro İktisat Zorunlu

Ders Planı - AKTS Kredileri: II. Yarıyıl Ders Planı Kodu Ders Z/S T+U Saat Kredi AKTS Mikro İktisat Zorunlu Ders Planı - AKTS Kredileri: II. Yarıyıl Ders Planı Kodu Ders Z/S T+U Saat Kredi AKTS Mikro İktisat Zorunlu 3+0 3 4 AKTS Kredisi Toplam 4 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl Z/S T+U Saat Kredi AKTS Mikro

Detaylı

9. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN

9. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM. Yazan SAYIN SAN 9. HAFTA DERS NOTLARI İKTİSADİ MATEMATİK MİKRO EKONOMİK YAKLAŞIM Yazan SAYIN SAN SAN / İKTİSADİ MATEMATİK / 2 A.8. TAM REKABET PİYASALARI A.8.1. Temel Varsayımları Atomisite Koşulu: Piyasada alıcı ve satıcılar,

Detaylı

EKONOMİ SINAVI SORULARI-WEB

EKONOMİ SINAVI SORULARI-WEB EKONOMİ SINAVI SORULARI-WEB SORU 1 Gayri Safi Milli Hasılanın (GSMH) hesaplanmasında mal ve hizmetlerin değerleme kriteri aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? A) Girdi maliyetiyle B) Karlılık

Detaylı

ÖZET Aynı endüstri grubu içinde tanımlanan malların bir ülke tarafından eşanlı olarak ihraç ve ithal edilmesi şeklinde tanımlanan endüstri-içi

ÖZET Aynı endüstri grubu içinde tanımlanan malların bir ülke tarafından eşanlı olarak ihraç ve ithal edilmesi şeklinde tanımlanan endüstri-içi ÖZET Aynı endüstri grubu içinde tanımlanan malların bir ülke tarafından eşanlı olarak ihraç ve ithal edilmesi şeklinde tanımlanan endüstri-içi ticaret, son yıllarda iktisat literatüründe geniş bir yer

Detaylı

Case & Fair & Oster. Bölüm 16 Dışsallıklar, Kamusal Mallar ve Sosyal Tercih

Case & Fair & Oster. Bölüm 16 Dışsallıklar, Kamusal Mallar ve Sosyal Tercih ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR: Cümleyi en iyi tamamlayan ya da sorunun cevabı olan seçeneği işaretleyiniz. Not: FC: Sabit maliyet (Fixed cost) VC: Değişken maliyet (Variable cost) TC: Toplam maliyet (Total cost)

Detaylı

AKSAK REKABETİN ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ VE TÜRLERİ

AKSAK REKABETİN ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ VE TÜRLERİ AKSAK REKABETİN ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ VE TÜRLERİ Tam rekabetten söz edilebilmesi için mutlaka gerçekleşmesinin gerektiği öne sürülen dört koşuldan birinin, birkaçının ya da tümünün aksaması sonucu oluşan

Detaylı

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 10.Bölüm: Monopolcü Rekabet. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 10.Bölüm: Monopolcü Rekabet. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi I 10.Bölüm: Monopolcü Rekabet Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 10.1.Monopolcü Rekabet Piyasasının Özellikleri

Detaylı

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ Korumacılık 18.yy sonlarında bağımsızlığını yeni kazanan Amerikan sanayinin İngiliz sanayi karşısında ayakta kalabilmesi için korumacılık zorunlu(hamilton) Alman sanayi de

Detaylı

MAL PİYASASI (Tam Rekabet Piyasası)

MAL PİYASASI (Tam Rekabet Piyasası) : Fiyat, R, MR : Fiyat : Fiyat, R, MR 2.12.211 ML İYI (Tam Rekabet iyasası) oç.r. Erdal Gümüş ML İYI Mal piyasasında üretim ve fiyatlama kararları nasıl oluşmaktadır? Yapısal özelliklerine göre piyasa

Detaylı

Piyasa, arz ve talebin karşı karşıya geldiği; satıcıların ve alıcıların karşı karşıya geldiği yerdir.

Piyasa, arz ve talebin karşı karşıya geldiği; satıcıların ve alıcıların karşı karşıya geldiği yerdir. PİYASA TÜRLERİ Piyasa, arz ve talebin karşı karşıya geldiği; satıcıların ve alıcıların karşı karşıya geldiği yerdir. TAM REKABET PİYASASI ÖZELLİLKLERİ ATOMjSİTE (MOBİLİTE)(Sınırsız sayıda alıcı ve satıcının

Detaylı

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ

DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ DÜNYA TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİ Ticareti Yaratan Nedenler Doğal kaynak yetersizliği ve dağılımdaki dengesizlik Teknolojik gelişme farklılıkları Ülkelerarası gelişmişlik farkları Maliyet farkları Tüketici

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR...

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.1. EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER... 3 1.1.1. Romalıların Ekonomik Düşünceleri... 3 1.1.2. Orta Çağ da Ekonomik Düşünceler...

Detaylı

Uluslararası İktisat I (IKT 313) Ders Detayları

Uluslararası İktisat I (IKT 313) Ders Detayları Uluslararası İktisat I (IKT 313) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Uluslararası İktisat I IKT 313 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

İçindekiler kısa tablosu

İçindekiler kısa tablosu İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM

Detaylı

İktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2

İktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2 İktisadi Planlamayı Gerektiren Unsurlar İKTİSADİ PLANLAMA GEREĞİ 2 PLANLAMAYI GEREKTİREN UNSURLAR Sosyalist model-kurumsal tercihler Piyasa başarısızlığı Gelişmekte olan ülkelerin kalkınma sorunları 2

Detaylı

1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU

1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKRO EKONOMİNİN DOĞUŞU ve TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1.Makro Ekonominin Doğuşu 12 1.1.1.Makro Ekonominin Doğuş Süreci 12 1.1.2.Mikro ve Makro Ekonomi Ayrımı 15 1.1.3.Makro Analiz

Detaylı

TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU

TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU Dış ticaretin amacı piyasadaki ihtiyacın karşılanmasıdır. Temel neden uluslararası mal hareketliliği değil, ülkenin denge arayışıdır. Ülkedeki ürün yetersizliği

Detaylı

PLASTİK SEKTÖRÜ 2017 YILI BEKLENTİLERİ ARALIK 2016 GEBZE TİCARET ODASI TİCARET BÖLÜMÜ

PLASTİK SEKTÖRÜ 2017 YILI BEKLENTİLERİ ARALIK 2016 GEBZE TİCARET ODASI TİCARET BÖLÜMÜ PLASTİK SEKTÖRÜ 2017 YILI BEKLENTİLERİ ARALIK 2016 GEBZE TİCARET ODASI TİCARET BÖLÜMÜ PLASTİK SEKTÖRÜ 2017 YILI BEKLENTİLERİ Türk plastik sektörü, 2016 da gerçekleştirdiği 9 milyon tonluk üretimle dünyanın

Detaylı

2. Hafta Dersinin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır)

2. Hafta Dersinin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Uluslararası İktisat Dr. Nevzat ŞİMŞEK 1 2. Hafta Dersinin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından Bir Bilim Dalı Olarak Uluslararası

Detaylı

REKABET KURUMU REKABET RAPORU ÖZETİ Ahmet ÇELİK

REKABET KURUMU REKABET RAPORU ÖZETİ Ahmet ÇELİK GİRİŞ Rekabet Kurumu tarafından 2011 yılından itibaren yayımlanan Rekabet Raporu'nun bu yılki teması "Rekabet Hukuku ve KOBİ'ler" olarak belirlenmiştir. 2014 Rekabet Raporu'nda yalnızca rekabet hukuku

Detaylı

OLİGOPOL PİYASALAR: OYUN TEORİK YAKLAŞIM MATEMATİKSEL İKTİSAT DERSİ ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ

OLİGOPOL PİYASALAR: OYUN TEORİK YAKLAŞIM MATEMATİKSEL İKTİSAT DERSİ ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ OLİGOPOL PİYASALAR: OYUN TEORİK YAKLAŞIM MATEMATİKSEL İKTİSAT DERSİ 2010-2011 ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ İÇERİK Oligopol Piyasasının Tanımı ve Çeşitleri Saf Oligopol Piyasası Rekabet Çözümü Cournot Çözümü

Detaylı

ÇEVRESEL TARIM POLİTİKASI

ÇEVRESEL TARIM POLİTİKASI ÇEVRESEL TARIM POLİTİKASI Prof. Dr. Emine Olhan A.Ü.Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü olhan@agri.ankara.edu.tr TARIMA MÜDAHALE ŞEKİLLERİ 1.Doğrudan Gelire Yönelik Müdahaleler a. Fark ödeme sistemi

Detaylı

ABD Tarım Bakanlığının 12/10/2018 Tarihli Ürün Raporları

ABD Tarım Bakanlığının 12/10/2018 Tarihli Ürün Raporları 20/10/2018 ABD Tarım Bakanlığının 12/10/2018 Tarihli Ürün Raporları ABD Tarım Bakanlığınca 12 Ekim 2018 tarihinde yayımlanmış tahıl ve yağlı tohumlar raporlarında, ABD nin yanı sıra dünya üretimi ve ticaretine

Detaylı

Tarım Ekonomisi. viii

Tarım Ekonomisi. viii İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER iii v BİRİNCİ BÖLÜM 1. TARIM EKONOMİSİNE GİRİŞ 1 1.1. Ekonomik Faaliyetler 2 1.1.1. Üretim 2 1.1.2. Mübadele 3 1.1.3. Tüketim 4 1.2. Tarım Ekonomisi ve Kapsamı 4 1.2.1. Tanımı

Detaylı

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

T.C. TİCARET BAKANLIĞI T.C. TİCARET BAKANLIĞI TİCARET POLİTİKASI SAVUNMA ARAÇLARI (Damping ve Sübvansiyon) Damping ve Sübvansiyon Araştırma Dairesi Konya Sanayi Odası 12 Mart 2019 İthalat Genel Müdürlüğü Damping ve Sübvansiyon

Detaylı

Dış Ticarete Giriş (LOJ 209) Ders Detayları

Dış Ticarete Giriş (LOJ 209) Ders Detayları Dış Ticarete Giriş (LOJ 209) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Dış Ticarete Giriş LOJ 209 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin

Detaylı

Kredisi AKTS Mikro İktisat II Ön Koşul Dersleri

Kredisi AKTS Mikro İktisat II Ön Koşul Dersleri Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Saat Kredisi AKTS Mikro İktisat II 4 3 + 0 3 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Türü Dersi Veren Dersin Amacı Dersin Öğrenme Çıktıları Dersin İçeriği Türkçe Zorunlu Tam

Detaylı

M IKRO IKT ISAT 2. V IZE SINAVI 19 ARALIK 2009

M IKRO IKT ISAT 2. V IZE SINAVI 19 ARALIK 2009 M IKRO IKT ISAT 2. V IZE SINAVI 19 ARALIK 2009 Soru 1: Aşa¼g daki gibi bir üretim fonksiyonu verilsin: = L 1=3 K 2=3 Eme¼gin yat w = ve sermayenin yat r = 1 olsun. a- Firma kadar ç kt üretmek istemektedir.

Detaylı

TARIMA MÜDAHALE ŞEKİLLERİ

TARIMA MÜDAHALE ŞEKİLLERİ TARIMA MÜDAHALE ŞEKİLLERİ 1.Doğrudan Gelire Yönelik Müdahaleler a. Fark ödeme sistemi (FÖS) b. Doğrudan gelir ödemesi (DGÖ) 2. Fiyata Müdahale a. Destekleme alımı b. Müdahale alımı 3. Girdi Destekleri

Detaylı

İleri Mikro İktisadi Analiz. Bahar Prof.Dr. Ertuğrul Deliktaş

İleri Mikro İktisadi Analiz. Bahar Prof.Dr. Ertuğrul Deliktaş Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü DERS ÖĞRETİM PLANI İleri Mikro İktisadi Analiz Seçmeli Dersin Seviyesi Yüksek Lisans ( Bölgesel Kalkınma İktisadı ) Dersin AKTS Kredisi 6 Haftalık Ders Saati Haftalık

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii İçindekiler... v Giriş... 1 BİRİNCİ BÖLÜM DIŞ TİCARET TEORİLERİ

İÇİNDEKİLER. Önsöz... iii İçindekiler... v Giriş... 1 BİRİNCİ BÖLÜM DIŞ TİCARET TEORİLERİ İÇİNDEKİLER Önsöz... iii İçindekiler... v Giriş... 1 BİRİNCİ BÖLÜM DIŞ TİCARET TEORİLERİ 1. KLASİK DIŞ TİCARET TEORİLERİ... 4 1.1. Merkantilizm... 4 1.2. Fizyokrasi... 5 2. NEO KLASİK DIŞ TİCARET TEORİLERİ...

Detaylı

Kredisi AKTS Finansal Tablolar Analizi

Kredisi AKTS Finansal Tablolar Analizi Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Saat Kredisi AKTS Finansal Tablolar Analizi 3 + 0 3 4 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin - Koordinatörü Dersi Verenler - Dersin - Yardımcıları

Detaylı

İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2016/49) BİRİNCİ BÖLÜM

İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2016/49) BİRİNCİ BÖLÜM 7 Aralık 2016 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 29911 TEBLİĞ Ekonomi Bakanlığından: İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2016/49) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Detaylı

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Kredisi AKTS. Finansal Tablolar Analizi [0-2] Ön Koşul Yok Dersleri. Dersi Veren

Dersin Adı Kodu Yarıyılı Kredisi AKTS. Finansal Tablolar Analizi [0-2] Ön Koşul Yok Dersleri. Dersi Veren T+U Dersin Adı Kodu Yarıyılı Kredisi AKTS Saat IKT300-5 3 + 0 3 4 Finansal Tablolar Analizi 2012 [0-2] Ön Koşul Yok Dersleri Dersin Dili Dersin Türü Dersi Veren Dersin Amacı Dersin Öğrenme Çıktıları Dersin

Detaylı

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Chapter 9 Ticaret Politikasının Araçları Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Önizleme Gümrük tarifesinin tek bir sektördeki kısmi denge analizi:

Detaylı

A İKTİSAT KPSS-AB-PS/2007

A İKTİSAT KPSS-AB-PS/2007 1. Büyüme Kutupları nın, altyapı yatırımları ve dışsal ekonomiler yoluyla yaratacağı etkiler nedeniyle kalkınmanın önünde bir engel olduğunu belirten iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) F. Perroux

Detaylı

p0=10, p1=15, q0=1, q1=0.5kg ise talebin fiyat esnekliği -1 dir. (0.5-1)/1 bölü (15-10)/10

p0=10, p1=15, q0=1, q1=0.5kg ise talebin fiyat esnekliği -1 dir. (0.5-1)/1 bölü (15-10)/10 İKTİSADA GİRİŞ Fayda sağladığında yok olup, biten mallara dayanıksız mallar denir. Bir kararı uygularken vazgeçilen bir başka kararafırsat maliyeti denir. p0=10, p1=15, q0=1, q1=0.5kg ise talebin fiyat

Detaylı

1. MONOPOLÜN TANIMI VE ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ

1. MONOPOLÜN TANIMI VE ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ MONOPOL 1. MONOPOLÜN TANIMI VE ORTAYA ÇIKIŞ NEDENLERİ Monopol, ikamesi güç malın üretim ya da satışının bir tek firma tarafından yapılmasıdır. Tek satıcı karşısında n tane alıcının olduğu varsayılır. "Satıcı

Detaylı

TAM REKABET PİYASASI

TAM REKABET PİYASASI TAM REKABET PİYASASI 2 Bu bölümde, tam rekabet piyasasında çalışan firmaların fiyatlarını nasıl oluşturduklarını, ne kadar üreteceklerine nasıl karar verdiklerini ve piyasadaki fiyat ile miktarın nasıl

Detaylı

ULUSLARARASI İKTİSAT Yrd.Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü

ULUSLARARASI İKTİSAT Yrd.Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü ULUSLARARASI İKTİSAT Yrd.Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Dilek Seymen Giriş ve Temel Kavramlar Ülkeler niçin ticaret yaparlar? İktisadın alt bölümleri ve bunlar arasında dış ticaretin yeri

Detaylı

TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR

TEMEL İKTİSADİ KAVRAMLAR 1. Aşağıdakilerden hangisi iktisat biliminin özellikleri arasında yer almaz? A) İktisat bilimi insan davranışlarının sadece iktisadi yönünü seçip inceler B) İktisat analitiktir C) İktisat deneylerle kanıtlanabilen

Detaylı

Makro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120

Makro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Makro İktisat II Örnek Sorular 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Tüketim harcamaları = 85 İhracat = 6 İthalat = 4 Hükümet harcamaları = 14 Dolaylı vergiler = 12

Detaylı

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

Chapter 9. Ticaret Politikasının Araçları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Chapter 9 Ticaret Politikasının Araçları Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Önizleme Gümrük tarifesinin tek bir sektördeki kısmi denge analizi:

Detaylı

değiştirdiğini gösterir. Marjinal Hasıla Bir malın satışından elde edilen toplam hasıla (TR), malın fiyatı (P) ile satılan mal miktarının (Q) çarpımına eşittir: Toplam hasıla fonksiyonu monopol piyasasında

Detaylı