Derince (Keban-ElazÝÛ) evresinde dere sedimenti
|
|
- Dilara Uğurlu
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Yerbilimleri, 5 (), 5-6 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University (eban-elazýû) evresinde dere sedimenti jeokimyasal yšnlendirme alýßmasý A stream sediment geochemical orientation study in (eban-elazýû) vicinity Cemal B L CE FÝrat niversitesi, MŸhendislik FakŸltesi, Jeoloji MŸhendisliÛi BšlŸmŸ, 9 ELAZIÚ Z Masif sÿlfit ve damar tipi cevherleßmeler i eren inceleme alaný, kirlenmenin olmadýûý bir bšlgede yer almaktadýr. alýßma alaný, yarý kurak iklime ve engebeli bir topoûrafyaya sahiptir. Dere sedimenti yšnlendirme alýßmasý ile bu tÿr bšlgeler i in uygun sediment fraksiyonu, šzme yšntemi ve metal daûýlým ßekilleri belirlenmißtir. OrtamÝn fiziko-kimyasal šzellikleri nedeniyle, dere kumlarýndaki elementlerin, kimyasal olaylardan ok fiziksel olaylarýn etkisi altýnda meydana geldikleri sanýlmaktadýr mesh fraksiyonu en uygun boyut olarak belirlenmiß ve bu fraksiyonun analiz yapýlmýßtýr. Uygun šzme yšnteminin belirlenebilmesi i in deûißik šzme yšntemleri denenmißtir. Bu yšntemlerden kral suyu ile šzme; yÿksek deûerler vermesi, birden fazla šrneûi kýsa sÿrede ve kolaylýkla š- zebilmesi, bir tek šzÿndÿrme ile ok sayýda elementin analizinin yapýlabilmesi gibi šzellikleri nedeniyle en uygun šzme yšntemi olarak belirlenmißtir. Volkano-sedimanter ve volkanik kaya larýn yÿzeylendiûi Õnin gÿneyinde Cu, Zn, Cd ve (Co) anomalileri belirlenmißtir. Tonalitik kaya larýn yÿzeylendiûi ayecorik Dere civarýnda dÿßÿk dereceli bir Pb anomalisi ortaya konmußtur. Anahtar kelimeler: Dere sedimenti, (eban-elazýû), kral suyu. ABSTRACT The study area including massive sulphide and vein type mineralizations is in a non-contaminated environment. It has a semi-arid climate and rough topography. Suitable sediment fraction, dissolution method and metal dispersion patterns were determined suitable for such an area by stream sediment orientation survey. The physico-chemical features of the area indicates that the metalic contents of the stream sediments originate from physical rather than chemical processes. -8+ mesh fractionseems to be the most suitable fraction and this fraction is chosen for the analyses. In order to determine the most effective solution method, several methods were experimented and aqua regia digestion was considered as the most effective method due to high values obtained, readily dissolution of the samples, multi element determination from the same solution and rapid sample prepration. In the southern part of, where volcano-sedimantary and volcanic rocks crop out, and Cu, Zn, Cd and (Co) anomalies exist. Low grade Pb anomalies were determined in the vicinity of ayecorik Stream, where tonalitic rocks are observed. ey words: Stream sediment, (eban-elazýû), aqua regia. GÜRÜÞ Jeokimyasal verilerden yararlanýlarak yapýlan prospeksiyon alýßmalarý, dÿnyada yoûun ve baßarýlý bir ßekilde uygulanmaktadýr (šrneûin; Govett, 985; Plant vd., 988). Jeokimyasal prospeksiyon yšntemlerini kullanan oûu Ÿlkeler, yeraltý zenginliklerinin belirlenmesinde bÿyÿk ilerlemeler saûlamýßlardýr (Plant ve Moore, 979; Bšlviken vd., 99; Darnley, 99). lke- C. BšlŸcek cbolucek@firat.edu.tr
2 Deri nce 5 Yerbilimleri mizde de son yýllarda Maden Tetkik ve Arama Genel MŸdŸrlŸÛŸ (MTA) tarafýndan bu konuda yapýlan alýßmalarda bir artýß gšzlenmektedir. TŸm Ÿlke šl eûinde jeokimyasal prospeksiyon yapmak uzun zaman, yÿksek maliyet ve fazla iß gÿcÿ gerektirdiûi i in, bu tÿr alýßmalara baßlanmadan šnce yšnlendirme alýßmalarý yapýlarak, farklý bšlgeler i in arama aßamasýnda yararlanýlabilinecek jeokimyasal parametreler belirlenmektedir. Bu alýßma, DoÛu Toroslarda olduk a geniß yayýlým gšsteren ve eßitli cevherleßmeler i eren (SaÛÝroÛlu, 986 ve 99; Þaßmaz ve SaÛÝroÛlu, 99) magmatik kaya larýn yÿzeylediûi ElazÝÛÕÝn yaklaßýk km batýsýndaki evresinde yÿrÿtÿlmÿßtÿr. Ünceleme alanýnda st retase yaßlý bazaltik, tonalitik, dasitik ve volkano-sedimanter kaya lar yÿzeylemektedir (Þekil ) ara T Nahal D ayecorik D BalÝk T. oçemin SÝnÝt D. eban alýßma alaný Deri nce Baskil ELAZIÚ km + + o emin D. Temte km Dasit Tonalit DoÛrultu atýmlý fay Volkano-sedimanter Bazalt-andezit rnekleme lokasyonlarý Þekil. Ünceleme alanýnýn yerbulduru ve jeoloji haritasý. Figure. Location and geological map of the study area.
3 BšlŸcek 5 Ünceleme alaný ve yakýn evresinde genel olarak petrografi konusunda alýßmalar yapýlmýßtýr (Asutay, 987; AkgŸl, 99). AyrÝca MTA, inceleme alanýný da i ine alan geniß bir bšlgede, genel jeokimyasal prospeksiyon alýßmasý yapmýßtýr (TŸfek i ve DumanlÝlar, 99 a, b). Dere kumu šrneklemesi yapýlan bu alýßmada 8 meshin altýndaki kum fraksiyonu nitrik asit ile š- zÿlmÿßtÿr. Anak alýßma alaný i erisinde bir anomali belirlenememißtir. BšlŸcek (995), ayný bšlgede ger ekleßtirdiûi araßtýrmanýn bir bšlÿmÿnde dere kumu šrneklemesi ile ayrýntýlý jeokimyasal prospeksiyon yapmýßtýr. Bšlgede dere sedimenti šrneklemesi ile yapýlan ilk yšnlendirme alýßmasý niteliûindeki bu alýßmada, BšlŸcek (995)Õe ait veriler yeni bulgular ÝßÝÛÝnda deûerlendirilmißtir. Ünceleme alanýnda 9 dere kumu šrneûi alýnmýß, bunlarýn ÕŸnde Cu ve Zn, diûerlerinde Cu, Pb, Zn, Cd, Co ve Ni analizi yapýlmýßtýr. eßitli šzme yšntemleri denenmiß, elek analizi yapýlarak bšlge i in uygun kum fraksiyonu ve šzme yšntemi belirlenmiß, ayrýca elementlerin alansal daûýlýmý ortaya konmußtur. Bu yšnlendirme alýßmasýyla benzer bšlgeler i in yararlanýlabilecek uygun jeokimyasal arama karakteristiklerinin belirlenmesi ama lanmýßtýr. JEOLOJÜ VE CEVHERLEÞME Ünceleme alanýnda st retase yaßlý ElazÝÛ Magmatitlerine ait kaya lar yÿzeylemektedir. Bšlgede ElazÝÛ Magmatitleri, tonalitik bileßimli derinlik kaya larý, bazaltik ve dasitik bileßimli volkanitler ve volkano-sedimanter birimlerle temsil edilmektedir. Tonalitik derinlik kaya larý ve dasitik volkanitler temeldeki en yaßlý birim olan bazaltik kaya larý kesmektedir. Bazaltik kaya larýn Ÿzerine yer yer dasitik ve andezitik volkanitleri i eren bir volkano-sedimanter istif gelmektedir. AyrÝca aplit, lamprofir, mikrotonalit ve tonalit porfir bileßimli yarý derinlik kaya larý da inceleme alanýnda gšzlenmektedir. Bazaltik Volkanitler Ünceleme alanýnda bazalt ve bazaltik andezit bileßimli kaya larla temsil olunan birim bšlgedeki magmatitlerin en yaßlýsýdýr. Bazaltik kaya lar tonalitler ve dasitler tarafýndan kesilmekte; volkano-sedimanterler tarafýndan da Ÿzerlenmektedirler. Bu kaya lar oûunlukla masiftirler ve yer yer de yastýk lavlar olußturmaktadýrlar. Bazaltik volkanitlerin yÿzeylendiûi alanlarýn sert topografyaya sahip olmasý ve koyu kahverengi bir gšrÿnÿm sunmasý diûer birimlerden ayrýlmasýný kolaylaßtýrmaktadýr. Bazaltik kaya lar esas olarak plajiyoklas, klinopiroksen ve orto piroksen minerallerinden olußmaktadýrlar. lorit, epidot, kuvars, kalsit ve zeolit mineralleri bu kaya larda ikincil bileßen olarak izlenmektedir. Spilitleßmenin etkisiyle plajiyoklaslarýn anortit i eriûi olduk a dÿßÿk deûerler vermektedir (AkgŸl, 99). Bazaltik kaya lar o- Ûunlukla sa ÝnÝmlÝ olarak pirit ve ok az oranda kalkopirit gibi opak mineraller i ermektedirler. Tonalitik aya lar Bšlgede olduk a geniß alanlarda yÿzlek veren tonalitik kaya lar, inceleme alanýnýn D-GD bšlÿmÿnde yeralmaktadýrlar. Bu kaya lar; arazide hem renk farklýlýûý, hem de nispeten dÿz topoûrafyasý ile diûer birimlerden kolaylýkla ayrýlmaktadýrlar.tonalitik bileßimli derinlik kaya larý, en fazla dokanak olußturduklarý bazaltlarý kesmekte (AkgŸl, 99), aplit ve lamprofir dayklarý tarafýndan ise kesilmektedir. Tonalit bileßimli kaya lar el šrneûi dÿzeyinde grimsi kirli beyaz ve soluk pembemsi beyaz, orta - iri taneli porfirik dokulu holokristalen bir kaya gšrÿnÿmÿndedirler. Lškokrat minerallerce zengin tonalitik kaya larda; baßlýca anhedral granÿler, subhedral granÿler, porfiritik, mirmekitik ve grafit dokular olmak Ÿzere, holokristalen dokunun deûißik tÿrleri gšrÿlmektedir. uvars, plajiyoklas, - feldispat, biyotit ve hornblend mineralleri tonalitik kaya larýn esas bileßenlerini; epidot, klorit, serizit ve nadiren kalsit mineralleri ise ikincil bileßenlerini olußturmaktadýr. Tonalitler yer yer artan - feldispat oranlarý ile granodiyoritlere ge iß gšsterirler (Asutay, 987; AkgŸl, 99). Granodiyoritler ok dar alanlarda gšzlenmektedirler ve bunlarýn saha gšzlemleri ile tonalitlerden ayrýlmasý olduk a gÿ tÿr.tonalitik kaya lar i erisinde birka cm kalýnlýûýnda, baßlýca sfalerit, galen, kalkopirit ve pirit i eren damarlar ve oûunlukla asenopirit i eren kuvars damarlarý izlenmektedir (BšlŸcek ve SaÛÝroÛlu, 997). Dasitik Volkanitler Hem dar alanlarda bazik volkanik kaya larý keser konumda, hem de volkano-sedimanter ka-
4 5 Yerbilimleri ya lar i erisinde dasitik volkanikler yÿzeylemektedirler. Bu kaya larda yer yer dasitten riyolite doûru bir ge iß gšzlenmektedir. Volkano-sedimanter istifin deûißik seviyelerinde dasitlerin gšzlenmesi, farklý evreler halinde dasitik volkanizmanýn gelißtiûini gšstermektedir. AkgŸl (99), dasitik volkanitlerin, magmatizmanýn en son evresini temsil eden aplitik kaya lardan mineralojik bileßimleri ve kimyasal šzellikleri bakýmýndan farklý olmalarý nedeniyle, bu kaya larýn olasýlýkla tonalit bileßimli magmanýn yÿzeye Ý- karak katýlaßmasý sonucu olußmuß olabileceûini belirtmektedir. Mikroporfirik doku gšsteren bu kaya lar esas olarak kuvars ve plajiyoklas minerallerinden meydana gelmißtir. Biyotit ve hornblendler mafik; klorit, epidot ve zeolit mineralleri ikincil ve ok az miktardaki opak mineraller ise, kaya i e- risinde tali bileßenler olarak izlenmektedir. Mikrolitler ve camsý hamur malzemesi kayacýn hacim olarak yaklaßýk % 7Õini olußturmaktadýr. uvars ve plajiyoklas mineralleri hem mikrolit, hem de feno kristal halinde gšrÿlÿrken, mafik bileßenler (biyotit ve hornblend) genellikle feno kristal fazýn bileßenleri ßeklinde izlenir. Opak mineraller (pirit ± kalkopirit) oûunlukla hornblend kristallerine tutunmuß halde veya onlarýn kapanýmlarý halinde šz ßekilli ve yarý šz ßekilli kristaller ßeklinde bulunmaktadýr. AyrÝca hamur malzemesi i erisinde hamuru olußturan diûer bileßenlere sa ÝnÝmlÝ ve ok kÿ Ÿk kristaller halinde eßlik etmektedirler (AkgŸl, 99). Volkano-Sedimanter aya lar Tabandaki bazaltik volkanitlerin Ÿzerine gelen ve yer yer dasitik bileßimli kaya lar tarafýndan kesilen volkano-sedimanter kaya lar olduk a kalýn bir istif olußturur. Taban seviyelerde o- Ûunlukla dasitik, Ÿst seviyelere doûru oûunlukla andezitik lav akýntýsý ara seviyeleri i eren bu volkano-sedimanter istif, alt dÿzeylerde volkanik breß ve tÿflerle baßlar, orta seviyelere doûru kristalce zengin kumtaßý, pelajik amurtaßý ve tÿfit ardalanmasý, en Ÿst dÿzeylerde ise bazalt ve peridodit olistolitleri i eren kumtaßý aratabakalý marnlarla temsil olunur (AkgŸl, 99). Volkano-sedimanter istifin taban seviyelerinde olasýlýkla dasitik-riyolitik volkanik faaliyeti ile kškensel ilißkisi olan piritik masif sÿlfit cevherleßmeleri bulunmaktadýr. DeÛißik evrelerde gelißmiß bu cevherleßmeler yaklaßýk.5- m kalýnlý- ÛÝnda tabaka ve mercekler halinde, yer yer de laminalýdýr. Dasit-riyolit bileßimli volkanitler i erisinde de sa ÝnÝmlÝ ve aûsý cevherleßmeler bulunmaktadýr. Cevherleßmede baskýn olarak pirit, daha az olarak da kalkopirit, bornit ve sfalerit gšzlenmektedir. JEOÜMYA Fiziko-imyasal oßullar alýßma alanýnda genellikle sarp ve engebeli bir topoûrafya hakimdir. Bazaltik kaya larýn yÿzeylendiûi alanlar tonalitik kaya larýn yÿzeylendiûi alanlara gšre daha yÿksek bir engebeye sahiptir. YŸzeysel ayrýßmaya uûrayan kaya lara ait malzemenin taßýnmasý ile daû eteklerinde ve dere i lerinde olduk a kalýn alÿvyon birikintileri olußmußtur. Ünceleme alanýnda dendritik drenaj aûý hakimdir. Ana dereler oûunlukla sulu, tali dereler ise kurudur. Tipik karasal iklimin gšrÿldÿûÿ bu alan, bitki šrtÿsÿ bakýmýndan olduk a fakirdir. Bšlgeye dÿßen yaûýß miktarý ok azdýr. Baskil (ElazÝÛ) meteoroloji istasyonundan alýnan kayýtlara gšre, son 5 yýllýk yaûýß miktarlarý ortalamasýna gšre, yýllýk yaûýß miktarý ortalama mmõ dir. Yšrede, ok hýzlý erozyon nedeniyle toprak šrtÿsÿ olduk a incedir. Ünceleme alanýnda piritik cevherleßmelerin gšrÿldÿûÿ Nahal derenin ana ve bazý tali kollarýndaki sularýn ph deûerleri ortalama 8 civarýndadýr. DŸnyadaki bazý bšlgelerde pirit cevherleßmelerinin bulunduûu alanlardaki sularda ph genellikle - arasýnda deûißirken (Learned vd., 985), phõýn bšlgede bu kadar yÿksek olmasýnýn nedeni; bšlgedeki bazaltik kaya larda CaÕca zengin plajiyoklaslarýn bozunmasý ile ortaya Ý- kan ikincil karbonat (kalsit) olußumlarýna ve sularýn kaynaklandýûý alanlarda bulunan kire taßlarýnýn varlýûýndan dolayý sularýn bazik karakterli olußuna baûlanabilir. šzeltideki HCO - iyonu asit ilavesi ile eriyiûe sokulan H + iyonlarýnýn bÿyÿk bir kýsmýný bÿnyesine alarak serbest H + miktarýnda šnemli deûißimlere olanak vermez. AynÝ ßekilde, CaCO da CaCO + H + Ca + + HCO Ð () eßitliûi ile H + Õni absorbe ederek phõý sabit tutmaktadýr (rauskopf, 989). Bu yÿzeysel koßul-
5 BšlŸcek 55 larda Eh da olduk a yÿksek deûer almaktadýr. YukarÝda verilen Eh-pH koßullarý, iklim ve topoûrafik etkiler nedeniyle sÿlfÿrlÿ cevherleßmelerin kimyasal bozunmasý šnemli šl Ÿde engellenmekte ve inceleme alanýnýn erozyona uygun yapýsý nedeniyle metaller ortamdan kolaylýkla uzaklaßmaktadýr. ppm ASTM (mesh) Lab. Lab. Lab. Cu Cu Zn 9: rnek No rnek AlÝmÝ ve rnek HazÝrlama Üßlemleri rnek alým yšntemlerini gelißtirmek, uygun tane boyu ve analiz yšntemlerini saptamak i in šn alýßmalar yapýlmýßtýr. rnekler, mÿmkÿn oldu- Ûunca, aktif dere yataklarýndan geniß derelerde farklý noktalardan alýnmýßtýr. rnekleme lokasyonlarýnda derenin genißliûine baûlý olarak, mÿmkÿn olduûu kadar fazla noktada alýnan kumlarýn karýßýmýyla olußturulan bir šrnek, šrnekleme lokasyonunu ger eûe daha yakýn bir ßekilde temsil edebilmektedir (Rose vd., 979). ok iri taneli kýrýntýlarýn bulunmamasý i in šrnekler, delik apý yaklaßýk cm olan elekten geirilerek alýnmýßtýr. YaklaßÝk - kg aûýrlýûýndaki šrnekler naylon torbalara konularak numaralandýrýlmýß ve oda sýcaklýûýnda kurutulmußlardýr. urutulmuß šrnekler, analize uygun tane boyutu fraksiyonlarýnýn belirlenmesi i in farklý elek boyutlarýna (-+5, -5+8, -8+, -+, - mesh) ayrýßtýrýlmýßtýr. Uygun Tane Boyutu FraksiyonlarÝnÝn Belirlenmesi Cu Zn Cu Zn Cu Cu Zn Cu Cu Zn Cu Cu Zn Cu Cu Zn Þekil. BazÝ dere kumu šrneklerinin farklý boyuttaki fraksiyonlarýndaki Cu ve Zn i erikleri. šzme Yšntemi: ve no.lu šrnekler kral suyu (), diûer šrnekler nitrik asit (5). (Lab. : Perkin Elmer 7 AAS, Lab.: Philips PU 9X AAS). Figure. Cu and Zn content of different size fractions of some stream sediment samples. Decompositon Method: Samples and aqua regia (), others nitric acid (5). (Lab. : Perkin Elmer 7 AAS, Lab.: Philips PU 9X AAS). BazÝ šrneklerin farklý elek a ÝklÝklarÝndaki tane boyutlarý analiz edilmißtir. FarklÝ elek boyutundaki šrneklerden bazýlarýnda, FÝrat niversitesi imya MŸhendisliÛi BšlŸmŸ (Laboratuvar ) ve ÜnšnŸ niversitesi imya MŸhendisliÛi BšlŸmŸ (Laboratuvar ) laboratuvarlarýnda bulunan iki deûißik AAS ile Cu ve Zn analizi yapýlmýßtýr (Þekil ). Üki farklý AAS ile elde edilen analiz sonu - larýnýn benzerliûi, šrnek hazýrlama ve analiz sýrasýnda ißlemlerin hassas bir ßekilde yapýldýûýný gšstermektedir. DolayÝsÝyla inceliûi etkileyen tesadÿfi hatalarýn en az seviyede olduûu sšylenebilir. Element konsantrasyonu yÿksek olan 9, no.lu šrneklerde bÿyÿk boyuttan kÿ Ÿk boyutlu fraksiyona gidildik e element konsantrasyonu belirgin ßekilde azalmaktadýr. ve no. lu šrneklerde ince fraksiyonlarda derißim gšreceli olarak fazladýr. Bu šrnekler, kaynak alanýnda tonalit tÿrÿ derinlik kaya larýn yoûun olduûu derelerden alýnmýßtýr. 5 ve 9 no. lu šrneklerde Cu i in deûißik boyutlarda fazla bir ayrýlým gšzlenmemekte, Zn i in ise ayrýlým dikkat ekmektedir. Benzeri bir durum šrneklerde Ð8 + ve Ð mesh boyutunda Cu ve Zn daûýlýmlarýnda da gšzlenmektedir (Þekil ). Cu i in yÿksek konsantrasyonlu šrneklerde ( kaynak alaný volkanosedimanterler) -8 + mesh boyutunda element deûerlerinde genellikle bir artýß gšzlenir- Cu (ppm) rnek No rnek No Zn Cu mesh Þekil. BazÝ dere sedimentlerinin Ð8+ ve Ð mesh boyutundaki Cu ve Zn i erikleri. ( šzme Yšntemi: Nitrik asit). Figure. Cu and Zn content of Ð8+ ve Ð mesh size of some stream sediment. (Decompositon Method: Nitric acid). 5 Zn (ppm)
6 56 Yerbilimleri ken, dÿßÿk konsantrasyonlu šrneklerde (kaynak alaný tonalitler) farklý boyuttaki šrneklerde ok fazla bir deûißim gšzlenmemektedir. Zn deûerleri i in bu fark biraz daha belirgindir. YukarÝda da belirtildiûi gibi, cevherli alanlardan tÿreyen kum šrneklerinde elementler genellikle bÿyÿk ve orta boyuttaki fraksiyonlarda yÿksek deûerler almaktadýr. ok iri tanelerin homojeniteyi bozarak hatalara neden olabileceûi dÿßÿnÿlerek, kum šrneklerinin -8 + mesh boyutu šûÿtÿlerek analize hazýrlanmýßtýr. ÛŸtme ißleminde yaklaßýk 5 g šrnek kullanýlmýßtýr. ÛŸtme, porselen bilyeli deûirmende yapýlmýßtýr. šzme Yšntemlerinin arßýlaßtýrýlmasý Jeokimyasal arama alýßmalarýnda, šrnekleri šzmede genellikle eßitli asitlerin kullanýlmasý tercih edilmektedir. šzme ißleminde, a Ýk veya kapalý sistem, farklý sýcaklýk ve zaman aralýklarý se ilebilmektedir (Chao ve Sanzolone, 99; Van Loon ve Barefoot, 989). A Ýk sistemde š- zÿnmeyen veya kýsmen šzÿnen bazý refrakter mineraller ayný asit veya asit karýßýmýyla kapalý sistemde šzÿnebilmektedir. Bu husus, yÿksek sýcaklýk ve basýn larda asitlerin artan aktifliûi ile ilißkilidir. Bu alýßmada šzel olarak tasarlanmýß, metal gšvde i erisine yerleßtirilen Òteflon bombaó olarak adlandýrýlan bir kroze yapýlmýß ve bazý deneylerde kullanýlmýßtýr. Atomik Absorbsiyon Spektrometresi (AAS) i in uygun šzme yšnteminin belirlenmesi amacýyla deûißik yšntemler denenmißtir. Se ilen bu farklý yšntemler yardýmýyla dere kumlarýnda analiz edilen elementlerin bulunuß ßekilleri de belirlenmeye alýßýlmýßtýr. Bu šzme yšntemleri veya benzerleri daha šnce deûißik araßtýrmacýlar tarafýndan uygulanmýßtýr ( Yšntem ve ; Brenner vd., 987; Maqueda vd., 986); Yšntem (Betinelli vd., 986); Yšntem (Rubeska vd., 987; Macalalad vd., 988); Yšntem 5 (šksoy ve Top u, 976)). šzme yšntemlerinin ayrýntýlarý aßaûýdaki paragraflarda verilmißtir. l. Yšntem (): g šrnek teflon bombaya konularak, ml nitrik asit (HNO ) ilave edilmißtir. C¼ sýcaklýkta, etÿvde bir saat bekletildikten sonra soûutulmuß ve kapak a Ýlarak 5 ml hidroflorik asit (HF) eklenmißtir. uruluûa kadar buharlaßtýrýlýp, 5 ml HNO ve ml HF konmuß ve tekrar kuruluûa kadar buharlaßtýrýlmýßtýr. 5 ml HNO ve ml perklorik asit (HClO ) eklenerek yine kuruluûa kadar buharlaßtýrýlmýßtýr. Daha sonra, 5 ml %5 HNO +HCl (/, v/v) eklenerek filtre kaûýdýndan sÿzÿlmÿß ve šzelti mlõye tamamlanmýßtýr. ll. Yšntem ():,5 g šrnek teflon kršzeye tartýlarak 5 ml HNO +5 ml HF+5ml HCl eklenmiß ve bir gÿn bekletildikten sonra buharlaßtýrýlmýßtýr. ml % 5 HNO +HCl (/) konduktan sonra, sÿzÿlerek saf su ile 5 mlõye tamamlanmýßtýr. lll. Yšntem (): g šrnek teflon bombaya konularak, ml HNO +5 ml HClO eklenmiß ve C¼ sýcaklýkta saat etÿvde bekletilmißtir. BuharlaßtÝrÝldÝktan sonra, ml %5 HNO +HCl (/) ve ml %Õluk tartarik asit konularak sÿzÿlmÿßtÿr. šzelti distile su ile 5 mlõye tamamlanmýßtýr. lv. Yšntem ():.5 g šrnek test tÿpÿne tartýlmýß ve ml kral suyu ilave edilmißtir. IsÝtÝcÝ tabla Ÿzerinde dakika kaynatýldýktan sonra, %Õluk ml tartarik asit eklenerek. 5 mlõye tamamlanmýßtýr. SantrifŸj yapýlarak direkt okuma alýnmýßtýr. V. Yšntem (5):.5 g šrnek ve ml HNO test tÿpÿne konularak yaklaßýk bir saat su banyosunda 95 C¼de tutulmuß ve mlõye tamamlandýktan sonra santrifÿj yapýlarak okuma ger ekleßtirilmißtir.,, 7 ve 85 nolu šrnekler,,, ve 5. yšntemlerle,, 6, 7 ve 5 nolu šrnekler ise. ve. yšntemlerle šzÿlerek Cu, Zn, Ni ve Co elementleri analiz edilmißtir. Uygulanan šzme yšntemi ve element derißimi Þekil Õde verilmißtir. Metal konsantrasyonu yÿksek olan šrneklerin (, ) Cu i eriûi. yšntemde olduk a yÿksek ÝkmaktadÝr (Þekil a). Bu yšntemde Þekil bõdeki šrneklerin bakýr i erikleri de fazladýr. no.lu šrneûin Zn i eriûi de kral suyu yšntemiyle yÿksek deûerler vermektedir. Toplam metal konsantrasyonu dÿßÿk olan šrneklerde genellikle kral suyunun kullanýldýûý šzme yšntemi () tÿm elementler i in dÿßÿk seviyededir (bknz. Þekil ). Teflon bombanýn kullanýldýûý yšntemlerde (, ) yÿksek metal i e- riûine sahip šrneklerin Cu ve Zn deûerleri hari, genel olarak element konsantrasyonlarý yÿksek dÿzeydedir (Þekil a). Cu ve Zn i in uygulanan
7 BšlŸcek 57 rnek No (a) 5 (b) Cu (ppm) Zn (ppm) Co (ppm) Ni (ppm) šzme yšntemi šzme yšntemi Þekil. BazÝ dere kumu šrneklerinin farklý šzme yšntemlerinde Cu, Zn, Co ve Ni i erikleri (. HF, HNO ;. HF, HNO, HCl;. HNO, HClO ;. HCl +HNO ; 5. HNO ). Figure. Cu, Zn, Co and Ni content, with different decomposition methods of some stream sediment samples (. HF, HNO ;. HF, HNO, HCl;. HNO, HClO ;.HCl+HNO ; 5. HNO ).
8 58 Yerbilimleri nitrik asit ile šzme yšntemi (5) diûer yšntemlere gšre dÿßÿk deûerler vermektedir.. ve. yšntemlerde diûer asitlerle birlikte HF asit kullanýldýûý i in, oûu silikatler šzÿnmekte ve silikatlarýn yapýsýna da girme eûilimi olan Ni ve Co deûeri yÿksek ÝkmaktadÝr. SilikatlarÝn š- zÿnmesinin ihmal edilebileceûi kral suyu ile š- zÿlen yÿksek metal i eriûine sahip šrneklerin Cu ve Zn i eriûinin yÿksek ÝkmasÝ, dere kumlarýndaki metallerin birincil ve/veya ikincil sÿlfÿrler ßeklinde bulunduûunu gšstermektedir. ŸnkŸ kral suyu tÿm sÿlfÿrleri šzebilmektedir (Olade ve Fletcher, 97). YukarÝda deûinilen nedenlerden dolayý šrnekleri šzmek i in kral suyu () tercih edilmißtir. rneklerin analizleri Atomik Absorbsiyon Spektrometresi (AAS) ile yapýlmýßtýr. Alev, hava-asetilen karýßýmýndan (/) olußmaktadýr. Analiz edilen elementler i in alt tayin limitleri ppm olarak Cu., Co.5, Ni.6, Zn., Pb., Cd.Õ dýr. DeÛerler, šrneklerin hi birinde alt tayin limitlerinin altýnda ÝkmamÝßtÝr. BazÝ šrneklerden ikißer adet šrnek šzeltisi hazýrlanmýß ve bunlara farklý šrnek numaralarý verilerek analizleri yapýlmýßtýr. Bu šrneklerin % inceliûi, Youden (95) tarafýndan šnerilen yšntemle belirlenmißtir. % 95 gÿvenilirlik seviyesinde her bir element i in % incelik deûerleri Cu.5, Co., Ni, Zn.6, Pb 7. ve Cd.Õ dir. Jeokimyasal prospeksiyon amacýyla yapýlan analizlerde % 95 gÿvenilirlik seviyesindeki inceliûi ± % 5 Ôden kÿ Ÿk olan yšntemler iyi olarak kabul edilmektedir (šksoy ve Top u, 976). Buna gšre, bu alýßmada uygulanan analiz yšnteminin olduk a iyi bir inceliûe sahip olduûu sšylenebilir. ELEMENTLERÜN DAÚILIMI Piritik masif sÿlfit cevherleßmelerinin gšzlendiûi Õnin gÿneyindeki ana dere ve tali kollarýnda (Þekil 5; A, B ve C kollarý) alýnan šrneklerin element daûýlýmlarý mesafe-konsantrasyon diyagramýnda deûerlendirilmißtir. Bu diyagramda A ve B derelerine ait veriler i i dolu, bunlarýn tali kollarýna ait veriler i i boß noktalarla gšsterilmißtir. Genel olarak A ve B derelerinde ve bunun tali kollarýnda dereye katýlan cevherli ve cevhersiz malzemeden dolayý daûýlým, bu derelerin C deresi ile birleßim noktasýna kadar dÿzensiz ßekilde deûißmektedir. Bu birleßim noktasýndan sonra no.lu šrnek alým noktasýna kadar element i eriûinde bir azalma sšz konusudur ve bu durum C deresinden yoûun steril malzeme getirimini dÿßÿndÿrmektedir. Bu seyrelmeye raûmen no.lu šrneûin metal i eriûinde tÿm elementler a ÝsÝndan bir artýß gšzlenmektedir. Bu noktadan sonra, derenin akýß yšnÿnde gidildik e, element konsantrasyonu genel olarak azalmaktadýr. Bu nedenle, no.lu ve no.lu šrnek alým noktalarý arasýnda bir cevherleßmenin bulunduûunu ve bu noktadan aßaûýya doûru dere yataûýna giren yeni bir cevherli malzeme olmadýûýndan, mesafeye baûlý olarak basit bir seyrelme ile konsantrasyonda azalma olduûunu sšylemek mÿmkÿndÿr. Analizi yapýlan Cu, Pb, Ni, Co, Zn ve Cd elementleri, tonalitik kaya lardaki Pb hari, log-normal daûýlým gšstermektedir. Cu, Ni, Zn ve Cd nispeten birbirlerini Ÿzerleyen iki topluluktan olußurken, Co ve Pb sadece temel deûer topluluûu i eren bir daûýlýma sahiptir. Alansal daûýlýmlar, veriler eûer sadece tek topluluktan olußuyorsa toplam verilerin, %5, %5, %75, %9, %95 kÿmÿlatif deûerleri, eûer iki topluluktan olußuyorsa temel deûer topluluûunun %5 ve %5, anomali topluluûunun ise %5, %75, %9 kÿmÿlatif de- Ûerleri esas alýnarak hazýrlanmýßtýr. Õnin gÿneyinde ve batýsýnda bulunan derelerde Cu, Zn ve Cd birbirleriyle iyi bir korelasyon sunmakta ve diûer alanlara gšre konsantrasyon a ÝsÝndan belirgin bir karßýtlýk gšstermektedirler (Þekil 6 ve 7). Bu derelerde Co, daha dÿßÿk derißimlerle de olsa, Cu, Zn ve Cd ile uyumlu bir daûýlým gšstermektedir. Ni, yukarýda sayýlan elementlere benzer daûýlým sunmamakta, Õnin kuzey doûusundaki derelerde belirgin bir artýß gšstermektedir (Þekil 8). PbÕun ve evresinde diûer elementlerle negatif bir korelasyonu vardýr ve Pb i eriûi temel de- Ûer seviyesindedir (bknz. Þekil 6). Bšlgede diûer derelerdeki šrneklerin element daûýlýmlarý Pb dýßýnda temel deûer seviyesinde dÿßÿk derißimde ve benzer šzelliktedir. Pb ayecorik Derede az da olsa belirgin derißim artýßý gšstermektedir (bknz. Þekil 6 ve 8). TARTIÞMA VE SONU LAR Genel olarak dere sedimentlerinin tane boyu seimi; iklim, topoûrafya ve elementin bulunuß ßekline baûlýdýr. imyasal ayrýßmanýn baskýn ol-
9 BšlŸcek 59 (a) Ana dere 5 m ara T. Tali dere (b) ppm 6 5 Cu A B m ppm A Zn B m (x)ppm 5 5 A Cd 5 5 B m ppm 5 A 5 B 5 Pb m ppm 7 6 Co 5 B A m ppm Ni 8 6 A B m Þekil 5. Õnin gÿneyindeki derelerde dere akýß yšnÿnde daûýlým: a) šrnekleme lokasyonlarýný gšsteren drenaj haritasý, b) sedimentlerde gšzlenen metal i eriûi. Figure 5. Downstream dispersion in streams at the south of : a) drainage map showing the sampling locations, b) observed metal content of sediments.
10 6 Yerbilimleri Bazalt-andezit Tonalit Volkanotortul Dasit Dere Fay Bazalt-andezit Tonalit Volkanotortul Dasit Dere Fay 5 m 5 m o oçemin o oçemin Cu (ppm) > Temte -5 < Cu Sýnýt D Pb (ppm) > Temte 9- < 9 Pb Þekil 6. Dere sedimentlerinde Cu ve Pb daûýlýmý. Figure 6. Distribution of Cu and Pb in stream sediments. Bazalt-andezit Tonalit Volkanotortul Dasit Dere Fay Bazalt-andezit Tonalit Volkanotortul Dasit Dere Fay 5 m 5 m o oçemin o emin Zn (ppm) > Temte 75 - < 75 Zn Cd (ppm) >,,9-,,-,8,-, Temte,7-,9 <,7 Cd Þekil 7. Dere sedimentlerinde Zn ve Cd daûýlýmý. Figure 7. Distribution of Zn and Cd in stream sediments. duûu alanlarda genellikle 8 mesh altýndaki dere sedimenti fraksiyonu kullanýlmaktadýr (Rose vd., 979; Appleton ve Ridgway, 99). Ünceleme alanýna benzer, yarý kurak ve gen daûlýk bšlgelerde genellikle iri fraksiyon tercih edilmektedir. Bu tÿr yarý kurak bšlgelerde erezyonun et-
11 BšlŸcek 6 Þekil 8. Dere sedimentlerinde Ni ve Co daûýlýmý. Figure 8. Distribution of Ni and Co in stream sediments. kisiyle kaynaûa yakýn alanlarda galen, sfalerit ve kalkopirit gibi dÿßÿk diren li mineraller de kýrýntýlý malzeme i erisinde gšzlenebilmektedir (Ottesen ve Theobald, 99). Birbirine ok yakýn šrnek alým noktalarýnda ok farklý element derißimlerinin olmasý yÿksek konsantrasyonlu šrne- Ûin cevherleßmeye ok yakýn olduûunu ve yÿksek erezyon nedeniyle ok kýsa mesafede ortamdan uzaklaßtýûýný gšsterir. Nitekim, inceleme alanýna gšre daha fazla yaûýßýn olduûu, ancak alýßma alanýna benzer topoûrafik yapýya sahip olan DoÛu aradeniz BšlgesiÕnde de drenaj aûýndaki element daûýlýmýný, daha ok sÿlfitlerden mekanik olarak ayrýßmýß ŸrŸnlerin olußturduûu bilinmektedir ( aûatay, 98). rneklerin alýndýûý ortamýn fiziksel ve kimyasal koßullarý nedeniyle, dere kumlarýndaki elementlerin kimyasal olaylardan ziyade fiziksel olaylarýn etkisiyle olußtuûu sanýlmaktadýr. DolayÝsÝyla dere kumlarýnda element daûýlýmý hidromorfik fraksiyondan ziyade, klastik fraksiyonunun i erisinde yoûunlaßmaktadýr. zellikle yÿksek topoûrafyaya sahip alanlardan kaynaklanan dere kumu šrneklerinin kaba boyuttaki fraksiyonu i e- risinde element konsantrasyonu fazla, dÿßÿk fraksiyonda ise ok azdýr. Bununla birlikte, iri fraksiyonda sadece aßýrý yÿksek bileßimli birka taneden dolayý kabul edilemez bÿyÿk šrnekleme hatalarý olabileceûinden, Ð8 ile + mesh arasýndaki kum fraksiyonunun analizi uygun gšrÿlmÿßtÿr. HF asidin de kullanýldýûý asit karýßýmlarý (. ve. yšntemler) toplam šzÿndÿrme saûlamaktadýrlar (Flethcher, 98; Van Loon ve Barefoot, 989; Chao ve Sanzolone 99). Deney sonu - larý, HF asitin kullanýldýûý šzÿndÿrme ile en yÿksek deûerler elde edildiûini gšstermektedir. ral suyunun kullanýldýûý šzÿndÿrme yšntemi (. yšntem) ile olduk a iyi sonu lar alýnmýßtýr. ral suyunun tÿm sÿlfitleri šzdÿûÿ bilinmektedir (Chao ve Sanzolone 99). Toplam šzme yšntemiyle (. ve. yšntemler) Ni ve CoÕÝn kral suyu šzÿndÿrmesinden daha yÿksek deûerler vermesi, bu elementlerin silikatlarýn yapýsýna da girmiß olabileceûini gšsterir. Ancak šrneklerdeki Cu deûerlerinin toplam šzÿndÿrme ve kral suyu šzÿndÿrmesinde de yaklaßýk eßit deûerler vermesi, CuÕnun esas olarak sÿlfÿrler ßeklinde bulunduûunu gšstermektedir.
12 6 Yerbilimleri ral suyu šzÿndÿrmesi, nitrik asit ve nitrik asit - perklorik asit šzÿndÿrmelerinden daha daha yÿksek deûerler vermektedir. Nitekim, Olade ve Fletcher (97) de kral suyunun sÿlfit fazýný HNO -HClO karýßýmýndan daha iyi šzdÿûÿnÿ belirtmißlerdir. Ünceleme alanýnda kimyasal bozunma olduk a azdýr ve elementler birincil sÿlfitler ve bunlarýn fiziksel bozunma ŸrŸnleri halinde bulunmaktadýr. ral suyu, bu tÿr šrnekler i in olduk a iyi bir š- zÿcÿdÿr. (SchŸler, 97; Allcott ve Lakin, 978; Rubeska vd., 987). Bu asit hem primer sÿlfit fazlarýný, hem de sekonder fazlarý šzebilmekte (Churc vd., 986) olup, silikatlar Ÿzerindeki etkisi sýnýrlýdýr (Fletcher,98). Bu karýßým (HCl+HNO ), kolloidlerle ilißkili metalleri, oksit škeltilerini ve minerallerini de šzebilmekte (Mothersill, 977) ve bu yšntemle tek bir šrnek šzÿndÿrmesi ile 6 element analizi yapýlabilmektedir (Rubeska vd., 987). AyrÝca ok sayýda šrnek, ok basit ekipmanla kýsa sÿrede šzÿnebilmektedir. Õnin gÿneyindeki ve batýsýndaki derelerde Cu, Zn ve Cd bakýmýndan bir anomali sšzkonusudur. Bu derelerde Co daha dÿßÿk derißimlerle de olsa, Cu, Zn ve Cd ile uyumlu bir daûýlým gšstermekedir. Ni, yukarýda sayýlan elementlere benzer daûýlým gšstermemekte, Õnin kuzey doûusundaki derelerde belirgin bir artýß sunmaktadýr. PbÕun ve evresinde diûer elementlerle ters yšnde bir ilißkisi vardýr ve Pb i eriûi temel deûer seviyesindedir. Sadece ayecorik DereÕde, dÿßÿk konsantrasyonda olsa da, Pb belirgin bir ßekilde šne ÝkmaktadÝr. Cu, Zn ve Cd anomalisi ve bunlarla uyumlu Co daûýlýmý bšlgede yer alan piritik masif sÿlfit cevherleßmesi ile ilgili olmalýdýr. Bu elementlerle benzer daûýlým sunmayan nikelin bazý šrnekleme lokasyonlarýndaki yÿksek konsantrasyonlarý volkano-sedimanter istif i erisindeki bazaltik volkanitler ve/veya peridodit olistolitlerinin temel deûer olarak yÿksek Ni i eriûi ile ilgili olmalýdýr. Benzer jeolojik, topografik ve iklimsel šzelliklere sahip ortamlar i in bu yšnlendirme alýßmasý ile elde edilen bulgular bir referans noktasý olabilir. ATI BELÜRTME Yazar, Doktora Tez DanÝßmanÝ Prof. Dr. Ahmet SaÛÝroÛluÕna (FÝrat niversitesi) katkýlarýndan dolayý teßekkÿr eder. AYNALAR AkgŸl, B., 99. Piran kšyÿ (eban) evresindeki magmatik kaya larýn petrografik ve petrolojik šzellikleri. Doktora Tezi, FÝrat niversitesi Fen Bilimleri EnstitŸsŸ,5 s (yayýmlanmamýß). Alcott, G.H., and Lakin, H.W., 978. Tabulation of geochemical data furnished by 9 laboratories for six exploration reference samples. U.S.Geological Survey, Open File Report, Appleton, J.D., and Ridgway, J., 99. Drainage Geochemistry in Tropical Rain Forest Terrains In: M. Hale and J.A. Plant (eds.), Drainage Geochemistry, Handbook of Exploration Geochemistry, Elsevier, Amsterdam, -78. Asutay, H.J., 987. Baskil (ElazÝÛ) evresinin jeolojisi ve petrografik incelenmesi. MTA Dergisi,6, Betinelli, M., Pastorelli, N., and Baroni, U., 986. Determination of trace metals in sediment standard reference materials by grafite-furnace atomic absorption spectrometry with a stabilized temperature platform. Analytical Chemical Acta,85, 9-7. BšlŸcek, C Baskil Magmatitleri ile ilißkili cevherleßmelerin jeokimyasal prospeksiyonu. Doktora Tezi, FÝrat niversitesi, Fen Bilimleri EnstitŸsŸ, 86 s (yayýmlanmamýß). BšlŸcek, C., ve SaÛÝroÛlu, A., 997. HacÝmustafa (Baskil-ElazÝÛ) cevherleßmelerinin šzellikleri ve kškeni. Sel uk niversitesi. YÝl Jeoloji Sempozyumu, Bidiriler itabý, Bšlviken, B., ullerud, G., and Loucks, R.R., 99. Geochemical and metallogenic provinces: a discussion initated by results from geochemical mapping across northern Fennoscandia. Journal of Geochemical Exploration, 9, 9-9. Brenner, I.B., Lang, Y., LeMarchand, A., and Grosdaillan, P., 987. A versatile technique for multi element ICP-AES analysis of geological samples. American Laboratory, 7-. Chao, T.T., and Sanzolone, R.F.,99. Decomposition techniques. In G.E.M. Hall (ed.), Geoanalysis, Journal of Geochemical Exploration,, Church, S.E., Mosier, E.L., and Motooka, J.M., 986. Mineralogical basis for the interpretation of multi-element (ICP-AES), oxalic acid, and aqua regia partial digestions of stream sediments for reconnaissance exploration geochemisry. In R.G.Garrett (ed.), Geochemical Exploration 985, Journal of Geochemical Exploration, 9, 7-.
13 BšlŸcek 6 aûatay, M.N., 98. Selective extraction techniques in exploration for volcano-genetic sulphide deposits, Eastern Black Sea Region, Turkey. Journal of Geochemical Exploration,, 7-9. Darnley, A.G., 99. International geochemical mapping: a new global project. Journal of Geochemical Exploration, 9, -. Fletcher, W.., 98. Analitical methods in geochemical prospecting. In: G.J.S.Govett (ed.), Handbook of Exploration Geochemistry, Elsevier, Oxford, 55 pp. Govett, G.J.S.,985. Rock Geochemistry in Mineral Exploration. G.J.S.Govett (ed.), Handbook of Exploration Geochemistry, Elsevier, New York, 6pp. šksoy, M. ve Top u, S., 976. Jeokimyasal prospeksiyonun tanýtýmý ve laboratuar teknikleri. M.T.A. EÛitim Serisi itaplarý,6, 96s. rauskopf,.b., 989. Introduction to Geochemistry. McGraw-Hill International Editions, Paris, 67pp. Learned, R.E., Chao, T.T., and Sanzolone, R.F., 985. A comparative study of stream water and stream sediment as geochemical exploration media in the Rio Tanoma Porphry copper district, Puerto Rico. Journal of Geochemical Exploration,, Macalalad, E., Bayoran, R., Ebarvia, B., and Rubeska, I., 988. A concise analytical sheme for 6 trace elements in geochemical exploration samples using exclusively AAS. Journal of Geochemical Exploration,, Maqueda, C., Rodriquez, J.L.P., and Justo, A., 986. Problems in the dissolution of silicates by acid mixtures. Analyst,, 7-8. Miesh, A.T., 98. Estimation of the geochemical threshold and its statistical significance. Journal of Geochemical Exploration, 6, Mothersill, J.S., 977. Selected element concentrations in the post-glacial sediments of Thunder Bay, Lake Superior: distrubution and methods of analyses. Canadian Journal of Earth Science,, 5-6. Olade, M., and Fletcher,., 97. Potassium chlorate-hydrocloric acid; a sulfide selective leach for bedrock geochemistry. Journal of Geochemical Exploration,, 7-. Ottesen, R.T., and Theobald, P.., 99. Stream Sediments in Mineral Exploration. In: M. Hale and J.A. Plant (eds.), Drainage Geochemistry, Handbook of Exploration Geochemistry, Elsevier, Amsterdam, 7-8. Plant, J.A., and Moore, P.J., 979. Geochemical mapping and interpretation in Britain. Philos. TransactÝons of the Royal SocÝety of London, Ser. B, 88, 95-. Plant, J.A., Hale, M., and Ridgway, J., 988. Developments in regional geochemistry for mineral exploration. Transactions of the Institution of Mining and Metallurgy, 97, B6-B. Rose, A.W., Hawkes, H.E., and Webb, J.S.,979. Geochemistry in Mineral Exploration. Acedemic Press, New York, 657 pp. Rubeska, I., Ebarvia, B., Macalalad, E., Ravis, D., and Roque, N., 987. Multi- element preconcentration by solvent extraction compatible with an aqua regia digestion for geochemical exploration samples. Analyst,, 7-9. SaÛÝroÛlu, A., 986. ÝzÝldaÛ-ElazÝÛ cevherleßmelerinin šzellikleri ve kškeni. Jeoloji MŸhendisliÛi BŸlteni, 9, 5-. SaÛÝroÛlu, A.,99. Pertek -DemŸrek (Tunceli) skarn tipi manyetit ve ilißkili bakýr cevherleßmeleri. TJ BŸlteni, 5, 6-7. SchŸler, V.C.O., 97. Chemical Analysis and Sample Preparation. In: R.E.Wainerdi and E.A. Uken (eds.), Modern Methods of Geochemical Analysis, London, 5-7. Þaßmaz, A. ve SaÛÝroÛlu, A., 99. Billurik dere cevherleßmelerinin šzellikleri ve kškeni. MTA Dergisi,, 5-5. TŸfek i, M.Þ. ve DumanlÝlar,., 99 a. GŸneydoÛu Anadolu maden arama projesi genel tahkik ve detay jeokimya alýßmalarý raporu. Ankara, MTA Rapor No. 976, 5 s (yayýmlanmamýß). TŸfek i, M.Þ. ve DumanlÝlar,., 99 b. Malatya-Üspendere-Ýzmehmet ve ElazÝÛ-Baskil-NazarußaÛÝ arasýnda gšrÿlen cevherleßmelerin genel gšrÿnÿmÿ ve maden jeolojisi a- lýßmalarý raporu. MTA Rapor No. 979, 6 s (yayýmlanmamýß). Van Loon, J.C., and Barefoot, R.R., 989. Analytical Methods for Geochemical Exploration. Academic Press, New York, pp. Youden, W.J., 95. Statistical Methods for Chemists. John Wiley and Sons Inc, N.Y., 6-7.
Parsel Yer DeÛißtirme OranÝnÝn (PYO) Arazi ToplulaßtÝrmasÝ Projelerinin DeÛerlendirilmesinde KullanÝmÝ
Turk J Agric For 24 (2000) 745-749 T BÜTAK Parsel Yer DeÛißtirme OranÝnÝn (PYO) Arazi ToplulaßtÝrmasÝ Projelerinin DeÛerlendirilmesinde KullanÝmÝ Yaßar AYRANCI 19 MayÝs niversitesi, Ziraat FakŸltesi, TarÝmsal
DetaylıJeokimya Analizleri. Geochemical Analysis
Jeokimya Analizleri Geochemical Analysis Jeokimya; minerallerin oluşumu esnasında ve sonrasında çevre kayaçlar ile yüzeysel ortamlarda gerçekleşen kimyasal değişikliklerin belirlenmesi temeline dayanır.
DetaylıÜnler YaylasÝ (Þebinkarahisar-GÜRESUN) kurßun- inko yataklarýnda kararlý izotoplar (O, H ve S) jeokimyasý incelemeleri
Yerbilimleri, 27 (2003), 75-84 Hacettepe niersitesi Yerbilimleri Uygulama e AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe Uniersity Ünler YaylasÝ (Þebinkarahisar-GÜRESUN)
Detaylıatmakaya (Seydißehir-Konya) boksit yataûýnýn jeolojik ve petrografik šzellikleri
Yerbilimleri, 28 (2003), 109-122 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University atmakaya (Seydißehir-Konya)
DetaylıKonsantre Cevher Analizleri / Ore Grade Analysis
Konsantre Cevher Analizleri / Ore Grade Analysis Bu analiz grupları yüksek tenörlü cevher analizleri için uygun metottur. This analysis groups is an appropriate method for high grade ore analyses. AT-11
DetaylıProf.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I
Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I Mağmatik Kayaç Dokuları Coarse-grained Fine-grained Porphyritic Glassy Vesicular Pyroclastic GRANİT GRANODİYORİT SİYENİT DİYORİT GABRO
DetaylıAkar ay HavzasÝÕnda (Afyon) jeotermal kškenli kirlenme: 2. yeraltýsuyu kirliliûi
Yerbilimleri, 25 (2002), 35-49 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Akar ay HavzasÝÕnda
DetaylıSavcun ve Karacašren (Ulaß-Sivas) Yšrelerinde Sivas HavzasÝ GŸney KenarÝnÝn Tektonostratigrafik zellikleri
Yerbilimleri, 23 (2001), 113-127 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Savcun ve Karacašren
DetaylıMaden (Elazığ) Çevresinde Dere Sedimentlerindeki Metal Dağılımına Çözünmenin Etkisi
Fırat Üniv. Mühendislik Bilimleri Dergisi Fırat Univ. Journal of Engineering 22 (2), 147-155, 2010 22 (2), 147-155, 2010 Maden (Elazığ) Çevresinde Dere Sedimentlerindeki Metal Dağılımına Çözünmenin Etkisi
DetaylıESKİKÖY (TORUL, GÜMÜŞHANE) DAMAR TİP Cu-Pb-Zn YATAĞI
SAHA BİLGİSİ II DERSİ 28 NİSAN 2016 TARİHLİ GEZİ FÖYÜ ESKİKÖY (TORUL, GÜMÜŞHANE) DAMAR TİP Cu-Pb-Zn YATAĞI Miraç AKÇAY, Ali VAN, Mithat VICIL 1. Giriş Eskiköy Cu-Pb-Zn cevherleşmesi Zigana tünelinin Gümüşhane
DetaylıAkkuyu Kšrfezi (Mersin) deniz suyunun fiziksel ve kimyasal šzelliklerini etkileyen sÿre ler
Yerbilimleri, 24 (2001), 113-126 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Akkuyu Kšrfezi
DetaylıADANAÕDA YILLARI ARASINDA OTOPSÜSÜ YAPILAN OCUKLUK AÚI L M OLGULARININ RETROSPEKTÜF OLARAK DEÚERLENDÜRÜLMESÜ
Adli TÝp BŸlteni ADANAÕDA 1997-2001 YILLARI ARASINDA OTOPSÜSÜ YAPILAN OCUKLUK AÚI L M OLGULARININ RETROSPEKTÜF OLARAK DEÚERLENDÜRÜLMESÜ Evaluation of medicolegal autopsy results of child hood deaths in
DetaylıKabuk ve Ÿst-manto hýz yapýsýnýn saptanmasýnda alýcý fonksiyonun
Yerbilimleri, 23 (2001), 99-112 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Kabuk ve Ÿst-manto
DetaylıAkustik Emisyon (AE) tekniûi: 2- AE tekniûiyle TŸrkiyeÕde arazi gerilmelerinin belirlenmesi konusunda bir šn inceleme
Yerbilimleri, 25 (2002), 83-98 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Akustik Emisyon
DetaylıAnkara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA
Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA Arazi Çalışmaları ve örnek alımı Örneklerin makro ve optik incelemeleri Analiz için örneklerin seçimi Analiz
DetaylıAfyon OvasÝ soûuk su akifer sisteminde kirlenme modeli
Yerbilimleri, 28 (2003), 49-63 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Afyon OvasÝ soûuk
DetaylıAkar ay HavzasÝÕnda (Afyon) jeotermal kškenli kirlenme: 1. Akar ay NehriÕnde su ve sediman kirliliûi
Yerbilimleri, 25 (2002), 21-33 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Akar ay HavzasÝÕnda
DetaylıHeyelan duyarlýlýk haritalarýnýn hazýrlanmasýnda kullanýlan parametrelere ilißkin belirsizlikler
Yerbilimleri, 23 (2001), 189-206 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Eleßtirel Derleme
DetaylıMAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI
MAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI A) Porfiri Yataklar 1) Porfiri Cu 2) Porfiri Mo 3) Porfiri Sn B) Skarn Yatakları C) Volkanojenik Masif Sülfit Yatakları D) Kordilleran Damar Tip Yataklar Porfiri Maden
Detaylıšûÿtmeyle ilgili parametrelerin etkilerinin belirlenmesi
Yerbilimleri, 23 (2001), 61-69 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University YŸksek fýrýn curuflarýnýn
DetaylıŞEHİR ATMOSFERİNDE ESER METALLERİN KURU ÇÖKELMESİ
269 ŞEHİR ATMOSFERİNDE ESER METALLERİN KURU ÇÖKELMESİ Gülay ÖNAL, Semra G. TUNCEL ( ) ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Ankara ÖZET Ankara şehir atmosferindeki eser element çökelmesi, alıcı ortam
DetaylıKirazlÝ (YahyalÝ, G Kayseri) Pliyo-Kuvaterner kolÿvyonlarýnýn fasiyesleri ve iklimsel yorumu
Yerbilimleri, 25 (2002), 11-20 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University KirazlÝ (YahyalÝ,
DetaylıC. 39, Sayı 2, , Ağustos 1996 V. 39, No.2, , August 1996
Türkiye Jeoloji Bülteni, Geological Bulletin of Turkey, C. 39, Sayı 2,111-118, Ağustos 1996 V. 39, No.2,111-118, August 1996 Pontid tipi masif sülfîtlerde hedef saptaması için jeokimyasal yöntemler: Harşit
DetaylıElazÝÛ yšresinin Eosen stratigrafisi ve paleocoûrafyasý ile ilgili yeni bulgular
Yerbilimleri, 24 (2001), 81-95 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University ElazÝÛ yšresinin
Detaylı2. MİKRO İNCELEME ( PETROGRAFİK-POLARİZAN MİKROSKOP İNCELEMESİ)
SVS Doğaltaş Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. uhdesinde bulunan Sivas İli, İmranlı İlçesi sınırları dahilindeki 20055289 (ER: 3070586), 20055290 (ER: 3070585), 20065229 (ER: 3107952) ruhsat numaralı II.B
DetaylıAlÝcÝ fonksiyon ve yÿzey dalgasý bilgilerinin aûýrlýklý ters
Yerbilimleri, 27 (2003), 29-46 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University AlÝcÝ fonksiyon
DetaylıİSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN "MERMER" OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ
TÜRKİYE IV. MERMER SEMPOZYUMU (MERSEM'2003i BİLDİRİLER KİTABI 18-19 Aralık 2003 İSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN "MERMER" OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ Hasan KOLAYLI*,
DetaylıKAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR
KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları
DetaylıBİGA YARIMADASINDA TARİHİ TRUVA HARABELERİNİN GÜNEYİNDEKİ RADYOAKTİF SAHİL KUMLARININ MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN ANA KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ
BİGA YARIMADASINDA TARİHİ TRUVA HARABELERİNİN GÜNEYİNDEKİ RADYOAKTİF SAHİL KUMLARININ MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN ANA KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ Muzaffer ANDAÇ Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara Etüdü
DetaylıKARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI
KARBONATLI KAYAÇLAR İÇERİSİNDEKİ Pb-Zn YATAKLARI Katman (tabaka) uyumlu Pb-Zn yatakları Cevher, çok kalın karbonatlı istifler içerisinde bulunur. Katman, mercek, damar, karstik boşluk dolgusu şekillidir.
DetaylıANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ
ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ İlke ÇELİK 1, Seda Aslan KILAVUZ 2, İpek İMAMOĞLU 1, Gürdal TUNCEL 1 1 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
DetaylıHatay bšlgesinde etkin gerilme durumlarý
Yerbilimleri, 23 (2001), 1-14 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Hatay bšlgesinde
DetaylıCevher Zenginleştirme, Ar-Ge ve Analiz Hizmetleri Mineral Processing, R&D And Analysis Services XRF - XRD
Cevher Zenginleştirme, Ar-Ge ve Analiz Hizmetleri Mineral Processing, R&D And Analysis Services XRF - XRD w w w. a r g e t e s t. c o m İçindekiler / Table of Contents XRF-WR - Tam Kayaç Analizi / Whole
DetaylıÕce zengin orak, Karakaya ve GŸmŸßkent (Nevßehir) mineralli sularýnýn hidrojeokimyasý
Yerbilimleri, 26 (2002), 1-14 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University CO 2 Õce zengin
DetaylıMAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR
DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR Tam kristalli, taneli ve yalnızca kristallerden oluşmuştur Yalnızca kristallerden oluştuklarından oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar Yerkabuğunda değişik şekillerde Kütle halinde
DetaylıAdapazarÝ-Bolu (BatÝ Karadeniz) yšresi Ge Paleosen-Eosen sedimanter istifinin kil mineralojisi
Yerbilimleri, 23 (2001), 145-158 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University AdapazarÝ-Bolu
DetaylıDoygun olmayan zonda kloroflorokarbon (CFC) taßýnýmýnýn tek boyutlu analitik šzÿmle irdelenmesi
Yerbilimleri, 24 (21), 43-52 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Doygun olmayan zonda
DetaylıSTRATEJÜK PLANI. TMB YayÝn No:
ÜNÞAAT SEKT R STRATEJÜK PLANI ÜNÞAAT SEKT R STRATEJÜK PLANI Prof. Dr. Hurßit GŸneß Do. Dr. Erhan AslanoÛlu Yrd. Do. Dr. Sadullah elik TMB YayÝn No: 12 2004 Ahmet Mithat Efendi Sok. No: 21, 06550, ankaya
DetaylıKAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ Ender Sarrfakıoğlu* Özet Kahramanmaraş'ın kuzeybatısındaki Göksun ve güneyindeki Ferhuş-Şerefoğlu
DetaylıMAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI
MAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI A) Porfiri Yataklar 1) Porfiri Cu 2) Porfiri Mo 3) Porfiri Sn B) Skarn Yatakları C) Volkanojenik Masif Sülfit Yatakları D) Kordilleran Damar Tip Yataklar Porfiri Tip
DetaylıPotansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale www.madencilik-turkiye.com
Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Jeofizik Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ seyfullah@madenarama.com.tr Adil Özdemir Jeoloji Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ adil@madenarama.com.tr
DetaylıKUTLULAR (SÜRMENE, TRABZON) BAKIR MADEN ÇUKURU: REHABİLİTASYON ÖRNEĞİ
SAHA BİLGİSİ II DERSİ 14 NİSAN 2016 TARİHLİ GEZİ FÖYÜ 1. Giriş KUTLULAR (SÜRMENE, TRABZON) BAKIR MADEN ÇUKURU: REHABİLİTASYON ÖRNEĞİ Miraç AKÇAY Doğu Karadeniz Bölgesi baz metal sülfür yatakları bakımından
DetaylıAkkaraman KuzularÝn RasyonlarÝna KatÝlan Kurutulmuß Tavuk DÝßkÝsÝnÝn BazÝ Rumen ve Kan Parametreleri zerine Etkisi *
Turk J Vet Anim Sci 24 (2000) 325-332 T BÜTAK Akkaraman KuzularÝn RasyonlarÝna KatÝlan Kurutulmuß Tavuk DÝßkÝsÝnÝn BazÝ Rumen ve Kan Parametreleri zerine Etkisi * Ulvi Reha FÜDANCI, Berrin SALMANOÚLU Ankara
DetaylıUzaktan Algõlama Ve Yerbilimlerinde Uygulamalarõ
Uzaktan Algõlama Ve Yerbilimlerinde Uygulamalarõ Bölüm 3 Spektrometre, Kullanõm Alanlarõ, Hiperspektral Analiz Yöntemleri ve Uygulamalar B.Taner SAN tanersan@mta.gov.tr Engin Ö. SÜMER esumer@mta.gov.tr
DetaylıKIRKLARELİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI
KIRKLARELİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Kırklareli ili Marmara Bölgesinin kuzeybatısında yer almakta olup, Dereköy sınır kapısıyla Türkiye yi Bulgaristan a bağlayan geçiş yollarından birine sahiptir.
DetaylıÇAYELİ BAKIR İŞLETMELERİ ANALİZ FİYAT KİTAPÇIĞI. (01/05/2016 tarihinden itibaren geçerlidir.)
ÇAYELİ BAKIR İŞLETMELERİ ANALİZ FİYAT KİTAPÇIĞI (01/05/2016 tarihinden itibaren geçerlidir.) AÇIKLAMALAR 1. Analiz Hizmet Kataloğu'ndaki ücretlere KDV (Katma Değer Vergisi) dahil değildir. Hizmet bedeli
DetaylıBu soru kitap ÝÛÝ 2 MayÝs 1999 SS soru kitap ÝklarÝnda bulunan sorularý i ermektedir.
SYM T.C. Y KSEK ÚRETÜM KURULU ÚRENCÜ SE ME VE YERLEÞTÜRME MERKEZÜ ÚRENCÜ SE ME SINAVI ( SS) 1999 SORU KÜTAP IÚI Bu soru kitap ÝÛÝ 2 MayÝs 1999 SS soru kitap ÝklarÝnda bulunan sorularý i ermektedir. Bu
DetaylıSEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I
SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I KAYAÇ ÇEŞİTLERİ VE OLUŞUMLARI soğuma ergime Mağmatik Kayaç Aşınma ve erosyon ergime Sıcaklık ve basınç sediment
DetaylıYAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR. YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar
YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar Dokanak başkalaşım kayaçlarında gözlenen ince taneli, yönlenmesiz ve yaklaşık eş boyutlu taneli doku gösteren kayaçlara hornfels denir.
DetaylıVOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER)
VOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER) 1) Tanımı: Volkanik faaliyetler esnasında volkandan çıkan her çeşit parçalı-kırıntılı malzemenin depolanma süreçleri sonucu bir depolanma alanında birikmesiyle oluşan
DetaylıT.C. AKSARAY ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (ASÜBTAM)
Tel: 0382 288 2691 e-posta: asubtam@aksaray.edu.tr İnt.: http://asubtam.aksaray.edu.tr/ İçindekiler Gaz Kromatografisi Kütle Spektrometresi (GC-MS)... 2 Gaz Kromatografisi Flame Ionization Detector (GC-FID)...
DetaylıScience/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt
http://www.mryorke.com/agriscience/earth Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt Granit Riyolit 14. Bu iki kayaç hangi yönüyle benzer? Her ikisi de ergimiş kayadan yapılmıştır. Bunların bileşimi aynıdır.
DetaylıBölüm 7 HİDROTERMAL EVRE MADEN YATAKLARI
Bölüm 7 HİDROTERMAL EVRE MADEN YATAKLARI HİDROTERMAL YATAKLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Hidrotermal yataklar sıcak çözeltilerin neden olduğu oluşumlardır.mağmanın ayrımlaşması esnasında oluşan fazların en son
DetaylıDoç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK166 Taş Malzeme Bilgisi ve Bozulmalar Ders Notu DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ
DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 1.1. 1. MAGMATİK (VOLKANİK) KAYAÇLAR Magma, çeşitli madde ve minerallerin dünyanın manto, özellikle astenosferde yüksek sıcaklık ve basınç altında ergimesi ve
DetaylıMİNERALOJİ-PETROGRAFİ ÇALIŞMALARININ MADENCİLİKTEKİ ÖNEMİ VE MTA LABORATUVARLARININ BUGÜNÜ
MİNERALOJİ-PETROGRAFİ ÇALIŞMALARININ MADENCİLİKTEKİ ÖNEMİ VE MTA LABORATUVARLARININ BUGÜNÜ Gökçe GÜRTEKİN* Yaşadığımız yerkabuğu farklı bileşimli kayaçlardan oluşan bir kabuk ile çevrelenmiştir. Karalarda
DetaylıBu soru kitap ÝÛÝ 6 Haziran 1999 SS soru kitap ÝklarÝnda bulunan sorularý i ermektedir.
SYM T.C. Y KSEK ÚRETÜM KURULU ÚRENCÜ SE ME VE YERLEÞTÜRME MERKEZÜ ÚRENCÜ SE ME SINAVI ( SS) 1999 SORU KÜTAP IÚI Bu soru kitap ÝÛÝ 6 Haziran 1999 SS soru kitap ÝklarÝnda bulunan sorularý i ermektedir. Bu
DetaylıBULDAN PEGMATOİDLERİNİN MİNERALOJİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ
BULDAN PEGMATOİDLERİNİN MİNERALOJİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ Araş. Gör. Fatma GÖKGÖZ Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Müh. Bölümü fince@pamukkale.edu.tr ÖZET İnceleme alanı Denizli
DetaylıDomaniç (Kütahya) Bakır-Molibden Cevherleşmesinin Jeolojisi ve Alterasyon Özellikleri
Jeoloji Mühendisliği Dergisi 27 (2) 2,003 47 Domaniç (Kütahya) Bakır-Molibden Cevherleşmesinin Jeolojisi ve Alterasyon Özellikleri Geohg}? and the Alteration Features of Domaniç (Kütahya) Copper-Molybdenium
DetaylıMAGMATİK KAYAÇLAR. Magmanın Oluşumu
MAGMATİK KAYAÇLAR Magmanın Oluşumu Taş hamuru veya taş lapası anlamına gelen magma,yer kabuğundaki yükselişleri sırasında meydana gelen olaylarla Magmatik Kayaçlara dönüşür. Magma, ergime sıcaklıkları
Detaylı=6.4) kuvvetli hareket kayýtlarýnýn incelenmesi
Yerbilimleri, 28 (2003), 99-108 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University 1 MayÝs 2003
DetaylıDERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar
DERS 6 Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Mineraller Mineraller doğada bulunan, belirli kimyasal bileşimi ve muntazam atomik düzeni
DetaylıTŸmsel rezerv kestiriminde gÿven sýnýrlarýnýn blok bootstrap ile belirlenmesi
Yerbilimleri, 26 (2002), 45-51 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University TŸmsel rezerv
DetaylıPotansiyel. Alan Verileri ile. Maden aramacılığı; bölgesel ön arama ile başlayan, Metalik Maden Arama. Makale www.madencilik-turkiye.
Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Adil Özdemir Mühendislik ve Sondaj Jeofizik Yüksek Mühendisi seyfullah@adilozdemir.com Adil Özdemir Adil Özdemir Mühendislik ve Sondaj Jeoloji Yüksek Mühendisi
DetaylıJEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Serkan ÖZKÜMÜŞ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ADANA, 2009 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KURTYUVASI (OLTU-ERZURUM) BAKIR-ALTIN
DetaylıMagmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları
Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları Magmanın derinlerde ya da yüzeye yakın kesimlerde soğumasıyla magmatik kayaçlar oluşur. Tektonik hareketler sonucunda
DetaylıMADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MTA DOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMİ BÜLTENİ YIL : 2012 SAYI : 14
MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MTA DOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMİ BÜLTENİ YIL : 2012 SAYI : 14 HAVZA-KUŞAK MADENCİLİĞİ KAPSAMINDA KEŞFEDİLEN GD ANADOLU KIBRIS TİPİ VMS METALOJENİK KUŞAĞI : KOÇALİ KARMAŞIĞI,
DetaylıENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 9.HAFTA
ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 9.HAFTA 17. ZİRKON 17.1. Mineralojik, kimyasal ve fiziksel özellikler Zirkonyum ( Zr ) elementi periyodik cetvelin 4. grubunda olup, atom numarası 40, atom ağırlığı 91.22 dir. Doğada
DetaylıTPAO ARAŞTIRMA MERKEZİ
III SEDİMANTOLOJİK, PETROGRAFİK,ELEMENTEL VE MİNERALOJİK ANALİZLER III.1 SEDİMANTOLOJİK VE PETROGRAFİK ANALİZLER (LABORATUVARDA) Sedimantoloji ve Petrografi (SE) SE-01-01-00 Litolojik analiz (1 adet)...
DetaylıÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 01330 ADANA
Sayı:B30.2.ÇKO.0.47.00.05/ 488 Tarih:19.06.2009 EMRE TAŞ ve MADENCİLİK A.Ş. TARAFINDAN GETİRİLEN 3114780 ERİŞİM NOLU VE 20068722 RUHSAT NOLU SAHADAN ALINAN BAZALT LEVHALARININ VE KÜP ÖRNEKLERİNİN MİNEROLOJİK,
DetaylıÝZMÝR-ÖDEMÝÞ YÖRESÝNDEKÝ ARSENOPÝRÝTLERLE ÝLÝÞKÝLÝ ALTIN OLUÞUMLARININ MADEN JEOLOJÝSÝ
MTA Dergisi, 136, 1-18, 2008 ÝZMÝR-ÖDEMÝÞ YÖRESÝNDEKÝ ARSENOPÝRÝTLERLE ÝLÝÞKÝLÝ ALTIN OLUÞUMLARININ MADEN JEOLOJÝSÝ Sinan AKISKA*, Taner ÜNLÜ* ve Ý. Sönmez SAYILI* ÖZ.- Bu çalýþma Ýzmir-Ödemiþ bölgesinin
DetaylıANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI. AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü
ANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü Anakayalar oluşum şekline göre 3 gurupta toplanır. 1 Püskürük (Volkanik) Anakayalar 2 Tortul
DetaylıBAZALTLARIN KIRMATAŞ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ "TRAKYA - TEKİRDAĞ BÖLGESİ BAZALTLARI ÖRNEĞİ"
2.Ulusal Kırmataş Sempozyumu'99, Istanbul-1999, ISBN B.16.0.KGM.0.63.00.03/606.1 BAZALTLARIN KIRMATAŞ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ "TRAKYA - TEKİRDAĞ BÖLGESİ BAZALTLARI ÖRNEĞİ" EVALUATION OF BAZALTS AS A
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. : Aksaray Üniversitesi Müh. Fak. Jeoloji Müh. Böl. AKSARAY
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Bahattin GÜLLÜ Doğum Tarihi (gg/aa/yy) : 26.06.1974 Adres : Aksaray Üniversitesi Müh. Fak. Jeoloji Müh. Böl. AKSARAY Telefon : 0 382 288 23 50 E-posta
DetaylıTürkiye Jeoloji Bülteni Cilt.41, No.l, 49-54, Şubat 1998 Geological Bulletin of Turkey, Vol.41, No.l, 49-54, February 1998
Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt.41, No.l, 49-54, Şubat 1998 Geological Bulletin of Turkey, Vol.41, No.l, 49-54, February 1998 Maden Çayı (Maden-Elazığ) boyunca Fe elementi için biyojeokimyasal anomalilerin
DetaylıFAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER
FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞLETMELER - GÜMÜŞHANE HAZİNE MAĞARA ÇİNKO, KURŞU, BAKIR YERALTI İŞLETMESİ - GÜMÜŞHANE ÇİNKO, KURŞUN, BAKIR FLOTASYON TESİS İŞLETMESİ - NİĞDE BOLKARDAĞ MADENKÖY ALTIN, GÜMÜŞ, KURŞUN,
DetaylıAYAŞ İLÇESİ BAŞAYAŞ KÖYÜ ARAZİ İNCELEME GEZİSİ GÖREV RAPORU
AYAŞ İLÇESİ BAŞAYAŞ KÖYÜ ARAZİ İNCELEME GEZİSİ GÖREV RAPORU Konu : Hümik asit ve Leonarditin fidan üretiminde kullanılması deneme çalıģmaları ve AyaĢ Ġlçesi BaĢayaĢ köyündeki erozyon sahasının teknik yönden
DetaylıKÜRE BÖLGESİNDE (KUZEY TÜRKİYE) BULUNAN CEVHER MİNERALLERİ VE KROM SPİNELLERİ ÜZERİNE BÎR NOT
KÜRE BÖLGESİNDE (KUZEY TÜRKİYE) BULUNAN CEVHER MİNERALLERİ VE KROM SPİNELLERİ ÜZERİNE BÎR NOT Musa GÜNER Department of Geology', University of Lund, Sweden Küre bölgesi, Pontidler'in batı kısmında Karadeniz
DetaylıASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur.
ASİTLER- BAZLAR SUYUN OTONİZASYONU: Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. H 2 O (S) H + (suda) + OH - (Suda) H 2 O (S) + H +
DetaylıTOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR
Magmatik (Püskürük) Kayaçlar Ýç püskürük Yer kabuðunu oluþturan kayaçlarýn tümünün kökeni magmatikdir. Magma kökenli kayaçlar dýþ kuvvetlerinin etkisiyle parçalara ayrýlýp, yeryüzünün çukur yerlerinde
DetaylıHEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU
HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU İL HEYELAN AKTİVİTE DURUMU Olmuş Muhtemel Her ikisi FORMU DÜZENLEYENİN İLÇE AFETİN TARİHİ ADI SOYADI BELDE ETÜT TARİHİ TARİH KÖY GENEL HANE/NÜFUS İMZA MAH./MEZRA/MEVKİİ
DetaylıYAPI MALZEMESİ AGREGALAR
YAPI MALZEMESİ AGREGALAR 1 YAPI MALZEMESİ Agregalar en önemli yapı malzemelerinden olan betonun hacimce %60-%80 ini oluştururlar. Bitümlü yol kaplamalarının ağırlıkça % 90-95, hacimce %75-85 ini agregalar
DetaylıHatay bšlgesinde etkin gerilme durumlarý
Yerbilimleri, 23 (2001), 1-14 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi BŸlteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Hatay bšlgesinde
DetaylıYARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM
DetaylıADANAÕDA TRAFÜK KAZALARINA BAÚLI L MLERÜN
ADANAÕDA TRAFÜK KAZALARINA BAÚLI L MLERÜN DEÚERLENDÜRÜLMESÜ Evaluation of the deaths due to traffic accidents in Adana Ahmet HÜLAL 1, Demet MERAL 1, Mustafa ARSLAN 2, Mete K. G LMEN 1, Mehmet ERYILMAZ
DetaylıSulakyurt baraj yeri granitoidlerinin mühendislik jeolojisi özellikleri
30 Aydın ÖZSAN*, Yusuf Kaan KADIOĞLU* * Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü., 06100 Ankara Sulakyurt baraj yeri granitoidlerinin mühendislik jeolojisi özellikleri Sulakyurt baraj yeri Ankara
DetaylıKurşunlu Maden Alanı Çevresindeki Yeraltısularında Asit Kaya Drenajı ve İz Element Kirliliği
Jeoloji Mühendisliği Dergisi 37 (1) 2013 1 Kurşunlu Maden Alanı Çevresindeki Yeraltısularında Asit Kaya Drenajı ve İz Element Kirliliği Acid Rock Drainage, and Trace Element Pollution in Groundwater in
DetaylıDemirli çört. Py- cpy
MASİF SÜLFİT YATAKLARI a) Kuroko Tip Yataklar: Tanım ve Genel Özellikler Örtü Kayaçları Bazik veya asidik volkanitler Taban Kayaçları Bazik veya asidik volkanitler Demirli çört Masif sülfit py- sp- ga-
DetaylıÇanakkale-Altınoluk Kurşun-Çinko Cevher Oluşumlarının Maden Jeolojisi. Mining Geology of the Lead-Zinc Ore Mineralizations of Altınoluk, Çanakkale
Jeoloji Mühendisliği Dergisi 34 (1) 2010 1 Araştırma Makalesi / Research Article Çanakkale-Altınoluk Kurşun-Çinko Cevher Oluşumlarının Maden Jeolojisi Mining Geology of the Lead-Zinc Ore Mineralizations
DetaylıVicinity. Anahtar kelimeler: Gümüşhane, iz elementler, mineralli sular, radyoaktivite
Gümüşhane Yöresi Mineralli Su Kaynaklarının İz Element ve Radyoaktivite İçerikleri Gümüşhane Yöresi Mineralli Su Kaynaklarının İz Element ve Radyoaktivite İçerikleri Radioactivity Properties and Trace
DetaylıYeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl
KAYAÇLAR Tek bir veya birden fazla minerale ait kristal ve/ veya tanelerin bir araya gelerek oluşturdukları katı kütlelere kayaç veya taş adı verilir. Kayaçlar kökenleri ve oluşum koşullarına göre üç gropta
DetaylıMAHMUTÇAVUŞ (OLTU/ERZURUM) DAMAR TİPİ Cu- Pb-Zn CEVHERLEŞMESİNİN PETROGRAFİK VE JEOKİMYASAL İNCELEMESİ
MAHMUTÇAVUŞ (OLTU/ERZURUM) DAMAR TİPİ Cu- Pb-Zn CEVHERLEŞMESİNİN PETROGRAFİK VE JEOKİMYASAL İNCELEMESİ Mahmutçavuş (Oltu/Erzurum) Damar Tipi Cu- Pb-Zn Cevherleşmesinin Petrografik Ve Jeokimyasal İncelemesi
DetaylıComparison between the Forensic Medicine Departments and the Unit of Council of Forensic Medicine in Kocaeli in related with forensic service
Adli TÝp BŸlteni KOCAELÜÕNDE ADLÜ TIP ÞUBE M D RL Ú ÜLE ANABÜLÜM DALIÕNDA VERÜLEN ADLÜ TIP HÜZMETLERÜNÜN KARÞILAÞTIRILMASI Comparison between the Forensic Medicine Departments and the Unit of Council of
DetaylıTek Nikol Kaya Adı Çift Nikol RİYOLİT. Ankara University JEM301Petrografi Prof. Dr. Yusuf Kağan KADIOĞLU. Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol DASİT
RİYOLİT Kuvars ++ Alkali feldspat ++ Özel Doku: Porfirik, sferulitik Biyotit + Tali Mineral Bileşimi: Apatit, titanit, zirkon, hematit Plajioklas + - Oluşum Derinliği: Yüzey Muskovit + - Ana Min: Kuvars,
Detaylıözet rejenere edilerek tekrar kullanılmaktadır (1). Denizli cevherleri için, bu metodun diğer metodlara karşı üstünlüğü şu noktalarda olmaktadır:
OKSİDE BAKIR CEVHERLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UTKU SADIK* özet Asit yiyici karbonatlar ihtiva eden Denizli bölgesi bakır cevherine amonyak liçing metodu uygulanmış ve lâboratuvar çapta bazı optimum şartlara
DetaylıÖZGEÇMİŞ. D1: Bilimsel Yayınları D1.1. (YDM ISI) : Yurt Dışı (SCI expanded kapsamındaki dergilerde yayınlanan yayınları)
ÖZGEÇMİŞ A. KİMLİK BİLGİLERİ Adı ve soyadı : Miğraç Akçay Doğum Yeri : Trabzon Doğum Tarihi : 05.01.1965 Yabancı Dili : İngilizce Uzmanlık Alanı : Maden Yatakları Jeokimya B. ADRESLERİ VE TELEFON NUMARALARI
DetaylıGeli Dere (Baskil-Elazığ) Çevresindeki Verbascum euphraticum L. Köklerinde ve Üzerinde Yetiştiği Dere Sedimentindeki As, Cu, Mn, Pb ve Zn nun Dağılımı
Fırat Üniv. Mühendislik Bilimleri Dergisi Fırat Univ. Journal of Engineering 27(1), 73-84, 2015 27(1), 73-84, 2015 Geli Dere (Baskil-Elazığ) Çevresindeki Verbascum euphraticum L. Köklerinde ve Üzerinde
DetaylıENCON LABORATUVARI MADEN VE AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ.
ENCON LABORATUVARI MADEN VE ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ. AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) JEOKİMYA NUMUNE HAZIRLAMA Kod Parametre Ücret ENC-01 Kırma 20 ENC-02 Öğütme 30 ENC-03 Kurutma 25 ENC-04
DetaylıMADEN YATAKLARI 1. HAFTA İÇERİĞİ GİRİŞ: Terimler. Genel Terimler Kökensel Terimler Mineralojik Terimler
MADEN YATAKLARI 1. HAFTA İÇERİĞİ GİRİŞ: Terimler Genel Terimler Kökensel Terimler Mineralojik Terimler Genel Terimler Metalik Madenler Altın madeni, Gümüş madeni vs. Maden Metalik olmayan Madenler Ekonomik
DetaylıAEX METAL MADENCİLİK A.Ş.
AEX METAL MADENCİLİK A.Ş. 1 2 ÖZET BİLGİ AEX, modern araştırma tekniği yöntemleri ile ALANYA MASİF madencilik bölgesinde yeni ekonomik maden yatakları keşfetmeyi amaçlamaktadır. 1940 lı yıllardan günümüze
DetaylıTOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu.
TOPRAK ANA MADDESİ Toprak Bilgisi Dersi 2011 2012 Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Ana Maddesi Topraklar, arz kabuğunu oluşturan kayalar, mineraller ve organik maddelerin
Detaylı