PROF. DR. UMAY GÜNAY IN ÖZGEÇM fi

Transkript

1 PROF. DR. UMAY GÜNAY IN ÖZGEÇM fi A Short Autobiography of Prof. Dr. Umay Günay L autobiographie de Prof. Dr. Umay Günay 18 Ocak 1943 y l nda Erdek te do an Prof. Dr. Umay Günay, Çank r da bafllay p stanbul da sürdürdü ü ilk ö renimini e itim-ö retim y l nda Ankara Sarar lkokulu nda tamamlad. Orta ö renimine stanbul, Washington D.C. (Gordon Junior High School; A.B.D.), Elaz ve Ankara da devam ettikten sonra ö renim y l nda Isparta fiehit Ali hsan Kalmaz Lisesi Edebiyat fiubesi nden mezun oldu. Bir süre stanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyat Bölümü ne devam ettikten sonra, 1968 y l nda Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Co rafya Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyat Bölümü nü baflar yla(10 üzerinden 8 ortalamayla) tamamlad. Lisans ö renimi s ras nda Farsça ve Mo olca kurslar na kat ld. 29 Nisan 1968 tarihinde Erzurum Erkek Lisesi nde bafllad Edebiyat Ö retmenli i, yaklafl k 6 ay sürdü. 29 Eylül 1968 de Atatürk Üniversitesi, Sosyal ve dari Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyat Bölümü ne Halk Edebiyat Asistan olarak atand. 20 Haziran 1973 te Prof. Dr. Mehmet Kaplan n dan flmanl nda haz rlad ve dünyada Yap salc - l n kurucusu olarak kabul edilen V. Propp un Metodu nu Türk masallar na baflar yla uygulad Elaz Masallar (Metin- nceleme) adl doktora tezini savunarak Edebiyat Doktoru ünvan na sahip oldu. 29 Haziran 1974 te Hacettepe Üniversitesi, sosyal ve dari Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyat Bölümü ne Ö retim Görevlisi olarak atand. Bu görevi s ras nda genel folklor çal flmalar, Türk halk bilimi ve Türk edebiyat n n çeflitli konular yla ilgili dersler verdi. 25 Kas m 1980 tarihinde, Afl k tarz kültür ve fliir gelene i ile bu gelenek içindeki rüya motifini inceledi i Afl k Tarz fiiir Gelene i ve Rüya Motifi adl teziyle Doçent oldu say l Üniversite Kanunu nun y llar aras ndaki uygulamalar içinde profesör olmak için üniversite de ifltirmek flart bulundu undan 11 Haziran 1987 tarihinde Gazi Üniversitesi, Gazi E itim Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyat E itimi Bölümü ne Türk Edebiyat Profesörü atand. Bu bölümde ve G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü nde lisans ve lisans üstü dersler verdi ve yüksek lisans ve doktora tezleri yönetti. Gazi Üniversitesi nde görev yapt üç y l boyunca Hacettepe Üniversitesi ndeki idari ve akademik faaliyetlerini sürdürmeye devam etti y llar aras nda H.Ü. Edebiyat Fakültesi, Türk Halkbilimi Anabilim Dal Baflkanl n yürüttü. 16 Haziran Haziran 1987 tarihleri aras nda Baflbakanl k Bas n-yay n Enformasyon Genel Müdürlü ü nde müflavir ünvan yla bir y l süre ile görev yapt ve Türkiye 1987 adl Türkiye yi tan tan el kitab n n E itim, Kültür ve Sanat Bölümlerini haz rlad Say l YÖK Kanunu nda de ifliklik yap lmas ndan sonra Temmuz 1990 tarihinde Hacettepe Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyat Bölümü ne Profesör olarak yeniden atand. 9 Eylül Kas m 1996 tarihleri aras nda H.Ü. Türk Dili ve Edebiyat Bölümü Baflkanl görevini üstlendi tarihleri aras nda da H.Ü. Senatosu nda Edebiyat Fakültesi Temsilcisi olarak çal flt. Prof. Dr. Umay Günay, akademik yaflam süresince 100 civar nda lisans, 20 yüksek lisans(master), 15 doktora tezi yönetti. Folklor Teori ve Derleme Metodlar, Afl k Edebiyat, Türk Halk Tiyatrosu, Türk Halk Müzi i, Gelenek ve Görenekler, Tekke Edebiyat, Türk El Sanatlar, Yunus Emre, Karacao lan, Türk Kültürünün Yap s ve Tabiat, Yarat c Yazarl k, Çocuk Oyunlar, Türk Halk Edebiyat gibi çeflitli konularda lisans ve lisans üstü dersler verdi. Bu derslerin büyük bir bölümünü Gazi Üniversitesi ndeki görevi s ras nda da okuttu. Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakül- 6 Millî Folklor

2 tesi, Türk Dili ve Edebiyat Bölümü bünyesinde kurulan Türk Halkbilimi Anabilim Dal n n hayata geçmesinde, mezunlar n n haklar n n verilmesi ve korunmas nda, ilgili Bakanl k ve kurumlarla yap c diyaloglar n sa lanmas nda büyük katk lar oldu y llar aras ndaki H.Ü. Türk Dili ve Edebiyat Bölümü Baflkanl görevi s ras nda gerek Yeni Türk Edebiyat ve gerekse Türk Halkbilimi Anabilim Dallar n n programlar nda ça- n ihtiyaç ve geliflmelerine uygun de ifliklikler gerçeklefltirdi. Özellikle Türk Halkbilimi Anabilim Dal n n gelece ini, yetifltirdi i ö rencilerle güvence alt na ald. Özgün bilimsel çal flmalar ile olumlu kiflilik özellikleri ve yap c -yönlendirici insan iliflkileri sayesinde görev yapt bölüm ve üniversite baflta olmak üzere, Türk ve dünya bilim çevrelerinde k sa sürede seçkin bir bilim insan olarak tan nd tarihleri aras nda Londra Üniversitesi (University of London), SOAS da Misafir Porfesör ünvan yla görev yapt. Bu görevi s ras nda Yunus Emre, Dede Korkut Kitab, Türkoloji Çal flmalar nda Yeni Yaklafl mlar gibi çeflitli konularda konferans ve dersler verdi. Yurda döndükten iki y l sonra, Ocak 1999 tarihinde Hacettepe Üniversitesi ndeki görevinden emekli oldu. Prof. Dr. Umay Günay, meslek yaflam boyunca Kültür Bakanl ve bu Bakanl a ba l Halk Kültürleri Araflt rma ve Gelifltirme Genel Müdürlü ü nün çeflitli faaliyetlerine de iflik statülerde katk larda bulundu Yunus Emre Y l münasebetiyle ngiliz- Türkçe olarak haz rlanan Yunus Emre adl kitab n editörlü ünü üstlenmesi, bu katk lardan sadece bir örnektir. Prof.Dr. Umay Günay, Folklora Do ru, Hacettepe Üniversitesi- Edebiyat Fakültesi Dergisi, Gazi Üniversitesi- Gazi E itim Fakültesi Dergisi, Milli E itim, Milli Folklor, Türk Edebiyat, Türk Folklor Araflt rmalar, Türk Kültürü Araflt rmalar gibi dergilerde yay mlanan pek çok makalesiyle, kendisinden sonra gelen kuflaklara rehber oldu. Ak lc ve ufuk aç c yönlendirmeleri ve çeflitli nitelikteki yay nlar yla (makale, çeviri, tan tma ve tenkid yaz s vb.) Milli Folklor un uluslaras kültür bilimi çal flmalar nda sayg n bir konuma sahip olmas n sa lad. O nun sayesinde Milli Folklor, Türk ve dünya halkbilimcilerinin>kültürbilimcilerinin yetiflti i bir okul, bilimsel bir platform haline geldi. Yurtiçi ve yurtd fl nda pek çok bilimsel toplant ya kat - lan Prof. Dr. Umay Günay, özgün yaklafl m ve yorumlar ortaya koydu. Bunun yan s ra Prof.Dr. Umay Günay, çeflitli günlük gazetelerde köfle yazarl yaparak Türkiye ve dünya gündemiyle ilgili ayd nlat c ve çözüm öneren de erlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Umay Günay n üç kitab ve 300 civar nda makale, bildiri, tan tma-tenkit, deneme, tercüme türlerinde çeflitli dergi ve gazetelerde yay mlanm fl bilimsel yay n bulunmaktad r. Çal flmalar yla ilgili olarak Almanca, Frans zca ve ngilizce tan tma ve de- erlendirme yaz lar yay mlanm flt r. Yay nlar n n büyük bir bölümü uluslararas literatüre geçmifltir. Prof. Dr. Umay Günay n, 1978 y l nda vefat eden efli Dr. Turgut Günay (Yetik Ozan) dan Bilkent Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Grafik Bölümü mezunu olan ve flu anda Kanada da tan t m ve reklam foto raf sanatç s olarak meslek yaflam n sürdüren lterifl adl bir o lu ve yine Bilkent Üniversitesi, nsani Bilimleri Fakültesi, ngiliz Dili ve Edebiyat Bölümü mezunu ve yaflam - n özel bir flirkette yönetici olarak sürdüren Aybala adl bir k z bulunmaktad r. Prof. Dr. Umay Günay, iyi derecede ngilizce bilmektedir. Baflar larla dolu üniversite deki meslek yaflam n noktalamas na karfl n Prof. Dr. Umay Günay, bilimsel çal flmalar na bugün de ayn heyecan ve flevkle devam etmektedir. Ö rencileriyle yapt görüflmelerde daima, bilimin ancak tarafs z, özgür ve özgün düflünebilen, ortak çal flmalar yürütebilen, siyasallaflmam fl (ki bunun aksi bilimsel yetersizli in göstergesidir), iletiflim yetene i güçlü ve en önemlisi de yarat c araflt rmac larca gelifltirilebilece ini vurgulam flt r. Türkiye de sözlü edebiyat çal flmalar temelli olarak bafllat - lan halkbiliminin, toplumsal yaflam n her türlü unsurunun araflt rma konusu olarak kabul edildi i kültür bilimine dönüflümünü sa layan Prof. Dr. Umay Günay, yetifltirdi i gençlere geçmifli özümseyerek bugünü anlamay ve dahas gelece i düflünmeyi ö retmifltir. Millî Folklor 7

3 PROF.DR. UMAY GÜNAY IN B L MSEL ÇALIfiMALARINDAN SEÇMELER Selected Scholarly Works of Prof. Dr. Umay Günay Les célections des ouvrages de Prof. Dr. Umay Günay Kitaplar : 1. Elaz Masallar (Metin- nceleme), Erzurum, (Doktora Tezi). 2. Afl k Tarz fiiir Gelene i ve Rüya Motifi, I. Bask, Ankara 1986; II.Bask, Ankara (Doçentlik Tezi). 3. Risaletü n Nushiyye, (Y.Doç.Dr. Osman HORATA ile birlikte), Ankara, Makaleleri ve Bildirileri: 1. Propp un Masallar Çözümleme Metodu, Folklora Do ru, s.31, 1973: Türk Masallar na Propp Metodunun Uygulan fl, I. Uluslararas Türk Folklor Semineri Bildirileri, Ankara, 1974: Yeni Masal Derlemelerinin Bize Düflündürdükleri, I. Uluslararas Türk Folklor Kongresi Bildirileri, c.ii, Ankara 1976: Çocuk E itimi ve Masallar, Divan, y.1, s.8, Haziran 1979: Masallarda De iflen Motifler ve Tesirleri, Türk Kültürü, s , Afl k Tarz fiiir Gelene i çinde Sistemli Deyifller, fiükrü Elçin Arma an, Ankara, 1983: Türk Masallar nda Geleneksel ve Efsanevi Yarat klar, H.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, c.i, s.1, Ankara, 1983: Afl k Edebiyat nda Rüya Motifinin Tipleri ve Tahlilleri, Mehmet Kaplan Arma an, stanbul, Türk Destan ve Efsanelerinde Kad n, Tercüman Kad n Ansiplopedisi, c.ii, stanbul, 1984: Develi li afl k Seyrani nin Rüya Motifinin Tahlili, H.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, c.iii, s.1, Ankara, 1985: Folklor Mahsüllerinin Tabiat, 5. Milletleraras Türkoloji Kongresi Tebli leri, c. I, stanbul, 1985: Kalavala ve Düflündürdükleri, Türk Edebiyat Dergisi, Kas m 1985: Gençlik ve Türk slam Eserleri, G.Ü. Milli Kültür ve Gençlik Sempozyumu Bildirileri, Ankara, Türk Halk Edebiyat nda Tenkid Konusunda Düflünceler, III. Milletleraras Türk Folklor Kongresi Bildirileri, c. II, Ankara, 1986: Takdim, Tarihi Türk Kad n K - yafetleri, stanbul, 1986: Edebiyat Hakk nda Düflünceler, Türk Edebiyat Dergisi, Ocak Türk Masallar n n Hususiyetleri, Çocuk Edebiyat Y ll 1987, stanbul, 1987: Kaynaklardan Faydalanma, Çocuk Edebiyat Y ll 1987, stanbul, 1987: Turkish Literature, Turkish Review Quarterly Digest, Ankara, Summer 1987: Folklor Nedir?, Türk Folklor Araflt rmalar 1987, Ankara, 1987: Afl k Tarz Edebiyat Hakk nda Düflünceler, Türk Kültürü Araflt rmalar (Mehmet Kaplan çin), Ankara, 1988: Türk Kültüründe Süreklili i Sa layacak Eserler Konusunda Düflünceler, Türk Kültürü, s.306, Ankara, Dede Korkut Hikayelerinde Karakterlerin Tahlili I, Türk Kültürü Araflt rmalar (Halil Fikret Alasya ya Arma- an), XXVI-2, Ankara 1989: H d rellez, Türk Edebiyat Dergisi, s. 188, Haziran 1989: 36 vd. 8 Millî Folklor

4 25. Afl k Tarz Edebiyat Gelene i ve Erciflli Emrah, Türk Kültürü, s. 316, A ustos 1989: Türk Halk Edebiyat, Do uflundan Günümüze Büyük slam Tarihi, c.14, stanbul 1989: Nam k Kemal de Vatan Sevgisi, G.Ü. Gazi E itim Fakültesi Dergisi (Nam k Kemal Özel Say s ), c.5, s.1, Ankara 1989: Yunus Emre ye Dair, Türk Kültürü, c. XXVII, s. 309, Gevheri ye Dair, Milli E itim, s.86, Haziran 1989: Denizli den Derlenen Masallar, Türk Kültür Tarihinde Denizli Sempozyumu Bildirileri, Denizli, 1990: Afl k Mehmet Yak c n n Rüya Motifi, Milli Folklor, c.i, y.2, s.5, Mart 1990: Nasreddin Hoca F kralar ve Masallar Konusunda Düflünceler, I. Milletleraras Nasreddin Hoca Sempozyumu Bildirileri (15-17 May s 1989), Ankara, 1990: Ritüeller ve H d rellez, Milli Kültür, s.72, May s 1990: Türk Kültürü Aç s ndan Yunus Emre, Türk Halk Kültürü Araflt rmalar (Yunus Emre Özel Say s ) 1990/1, Ankara 1990: Edebi Eserlerden Hareketle Tarihi Geliflimi çinde Türk Ailesine Bak fl, I. Aile fiuras Bildirileri, Ankara, 1990: Halk fiiirinde Ayak Konusunda Düflünceler, Milli Folklor, c. I, y. 2, s.8, Aral k 1990: Bir Kültür Unsuru Olarak Folklor Konusunda Baz Genel Bilgiler, (A.E. Uysal ile birlikte) Kültür Unsurlar m z Üzerine Genel Görüfller, Ankara, 1991/1: Hac Bayram- Veli nin Hayat ve Eserleri, Hac Bayram Veli Sempozyumu Bildirileri (8-9 Mart 1990), Ankara 1991: The Importance of Yunus Emre in Turkish Culture, Yunus Emre, The Great Turkish Mystic, Büyük Türk Mutasavv f (Selected Articles), Çev.: F rat Asya, Ankara, 1991: 7-28; Türk- slam Medeniyeti Dairesi ve Sonras, Milli Folklor, c. II, y.3, s.10, Yaz 1991: Masal, Türk Dünyas El Kitab, c.iii, TKAE Yay nlar, Ankara, 1992: XVI. Yüzy l Saz fiairi Rumeli li Karacao lan, Türk Kültürü Araflt rmalar, Prof. Dr. fiükrü Elçin e Arma an, y. XXIX/ 1-2: Cumhuriyet Terkibi ve Bar fl Mahço, Milli Folklor, c. II, y. 4, s.13: Türk Kültürünün De erlendirilmesinde Türk Folklor Araflt rmalar n n Önemi, Türk Kültürü, c. XXX, s. 354, Ekim 1992: Elaz Masallar n n Muhtevas, F rat Üniversitesi, F rat Havzas Folklor ve Etnografya Sempozyumu Bildirileri (24-27 Ekim 1985), Elaz 1992: Ahmed Yesevi den Hareketle Yaz l Kültürün Sözlü Kültüre Etkisi Konusunda Tesbitler, Milletleraras Ahmed Yesevi Sempozyumu Bildirileri, Ankara, 1992: Kutadgu Bilig ve Kültür De iflmesi, Türk Kültürü, y. XXXI, s. 363, Temmuz 1993: Afl k Veysel ve Afl k Tarz fiiir Gelene i, H.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, c.x, s. 1, Temmuz 1993: XVII. Yüzy l Saz fiairi Çukuroval Karacao lan, II. Uluslararas Çukurova Halk Kültürü Sempozyumu Bildirileri (19-23 Kas m 1991), Adana, 1993: Türk Masallar nda Aile, Sosyo- Kültürel De iflme Sürecine Türk Ailesi, c. II, Ankara, 1993: Türk Kültürünün De erlendirilmesi ile lgili Görüfller, Türk Kültürü Araflt rmalar (Prof. Dr. Oktay Aslanapa ya Arma an), y. XXXI/2, 1993: Saçlar n Kara Del midir?, Milli Folklor, c.iii, y. 6, s. 24, K fl 1994: Türk Dili ve Edebiyat na Dair, Milliyetçi Çizgi, y.1, s.1, 1994: 9 vd. Millî Folklor 9

5 54. Uygurca O uz Ka an Destan nda Yeralan Efsaneler, Türk Kültürü Araflt rmalar, (Prof. Dr. Zeynep Korkmaz Arma- an ), y. XXXII/1-2, Ankara 1996: 171 vd. 55. Folklor, Reklam ve Tarhana, Milli Folklor, c.4, s.31/32, Güz-K fl 1996: Manas Destan nda Kad n Adlar yla lgili Bir Deneme, Prof. Dr. Dursun Y ld r m a Arma an, 57. Art k Yaz Yazmak Profesyonel Bir fltir, Prof. Dr. Emel Do ramac Arma- an, Ank Türk Dili Tasnifleri ile Türk Kültürü Tasnifi Konusunda Görüfller, Mu la Üniv.- T KA, Türkistan fiehrinin Kuruluflunun Y l Münasebetiyle, Uluslararas Türkistan Halk Kültürü Sempozyumu nda sunulan bildiri, (Marmaris, Eylül 2000). Tan tma ve Tenkid Yaz lar : 1. Gökalp ve Folklor Anlay fl, Töre, s.44, Türkiye Afl klar Bayram, Folklor ve Halk Edebiyat Semineri, Türk Kültürü, y. 14, s. 157, Kas m 1975: Bilge Seyido lu, Erzurum Halk Masallar Üzerine Araflt rmalar, Türk Kültürü, y. 14, s. 162, Nisan 1976: Kitaptan Kitaba. Dr. Dursun Y ld r m, Türk Edebiyat nda Bektafli Tipine Ba l F kralar, Milli Kültür, c. 1, s. 1, Ocak 1977: Doç.Dr. Amil Çelebio lu nun Türk Ninniler Hazinesi Adl Kitab Hakk nda, Türk Kültürü, s. 236, y.xx, Aral k 1982: Türk Halk Kültürü Motif ndeks ine Do ru, H.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, c. II, s.2, 1984: 123. vd. 7. Gevheri Divan, Türk Edebiyat Dergisi, May s 1985: Prof. Dr. Mehmet Kaplan n Türk Halk Edebiyat na Bak fl, Milli Folklor, c.ii, y.iii, s.9, 1991: 4-7. Çevirileri: 1. Folklor ve Mitoloji, (Standart Dictionary of Folklore, Mythology and Legend, USA, 1972: den), Milli Folklor, c.ii, y. 4, s. 16, K fl 1992: spanya da Folklor Çal flmalar (Francis Gillmor; Journal of American Folklore, c. 74, s. 289: ten), Milli Folklor, c. III, y.5, s. 17, Bahar 1993: talyan Folklor lim Adamlar (William E. Simone; Journal of American Folklore, c. 74, s. 295: ten), Milli Folklor, s. 18, c. III, y. 5, Yaz 1993: Afrika Sözlü Sanat n n ncelenmesi, (Melville J. Herskovits; Journal of American Folklore, c. 98 den), Milli Folklor, c. 3, y. 5, s. 19, Güz 1993: Rusya da Folklor Faaliyetleri, (Felix J. Oinas; Journal of American Folklore, dan), Milli Folklor, c. 3, y. 5, s. 20, K fl 1993: Yurtd fl Konferanslar ndan Baz - lar : 1. Application of Propp s Morphological Analysis to Turkish Folktales, Indiana University, Turkish Studies Program, Horizons of Knowledge, Research Institute for Inner Asian Studies, Folklore nstitute, Ballantine Hall, February 3, The Great Turkish Mystic: Yunus Emre, University of London, SOAS, The Book of Dede Korkut, University of London, SOAS, New Perspectives in Turkish Studies, University of Cambridge, Centre for Middle Eastern Studies,The Southeast Europe Unit, Keel University, January 25, Turkish Language and Literature Programmes in Turkey, University of Cambridge, Centre for Middle Eastern Studies, The Southeast Europe Unit, Keel University, Atatürk, Belçika Türk Koordinasyon Kurulu taraf ndan Ulu Önder Atatürk ün Ölümünün 64. Y ldönümü Nedeniyle Brüksel deki Belçika-Türk slam Diyanet Vakf Konferans Salonu nda 12 Kas m 2002 tarihinde verilen konferans. 10 Millî Folklor