EVALUATION OF THE GRADUATE STUDENTS COMPUTER SELF-EFFICACY AND SKILLS IN TERMS OF VARIOUS VARIABLES ( FIRAT UNIVERSITY SAMPLE )

Transkript

1 5 th International Computer & Instructional Technologies Symposium, September 2011 Fırat University, ELAZIĞ- TURKEY LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLERİNİN BİLGİSAYARA İLİŞKİN ÖZ- YETERLİLİĞİ VE KULLANIM BECERİLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ ( FIRAT ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ ) EVALUATION OF THE GRADUATE STUDENTS COMPUTER SELF-EFFICACY AND SKILLS IN TERMS OF VARIOUS VARIABLES ( FIRAT UNIVERSITY SAMPLE ) Doç. Dr. Burhan AKPINAR Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi bakpinar@firat.edu.tr Arş. Gör. Ayşenur DÖNDER Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi adonder@firat.edu.tr Okt. Yunus DOĞAN Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi ydogan@firat.edu.tr ÖZET:Bu çalışmanın amacı, lisansüstü öğrencilerinin bilgisayara ilişkin öz-yeterliliği ve kullanım becerilerini belirlemek ve bu öz-yeterlikler ile becerileri çeşitli değişkenler (cinsiyet, öğrenim kademesi, öğrenim alanı, bilgisayar ve internet kullanma yılı vb.) açısından değerlendirmektir.nicel bir karakter arz eden ve tarama modelinde yürütülen bu araştırmanın evrenini, Fırat Üniversitesi bünyesinde bulunan sosyal ve fen bilimleri enstitülerde eğitim-öğretim yılında öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem ise, ilgili evrenden ulaşılabilen ve anketi cevaplamayı kabul eden toplam 150 öğrenciden oluşturulmuştur.bu araştırmada veriler, Şensoy (2004) tarafından geliştirilmiş Bilgisayar Öz-Yeterlik İnancı Ölçeği nden yararlanılarak araştırmacılar tarafından geliştirilen anketle elde edilmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma teknikleri ile t testi kullanılmıştır.verilerin analizinden Fırat Üniversitesi bünyesinde bulunan çeşitli enstitülerde eğitim-öğretim yılında öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin, bilgisayar özyeterliliği ve kullanımı konularında kendilerini genelde ileri düzeyde gördükleri belirlenmiştir. Lisansüstü öğrencilerin en fazla bilgi kaynaklarına erişmek ve e-posta yani iletişim için bilgi ve teknolojiyi kullandıkları görülmektedir. Anahtar Kelimeler : Öz-yeterlik,bilgisayar, lisans üstü öğrenciler ABSTRACT:This study aims to determine and evaluate the graduate students self-efficacy and ability to use computers in terms of various variables (gender, grade of study, field of study, length of computer and internet use, etc.). The target population of this study, which is a qualitative research carried out based on the survey model, consists of the master and Ph.D students studying in the institutes of Science and Social Science doing the academic year of And the sample of the study includes a total number of 150 students from the relevant population that have accepted to participate in the survey. The data of this study have been obtained by use of the Scale of confidence in Self-efficacy for computer-use developed by Şensoy (2004). Arithmetic mean and Standard deviation techniques and t test have been used for the analysis of the data. It has been identified that the master and Ph.D students studying in the institutes of Science and Social Science of Fırat University doing the academic year of think that they are at an advanced level at computer self-efficacy and ability to use computer. It has also been observed that these graduate students use information and technology mostly for accessing to the sources of information and for use, that is for communication. Key Words: Self-efficacy, computer, graduate students.

2 1.GİRİŞ Bilgi Çağı olarak adlandırılan günümüz dünyasında tüm bireylerin nitelikli yaşama için, asgari düzeyde de olan birtakım bilişimsel beceri ve tutumlara sahip olması gerekir. Bu gerekliliğin bir sonucu olarak, tüm eğitim kademelerinde bilgisayar bilgi, beceri ve tutumlarının kazandırılma temel amaçlar arasında kabul edilmektedir. Hele hele lisansüstü düzeyindeki eğitim kademesinde bireylerin bilgisayar bilgi, beceri ve tutumlara sahip olması yaşamsal derecede önemlidir. Çünkü bu eğitim kademesi, genelde eğitimdeki son durak olup, bunun sonunda bireyler aktif yaşama katılmak durumundadırlar. Günümüzde öğrenme, dışsal ve içsel süreçlerin birlikte çalıştığı bir süreç olarak kabul edilmektedir. Öğrenmede, bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alan ayrımlarının yapay olduğu, pratikte bu üç alanın (bilgi tutum ve beceri) beraber işlev gördüğü; bunlardan birinin ihmal veya devre dışı bırakılmasının, öğrenmeyi güçleştirdiği bilinmektedir.bütün bu bilgilere dayalı olarak, günümüz eğitiminin temel amaçlarından birisi olan bilgisayar bilgi ve becerilerinin kazandırılması için, öğrencilerin her şeyden önce bu konuda olumu iç süreçlere ve duyuşsal özelliklere sahip olması gerekir. Nitekim bu gereklilik, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından 2004 yılında gerçekleştirilen ilköğretim programlarının yeniden yapılandırılması çalışmalarında dikkate alınmıştır. Bu yeniden yapılandırma ile ortaya çıkan yeni ilköğretim programlarına yakından bakıldığında, bireyin gelişiminde bilişsel ve psikomotor alanlar yanında, duyuşsal alana da sıklıkla referans verildiği görülebilir. İlköğretim kademesinde bile önem verilen öz-yeterlik gibi duyuşsal özelliklerin, lisansüstünde dikkate alınmaması en hafif tabiriyle bir çelişkidir. Dolayısıyla, lisansüstü öğrencilerine, günümüzün başat eğitim amaçları arasında yer alan bilgisayar bilgi, beceri ve tutumlarının kazandırılmasında öz-yeterlik niteliğine sahip olmalarının gerekliliği tartışılmazdır.. İlk defa Bandura tarafından, bireysel davranış ve motivasyonun açıklanmasında kullanılabileceği savunulan bir kavram olan öz-yeterlik, bireyin belli bir görevi gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceğine yönelik güveni olarak da ifade edilmektedir (Golightly, 2007). Bandura (1997) öz-yeterliğin davranışsal, çevresel ve bireysel olmak üzere üç temel boyutu olduğunu, bireysel boyutu oluşturan özelliklerin ise kendi içinde bilişsel, duyuşsal ve biyolojik olarak üç alt boyutta ele alınabileceğini ileri sürmüştür (Akt. Bailey, 1999). Öz-yeterlik kavramı bireyin belli bir görevi yapma kapasitesine dair inancı şeklinde ifade edildiğine göre, bilgisayar öz-yeterliği de bireyin bilgisayar kullanma kapasitesine dair inancı olarak tanımlanabilir (Akt. Köseoğlu ve diğerleri, 2007). Araştırmalar, bilgisayar öz-yeterlik inancı yüksek olan bireylerin bilgisayara ilişkin etkinliklere katılmaya daha istekli olduklarını ve bu etkinliklerin sonuçlarına ilişkin beklentilerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir (Akt. Köseoğlu ve diğerleri, 2007). Öte yandan, bilgisayar tutumu ile bilgisayar deneyimi arasında da doğru orantı olduğu görülmektedir (Köseoğlu ve diğerleri, 2007). Bu sonuçlar, temel bilgisayar becerilerinin bireylerin mesleki başarıları açısından önemini vurgulamaktadır. Bu açıdan bakıldığında, bilgisayar tutumu, mesleki çalışmalarının büyük bir bölümünü bilgisayar ve buna bağlı olarak bilgi teknolojileri üzerinde gerçekleştirmekte olan akademisyenler açısından da çok önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, lisansüstü öğrencilerinin bilgisayara ilişkin özyeterliliği ve kullanım becerilerini belirlemek ve bu öz-yeterlikler ile becerileri çeşitli değişkenler (cinsiyet, öğrenim kademesi, öğrenim alanı, bilgisayar ve internet kullanma yılı ve bilgisayarla ilgili herhangi bir kurs alıp/almadığı vb.) açısından değerlendirmektir. Aynı zamanda lisansüstü öğrencilerin bilgisayar kullanım etkinliklerini belirlemeye çalışmakta bu çalışmanın amaçları arasındadır. 2.YÖNTEM 2.1.Evren ve Örneklem Nicel bir karakter arz eden ve tarama modelinde yürütülen bu araştırmanın evrenini, Fırat Üniversitesi bünyesinde bulunan fen ve sosyal bilimler enstitülerinde eğitim-öğretim yılında öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem ise, ilgili evrenden ulaşılabilen ve anketi cevaplamayı kabul eden toplam 150 öğrenciden oluşturulmuştur. Lisansüstü öğrenimlerimde ders döneminde olan öğrencilerle birebir görüşülerek veya mail yoluyla ulaşılmıştır Veri toplama Aracı ve Analizi Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından geliştirilen Bilgi Toplama Anketi ve Bilgisayar Kullanma Öz-yeterlik İnancı Algısı ölçeği ile toplanmıştır. Bunlarda bilgi toplama anketi araştırmacılar tarafından; Bilgisayar Öz-Yeterlik İnancı Ölçeği ise Şensoy (2004) tarafından geliştirilmiştir.

3 Bilgi toplama anketinin birinci bölümünde lisansüstü öğrencilerin cinsiyet, öğrenim gördüğü enstitü, öğrenim gördüğü kademe,bilgisayar konusunda herhangi bir eğitime katılıp katılmadıkları,interneti ne kadar sıklıkla kullandıkları, bilgisayar kullanırken en çok tercih ettikleri etkinlikler gibi bilgileri içermektedir.bu anketin ikinci bölümünde ise lisansüstü öğrencilerin bilgisayar uygulamalarını hangi düzeyde ve ne kadar kullandıklarını aynı zamanda teknolojilere ilişkin beceri ve kullanma sıklığının yanında erişim olanakları sorulmuştur. Lisansüstü öğrencilerin öz-yeterlik inancının ölçmeye yönelik olarak Şensoy (2004) tarafından hazırlanan bilgisayar öz-yeterlik inancı ölçeği 16 maddeden oluşmaktadır. Ancak bu çalışmada 15 madde kullanılmıştır. Ölçek, beşli likert türü bir ölçek olup aşağıda ki şekilde derecelenmiştir: beşli likert türü ölçekteki maddeler, 1. Hiç katılmıyorum ( ), 2. Katılmıyorum ( ), 3. Kararsızım ( ), 4. Katılıyorum ( ) ve 5. Kesinlikle katılıyorum ( ). Bu çalışmada elde edilen verilerin analizinde yüzde, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma teknikleri ile t testi testi kullanılmıştır. 3. BULGULAR VE YORUM Bu bölümde Araştırma verilerinde dayalı olarak elde edilen bulgular çeşitli başlıklar altında ve tablolar eşliğinde sunularak yorumlanmıştır. 3.1.Araştırmaya Katılan Lisansüstü Öğrencilerin Demografik Bilgilerine İlişkin Bulgular ve Yorumları Tablo 3.1.Lisansüstü öğrencilerim Cinsiyet, Öğrenim gördüğü enstitü ve kademeye göre Dağılımı N % Cinsiyet Kadın Erkek Enstitü Sosyal Fen Kademe Yüksek lisans Doktora Kurs alıp Evet almadıkları Hayır Tablo 3.1 incelendiğinde her iki enstitüde öğrenim gören öğrencilerin değişkenlere göre dağılımının oldukça dengeli olduğu söylenebilir. Lisansüstü öğrencilerin bilgisayarla ilgili kurs alıp almadığı dair verilere baktığımızda %53,3 ile yarısından fazlası bilgisayar ile ilgili herhangi bir kursa katıldığı görülmüştür. Bu da bilgisayar kullanımına dair ilginin ve teknoloji yönünden olumlu gelişiminin bir gösterdiği olduğu söylenebilir. 3.2.Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanım Amaçlarına İlişkin Bulgular ve Yorumları Tablo 2. Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanım Amaçlarına İlişkin Dağılımları Bilgi ve iletişim teknolojileri kullanma amaçları f % Bilgi kaynaklarına erişmek E-posta ve Sohbet Metin yazmak Sunum hazırlamak İnternette sörf yapmak Müzik indirmek Eğitim yazılımı kullanmak Bilgisayar programları yazmak Oyun oynamak Çizim ve boyama Tablo 3.2 de yer alan lisansüstü öğrencilerinin bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanma amaçlarının, en fazla bilgi kaynaklarına erişmek ( % ), E-posta ve sohbet ( %94.0 ), metin yazmak

4 (% 80.0) ve sunum hazırlamak (% 78.67) olduğu görülmüştür. Bunu,çizim ve boyama ( % 9.34 ),oyun oynamak ( % ), bilgisayar programları yazmak (% 18.67), ve eğitim yazılımı kullanmak ( % 34.0 ), müzik indirmek ( % ) programları izlemektedir. Bu konuda Atav, Akkoyunlu ve Sağlam (2006) da, yaptıkları araştırmada benzer şekilde, öğretmen adaylarının büyük çoğunluğunun bilgi ve iletişim teknolojilerini bilgiye ulaşma ve haberleşme amaçlı olarak kullandığını belirtmektedirler. Benzer şekilde, Gölge ve Arlı (2002) da, öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerinin daha çok iletişim ve ödev hazırlama amacıyla kullanıldığına dikkat çekmektedir. Bu araştırmalarda elde edilen, öğretmen adaylarının iletişim programlarını ileri düzeyde kullanma becerisine sahip olması ve iletişim programlarını sıklıkla kullanması bulguları, çalışmada elde edilen bilgi ve iletişim teknolojilerinin ödev hazırlama veya bilgiye ulaşma ve iletişim amaçlı kullanıldığı bulgularını da destekler niteliktedir. Öğrencilerin çizim ve boyama ile oyun oynama programlarını çok az kullanmaları, eğitim düzeyleri dikkate alında anlaşılabilirdir. Ayrıca lisansüstü öğrencilerinin müzik ve eğitim yazılımlarını da az kullanmaları ilgili yasaların sınırlamasına olabilir. Lisansüstü öğrencilerinin web tasarımı az kullanmaları ise, bu konudaki bilgi ve beceri eksikliğine bağlı olabilir Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgisayar Uygulamalarını Kullanma Beceri Düzeylerine ve Sıklıklarına İlişkin Bulgular ve Yorumları Tablo 3. Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgisayar Uygulamalarını Kullanma Beceri Düzeylerine ve Sıklıkları Bilgisayar Bilgisayar Beceri Düzeyleri (%) Bilgisayar Kullanma Sıklığı (%) Yüzde (%) Dereceleri Çok İyi İyi Orta Zayıf Hiç Hiçbir Zaman Nadiren Sıklıkla Çok Sık Kelime İşlemci 7 Elektronikposta Sunum İnternet tarayıcı 6 Grafik Programları 6 Web tasarımı İletişim Programı 3 Lisansüstü öğrencilerinin bilgisayar kullanma beceri düzeyleriyle ilgili veriler çözümlendiğinde şu bulgular ortaya çıkmıştır. Lisansüstü öğrencilerinin % u internet tarayıcı beceri düzeyinin çok iyi olduğunu, % u kelime işlemcide iyi olduğunu, % si sunum iyi, % si iletişim programında iyi olduğunu belirtmişlerdir. % ü elektronik posta beceri düzeyinin orta, % u grafik programları beceri düzeyinin zayıf ve % ü de web tasarımı beceri düzeylerinin ise hiç iyi olmadığını belirtmişlerdir. Lisansüstü öğrencilerinin bilgisayar kullanma sıklığı ilgili veriler çözümlendiğinde şu bulgular ortaya çıkmıştır. Lisansüstü öğrencilerin % 61,4 ü internet tarayıcısını çok sık kullandığını, %34,67 si iletişim programını çok sık kullandığını, % 24,67 si kelime işlemcisini sıklıkla kullandığını, % 51,33 u elektronik-postayı nadiren kullandıklarını, % 48,67 si sunumu nadiren kullandıklarını, % 43,33 u grafik programlarını nadiren kullandıklarını ve %74 üde web tasarımını hiçbir zaman kullanmadıklarını belirtmişlerdir. Demiraslan ve Usluel (2005) de, yaptıkları benzer bir çalışmada öğretmenlerin en sık kelime işlemcileri ve iletişim programlarını; arada sırada da hesap tablolarını ve sunu programlarını kullandıklarını fakat veri tabanı programlarını neredeyse hiç kullanmadıklarını belirtmişlerdir.bu sonuç araştırmanın bulgularıyla paralellik göstermektedir. Ayrıca bu araştırmada bilgisayar uygulamalarının kullanım sıklığı ve beceri düzeyi bulgularının paralellik gösterdiği de düşünülebilir.

5 3.4 Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgisayar ve İnternet Teknolojilerine İlişkin Beceri Düzeylerine, Erişim Olanaklarına ve Kullanma Sıklıklarına İlişkin Bulgular ve Yorumları Tablo 4. Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgisayar ve İnternet Teknolojilerine İlişkin Beceri Düzeyleri, Erişim Olanakları ve Kullanma Sıklıkları Bilgisayar İnternet f % f % Temel Orta Beceri İleri Kullanma Sıklığı Hiçbir Zaman Nadiren Çok sık Erişim Ev Ofis Ev ve Ofis Ev,Ofis ve internet kafe Toplan Tabloya bakıldığında, lisansüstü öğrencilerinin bilgisayarı kullanma beceri düzeyi ile ilgili soruyu % 60,67 ile ileri düzeyde şeklinde cevapladıkları görülmektedir. Benzer konuda Atlı, Aksüt, Akar ve Yıldız (2007) da, Türkçe Eğitimi Bölümünde öğrenim görmekte olan öğretmen adaylarına yönelik araştırmalarında bilgisayar kullanma beceri düzeylerinin orta düzeyde olduğu bulgusuna ulaşmışlardır. Adı geçen araştırma bulguları, çalışma bulguları ile paralel değildir. Bunun olası bir nedeni, lisansüstü öğrencilerinin ödev, tez, araştırma raporu, makale, öneri vb. akademik çalışmalar hazırlama yükümlülüklerinden dolayı, bilgisayar kullanma becerilerinin daha ileri düzeyde olduğu söylenebilir. Yine tabloya göre, öğrenci görüşlerine dayalı olarak, lisansüstü öğrencilerinin internet beceri düzeylerinin orta düzeyde (% 50) olduğunu belirlenmiştir. Bunların %96 sı bilgisayar kullanma sıklığının çok sık ; %96 sı da internet kullanma sıklığının çok sık olduğunu belirtmişlerdir. Bu öğrencilerin erişim olanaklarına bakıldığında ise, %52 sinin bilgisayar ve internete en fazla ofis ve evde eriştiklerini belirtmişlerdir. 3.5 Lisansüstü Öğrencilerin Bilgisayara İlişkin Öz-yeterlik Algısına Yönelik Bulgular ve Yorumları Tablo 5. Lisansüstü Öğrencilerinin Bilgisayara İlişkin Öz-yeterlik Algısına Yönelik Görüşleri X SS 1. Bilgisayar programları içinde dolaşıp yeni keşifler yapabilirim Bilgisayarı kullanarak istediğim bilgilere ulaşabilirim İyi bir bilgisayar kullanıcısı olduğumu söyleyebilirim İhtiyaçlarımı karşılayacak kadar bilgisayar kullanabilme becerisine sahip olduğuma inanırım Yeni bir bilgisayar programını kolay öğrenebilirim İstekli olan herkesin bilgisayar kullanmayı öğrenebileceğine inanırım Bilgisayar kullanma ile ilgili yeni bir şey öğrenmek beni mutlu eder Bilgisayar kullanırken karşılaştığım sorunları kendi başıma çözebilmek için uğraşırım Bilgisayar kullanarak işlerimi daha çabuk bitirebileceğime inanırım Bilgisayarla ilgili yeni bir şey öğrenmem gerektiğinde zorlanırım İşimle ilgili bilgisayar kullanmak zorunda kalmak beni sıkıntıya sokar Bilgisayar kullanırken çoğunlukla sorun yaşarım Bilgisayarla çalışırken düzeltilemeyecek hatalar yapmaktan korkarım Bilgisayarda çalışırken bir sorunla karşılaştığımda mutlaka birisinden yardım isterim Gerekli olmadıkça bilgisayar kullanmam

6 Lisansüstü öğrencilerin bilgisayara ilişkin öz-yeterlik algısına ilişkin görüşleri tablo 5 de görülmektedir. Tablo 5 incelendiğinde, lisansüstü öğrencilerin bilgisayar programları içinde dolaşıp yeni keşifler yapabildiği konusunda kararsız kaldıkları ( X= 2.68) anlaşılmaktadır. Öğrenciler, bilgisayarı kullanarak istediğim bilgilere ulaşabilirim görüşünü ise, kesinlikle katılıyorum (X= 4.23); iyi bir bilgisayar kullanıcısı olduğumu söyleyebilirim görüşünü ise katılıyorum (X=3.80) düzeyinde benimsemişlerdir. İhtiyaçlarımı karşılayacak kadar bilgisayar kullanabilme becerisine sahip olduğuma inanırım görüşünü kesinlikle katılıyorum (X= 4,27); yeni bir bilgisayar programını kolay öğrenebilirim görüşünü de katılıyorum (X= 3,63) ile benimsemişlerdir. İstekli olan herkesin bilgisayar kullanmayı öğrenebileceğine inanırım görüşünü kesinlikle katılıyorum (X=4,52); bilgisayar kullanma ile ilgili yeni bir şey öğrenmek beni mutlu eder görüşünü de kesinlikle katılıyorum (X=4.64) ile benimsemişlerdir. Bilgisayar kullanırken karşılaştığım sorunları kendi başıma çözebilmek için uğraşırım görüşünü katılıyorum (X=3.98 ); bilgisayar kullanarak işlerimi daha çabuk bitirebileceğime inanırım görüşünü ise kesinlikle katılıyorum (X=4.56) derecesinde benimsedikleri görülmektedir. Bu bulgular topluca ele alındığında, araştırmaya katılan lisansüstü öğrencilerin, bilgisayara ilişkin öz-yeterlik algılarının olumlu düzeyde olduğu söylenebilir. Bu ise bilişim teknolojisini yoğun şekilde kullanmayı gerektiren akademik çalışma için olumlu bir durum olarak kabul edilebilir. Lisansüstü öğrencilerin, bilgisayarla ilgili yeni bir şey öğrenmem gerektiğinde zorlanırım görüşüne katılmıyorum (X=1.92); işimle ilgili bilgisayar kullanmak zorunda kalmak beni sıkıntıya sokar görüşüne katılmıyorum ( X= 2.51); bilgisayar kullanırken çoğunlukla sorun yaşarım görüşüne katılmıyorum ( X= 1.96 ); bilgisayarla çalışırken düzeltilemeyecek hatalar yapmaktan korkarım görüşüne de katılmıyorum ( X= 2.03 ) şeklinde benimsedikleri görülmektedir. Bilgisayarda çalışırken bir sorunla karşılaştığımda mutlaka birisinden yardım isterim görüşüne ise kararsız ( X= 2.67) olduklarını belirtmişlerdir. Gerekli olmadıkça lisansüstü öğrencilerin bilgisayar kullanmam görüşüne ise katılmıyorum ( X= 2.34) derecesinde benimsedikleri görülmektedir. 4. SONUÇLAR Çalışmadan elde edilen bulgular değerlendirildiğinde sonuçları şu şekilde özetlemek mümkündür: Lisansüstü öğrencilerinin; Bilgi ve iletişim teknolojilerini en fazla, bilgi kaynaklarına erişmek ve e-posta için kullandıkları, İnternet tarayıcı ve kelime işlemci beceri düzeylerinin çok iyi olduğu, web tasarımında ise hiç iyi olmadıkları, İnternet tarayıcısını ve iletişim programını çok sık kullandıkları; web tasarımını ise hiç bir zaman kullanmadıkları, Bilgisayarı kullanma beceri düzeylerinin ileri düzeyde olduğu; fakat internet kullanma düzeyinin ise orta düzeyde olduğu, Bilgisayar ve internet kullanma sıklığının çok sık olduğu ve Bilgisayar ve internete en fazla ofis ve evden eriştikleri belirlenmiştir. Öz-yeterlikle ilgili olarak lisansüstü öğrencilerinin; Bilgisayarı kullanarak istediği bilgilere ulaşabildikleri, İhtiyacını karşılayacak kadar bilgisayar kullanabilme becerisine sahip olduklarına inandıkları, İstekli olan herkesin bilgisayar kullanmayı öğrenebileceğine inandığı, Bilgisayar kullanma ile ilgili yeni bir şey öğrendiklerinde mutlu olduklarını, Bilgisayar kullanarak işlerini daha çabuk bitirdiklerine inandıklarını belirtmişlerdir. KAYNAKLAR Atav, E., Akkoyunlu, B. ve Sağlam, N. (2006). Öğretmen Adaylarının İnternete Erişim olanakları ve Kullanım Amaçları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 30, Atlı, Ş., Aksüt, M., Atar, G. ve Yıldız, N. (2007). Türkçe Öğretmen Adaylarının Bilişim Teknolojilerine Yaklaşımı. Akademik Bilişim 2007, 31 Ocak-2 Şubat 2007, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya. Bailey, J. G. (1999). Academics motivation and self-efficacy for teaching and research, Higher Education Research and Development, 18(3), Demiraslan, Y. ve Usluel, Y. K. (2005). Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin Öğrenme Öğretme Sürecine Entegrasyonunda Öğretmenlerin Durumu. The Turkish Online Journal of Educational Technology. 4 (3) adresinden 13 Haziran 2011 tarihinde alınmıştır.

7 Demiralay, R. (2008). Öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanımları açısından bilgi okur yazarlığı öz-yeterlik algılarının değerlendirilmesi Yükseklisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Golightly, T. R. (2007). Defining the components of academic self-efficacy in Navajo American Indian high school students. A PhD dissertation submitted to the faculty of Brigham Young University, August 2007 Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. ve Soran, H. (2007). Bilgisayar kursunun bilgisayara yönelik başarı, tutum ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, Usluel-Koçak, Y. ve Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretim elemanlarının bilgi teknolojilerini kullanmada karşılaştıkları engeller, çözüm önerileri ve öz-yeterlik algıları. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 6(3), s Tuti, S. ( 2005 ). Eğitimde bilişim teknolojileri kullanımı performans göstergeleri, öğrenci görüşleri ve öz-yeterlik algılarının incelenmesi Yükseklisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.