Türk Biyokimya Derneği'nin yayın organıdır. [Published by the Turkish Biochemical Society] 2016 Cilt [Volume] 41 Özel Sayı [Special Issue] 1

Transkript

1 KAHRAMANMARAŞ KAHRAMANMARAS TALASEMİ SEMPOZYUMU I THALASSEMIA SYMPOSIUM I 7-9 Nisan April 06 Türk Biyokimya Derneği'nin yayın organıdır. [Published by the Turkish Biochemical Society] 06 Cilt [Volume] 4 Özel Sayı [Special Issue]

2 Turk J Biochem, 06; 4 (S) 7-9 Nisan 06

3 7-9 Nisan 06 Turk J Biochem, 06; 4 (S) 7 Nisan 06, Perşembe 7 April 06, Thursday 8 Nisan 06, Cuma 8 April 06, Friday 9 Nisan 06, Cumartesi 9 April 06, Saturday

4 7-9 Nisan 06 Hoşgeldiniz Mesajı Welcome Letter Değerli Meslektaşlarım, Ulusal Kurtuluş Savaşımızda Kahramanca savaşan güneyin İncisi Kahramanmaraş'da, Ramada Otel'de düzenlediğimiz Kahramanmaraş Talasemi Sempozyum I'e gösterdiğiniz ilgiden dolayı teşekkür ederim. Hoş geldiniz. Dear Colleagues, Turk J Biochem, 06; 4 (S) The Pearl of the south is kahramamaras which the heroic fighting in national Liberation War, we organized Kahramanmaras thalassemia symposium I in the Ramada Hotel. Thank you for your interest. Welcome.

5 Turk J Biochem, 06; 4 (S) 7-9 Nisan 06

6 7-9 Nisan 06 Turk J Biochem, 06; 4 (S) DELTA KİMYA DELTA CHEMICAL NANOGEN NANOGEN KARCA MEDİKAL KARCA MEDİCAL ÖZEL SULAR VATAN HASTANESİ ÖZEL SULAR VATAN HOSPITAL HAYAT HASTANESİ HAYAT HOSPITAL

7 Durmuş Deveci Tufan Mert DÜZENLEME KURULU / ORGANIZING COMMITTEE Kongre Başkanı / Congress President: Ergül Belge Kurutaş Sekreter / Secretary: Erkan Öner Üyeler / Members Doğan Yücel Mehmet Akif Çürük Mehmet Davutoğlu Can Acıpayam Fatih Öcal Ramazan Güneşaçar Fatih Temiz Serap Yalın Mesut Garipardiç Mehmet Akif Çürük Atila Tanyeli Gül İlhan Ergül Belge Kurutaş Ali Erdinç Yalın İbrahim Bayram Gülay Sezgin Lülüfer Tamer Gümüş Mehmet Şeneş İlgen Şaşmaz Turk J Biochem, 06; 4 (S) 7-9 Nisan 06

8 7-9 Nisan 06 BİLİMSEL PROGRAM - 7 NİSAN 06, PERŞEMBE AKİK SALONU Açılış Hemoglobin Hemoglobin Bozukluklarına Genel Bakış Mehmet Şeneş Elektroforez Hemoglobin Elektroforezi Doğan Yücel Kahve Arası Kan Sayım Sistemleri Karşılaşılan Hatalar ve Sonuçların Yorumlanması Mesude Yılmaz Falay Hemoglobinopati Tarama Yöntemleri Kan Sayım, HPLC ve Kapiller Elektroforez Doğan Yücel Öğle yemeği DNA Tam Kandan DNA İzolasyonu Ergül Belge Kurutaş Alfa Talasemiler Delesyonel Alfa Talasemilerin PCR ile Belirlenmesi Mehmet Akif Çürük Agaroz Jel Elektroforezi Ergül Belge Kurutaş PCR Sonuçların Değerlendirilmesi ve Yorumu Mehmet Akif Çürük Genel Tartışma ve Kapanış Tüm kurs eğiticileri AÇILIŞ Sempozyum Başkanı Ergül Belge Kurutaş Hemoglobin Derneği Başkanı Mehmet Akif Çürük Talasemi Federasyonu Başkanı Ali Kılıç Thsk Tüketici Ve Çalışan Güvenliği Bşk. Yrd. Mustafa Kemal Başaralı Kahramanmaraş Halk Sağlığı Müdürü Ahmet Yener İl Sağlık Müdürü Murat Çoşkun KSÜ Rektörü Durmuş Deveci Öğle Yemeği / Poster Gezimi Kahramanmaraş Valisi Mustafa Hakan Güvençer Açılış Dersi Prof. Dr. Arzu Naciye Seven Anısına Türk Biyokimya Derneği Başkanı Doğan Yücel Turk J Biochem, 06; 4 (S) Açılış Yemeği

9 7-9 Nisan 06 BİLİMSEL PROGRAM - 8 NİSAN 06, CUMA TURKUAZ SALONU 9:00-0:30 PANEL 0:45-:5 PANEL - Talasemi ve Anormal Hemoglobinlere Güncel Yaklaşım Prof. Dr. Kıymet Aksoy'un Emekliliğine Kahramanmaraş'ta Talasemi Oturum Başkanları Hasan Kaya, Cengiz Dilber, Erdinç Yalın Oturum Başkanları: Yurdanur Kılınç, Doğan Yücel Kahramanmaraş'ta Alfa ve Beta Talasemi Ergül Belge Kurutaş Alfa Talasemi Genotipleri ve HbH Hastalığı Mehmet Akif Çürük Kahramanmaraş'a Yerleşen Suriyelerde Beta Talasemi Can Acıpayam Hemoglobinopati Tarama Yöntemleri Adnan Haşimi Erişkin Kişilerde Beta Talasemi Fatih Öcal: Beta Talasemiler ve Prenatal Tanı Kıymet Aksoy S-05) '' Necmettin Erbakan Üniversitesi Hastanesi Biyokimya Laboratuvarında Hemoglobin F Yüksekliği ve Varyant Analizi Verilerinin Değerlendirilmesi'' Tev k Balcı S-0) ''Ülkemizde Halk Sağlığı Laboratuvarları Bünyesinde Talasemi Tanı Laboratuvarlarının Değerlendirilmesi'' Edibe Nurzen Bozkurt S-06) '' Talasemi Majör Hastalarında Serüloplazmin ve Eritrosit Parametrelerinin Değerlendirilmesi'' Hasan Bilinç S-0) '' Siirt ve Batman İllerinde Talasemi Majörlü Çoçuk Hastalarda Beta Globin Mutasyonları'' Sedat Yılmaz S-07) ''Beta Talasemili Hastalarda LRP- ve 8-izoprostaglandin Konsantrasyonları Değerlendirilmesi'' Özlem Bozkuş S-03) '' Hemoglobin D Taşıyıcı Olan Bir Ailede LRP- ve 8-İzoprostaglandin Düzeylerinin Değerlendirilmesi'' Erkan Öner S-08) ''Hemoglobin Varyantlarının PCT ve PDW İle İlişkisi'' Velid Ünsal S-04) '' Talasemi Taramasında Antalya Halk Sağlığı Laboratuvarı Sonuçlarının Değerlendirilmesi'' Fazıla Atakan Erkal :30-0:45 Turk J Biochem, 06; 4 (S) Öğle Yemeği / Poster Gezimi

10 7-9 Nisan 06 BİLİMSEL PROGRAM - 9 NİSAN 06, CUMARTESİ TURKUAZ SALONU 3:30-5:30 PANEL 3 5:45-7:5 PANEL - 4 Talasemide Hastalık Komplikasyonları Oturum Başkanları Şeref Olgar, Mehmet Davutoğlu, Perihan Öztürk Kök Hücre Oturum Başkanları Bülent Kantarçeken, Ali Çetinkaya, Mehmet Şeneş Talasemide Endokrin Sorunlar ve Tedavisi Fatih Temiz Kök Hücrenin Dünü, Bugünü ve Yarını Atila Tanyeli Talasemide Kardiyovasküler Sorular ve Tedavisi Derya Çimen Talasemi ve Orak Hücre Anemide Kök Hücre Nakli İbrahim Bayram Talasemide Cerrahi Sorunlar ve Tedavisi Ali Erdal Karakaya Kök Hücre Kaynağı İçin Preimplatasyon Genetik Tanı Volkan Baltacı S-09) Talasemi Taramasında Ölçüm Belirsizliği: Hemoglobin A Müjgan Ercan S-3) Talasemi Majör Hastalarında Monoaminoksidaz ve Eser Element Dzüeylerinin Araştırılması Perihan Sümer S-0) Orak Hücreli Anemili Hastalarda S00 ve Tau Protein Konsantrasyonlarının Değerlendirilmesi Emine Sarıçiçek S-4) Orak Hücreli Anemililerde Let-7d Gen İfadesi Düzeyleri Figen Güzelgül S-) Kahramanmaraş ta Hemoglobin C Taşıyıcılığı: Hb SC Hastalığı Hakkında Bir Olgu Sunumu Medine Çitil S-5) Hb O Arab Olgularının Mikroarray Yöntemiyle Tanımlanması Gönül Şeyda Seydel S-6) Transfüzyon Bağımlı Talasemili Hastalarda Nitrozatif Stres Durumu Ahmet Nedim Kadifeci S-) Beta Talasemi Majörlü Hastalarda Görülen Hemolizin Etyolojisinde CD55 Düzeylerinin Rolünün İncelenmesi Ayşegül Uğur Kurtoğlu 9:5-0:30 5:30-5:45 Turk J Biochem, 06; 4 (S) Gala Yemeği

11 7-9 Nisan 06 BİLİMSEL PROGRAM - 9 Nisan 06, Cumartesi TURKUAZ SALONU 9:00-0:30 PANEL 5 0:45-:5 PANEL - 6. Talasemide Transfüzyon, Demir Yükü ve Tedavisi Oturum Başkanları Vahap Okan, Serap Yalın, Mehmet Acıpayam Serbest Konular Oturum Başkanları M. Akif Çürük, Ramazan Güneşaçar, Mesut Garipardıç Talasemide Demir Yükü Ölçümü ve İzlemi Sinan Akbayram Hematolojik Hastalıkların Tanı ve Tedavisinde mirna'ların Yeri Lülüfer Tamer Gümüş Hastalarda Demir Şelasyon Etkinliği ve Güvenliği İlgen Şaşmaz Kordon Kanı Bankacılığı Hakan Kıran Talasemili Hastalarında Transfüzyon ve Karşılaşılan Sorunlar Yurdanur Kılınç Evlilik Öncesi Tarama ve Genetik Danışmanlık Gönül Oktay 0:30-0:45 Turk J Biochem, 06; 4 (S) Kapanış Öğle Yemeği Şehir Gezisi

12 7-9 Nisan 06

13 7-9 Nisan 06 8 NİSAN 06, CUMA / TURKUAZ SALONU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK KULLANIMI VE HEMOGLOBİN BOZUKLUKLARINA LABORATUVAR YAKLAŞIM CLINICAL UTILISATION OF LABORATORY TESTS AND LABORATORY APPROACH TO HEMOGLOBIN DISORDERS Doğan Yücel doyucel@yahoo.com Doğan Yücel doyucel@yahoo.com S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Biyokimya Bölümü Department of Medical Biochemistry, Ankara Training and Research Hospital Tıbbi laboratuvar testlerinin sağlık hizmetinde önemli bir yeri vardır. Bugün tıbbi laboratuvar testlerinin klinik kararda kullanım oranı >%/70'dir. Laboratuvar testleri klinikte temel olarak tanı, prognoz/takip ve tarama amaçlı kullanılmaktadır. Asemptomatik kişide test istem nedenleri genel olarak şöyledir: Hastalık tarama: %30; tanı: %37; takip: %33. Tıbbi laboratuvar testleri, bunların dışında veri analizi, eğitim ve araştırma gibi amaçlarla da kullanılır. Doğru klinik kullanım için testin referans aralığı ya da referans değeri, klinik karar sınırları veya kritik değerleri yanı sıra klinik performansı da önemlidir. Klinik performans parametreleri tanısal duyarlılık, tanısal özgüllük, pozitif ve negatif öngörü değerleri, pozitif ve negatif olabilirlik oranları ve odds oranlarıdır. Hemoglobin yapısının globin zincirindeki bozukluklar, talasemiler ve hemoglobinopatiler, ülkemizde sık görülmektedir ve ülkemiz için önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu yüzden, 000 yılında sınırlı sayıda merkezde hemoglobin bozuklukları için evlilik öncesi tarama programı başlatılmış ve program 00'de ülke çapına yaygınlaştırılmıştır. Ayrıca antenatal tarama ve yenidoğan tarama testleri de yapılabilmektedir. Tarama programlarının etkinliği bakımından en önemli parametrelerden birisi de prevalanstır. Hemoglobin bozukluklarında tıbbi laboratuvar testleri gerek tarama, gerekse tanı bakımından çok değerlidir ve önemi gittikçe artmaktadır. Bu testler ileri karmaşıklıkta testler kapsamına girmektedir. Hemoglobin bozuklukları için başlıca tarama testleri tam kan sayımı ve periferik yayma, demir metabolizması ile ilgili testler (demir, demir bağlama kapasitesi, % satürasyon ve ferritin), kantitatif olarak hemoglobin A ve hemoglobin F testleri, elektroforetik ve kromatografik tekniklerlerle hemoglobin varyant analizidir. Gelecekte bu amaçla yeni bir teknik olan kütle spektrometri kullanımı da yaygınlaşacaktır. Tarama sonucunda elde edilen pozitif test sonuçlarının önce farklı bir teknikle doğrulanması önerilmektedir. Ciddi hemoglobin bozukluğuna işaret eden doğrulanmış test sonuçları moleküler tekniklerle (DNA dizi analizi, triptik yıkım sonrası kütle spektrometri ile amino asit farklılıklarının saptanması gibi) doğrulanır. Anahtar Kelimeler: Klinik performans, hemoglobin bozuklukları, elektroforez, kromatografi, moleküler testler Turk J Biochem, 06; 4 (S) Medical laboratory tests have an important place in the health services. Currently utilization of laboratory tests for clinical decision is >70%. Essentially, laboratory tests are clinically used for diagnosis, prognosis/monitoring, and screening. Test requesting rate in asymptomatic individuals is as follows: disease screening: 30%; diagnosis: 37%, and monitoring 33%. Additionally, medical laboratory tests are also used for data analysis, education and research. For correct test utilization, not only reference intervals or reference value, clinical decision limits or critical values of the test, but also clinical performance are important. The main clinical performance parameters are diagnostic sensitivity, diagnostic specificity, positive and negative predictive values, positive and negative likelihood ratios, and odds ratios. Globin chain disorders of hemoglobin structure are common and hemoglobin disorders, thalassemias and hemoglobinopathies, are an important public health problem in our country. Therefore, a limited screening program had been launched in a few regions in 000 and then this program had been expanded to the whole country in 00. Additionally, antenatal and newborn screening tests may also be performed. One of the most important parameters is disease prevalence for efficiency of screening schemes. Medical laboratory tests have utmost and increasing importance for both screening and diagnosis of hemoglobin disorders. These are high complexity tests. The main screening tests are complete blood count and blood smear, iron metabolism tests (iron, iron binding capacity, saturation, and ferritin), quantitative hemoglobin A and F measurements, hemoglobin variant analysis by electrophoretic and chromatographic techniques. As an emerging technique, mass spectrometry will be commonly used for this purpose in the future. Positive screening test results should be confirmed by another technique. Confirmed test results indicating a serious hemoglobin disorder can be confirmed by molecular techniques such DNA sequencing and mass spectrometric detection of differences of amino acid sequence after tryptic degradation. Keywords: Clinical performance, hemoglobin disorders, electrophoresis, chromatography, molecular testing

14 7-9 Nisan 06 8 NİSAN 06, CUMA / TURKUAZ SALONU ALFA TALASEMİ GENOTİPLERİ VE HBH HASTALIĞI ALPHA THALASSEMIA GENOTYPES AND HBH DISEASE Mehmet Akif Çürük Mehmet Akif Çürük Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Adana Department of Biochemistry, Çukurova University Medical Faculty, Adana Alfa talasemi, hemoglobin zincirindeki alfa globin zincir sentezinin azalması veya kesin yokluğu ile karekterize genetik bir hastalıktır. Alfa talasemiler genellikle gen delesyonları sonucu nadiren de nokta mutasyonları (nondelesyonel) sonucu meydana gelmektedir. Türkiye'nin güneyinde yer alan Çukurova bölgesinde alfa talasemi sıklığı yaklaşık %3 dür. Ülkemizde üç büyük gen delesyonu, α-thal- (--/αα: -7.4 kb, -0.5 kb, -6.5 kb) ve iki de küçük delesyon, α-thal- (-α/αα: -3.7 kb ve -4. kb) karekterize edilmiştir. Bunlara ek olarak α-globin geni üzerinde iki farklı PolyA mutasyonu (PA ve PA), bir de 5nt delesyon ile α-globin geninde CD 59:GGC GAC mutasyonu sonucu meydana gelen Hb Adana rapor edilmiştir. α-thal- ve α-thal- determinantları veya nondelesyonel mutasyonlardan birinin kombinasyonu ile HbH (β4) hastalığı meydana gelmektedir. Kan örnekleri, antikoagulan olarak EDTA içeren tüplere alındı. Rutin hematolojik parametreler kan sayım cihazı ile yapıldı. Hb A değeri HPLC ile ölçüldü. Sık görülen αthal- (-7.4 ve -0.5 kb) ve α-thal- (-3.7 ve -4. kb) determinantları Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) ile nondelesyonel alfa talasemiler (nokta mutasyonları) ise DNA dizi analizi ile belirlendi. Otuz tane HbH hastası analiz edilerek üç farlı (--/-α, --/αtα or --/ααt) genotip belirlendi. Ayrıca sekiz orak hücre anemisi taşıyan kişide HbS ile alfa globin geninin farklı genotiplerinin (-α/αα, --/αα, αtα/αα, --/-α, --/αtα) birlikte olduğu belirlendi. Üç alfa globin geni bulunan bir erişkin (-α/αα) anemik değil iken, iki fonksiyonel alfa globin geni taşyan kişi (--/αα) hipokrom mikrositer anemiye sahiptir. HbH hastalığı alfa talaseminin ağır bir formu olup hayat ile bağdaşır. HbH hastalarının klinik durumu, talasemi intermedia'nın farklı spektrumları şeklinde olup düzenli transfüzyona nadiren gereksinim duyarlar. Anahtar kelimeler: Alfa talasemi, HbH, HbS, PolyA Alpha thalassemia is a common genetic disorder that is characterized by deficient or absent synthesis of alpha globin chains of the hemoglobin molecule. The α-thalassemias usually result from deletions involving the α-globin genes, less commonly they are due to point (nondeletion) mutations. The incidence of alpha thalassemia is about 3 per cent in the Çukurova region at Southern Turkey. Tree different large deletions α-thal- (--/αα: -7.4 kb, -0.5 kb and -6.5 kb) and two small deletion α-thal- (-α/αα: -3.7 kb and -4. kb) were carecterized in Turkey. In addition to these, two different PolyA mutations (PA and PA), 5nt deletion on the α-globin gene and a point mutation (Hb Adana, CD 59:GGC GAC) on the α-globin gene were reported in the country. Combinations of α-thal- with α-thal- determinants or a nondeletional mutations cause HbH (β4) disease. Turk J Biochem, 06; 4 (S) Blood samples were collected in vacutainers with EDTA as anticoagulant. Routine hematological parameters were obtained with a cell counter. Hb A was quantified by HPLC. Common α-thal- (-7.4 and -0.5 kb) and α-thal- (-3.7 and -4. kb) determinants were identified by a polymerase chain reaction. Nondeletional alpha thalassemia mutations were analysed by DNA sequencing. Thirty patients with HbH disease were analyzed and three different genotypes (--/-α, -/αtα or --/ααt) of HbH disease were identified. Eight Sickle Cell trait were identified to be associated with different genotypes (-α/αα, --/αα, αtα/αα, --/-α, --/αtα) of alpha globin genes. An individual with three α genes (-α/αα) is not anemic but a heterozygote who inherits two functional α-globin genes (--/αα) has mild hypochromic microcytic anemia. HbH disease is a severe form of α-thalassemia but is compatible with life. The clinical picture of HbH disease is that of thalassemia intermedia with variable severity; regular blood transfusions are rarely required. Keywords: Alpha thalassemia, HbH, HbS, PolyA

15 7-9 Nisan 06 8 NİSAN 06, CUMA / TURKUAZ SALONU TALASEMİ VE HEMOGLOBİNOPATİ TARAMA TESTLERİ THALASSEMIA AND HEMOGLOBİNOPATHY SCREENING PROCEDURES Dr. Adnan HAŞİMİ Adnan Haşimi; MD Tanıyı yönlendirebilen, basit, nispeten ucuz ve süratli testler tarama amacıyla ÖNCELİKLE kullanılır; bu testlerin analiz hızı yüksek olmalıdır. Hastalık açısından risk POZİTİF/NEGATİF şeklinde yönlendirici olmalı; POZİTİF olanlar doğrulayıcı diğer testlere yönlendirilmeli. Talasemi (Tal) taramalarında ilk basamak testi Tam Kan Sayımı (Complete Blood Count [CBC]); ancak bu testin sonucu tek başına yeterli değildir, sonucu değerlendirme sırasında separasyon testleri (örn: HPLC, Kapiller elektroforez, vb) ile birlikte kullanılmalıdır. CBC sonucunda Tal veya Hemoglobinopati (HbX) tanısı amacıyla kullanılan parametreler: RBC, MCV, MCH, Hb ve RDW dir. RBC>5.8 Mil/mm3; MCV<80 fl; MCH<7 pg; Hb< g/dl; RDW< %4 kabaca ve genellikle kesme değerler (cutoff) olarak kullanılır. CBC ölçüm cihazlarının ÇOK SIKI kontrollü kalibrasyonu şarttır. Temel olarak (herediter) sferositoz(hs) tanısında kullanılır; ancak CBC ölçümünün pahalı bulunduğu ülkelerde (Uzakdoğu, Afrika) daha ucuza mal olduğu için talasemi ön taramasında kullanılmaktadır. Tyrode çözeltisi kullanılır. HS ve Tal hastalarında OF yüksektir (membran osmotik direnci yüksek). Nonspesifiktir ve nispeten zaman alır. Bu testlerin uygulamaları nispeten kolay ancak değerlendirmelerin deneyimli çalışanlar tarafından yapılması gerekir. Bazılarında toksik maddeler kullanılmaktadır. HbS taramasına yöneliktir. HbBart's ve bazı ender görülen HbXler pozitif sonuç verir. Pozitif testin de separasyon testleriyle doğrulanması gerekir. Ağır anemik hastalarda hatalı negatif sonuç verir. A. Hemoglobin Presipitasyon Testi HbH ve HbKöln gibi kararsız (unstable) varyant hemoglobinler ısıtma (50 C, - saat) veya isopropanol/diklorofenolindofenol(dcip) gibi kimyasallarla presipite edilerek taranır. Isıtma: değerlendirmesi deneyim ister. IsopropanolPresipitasyon: HF >%5 ise çapraz reaksiyon verir. DCIP Presipitasyon: HbE ve HbH taramasında Uzakdoğu ülkelerinde kullanılmaktadır. B. BriliantCresyl Blue (BCB) veya Yeni Metilen Mavisi (YMM) testi HbH tanısında kullanılır. Yeterince duyarlı değildir. C. Alkali Dirençli Hemoglobin Testi (ARH) HbF düzeyinin yüksek olduğunu belirlemek için kullanılır. Kantitatif modifikasyonu da olmasına karşın, ön işlemi uzun olduğundan yaygın değildir. D. Asit Elusyon Testi (modifiye Kleihauer-Betke) (AET) HbF pozitifliğini araştırmak amacıyla kullanılan nispeten basit bir testtir. Zaman aldığı ve hataya çok açık olduğundan yaygın kullanılmamaktadır.. Initial Screening Tests Initial screening tests are de ned as techniques those are simple and relatively inexpensive which can indicate the possibility of having thalassemia. These tests provide Positive or Negative type response. Positive samples need further con rmatory testing while negative samples are eliminated from sophisticated and costly procedures. A. Complete Blood Count (CBC) Although CBC is accepted as an initial test during the thalassemia screening programs, it clearly is an inadequate approach by itself thus, the test results of which must be matched with that of a separation test; eg. HPLC, CE. RBC, HGB, RDW, MCV and MCH are the useful parameters during screening the hemoglobin disorders, the latter two being the most useful ones. The limits of RBC>5.8*06/µL, HGB<.0 g/dl, RDW<4%, MCV<80fL and MCH<7pg may suggest a hemoglobin disorder like thalassemia. However, CBC instruments with properly calibrated and a regular internal and external program is imperative. B. Osmotic Fragility Test (OFT) It is mainly used for diagnosing the hereditary spherocytosis but it may also be utilized for screening of thalassemia. A single hypotonic saline solution can be prepared from dilution of Tyrode's solution (a mixture of NaCl, KCl, CaCl, MgCl, NaHCO3, NaHPO4, glucose and distilled water). Osmotic resistance is expected to have been increased in patients with thalassemia. Though it is a relatively nonspeci c approach, single tube method is seldom used in geographic regions with poor health facilities.. Conventional Con rmatory Tests for Thalassemia and Hemoglobin variants These relatively simple tests usually need experienced staff at the evaluation step. Moreover, toxic chemicals are used during the analytical phases of some of these tests. Therefore, availability of modern instrumentation those can provide more precise information with less requirement of experienced operators and less exposure with toxic chemicals diminishes the use of some tests such as deoxyhemoglobin solubility test (DST) and alkaline resistant hemoglobin test (ART). A. Deoxyhemoglobin Solubility Test (DST) This simple test for detection of HbS (sickle cell) based on insolubility of HbS molecule in a potassium phosphate saponin buffer solution. Turbidity of the solution is seen within 5 minutes of mixing. However, Hb Bart's and some other rare hemoglobin variants may also yield turbidity and, a follow-up test by electrophoresis or HPLC is recommended. During high anemic periods a false negative result is likely. Turk J Biochem, 06; 4 (S)

16 7-9 Nisan 06 E. İyon Değişimi Mikro KolonKromatografi Hb fraksiyonlarının yapısal farklılıklarına göre sabit ve mobil fazlar arasında dağılması esasına dayanan bir testtir. Çağdaş uygulaması HPLC dir. Mikro kolon tekniği daha ucuza mal olur. Otomasyonu yok, kesinliği iyi değildir. Maliyeti HPLC'nin yaklaşık %0 si kadardır. Test süresi HPLC de 0-0dk; mikrokolonda yaklaşık 4 saat. F. Oraklaşma Testi Hemoglobin S içeren eritrositler oksijen eksikliğinde ve indirgen ajanlarla (sodyum metabisülfit) muamele edildiğinde orak şeklini alırlar. Uygulaması basittir. Ancak tarama amacıyla değil HbS ihtimali bulunan kişilerde doğrulama amacıyla kullanılır. Ucuz ve deneyimli çalışanlar için hızlı bir testtir.. Cihaz Kullanılan Yöntemler: HİÇBİRİSİ KESİN TANI YÖNTEMİ DEĞİLDİR. Modern, karmaşık, otomatize, çok hızlı, güvenilir ama nispeten pahalıdırlar. Kalitatif ve kantitatif analiz yaparlar. Çok az miktarda (µl) örnek analiz için yeterlidir. Bu tekniklerle Klinik olarak önemli Hb'lerin hemen hepsini tanımak mümkündür. Yine de bunların hepsi ÖNGÖRÜSEL (Presumptive) tanı yöntemleridir. Özellikle patolojik sonuçların kesin tanı yöntemleriyle (PCR, Dizi analiz, vs) doğrulanmaları gerekir. A. Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi (HPLC) Mikro kolon kromatografinin yüksek basınç altında uygulanarak test süresinin kısaltıldığı uygulamasıdır. Nispeten farklı uyarlamaları mevcuttur, ama kendi aralarında birbirlerine belirgin üstünlükleri bulunmaz. Bütünlüğü bozulmamış Hb moleküllerinin separasyonunu sağlamaya yönelik olarak nispeten yaygın biçimde kullanılır. Ayrıca reverse (ters) Faz C8 kolon kullanılarak globin zincirlerinin ortamdaki oranları saptanabilir ve talasemi tanısında doğrulama amacıyla kullanılabilir. HPLC'nin genel performansı (hız, çözünürlük ve tanısal doğruluğu) klasik (kağıt, jel, selüloz asetat, vs) elektroforezden ve mikro kolon kromatografiden çok üstündür; FDA onaylı cihazların ve FDA tarafından onaylanan fraksiyonlar için tercih edilmesi önerilir. Toplam 9 adet pencerede (P, F, P, P3, A0, A, D, S, C) Hb varyantları tanımlanır. Cihazlar Hb fraksiyonlarını tanımlayamaz; sadece hangi pencerede bulunduklarını rapor edebilir. Buna göre yaklaşık 000 varyantın hangi pencerelerde çıktığını bilmek veya ilgili yazılım kütüphanesinden doğrulamak gerekir. Özellikle Hb F ve Hb A miktar tayinlerinde çok başarılıdır. Ancak Hb varyantlarının mevcudiyetinde miktar tayinleri yanlış çıkabilir. Hb E; HbG, HbHamadan ve HbLepore'dan başka yaklaşık 5 varyant Hb A penceresinde çıkarak HbA miktar tayinini imkânsız kılabilir. Ayrıca 70 civarında Hb varyantının HbA ölçümünü interfere edebileceği rapor edilmiştir. (Int J LabHematol 03, 34, ) B. Elektroforez (Elp) Uygulanan elektrik alanında yükleri farklı olan farklı globin zincirlerine sahip bütünlüğü bozulmamış Hblerin tanınması esasına dayanan bir tekniktir. Yaklaşık 50V altında 90 dk elektroforez ile selüloz asetat membran üzerinde fraksiyonlar ayrılır, boyanır, artık boyadan arındırılır, kurutulur ve incelenir. Çok basamaklı işlemin hata kaynağı ihtimali fazla olduğundan uygulaması deneyim gerektirir. Alkali ph ta Hbler negatif yüklenir ve anod (+ yüklü) elektroduna doğru hareket ederler. Alkali oramda HbA, HbC, HbO ve HbEyi birbirinden ayrılmaz; ayrıca HbS, HbD, HbG ve HbLepore birbirlerinden ayırt edilemez. Ayırt edici özelliğin sağlanması için ikinci defa Turk J Biochem, 06; 4 (S) B. Hemoglobin Precipitation Test (HPT) Some hemoglobin unstable variants such as HbH and HbKöln can be precipitated by heating (50 C, - h) or adding isopropanol or dichloroindophenol (DCIP). Analytical preparation phase (for isolating hemoglobin from packed whole blood) is time consuming so, it is not widely used method. Additionally, samples with HbF content >5% and inappropriately preserved samples may yield false positive result with isopropanol approach (heat stability is not affected from HbF content). DCIP solution fairly simple to carry out but observation of occulation at the dark blue solution (DCIP solution) is not easy to evaluate. C. Brilliant Cresyl Blue (BCB) Test and New Methylene Blue (NMB) test Both tests are based on the same procedures but with different reagents. They are speci cally used for HbH diagnosis. The incubation time of the mixture (sample+dye) is h at 37 C. The test is unable to demonstrate α-thalassemias, but only HbH. D. Alkaline Resistant Hemoglobin Test (ART) This is a test for abnormal level of fetal hemoglobin (HbF). Normally hemoglobins are denatured at alkaline ph such as NaOH solution but HbF is not and, remains soluble. Preparation of hemoglobin lysate step is time consuming so this test is not widely used, despite having quantitative HbF determination method. Modern techniques replaced this test. E. Acid Elution Stain (modi ed Kleihauer-Betke test) This is a simple test for HbF and HbBart's. After smearing the blood sample on a slide it is stained with Amido Black 0B at acidic (ph.0) condition. In acidic condition most of the hemoglobin types are eluted out of RBCs but, HbF and HbBart's are acid resistant and remain within the RBCs yielding dark blue colored cells. This technique is time consuming and prone to analytical phase errors thus, is not easy to perform properly, requires attention and experience. Modern analytical approaches replaced this test. F. Ion Exchange Micro-column (IEMM) The principle of the test depends on dispersing the hemoglobin fractions within a blood sample between a stationary (column) phase and the mobile phase which is mostly composed of at least two different buffer mixtures according to the structural properties of Hb molecules. The method lacks automation and yields lower precision but it is acceptably accurate and precise to con rm beta thalassemia trait cases. This is a simpli ed (pioneering) and inexpensive version of HPLC technique whose per test cost is approximately /5 of HPLC. Runtime for HPLC and IEMM are 7min and h, respectively. G. Sickling Test RBCs with HbS content change their shapes from biconcave disc into sickle during hypoxic periods or upon exposure with reducing agents, such as sodium metabisulphite. This is a simple, inexpensive and rapid procedure used as a con rmatory test for HbS existence. 3. Instrumental Techniques for Screening of Thalassemia and Hemoglobinopathies NONE OF THEM İS REGARDED AS A DEFINITIVE DIAGNOSTIC METHOD. These techniques involve modern technologies of sophisticated instruments. They can be automated and are usually faster and more reliable but more expensive than the conventional techniques. They allow qualitative and quantitative analyses with very small (µl) volumes of samples. Nearly all clinically signi cant Hb fractions can presumptively be identi ed by these techniques.

17 7-9 Nisan 06 asit ortamda elektroforez yapılması gerekir. Elektroforezin dansitometrik değerlendirmesi yeterince duyarlı/güvenilir değildir; bu nedenle daha çok Hb varyantlarının bulunup bulunmadığını incelemek için kullanılmaktadır; talasemi taramalarında (HbA miktar tayini) diğer yöntemlerin yanında yeterince etkin bir yöntem olmadığı düşünülmektedir. C. İzoelektrik Odaklama (IEF) Bu elektroforez uygulaması ile oldukça iyi düzeyde separasyon elde edilir. Elde edilen fraksiyon bandları klasik (alkali/asit) elektroforeze göre çok daha ince, çözünürlüğü daha iyi. HbC, HbE, HbO, HbS, HbD ve HbG ayırt edilebilir. Miktar tayini konusunda yeterli değil; Tal tanısında kullanılması uygun değildir. İnce tabaka IEF işlemi yaklaşık - saat sürer. D. Kapiller İzoelektrik Odaklama (CIEF) Kapiller IEF miktar tayinine de olanak sağlayan yeni bir uygulama olarak Hb taramalarında kullanılmaya başlanmıştır. Hb varyantlarının göç özellikleri aynı örneğin asit ve alkali ortamlarda çalışılıp görüntülerin üst üste bindirilerek toplam 5 sütunda tanımlanması esasına dayalı. Fraksiyonların miktar tayini konusunda yeterli olmayabilir. Özellikle taban çizgisinde (baseline) bulunan Hb kırıntıları miktar tayininde doğruluğu bozuyor. Hb separasyonuna yönelik FDA onayı yok; henüz yeterince yaygın kullanım alanı bulamamıştır. E. Kapiller Zon Elektroforezi Klasik elektroforezin, sıvı faz içerisinde (jel, vs kullanılmadan) silika kaplı cam mikro boru içerisinde çok yüksek voltaj (yaklaşık 0.000V) ile yapılması sasına dayanır. Uygulanan çok yüksek voltaj separasyonun çok hızlı ve çözünürlüğün çok yüksek olmasını sağlar; fraksiyon okumaları boya kullanılmadan fotometrik olarak yapılır; sonuçlar toplam 5 zon (sütun)da dağılmış olarak değerlendirilir. Özellikle klinik açıdan önem taşıyan HbXlerin ayırt edilmesinde oldukça etkin. Taban çizgisinin (baseline) temizliği ve fraksiyonların net ayrılması nedenleriyle miktar tayinleri konusunda oldukça başarılı. Hemoglobin separasyonunda FDA onaylı. HbA ile HbOArab aynı zonda çıktığı için bu durumlarda HbA miktar tayini için alternatif yöntem kullanılmalıdır. F. Akım Sitometrisi (FC) Rutin tarama testleri arasında yer almaz. Ancak Hb F miktarının tam ve çok doğru olarak saptanmasına ihtiyaç duyulduğunda nadiren kullanılır. Oldukça pahalı cihaz gerektirmesi, analiz maliyetlerinin diğer tarama testlerine göre oldukça yüksek olması nedeniyle bu amaçla pek kullanılmamaktadır. G. Kütle Spektrometrisi (MS) Güncel bir tarama tekniği alternatifi olarak ümit vermektedir. Hb varyant komponentlerinin (globin zincirlerinin) aminoasit dizilimlerindeki farklar nedeniyle varyant globin zincirlerinin m/z (kütle/yük) oranları farklı ve neredeyse eşsiz olacağından MS ile ayırt edilir. Ayrıca talasemiler, alfa/non alfa zincir oranlarındaki değişiklikler tespit edilerek tanınabilir; ancak doğru miktar tayininde yeterliliği henüz sınanmakta olan bir teknik olduğu için Talasemi tanısı amacıyla henüz kullanılmamaktadır. Oldukça duyarlı bir teknik yaklaşımdır. Ancak; Cihaz maliyeti, Analitik ön işle bulunması ve zaman alması, Turk J Biochem, 06; 4 (S) A. High Pressure (Performance) Liquid Chromatography (HPLC) In HPLC, as the sample solution ows with the liquid mobile phase through the stationary phase (column), the components of the sample will migrate according to the non-covalent interactions of the compounds with the stationary phase. The degree of interactions determines the degree of migration and separation of the components.hplc is a signi cant tool for diagnosis of thalassemias and hemoglobinopathies owing to its ability of reproducible qualitative and quantitative performance on hemoglobin molecules. General performance of HPLC including rate, resolution and diagnostic accuracy is superior to conventional (paper, gel, cellulose acetate, etc) electrophoresis and the microcolumn chromatography. As there are too much HPLC instruments and reagents on the market, FDA approved instruments and reagents with FDA approval for the target molecules is recommended to have been preferred in order to have the correct test results. In HPLC testing hemoglobin variants are identi ed at a total of 9 windows, namely: P, F, P, P3, A0, A, D, S and C. The instruments are incapable of identifying the fractions and its suitable software can only predict the location of the fraction as window. None of the hardware or software of the screening methods can correctly identify a fraction within a solution. Presence of >000 hemoglobin variants requires the location and the precise percentage of the fraction for even presumptively identifying the variant hemoglobin. Con rmation with another screening method or as the best option con rmation with a molecular analysis method is prerequisite for the correct identi cation of a hemoglobin fraction. HPLC is a very powerful tool for HbF and HbA quanti cation but the test results may be incorrect when some variant hemoglobin co-exists. Approximately 5 variants (including HbE, HbG, HbHamadan and HbLepore) co-elute with HbAmaking the quanti cation of Hba unfeasible. Nearly 70 variants (though most of them rare) have been reported to interfere HbA quanti cation. (Int J Lab Hema; 03; 34, ) B. Electrophoresis It is one of the widely used techniques for analyzing hemoglobin variants based on the movement of different Hb or different globin chains, containing different charges, in the electric eld. A cellulose acetate membrane is mostly used in alkaline electrophoresis (ph: 8.6); operating voltage is usually about 50 mv with the regular run time of 90 minutes. After that the membrane is stained, de-stained and air dried before the evaluation step. Every step of the procedure requires careful application and experienced staff. At alkaline ph Hb molecules are negatively charged and move towards anode electrode. The main limitation of alkaline electrophoresis is the inability to differentiate HbA, HbC, HbO and HbE from one another. Moreover, HbD, HbG, HbLepore and HbS cannot be differentiated due to co-migration of the fractions. Acid electrophoresis at lower ph (ph: 6.0) is usually needed. Densitometric evaluation and quanti cation is generally has low sensitivity and inadequate precision. Thus this technique is mostly utilized for screening as if there are any unusual fractions. In parallel to technological advances and with the use of more sophisticated instruments such as HPLC and CE, it is recently regarded as an inef cient method for HbA quanti cation, therefore, thalassemia screening purposes. C. Isoelectric Focusing (IEF) This approach is based on the electrophoresis technique but with higher degree of separation. Different HbS migrate in a ph gradient to the point where their net charges are

18 7-9 Nisan 06 Kütüphane bilgilerinin cihazlar arasında (hatta aynı markanın farklı versiyonları arasında) farklılık gösterdiğinden, Özellikle HbD tanısında mevcut uygulamalarda yetersiz bulunması nedeniyle henüz rutin kullanıma girmemiştir. Yine de cihaz maliyeti sonrası test maliyetinin ucuz olması nedeniyle ön işlem basamağını ortadan kaldıracak uygulamalar ve fraksiyonların ayırt edilmesinde daha etkin m/z değerlerinin kullanılmaya başlamasıyla seçkin ve yaygın yöntem olarak kullanılmaya başlayabileceği değerlendirilmektedir. Turk J Biochem, 06; 4 (S) equal to zero. The order of migration is the same as in alkaline electrophoresis but the narrower bands obtained by this method allow for resolution of HbC, HbE, HbO, HbD ve HbG. It is not an ef cient method for thalassemia screening. Thin layer IEF takes around h after pre-analytical preparations. D. Capillary Isoelectric Focusing (CIEF) This recent version of IEF is a promising novel approach which may be expected to be used ef ciently in the near future. It utilizes an automated instrument offering rapid test results and good resolution. But separation inability for HbE and HbA resolution and baseline distortions leading to incorrect calculation of small peaks limits its current utilization. It is not a FDA approved instrument, yet (for 06). E. Capillary Electrophoresis (CE) CE demonstrates a successful performance both in qualitative and quantitative aspects. It is relatively a new format of electrophoresis where separation takes place in a small diameter fused silica capillary at very high voltage (around 0.000mV); so, the separation happens quickly with a very good resolution. Readings are carried out without staining step and the separation results are shown in graph with 5 columns (zones). It has FDA approval for Hb separation and quanti cation. Some rare Hb variants (including HbOArab) co-migrate with HbA, thus, limiting HbA quanti cation in that case. F. Flow Cytometry It is not used during routine screening programs. But it is mostly used during some speci c purposes, particularly such as when a precise HbF quanti cation is needed. G. Mass Spectrometry (MS) It is a very promising and contemporary method option for identi cation of hemoglobin molecules. As the amino acid sequences of globin chains of each variant type is expected to be different, the globin chains of Hb molecules are differentiated according to their charge to mass (m/z) ratios by using this technique. Additionally, thalassemias can also be diagnosed by evaluation of alpha/non-alpha chain ratios by MS methods. However, precision for quanti cation of globin chain types are still under assessment step, it is not totally approved for this purpose, yet. Limitations include: very high cost of instrumentation, analytical preparative steps (for isolating Hb molecule), inadequate molecule library and the need for a speci c library for each instrument combinations, particularly inef ciency for identi cation of HbD. However, the issue of very low cost per analysis after purchasing the instrumentation, and the expectation of excellent analytical precision in the future makes this approach an attractive option for future programs.

19 7-9 Nisan 06 NEDEN PRENATAL TANI? WHY PRENATAL DIAGNOSIS? Kıymet AKSOY Kıymet AKSOY Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Adana Department of MedicalBiochemistry, Çukurova University, Faculty of Medicine, Adana Çünkü Çukurova bölgesinde (Adana, Mersin, Hatay) Hb S taşıyıcı oranı %8., beta talasemi taşıyıcı oranı %3.7 ve alfa talasemi taşıyıcı oranı %3.0'dır. Hasta çocuk doğumunu engellemek için Dünya Sağlık Örgütü'nün önerisi prenatal tanıdır. Bugüne kadar Mersin (Anamur, Silifke, Tarsus), Adana (Karataş, Havutlu) ve Hatay (İskenderun, Antakya, Reyhanlı) bölgesinde lise ve dengi okullarda Hemoglobinopati konusunda eğitim çalışmaları yapılarak kan örnekleri toplanmış ve hemoglobin tiplendirilmesi yapılmıştır. Bu veriler Sağlık Bakanlığı'na sunulmuş ve bakanlık ülkemizde 4 ilde evlilik öncesi hemoglobinopati tarama çalışmasını şart koymuştur. Bu tarama sonucunda riskli ailelere genetik danışmanlık verilerek prenatal tanının önemi hakkında çiftler bilgilendirilmiştir. Bölgemizde 990 yılında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde prenatal tanı merkezi kurulmuştur. Tıbbi Biyokimya AD Moleküler ve Biyokimyasal Genetik Tanı İstasyonu Şubat 007 tarihinde 5 sayılı onay ile Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmıştır. Bu tanı istasyonunun alt yapı desteği DPT, TÜBİTAK ve BAP tarafından karşılanmıştır. This is because, carrier ratios of sickle cell anemia (Hb S), beta thalassemia, and alpha thalassemia encountered in Çukurova Region (Adana, Mersin, and Hatay) are 8.%, 3.7%, and 3.0%, respectively. World Health Organization suggests prenatal diagnosis to prevent birth of affected children. Until today, training studies on hemoglobinopathies were carried out, and blood samples were collected and analyzed for hemoglobinopathies for the students of high and equivalent schools of Mersin (Anamur, Silifke, and Tarsus), Adana (Karataş, and Havutlu), and Hatay (İskenderun, Antakya, and Reyhanlı) cities and their districts. These data were presented to the Ministry of Health and the premarital hemoglobinopathy screening studies have been stipulated in 4 provinces of our country. As a result of these screening studies, by providing genetic counseling, risk couples have been informed about the importance of prenatal diagnosis. In our region, prenatal diagnosis center was established in Cukurova University Medical School in 990. Molecular and Biochemical Genetic Diagnosis Station of Department of Medical Biochemistry has been licensed by the Ministry of Health with 5 numbered approval in February 007. The infrastructure of this diagnosis station is supported by DPT, TUBITAK, and BAP. Turk J Biochem, 06; 4 (S)

20 7-9 Nisan 06 KAHRAMANMARAŞ İLİNDE ALFA VE BETA TALASEMİ ALPHA AND BETA THALASSEMIA IN KAHRAMANMARAS PROVINCE Ergül Belge Kurutaş Ergul Belge Kurutas Sütçü İmam Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya AD, Kahramanmaraş Sutcu Imam University, Faculty of Medicine, Department of Biochemistry, Kahramanmaras Talasemi, hemoglobin molekülünün anormal oluşumu ile karakterize, otozomal resesif kalıtsal kan hastalığıdır. Talasemi sendromları oldukça geniş bir genetik yelpazeyi kapsar. Talasemiler sentezi bozulmuş olan globulin zincirine göre alfa, beta, gama, delta, deltabeta vb. talasemi olarak adlandırılırlar. En sık görülen tipleri alfa ve beta talasemidir. Dünya nüfusunun %3'ü beta talasemi taşıyıcısı, Güneybatı Asya'da nüfusun %5-0'u alfa talasemi taşıyıcısıdır. Beta-talasemi taşıyıcılığı oranı Türkiye genelinde ortalama %, olmakla birlikte, Türkiye'nin güneyindeki Çukurova ve çevresindeki bölgelerde bu oran %0'a kadar çıkmaktadır. Bu sayı farklı bölgelerde artmakta, taşıyıcılık sıklığı %3'e kadar yükselmektedir. Ülkemizde bu kadar yüksek sıklıkta bulunması sebebiyle evlenecek tüm çiftlere evlilik öncesi tarama yaptırması mecburi kılınmıştır. Akdeniz bölgesinde yer alan yerleşim birimlerinde beta talasemi taşıyıcılığı ile ilgili birçok çalışma yapılmıştır. Ancak nüfusu ile sosyoekonomik, kültürel ve coğra yerleşim açısından farklı bir öneme sahip olan Kahramanmaraş'ta hemoglobinopati ile ilgili moleküler düzeyde kapsamlı bir çalışma ve veri bulunmamaktadır. 00 yılında Yüreğir ve ark. random olarak 49 kişide tarama yapmışlar ve orak hücre anemisinin olmadığı ve beta talasemi taşıyıcılığının % 0,93 olarak tespit etmişlerdir. 003 yılında Canatan ve ark. evlilik öncesi taramada ElbistanKahramanmaraş'ta 09 kişi taranmış ve beta talasemi sıklığını % 0,90 olarak bulmuştur. Ocak 006-Ocak 009 yıllarında Guler ve ark. evlilik öncesi tarama çalışmasında 486 kişi taranmış, beta talasemi sıklığı %,8 ve orak hücre anemi sıklığı %0,4 bulmuştur. Biz Ocak 009 Aralık 05 tarihleri arasında talasemi ve orak hücre anemisi taşıyıcılığını saptamak amacıyla Kahramanmaraş ilinde retrospektif bir çalışma yaptık. Evlilik öncesi tarama uygulanan (n:06889) tüm çiftlerin sonuçları çalışma kapsamına alındı. Toplam 670 beta talasemi taşıyıcısı ve 34 Orak hücre anemisi taşıyıcısı saptandı ve taşıyıcılık oranları sırasıyla %,56 ve % 0,5 bulundu. Çiftlerin her ikisinde de beta talasemi taşıyıcılık oranı % 0,0 bulundu. Ayrıca, Kahramanmaraş ilinde, HbS, Hb D-Los Angeles HbC, HbE ve Hb 0 Arab olmak üzere beş farklı anormal hemoglobinler bulundu. Kahramanmaraş'ta ilk defa moleküler düzeyde adet BAP proje kapsamında alfa ve beta talasemi çalışması tarafımızdan yapıldı. Çalışmamızda alfa ve beta talasemi riski yüksek olan bölgeleri belirlemeyi ve prenatal tanıya yardımcı olmayı amaçladık. Biz random olarak 00 kişiyi taradık. Üç örnek beta talasemi olarak ve dokuz örnek ise demir eksikliği anemisi veya alfa talasemi taşıyıcısı olarak belirlendi. Örneklerimiz de 0.5 kb'lık (α-tal) ve 3.7 kb'lık (α-tal-) iki farklı gen delesyonu görüldü. Diğer BAP projemiz, KSÜ Tıp Turk J Biochem, 06; 4 (S) Thalassemia is a form of inherited autosomal recessive blood disorder characterized by abnormal formation of hemoglobin molecule. Thalassemia syndromes cover a wide range of genetics. According to the synthesis of globulin chains having deteriorated, they are called as alpha, beta, gamma, delta and deltabeta, etc. Alpha and beta thalassemia are the most common types of thalassemia. 3% of the world population are carrier of beta thalassemia, 5-0% of Southwest Asia population are carrier of alpha thalassemia. Although beta-thalassemia trait is the average rate of.% in overall Turkey, this rate is up to 0% in Cukurova and its the surrounding areas. This number is increasing in different regions, carrier frequency is as high as 3%. In our country, it has become compulsory taking out premarital screening for all couples to marry, since there are at such a high frequency. Many studies have been performed on beta thalassemia in settlement units in the Mediterranean region. However, there are no data on the molecular level and a comprehensive study about the hemoglobinopathies in Kahramanmaras. It has a population of.0.093, socio-economic, and cultural importance and having a different geographical location. Yuregir et al. (00) scanned as random on 49 person, and there was no sickle cell anemia and incidance of beta thalassemia trait was found to be 0.93%. Canatan et al. (003) scanned premarital screening 09 people in KahramanmarasElbistan- and they found incidance of beta thalassemia as 0.90%. Guler et al. screened in premarital screening in 486 people between January 006 and January 009 prevalence of beta-thalassemia and sickle cell anemia was found as.8%, 0.4%, respectively. We conducted a retrospective study to determine the carrier people with thalassemia and sickle cell anemia between January 009 and December 05. The results of all couples who applied for premarital screening (n=06889) were included the study. Thalassemia trait was detected in 670 subjects; hence the rate was determined to be.56 %. Sickle cell anemia trait was detected in 34 subjects; hence the rate was determined to be 0.5 %. Furthermore, carrier rate of both of couples was found as 0.0%. Furthermore, we found ve different abnormal hemoglobins in Kahramanmaras province, namely HbS, Hb D-Los Angeles, HbC, HbE and Hb 0 Arab. We performed two BAP projects at molecular level for the rst time in Kahramanmaras for alpha and beta thalassemia studies. This is the rst molecular study in Kahramanmaras region, we aimed to determine regions where the risk of alpha and beta thalassemia may be high and to aid prenatal diagnosis. We scanned in 00 people as random. Three samples were detected as beta thalassemia trait and nine

21 7-9 Nisan 06 Fakültesi Hastanesinde beta talasemi tedavisi gören hastalar ile onların anne-baba ve kardeşlerinde mutasyon tarama çalışmaları devam etmektedir. Anahtar Kelimeler: Alfa Talasemi, Beta Talasemi, Kahramanmaraş, Anormal Hemoglobinler Turk J Biochem, 06; 4 (S) were alpha thalassemia trait or iron de ciency anemia. Two different gene deletion 0.5kb (α-thal-) and 3.7 kb (α-thal-) were seen in our samples. The other BAP our projects, beta thalassemia mutation screening studies continues in patients treated with betathalassemia, in their parents and their siblings in KSU Medical Faculty Hospital. Key words: Alpha Thalassemia, Beta Thalassemia, Kahramanmaras, Abnormal Hemoglobins

22 7-9 Nisan 06 ÇOCUKLARDA BETA TALASEMİ KLİNİĞİ VE TANISI CLINICAL FINDINGS AND DIAGNOSIS OF BETA THALASSEMIA IN CHILDREN Can Acıpayam Can Acıpayam Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Anabilim Dalı, Kahramanmaraş Department of Pediatric Hematology and Oncology, Sutcu Imam University Faculty of Medical, Kahramanmaras Objective Beta-thalassemia is a microcytic hypochromic anemia that is a result of reducing synthesis of the hemoglobin beta chain. Beta-thalassemia Beta-thalassemias are caused by the reduced (beta+) or absent (beta0) synthesis in the beta globin gene on chromosome. Transmission is autosomal recessive; however, dominant mutations have also been reported. Three main forms have been described for beta thalassemia: Thalassemia major, thalassemia intermedia and thalassemia minor. Thalassemia majör is usually suspected by severe microcytic anemia, mild jaundice and hepatosplenomegaly in infants. The affected children need lifelong regular blood transfusions. Repeated blood transfussions result in iron overload, and chelation therapy is used to remove the excess iron in this situation. Bone marrow transplants can be curative for some children who have beta thalassemia major. In some circumstances, spleen removal may be required. Thalassemia intermedia appears with milder clinical findings at later ages, and may require episodic blood transfusions. The individuals with thalassemia intermedia may require splenectomy, folic acid supplementation, the treatment of extramedullary erythropoietic masses and leg ulcers, the prevention and therapy of thromboembolic events. Thalassemia traitis usually asymptomatic, but sometimes may has mild anemia. Beta-thalassemia trait has been reported to be % for Turkey, although it's rate increases up to 0% in some regions. Thalassemia major is characterized by reduced Hb level, MCV and MCH. Thalassemia intermedia is characterized by Hb level between 7 and 0 g/dl, MCV between 50 and 80 fl and MCH between 6 and 4 pg. Thalassemia minor is characterized by reduced MCV and MCH value, and increased Hb A level. RBC morphologic changes (microcytosis, hypochromia, anisocytosis, poikilocytosis), and erythroblasts is occurred in the affected individuals Conclusion Prognosis for individuals with beta-thalassemia has improved substantially in the last 0 years following recent medical advances in transfusion, iron chelation and bone marrow transplantation therapy. Keywords: Βeta-thalassemia, diagnosis, clinical findings Amaç Beta-talasemiler, hemoglobin beta zincirin hasarlı sentezi sonucu gelisen hipokrom mikrositer anemi ile karakterize bir hastalıktır. Beta Talasemi 0 Beta-talasemi, nolu kromozomda beta globulin geninde sentez yokluğu (Beta ) ve azlığı + (Beta ) sonucu meydana gelir. Genetik olarak otozomal resesif geçişli olduğu gibi, otozomal dominat geçişde rapor edilmiştir. Beta talasemi üç ana biçimde tanımlanmıştır: Talasemi major, talasemi intermedia ve talasemi minör. Talasemi majorden genellikle hepatosplenomegali, hafif sarılık ve şiddetli mikrositer anemi ile başvuran iki yaşından küçük bebeklerde şüphelenilir. Etkilenen çocuklar, düzenli olarak yaşamları boyunca kan transfüzyonuna ihtiyaç duyarlar. Transfüzyon bağımlı hastalarda, demir birikimi gelişebilir ve aşırı demir birikimini kaldırmak için şelasyon tedavisi gerektirir. Kemik iliği transplantasyonu bazı talasemi major hastaları için küratif olabilir. Bazı durumlarda, splenektomi gerekebilir. Talasemi intermedia benzer ancak daha hafif klinik bulgular ile daha geç yaşlarda başvurur ve epizodik kan transfüzyonu gerekebilir. Talasemi intermedialı bireylerde splenektomi, folik asit desteği, ekstrameduller eritropoetik kitle ve bacak ülserlerinin tedavisi, tromboembolik olayların önlenmesi ve tedavisi gerekebilir. Beta talasemi taşıyıcıları genellikle asemptomatik, fakat bazen hafif anemi olabilir. Betatalasemi taşıyıcılığı oranı Türkiye genelinde % olmakla birlikte, bu sayı Türkiye'nin bazı bölgelerde %0'a kadar çıkmaktadır. Talasemi majorde hemoglobin seviyesi, MCV ve MCH düşüktür. Talasemi intermediada hemoglobin 7-0 g/dl, MVC fl ve MCH 64 pg arasındadır. Talasemi minor de MCV ve MCH düşük, HbA seviyesi yüksekdir. Etkilenen birelerde eritrosit morfolojisinde değişiklik (mikrositoz, hipokromi, anizositoz, poikliositoz) ve eritroblastlar görülür. Sonuç Beta-talasemili bireylerde prognoz, transfüzyon, demir şelasyonu ve kemik iliği transplantasyonundaki yeni tıbbi gelişmeleri takiben son 0 yılda önemli ölçüde iyileşmiştir. Anahtar Kelimeler: Beta-talasemi, tanı, klinik bulgular Turk J Biochem, 06; 4 (S)