Işık Dönüştürücüler. Dedektörler Güneş Pilleri HSarı 1

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Işık Dönüştürücüler. Dedektörler Güneş Pilleri HSarı 1"

Transkript

1 Işık Döüştürücüler Deektörler Güeş Pilleri 2008 HSarı 1

2 Işık Döüştürücüler-İçerik Işık Deektörleri Işık Deektörleri-Geel Özellikler Fotoiletke Deektörler Fotoiyot Deektörler» - Fotoiyotlar» -i- Fotoiyotlar» Metal-Yarıiletke Fotoiyotlar Çığ Fotoeektörler Bat İçi Soğurmalı Fotoeektörler Güeş Pilleri» Fotovoltaik tki» Güeş Pil Tasarımı 2008 HSarı 2

3 Işık Algılayıcıları (FotoDeektörler) Isıl (Termal) FotoDeektörler Foto eerjisii ısıya çevirerek ölçüle eektörler. Bu tür eektörler, verimsiz, yavaş ve elektroik tekoloji ile tümleşemeiklerie otoelektroikte kullaılmazlar - Termoelektrik eektörler - Bolometre eektörler - Pyroelektrik eektörler Fotoelektrik Deektörler Fotoelektrik etkiye ayaarak geliştirile eektörlerir. İç fotoelektrik etkiye (metal yerie yarıiletke) ve yarıiletke tekolojisie ayaa bu eektörler, verimli, hızlı ve tümleştirilebilikleri içi fotoikte çok yaygı olarak kullaılır Bu erste saece Fotoelektrik Deektörler iceleecektir 2008 HSarı 3

4 Fotoeektörler Uygu şekile tasarlaa bir - eklemii üzerie geçe akım, ters gerilim altıa eklem üzerie üşe ışık şieti ile oratılı olarak moüle eilebilir. I I = I I qv / kt k ( e 1) o V>0, I >0 -V + - A -V çığ bölgesi V<0, I <0 -I -, -i-, metal-yarıiletke eektörler V>0, I <0 +V g o = 0 g o 0 III. Bölge (V<0, I <0 ) İki farklı I-V bölgesi: - Akımı gerilime bağımsız, otik şiet ile oratılı oluğu bölge - Akımı gerilimle üstel olarak arttığı bölge (çığ bölgesi) 2008 HSarı 4

5 Fotoeektörler V o (φ) R V o iç fotoelektrik etki (oluşe e- çifti içerie kalır) i o (φ) λ Φ (foto/s) g C λ φ V - eklemi fotoiyot moua (yüksek ters gerilim) çalıştırılır ( ev ) = 1.24 λ ( µm) Ölçülecek (Giri) Otik akı (φ) (foto/s) i Ölçüle (Çıktı) o ( φ) ( veya V ( φ)) o Duyarlılık Teki süresi 2008 HSarı Verimlilik Kazaç 5

6 V o =0 i = i + i = 0 et c f v rift Fotoeektörler if Tüketim bölgesie elektro-eşik çiftii oluşturulması esasıa ayalı ışık algılayıcılarıa Tüketim Bölgesi Işık Algılayıcıları (Deletio Layer Photoioe) olarak alaırılır i if i rift I i et = i ( φ) + i rift if L V o L i k c f v φ=0 φ 0 V o V Φ (foto/s) L V o L c f v i if i if i rift i et = + = i 0 iif karalık = i ( φ) + i 2008 HSarı 6 i et i k rift << i o ( φ) if

7 İeal Fotoeektör İeal eektör arametreleri elerir? P o i ( ) o φ A R V ( ) o φ Kazaç Teki süresi Duyarlılık(resosivity) P o i o (t) i o λ t (s) t (s) P o Otik siyal Deektör Deektör akımı 2008 HSarı 7

8 Işık Algılayıcılar (Deektörler)-Geel Özellikler Kuatum Verimliliği (Quatum fficiecy) Deektör Tekisi (Resosivity) Teki Süresi (Resose Time) Kazaç (Gai) Kazaç-Batgeişliği Çarımı (Gai-Bawith Prouct) Siyal-Gürültü Oraı (SNR) 2008 HSarı 8

9 Kuatum Verimliliği Kuatum verimliliği (η): Bir fotou, eektör akımıa katkıa buluacak elektro ve eşik çifti (e- çifti) oluşturma olasılığı Bire çok foto olması urumua foto akısı cisie taımlaırsa η=(elektro-eşik çifti ürete ışık akısı) / (eektöre gele tolam ışık akısı) η ı etkileye faktörler: - yüzey eerji urumları - bat aralığı (algaboyu) - serbest taşıyıcı soğurması - foo saçılması hv - Soğurma katsayısı α (λ) - Aktiv bölgee - Yüzey yasıması soğrulmayalar 2008 HSarı - Olasılık - Yüzey etkiler 9

10 Kuatum Verimliliği Kuatum Verimliliği hv η = (1 R)(1 e α ) ξ R=yasıtma katsayısı ξ=akıma katkı sağlaya elektro-eşik çifti oraı α=soğurma katsayısı 0 η 1 I o R (1 R) I o (1-R)I o I o α i o (1 R)(1 e α ) I o I = I (1 R)(1 e α ) o I = I (1 R)(1 e α ) soğurma=1 x x 2008 HSarı 10 o

11 Duyarlılık (Resosivity) Deektör evresie oluşa akım (i o ) ile eektör üzerie üşe otik güç (P) arasıaki katsayı R i o hν λ Φ (foto/s) P=hνφ (watt) Foto akısı Φ = Otik güç (Watt) P hν P = hν Φ (foto/s) Fotoları yarattığı elektro-eşik çiftlerie kayaklaa eektör evresie (ış evre) akım i ηep = ηeφ = hν İeal urum η=1 i = eφ ( ev ) = 1.24 λ ( µm) ηe i = P = ξ P hν ( Amer) P( Watt) = 2008 HSarı P = h = Öev-1: Duyarlılık Deektör Duyarlılığı ξ η ee algaboyu ν ile artar? i ηe λ Deektör Duyarlılığı ( ξ ) ξ = i

12 Kazaç Kazaç (G), bir fotou eektör evresie oluşturuğu tolam yük miktarı 1 foto 1 serbest yük eğil e Q kaar yük oluşturursa Q = Ge Kazaç G = Q e Q Q > < e e 1 foto 1 e- çifti 1 foto G e- çifti Kazaç: G >> 1 (çığ ışıkeektörler) G 1 (- fotoeektörler) Foto akısı Φ = P hν (foto/s) Kazaç cisie ış evree olaa akım i ηep = ηeφ = hν ηe i = ηqφ = G( ηeφ ) = G P hν Deektör Duyarlılığı 2008 HSarı 12 i ξ = G P

13 Teki Süresi Deektörlere teki süresi Geçiş zamaı gecikmesi RC zama sabiti Geçiş zamaı gecikmesi RC zama sabiti i o R V R x i(t) R eklem R eklem τ e =(-x)/v e 0 τ h =x/v h τ h = v h τ e = v e x t / RC ( ) = ioe τ t v h << v e x arttırmak tüketim bölgesii Öev-2: 2008 Ramo HSarı Geçiş zamaı gecikmesi τ = araltır 13 teoremi eir? v h i t C eklem R eklem τ RC Katkı atomlarıı arttırarak R eklem ireci üşürülebilir acak katkı atomlarıı = RC

14 Teki Süresi hv ifüzyo bölgesi sürükleme bölgesi hv ifüzyo bölgesi hv τ rift << τ if L τ h if=l /v h τ rift =/v L τ e if=l /v e L = elektro ifüzyo uzuluğu L = eşik ifüzyo uzuluğu Deektörlere teki zamaı I o I o Deektör t (s) 2008 HSarı t (s) 14

15 Sektral Duyarlılık λ > g λ > g R R i o i o Duyarlılık λ > g R ν g Frekas alt limit Frekas üst limit i o HSarı λ ( µ m) λ g ( µ m) = 15 ( ev ) g

16 Deektörler-Tasarım - eklemli fotoiyot P Tüketim bölgesi ve tarafıa λ 2εVo 1 1 = ( + ) q Na N 1/ eklemli fotoiyot α e η = 1 (1 + α L ) λ :10 16 cm -3 Yüksek elektro evigeliği 2008 HSarı 16 P + :10 19 cm -3 Tüketim bölgesi çoğulukla tarafıa Yüksek elektro evigeliği-> yüksek hız µ >> µ e α e i( φ) = qφ A(1 ) + i (1 + α L ) h k

17 Deektörler-Tasarım-2 P - eklemli fotoiyot λ Kısa tüketim bölgesi, kısa geçiş zamaı, hızlı eektör. Acak kısa tüketim bölgesi, soğrula fotoları alaıı küçülttüğüe kuatum verimliliğii azaltır - Tüketim bölgesii ışıa (if. uzuluğu içie) oluşa e- çiftleri (v if << v rift ) eektör teki süresii arttırır Kuatum verimliliğii arttırmak ve if. kayaklaa geçikmeleri azaltmak içi - ara bölgesie katkılamamış bir katma atarak foto soğurma alaı arttırılabilir -i- eklemli fotoiyot i λ 2008 HSarı 17 - Geiş tüketim bölgesi RC eğerii azaltır (teki süresi artar) - -i- iyotlar kuatum verimliliği ve teki süresi içi otimize eilebilir

18 Deektör Parametreleri Arasıaki İlişki Getirisi Götürüsü Geiş Tüketim Bölgesi Aşırı Katkılama Foto soğurması artar - Seri ireci azaltır - Teki süresii iyileştririr Teki süresii arttırır Tüketim bölgesii araltır, azala hacime olayı foto soğurması azalır Teki süresi Duyarlılık Kazaç Frekas Tekisi (frekas bataralığı-bw) G-BW=sabit 2008 HSarı 18

19 Yarıiletke Deektör Malzemeler λ g (µm) (I 1-x Ga x )(As 1-y P y ) Batiçi geçişli eektörler (Süerörgü Deektörler) λ ( µ m) = g 1.24 ( ev ) g IGaP AlGaP AlGaAs IGaAs GaSb GaSbAs Ge Si g (ev) ISb: 0.18 ev IAs IP GaAs AlAs GaP 2008 HSarı Kızılaltı Görüür Morötesi 19

20 Yarıiletke Deektör Çeşitleri Fotoiletke Deektörler - Fotoiyotlar -i- Fotoiyotlar Metal-Yarıiletke Fotoeektörler Çığ Fotoeektörler Dalga klavuzlu Fotoeektörler Bat İçi Soğurmalı Fotoeektörler 2008 HSarı 20

21 Fotoiletke Deektörler Uygu bir yarıiletke üzerie üşe foto, iletim baıa bir elektro, eğerlik baıa ise bir eşik oluşturur Oluşa elektro-eşik çiftleri taşıyıcı yoğuluğuu, olayısı ile iletkeliği (σ) arttırır Dış evree olaşa akım (veya evreye seri bağlı ireç üzerieki gerilim) foto akısıa bağlı olarak eğişir V o (φ) σ(φ) R i o (φ) λ Φ (foto/s) 2008 HSarı 21

22 Birim hacim başıa e- çifti oluşma oraı (r) = fazlalık elektro yoğuluğu τ = Fazlalık taşıyıcıları birleşme ömrü (1/s) /τ = fazlalık elektroları azalma oraı σ = q( µ + µ ) Fotoiletke Deektörler v h << v e Akım e h Kazaç τ e fototaşıyıcı ömrü 2008 HSarı 22 G τ τ e r φ = η A Dege urumua e- oluşma ve birleşme oraları eşit olacaktır, elektro yoğuluğu Φ (foto/s) hv R e e i o (φ) v e v h yarıiletke A τ e = v e v = µ τ h = v elektro geçiş zamaı: τ e v h = µ h h elektro geçiş zamaı iletkelikteki artış σ = e ( µ + µ ) ητ σ = e ( µ e + µ h) φ A i ητφ = A (Kazaç η=1) i = AJ = A( σ ) e ητ i = ( vh + ve ) φ A i = eη τ φ e = eη Gφ h

23 Fotoiletke Deektörler i = eη Gφ Kazaç G = τ τ e yarıiletke yalıtka Kazaç ( τ < τ e) G 1 ( τ > τ ) G 1 e v e =10 7 cm/s τ e =10-8 s τ=10-13 s Fotoiletke eektör yaısı Tiik Kazaç G= < 10 6 Sektral Duyarlılık Duyarlılık λ ( µ m) λ ( µ m) = g 1.24 ( ev ) g g ν 2008 HSarı 23

24 - FotoDeektörler - eklemii I-V grafiğii III. bölgesie akım (üşük gerilim eğerlerie) gerilime bağımsız, fakat akım, ışık şieti ile oratılıır V o (φ) i φ = i e i φ qv / kt ( ) k ( 1) o ( ) I R i o (φ) g o =0 g 1 g 2 g 3 -V V g 3 >g 2 >g 1 λ φ Tüketim bölgesie elektro-eşik çiftii oluşturulması esasıa ayalı ışık algılayıcılarıa Tüketim Bölgesi Işık Algılayıcıları (Deletio Layer Photoioe) Yaı ters besleerek çalıştırılır: - Yüksek ters gerilim, tüketim bölgesie güçlü elektrik ala oluşturuğua taşıyıcı sürükleme hızı artar (olayısı ile teki süresi iyileştirilir). Ayrıca tüketim bölgesii geişliği artacağıa kaasitif etkiler e azalır (olayısı ile teki süresi iyileştirilmiş olur) -Ters gerilimle tüketim bölgesi geişleiğie aha geiş bir alaa fotolar soğrulur 2008 HSarı Kazaç 1 24

25 - FotoDeektörler hv ifüzyo bölgesi sürükleme bölgesi hv ifüzyo bölgesi hv τ rift << τ if L τ h if=l /v h τ rift =/v L τ e if=l /v e Teki süresi: -Tüketim bölgesieki güçlü yaısal elektrik alaa olayı bu bölgeeki taşıyıcıları hareketi hızlı oluğua fotoiletkelere göre teki süresi aha iyiir -Tüketim bölgesii ışıa oluşturula e- çiftlerii ifüzyo yolu ile hareketi uzu zama alacağıa bu teki süresii olumsuz etkiler - - yaı yerie -i- yaıaki iyotlar kullaılarak teki süresi aha a iyileştirilebilir 2008 HSarı 25

26 -i- Fotoeektörler - yaı arasıa katkılamamış bir katma koarak tüketim bölgesii geişliği kotrollü olarak geişletilir. V o (φ) R λ φ i o (φ) i-bölgesi (saf bölge, itrisic): katkılamamış bölge (veya çok az katkılı) i Uygulaa ters gerilim tümüyle i-bölgesie görülür Fazlalık taşıyıcılarıı yarı ömrü yeterice uzu ise oluşa elektro-eşik çifti - ve -bölgelerie ulaşarak tolaır -i- yaıı üstülükleri: -Tüketim bölgesi çok geiş oluğua aha fazla foto tolaır -Tüketim bölgesii kalılığı kotrol eilebilir -Geiş tüketim bölgesi, küçük C, küçük RC sabiti, yüksek teki süresi - ikosaiye (s) teki süresi 2008 HSarı Kazaç 1 26

27 Schottky gelli FotoDeektörler Malzeme metal Yarıiletke (-tii) Bat Yaısı Φ w Φ S w χ boşluk C F F V - veya -tii yarıiletke üzerie metal Metal-Yarıiletke (Schottky)Yaı metal yarıiletke Φ w -χ C F V 2008 HSarı 27

28 Schottky gelli FotoDeektörler Çok ice (otik geçirge) metal--tii (veya -tii) yarıiletke tüketim bölgesi Φ w -χ Üstülükleri metal yarıiletke C F V Her yarıiletke veya -tii katkılaamaığı içi bazı yarıiletkelere - eklemli eektör yamak zorur Tüketim bölgesi heme yüzeye başlaığı içi yüzey birleşmeleri miimumur (yüksek η) (Bu sebete yüksek eerjili (UV) fotoları algılamasıa üstülükleri varır) Metale olayı ireç küçük oluğua RC zama sabiti küçük olayısı ile yüksek teki süresi ( 100 GHz) erji hv Φ w -χ 2008 HSarı 28

29 Dalga Klavuzu Fotoeektörler Normal eektöre ışık - eklemie ik oğrultua gelir. L R λ + λ R i o α e i( φ) = qφ A(1 ) + i (1 + α L ) α e η = 1 (1 + α L ) k i( φ) = qφ A(1 e α L ) Dalgaklavuzu şeklie yaıla eektörlere ışık ekleme aralel gelir αl >>1 yaılabilir η=1 - ve L birbirie bağımsız olarak ayarlaabilir Kazaç HSarı 29

30 Çığ Fotoeektörler (Avalace Photoeectors) Düşük seviyeeki ışık siyallerii algılamak içi çığ ışık algılayıcıları (avalache hotoeector) kullaılır Tüketim bölgesi algılayıcılarıa kazaç e fazla 1 olurke çığ algılayıcılara bu sayı çok büyük olabilir g o = 0 g o 0 I -V i k +V Çığ fotoeektör yaısı i k çığ i o V i o çığ i i k = Karalık akım -I i o = Işık oluğu urumaki akım Öev-3: Ne zama Zeer e 2008 zama HSarı çığ 30 etkisi?

31 Çığ Işıkalgılayıcılar (Avalace Photoeectors) V R i e Ε imact ioizatio α h : birim uzuluk başıa eşik iyoizasyo olasılığı α e : birim uzuluk başıa elektro iyoizasyo olasılığ 1/α e : çarışmalar arası ortalama uzaklık Çığ fotoeektörler αh κ = α e İle karakterize eilirler κ = 0 Çığ etkisi elektrolarla i x κ = Çığ etkisi eşiklerle 2008 HSarı 31

32 Çığ Işıkeektörleri Çığ etkisii hem elektrolarla hem e eşiklerle bir araa oluşturulmasıistnmz: - Zama kaybıa - Gürültü artışıa - Çığ kırılmasıa ee olur Bu etkileri azaltmak içi eektör tasarımı saece bir taşıyıcıya göre yaılır [κ=0 (elektrolarla) veya κ= (eşiklerle)] Ayrıca fotoları soğruluğu ve ivmeleirilikleri bölgeler e farklı tutulur. Heteroyaılarla oluştırılmuş çığ ışık eektörü V R g C V V=0 C = g + i + + Çığ bölgesi Soğurma bölgesi 2008 HSarı V

33 Çığ Işıkeektörleri Kazaç i o () i o (0) i( x) = α i( x) x e i( x) = i e α x e o Tek bir taşıyıcı (öreği elektro) kazaç (G) G e α e = Her iki taşıyıcı oluğu uruma kazaç (G) 1 κ κ = 1 G = e (1 κ ) αe k αh κ = α e 1 κ = 1 G = α 1 e 2008 HSarı 33

34 Heteroyaılı - Fotoeektörler itaksiyel büyütme ile yüzey urumları azaltılır λ=1.55 mµ Soğurma yok (ecere) Soğrulma bölgesi + -IP -IP - -I 0.53 Ga 0.47 As + -IP g =1.35 ev g =0.75 ev 2008 HSarı 34

35 Heteroyaılı Çığ Fotoeektörler I 0.53 Ga 0.47 As, IP alttaş üzerie sorusuz olarak büyütülebilir λ=1.55 mµ Soğurma yok (ecere) Çığ bölgesi Soğrulma bölgesi + -IP -IP - -I 0.53 Ga 0.47 As g =1.35 ev g =0.75 ev 2008 HSarı 35

36 Bat İçi Soğurmalı (Süer Örgülü) FotoDeektörler Normal eektörlere e- oluşumu iletim ve eğerlik baı arasıa olur Yarıiletke süerörgüler (GaAs/GaAlAs) kullaılarak kızılaltı bölgee çok hızlı eektörler yaılabilir Uygu şekile oluşturula kuatum çukurlarıa uyarmalar iletim baıa kuatalı eerji seviyeleri arasıa a olabilir C ν = C C ( 2 1 ) h 2 1 fotoakım Üstülükleri - Uzu alga boylarıı algılama - Yüksek teki süresi eğerlik baı alaşılırlık içi gösterilmemiştir! 140 Å 70 Å λ=10.3 µm 70 Å GaAs :10 18 cm Å Al 0.36 Ga 0.64 As R=2 9V besleme GaAlAs GaAs GaAlAs GaAs GaAlAs GaAs GaAlAs GaAs GaAlAs Olumsuzlukları -Karalık akım büyük (tüelleme ile geçe 1 -> 2 elektrolar) 2008 HSarı çift

37 Katmalı FotoDiyotlar Farklı bat aralığıa sahi yarıiletkeler uygu şekile biraraya getirilerek sektral tekisi arttırılabilir GaAs GaAlAs GaAs IAs C C V Tek katmalı - eektör V Çok katmalı - eektör uyarlılık BW homo BW hetero Üstülükleri -Geiş frekas bataralığı (BW) -Yüksek verimlilik Olumsuzlukları - Üretimi ahalı AlGaAs/GaAs/IAs GaAs 2008 HSarı λ 37

38 Güeş Pilleri 2008 HSarı 38

39 Yarıiletke klemleri Otoelektroik Uygulamaları Işık altıa - eklemi üzerie oluşa gerilim ve akım ters yölü olur, yai eklem emk (elektromotor kuvvet) gibi, başka bir ifae ile il gibi avraır. g o =0 g o 0 I V>0, I >0 -V V<0, I <0 +V IV. Bölge (V>0, I <0 ): Güeş Pilleri -I V>0, I <0 - + A 2008 HSarı 39

40 Güeş Pilleri Uygu bir - eklemi I-V eğrisii V. bölgesie çalıştırılırsa eklem üzerie gele ışığı oluşturacağı elektro-eşik çifti tolaarak ış evreye elektriksel güç sağlayabilir. Bua fotovoltaik etki eir I o >0 I I g - V g + i o =0 I g V g V Fotovoltik (PV) etki i o >0 lektro-eşik çiftii yaratılması ile - eklemii uçları arasıa oluşacak ola gerilim kullaıla yarıiletke malzemei bat aralığıa aha üşük olur (Öreği Si e bu gerilim < 1 V) Akım ise ayılatıla yüzeye bağlıır. 1 cm 3 lik ala içi ma arasıa eğişir Gerilim üşük oluğua yüksek güç ele etmek içi büyük yüzey alaları kullamak gerekmekteir Güeş sektrumuaki bütü algaboylarıı eklem tarafıa soğrulması arzulaır Siliko, ucuz oluşua olayı güeş illerie yaygıca kullaılmaktaır 2008 HSarı 40

41 Güeş Pilleri-2 Güeş illerii verimliliği: (oluşturula e-h sayısı) / (gele foto sayısı) I o =0 I I o >0 V m V oc V I sc - + I m I sc V oc = Açık evre gerilimi I sc = Kısa evre akımı V oc eklemii yüzey alaıa eklemleri irecie bağlı Yarıiletke malzemei bat aralığıa ve katkılamaya bağlı V m - V m = klem üzerie oluşa maksimum gerilimi I m = Devree olaşa maksimum akım I m + ImVm 2008 HSarı Dolum Faktörü (Fill Factor) FF = 41 I V sc oc

42 Güeş Pilleri-Tasarım Güeş Pili Tasarımı a) Gele güeş ışığıı e etki şekile elektrik eerjisie (elektro-eşik çiftie) çevirebilme özelliği (hv g ) b) Otik güçte maksimum erecee fayalamak içi güeş ilii geiş yüzeye sahi eklem alaı olmalıır a) hv > g c) Oluşacak elektro-eşik çiftlerii eklem bölgesie ulaşması maksimum olacak şekile ayarlamalıır ( <L ) g b) A c) < L 2008 HSarı 42

43 Güeş Pilleri-Tasarım Güeş Pili Tasarımı (Devam) ) Yüzey yasımasıı azaltacak ve taşıyıcıları yüzeye birleşmesii azaltacak yasıtma öleyici kalama ile kalamalıır e) Oluşa elektro-eşik çiftlerii tekrara birleşmee tolayacak uçları (elektrotları) uygu yerleştirilmesi f) - bölgelerie güç kaybıı e aza olabilmesi içi çok küçük irece sahi olmalıır Yasıtma öleyici kalama ) e, f) hv > g Üstte görüüş 2008 HSarı 43 hv > g Metal kotak

44 Güeş Pilleri-Malzemeler Güeş illerie bat yaısı oğrua ve olaylı bat yaısıa sahi malzemeler kullaılabilir Kristal yaıya sahi malzemelere verim yüksektir acak maliyet artar Güeş illerii yaımıa kullaıla e yaygı malzeme Silisyumur (Si) Güeş illerie kullaıla siliko, sıcaklıkla verimliliği üştüğü içi buu yerie yüksek sıcaklıklara verimliliği aha iyi ola bileşik yarıiletkeler kullaılmaktaır Öreği GaAs-GaAlAs heteroyaılı güeş illeri yüksek verimliliğe ve yüksek sıcaklıklara çalışabilme özelliğie sahitir Acak GaAs-GaAlAs heteroyaıları üretimi ahalıır 2008 HSarı 44

45 Güeş Pilleri-Malzemeler Güeş illerie bat yaısı oğrua ve olaylı bat yaısıa sahi malzemeler kullaılabilir Kristal yaıya sahi malzemelere verim yüksektir acak maliyet artar Güeş illerii yaımıa kullaıla e yaygı malzeme Silisyumur (Si) Malzeme Teorik verim (%) Pratik verim (%) Bat aralığı (ev) Silisyum (kristal) Silisyum (oli-kristal) Silisyum (amorf) GaAs CTe CuISe 2 -(CIS) (Bakır iiyumiseleie) Cu 2 O (Bakır-2 oksit) HSarı 45

16. Ders Optoelektronik Devre Elemanları-II

16. Ders Optoelektronik Devre Elemanları-II 16. Drs Otolktroik Dvr lmaları-ii P o A R i ( ) o φ V ( ) o φ 1 Bu bölümü bitiriğiiz, Işık algılayıcıları (ktörlr) gl özlliklri, Dktör aramtrlri, Dktör tki sürsi, kazaç, vrim, -, -i- fotoiyot, çığ fotoiyot,

Detaylı

10.Hafta. Optoelektronik HSarı 1

10.Hafta. Optoelektronik HSarı 1 10.Hafta Otoelektroik 008 HSarı 1 Ders İçeriği Otoelektroik Yarıiletke Malzemeler klemlerii Otoelektroik Ugulamaları Güeş Pilleri Işık Dedektörleri Işık Diotları Işık Yaa Otoelektroik Devre lemaları LD

Detaylı

FM561 Optoelektronik. Yarıiletken Fiziği

FM561 Optoelektronik. Yarıiletken Fiziği FM561 Optoelektroik Yarıiletke Fiziği Yarıiletke Optoelektroik Devre lemaları 005 HSarı 1 Optoelektroik Devre lemaları Optoelektroik Yarıiletke Malzemeler Optoelektroik Malzeme Üretim Tekolojisi p- klemlerii

Detaylı

Işıkta Girişim. Test 1 Çözüm. 3. fant. m dir. Young deneyinde saçak genişliği Dx = L d. P ve A 0

Işıkta Girişim. Test 1 Çözüm. 3. fant. m dir. Young deneyinde saçak genişliği Dx = L d. P ve A 0 37 Işıkta Girişi 1 Test 1 Çözü 3. 1. kayağı tek yarık pere A 1 x kayağı x y Youg eeyie saçak geişliği Dx = ir. 2. Tek yarıkta saçak geişliği Dx = ir. Bu bağıtıya göre, yarık geişliği ile saçak geişliği

Detaylı

Dalgalarda Kırınım ve Girişim. Test 1 Çözüm. 3. fant. m dir. Young deneyinde saçak genişliği Dx = L d. P ve A 0

Dalgalarda Kırınım ve Girişim. Test 1 Çözüm. 3. fant. m dir. Young deneyinde saçak genişliği Dx = L d. P ve A 0 34 Dalgalara Kırıı ve Girişi Test Çözü 3.. kayağı tek yarık pere A x kayağı x y Youg eeyie saçak geişliği Dx = ir.. Tek yarıkta saçak geişliği Dx = ir. Bu bağıtıya göre, yarık geişliği ile saçak geişliği

Detaylı

x 2$, X nın bir tahminidir. Bu durumda x ile X arasındaki farka bu örnek için örnekleme hatası x nın örnekleme hatasıdır. X = x - (örnekleme hatası)

x 2$, X nın bir tahminidir. Bu durumda x ile X arasındaki farka bu örnek için örnekleme hatası x nın örnekleme hatasıdır. X = x - (örnekleme hatası) 4 ÖRNEKLEME HATASI 4.1 Duyarlılık 4. Güveilirik 4.3 Örek hacmi ve uyarlılık arasıaki ilişki 4.4 Örek hacmi ve göreceli terimler ile uyarlılık arasıaki ilişki 4.5 Hata kareler ortalaması Örekte ele eile

Detaylı

Yarıiletken Optoelektronik Devre Elemanları. 2008 HSarı 1

Yarıiletken Optoelektronik Devre Elemanları. 2008 HSarı 1 Yarıiletken Otoelektronik Devre Elemanları 2008 HSarı 1 Otoelektronik Devre Elemanları -n Eklemlerinin Otoelektronik Uygulamaları Işık Üreteçler» Işık Yayan Diyotlar (LED)» Lazerler Işık Dönüştürücüler»

Detaylı

Yarıiletken Optoelektronik Devre Elemanları. 2008 HSarı 1

Yarıiletken Optoelektronik Devre Elemanları. 2008 HSarı 1 Yarıiletken Optoelektronik Devre Elemanları 2008 HSarı 1 Optoelektronik Devre Elemanları p-n Eklemlerinin Optoelektronik Uygulamaları Işık Üreteçler» Işık Yayan Diyotlar (LED)» Lazerler Işık Dönüştürücüler»

Detaylı

VII. BÖLÜM ELEKTROSTATİK ENERJİ

VII. BÖLÜM ELEKTROSTATİK ENERJİ 114 VII. BÖLÜM ELEKTROSTATİK ENERJİ 7.1 ELEKTROSTATİK ALANIN ENERJİSİ Elektrik alaıı bir potasiyel eerjiye sahip oluğuu ve bu potasiyel eerjii elektrikle yüklü cisimler üzerie keisii gösteriğii biliyoruz.

Detaylı

13. Ders Yarıiletkenlerin Optik Özellikleri

13. Ders Yarıiletkenlerin Optik Özellikleri 13. Ders Yarıiletkenlerin Optik Özellikleri E(k) E(k) k k 1 Bu bölümü bitirdiğinizde, Optik soğurma, Optik geçişler, Lüminesans, Fotoiletkenlik, Eksiton, Kuantum Stark etkisi konularında bilgi sahibi olacaksınız.

Detaylı

FZM450 Elektro-Optik. 8.Hafta

FZM450 Elektro-Optik. 8.Hafta FZM450 Elektro-Optik 8.Hafta Elektro-Optik 008 HSarı 1 8. Hafta Ders İçeriği Elektro-Optik Elektro-optik Etki Pockel Etkisi Kerr Etkisi Diğer Optik Etkiler Akusto-Optik Etki Mağeto-Optik Etki 008 HSarı

Detaylı

ÖRNEKTİR. Uyarı! ertansinansahin.com A) 1 2 B) 2 3. İletkenlik

ÖRNEKTİR. Uyarı! ertansinansahin.com A) 1 2 B) 2 3. İletkenlik Elektrik kımı ve Devreleri Elektrik akımı Potansiyel fark (gerilim) Yüklü küreler arasınaki yük alışverişini, sıvı seviyelerinin farklı oluğu kaplaraki sıvı akışıyla kıyaslayalım. Yüksek potansiyel ve

Detaylı

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV)

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV) BÖLÜM 2. FOTOOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (P) Fotovoltaik Etki: Fotovoltaik etki birbirinden farklı iki malzemenin ortak temas bölgesinin (common junction) foton radyasyonu ile aydınlatılması durumunda

Detaylı

Fotovoltaik Teknoloji

Fotovoltaik Teknoloji Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 4: Fotovoltaik Teknolojinin Temelleri Fotovoltaik Hücre Fotovoltaik Etki Yarıiletken Fiziğin Temelleri Atomik Yapı Enerji Bandı Diyagramı Kristal Yapı Elektron-Boşluk Çiftleri

Detaylı

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY Y. Doç. Dr. Nur BEKİROĞLU Y. Doç. Dr. Zehra YUMURTACI İ ç e r i k Genel bilgi ve çalışma ilkesi Güneş pili tipleri Güneş pilinin elektriksel

Detaylı

Atom Kavramının Tarihsel Gelişimi. Test 1 in Çözümleri. 1. n: yörünge numarası. Z: atom numarası. Yörünge yarıçapı; r n. = (0,53Å) n 2.

Atom Kavramının Tarihsel Gelişimi. Test 1 in Çözümleri. 1. n: yörünge numarası. Z: atom numarası. Yörünge yarıçapı; r n. = (0,53Å) n 2. 6 Atom Kavramıı Tarihsel Gelişimi Test i Çözümleri. : yörüge umarası : atom umarası Yörüge yarıçapı; r = (,5Å) Toplam eerji; E =,6 ev Açısal mometum; L = h r dir. Bohr atom modelie göre H atomuu. eerji

Detaylı

1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar. Konunun Özeti

1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar. Konunun Özeti Elektronik Devreler 1. Diyot Çeşitleri ve Yapıları 1.1 Giriş 1.2 Zener Diyotlar 1.3 Işık Yayan Diyotlar (LED) 1.4 Fotodiyotlar Konunun Özeti * Diyotlar yapım tekniğine bağlı olarak; Nokta temaslı diyotlar,

Detaylı

3-Şekil bakımından kararlı ve sarsıntıya dayanıklı olması. 4-Işık renginin mümkün oldukça güneş ışığına yakın olması

3-Şekil bakımından kararlı ve sarsıntıya dayanıklı olması. 4-Işık renginin mümkün oldukça güneş ışığına yakın olması Işık Kayakları Geel olarak ışık kayaklarıda ş özellikler araır. 1-Etkilik faktörüü büyük olması 2-Ömrüü z olması 3-Şekil bakımıda kararlı ve sarsıtıya dayaıklı olması 4-Işık regii mümkü oldkça güeş ışığıa

Detaylı

Yarıiletken Fiziği: Elektronik ve Optik Özellikler HSarı 1

Yarıiletken Fiziği: Elektronik ve Optik Özellikler HSarı 1 Yarıiletken Fiziği: lektronik ve Optik Özellikler 2008 HSarı 1 Ders İçeriği lektronik Özellikler Yarıiletken, İletken, Yalıtkan nerji Bantları Katkılama Yarıiletken İstatistiği Optik Özellikler Optik Soğurma

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 5. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 5. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 5. HAFTA İçindekiler 3. Nesil Güneş Pilleri Çok eklemli (tandem) güneş pilleri Kuantum parçacık güneş pilleri Organik Güneş

Detaylı

Atomlar, dış yörüngedeki elektron sayısını "tamamlamak" üzere, aşağıdaki iki yoldan biri ile bileşik oluştururlar:

Atomlar, dış yörüngedeki elektron sayısını tamamlamak üzere, aşağıdaki iki yoldan biri ile bileşik oluştururlar: ATOMUN YAPISI VE BAĞLAR Atomun en dış yörüngesinde dönen elektronlara valans elektronlara adi verilir (valance: bağ değer). Bir atomun en dış yörüngesinde 8'e yakın sayıda elektron varsa, örnek klor: diğer

Detaylı

12. Ders Yarıiletkenlerin Elektronik Özellikleri

12. Ders Yarıiletkenlerin Elektronik Özellikleri 12. Ders Yarıiletkenlerin lektronik Özellikleri T > 0 o K c d v 1 Bu bölümü bitirdiğinizde, Yalıtkan, yarıiletken, iletken, Doğrudan (direk) ve dolaylı (indirek) bant aralığı, tkin kütle, devingenlik,

Detaylı

KRİSTAL KUSURLARI BÖLÜM 3. Bağlar + Kristal yapısı + Kusurlar. Özellikler. Kusurlar malzeme özelliğini önemli ölçüde etkiler.

KRİSTAL KUSURLARI BÖLÜM 3. Bağlar + Kristal yapısı + Kusurlar. Özellikler. Kusurlar malzeme özelliğini önemli ölçüde etkiler. KRİSTAL KUSURLARI Bağlar + Kristal yapısı + Kusurlar Özellikler Kusurlar malzeme özelliğini önemli ölçüde etkiler. 2 1 Yarıiletken alttaş üretiminde kullanılan silikon kristalleri neden belli ölçüde fosfor

Detaylı

Dr. Fatih AY. Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr

Dr. Fatih AY. Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr Dr. Fatih AY Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr Güneş Pillerinin Yapısı ve Elektrik Üretimi Güneş Pillerinin Yapımında Kullanılan Malzemeler Güneş Pilleri ve Güç Sistemleri PV Sistemleri Yardımcı

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 4. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 4. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 4. HAFTA İçindekiler 2. Nesil Güneş Pilleri İnce Tabaka Amorf Silikon (A-Si:H) Güneş Hücreleri Cdte Ve Cuınse2 ("CIS") Temelli

Detaylı

Miller genellikle dönerek moment ve hareket ileten dairesel kesitli makina elemanlarıdır. Buralmaya veya burulma ile birlikte eğilmeye zorlanırlar.

Miller genellikle dönerek moment ve hareket ileten dairesel kesitli makina elemanlarıdır. Buralmaya veya burulma ile birlikte eğilmeye zorlanırlar. BÖLÜM.1 Taımlar ve Sııflaırma Miller geellikle öerek momet ve hareket ilete airesel kesitli makia elemalarıır. Buralmaya veya burulma ile birlikte eğilmeye zorlaırlar. Akslar: Saece yük taşıya ve bu eele

Detaylı

Atom Kavramının Tarihsel Gelişimi. Test 1 in Çözümleri. 1. n: yörünge numarası. Z: atom numarası. Yörünge yarıçapı; r n. = (0,53Å) n 2.

Atom Kavramının Tarihsel Gelişimi. Test 1 in Çözümleri. 1. n: yörünge numarası. Z: atom numarası. Yörünge yarıçapı; r n. = (0,53Å) n 2. 39 Atom Kavramıı Tarihsel Gelişimi 1 Test 1 i Çözümleri 4. 1. : yörüge umarası : atom umarası Yörüge yarıçapı; r = (,53Å) Toplam eerji; E = 13,6 ev Açısal mometum; L = h r dir. Bohr atom modelie göre H

Detaylı

vor vsu n Sini 2 = n 12 = sabit ; Sinr n1 Sini n = Sinr Sinr = Sini

vor vsu n Sini 2 = n 12 = sabit ; Sinr n1 Sini n = Sinr Sinr = Sini KIRILMALAR Gülük hayatta çok sık rastladığımız ve gözlemlediğimiz bir olaydır kırılma. Bir su kuyusua baktığımız zama kuyuu dibii daha yakıda görürüz. Çay bardağıdaki kaşığı bardak içideyke kırık gibi

Detaylı

Yarıiletken Yapılar HSarı 1

Yarıiletken Yapılar HSarı 1 Yarıiletken Yapılar 2008 HSarı 1 Ders İçeriği Yarıiletken klemler» Homo eklemler» Hetero eklemler Optoelektronik Malzemeler Optoelektronik Üretim teknolojisi 2008 HSarı 2 Kaynaklar: 1) Solid State lectronics

Detaylı

Titreşim Sistemlerinin Modellenmesi : Matematik Model

Titreşim Sistemlerinin Modellenmesi : Matematik Model Tireşim Sisemlerii Moellemesi : Maemaik Moel Müheislik sisemleri ile ilgili ireşim aalizlerii gerçekleşirme içi öcelikle sisem serbeslik erecelerii yapılacak ireşim aalizi ile uyumlu olarak emsil eecek

Detaylı

11. SINIF SORU BANKASI

11. SINIF SORU BANKASI . SINIF SORU BANKASI. ÜNİTE: ELEKTRİK E MANYETİZMA. Konu TEST ÇÖZÜMLERİ Düzgün Elektrik Alan e Sığa TEST in Çözümleri. L Şekil II e, tan b E mg mg...( ) () e () bağıntılarının sağ taraflarını eşitlersek;

Detaylı

İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ

İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ İ. T. Ü İ N Ş A A T F A K Ü L T E S İ - H İ D R O L İ K D E R S İ BOYUT ANALİZİ (Buckingham) teoremini tanımlayınız. Temel (esas) büyüklük ve temel (esas) boyut ne emektir? Açıklayınız. Bir akışkanlar

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 8. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 8. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 8. HAFTA İçindekiler Fotovoltaik Sistemlerde Elektrik Oluşumu Fotovoltaik Sistemlerde Elektrik Üretimi Üstünlükleri Fotovoltaik

Detaylı

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin 4/16/013 Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyası içi Tahmi Kitle ve Öreklem Öreklem Dağılımı Nokta Tahmii Tahmi Edicileri Özellikleri Kitle ortalaması içi Aralık Tahmii Kitle Stadart Sapması içi Aralık Tahmii

Detaylı

ve yanlış olan yokluk hipotezini reddetmeme (II. tip hata) olasılığı (β)

ve yanlış olan yokluk hipotezini reddetmeme (II. tip hata) olasılığı (β) . Gİİ Kliik araştırmalara öreklem büyüklüğüü belirlemesi kliik protokolü öemli bir parçasıır. Öreklem büyüklüğü gerekee çok büyük ola bir çalışmaa araştırma solamaa araştırma amacıa ulaşmış ve bazı eey

Detaylı

KMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1

KMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 IŞINIMLA ISI İLETİMİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isıl ışınımla gerçekleşen ısı transferinin gözlenmesi, ters kare ve Stefan- Boltzmann kanunlarının ispatlanması.

Detaylı

Yrd.Doç.Dr.İstem Köymen KESER

Yrd.Doç.Dr.İstem Köymen KESER Yr.Doç.Dr.İstem Köyme KESER Güve Aralıkları Ortalama yaa iki ortalama farkı içi biliiyor bilimiyor 30

Detaylı

Fotovoltaik Teknoloji

Fotovoltaik Teknoloji Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 5: Fotovoltaik Hücre Karakteristikleri Fotovoltaik Hücrede Enerji Dönüşümü Fotovoltaik Hücre Parametreleri I-V İlişkisi Yük Çizgisi Kısa Devre Akımı Açık Devre Voltajı MPP (Maximum

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 3. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 3. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 3. HAFTA İçindekiler 1.Nesil Güneş Pilleri Tek Kristalli Güneş Pilleri Çok Kristalli Güneş Pilleri 1. Tek Kristal Silisyum Güneş

Detaylı

BÖLÜM 8 ALAN ETKİLİ TRANSİSTÖRLER (JFET) Konular:

BÖLÜM 8 ALAN ETKİLİ TRANSİSTÖRLER (JFET) Konular: ALAN ETKİLİ TRANİTÖRLER (JFET) BÖLÜM 8 8 Koular: 8.1 Ala Etkili Joksiyo Trasistör (JFET) 8. JFET Karakteristikleri ve Parametreleri 8.3 JFET i Polarmaladırılması 8.4 MOFET 8.5 MOFET i Karakteristikleri

Detaylı

Döküm Prensipleri. Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar. İstanbul Üniversitesi

Döküm Prensipleri. Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar. İstanbul Üniversitesi Döküm Prensipleri Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar BeslemeKriterleri Darcy Kanunu DökümdeDarcy Kanunu KRİTİK KATI ORANI Alaşım Kritik KatıOranı Çelikler % 35 50 Alaşımlı çelikler % 45 Alüminyum alaşımları

Detaylı

Yarıiletken Yapılar. 2009 HSarı 1

Yarıiletken Yapılar. 2009 HSarı 1 Yarıiletken Yapılar 2009 HSarı 1 Ders İçeriği Yarıiletken klemler» Homo klemler» Hetero klemler Optoelektronik Malzemeler Optoelektronik Üretim Teknolojisi 2009 HSarı 2 Kaynaklar: 1) Solid State lectronics

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ

GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ DENEY 1 GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ YENİLEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUAR YRD. DOÇ. DR. BEDRİ KEKEZOĞLU DENEY 1 GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ 1. GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ Dünyamızın en büyük enerji kaynağı olan

Detaylı

DO RU AKIM VE KONDANSATÖRLER

DO RU AKIM VE KONDANSATÖRLER DO RU I E ODSTÖRER DO RU I E ODSTÖRER IfiTIR - 1 ÇÖZÜÜ 1.. = n = = = += = k sa evre = n = = olur. 4. a) ESE IRI =1 b) =. = 4. + 4 + = = 6 + 4 = =. = 6.4 + 6 + 4 = 1 5 = + 1 5 = 5 4. 1 1 1 1 1 = + + + =

Detaylı

Soru No Puan Program Çıktısı 1,4 1,3,10 1,3,10 1,3,10

Soru No Puan Program Çıktısı 1,4 1,3,10 1,3,10 1,3,10 OREN008 Fial Sıavı 3.05.06 5:00 Öğreci Numaraı İmza Program Aı ve Soyaı SORU. Aşağıaki oruları cevaplayıız... Staarizayo ve peifikayo eir? Tüketici içi fayaları elerir?.. Vikozite eir? Egler vikozimetrei

Detaylı

TEST 20-1 KONU KONDANSATÖRLER. Çözümlerİ ÇÖZÜMLERİ. 1. C = e 0 d. 2. q = C.V dır. C = e 0 d. 3. Araya yalıtkan bir madde koymak C yi artırır.

TEST 20-1 KONU KONDANSATÖRLER. Çözümlerİ ÇÖZÜMLERİ. 1. C = e 0 d. 2. q = C.V dır. C = e 0 d. 3. Araya yalıtkan bir madde koymak C yi artırır. KOU 0 KOSÖRLR Çözümler. e 0 S 0- ÇÖÜMLR (Sığa saece levhaların yüzey alanı, araaki uzaklık ve yalıtkanlık katsayısına bağlıır.) P: 5. 6 3 u tür soruları potansiyel ağıtarak çözelim. Potansiyel seri konansatörlere

Detaylı

UBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim:

UBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: UBT 306 - Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: 1. (a) (5) Radyoaktivite nedir, tanımlayınız? Bir radyoizotopun aktivitesi (A), izotopun birim zamandaki

Detaylı

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Bölüm 27 Akım ve Direnç Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Elektrik Akımı Elektrik yüklerinin

Detaylı

Alaşımınbüyümesi: 2. durum. Katıda yine difüzyonyok: D k = 0

Alaşımınbüyümesi: 2. durum. Katıda yine difüzyonyok: D k = 0 Alaşımınbüyümesi: 2. durum Katıda yine difüzyonyok: D k = 0 Sıvıdatamamenkarışımyerine, sınırılıdifüzyonvar II.FickKanunu = =. = = =0 DengesizKaldıraçKuralı Brody-Fleming Eşitliği =0 = + (1 ) / konsantrasyon

Detaylı

PV PANELLERİN YAPISI VE PANELLERDEN ELEKTRİK ÜRETİMİNE SICAKLIĞIN ETKİSİ

PV PANELLERİN YAPISI VE PANELLERDEN ELEKTRİK ÜRETİMİNE SICAKLIĞIN ETKİSİ PV PANELLERİN YAPISI VE PANELLERDEN ELEKTRİK ÜRETİMİNE SICAKLIĞIN ETKİSİ Taner ÇARKIT Elektrik Elektronik Mühendisi tanercarkit.is@gmail.com Abstract DC voltage occurs when light falls on the terminals

Detaylı

Enerji Band Diyagramları

Enerji Band Diyagramları Yarıiletkenler Yarıiletkenler Germanyumun kimyasal yapısı Silisyum kimyasal yapısı Yarıiletken Yapım Teknikleri n Tipi Yarıiletkenin Meydana Gelişi p Tipi Yarıiletkenin Meydana Gelişi Yarıiletkenlerde

Detaylı

GÜNEŞ ENERJĐSĐYLE HĐDROJEN ÜRETĐMĐ Kim. Müh. Serdar ŞAHĐN / Serkan KESKĐN

GÜNEŞ ENERJĐSĐYLE HĐDROJEN ÜRETĐMĐ Kim. Müh. Serdar ŞAHĐN / Serkan KESKĐN GÜNEŞ ENERJĐSĐYLE HĐDROJEN ÜRETĐMĐ Kim. Müh. Serdar ŞAHĐN / Serkan KESKĐN 1. GĐRĐŞ Güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretilmesi işlemi, çeşitli alanlarda uygulanmıştır. Fakat güneş enerjisinin depolanması

Detaylı

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü KİM-7 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Akara Üiversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda alatılalar sadece özet olup ayrıtılı bilgiler ve örek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 3 ATOMUN YAPISI *Maddei

Detaylı

35 Yay Dalgaları. Test 1'in Çözümleri. Yanıt B dir.

35 Yay Dalgaları. Test 1'in Çözümleri. Yanıt B dir. 35 Yay Dalgaları 1 Test 1'i Çözümleri 1. dalga üreteci 3. m 1 2m 2 Türdeş bir yayı her tarafıı kalılığı ayıdır. tma türdeş yay üzeride ilerlerke dalga boyu ve hızı değişmez. İlk üretile ı geişliği büyük,

Detaylı

DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ

DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Anabilim Dalı Elektronik I Dersi Laboratuvarı 1. Deneyin Amacı DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ Diyot çeşitlerinin

Detaylı

Elektronik-I. Yrd. Doç. Dr. Özlem POLAT

Elektronik-I. Yrd. Doç. Dr. Özlem POLAT Elektronik-I Yrd. Doç. Dr. Özlem POLAT Kaynaklar 1-"Electronic Devices and Circuit Theory", Robert BOYLESTAD, Louis NASHELSKY, Prentice-Hall Int.,10th edition, 2009. 2- Elektronik Cihazlar ve Devre Teorisi,

Detaylı

Adnan GÖRÜR Duran dalga 1 / 21 DURAN DALGA

Adnan GÖRÜR Duran dalga 1 / 21 DURAN DALGA Anan GÖRÜR Duran alga 1 / 21 DURAN DAGA Uygulamalara, iletim hattı boyunca fazör voltaj veya akımının genliğini çizmek çok kolayır. Bunlara kısaca uran alga (DD) enir ve Kayıpsız Hat Kayıplı Hat V ( )

Detaylı

1. Kristal Diyot 2. Zener Diyot 3. Tünel Diyot 4. Iºýk Yayan Diyot (Led) 5. Foto Diyot 6. Ayarlanabilir Kapasiteli Diyot (Varaktör - Varikap)

1. Kristal Diyot 2. Zener Diyot 3. Tünel Diyot 4. Iºýk Yayan Diyot (Led) 5. Foto Diyot 6. Ayarlanabilir Kapasiteli Diyot (Varaktör - Varikap) Diyot Çeºitleri Otomotiv Elektroniði-Diyot lar, Ders sorumlusu Yrd.Doç.Dr.Hilmi KUªÇU Diðer Diyotlar 1. Kristal Diyot 2. Zener Diyot 3. Tünel Diyot 4. Iºýk Yayan Diyot (Led) 5. Foto Diyot 6. Ayarlanabilir

Detaylı

Yarıiletken devre elemanlarında en çok kullanılan maddeler;

Yarıiletken devre elemanlarında en çok kullanılan maddeler; 1.. Bölüm: Diyotlar Doç.. Dr. Ersan KABALCI 1 Yarı iletken Maddeler Yarıiletken devre elemanlarında en çok kullanılan maddeler; Silisyum (Si) Germanyum (Ge) dur. 2 Katkı Oluşturma Silisyum ve Germanyumun

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. KM 482 Kimya Mühendisliği Laboratuarı III

GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. KM 482 Kimya Mühendisliği Laboratuarı III GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENİSLİĞİ BÖLÜMÜ KM 482 Kimya Mühedisliği Laboratuarı III eey No : 2-a eeyi adı : Kesikli istilasyo eeyi amacı : a) Kolodaki basıç kaybıı belirlemek,

Detaylı

İÇİNDEKİLER 1: KRİSTALLERDE ATOMLAR...

İÇİNDEKİLER 1: KRİSTALLERDE ATOMLAR... İÇİNDEKİLER Bölüm 1: KRİSTALLERDE ATOMLAR... 1 1.1 Katıhal... 1 1.1.1 Kristal Katılar... 1 1.1.2 Çoklu Kristal Katılar... 2 1.1.3 Kristal Olmayan (Amorf) Katılar... 2 1.2 Kristallerde Periyodiklik... 2

Detaylı

İletken, Yalıtkan ve Yarı İletken

İletken, Yalıtkan ve Yarı İletken Diyot, transistör, tümleşik (entegre) devreler ve isimlerini buraya sığdıramadağımız daha birçok elektronik elemanlar, yarı iletken malzemelerden yapılmışlardır. Bu kısımdaki en önemli konulardan biri,

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 7. Hafta. Aysuhan OZANSOY

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 7. Hafta. Aysuhan OZANSOY FİZ102 FİZİK-II Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü 7. Hafta Aysuhan OZANSOY Bölüm 6: Akım, Direnç ve Devreler 1. Elektrik Akımı ve Akım Yoğunluğu 2. Direnç ve Ohm Kanunu 3. Özdirenç 4. Elektromotor

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 1. Konu ELEKTRİKSEL KUVVET VE ELEKTRİK ALANI ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ

11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA 1. Konu ELEKTRİKSEL KUVVET VE ELEKTRİK ALANI ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ SINI KONU NLTIMLI ÜNİTE: ELEKTRİK VE MNYETİZM Konu ELEKTRİKSEL KUVVET VE ELEKTRİK LNI ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ Elektriksel Kuvvet ve Elektrik lanı Ünite Konu nın Çözümleri kuvvetinin yatay ve üşey bileşenleri

Detaylı

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz.

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz. YTÜ-İktisat İstatistik II Aralık Tahmii II 1 ANAKÜTLE ORANININ (p GÜVEN ARALIKLARI (BÜYÜK ÖRNEKLEMLERDE Her birii başarı olasılığı p ola birbiride bağımsız Beroulli deemeside öreklemdeki başarı oraıı ˆp

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMLI

12. SINIF KONU ANLATIMLI 12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Etkinlik A nın Yanıtları 1. Elektromanyetik spektrum şekildeki gibidir.

Detaylı

IŞIĞIN KIRILMASI BÖLÜM 27

IŞIĞIN KIRILMASI BÖLÜM 27 ŞĞ RAS BÖÜ 7 ODE SORU DE SORUAR ÇÖZÜER 4 9 = = & = 9 5 = = & = 5 = = = 9 5 3 5 olur,, ortamlarıı kırılma idisleri arasıda > > ilişkisi vardır 5 V ESE YAYAR V V,, ortamlarıı kırılma idisleri arasıda > >

Detaylı

Optoelektronik Tümleşik Devreler. 2008 HSarı 1

Optoelektronik Tümleşik Devreler. 2008 HSarı 1 Optoelektronik Tümleşik Devreler 2008 HSarı 1 Kaynaklar: R. G. Hunsperger, Integrated Optics: Theory and Technology, 3rd Edition, Springer Series in Optical Science, Springer-Verlag, 1991 2008 HSarı 2

Detaylı

1. Yarı İletken Diyotlar Konunun Özeti

1. Yarı İletken Diyotlar Konunun Özeti Elektronik Devreler 1. Yarı İletken Diyotlar 1.1 Giriş 1.2. Yarı İletkenlerde Akım Taşıyıcılar 1.3. N tipi ve P tipi Yarı İletkenlerin Oluşumu 1.4. P-N Diyodunun Oluşumu 1.5. P-N Diyodunun Kutuplanması

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

Atomdan e koparmak için az ya da çok enerji uygulamak gereklidir. Bu enerji ısıtma, sürtme, gerilim uygulama ve benzeri şekilde verilebilir.

Atomdan e koparmak için az ya da çok enerji uygulamak gereklidir. Bu enerji ısıtma, sürtme, gerilim uygulama ve benzeri şekilde verilebilir. TEMEL ELEKTRONİK Elektronik: Maddelerde bulunan atomların son yörüngelerinde dolaşan eksi yüklü elektronların hareketleriyle çeşitli işlemleri yapma bilimine elektronik adı verilir. KISA ATOM BİLGİSİ Maddenin

Detaylı

Bir katı malzeme ısıtıldığında, sıcaklığının artması, malzemenin bir miktar ısı enerjisini absorbe ettiğini gösterir. Isı kapasitesi, bir malzemenin

Bir katı malzeme ısıtıldığında, sıcaklığının artması, malzemenin bir miktar ısı enerjisini absorbe ettiğini gösterir. Isı kapasitesi, bir malzemenin Bir katı malzeme ısıtıldığında, sıcaklığının artması, malzemenin bir miktar ısı enerjisini absorbe ettiğini gösterir. Isı kapasitesi, bir malzemenin dış ortamdan ısı absorblama kabiliyetinin bir göstergesi

Detaylı

MAKİNA BİLGİSİ I. KISIM ÖRNEK PROBLEMLER

MAKİNA BİLGİSİ I. KISIM ÖRNEK PROBLEMLER ENERJİ VE VERİM ÖRNEK PROBLEM (ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ): % 6 verimle çalışa bir iesel motor 86.000 kcal karşılığı iş yapmıştır. Diesel yakıtı altı ısıl eğeri 0.000 kcal/kg, birim fiyatı 4.5 TL/kg ır. a) Harcaa

Detaylı

Sabit Bağlama Gövde Hesabı

Sabit Bağlama Gövde Hesabı Sabit Bağlama Göve Hesabı Statik Profil Etki Een Kuvvetler Esas Kuvvetler : hirostatik kuvvet (en yüksek kabarma seviyesine), bağlamanın keni ağırlığı, taban su basıncı Tali Kuvvetler : eprem kuvveti,

Detaylı

4/26/2016. Bölüm 7: Elektriksel Özellikler. Malzemelerin Elektriksel Özellikleri. Elektron hareketliliği İletkenlik Enerji bant yapıları

4/26/2016. Bölüm 7: Elektriksel Özellikler. Malzemelerin Elektriksel Özellikleri. Elektron hareketliliği İletkenlik Enerji bant yapıları Bölüm 7: Elektriksel Özellikler CEVAP ARANACAK SORULAR... Elektriksel iletkenlik ve direnç nasıl tarif edilebilir? İletkenlerin, yarıiletkenlerin ve yalıtkanların ortaya çıkmasında hangi fiziksel süreçler

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.eu 5.62 Fizikokimya II 2008 Bahar Bu materyalleren alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkına bilgi almak için http://ocw.mit.eu/terms ve http://tuba.acikers.org.tr

Detaylı

Genel Kimya ve 4. Şubeler

Genel Kimya ve 4. Şubeler Geel Kimya 101 3. ve 4. Şubeler Dr. Oza Karaltı E-mail : okaralti@etu.edu.tr Ofis: 112-2 https://sites.google.com/site/etukim101 6. Gazlar Gazları fiziksel davraışlarıı 4 özellik belirler. Sıcaklık (K),

Detaylı

HİPOTEZ TESTLERİ. İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adlandırılır. Ortaya atılan doğru veya yanlış iddialara hipotez denir.

HİPOTEZ TESTLERİ. İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adlandırılır. Ortaya atılan doğru veya yanlış iddialara hipotez denir. HİPOTEZ TETLERİ İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adladırılır. Ortaya atıla doğru veya yalış iddialara hipotez deir. Öreği para hilesizdir deildiğide bu bir hipotezdir. Ortaya atıla iddiaya

Detaylı

14. Ders. Yarıiletkenler Yapılar

14. Ders. Yarıiletkenler Yapılar 14. Ders Yarıiletkenler Yapılar c c f v v 1 Bu bölümü bitirdiğinizde, Pn eklemlerinin yapısı, Pn eklemlerin VI eğrileri, Homo ve heteroyapıları, Kuantum yapılar, Optoelektronik malzemeler ve üretim teknikleri

Detaylı

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Optik Sensörler Üzerine düşen ışığa bağlı olarak üstünden geçen akımı değiştiren elemanlara optik eleman denir. Optik transdüserler ışık miktarındaki değişmeleri elektriksel

Detaylı

Malzemelerin Deformasyonu

Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin deformasyonu Kristal, etkiyen kuvvete deformasyon ile cevap verir. Bir malzemeye yük uygulandığında malzeme üzerinde çeşitli yönlerde ve çeşitli şekillerde yükler

Detaylı

IfiI IN DALGA DO ASI. ALIfiTIRMALARIN ÇÖZÜMÜ. 1. P noktas n n kaynaklara olan yol fark dalga boyunun. 2. a) 3. ayd nl k saça n merkez

IfiI IN DALGA DO ASI. ALIfiTIRMALARIN ÇÖZÜMÜ. 1. P noktas n n kaynaklara olan yol fark dalga boyunun. 2. a) 3. ayd nl k saça n merkez IfiI IN DAGA DO ASI. oktas lara ola yol fark alga boyuu tam kat a eflit ise ay l k, e ilse karal k saçakt r. a) YF. b) IfiI IN DAGA DO ASI.. ay l k saçakt r. YF ( ). ( )..karal k saçakt r.. a). ay l k

Detaylı

BLAST A C G T T A A A C T C G G C I I I I I I I I I A C T T T A A G C C A A G C

BLAST A C G T T A A A C T C G G C I I I I I I I I I A C T T T A A G C C A A G C BLS Öcei erste; DN izilerie,,g, bazlarıı izilişi, RN izilerie,,g,u bazlarıı izilişi ve protei izilerie amio asitleri izilişi baımıa, orta bir alfabe ile yazılmış izileri hizalaması üzerie urulu. Hizalamış

Detaylı

Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü

Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü 1. Giriş Işınımla (radyasyonla) ısı transferi ve ısıl ışınım terimleri, elektromanyetik dalgalar ya da fotonlar (kütlesi olmayan fakat enerjiye sahip parçacıklar) vasıtasıyla

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMLI. 5. ÜNİTE: DALGALAR ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ

10. SINIF KONU ANLATIMLI. 5. ÜNİTE: DALGALAR ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ 10. SINI ONU ANATII 5. ÜNİTE: DAGAAR ETİNİ e TEST ÇÖZÜERİ 31 5. Üite 1. ou Etkilik C i Çözümleri c. 1. Soruda e dalgalarıı hızı eşit erilmiş. Ayrıca şekil icelediğide m = 4 birim, m = 2 birimdir. Burada;

Detaylı

MAK312 ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME OTOMATİK KONTROL LABORATUARI 1. Elektriksel Ölçümler ve İşlemsel Kuvvetlendiriciler

MAK312 ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME OTOMATİK KONTROL LABORATUARI 1. Elektriksel Ölçümler ve İşlemsel Kuvvetlendiriciler MAK32 ÖLÇME ve DEĞELENDİME OTOMATİK KONTOL LABOATUAI Elektriksel Ölçümler ve İşlemsel Kuvvetlediriciler AMAÇLA:. Multimetre ile direç, gerilim ve akım ölçümleri, 2. Direç ölçümüde belirsizlik aalizii yapılması

Detaylı

MalzemelerinMekanik Özellikleri II

MalzemelerinMekanik Özellikleri II MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,

Detaylı

Valans elektronları kimyasal reaksiyona ve malzemenin yapısına katkı sağlar.

Valans elektronları kimyasal reaksiyona ve malzemenin yapısına katkı sağlar. Valans Elektronları Atomun en dış kabuğundaki elektronlara valans elektron adı verilir. Valans elektronları kimyasal reaksiyona ve malzemenin yapısına katkı sağlar. Bir atomun en dış kabuğundaki elektronlar,

Detaylı

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Haluk YÜCEL 101516 DERS RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ DEDEKTÖRLERİN TEMEL PERFORMANS ÖZELLİKLERİ -Enerji Ayırım Gücü -Uzaysal Ayırma

Detaylı

Fotovoltaik Teknoloji

Fotovoltaik Teknoloji Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali

Detaylı

SPICE MOS Model Parametrelerinin Ölçülmesi (1., 2. ve 3. Düzey Modeller)

SPICE MOS Model Parametrelerinin Ölçülmesi (1., 2. ve 3. Düzey Modeller) SPICE MOS Model Parametrelerinin Ölçülmesi (1., 2. ve 3. Düzey Modeller) 504041230 Şuayb Yener ELE517 Yarıiletken Eleman ve Düzenlerin Modellenmesi 1. Düzey Model Parametreleri V T0 ve KP Parametrelerinin

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ. Katı Eriyikler

MALZEME BİLGİSİ. Katı Eriyikler MALZEME BİLGİSİ Dr.- Ing. Rahmi ÜNAL Konu: Katı Eriyikler 1 Giriş Endüstriyel metaller çoğunlukla birden fazla tür eleman içerirler, çok azı arı halde kullanılır. Arı metallerin yüksek iletkenlik, korozyona

Detaylı

2 MALZEME ÖZELLİKLERİ

2 MALZEME ÖZELLİKLERİ ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER III Bölüm 1 TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1. Fizik 12 1.2. Fiziksel Büyüklükler 12 1.3. Ölçme ve Birim Sistemleri 13 1.4. Çevirmeler 15 1.5. Üstel İfadeler ve İşlemler 18 1.6. Boyut Denklemleri

Detaylı

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr İSTATİSTİK 2 Tahmi Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI aysecagli@beyket.edu.tr İstatistik yötemler İstatistik yötemler Betimsel istatistik Çıkarımsal istatistik Tahmi Hipotez testleri Nokta tahmii Aralık

Detaylı

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK)

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK) MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK) Prof. Dr. Meti OLGUN Akara Üiversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, temel kavramlar, statiği temel ilkeleri 2-3 Düzlem kuvvetler

Detaylı

ELEKTRİK ALAN ALTINDAKİ KARE KUANTUM KUYUSUNUN ELEKTRONİK ÖZELLİKLERİNİN PERTÜRBATİF VE ANALİTİK YÖNTEM İLE İNCELENMESİ

ELEKTRİK ALAN ALTINDAKİ KARE KUANTUM KUYUSUNUN ELEKTRONİK ÖZELLİKLERİNİN PERTÜRBATİF VE ANALİTİK YÖNTEM İLE İNCELENMESİ SAÜ. Fe Bilimleri Dergisi, 14. Cilt,. Sayı, Elektrik Ala Altıdaki Kare Kuatum Kuyusuu Elektroik Özelliklerii Pertürbatif Ve Aalitik Yötem İle İcelemesi ELEKTRİK ALAN ALTINDAKİ KARE KUANTUM KUYUSUNUN ELEKTRONİK

Detaylı

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ FİZİK

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ FİZİK YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ FİZİK SORU 1: Sıcaklığı 20 C olan 100 g su soğutulmaktaır. Suyun sıcaklığının, veriği ısıya bağlı eğişimini veren grafik şekileki gibiir. ( csu = 1cal/g C ) Suyun sıcaklığı(

Detaylı

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir. Günümüz endüstrisinde en yaygın kullanılan Direnç Kaynak Yöntemi en eski elektrik kaynak yöntemlerinden biridir. Yöntem elektrik akımının kaynak edilecek parçalar üzerinden geçmesidir. Elektrik akımına

Detaylı

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ İkici bölümde verileri frekas tablolarıı hazırlaması ve grafikleri çizilmesideki esas amaç; gözlemleri doğal olarak ait oldukları populasyo dağılışıı belirlemek ve dağılışı geel özelliklerii

Detaylı

Işık teorileri. Test 1 in Çözümleri

Işık teorileri. Test 1 in Çözümleri 6 Işık teorileri IŞIK TEORİERİ Test in Çözüleri. Young eneyine saçak genişliği x ir. n Buna göre, Saçak genişliği ortaın kırıla inisi n ile ters orantılıır. Kullanılan ışığın frekansı ve ışığın rengi kırıla

Detaylı