DEMİRYOLLAR, LİMANLAR VE HAVAMEYDANLARI İNŞAATI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. PROJESİ RAPORU (Geniş Kapsamlı)

Transkript

1 DEMİRYOLLAR, LİMANLAR VE HAVAMEYDANLARI İNŞAATI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PROJESİ RAPORU (Geniş Kapsamlı) Kasım 2008

2 1. MARMARAY PROJESİ HAKINDA GENEL BİLGİLER PROJENİN TARİHÇESİ İstanbul Boğazını deniz altından geçme düşüncesi ilk olarak 1860 yılında Sultan Abdülmecid zamanında ortaya atılmıştır ve deniz içinde ayaklar üzerine oturtulan bir tüp geçiş ön projesi tasarlanmıştır. İleriki yıllarda da benzer fikirler ortaya atılmış ve 1902 yılında Sultan II. Abdülhamid döneminde ilk projeye benzer başka bir proje geliştirilmiştir.tünel-i Bahri olarak adlandırılan bu tünel projesinde, deniz dibine oturtulmuş 16 ayak üzerinde bir platform oluşturularak, bunun üzerine büyük boyutlu su boruları yerleştirilmek sureti ile bir tünel inşası planlanmıştır.ancak zamanın şartları projenin gerçekleşmesine imkan vermemiştir. PROJENİN GERÇEKLEŞMESİ İÇİN YAPILAN ÇALIŞMALAR İstanbul Boğazı nın bir demiryolu tüneli ile geçilmesine ilişkin gerçekleştirilen ilk bilimsel çalışma yılları arasında Ulaştırma Bakanlığı tarafından uluslararası bir konsorsiyuma (IRTC-Istanbul Rail Tunnel Consultants) yaptırılan İstanbul Demiryolu Tüneli ve Metro Sistemi Fizibilite Etüdü ve Avan Projesi dir. Proje kapsamında; kentsel arazi kullanım özellikleri, sosyo-ekonomik yapı, ulaşım özellikleri, hava kirliliği, gürültü, su kaynakları, eko sistemler, tarihi ve ekolojik kaynaklar, görsel ve estetik kalite gibi etkenler değerlendirilerek İstanbul un mevcut ve gelecekteki kentsel yapı ve ulaşım özellikleri bir ulaşım-bilgisayar modeli ile tespit

3 edilmiş, Kent ölçeğinde farklı ulaşım sistemlerinin kombinasyonlarından oluşan çok sayıda alternatif geliştirilmiş, yapılan ilk değerlendirme sonucu bunların sayısı 9 a indirilmiş ve bu 9 ulaşım ağı alternatifi; 2005 hedef yılı için belirlenen ulaşım talepleri, mali-ekonomik ölçütler, çevresel etkiler gibi pek çok açıdan değerlendirilerek, bir alternatifin seçilmesine yardımcı olmak amacıyla bir karşılaştırma matriksi hazırlanmıştır. Yapılan çok yönlü alternatif değerlendirme çalışması sonucunda TopkapıLevent Metrosu ve Boğaz Demiryolu Geçişi projelerini içeren alternatif kentin ve ülkenin ulaşım sistemlerine sağladıkları teknik, ekonomik ve toplumsal yararlar sebebiyle öncelik kazanmıştır. Ulaşım ve fizibilite etüdünün yöntem ve sonuçları İstanbul Demiryolu Tüneli ve Metro Sistemi Fizibilite Etüdü ve Avan Projesi- Kentsel Ulaşım Etüdü, Alternatiflerin Değerlendirilmesi: Nihai Rapor unda teknik ayrıntıları ile açıklanmıştır. İstanbul da mevcut banliyö işletmesi ve hatlarının iyileştirilerek Boğaz demiryolu tüneli ile bütünleştirilmesi projesi gündeme geldiğinde Ulaştırma Bakanlığı Yüksel Proje Uluslararası A.Ş.- Louis Berger Int. Inc -De Consult konsorsiyumuna 1996 yılında yeni bir ulaşım ve fizibilite etüdü hazırlatmıştır. Gebze- Haydarpaşa, Sirkeci- Halkalı Banliyö Hatları İyileştirme Çalışması kapsamında; 1995 yılında onaylanan 1/ ölçekli İstanbul Metropoliten Alan Alt Bölge Nazım Planı'nda 2010 yılı için öngörülen arazi kullanım kararları ve plan öngörüleri temel alınarak oluşturulan bir ulaşım bilgisayar modeli kullanılarak yolculuk taleplerinin belirlendiği Ulaşım Etüdü hazırlanmış ve projenin mali ve ekonomik değerlendirmelerini içeren Fizibilite çalışması gerçekleştirilmiştir. Ulaşım ve fizibilite etüdünün yöntem ve sonuçları İstanbul Banliyö İyileştirme ve Boğaz Tüp Geçişi Projesi Fizibilite Etüdü Raporu nda teknik ayrıntıları ile açıklanmıştır yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından İTÜ ye hazırlatılan Ulaşım Ana Planı nda Banliyö İyileştirme ve Boğaz Tüp Geçişi Projesi birinci öncelikli raylı sistem yatırımları arasında öngörülmüştür. Yapılan çalışmalar doğrultusunda; 2001 yılında Mühendislik ve Müşavirlik Hizmetleri Sözleşmesi imzalanarak Projeye başlanılmış olup 2004 yılında ise BC1 Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi İnşaatı; Tüneller ve İstasyonlar işi ihale edilip imalatlara başlanmıştır.

4 ZEMİN ARAŞTIRMALARI Tünel güzergahında ilk sondajlar yılları arasında yapılmış, daha sonra ihale öncesi müşavir tarafından ve ihale sonrası 2004 yılında Yüklenici tarafından yaptırılarak güzergahın zemin durumu belirlenmiştir. Bu duruma göre tünel güzergahının sıvılaşma riski belirlenen 460 metre uzunluğundaki bölgesinde zemin iyileştirmesi yapılmıştır. İSTANBUL VE ULAŞIM Bir dünya kenti olan İstanbul İli, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan 2007 yılı Nüfus Sayımına göre kişilik nüfusuyla Türkiye nin en büyük yerleşim, sanayi, kültür, ticaret ve eğitim merkezidir. Ülkemizin ekonomik üretiminin beşte biri bu ilimizde gerçekleştirilmektedir. İki kıtaya yayılan İstanbul da, toplam ulaşım içinde kara taşımacılığı yüzde 90 ile aslan payına sahiptir. Demiryolu taşımacılığının payı yüzde 7 ve deniz taşımacılığının payı ise yüzde 3 civarındadır. İstanbul nüfus yoğunluğuna da bağlı olarak, Türkiye'de araç sayısının en yüksek olduğu ildir. Karayolları Bölge Müdürlüğünden alınan bilgiye göre 2007 yılı itibariyle

5 kayıtlı araç sayısı olup, Boğaz Köprülerinden günde toplam araç geçiş yapmaktadır. Kentin ana akslarında ve çalışma alanlarının yer aldığı Avrupa yakası ile konut ağırlıklı Anadolu yakası arasındaki Boğaz geçişlerinde ulaşım, kentlilerin günlük yaşantısında büyük zaman kayıplarına yol açmaktadır. Ulaşımda tüketilen gürültü etkileri hem etmektedir. İstanbul un iki yakasının ulaşım sorununun çözümü için inşa edilen köprüler, kent ulaşım sistemini karayoluna ve özel ulaşıma bağımlı hale getirmiştir. İstanbul un ulaşım sorunlarının çözümü için gerekli olan yüksek kapasiteli toplu taşım çözümleri de bugüne kadar geliştirilememiştir. İstanbul un kentsel yaşantısını sağlıklı olarak sürdürebilmesi, kentlilere çağdaş bir kent yaşamı ve kentsel ulaşım olanakları sunabilmesi, kentin doğal tarihi özelliklerinin korunabilmesi için, elektrik enerjisi kullanarak çevreyi kirletmeyen, bireysel ulaşıma ve karayoluna bağımlılığı azaltan, yolları otopark alanına dönüştürmeyen kalıcı çözümlerin geliştirilmesi kaçınılmaz bir zorunluluk haline gelmiştir. zaman, akaryakıt, ortaya çıkan kazalar, olumsuz hava ve kentin, hem de kentlilerin sağlığını ciddi bir şekilde tehdit MARMARAY PROJESİ İSTANBUL A NELER SAĞLAYACAK? Proje ile, İstanbul da 1984 yılından bu yana gerçekleştirilen kapsamlı bilimsel çalışmalar sonucunda kentteki mevcut yapımı devam eden ve planlanan raylı sistemlerle bütünleşecek bir Boğaz Demiryolu Geçişi nin projesi ile mevcut Banliyö Demiryolu hatlarını İstanbul Boğazı altında bir tüp tünelle birleştiren bir proje ortaya çıkmıştır. Bu sayede; Kent ulaşımı içinde Raylı Sistemlerin payı artacaktır. Marmaray Projesine entegre olacak diğer raylı sistemlerin de işler hale gelmesiyle İstanbul ulaşımındaki raylı sistem payının yüzde 27.7'ye yükselmesi beklenmektedir. Tarihi ve kültürel çevrenin korunmasına katkı sağlanacak, Yolculuk süreleri kısalacak, İstanbul trafik sorununa kalıcı bir çözüm getirilerek trafik kazaları en az seviyeye indirgenecek, yollardaki otomobil ve otobüs sayısı azaltılarak karayolu Boğazın hiçbir kesitinde değişikliğe yol açılmayacak, Mevcut Boğaz Köprülerinin yükü hafifletilecek,

6 araç trafiğini rahatlatmasının yanında, özel otomobil kullanıcılarına da hızlı bir ulaşım seçeneği sunacak, Trafikte daha az motorlu taşıt kullanılması nedeniyle enerji tasarrufu sağlanarak, daha az hava kirliliği ve gürültü kirliliği olacağından İstanbul İli yaşanılır bir kente dönüşecek, İş ve kültür merkezlerine kolay, rahat ve çabuk ulaşım sağlayarak kentin değişik noktalarını birbirlerine yaklaştıracak ve kentin ekonomik yaşamına da canlılık katacaktır. Tek yönde yolcu kapasiteli mevcut banliyö hattı, diğer raylı sistemler ile entegrasyonu sağlanmış saatte tek yönde yolcu taşıyabilecek konforlu, modern ve güvenli bir banliyö sistemine dönüştürülmüş olacaktır. Proje kapsamında, mevcut durumda iki olan hat sayısı üçe çıkarılarak, metro sistemine dönüştürülüp, 3. hat TCDD nin şehirlerarası ve yük trenlerine ayrılacaktır. Projenin, Avrupa yakasında Atatürk Havaalanı ile Anadolu yakasında Sabiha Gökçen Havaalanına bağlanması konusunda fizibilite çalışmaları tamamlanmıştır. MARMARAY PROJESİNİN GÜZERGÂHI Proje kapsamında, İstanbul Boğazının her iki yakasındaki demiryolu banliyö hatları, İstanbul Boğazı'nın altından geçecek bir demiryolu tüneli ile birbirine bağlanacaktır. Hat, Kazlıçeşme İstasyonunu geçtikten sonra yeraltına girecek olup, Yedikule, Yenikapı ve Sirkeci boyunca ilerleyecek, İstanbul Boğazının altından geçerek Üsküdar'a bağlanacak ve Söğütlüçeşme'de tekrar yüzeye çıkacaktır. Böylece, Avrupa yakasında Halkalı ile Asya yakasında Gebze arasında kesintisiz, modern ve yüksek kapasiteli bir demiryolu banliyö sistemi kurulmuş olacaktır. MARMARAY PROJESİ İLE ENTEGRE OLACAK DİĞER RAYLI SİSTEMLER Marmaray Projesi İstanbul'un genel trafik sisteminin bir parçası olarak planlanmıştır ve İstanbul Raylı Sisteminin belkemiğini oluşturacaktır

7 YOLCULUK SÜRELERİ VE MESAFELER

8

9 MARMARAY PROJESİ ANAHAT İŞLETME PLANI Marmaray Projesi kapsamında Gebze-Halkalı arasındaki mevcut demiryolu çift hattının tamamen yenilerek ve iyileştirilerek 3. hat ilavesi ile Metro sistemine dönüştürülmesi, bu 3 hattın Avrupa yakasında Kazlıçeşme den, Anadolu yakasında da Söğütlüçeşme den itibaren çift hatta düşürülerek yeraltından kara tünelleriyle İstanbul Boğaz ına eriştirilmesi ve Boğaz geçişinin de gene çift hat olarak batırma tünelle sağlanması hedeflenmiştir; Üç Hattan ikisi üzerinde Metro (banliyö) işletmesi yapılacak, üzerinde ise şehirlerarası yolcu ve yük trenleri çalışacaktır. İstanbul yaklaşık 76 km uzunluğunda bir doğu-batı aksı kavuşacaktır. üçüncü hat Bu sayede metrosuna Marmaray Projesinde, Boğaz geçişinde bir yönde saatte 75,000 yolcu taşınması öngörülmüştür. Yapılan Ulaşım Etüdü sonucunda, Gebze-Halkalı arasındaki toplam 41 adet (İbrahimağa istasyonu İBB tarafından inşa edilecektir) istasyon için inen binen yolcular ve link yolculuk değerleri tespit edilmiş ve buna bağlı olarak da. Tren işletim aralıkları sektörlere göre tespit edilmiştir. İşletme aralıkları aşağıda verilmiştir: Halkalı- Ataköy: Ataköy-Yenikapı: Yenikapı_Söğütlüçeşme: Söğütlüçeşme-Pendik: Pendik-Gebze: 7 tren/saat 13 tren/saat 26 tren/saat 13 tren/saat 7 tren/saat Metro trenleri 10 ve 5 araçlı dizilerden oluşacaktır ve toplam 440 araçlık bir filo öngörülmüştür. Metro sisteminin depo ve bakım alanları, Maltepe ve Halkalı da olacaktır. Trenlerin beklemesi için gare alanları tahsis edilecektir ve bunlar Yeni Mahalle de ve Pendik te planlanmıştır. Şehirlerarası trenler için işletim planı ise saatte bir yönde 3 tren olarak öngörülmüştür. Hazırlanan 30 yıllık bir işletim tahmini çerçevesinde 2025 yılı için hedeflenen şehirlerarası trenler, Ankara-İstanbul hızlı trenleri ve yük trenleri sayısı göz önüne alınarak tek hattın yeterli olacağı sonucuna varılmıştır(tcdd ye mevcut 2 hat yetmez iken, tek hattın demiryolları geliştiriyor söylemi dahilinde yeteceğini iddia etmek kabul edilebilir bir değer değildir.).

10 Şehirlerarası trenlerin tek hat üzerinde çift yönlü işletim yapabilmesi için yaklaşık her 4 km de bir siding dediğimiz öne geçme hatları projelendirilmiştir. Güzergah üzerinde 12 adet siding hattı olacaktır. 7 adet transfer istasyonu ile Şehirlerarası tren yolcusunun Metro sistemine entegrasyonu sağlanacaktır. Gebze, Pendik, Maltepe, Bostancı, Söğütlüçeşme, Bakırköy ve Halkalı da transfer istasyonları öngörülmüştür(bu veriden Adapazarı Ekspresi gibi bölgesel trenlerin devre dışı bırakılacağını görmek mümkündür.). Metro işletmesinin sabah 06:00 ile akşam 24:00 arasında yapılması planlanmaktadır. Metro işletmesinin devam ettiği gündüz saatlerinde Şehirlerarası trenler kendilerine tahsis edilen üçüncü hattı kullanabileceklerdir. Ancak gece boyunca, hat bakımının yapılması gereken durumlarda, Şehirlerarası trenler diğer iki hat üzerinde de çalıştırılabilecektir. Pik saatler süresince, (06:00-09:00 ve 17:00-19:00) arasında Şehirlerarası trenler Boğaz Tüp geçişinden geçemeyeceklerdir, sadece gece saatlerinde tüpten geçebilecektir(dikkatli okunduğunda, pik saat olarak adlandırılan saatler, toplamda 5 saat olmasına rağmen, TCDD araçlarının sadece gece saatlerinde tüpe gireceği söylenmektedir. Bu durum dahilinde, TCDD nin tüpü kullanmasına izin verilmeyeceğini söylemek, yerinde bir yorum olacaktır.). Gebze ve Halkalı da Şehirlerarası trenleri için depo ve bakım alanları tahsis edileceğinden, şehirlerarası trenler burada garelenebilecek ve tüm trenlerin Asya-Avrupa bağlantısı yapmaları gerekmeyecektir. Yaklaşık 2 dakika arayla çalışacak metro sistemine yolcu aktarımı sağlanacak ve trenlerin gereksiz yere işletme maliyetlerinin artması engellenecektir(bir önceki maddenin ne anlama geldiği, bu maddedeki yorumdan daha iyi anlaşılabilmektedir). PROJENİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ AŞAMASINDA YAPILMASI GEREKLİ OLAN İŞLER Projenin gerçekleştirilmesi ile birlikte; Ana hat demiryolu işletmeciliğindeki mevcut işletme sorunları giderilecektir, Banliyö hatlarındaki mevcut saatlik tek yön kapasite dir. 63 km. lik banliyö hatlarının üç hatta çıkartılarak yüzeysel metroya dönüştürülmesi ile bu kapasite 2 dakika aralıklarla işletilecek trenler ile saatte tek yönde kişiye Kenti bir uçtan bir uca geçen ancak yeterince kullanılmayan bu ulaşım altyapısında daha yüksek bir kapasite sağlanarak kent içi ulaşım sorunlarına ciddi çözümler getirilecektir,

11 çıkarılacak olup ana hat yük ve yolcu trenlerinin bu hattı kullanması sağlanacaktır, Güzergah üzerindeki tarihi eserler Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurullarının tespit ettiği alanlarda korunmakta olup yapıların durumları veya yapım işi uzman kişilerin gözetiminde yürütülmektedir(bu ifade ve yorumu, DLH Marmaray Bölge Müdürlüğü tarihli kendi yazısı ile yalanlamaktadır. Çünkü DLH Genel Müdürlüğünün bu yazısına göre, 28 tane istasyon binası yıkılacaktır, bunların içinde birçoğu tescilli yapıdır. Haricindeki 14 istasyon binası ise, ya devre dışı dışı bırakılacak yada kentsel dönüşüm projeleri kapsamında yağmalanacaktır. İstanbul I Nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü ise, tarih ve 705 sayılı yazısı ile DLH Marmaray Bölge Müdürlüğünün, kurulun bölgesindeki istasyonlar için tarih ve 6617 sayılı yazı ile başvuru yaptığını doğrulamıştır.) İş kapsamında istasyonlar yenilenecek ve 37 istasyonda otopark ve otobüs durağı düzenlenecek ve özel araçların istasyonlara erişimleri sağlanacak, ayrıca yolcuların ring seferleri ile diğer sistemlere ve merkezlere aktarımları sağlanacaktır, Her istasyonun doğayla uyumlu peyzaj düzenlemeleri yapılacaktır. Sinyalizasyon ve haberleşme son teknolojiye uygun olarak tamamen yenilenecek, merkezi kontrol sistemi Maltepe de yeni yapılarak, İşletme Kontrol Merkezi binasında olacaktır, Yenikapı istasyonu, Tüp Tünel, Metro, Hafif Raylı Sistem, Deniz Otobüsü ve Ana Hat Yolcu trenlerine aktarma yapılabilecek şekilde inşa edilecektir. Mevcut depo sahaları yeni araç filosuna göre yeniden yapılandırılacak, bu kapsamda Gebze ve Halkalı ana depo sahaları olmak üzere geceleme ve kısa dönüşler için ara terminaller ve tali hatlar oluşturulacaktır(tcdd ye araçlarının Gebze ve Halkalı yı geçemeyeceğinin başka bir kanıtı da bu maddedir), PROJENİN TEKNİK ÖZELLİKLERİ Toplam Hat Uzunluğu :76,3 km Yüzeysel Metro Kesimi Uzunluğu :63 km -Yüzeysel İstasyon Sayısı Tünel Kesimi Toplam uzunluğu :37 adet :13,6 km -Delme ve Aç-Kapa Tünel Uzunluğu :12,2 km -Tüp Tünel Uzunluğu :1,4 km

12 -Yer Altındaki İstasyon Sayısı :3 adet İstasyon Boyu :225 m Taşıma Kapasitesi : yolcu/saat/tek yön Maksimum Eğim : 18 Maksimum Hız :100 km/saat Ticari Hız :45 km/saat Tren Sefer Sayısı :2-10 dakika Araç Sayısı :440 (2015 Yılı) 2. SÖZLEŞMELER a. PROJE KAPSAMINDAKİ SÖZLEŞMELER Marmaray Projesi kapsamındaki ihaleler; Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC), Avrupa Yatırım Bankası (AYB) ve Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası (AKKB) tarafından kredilendirildiğinden Uluslararası Müşavirler Birliği (FIDIC) ın Anahtar Teslimi, Projelendir-İnşaa Et ihale yöntemiyle yapılmaktadır. Marmaray Projesi 4 Ayrı Sözleşmeden Oluşmaktadır: Mühendislik ve Müşavirlik Hizmetleri Sözleşmesi Sözleşme BC1 Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi İnşaatı; Tüneller ve İstasyonlar Sözleşme CR1 Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hatlarının İyileştirilmesi; İnşaat, Elektrik ve Mekanik Sistemler Sözleşme CR2 Demiryolu Araçları İmali b. SÖZLEŞME BEDELLERİ (YATIRIM MİKTARI) BC1 Sözleşmesi : USD CR1 Sözleşmesi : USD CR2 Projesi (Tahmin) : USD Müşavirlik Hizmetleri Sözleşmesi : USD

13 + TOPLAM : USD c. SÖZLEŞMELERİN ORİJİNAL SÜRELERİ (SÜRE UZATIMLARI DAHİL DEĞİL) Müşavirlik Hizmetleri Sözleşmesi BC1 Sözleşmesi : 56 Ay CR1 Sözleşmesi : 48 Ay CR2 Sözleşmesi : 66 Ay : 83 Ay 3. MÜHENDİSLİK VE MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ SÖZLEŞMESİ Kredi Anlaşması gereğince; projenin Mühendislik ve Müşavirlik Hizmetleri işini yüklenmek üzere Türk-Japon firmalardan oluşan 3 grup ihaleye başvurmuştur.ihaleye istekli gruplar şu sekildedir; Marmaray,Mühendislik,Müşavirlik; ProkanEng. Cons.& Trade Ltd., Chiyode Eng. Cons. Co.Ltd., Akon Arc. Eng. Cons.Co. Ltd. Marmaray Consultants; Nippon Koei Co.Ltd., Nippon Civic Co. Ltd., Su Yapı A.Ş., Yapı Teknik Ltd. Avrasya Ortak Girişimi, Pacific Consultans International, Oriental Consultants Co. Ltd., Japan Railway Technical Services, Yüksel Proje Uluslararası A.Ş. Oluşturulan komisyon kararı ile en yüsek puanı alan Avrasya Ortak Girişimi ihaleyi kazanmıştır. Avrasya Ortak Girişimi 3 Japon ve 1 Türk Ortaktan oluşmaktaydı, 13 Eylül 2008 tarihindeki Genel Müdürlük Oluru ile Japon Ortaklardan

14 Pacific Consultans International hisselerini diğer Japon Ortak Oriental Consultants Co. Ltd. devretmiştir.bu devir sonrası ortaklı yapısı aşağıdaki şekilde oluşmuştur; Firmalar Yüzdelik Payları Oriental Consultants Co. Ltd. (Japonya) Yüksel Proje Uluslararası A.Ş. (Türkiye) Japan Railway Technical Services (Japonya) % 51,13 % 41,27 % 7,60 Müşavirlik İhalesi için Önyeterlilik İlanı 11 Ekim 1999 Yeterlilik Alan Firmaların Davet 29 Mayıs 2000 Edilmesi Teknik Tekliflerin Değerlendirilmesi 26 Ağustos 2000 Müşavirlik İmzalanması İşe Başlama Tarihi Sözleşmesinin 13 Aralık Mart 2002 İşlerin Tamamlanma Süresi 83 ay Orijinal Tamamlanma Tarihi 13 Şubat 2009 Süre Uzatımı 540 gün gün Tamamlanma Tarihi 25 Ekim 2011 Sözleşme Bedeli Keşif Artış Bedeli Toplam Sözleşme Bedeli : JPY : JPY : JPY HAKEDİŞ ÖDEMELERİ Müşavirlik sözleşmesinin imzalanmasından bu güne kadar; Toplam 79 adet hakediş ödemesi yapılmıştır. Mart Ekim 2008 tarihi itibariyle, müşavir firmaya krediden Japon Yeni, özkaynaktan ise Japon Yeni karşılığı

15 KDV olarak, Japon Yeni stopaj olmak üzere genel toplam Japon Yeni ödeme gerçekleştirilmiştir. Mühendislik-Müşavirlik Hizmetleri Sözleşmesinde keşif artışı dikkate alındığında fiziki gerçekleşme % 76,85 dir. 4. SÖZLEŞME BC1 DEMİRYOLU TÜNELLER VE İSTASYONLAR BOĞAZ TÜP GEÇİŞİ İNŞAATI; BC1 Sözleşmesi, batırma tünel, yaklaşım tünelleri, 3 yeraltı ve 1 yüzey istasyonun inşaat işlerini kapsamaktadır. İHALE SÜRECİ Önyeterlilik İlanına tarihinde çıkılması ile isteklilerden teklifler alınmış ve yeterlilik alan Ortak Girişimler belirlenmiştir; 1- TA1SEI-KUMAGAİ-GAMA-NUROL 2- KAJIMA-NISHIMATSU-ENKA-DOĞUŞ-MITSUBISHI 3- OBAYASHI-YAPI MERKEZİ-METİŞ-KİSKA 4- HAZAMA-PENTA OCEAN- YÜKSEL İNŞAAT Katılımcılardan; Kajima-Nishimatsu-Enka-Doğuş-Mitsubishi Ortak Girişimi tarihinde ihaleden çekilmiş olup, yine katılımcılardan Obayashi; tarihinde Genel Müdürlüğümüze başvurarak Obayashi-Yapı MerkeziKiska-Metiş ten oluşan yeni bir Ortak Girişimle çalışmalarına devam etmek istemiştir. Bu yeni Ortak Girişim ise Genel Müdürlüğümüzce tarih yazı ile onaylanmıştır. 3 Ekim 2003 tarihinde proje tekliflerini hazırlayan 3 firma hazırladıkları dokümanlarını Genel Müdürlüğümüze teslim etmişlerdir.29 Aralık 2003 tarihinde ise Komisyon tarafından teknik teklifi uygun görülmeyen HAZAMA-PENTA OCEANYÜKSEL İNŞAAT Ortak Girişiminin ihaleden çıkarıldığı beyan edilip, diğer istekli grupların mali teklifleri noter huzurunda açılmıştır, TAISEI-KUMAGAİ-GAMA-NUROL; Orijinal teklif : JPY Yedek Akçe: JPY OBAYASHI-YAPI MERKEZİ-METİŞ-KİSKA ; Orijinal teklif : JPY Yedek Akçe: JPY Teknik ve mali değerlendirme sürecinden sonra TAİSEİ-KUMAGAİ-GAMA-NUROL Ortak Girişimi işin yüklenicisi olmuştur.

16 TKGN Ortak Girişimi adına pilot firma Taisei Corporation nın müracaatı ile Ortak Girişim üyelerinden Kumagai Gumi Co.Ltd.nin yeniden yapılanması kapsamında BC1 Sözleşmesi dahil bazı projelerden çekilmeyi planladığını, TKGN Ortak Girişimindeki payını pilot firma olan Taisei Corporation a devretmeye niyetli olduğunu belirtmiş ve ortak girişim oluşumu ve tarafların payları ile ilgili yeni düzenlemenin onaylanmasını talep etmiştir. Ortak Girişim oluşumundaki bu değişikliğin kabul edilmesi ve bunun Sözleşme Koşullarının 1.14 üncü alt maddesi uyarınca onay verilerek yapılması için Yüklenicinin revize bir Ortak Girişim Anlaşması sunması ve bu anlaşma ile Ortak Girişim Ortaklarının tüm yükümlülük ve sorumluluklarını üstlendiklerini kabul etmeleri ve ayrılan Ortağın İşveren karşısında hiçbir hakkının saklı kalmadığını kabul etmesi üzerine nihai onayın verileceğinin Yükleniciye bildirilmesi için 08 / 09 / 2005 tarih ve 1517 / sayılı Bakanlık Olur u alınmıştır. Son olarak 03 Mayıs 2006 tarih ve sayılı Bakanlık Oluru alınarak Ortak Girişim Aşağıdaki son halini almıştır; Firmalar Taisei Corporation (Japonya) Gama Endüstri Tesisleri İmalat ve Montaj A.Ş (Türkiye) Nurol İnşaat ve Ticaret A.Ş. (Japonya) Yüzdelik Payları % 75,00 % 12,50 % 12,50 Önyeterlilik Olur u 02Temmuz 2002 Önyeterlilik İhalesi İlanı 02 Ağustos 2002 Önyeterlilik Dosyalarının DLH ya Sunulması 17 Eylül 2002 Yeterlilik Alan Dosyaların (Kısa Liste) Onay için JBIC e gönderilmesi JBIC in Kısa Liste Onayı 07 Kasım 2002 Yeterlilik Alan Firmaların BC1 İhalesine Davet Edilmesi, 06 Haziran 2003 Tekliflerin DLH ya sunulması 03 Ekim 2003 İhalenin Sonuçlanması 26 Nisan 2004 BC1 Sözleşmesinin İmzalanması 06 Mayıs 2004 Temel Atma Töreni 09 Mayıs 2004 Arkeolojik Kazı Çalışmalarının Başlaması 17 Mayıs 2004 BC1 Sözleşmesinin Noter Onayı 25 Mayıs 2004 Sayıştay ın Sözleşmeyi Tescil Etmesi 11 Haziran 2004 JBIC Onayı (Sözleşmenin yürürlüğe girmesi), 16Temmuz 2004 Avans I. Diliminin Ödenmesi 28 Ağustos Aralık 2002

17 Sözleşmenin İmzalanma Tarihi 26 Mart 2004 İşe Başlama Tarihi 27 Ağustos 2004 İşlerin Tamamlanma Süresi 2615 gün Orijinal Tamamlanma Tarihi 27 Nisan 2009 Süre Uzatımı gün Tamamlanma Tarihi 25 Ekim 2011 Sözleşme Bedeli : JPY (yedek akçe hariç) JPY (yedek akçe) JPY (yedek akçe dahil) HAKEDİŞ ÖDEMELERİ Yükleniciye yer tesliminden bu güne kadar; 41 adet hakediş ödemesi yapılmıştır. Ağustos 2004 Eylül 2008 tarihi itibariyle yapılan işin bedeli Japon Yeni olup; toplam sözleşme bedelinin yaklaşık % 46,14 ini teşkil etmektedir. a. İNŞAAT FAALİYETLERİ i. TBM TÜNELLERİ Delme Tünellerin iç çapı 7,04 metre olup, m3 kazı, m3 beton, ton donatı, m2 kalıp imalatı gerçekleştirilecektir. TBM 1 Zemin basıncını dengeleyen tamamen kapalı makineli (EPBM) Tünel Açma Metodunu kullanmaktadır (Çap: 7,969 m). Diğer TBM ler ise Çamur bulamacı kullanılan tamamen kapalı makineli (SLURRY) Tünel Açma Metodu kullanmaktadırlar.(çap: 7,850 m) Beş adet tünel açma makinesi (TBM) kullanılarak inşa edilecek olan ikiz delme tünellerin gidiş ve geliş olmak üzere toplam uzunluğu m dir. TBM-1 : 2485 x 2 = 4970 m TBM-2 : 3340 m TBM-3 : 3340 m TBM-4 : 4219 m

18 TBM-5 : 4219 m Şekil: TBM lerin kazı alanları

19 TBM LERİN GÜZERGAHLARI VE MEVCUT DURUMLARI TBM NO GÜZERGAH TİP TOPLAM UZUNLUK (M) TBM 1 Yedikule Yenikapı HAT 1 EPBM m (68 ring) Yedikule Yenikapı HAT ** TBM 2 Yenikapı - Boğaz Batırma tüp HAT-1 SLURRY 3340 ** TBM 3 Yenikapı - Boğaz Batırma tüp HAT-2 SLURRY 3340 ** GERÇEKLEŞEN KAZI (M) DURUMU (31 Ekim 2008) TBM1'de 102 metre ilerlenmesi sonrasında konveyör ilavesi tamamlanmış olup, tünel kazısına tekrar başlanmamıştır. TBM 1/1 Hat 1 yapımını tamamladıktan sonra hat 2 yapımına başlayacak Yenikapı istasyonundaki arkeolojik kazıların sürmesi sebebi ile DEPODA bekletiliyor. Yenikapı istasyonundaki arkeolojik kazıların sürmesi sebebi ile DEPODA bekletiliyor. TBM 4 A.Çeşme Boğaz SLURRY 4219 Batırma Tüp HAT m (1764 ring ) Kazı devam ediyor. TBM 5 A.Çeşme Boğaz SLURRY 4219 Batırma Tüp HAT m ( 1571 ring) Kazı devam ediyor. Ayrılıkçeşme

20 ii. ÜSKÜDAR BÖLGESİNDEKİ İNŞAAT ÇALIŞMALARI ÜSKÜDAR MAKAS TÜNELİ Üsküdar makas tünelinde kazı ve geçici tahkimat işleri 127,2 metre olarak tamamlanmıştır. 6 m'lik toplam 21 anodan oluşan kemer betonundan 14 anosu dökülmüş olup, geri kalan 7 adet ano TBM4 ve TBM5 tünelden geçtikten sonra dökülecektir.

21 GEÇİCİ İSKELE Üsküdar daki geçici iskele inşaatı bitirilerek, iskele ile erişim şaftı arasında bağlantıyı sağlayacak köprü montajı tamamlanmıştır. Şafta karadan ulaşım ise 300 metre uzunluğundaki ulaşım iskelesi ile sağlanmaktadır. ÜSKÜDAR İSTASYONU KAZISI Üsküdar istasyonunun zemin kotu deniz seviyesinden yaklaşık 30 metre derinlikte olduğundan yapılması gerekli yaklaşık 630 metrelik diyafram duvarı inşaatı tamamlanmıştır. Sıvılaşma potansiyeli olan bölgede yapılan jet-grout kolonları tamamlanmıştır. Kazı çalışmaları tamamlanmış olup, toplam m3 kazı yapılmıştır. İstasyon yapısı temel betonu dökümüne başlanmış olup, 28 anodan oluşan temel yapısının 17 anosunun imalatı tamamlanmıştır. İSTANBUL BOĞAZINDA ZEMİN İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI Batırma tünel yatağında detaylı zemin etütleri ve sondajlar yapılmış, bunun sonucunda da sıvılaşma riski bulunan Üsküdar kıyı kesimindeki 460 m.lik bölüm zemin iyileştirmesi yapılmasına karar verilmiştir yılı Nisan ayında başlatılan zemin iyileştirme çalışmaları kapsamında zemine 2778 adet kolonlar halinde harç enjekte edilerek, zeminin direnci arttırılmıştır.

22 BATIRMA TÜP ELEMANLARININ YERLEŞTİRİLECEĞİ HENDEK KAZI ÇALIŞMALARI Tüp elemanının (11 adet) yerleştirilmesi amacıyla, Ağustos 2005 tarihinde deniz dibi kepçeli tarama gemisi (Kanyu) ile Boğaz da tarama çalışmalarına başlanmış ve çalışmalar büyük ölçüde tamamlanmıştır. Deniz dibinden taranan yaklaşık m3 lük temiz malzeme Çevre ve Orman Bakanlığının da izniyle, Marmara Denizi içerisinde yer alan Çınarcık Çukuru na dökülmektedir m3 (%100) kirli malzeme kazısının tamamı bitirilerek, Kurtköy deki özel dökü alanında depolanmıştır. TUZLA DA BATIRMA TÜP TÜNEL ELEMANLARININ İMALAT VE MONTAJ ÇALIŞMALARI Tuzla da 2 adet kuruhavuz, 160m uzunluğunda rıhtım tamamlanarak kuru havuzda tüp tünel elemanlarının imalatına 4 Ekim 2005 tarihinde düzenlenen törenle başlanmıştır. Havuzda yapılan çelik imalatları tamamlanmış elemanlar yüzdürülerek Tuzla daki iskeleye çekilmiş burada beton imalatları bitirilerek gerekli testler için Büyükada ya çekilmişler ve testlerden sonra Boğaz Tabanındaki yerine yerleştirilmişlerdir.

23 BATIRMA TÜP TÜNEL ELEMANLARININ BOĞAZ TABANINA YERLEŞTİRİLMESİ Batırma Tüp Tünel 11 adet elemandan oluşmaktadır. Bu elemanlar 8.75 metre yüksekliğe ve 15.5 metre genişliğe sahiptir. Sekiz adet eleman 135 metre, iki adedi, 98.5 metre ve bir adedi de 110 metre boyundadır. Daha önce batırılmış olan Tünel Elemanlarıyla birlikte, toplam 1387 metre uzunluğunda Batırma Tüp Tünel Boğaz kesitindeki yerine yerleştirilmiş olup tünel içi imalatlar devam etmektedir.son Elemanın batırılması ile birlikte Üsküdar kıyısından itibaren Boğaz ın 1687 metre açıklarına kadar ulaşılmıştır. Tüp Tünel Elemanlarının Batırılma Aşamaları; Tuzla da imalatı tamamlanmış olan Batırma Tüp Elemanı Büyükada ya çekilmesi ve batırma işlemi için gerekli olan tüm hazırlıkların tamamlanması (batırma işlemi sırasında tünelin yerini ve konumu belirlemek amacıyla kullanılacak sonar yöntemle çalışan sensörler yerleştirilmesi, ayrıca deniz tabanında elemanın konumunu hassas olarak ayarlamak amacıyla kullanılacak hidrolik krikolar, tünel içine olabilecek su sızıntısını gözetlemek için kullanılacak kapalı devre televizyon sistemi ve diğer düzenlemelerin tamamlanması). Gerekli hazırlıklar tamamlandıktan sonra batırma işlemi sırasında oluşabilecek sorun ve aksaklıkları belirlemek amacıyla, Tünel Elemanının, Büyükada açıklarında batırılarak test edilmesi. Koşulların kontrol edilmesi amacıyla bir durum değerlendirme toplantısı yapılması (48 saatlik hava tahmini değerlendirilmesi). Tünel Elemanının Batırma Mavnası ve çekme botlarıyla yüzdürülerek Boğaz girişine getirilmesi Boğaz ın girişinde koşullar tekrar gözden geçirilmesi ve uygun bulunursa Elemanın batırma işleminin yapılacağı noktaya kadar getirilmesi. Batırma Mavnası ve Tüp Elemanı yaklaşık 20 ton ağırlığında 11 adet çapa ile sabitlenmesi. Sabitleme işlemi tamamlandıktan ve son kontroller yapıldıktan sonra batırma işlemine geçilmesi. İlk aşamada, yaklaşık 14,275 ton (98.5 m boyundaki eleman için) ağırlığındaki elemanın akıntıya paralel konumda 15 metre derinliğe kadar indirilmesi ve elemanın 30 derece döndürülerek proje güzergâhındaki gerçek konumuna getirilmesi (Bu manevralar Tüp

24 Elemanının deniz yüzeyine yakın seviyelerdeki yüksek akıntıdan en az seviyede etkilenmesini sağlamak için yapılmaktadır). Daha sonra Tünel Elemanının 5 metrelik aşamalarla deniz tabanına kadar indirilmesi. Önceki Tünel Elemanı ile Bağlantının sağlanması aşamaları Tünel Elemanı deniz tabanına ulaştığında, sensörler konumun takip edilerek ve ayarlanması. Uygun konuma geldiğinde daha önce batırılmış eleman üzerindeki piston kolunun uzatılıp, tünel elmanını kendisine doğru çekmesi. Tünel elemanının alnındaki contanın (Gina Gasket) önceki elemanın alnına muntazam şekilde yaslanması ve iki elemanın arasında kalan suyun vanalar vasıtasıyla çekilmesi. Not: İki elemanın bağlandığı noktada su geçirimsizliği sağlamak için Gina Gasket adı verilen doğal kauçuktan üretilen bir conta kullanılmaktadır. Bu conta sadece inşaat aşamasında su geçirimsizliği sağlamak için kullanılır. Gina Gasket in performansı Japonya da gerçekleştirilen çeşitli testlerle kontrol edilmiştir. 170 ton/m tasarım performansını sağlayacak şekilde imal edilmiştir. Tasarım yükünün çok üzerinde yükler altında su geçirimsizliği tehlikeye düşürecek hasarların olup olmayacağı test edilmiş ve contanın yeterli performansı gösterdiği kanıtlanmıştır. Ayrıca conta içerisinde imalat sırasında oluşabilecek boşlukları belirlemek amacıyla ultrasonik testler gerçekleştirilmiştir. Oluşacak su basıncı nedeniyle iki eleman arasındaki bağlantının tesis edilmesi (Aradaki su çekildiğinde elemanın iki ucu arasında çok büyük bir su farkı oluşacaktır. Bu durumda yeni batırılmış olan Tünel Elemanı diğer uçtaki yüksek su basıncı nedeniyle daha önce batırılmış olan elemana doğru büyük bir kuvvetle itilecek ve bu arada iki eleman arasındaki su kademeli olarak boşaltılacaktır) İtibariyle; Batırma Tüp Tüneller Eleman No E11 Tüp Tünel Eleman Boyu 135 m Boğaz Tabanına Yerleştirilme Tarihi Geri Dolgu Çalışmaları Taban enjeksiyonu tamamlanmış, kilit dolgusu bitirilmiş ve geri dolgunun %96 yapılmıştır.taban betonu bitirilmiştir. İmalat Durumu Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Taban betonu tamamlanmıştır. Boğaz tabanındaki yerine

25 E10 E09 E08 E07 E06 E05 E m Taban enjeksiyonu,kilit dolgusu ve geri dolgu yapılmıştır 135 m Taban enjeksiyonu,kilit dolgusu ve geri dolgu yapılmıştır 135 m Taban enjeksiyonu,kilit dolgusu ve geri dolgunun %98 si yapılmıştır. 135 m m m m Taban enjeksiyonu ve kilit dolgusu bitirilmiştir, geri dolgu tamamlanmıştır. yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Taban betonu tamamlanmıştır. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Taban betonu tamamlanmıştır. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Taban betonu tamamlanmıştır. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Taban betonu tamamlanmıştır. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Taban enjeksiyonu ve kilit dolgusuna devam edilmekte, geri dolgunu ise %85 si tamamlanmıştır. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Taban enjeksiyonu ve kilit dolgusu bitirilmiştir, geri dolgunu ise %38 u tamamlanmıştır. Taban enjeksiyonu ve kilit dolgusu bitirilmiştir, geri dolgu tamamlanmıştır. E02 98,5 m Taban enjeksiyonu tamamlanmış, kilit dolgunun %60 ı tamamlanmıştır. Taban enjeksiyonu ve kilit dolgusu devam etmektedir. E01 98,5 m Taban enjeksiyonu ve kilit dolgusu devam etmektedir. E m Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir. Boğaz tabanındaki yerine yerleştirilmiştir, Tüp Tünel kesiti içerisindeki çalışmalara devam edilmektedir.

26 Daha önce zemin iyileştirme çalışmalarında kullanılan Armarin 3 mavnası tüp tünel elemanlarının oturacağı temel çakılını yerleştirmeye devam etmektedir. i. SİRKECİ BÖLGESİNDEKİ İNŞAAT ÇALIŞMALARI Sirkeci batı şaftında kuşak kirişleri tamamlanmış olup şaftın geri kalan kısmın da NATM çalışmaları tamamlanmıştır. Doğu şaftında 1. kuşak kirişi, acil çıkış

27 şaftında da 5. kuşak kirişi imalatı tamamlanmıştır. Güney giriş yapısı iksasına henüz başlanmamıştır. Kuzey Girişi diyafram duvar inşaatı ile merdiven yapısı iksası kazıkları tamamlanmıştır. Batı şaftında ise, 9. kuşak kirişi ve -5.5 kotundan itibaren taban kotuna kadar 48 metre derinliğinde NATM çalışmaları tamamlanmıştır. ii. YENİKAPI BÖLGESİNDEKİ İNŞAAT ÇALIŞMALARI Yenikapı doğu tarafında ve Havalandırma binası tarafındaki, tüm kazık ve başlık kirişi imalatları tamamlanmıştır. Ayrıca, arkeolojik kazılara bağlı olarak ankrajlara devam edilmektedir. Batı tarafında havalandırma binası ve deplase hattı iksa sistemi kazıklarının imalatı sürdürülmektedir. 12 nolu batığın olduğu kısmın haricinde Güney ve Kuzey menhollerde 2. kademe ankraj imalatı tamamlanmıştır. iii. YEDİKULE BÖLGESİNDEKİ İNŞAAT ÇALIŞMALARI Yedikule de kazık imalatları tamamlanmıştır. Portal dışında kazı çalışmalarına henüz başlanmamıştır. Km: arası istinat yapıları temel altı kazıklarının imalatı tamamlanmış olup, duvar kısmının imalatına devam edilmektedir. Karayolu köprüsü geçici tamamlanarak araç geçişine açılmıştır. İlave demiryolu köprüsünün Yedikule ve Kazlıçeşme tarafındaki iki ayağının da temel yapıları tamamlanmış olup, perde duvar imalatlarına devam edilmektedir. Tünel Açma Makinesi TBM1 ile yapılan kazı çalışmaları 67 kalıcı ring (yaklaşık 100,5 m) ilerledikten sonra Yedikule Yenikapı arasındaki standart altı binalar gerekçe gösterilerek yüklenici tarafından durdurulmuştur.

28 2. SÖZLEŞME CR1 GEBZE-HAYDARPAŞA; SİRKECİ-HALKALI BANLİYÖ HATLARININ İYİLEŞTİRİLMESİ; İNŞAAT, ELEKTRİK VE MEKANİK SİSTEMLER Ön Yeterlik ilanına 08 Ekim 2004 tarihinde çıkılarak istekli firmalardan başvurular alınmıştır. Tekliflileri alınan 8 istekli arasından 5 grup CR1 ihalesine girmeye hak kazanmıştır. Bu gruplar; -EurasiaRay Group (Siemens AG - Siemens AŞ - Yapı Merkezi - Kiska) -AMD Rail (Alstom - Marubeni - Doğuş) -Bechtel Enka JV (Bechtel Enka) -Bombardier - Gama - Nurol JV (Bombardier - Gama - Nurol) -Mitsubishi JV (Mitsubishi HI - Mitsubishi Corp.) olarak belirlenmiştir. Bu gruplar 24 Haziran 2005 tarihinde ihale tekliflerini hazırlamak üzere davet edilmişlerdir. Mitsubishi JV grubunun ihaleye katılamayacağını belirtmesi üzerine 6. en yüksek puanı alan Astaldi Ansaldo JV grubu ihaleye davet edilmiştir. Davet edilen gruplardan gelen talep üzerine tekliflerin alınma tarihi olan teklif verme tarihi tarihine ertelenmiştir. İhale komisyonu Mali teklifleri açmak üzere tarihinde toplanmıştır; Teknik teklifi uygun bulunmayan Bombardier - Gama Nurol Ortak Girişimi İhaleden elenmiştir.diğer İsteklilerin Mali Teklifleri; AMD Rail (Alstom - Marubeni - Doğuş); Teklif : Avro Yedek Akçe: Avro Astaldi Ansaldo JV; Teklif : Avro Yedek Akçe: Avro Bechtel Enka JV; Teklif : Avro Yedek Akçe: Avro EurasiaRay Group; Teklif : Avro Yedek Akçe: Avro

29 Alınan tekliflerin incelenmesi neticesinde 28 Mart 2007 tarihinde AMD Rail (Alstom - Marubeni - Doğuş) sözleşme imzalanmıştır. Firmalar Yüzdelik Payları Alstom Transport (Fransa) Marubeni Corporation (Japonya) Doğuş İnşaat (Türkiye) % 40 % 30 % 30 Önyeterlilik İhale Oluru 5 Ekim 2004 Önyeterlilik İlanı 10 Aralık 2004 Önyeterlilik Sonuçlandırılması 20 Haziran 2005 Firmaların Davet Edilmesi 24 Haziran 2005 İhale Oluru 03 Şubat 2006 Tekliflerin Alınması 15 Şubat 2006 Sözleşmenin İmzalanma Tarihi 28 Mart 2007 Sözleşmenin Yürürlüğe Girmesi 15 Mayıs 2007 İşe Başlama Tarihi 21 Haziran 2007 Hatların İşletmeye Kapatılması 05 Aralık 2008 İşlerin Tamamlanma Süresi 1447 gün Orijinal Tamamlanma Tarihi 07 Haziran 2011 Sözleşme Bedeli : Avro (yedek akçe hariç) Avro (yedek akçe) Avro (yedek akçe dahil)

30 HAKEDİŞ ÖDEMELERİ Yükleniciye yer tesliminden bu güne kadar; 6 adet hakediş ödemesi yapılmıştır. Haziran 2007 Eylül 2008 tarihi itibariyle yapılan işin bedeli Avro olup; toplam sözleşme bedelinin yaklaşık % 5,78 nu teşkil etmektedir. Ayrıca; İşin Sözleşmesi gereği sözleşmenin %10 tutarındaki Avans 1.Dilim ve 2. Dilimleri ( Avro) yükleniciye ödenmiştir. Asya yakasında 43.4 km, Avrupa yakasında ise 19.6 km mevcut banliyö hatlarının iyileştirilmesi ve yüzeysel metroya dönüştürülmesi işini kapsayan bu sözleşmeyle toplam 36 istasyon yenilenerek, modern istasyonlar haline getirilecektir. Mevcutta iki olan hat sayısı üçe çıkartılacaktır.iki hatta banliyö trenleri çalışacak, diğer hat ise şehirlerarası yük ve yolcu trenleri tarafından kullanılacaktır. Yerleşim bölgelerinde gerçekleşecek olan proje aynı anda inşaat, elektrifikasyon, sinyalizasyon, haberleşme vb. çok sayıda farklı ve ileri teknoloji gerektiren kalemlerin planlanması, birbiri ile uyumunu da içeren sistem dizaynını gerektirmektedir.

31 Hat üzerinde minimum kurp yarıçapı 300 metre, maksimum düşey hat eğimi anahat yolcu ve yük trenlerinin çalışmasına elverişli olacak şekilde % 1.8 olarak öngörülmüştür. Proje hızı 100 km/saat olarak planlanırken, işletmede ulaşılacak ortalama hızı ise 45 km/saat olarak tahmin edilmektedir. İstasyonların platform uzunluğu ise 10 araçtan oluşan metro dizisinin yolcu indirme ve bindirmesine uygun olacak şekilde 225 metre olarak projelendirilmektedir(peronlar için konulan mesafe, TCDD araçlarına uymamaktadır, çünkü 10 vagonlu bir TCDD treni makine ile birlikte 274 metre uzunluğundadır.). Projenin Banliyö Hatlarının İyileştirilmesi (CR1) işi sırasında meydana gelebilecek en önemli etki gürültü ve toz yayıcı işlemlerdir. Gürültüyü ortadan kaldırmak amacıyla yeni düşük gürültü teknolojisi raylarda, araçlarda vb. yapılarda uygulanacak, gerekli yerlerde ses perdeleri ve gürültüye dayanıklı pencereler kullanılacaktır. Hat üzerinde; 157 adet köprü, yaya alt-üst geçidi ve menfez yıkılarak yeniden yapılacak, 30 adet köprü korunacak ve 21 adet yeni köprü inşaa edilecektir(tarihi banliyö hattına verilecek hasarın ve inşaatın başlaması ile birlikte oluşacak trafik çilesinin boyutunu buradan görmek mümkündür). CR1 Projesi ile Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanlarına bağlantı yapılması için çalışmalar yürütülmektedir. Bu işle ilgili olarak: Zemin sondajları yapılmaktadır. Tasarım çalışmaları devam etmektedir. Büro ve şantiye tesislerinin kurulması ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Gebze ve Halkalı da inşaat çalışmalarına başlanılmıştır.

32 3. SÖZLEŞME CR2 DEMİRYOLU ARAÇLARI İMALİ Marmaray Projesi, Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hatlarının İyileştirilmesi: Demiryolu Araçları İmali (Sözleşme CR 2) ihalesi Önyeterlik İhalesine 07 Haziran 2007 tarihinde çıkılmış olup, Önyeterlilik dosyaları 30 Temmuz 2007 tarihinde teslim alınmıştır. Altı grup Önyeterlik dosyası teslim etmiştir. Önyeterlik dosyalarının incelenmesi 30 Eylül 2007 tarihinde tamamlanmış olup; beş firma Önyeterlik aşamasını geçmiştir. Teklif sahipleri tekliflerini son teklif verme tarihi olan e kadar Ulaştırma Bakanlığı, DLH İnşaatı Genel Müdürlüğüne tutanak karşılığı teslim etmişlerdir. Belirtilen son teklif verme saatine kadar önyeterlik aşamasını geçen 4 (dört) firmadan teklifleri usulüne göre teslim alınmıştır. Ancak önyeterlik aşamasını geçerek teklif vermeye davet edilen Ansaldobreda S.p.A. firması teklif vermemiştir. Teklif veren firmalar alfabetik sırayla; - Alstom Ferroviaria S.p.A. - Bombardier-Siemens-Nurol JV - CAF Construcciones Y Auxiliar de Ferrocarriles S.A.

33 - Hyundai Rotem Comp Firmaların teklifleri, mali ve teknik teklif zarflarını içermektedir. Mali teklif zarfları açılmadan, teknik tekliflerin değerlendirilmesi süresince Noter tarafından muhafaza altına alınmıştır. Böylelikle, ihalenin değerlendirme süreci başlamıştır. Mali Teklif Zarfları tarihi İstekliler huzurunda teslim alınmış ve Teknik Teklifi uygun bulunmayan Alstom ve CAF Firmalarının Mali Teklif Zarfları açılmadan bilahare teslim edilmek üzere kenara ayrılmıştır. Mali Teklif dosyaları içinde yer alan Teklif Fiyatı Kalemlerinin detaylı incelenmesi için çalışmalar tamamlanmış ve Gebze Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hatları İyileştirilmesi: Araçlar işi 10 Kasım 2008 tarihinde Teknik ve Mali olarak en uygun teklifi veren Güney Kore den HYUNDAI ROTEM firması ile imzalanmıştır.

34 CR2 SÖZLEŞMESİ HAKKINDA BİLGİLER; CR2 Sözleşmesi 440 adet (34 Adet 10 Araçlık Tren dizisi ve 20 Adet 5 Araçlık Tren dizisi) Demiryolu Aracının; a) Tasarımı, insaası, üretimi ve teslim edilmesi, b) Kullanılan malzeme, tesis ve işçiliğin Sözleşme gerekliliklerini karşıladığını c) d) e) f) g) h) kanıtlamak için gerekli tüm testler, Personel Eğitimi, İşlerin İşletmeye alınması, Bitirme Öncesi ve Bitirme Sonrası Testler, Gerekli tüm Yedek Parça ve Aletlerin temini, 5 yıl boyunca işlerin tamamının bakımı, Bakım süresi boyunca Araçların yedek parçalarının öngörülmesi ve temini İşlerini kapsamaktadır. Bu işlere ilişkin teklifler 12 Mart 2008 de alınmış olup DLH tarafından Müşavir Firma ile birlikte 4 aşamalı kapsamlı bir teklif değerlendirme çalışması başlatılmış, burada teklifler eksiksizlik ve sözleşmesel ve teknik kalite gerekliliklerine ve mali uygunluk açısından incelenmiştir. Değerlendirmeler sırasında Araçların Enerji Tüketimleri de değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmelerin sonucunda yukarıda belirtilen kapsamdaki işlerin yapımına ilişkin; Araçların ve yedek parçaların teminine; 520,436,909 Euro Araçların Bakımlarının Yapılmasına ; 22,979,350 Euro İhtiyati Akçe olarak ; 41,621,825 Euro Olmak üzere Toplam ; 585,038,104 Euro teklif eden HYUNDAI ROTEM Firmasının teklifi Teknik, Mali ve Enerji Tüketimi açısından en uygun teklif olarak bulunmuş ve Firma ile CR2 Sözleşmesi tarihinde imzalanmıştır.

35 CR2 Sözleşmesi kapsamında temin edilecek Araç sayısı ve Tren kompozisyonları 2025 yılı tahmini yolcu sayıları göz önüne alınarak hesaplanmıştır.

36 CR2 Sözleşmenin süresi yer tesliminden itibaren 1981 gün olup, tahmini olarak 440 aracın tamamının teslim tarihi Temmuz 2014 olmaktadır. Sözleşmeye göre ara teslimatlar ise ; 1. parti 160 Araç teslim tarihi Şubat parti 160 Araç toplamda 320 Araç teslim tarihi Nisan parti 120 Araç toplamda 440 Araç teslim tarihi Temmuz 2014 şeklinde düzenlenmiştir. DEMİRYOLU ARAÇLARININ TEKNİK ÖZELLİKLERİ (a) Tren İşletmesi Trenler arasındaki süre; banliyö sistemi için son olarak getirilecek işletme planına göre, gündüz pik saatlerde 2 dakika ile gece pik olmayan saatlerde 10 dakika arasında değişecektir. Trenlerin 34 istasyonda 30 saniye durması ve daha kalabalık olan 5 istasyonda ise 45 saniyeye kadar durması öngörülmektedir. Bu nedenle Gebze ve Halkalı arasında çalışan bir banliyö treni için her bir yönde 100 dakika veya daha az bir süre gerekecektir. 10 araçlık bir trenin yolcu kapasitesi, 3040 yolcu olacaktır.

37 (b) (c) (d) Tren Konfigürasyonu Bölgeye, işletme saatlerine ve sıklığına bağlı olarak banliyö sistemindeki sirkülasyon, 10 araçlık, 5 araçlık veya birleştirilmiş çift 5 araçlık trenlerle sağlanacaktır. Trenlerde, binen ve inen yolcuların akışının uygun bir şekilde sağlanabilmesi için trenin her iki tarafında eşit aralıklarla yer alan 1.4 m genişliğinde 5 adet yolcu kapısı olacaktır. Bütün tren konfigürasyonlarında kapılara 225 m uzunluğundaki istasyon peronundan ulaşılabilecektir. Vagonların toplam genişliği 3m olacaktır ve trenin bir ucundan öteki ucuna kadar kolaylıkla geçilebilmesi için vagonlar birbirine bir geçitle bağlı olacak ve vagonlar arasında net bir görüş mesafesi olacaktır. Güvenilirlik ve Hizmet Süresi Trenler modern bir görünümde olacak ve yüksek hizmet güvenilirliğini sağlayacak şekilde tasarlanacaktır. 50 yıllık bir hizmet süresinin sağlanabilmesi için araç gövdesinin dış yüzeyi paslanmaz çelikten olacaktır. Trenler son teknolojiye göre, hareket halindeyken sarsıntısız bir sürüş keyfi ve düşük gürültü seviyesi sunacaktır. Havalandırma ve Klimalar (e) (f) Yolcu kompartımanlarında yaz veya kış mevsiminde bütün çevre koşullarına uygun sıcaklıkların sağlanabilmesi için trenlerde havalandırma ve klima üniteleri olacaktır. Haberleşme Vagonlar acil durumlar için tren sürücüsüne bağlı olan bir yolcu haberleşme sistemi ile donatılacaktır. Her bir araç, yolcuların kolaylıkla görebilmesi için kapının üstündeki panellere yerleştirilecek LCD ekranlardan ve güzergah haritalarından oluşan en son teknolojiye uygun bilgi görüntü sistemiyle donatılacaktır. İç Mekan Tasarımı Trenlerde engelli yolcuların kullanımı için her türlü donanım mevcut olacaktır. Panolar, zemin ve oturma yerleri gibi iç mekan donanımı, uluslararası yangın ve güvenlik standartlarına uygun malzemeden yapılacaktır.

38 Araçlar tek tip tasarlanacak ve uzunluğu 22.5m olarak ayarlanan 50 kişilik oturma kapasitesine sahip olacaktır. İşletme gerekliliklerinin karşılanması için ve yolcuları estetik bakımdan memnun edici, modern, çevreyle dost ve yüksek kalitede araçların üretilmesi için, trenlerin içiyle ilgili estetik ayrıntıları değerlendirmek üzere trenlerin tasarım sürecine DLH dahil olacaktır(görüldüğü üzere, TCDD Dahil değildir).. Tasarımların tamamlanması ve prototip dizinin imalatı yaklaşık Sözleşmenin imzalanmasından 1 yıl sonra gerçekleşebilecektir. İşin toplam süresi 66 aydır. Marmaray kapsamındaki Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hatlarının İyileştirilmesi, İnşaat, Elektrik ve Mekanik Sistemler CR1 işi kapsamında sistem testlerinin, planlandığı üzere 2011 yılında yapılabilmesi için 280 aracın işletmeye hazır olarak sahada bulunması gerekmektedir. Dünyadaki büyük araç üreticilerinden elde edilen bilgiler ışığında ayda ortalama 10 araç imalatı yapılabileceği tahmini ile yukarıda bahsedilen mevcut planlanan tarihlere uyulmadığında ve CR2 işinde imal edilmesi gereken asgari araç sayısında bir gecikme olması durumunda Marmaray Projesinde gecikmeye sebep olacaktır. 4. ÇEVRESEL ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Marmaray Projesi tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından ÇED Yönetmeliği kapsamı dışında mütalaa edilmiştir. MARMARAY PROJESİ VE BOĞAZDAKİ BALIK GÖÇÜ Boğaz da 15 Mart 15 Haziran ve 1 Eylül 1 Kasım tarihleri arasında balık göçü söz konusudur. Bu dönemde gerçekleştirilecek olan inşaat faaliyetlerinin balık göçlerini en az derecede etkilemesi amacıyla Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü tarafından hazırlanan Geri Bildirimli İzleme Programı uygulanmıştır. Bu programla ilgili olarak tarihinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ndan uygulama izni alınmıştır. Geri Bildirimli İzleme Programı Dokuz Eylül Üniversitesi başkanlığında ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığının yetkililerinin de gözetiminde uygulanmıştır.

39 Söz konusu program ilk olarak Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü tarafından 15 Mart Haziran 2005 tarihleri arasında uygulanmaya başlanmış ve 1 Eylül 1 Kasım tarihlerinde de uygulamaya devam edilmiştir. 15 Mart Haziran 2006 döneminde ise çalışmaları İstanbul Üniversitesi tarafından sürdürmüştür. Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi (BC1) işi kapsamında yapılacak olan deniz dibi tarama ve dökü faaliyetlerinden kaynaklanacak bulanıklığın balık göçlerini en az derecede etkilemesi amacıyla Geri Bildirimli İzleme Programı uygulanmıştır. Böylece çevresel parametreler (deniz suyu sıcaklık profilleri ve Boğaz ın her iki ucunda karaya çıkarılan göçmen balık miktarları gibi ) gözlenerek, deniz çalışmalarının sürdürülmesi veya ara verilmesi hususunda karar almak mümkün olmuştur. Batırma Tüp Tünel, 1385 m uzunluğunda olup, güzergah üzerindeki inşaat çalışmaları hattın yalnızca belli bir noktasında gerçekleştirilmektedir. Bundan dolayı, İstanbul Boğaz ının tamamen balık göçlerine kapatılması söz konusu değildir. MARMARAY PROJESİ VE DÖKÜ ALANLARI Dökü alanıyla ilgili olarak İstanbul Teknik Üniversitesi ne bir Çevresel Etki Değerlendirme Raporu hazırlatılmıştır. Bu rapor doğrultusunda Çevre ve Orman Bakanlığının da talebi üzerine; boşaltım çalışmaları başlamadan önce, boşaltım sırasında ve boşaltım işleminin tamamlanmasından üç ay sonrasına kadar aylık olarak denizdeki dökü alanında su kalitesi izleme çalışmaları yapılarak üçer aylık dönemlerde hazırlanan raporlarla ilgili Valilik ve Bakanlıklara gönderilmiştir. İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan ÇED raporuna istinaden belirlenen izleme çalışmalarını Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü yürütmüştür. Boğaz Tüp Geçişi güzergahının km leri arasından tarama sonucu çıkan 1 3 m. kalınlığındaki kirli malzeme Geçirimsiz Atık Tesisi (CDF) içerisinde Kurtköy mevkiinde depolanmıştır. Bu konuyla ilgili Çevre ve Orman Bakanlığı nın izni alınmış olup, kirli malzemenin bertaraf edilmesi ile ilgili işlemler 30 Aralık 2005 te tamamlanmıştır.