ELEKTRONİK TİCARET (OSP254) Yazar: Öğr.Gör. Hakan TUNAHAN S1

Transkript

1 ELEKTRONİK TİCARET (OSP254) Yazar: Öğr.Gör. Hakan TUNAHAN S1

2 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan Öğretim" tekniğine uygun olarak hazırlanan bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan izin almadan ders içeriğinin tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt veya başka şekillerde çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Copyright 2006 by Sakarya University All rights reserved No part of this course contenet may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic, tape or otherwise, without permission in writing from the University. Sürüm 1 Sakarya S 1

3 ELEKTRONİK TİCARETİN ETKİLERİ Bu Haftanın Hedefi: Bu Haftanın Materyalleri Bu haftaki dersimizde kullanacağımız bir materyal bulunmamaktadır. Kullanılan semboller Animasyon Soru Veritabanı Bağlantılı Soru Simülasyon Püf Noktası 1

4 Giriş E-Ticaret, özü itibariyle ekonomik bir olgu gibi algılansa da sosyal ve kültürel alanlarda da etkiler oluşturmaktadır. E-ticareti benimseyen firmalar müşteri beklentilerinin pazarı yeniden tanımladığı veya yeni pazarlar oluşturduğu koşullara daha hızlı uyum sağlamakta ve rekabet konusunda avantaj elde etmektedir. Bireylere ise alışveriş, bilgi ve hizmetlere erişim, kamu ile etkileşim konularında fiziki uzaklık ve zaman kısıtlarını ortadan kaldıran yeni yollar sunulmaktadır. 1. İşletmeleri Elektronik Ortama Geçmeye Zorlayan Etkiler Günümüzde elektronik ticaretin boyutu büyüdükçe, bu ticaret şeklinin dışında duran firmalar da, bir takım zorlayıcı sebeplerden dolayı bu yeni ekonomik ortama girmek durumunda kalmaktadır. İşletmeleri elektronik ortama geçmeye zorlayan etkileri aşağıdaki şekilde açıklamak mümkündür: (Kartal, 2002; ) Küreselleşme:Bölgesel ya da yerel ticaret gittikçe anlamını yitirmektedir. Sınırlı alan içerisinde çalışmayı tercih eden işletmeler sadece o bölge içinde kabul görebildikleri için çeşitli risklerle karşılaşmaktadır. Pazarın Yapısal Değişikliği:Tüketicinin sanal ortam konusundaki isteği, işletmelerin ticari faaliyetlerini internet ortamına aktarması konusunda zorlayıcı etki yaratmaktadır. Rekabet Ortamı:Rakiplerden birinin internet ortamında olduğunu bilmek şirketleri web sitesi kurmaya zorlamaktadır. Zaman Faktörü:Elektronik ticaretin üretim döngülerini hızlandırması işletmeleri bu konuya yöneltmektedir. Yapısal Büyüklük:Elektronik ortamda işletmelerin büyüklüğünden çok güvenilirliği önemli olduğu için küçük işletmeler de piyasada yer alabilmektedir. Düşük Satın Alma Maliyeti:İşletmeler, satın alma maliyetlerini, hacim indirimlerinden (büyük miktarda mal alımlarında sağlanan indirimler) yararlanmak için anahtar ürün sağlayıcılarla ilişkiler geliştirerek azaltmaktadırlar. Hizmet Anlayışı:Daha iyi hizmet edebilmek, müşterilerin sevgisini kazanabilmek, memnuniyeti sağlamak gibi ticari menfaatlere yönelik sosyal anlayış işletmeleri elektronik ortama yönlendirmektedir. 2. Elektronik Ticaretin İşletmelere Etkileri Elektronik ticaretin işletmelere bir çok alanda etkisi bulunmaktadır. Bu etkiler; E-Ticaretin İşletmenin Maliyetlerine Etkisi E-Ticaretin İşletme Yönetimine Etkileri E-Ticaretin Reklamcılığa ve Pazarlamaya Etkileri ve E-Ticaretin İşletmelere Diğer Etkileri olarak sıralanabilir. 2

5 Aşağıda bu etkiler detaylı olarak açıklanmıştır E-Ticaretin İşletmenin Maliyetlerine Etkisi E- ticaret uygulaması ile birlikte işletmelerde genel maliyetler düşmekte ve düşen maliyetler işletmelerin sattığı ürünlerin fiyatlarına yansımaktadır ABD'de yapılan bir araştırmada firmalar arasında gerçekleşen ticaretin, elektronik ortamda ve geleneksel yöntemlerle yapılması durumunda ortaya çıkan maliyetlerin mukayesesi yapılmıştır. Bu araştırma neticesinde genel olarak e-ticaret ile ortalama %15-20 arasında tasarruf elde edildiği belirlenmiştir. En büyük tasarrufun ise, elektronik parçalar sektöründe gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu araştırmanın detaylı sonuçlarını incelemek için tıklayınız. (sayfa 15) İşletmelerin e-ticarete geçmeleri ile ortaya çıkan maliyet avantajlarını aşağıdaki şekilde sınıflandırmak mümkündür: a. Satış işlemleri maliyetlerinin azaltılması b. Üretim girdilerinin satın alınması sırasında sağlanan maliyet düşüşleri c. Diğer işletmelerle ileriye ve geriye doğru ilişkilerden elde edilen maliyet düşüşleri Aşağıda bu sınıflandırmanın alt açılımları sıralanmıştır. a. Satış İşlemleri Maliyetlerinin Azaltılması İşletmelerde satış işlemlerinin maliyetleri azaltması aşağıdaki sebeplerden kaynaklanmaktadır: i.fiziksel altyapının ucuzlaması ii.siparişlerin alınması ve işlenmesinde sağlanan kolaylıklar iii.tüketicinin izlenmesi ve satış sonrası hizmetler için az sayıda personele ihtiyaç duyulması 3

6 Personel Giderlerinden Tasarrufa İki Örnek Dünyanın en büyük sanal kitapçısı olan Amazon.com 1998 yılında 614 çalışanı olan bir şirket iken, geleneksel yöntemler ile aynı sektörde faaliyet gösteren Barnes and Noble şirketinin çalışanı bulunmaktaydı. Amazon.com çalışan başına dolarlık ciro elde ederken Barnes and Noble çalışan başına sadece dolar rakamına ulaşmıştır. (Civelek, 2003, 121) Dünyanın en büyük kargo şirketlerinden Federal Express, kargo gönderimi yapan müşterilerinin kargolarını telefonla arayarak değil, internet sitesi üzerinden takip etmelerini sağlayarak, 1998 yılında 1 milyon takip işleminden doğan maliyeti minimize etmiştir. (Civelek, 2003, 121) iv.geleneksel yöntemlerle yapılan satış işlemlerinde siparişlerin kontrolü ve faturalandırılmasında meydana gelen hatalar yüksek maliyetlere sebep olmaktadır. Elektronik ticarette ise bu hatalar minimize edilerek maliyetler aşağıya çekilebilmektedir E-ticaret uygulamasından önce, General Electric ve Cisco firmalarında siparişlerin %25'i yanlış işlem sonucu tekrar elden geçirilmesi gerekirken, özellikle Cisco firmasında işlemler elektronik ortama aktarıldıktan sonra hata oranı %25'ten %2'ye düşmüştür. (Civelek, 2003, 121) b. Üretim Girdilerinin Satın Alınması Sırasında Sağlanan Maliyet Düşüşleri Siparişlerin ve bunların yerine getirilmesinin hız kazanması nedeniyle işletmenin stok maliyetleri düşmektedir. Elektronik Ticaretin Stok Maliyetlerini Düşürmesi İle İlgili Olarak Bir Vakayı İncelemek İçin Tıklayınız.(sayfa 17) c. Diğer işletmelerle ileriye ve geriye doğru ilişkilerden elde edilen maliyet düşüşleri Firmanın tüketiciye mal üretmek ya da hizmet sunmak için, gerekli girdileri diğer firmalardan satın alır. Bu olgu sektörler arası ilişkilerde Geriye Doğru Bağlantı olarak adlandırılır. Firmanın, son kullanımı için tüketiciye değil, üretim amacıyla öbür firmalara girdi satması da İleriye Doğru Bağlantı etkisi adını alır. Firmanın tüketiciye mal üretmek ya da hizmet sunmak için, gerekli girdileri diğer firmalardan satın alır. Bu olgu sektörler arası ilişkilerde Geriye Doğru Bağlantı olarak 4

7 adlandırılır. Firmanın, son kullanımı için tüketiciye değil, üretim amacıyla öbür firmalara girdi satması da İleriye Doğru Bağlantı etkisi adını alır. Elektronik ticarette, işletmeler kendilerine mal satan ve kendilerinden mal satın alan firmalar ile ilişkilerini elektronik ortamda gerçekleştirmektedir. Böylece işletmelerin maliyetleri düşmektedir. Elektronik ticaret işletmelere ve tüketicilere çok önemli avantaj sağlamasına rağmen, işletmeleri elektronik ticaretten uzaklaştıran bazı faktörler de mevcuttur. Bunlardan bazıları henüz elektronik ticaretin işletmeye ne kazandıracağından emin olunmaması, konu ile ilgilenecek yeterli kaynak ve uzman personelin yeterince olmaması, müşterilerin sanal alışverişi tam olarak onaylamaması, elektronik alışverişin ödeme şekline yeteri kadar güvenin oluşmaması olarak sıralanabilir E-Ticaretin İşletme Yönetimine Etkileri İnternet, firmaların iş yapma şeklini de değiştirmektedir. İnternetin yönetime etkileri Elektronikleşme, Hareketlilik, Çabukluk ve Çalışma Grupları şeklinde sıralanabilir: Elektronikleşme: Bilgilerin elektronik ortamda tutulması ile, herhangi birisi, herhangi bir zamanda herhangi bir yerden ihtiyaç duyduğu bilgiye bir başkasına gerek kalmadan ulaşabilmektedir. Fiyat listeleri, sipariş formları, tanıtım filmleri gibi materyallere, firmanın intraneti aracılığı ile güncel olarak erişilebilmektedir. Hareketlilik: İnternet teknolojisi, kişilere bulundukları yerden bağımsız olarak bilgiye erişim imkanı sunmaktadır. Müşterilerine destek vermek için seyahat eden çalışanlarının, ihtiyaç duyduğu bilgiye herhangi bir zamanda herhangi bir yerden güncel olarak ulaşabilmesi, firmanın müşterilerinin ihtiyaçlarına cevap vermedeki performansını artırmaktadır. Çabukluk: İş adamları, güncel bilgilere gece veya gündüz istedikleri zaman ulaşabilmektedir. İş ortağının veya kendisinin firmasının web sitesine ulaşarak son fiyat listesine, üretim rakamlarına, malların çıkış tarihine kolaylıkla erişmeleri mümkündür. Çalışma Grupları:İnternet, verinin paylaşımına ve çalışanların işbirliği yapmasına da altyapı sunmaktadır. Firmalar, haber grupları, konuşma odaları, tele-konferans vb. araçlar ile değişik coğrafi yerlerdeki çalışanlarını bir araya getirerek çalışma grupları oluşturabilmekte, müşterilerinin önerilerini değerlendirebilmektedir 2.3. E-Ticaretin Reklamcılığa ve Pazarlamaya Etkileri İşletmeler açısından sanal pazarlamanın birkaç ayrı yönden avantajı bulunmaktadır. Bunlar; a. Pazarlama Bütçesinden Tasarruf: Pazarlama bütçesinden sağlanan tasarruf iki durumda kendini göstermektedir. 5

8 Online Broşürler: Özellikle internet üzerinden yapılan çalışmalarda, online kataloglar, broşürler ve diğer görsel araçların basılması, satılması ve taşınması gibi önemli mali kayıplar oluşturan sorunlar, çok fazla yaşamamaktadır. Geleneksel ticarette, broşür bir kez bastırılıp dağıtıldıktan sonra işlevini yitirirken; online broşürler çok düşük bir maliyetle sürekli güncelleştirme imkanı sunmaktadır. Sitelere Verilen Reklamlar: Farklı sitelere verilen reklamlar için ayrılan bütçeler, diğer medya organları ile karşılaştırıldığında oldukça düşük kalmaktadır. b. Etkileşimli Elektronik Pazarlama: İşletmeler, etkileşimli olarak ses, görüntü unsurlarını da kullanarak hazırladıkları sanal mağazalarda müşteri ile karşılıklı etkileşim içerisinde satışlarını yapabilmektedir. Örneğin General Motors, internetin sayfadan oluşan en geniş kapsamlı sitesini açarak, ürettiği arabaların içine ve dışına 360 derecelik açıyla göz atmayı sağlayıp, sanal dünyada da deneme sürüşü yapmayı mümkün kılmıştır. Örneğin General Motors, internetin sayfadan oluşan en geniş kapsamlı sitesini açarak, ürettiği arabaların içine ve dışına 360 derecelik açıyla göz atmayı sağlayıp, sanal dünyada da deneme sürüşü yapmayı mümkün kılmıştır. c. Etkin ve Hızlı Müşteri Talepleri Yönetimi: Sanal ortamda yapılan alışveriş hangi müşterinin hangi mala talep duyduğu yönünde bir veri tabanı oluşturulmasına imkan sağlamaktadır. Bu kapsamda işletmeler müşteri taleplerini veya satış reyonlarını yönlendirme şansını elde edebilmektedir. d. E-Ödeme İmkanı: Elektronik ticarette, mal bedelinin ödenmesi ve alışverişin elektronik ortamda tamamlanması, işletmelerin lojistik altyapısında tasarruf sağlamaktadır. e. Etkileşimli Tedarik Zincir Yönetimi: İşletmelerin nereye, ne kadar, hangi tarihte ürün veya hizmet sağlamaları gerektiğinin kararı ve bunun yönetiminin elektronik ortamda alıcı ve satıcılar arasında etkileşimin sağlanması bir avantaj oluşturmaktadır. f. Etkileşimli Stok Yönetimi: İşletmelerin tedarik yönetimlerinin bir başka yönü de stok yönetimidir. Dolayısıyla etkileşimli olarak hangi üründen ne kadar ve hangi süreyle stok bulunduracağının yönetimi de elektronik ortamda gerçekleştirilebilmektedir. g. Bankacılık ve Sigortacılık Hizmetlerinde Etkinlik ve Hız: Bu tür hizmetlerde sonuca hızlı erişilmesi, alışverişin hızlı bir şekilde tamamlanması taraflara zamandan tasarruf sağladığı gibi hizmetin etkinliğini de artırmaktadır. 6

9 h. Sanal Anket Yapma ve Kamuoyu Oluşturma İmkanı: Elektronik ortamda alışveriş yapan kesim ile hızlı ve etkin bir şekilde anket yapılıp hizmetin yönlendirilmesi ve istenilen kapsamda kamuoyu oluşturulması da mümkündür. ı. Birebir Pazarlama İmkanı: Elektronik pazarlamada doğrudan tüketiciye hitap ederek birebir pazarlama yapma imkanı bulunmaktadır. 3. E-Ticaret'in Tüketiciye ve Alışverişe Etkileri Sanal dünyada alışveriş yapmak gerek birey gerekse firma olarak müşteriye önemli avantajlar sağlamaktadır. Bunlar; Düşük Fiyat, Yeni Mamuller ve Ürün Bilgilerine Ulaşma, Kolaylık ve Rahatlık ile Hız'dır. Düşük Fiyatlar:İnternet üzerindeki düşük işlem maliyetleri tüketicilere ürün ve hizmetleri daha ucuza alma olanağı sağlamaktadır. Aşağıdaki şekilde geleneksel ticaret ile elektronik ticarette sunulan aynı malların fiyatları karşılaştırılmıştır. Araştırmalara göre, internet, bir siparişi telefona göre, %4-10, mağazadan satın almaya göre %2-3 daha ucuza getirmektedir. Buna karşılık fiziksel dağıtım maliyetlerinde %80'lere varan bir tasarruf söz konusudur. Nitekim müzik, kitap, video, yazılım ve benzeri ürünlerde bu maliyet sıfıra yaklaşmaktadır. Söz konusu fiyat düşüklüğü üç sebepten kaynaklanmaktadır: 1. E-Ticaret İşletmelerinin Maliyetlerinin Azlığı: Sanal dünyadaki alışveriş, klasik mağazada yapılan alışverişten daha ucuzdur. Çünkü sanal iş dünyasındaki mağaza kirası, personel gideri, elektrik, vb. masrafların ihmal edilecek düzeyde olması satış fiyatlarına da yansımaktadır. 2. Global Seçim Yapma İmkanı: Şehirlerarası veya ülkelerarası dolaşarak mağazalar arasındaki fiyat karşılaştırması, bire beş oranında şehir içi telefon ücreti ödeyerek yalnızca İnternet ile yapılabilmektedir. 7

10 3. Aracıların Ortadan Kalkması: Geleneksel ticarette varolan aracılar (distribütör, toptancı, perakendeci, acente gibi) elektronik ticaret ortadan kaldırdığından; ürünün fiyatını arttıran aracılık maliyetleri yok olmaktadır. Aracıların en hızlı ortadan kalktığı alanlar, seyahat acenteliği, sigortacılık, borsacılık ve taşınmaz alım - satımı bürolarıdır. Birçok ülkede aracıların, üreticiden çıkıp, tüketiciye satış noktasına gelene kadar ürünün fabrika satış fiyatının üzerine %33'lük fark eklediği tespit edilmiştir (Civelek, 2003, 120) Bununla birlikte e-ticaret, daha büyük bağımlılık oluşturan yeni aracılar ve aracılık fonksiyonları ortaya çıkarmaktadır. b. Yeni Mamuller ve Ürün Bilgilerine Ulaşma: İnternet sayesinde tüketici pek çok ürünü tanıma olanağına sahiptir. Böylece tüketici geleneksel tüketici yerine üreticiyle doğrudan iletişim haline giren bir modele kavuşabilmektedir. c. Kolaylık ve Rahatlık: Sanal dünyadaki alışverişi ile evden çıkmadan, trafik ve park sorunu yaşamadan, zaman ve benzin harcamadan muazzam çeşitlilikteki ürün ve hizmetler incelenebilmektedir. Ayrıca birçok sanal mağaza, ana caddelerdeki benzerlerine kıyasla daha fazla stok bulundurabilmektedir. Sanal Alışverişin Tüketicilere Sağladığı Kolaylık Ve Rahatlığını Anlatan Bir Vaka Analizi İçin Tıklayınız. (sayfa 16) d. Hız: E-ticarette alınmak istenilen ürün seçildikten sonra yalnızca beklemek gerekmektedir. Birçok mağaza e-posta servisi ile siparişin hangi aşamada olduğu hakkında (ne zaman kargoya verildi, ne kadar sürede teslimat yapılacak, vb.) müşterisini de bilgilendirmektedir. 4.Elektronik Ticaretin Sosyal Yaşama İlişkin Etkileri Elektronik ticaret çalışma yaşamı, eğitim, kültür, sağlık gibi alanlarda yaygınlaşarak sosyal hayatın tümünü etkilemektedir. Bununla birlikte farklı gelir gruplarının E-Ticarete geçişte eşit avantaja sahip olmalarını sağlamak üzere eğitim, sağlık ve kültür alanında ucuz Internet erişimleri sağlanması ve Internet'in sunduğu imkanlardan toplumun her kesiminin eşit oranda faydalanma imkanının altyapı ve ortam açısından oluşturulması gerekmektedir. Elektronik Ticaretin Sosyal Yaşama İlişkin Etkilerinin en önemlileri olan Tele- Çalışma, Tele - Tıp ve Yaşam Boyu Öğrenim ve Uzaktan Öğretim kavramları aşağıda açıklanmıştır: (Tusiad, Görüş, Mart 2000) 8

11 a. Tele - Çalışma: Elektronik ticaretin çalışma hayatı üzerine önemli etkilerinden biri; Tele- Çalışma'dır. Tele Çalışma aşağıdaki şekillerde ortaya çıkmaktadır: Evde Çalışma Uydu Merkezli Çalışma(bir firma, sağladığı imkanlar ile ofisten uzakta da çalışma imkanı vermektedir), Tele Merkezde Çalışma(bir ofis birden fazla firma tarafından kullanılmaktadır), Uzak Grup Çalışması ve Tele - Hizmetler(telesekretarya ve tele-bakım hizmetleri) 1999 yılında yapılan bir araştırmaya göre, tele- çalışma yöntemlerinin en yüksek düzeyde kullanıldığı ülkeler, İsveç, Danimarka ve Hollanda'dır. b. Tele - Tıp: Elektronik ticaretin bir başka ilginç yansıması da, talep üzerine tıbbi koruma sağlanması olan Tele - Tıp'tır. Tele - Tıp, kişiler evlerinde iken, acil durumlarda tecrit oldukları yerlerde ve uzman sağlık personeli tarafından uzaktan konsültasyonlarda kullanılmaktadır. c. Yaşam Boyu Öğrenim ve Uzaktan Öğretim Artık küresel bilgi, öğrencilerin başka öğrenme kaynaklarına erişebilmelerini sağlamaktadır. Eğitim ağlarına erişim, en iyi öğretmenlerin derslerine katılmaya yardımcı olmaktadır. Sözel iletişim ve öğrenme yöntemleri, video-konferans ve bilgisayar konferansı ve yoluyla grup öğrenmesi aracılığı ile kullanılabilmektedir. 5.E-ticaretin zararlı boyutları E-ticaretin bir çok olumlu tarafının yanında zararlı boyutları da mevcuttur. Örneğin; İnternette değişik türde kumar oynama şansı veren web sitelerinin sayısı azımsanmayacak düzeydedir. İnternetin genel kamu güvenliğine tehdit oluşturan bir başka yönü de pornografidir. Özellikle gelişmiş ülkelerde dolandırıcılık şikayetlerinin büyük bir çoğunluğu artık internet üzerinden gerçekleştirilen işlemler ile ilgilidir. İnternet üzerinden reçetesiz ilaç satışı büyük boyuttadır. İnternet üzerinde telif hakkı korsanlığı hızla artmaktadır. 9

12 E-Ticaret İle Tahmini Tasarruflar E-Ticaret İle Tahmini Tasarruflar Endüstri Tasarruf Oranı (%) Endüstri Tasarruf Oranı (%) Uzay, Makine Endüstrisi 11 Sağlık 5 Kimyasal ürünler Kömür Endüstrisi 10 Hayat Bilimleri Metal/Makine Endüstrisi İletişim 5-15 Medya ve Tanıtım Bilgi Teknolojileri Elektronik Parçalar Gıda Katkı Maddeleri İşletme/Bakım/Onarım Benzin ve Gaz Kağıt Endüstrisi 10 Orman Ürünleri Çelik Endüstrisi Havayolu Taşımacılığı Kaynak: Business Week, 17 Ocak

13 Sanal Kolaylık SİBER ALIŞVERİŞİN KOLAYLIK VE RAHATLIĞI Örneğin; haftada iki kez gıda alışverişi yapan bir kişinin en azından bir saatini alışverişe ayırdığını düşünürsek ayda 8-10 saatini sadece gıda alışverişine harcamış olacaktır. Alışverişin en rahat olduğu hafta sonları olduğu düşünülürse her ay tatilinizden 10 saatinizi ayırdığımız anlamına gelir. Bir de aynı alışverişin bir marketin web sitesi üzerinden yapıldığını düşünelim. Sistemi açmak ve web sitesine girmek an fazla beş dakikadır. Ürünleri seçmek ve siparişleri vermek alışagelmiş ürünler için en çok 5 dakika, diğer beğendirmeli ürünler için ortalama 15 dakikadır. Bir alışverişin sisteme girmek dahil ortalama dakika olduğunu ve iki kez alışveriş yaptığımızı düşünecek olursak bir hafta içinde gıda alışverişi için en çok yarım saat ayıracağımız anlamına gelir. Üstelik ürünleri eve getirme yorgunluğundan da kurtulmuş oluruz. (Kartal, 2002;123) Artık günümüzde bu seçim işini bizim yerimize yapan dijital buzdolapları bile üretilmektedir. Buzdolabı, kendi içerisindeki ürünlerin eksildiğini algıladığında, online olarak markete bağlanmakta ve ürün siparişini kendisi vermektedir. 11

14 Stok Kontrol Bir Stok Kontrol Örneği Bir gıda marketler zincirinin değişik illerde 160 adet mağazasının olduğunu düşünelim. Alışılmış sistemde her bir mağaza satılacak ürün taleplerini 7 ila 15 gün içinde merkeze bildirir. Böylece her bir şubeye ürün sevkıyatları yapılır. Oysa elektronik ortamda her bir şubenin kasasından barkod sistemi ile geçen ürün, öncelikle şubenin merkez bilgisayarında değerlendirilir, ardından eş zamanlı olarak ana merkezin bilgisayarına veriler aktarılır. Bu sistemde hangi ilde olursa olsun tüm şubelerin ürün kontrolleri yapılabilir. Şubelerde ürün talebine gerek kalmaksızın ihtiyaçlar tespit edilerek anında tepki verilir. Daha da önemlisi karlılık ve girdi analizleri çok daha kolay yapılabilir. (Kartal, 2002;121) 12