İŞGÖRENİN GÜCÜ ve GELİŞİMİ

Transkript

1 İŞGÖRENİN GÜCÜ ve GELİŞİMİ

2 BİREYİN GELİŞİMİ Bilişsel Gelişim Bedensel Gelişim Dil Gelişimi BİREY Devinsel Gelişim Ahlak Gelişimi Cinsel Gelişim

3 İŞGÖRENİNİN GÜCÜ ve GELİŞİMİ Bilişsel Gücü Duyuşsal Gücü BİREY Devinsel Gücü Toplumsal Gücü Ahlaki Gücü

4 İŞGÖRENİN BİLİŞSEL GÜCÜ

5 Bilişsel Gelişim Kavramı Biliş; duyular aracılığıyla gelen uyarıcıların algılanması, bellekte tutulması, bellekten çağrılarak düşünmede kullanılması sürecidir. Bilişsel Gelişim ; dünyayı algılama ve anlamaya dönük zihinsel süreç ve etkinliklerdeki gelişimedir.

6 Bilişsel Gelişim Kavramı Toplum Bilişsel Sistemin Çevresi Aile Okul Doğa

7 Bilişsel Girdilerin İşlenmesi Algılama Bellekte Tutma Düşünme Kavramlaştırma Bilişsel Girdiler (Bilgi, Beceri,Tutum)

8 BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMLARI Piage tin Bilişsel Gelişim Kuramı Vygotsky nin Bilişsel Gelişimle ilgili görüşleri Bruner in Bilişsel Gelişim Dönemleri

9 İnsanın Bilişsel Gücü - Zeka Bilişsel gücün temel kaynağı insanın zekasıdır. Zeka, bireyi amaçlı eyleme, ussal yargılamaya, çevresine uyuma yönelten bilişsel gizli gücün tümüne verilen addır. Zeka; yeni karşılaşılan, alışılmamış durumlara uyum sağlama yeteneği olup, somut, soyut veya sözel biçimde sunulan problemleri çözebilme yeteneğidir.

10 Zeka Kuramları İki Etmenli Zeka Kuramı (Charles E. SPEARMAN) Çok Etmenli Zeka Kuramı (Edward L.THORNDIKE) Üç Boyutlu Zeka Kuramı (J.P.GUILFORD) Küme Etmen Zeka Kuramı (Luis L. THURSTONE) Çoklu Zeka Kuramı (Howard GARDNER) Duygusal Zeka Kuramı (Goleman) (Saolvey ve Mayer)

11 Bilişsel Gücün işlevi İşgörenden Beklenen Davranışlar Zamanı etkili kullanmalı. Yenilikleri takip etmeli, kendini geliştirmeli. Örgütte çıkan bir sorunun nedenlerini ortaya koyup, bunları irdeleyebilmeli. Neden sonuç ilişkileri kurabilmeli. Düşüncelerini açık ve rahat aktarabilmeli. Ortaya çıkan sorunu çözmek için çeşitli seçenekler ortaya koyabilmeli.

12 Bireyin ezberden uzaklaşıp, düşünme ve problem çözmelerini geliştirici uygulamalara NEDEN gidemiyoruz? Eğitim programlarımızın ve uygulamalarımızın; * okuryazarlık, * ezberleme, * genel anlayış, * kalıp algılamaya dayalı olması TEMEL nedenlerdendir. Oysa, * bireysel yetenekler, * iletişim becerileri, * ekip çalışması yeterliği, * sezgi, * muhakeme, *yaratıcılık, * hayal gücü yeterlikleri eğitim uygulamaları ve değerlendirmelerinde dikkat alınmalı; DÜŞÜNME BECERİLERİ geliştirilmelidir.

13 DÜŞÜNME: Gözlem, deneyim, sezgi, akıl yürütme ve diğer kanallarla elde edilen içeriği/bilgiyi kavramsallaştırma, uygulama, analiz ve değerlendirmenin disipline edilmiş şeklidir. Varolan bilgilerden yararlanarak daha ileri noktalara ulaşma, eldeki bilgilerin ötesine gitme. DÜŞÜNME BİÇEMLERİ Problem çözme Bilimsel düşünme Eleştirel düşünme Analitik düşünme Hüküm çıkarmaya yönelik (tümevarım, tümdengelim) düşünme İlişkisel düşünme Yaratıcı düşünme...

14 İŞGÖRENİN DEVİNİMSEL GÜCÜ ve GELİŞİMİ

15 -Devinimsel Gelişim- İnsanın bedeni üzerinde denetim kurması ve bu denetimini artırarak bedeninin devinimlerini ulaşacağı amaca uygun olarak yönetmesidir. * Bedenin olgunlaşmasını ve İnsanın yapacağı devinimleri öğrenmesini kapsar.

16 İŞGÖRENİN BEDENSEL GÜCÜNÜ ÜRETİMDE ETKİLİ KULLANMASI, * Devinimsel gelişiminin ürettiği ürüne uygun olmasına *İşine uygun becerileri öğrenmesine *Üretim zamanını iyi kullanmasına bağlıdır.

17 ÜRETİMDE BEDENSEL GÜCÜN KULLANMASI Çalışmaya Hazırlık Dönemi (15-20 yaş) Yetişme Dönemi (20-30 yaş) Uzmanlık Dönemi (30-50 yaş) Sürdürme Dönemi (50-65 yaş) Emeklilik Dönemi (65 yaş ve sonrası)

18 DEVİNİMSEL İŞLEVLER * Denetim Keskinliği * Organların Eşgüdümü * Devinimi Yönetme * Tepki Süresi * Kolun Devinim Hızı * Hız Denetimi * El Duyarlığı * Parmak Duyarlığı * Kol ve El Durağanlığı *Bilek ve Parmak Hızı *Hedefe Yöneltme *Kasal Güç *Dikkat *Denge *Esneklik

19 BİYORİTİM İnsanın zamana göre gücündeki iniş çıkışlardır. 1. Günlük İniş Çıkışlar 2. Haftalık İniş Çıkışlar 3. Aylık İniş Çıkışlar 4. Yıllık İniş Çıkışlar

20 İşgören organizmasının doğal programı ile örgütün çalışma programının uyum içinde olmasının işgörenin verimini, işten doyumunu artırabileceğine sağlığını koruyabileceğine inanılmaktadır. İşgörenin biyoritmi doğal olduğu için değiştirilemez; ama örgütün çalışma programı yapay olduğu için değiştirilebilir. Özellikle iş kazalarının görülebileceği örgüt ortamında çalışma programının işgörenlerin biyoritmine göre ayarlanması gerekir.

21 DEVİNİMSEL GÜÇTE BİREYSEL AYRILIKLAR * Nazeninlik * Solaklık * Şişmanlık * Görme Engelliler * Sakatlık * İşitme Engelliler * Beden Oransızlığı * Cinslerarası Ayrılıklar * Süreğen Hastalıklar (Sara, astım vb.)

22 AHLAKİ GELİŞİM Ahlak konusunda inandığım ilke şudur; bir şeyi yaptıktan sonra kendini iyi hissediyorsan o ahlakidir; eğer kendini kötü hissediyorsan o gayri ahlakidir.' Ernest HEMİNGWAY

23 AHLAK Ahlak en basit haliyle, neyin iyi, neyin kötü, neyin doğru, neyin yanlış olduğuyla ilişkili olarak ulaşılması gereken değerler bütünüdür. Arapça kökenlidir ve tabiat, karakter, huy, yaratılış anlamlarına gelir. Batı dilindeki karşılıkları ise morality, moralité, moralischer dir.

24 ETİK Bütün etkinlik ve amaçların yerli yerine konulması; neyin yapılacağı ya da yapılmayacağının; neyin isteneceği ya da istenmeyeceğinin; neye sahip olunacağı ya da olunmayacağının bilinmesidir. Niyetimiz ile yaptığımız arasındaki aynılığı sağlamaktır.

25 AHLAK Gelenekseldir. Doğru ya da yanlış davranışların pratiğidir. Zaman içinde değişen şartlara göre değişebilir. Kontrol merkezi dışsaldır.

26 ETİK Evrenseldir. Doğru ya da yanlış davranışların teorisidir. Etik bir etkinlik alanı olarak bir ahlak felsefesi alanı; ahlaki olanın özünü ve temellerini araştıran bir felsefe etkinliğidir. Etik; insanın kişisel ve toplumsal yaşamdaki ahlaki sorunlarını ele alıp inceler. Zaman içinde değişmesi çok zordur. Kontrol merkezi içseldir.

27 AHLAK GELİŞİMİ VE ÖNEMİ Toplumun tüm değerlerine kayıtsız şartsız uymak değil, toplumsal uyum için değerler sistemi oluşturma sürecidir. Bireyin toplumsallaşma süreci içinde neyin iyi, neyin kötü olduğu konusunda bir bilinç geliştirme sürecidir. Bireyin hayatının ilk yıllarında başlayan ve yaşamı boyunca devam eden, içinde yaşadığı toplumun değer yargılarını kabullenme ve sosyalleşirken o toplumun iyi ve kötülerini öğrenme sürecidir.

28 Ahlaki yönden gelişmiş bir birey; İçinde yaşadığı topluma sağlıklı bir şekilde uyum sağlar. Toplumun değer yargıları doğrultusunda hareket eder. Kendi ilgi ve ihtiyaçları ile toplumun istekleri arasında bir denge kurabilir. Bunun sonucu olarak da sağlıklı bir kişilik yapısı geliştirir.

29 Ahlaki gelişimi geri kalmış bireyler; İçinde yaşadığı topluma sağlıklı bir şekilde ayak uyduramadıkları için toplum tarafından dışlanırlar. Toplumun doğru ve yanlışlarını benimsemezler. Sosyopat ve psikopatik bir kişilik yapısı geliştirirler.

30 AHLAK GELİŞİMİ KURAMLARI DEWEY E GÖRE AHLAK GELİŞİMİ PİAGET E GÖRE AHLAK GELİŞİMİ KOHLBERG E GÖRE AHLAK GELİŞİMİ GİLLİGAN A GÖRE AHLAK GELİŞİMİ

31

32

33 İŞ AHLAKI İş ahlakı, iş dünyasında davranışlarımıza yol gösteren ahlaki ilkeler ve standartlardır. İş dünyasının sağladığı olanaklar karşısında sağduyulu seçimler yapmamızda bize yol gösterecek olan değerlerdir.

34 İş ahlakı, genel ahlaktan ayrı ele alınamaz. Bir ülkedeki iş ahlakı o ülkedeki iş gücü kalitesinin önemli bir göstergesidir. İş ahlakı, normatif iş ahlakı ve betimleyici iş ahlakı olmak üzere ikiye ayrılır.

35 İş ahlakı neden gereklidir? Rekabetçi ekonomik düzen İstihdam ihtiyacı İnsan haklarına olan talep Çok uluslu firmalardaki kültürel yapı Artan çevre kirliliği

36 Ahlaki yaklaşımların, karar verme sürecindeki rolü; Günlük hayatta verdiğimiz kararlar, siyah ve beyazdan ziyade gri tonlardadır. Karar vericinin dürüstlüğü, bilgisi ve ahlaki gücü bu süreci etkilemektedir. Vereceğimiz karar ahlaki bakış açımıza göre değişecektir.

37 İŞ AHLAKININ KAPSAMI Meslek Ahlakı Çalışma Ahlakı İşletmecilik Ahlakı

38 YÖNETİMDE AHLAK Yönetsel ahlak: Yöneticilerin eylem ve kararlarına rehberlik eden ilkeler ve kurallardır. Yöneticiler ve örgütler tarafından kullanılan ahlaki yargılardır. Yöneticiler için ahlaki kriterlere dayalı bir sorumluluk anlayışının geliştirilmesini öngörmektedir.

39 YÖNETSEL AHLAKI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Bir Kişi Olarak Yönetici Ailevi etkiler Dinsel değerler Kişisel Standartlar ve Gereksinimleri Örgütsel Faktörler Politikalar, hareket kodları Yöneticilerin davranışları Akranların davranışları Dışsal Çevre Hükümet düzenlemeleri Toplumun norm ve değerleri Endüstrinin ahlaki iklimi

40 YÖNETİMDE ETİK İLKELER Adalet Eşitlik Dürüstlük Doğruluk Tarafsızlık Sorumluluk İnsan hakları Bağlılık Hukukun üstünlüğü Hoşgörü Tutumluluk Laiklik Demokrasi Hak ve Özgürlükler Olumlu İlişkiler Açıklık İnsancıl Çabalar Sevgi, saygı

41 AHLAKİ YÖNETİM İLKELERİ Yasalara itaat etmek. Doğruyu söylemek. İnsanlara saygı göstermek. Doğru insanları çalıştırmak. Babacan yönetime hayır demek. Herkese iyilik yap kaidesini koymak. Kurallardan ziyade standartlar koymak. İçsel ve dışsal çıkar gruplarıyla iletişim kurmak. Ahlaki acıdan örnek olmak. Genel ahlak anlayışını ilke edinmek.

42

43