ÖRGÜT SAĞLIĞI OKULDA SAĞLIK, İKLİM VE. Sağlıklı örgüt için gerekenler: Yrd. Doç. Dr. Çetin Erdoğan. Örgüt Sağlığı. Örgüt Sağlığı.

Transkript

1 ÖRGÜT SAĞLIĞI OKULDA SAĞLIK, İKLİM VE KÜLTÜR Yrd. Doç. Dr. Çetin Erdoğan Örgütün amaçlarına uygun olarak görevlerini yerine getirebilmesi, yaşamını sürdürmesi, karşılaştığı sorunları çözmesi ve gelişimini sağlamasıdır. Sağlıklı örgüt, iç çatışmaları örgüte zarar vermeden yönlendirir, Dış etki ve baskılara karşı kendisini korur ve uyum sağlar. Örgüt sağlığı örgütün, Etkili liderliğe sahip olması, Kendi içinde bütünlük göstermesi, İç ve dış çevresiyle etkin etkileşimde bulunması, Belli bir kimliğinin olması, Kaliteli ürünler vererek büyüme ve gelişmesini sağlamasıdır. Dünya Sağlık Örgütüne göre örgüt sağlığının boyutları: Çevresel Faktörler Çevre ile etkili iletişim Fiziksel Faktörler Çalışma koşulları, ısı, aydınlatma, konfor vb. Psikolojik Faktörler İş doyumu, güven, stres, motivasyon vb. Sosyal Faktörler İlişkiler, arkadaşlıklar, işbirliği ve yardımlaşma Sağlıklı örgüt için gerekenler: Görevle ilgili olanlar : Amaçların analizi ve tanıtılması İletişim ağı kurulması Personele gerekli yetkinin verilmesi 1

2 Sağlıklı örgüt için gerekenler: Yaşamını Sürdürme ile İlgili Olanlar: Kaynakların sağlanması ve kullanılması İnsanların örgüte bağlı kılınması Moral ve motivasyonun yüksek tutulması Sağlıklı örgüt için gerekenler: Değişme ve Gelişme ile İlgili olanlar: Çevre beklentilerinin belirlenmesi Büyüme ve gelişmede özerk olabilmesi Çevreye uyum sağlaması Sorun çözebilmesi Sağlıklı Örgüt Özellikleri Kişisel-örgütsel amaçlar bütünleşmiştir Çalışanlar sorunlar hakkında açıkça konuşur Çalışanların fikirlerine saygı duyulur ve kullanılır İnformalliğe vurgu vardır Sorumluluğun takımca paylaşımı vardır İşbirliği tipik davranıştır Çatışmalar geliştirici yönde çözülür Kaliteli ürünler üretilir Örgüt zaman içinde büyür ve gelişir İKLİM HAVA ATMOSFER İklim, bir işyerini - örgütü gezerken hissedilen havadır. Örgütsel İklimi Oluşturan Faktörler Örgütün amaçları ve görevleri Çalışanların görev, yetki ve sorumlulukları, Örgüt içi iletişim ve etkileşim Örgütün sosyal çevresi, Yönetimin anlayış ve uygulamaları, Personel özellikleri Kaynaklar ve donanım. Örgüt kültürü (değerler, inançlar, normlar vb.) Etkili Okul İkliminin Özellikleri Amaçlar ve politika benimsenmiştir Etkili yönetim ve liderlik İnsanlar arasında yakın ve samimi ilişkiler vardır Moral ve doyum dereceleri yüksektir Güdülenme ve örgütsel bağlılık vardır İletişim ağı sorunsuz çalışmaktadır Üzerinde uzlaşılmış disiplin politikaları Öğrencilerden yüksek beklentiler Öğrenciler için sosyal etkinlikler Ailelerin sürece katılımı 2

3 Etkili Okul İklimi İçin Ortak amaç ve politikalar geliştirmek ve yaymak Yapılacakları planlamak ve kaynak sağlamak Görev, yetki ve sorumlulukları saptamak, liderlik yapmak Yönetici, öğretmen, öğrenci ve veliler arası işbirliği İletişim ağı kurmak, insanları etkilemek, çatışmaları yönlendirmek Rehberlik ve mesleki yardım yapmak Hoşgörülü olmak Karara ilgilileri katmak, moral vermek ve güdülemek Mesleğin etik ilkelerini rehber edinmek Çalışmaları izlemek ve eksiklikleri gidermek ÖRGÜT KÜLTÜRÜ OKUL KÜLTÜRÜ Örgüt Kültürü Örgüt Kültürü Bir örgütün üyesi olan insanların ortaklaşa paylaştıkları inançlar, değerler, normlar, semboller ve uygulamalardır. Örgüt Kültürü, bir örgütte bilinçli ya da bilinçsiz şekilde uygulanan bir dizi varsayım, inanç ve değerler bütünüdür. Örgüt Kültürü, kişiye örgütsel işleyişi anlamada yardımcı olan, örgüt içindeki davranışları ile ilgili normlar sağlayan, ortak değer yargıları ve inançlar düzenidir. Kültür Türleri Kültürün Temel Öğeleri - 1 Ulusal Kültür Mesleksel Kültür Örgütsel Kültür İnançlar: Okul/örgüt ortamında bir arada bulunan insanların bir takım konularda doğru olduğuna inandıkları fikirlerdir. Sayıltılar: Doğru kabul edilen yargı ve genellemelerdir Değerler: İnsan davranışlarını değerlendirmeye yarayan ölçütlerdir. Normlar: İnsanların çoğunluğu tarafından benimsenen davranış standartları ve ölçütleridir. Semboller: Çalışanlar için anlam taşıyan bir nesne, resim, faaliyet veya olaydır. 3

4 Kültürün Temel Öğeleri - 2 Okul Kültürünün Öğeleri Törenler: Gelenekselleştirilmiş etkinliklerdir.yemekler, çaylar, günler, toplantılar vs. Sloganlar: Örgütün bir değerini, amacını, inancını veya normunu başarıyla ifade eden söz veya cümledir. Hikaye ve Masallar: Okulun geçmişine yönelik olay ve olgular. Kahramanlar: Geçmişte örgüte yaptığı hizmetlerle devleşmiş, örgütü amaca ulaştırmada zafere ulaşmış kimselerdir. Okulun tarihi ve gelişimi Değerler ve inançlar Okulla ilgili hikayeler ve efsaneler Gelenekler, adetler, töreler Okulun kültürel normları Okulla ilgili ünlü kişiler, kahramanlar. Örgüt Kültürünün Özellikleri Güçlü Kültür Özellikleri Sayıltılar, inançlar, değerler, semboller gibi örgüte özgü bir içeriği vardır. Örgüt kültürü öğrenilir veya sonradan kazanılır. Örgüt üyelerince üretilir, öğrenilir, paylaşılır ve aktarılır. Yazılı metin değildir, insanların bilinç ve belleklerindedir. Düzenli şekilde tekrarlanan veya ortaya çıkarılan davranışsal kalıplardır. Kültürün içeriğiyle üyeler arasında sürekli bir ilişki ve etkileşim vardır. Yaratıcılık, mesleki gelişmeye teşvik Rehberlik ve mesleki yardım İşbirliği ve yarışma arasında denge Hoşgörü ve güven ortamı Karara katılma Örgütsel başarıya odaklanma İnformal kurallar Güçlü Kültür Özellikleri 2 Örgüt Kültürünün Yararları Uyumlu çalışma Görev yetki ve sorumluluklar açık ve nettir Çatışmalar yönlendirilir Karar verme ve uygulamada özerklik Etkili iletişim ve koordinasyon Nesnel ödül-ceza sistemi Standart ve normlar örgütsel verimliliği artırır. Örgüte yeni katılanların yetişme ve gelişmelerine yardımcı olur Çalışanlar arasında etkili iletişim sağlar Takım ruhunu destekler Çatışmaları azaltır, yumuşatır. Yeni nesillere aktarılarak örgütün devamını sağlar Örgütü tanıtan bir kimlik gibidir. 4

5 Okul Kültüründe Müdürün Rolleri Kültür ile ilgili hedefler koyma Değerlerin oluşmasına katkıda bulunma Bir yönetici olarak temel değerleri benimseme, temsil etme ve yayma Belirgin adetler ve yaygın inançları belirleme Gelenekleri kültürle kaynaştırma ve yenileşmeyi sağlama Ünlülerin konumsal güçlerinden yararlanma Kültürel etkinlik ve törenler düzenleme TEŞEKKÜRLER! 5