Su Ekonomisi ve Doğal Kaynak Değerlemesi. Doç. Dr. Serkan GÜRLÜK Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
|
|
- Emin Atalar
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Su Ekonomisi ve Doğal Kaynak Değerlemesi Doç. Dr. Serkan GÜRLÜK Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
2 Su kaynağı için ödeme isteği ve kabul edilen tazminat bedeli değeri Toplam ekonomik değer tablosu ile su kaynaklarının sunduğu pek çok hizmet değerlenebilmektedir. Ayrıca su kaynaklarında oluşan hasarların değerlendirilmesi de gerçekleştirilebilmektedir. Bunun için ekonomistler çevresel değerleme yöntemlerini geliştirmişlerdir.
3 Su kaynağı için ödeme isteği ve kabul edilen tazminat bedeli değeri Çevresel değerleme yöntemleri için iki önemli kavram öne çıkmaktadır. Ödeme isteği (willingness to pay) Kabul edilen tazminat bedeli (willingness to accept)
4 Su kaynağı için ödeme isteği ve kabul edilen tazminat bedeli değeri Ödeme isteği (Öİ), kişinin bir mal ya da hizmet için ödemeye hazır olduğu en yüksek (maksimum) para miktarını gösterir. Kabul edilen tazminat bedeli (KET) ise, kişinin kaybedeceği bir mal için kabul edebileceği en düşük (minimum) tazminat bedelidir.
5 Su kaynağı için ödeme isteği ve kabul edilen tazminat bedeli değeri Su kaynaklarının yarattığı pek çok mal ve hizmetin piyasası yoktur. Bunlar için alternatif piyasalardan (var ise) ya da senaryo piyasalardan yararlanılır. Su kaynaklarının yarattığı bazı mal ve hizmetlerin ise piyasası olabilir bu durumda da piyasa fiyatları kullanılabilir. Su kaynakları değerleme yöntemleri temelde kişilere uygulanan bir anket çalışmasıdır.
6 Su kaynaklarını değerleme yöntemleri doğrudan piyasa fiyatı yöntemleri ve dolaylı piyasa fiyatı yöntemleri olarak iki grupta incelenir. Piyasa Fiyatı Yöntemleri 1.Verimlilikte değişme yöntemi: Su kaynaklarının kirliliği ya da miktarındaki değişimlerin, bu kaynağı kullanarak üretimde bulunan başka birimlerin (çiftçi) verimliliklerinde azalışa neden olması ve bunun ölçülmesi yöntemidir. Örneğin bir akarsudan su çekerek toprağını sulayan bir çiftçinin kirli sudan dolayı kaybedeceği verimlilik kaybının parasal değeri su yöneticilerine ışık tutacaktır.
7 2.Gelir değişimini ölçme yöntemi: Su kalitesindeki kötüleşme insan sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. İnsanların sağlığını iyileştirmek için yapılan harcamalar, su kalitesinde meydana gelen kötüleşmenin parasal ifadesi için bir temel oluşturmaktadır. Artan sağlık harcamaları ekonomik anlamda bir çeşit yenileme maliyeti gibi düşünülebilir. Ayrıca insanların hastalanması ve ölümü de su kalitesiyle ilgili olabilecektir.
8 Sağlıklı bir yaşam ve genç yaşta meydana gelen ölüm de, kişilerin çalıştıkları süreyi ve dolayısıyla yaşam boyu elde edecekleri geliri de arttıracaktır. O halde kişinin sağlığındaki olumsuz değişmeler, su kalitesindeki değişimlerden kaynaklanırsa çevresel maliyet; sağlığındaki olumlu gelişmeler ise çevresel fayda olacaktır.
9 3.Yenileme Maliyeti yöntemi: Hasar oluştuktan sonra bu hasarın etkilerini ortadan kaldırmak için yapılacak harcamalar, bu yöntemin temelini oluşturmaktadır. Örneğin akarsuyu atıksu deşarjı için kullanan bir fabrika sahibinin çiftçinin suyu arıtarak kullanmasına neden olacaktır. Akarsuyu kimyasaldan arıtma maliyetleri de temiz suyun kişiye sağlayacağı faydanın bir ölçütü olacaktır. 4.Koruma harcaması yöntemi:kişiler, çevresel zararlardan korunma ya da zararın etkisini hafifletme için bazı maliyetlere katlanma eğilimindedir. Ancak bu tür bir eğilim, sadece yapılacak önleme harcamalarının oluşabilecek zararlardan daha az olmasına inanılan durumlarda ortaya çıkmaktadır.
10 Yani kişi koruma harcamasına karar verirken yukarıda bahsedilen basit hesabı yapar. Bu yöntem hane halkının çevreden zarar gördüğü hemen her yerde uygulanan bir yöntemdir. Örneğin sel baskınlarının yarattığı sorunlar, gürültü kirliliğin sorunları, yangın riski ve su kalitesindeki kötüleşmelerden korunmak için yapılacak harcamalar koruma harcaması yöntemi için bir başlangıç oluşturmaktadır.
11 5.Yer değiştirme maliyeti yöntemi: Yer değiştirme maliyeti yöntemi, genel olarak koruma harcamaları yönteminin farklı bir türü olarak kabul edilebilir. Bu yöntem, politik karar vericiler tarafından alınan karar ve uygulanan programların gerçek maliyetlerinin ne olduğunun tahmin edilmesinde, bir ekonomik faaliyetin sona erdirilmesinin bölgedeki dengeler üzerine etkisinin hesaplanmasında kullanılabilmektedir.
12 Bu konuda ilginç bir örnek Avustralya nın Victoria bölgesinde gerçekleştirilmiştir. Bölgede alabalık avcılığına yönelik etkili turistik ve ekonomik bir akarsu var olup, bu bölgeye gelen bir turistin 1990 fiyatlarıyla ortalama 43 Avustralya doları harcama yaptığı belirlenmiştir. Ancak bölgedeki çevresel kirliliği, alabalık sayısının azalmasına ve bölgenin cazibesinin kaybolmasına yol açmıştır.
13 Alınan bir kararla politik karar vericiler başka bir bölgeyi alabalık avcılığı için kullanıma açmıştır. Ancak bu bölgeye ulaşım için ortalama kişi başına 151 Avustralya doları harcama yapıldığı ortaya konmuştur. Dolayısıyla kişi başına yer değiştirme maliyetini 108 Avustralya doları olarak tahmin edilmiştir. Kişi başına düşen bu maliyet bölgeyi ziyarete gelenlerin ortalama sayısıyla çarpılarak akarsudaki kirliliğin ekonomik değeri ortaya konulmuştur.
14 Dolaylı Piyasa Fiyatı Yöntemleri: Dolaylı ya da alternatif piyasa yöntemlerinde, çevresel mal ve hizmetlerin sağladıkları faydalara bağlı olarak, ekonomik değerler ya dolaylı olarak başka piyasalardan ya da alternatif piyasalar (senaryo piyasalar) oluşturularak elde edilmektedir. 1.Hedonik fiyat yöntemi: Hedonik fiyat yönteminde, piyasası olmayan mal ve hizmetler tarafından, piyasası olan başka mal ya da hizmetlere yapılacak olumlu/olumsuz katkılar dikkate alınır. Bu şekilde piyasası olmayan mal ve hizmetlerin değeri belirlenebilir.
15 Hedonik fiyat yönteminde, piyasası olan mal grubu genel olarak gayrimenkullerdir. Diğer bir ifade ile su kalitesindeki olumlu ve olumsuz değişikliklerin gayrimenkul fiyatları üzerindeki etkileri araştırılarak, su kaynağın ekonomik değeri hakkında tahminler yapılabilmektedir. Bu tahminler kullanılarak su kaynaklarına uygulanacak politikalara ışık tutulabilir.
16 Hedonik fiyat yönteminde; bir gayrimenkulün mülkiyet fiyatının, gayrimenkulün komşuluk, ulaşım, manzara güzelliği ve çevresel kalite düzeyi gibi çeşitli özelliklerden etkilendiği varsayılmaktadır. Örneğin, söz konusu gayrimenkul bir konut ise; oturma alanı, bölge sakinlerinin gelir düzeyi, ulaşım rahatlığı, bölgedeki altyapı olanaklarının kalitesi, yakınındaki su kaynağının kalitesi, gürültü düzeyleri, nüfus yoğunluğu, trafik yoğunluğu, rekreasyon alanlarına ulaşılabilirlik, manzara güzelliği gibi faktörler söz konusu konutun fiyatını etkileyecektir.
17 Tüm bu değişkenleri, konut fiyatını tanımlayan bir fonksiyon ile ifade etmek mümkündür. Hedonik fiyat fonksiyonunu tahminlemek için kantitatif analizlere ihtiyaç duyulur. Regresyon analizi bunlardan biridir. Aşağıda su kalitesi ve konut fiyatlarına ilişkin bir fonksiyonel grafik yer almaktadır:
18 Su kaynaklarını değerleme yöntemleri
19 Yukarıdaki grafiğe göre konutun yakınındaki su kalitesi yükseldikçe konut fiyatını da yükseltici bir etki yapmaktadır. Ancak bu artış daha sonra stabil bir hâle gelmektedir. İkinci bir anket çalışması ile su kalitesi düzeyindeki artışlara göre, temiz suyun topluma kazandırdığı ekonomik değer hesaplanabilmektedir.
20 2.Seyahat maliyeti yöntemi: Seyahat Maliyeti Yöntemi, ilk kez 1947 yılında Harold Hotelling tarafından kullanılmıştır. H. Hotelling, Amerika Birleşik Devletleri ndeki Milli Tabiat varlıklarının ekonomik değerini hesaplamaya çalışmıştır. Hotelling, farklı bölgelerden ziyaret amaçlı gelenlerin yaptıkları masrafları milli parkların ekonomik değeri üzerinde bir fikir yaratacağını öne sürmüştür
21 Yöntemin esası, değerlemeye konu olan siteye yapılan seyahat maliyetlerine dayanmaktadır. Başka bir anlatımla, bir kişinin değeri belirlenecek alana uzaklığı arttıkça söz konusu alana yapacağı ziyaret sayısının azalacağı olgusu bu yöntemin esasını oluşturur. Artan seyahat mesafesi uzaklığı ile azalan ziyaret sayıları arasındaki temel ilişki gerçek bir talep ilişkisine izin vermektedir.
22 Seyahat maliyeti yönteminde, bağımlı değişken; her bir kişi tarafından doğal kaynak alanına yapılan ziyaret sayısıdır. Ancak bu yaklaşım, alana yapılan ziyaret sayısının artmasıyla gerçekleştirilebilecek bir yöntemdir. Syahat maliyeti fonksiyonu şu şekilde tanımlanmaktadır:
23 ZS ij =f(sm ij, T ij, K j, S j,y i ) (12) ZS ij :i. kişinin j doğal kaynak alanına yaptığı ziyaret sayısı SM ij :i. kişinin j doğal kaynak alanına yaptığında oluşan seyahat maliyeti T ij, :i. kişinin j doğal kaynak alanına yaptığı ziyaret nedeniyle ortaya çıkan zaman maliyeti K j, : j doğal kaynak alanının kalitesine ilişkin bir değişken S j : j doğal kaynak alanına alternatif doğal kaynak alanlarına ilişkin bir değişken Y i : i. kişinin gelir düzeyi
24 Elde edilen talep fonkisyonu ile bozulan su kaynağına ilişkin talepler incelenebilir. Benzer şekilde kalitesi arttırılan su kaynağına ilişkin talepler incelenebilir. Temiz ya da bozulmuş su kaynağının topluma sağlayacağı ekonomik değerler hakkında bir fikir sahibi olunabilir.
25 3.Koşullu değerleme yöntemi: Koşullu değerleme yöntemi, ilk kez S.V. Wantrup tarafından ortaya atılmıştır. Literatürdeki ilk koşullu değerleme çalışmasını ise R.K. Davis, 1963 yılında ABD deki Maine Ormanı nın rekreasyon değerinin belirlenmesi üzerine yapmıştır (Jakobsson ve Dragun, 1996). Bu yöntem temel olarak bir anket yöntemidir. Gerekli veriler, araştırmaya konu olan doğal kaynağı kullanan veya kullanmayan bir grup insanla yapılan anketlerle elde edilmektedir.
26 Koşullu değerleme yönteminde, piyasada alınıp satılamayan herhangi bir çevresel mal veya hizmet için sanal bir piyasa oluşturularak, söz konusu mal ve hizmetlerden kişilerin elde edecekleri faydalar, bir senaryo ile anket için seçilen kişilere sunulmakta; kişilerin bu mal veya hizmetin kullanımından dolayı elde ettikleri fayda karşılığında ne kadar ücret ödemek istedikleri öğrenilmektedir.
27 Olası çevre hasarlarına katlanılabilecek tazminat bedelleri (kabul edilen tazminat bedeli) de benzer şekilde anketler yolu ile elde edilmektedir. Anket sonucu ortaya çıkan ödeme eğilimleri anket yapılan kişilere tanımlanan kuramsal piyasaların özelliklerine bağlı olduğu için, bu yöntem koşullu değerlendirme yöntemi olarak adlandırılmıştır. Geliştirilen senaryo ile elde edilen ödeme eğilimi, ekonomik anlamda özverinin bir ölçüsüdür
28 Senaryo projeye göre oluşturulacak talep eğrisinde tüketici rantı gibi toplumsal refah ölçütleri hesaplanarak su kaynağının meydana getireceği olumlu katkılar; ya da yokuğunda meydana gelebilecek hasarların tahmini yapılabilmektedir.
29 Ödeme İsteği Su kalitesi
30 Koşullu değerleme yöntemi su kaynağının yarattığı gözle görülemeyen faydaların da anketler yolu ile kişilere aktarılabilmesine olanak verdiği için diğer yöntemlere göre üstünlük sağlamaktadır.
ÇEVRESEL MALLARDA DEĞERLEME
Trakya'da Sanayileşme ve Çevre Sempozyumu n 83 ÇEVRESEL MALLARDA DEĞERLEME İ. Hakkı İNAN 1 ) Ahmet KUBAŞ 2 ) Son yıllara kadar, serbest mallar olarak görülen doğal kaynaklann, miktarının sabit olduğu ve
DetaylıBölüm 5 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI
Bölüm 5 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI Neler Öğreneceğiz? Hükümet Müdahalelerinin denge Oluşumlarına Etkileri Fiyat Kontrolleri Taban ve Tavan Fiyat Uygulamaları Asgari Ücret Politikası Tarımsal Destekleme
DetaylıOPSİYONLARDAN KAYNAKLANAN PİYASA RİSKİ İÇİN STANDART METODA GÖRE SERMAYE YÜKÜMLÜLÜĞÜ HESAPLANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ
Resmi Gazete Tarihi: 28.06.2012 Resmi Gazete Sayısı: 28337 OPSİYONLARDAN KAYNAKLANAN PİYASA RİSKİ İÇİN STANDART METODA GÖRE SERMAYE YÜKÜMLÜLÜĞÜ HESAPLANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam,
Detaylı7. HAFTA MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ. Yrd. Doç. Dr. Tahir AKGÜL Değerleme Yöntemleri I
7. HAFTA MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ Yrd. Doç. Dr. Tahir AKGÜL Değerleme Yöntemleri I Değerleme ve Değer nedir? Bir gayrimenkul projesinin veya gayrimenkule bağlı hak ve faydaların belli bir tarihteki değerinin
DetaylıBÖLÜM 1... 1 EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR...
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1... 1 EKONOMİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR... 2 1.1. Ekonominin Tanımı... 2 1.2. Kıtlık Kavramı ve Alternatif Maliyet... 3 1.3. İhtiyaç Kavramı... 4 1.4. Mal ve Hizmet... 5 1.5. Fayda...
DetaylıBu Bölümde Neler Öğreneceğiz?
7. MALİYETLER 193 Bu Bölümde Neler Öğreneceğiz? 7.1. Kısa Dönem Firma Maliyetleri 7.1.1. Toplam Sabit Maliyetler 7.1.2. Değişken Maliyetler 7.1.3. Toplam Maliyetler (TC) 7.1.4. Marjinal Maliyet (MC) 7.1.5.
DetaylıTMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ YENİ FOÇA ATIKSU ARITMA TESİSİ ATIKSU DEŞARJI DEĞERLENDİRME RAPORU
TMMOB YENİ FOÇA ATIKSU ARITMA TESİSİ ATIKSU DEŞARJI DEĞERLENDİRME RAPORU ARALIK-2016 FOÇA ATIKSU ARITMA TESİSİ DEŞARJI DEĞERLENDİRME RAPORU İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü tarafından Ekim
DetaylıEK 2 EMEKLİLİĞE YÖNELİK TAAHHÜTTE BULUNAN KURULUŞLAR İÇİN AKTÜERYA RAPORU REHBERİ
EK 2 EMEKLİLİĞE YÖNELİK TAAHHÜTTE BULUNAN KURULUŞLAR İÇİN AKTÜERYA RAPORU REHBERİ 1. AMAÇ ve KAPSAM Bu rehber, üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzel
DetaylıVİA GYO ŞİRKET. 5 Mayıs 2016
VİA GYO 5 Mayıs 2016 ŞİRKET Via Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. nin ( Via GYO ), perakende odaklı entegre konsept gayrimenkul projeleri geliştiren, İstanbul merkezli bir gayrimenkul yatırım ortaklığı
DetaylıVARANT BÜLTENİ 11.02.2016
VARANT BÜLTENİ 11.02.2016 Piyasalar FED başkanı Yellen in beklendiği gibi dengeli bir konuşma yaparak risklerin belirginleştiği ama baz senaryo olan kademeli faiz artırımı politikasına bağlı kalınacağı
DetaylıMarmaray ın Ekonomik Faydalarının Değerlendirilmesi
Marmaray ın Ekonomik Faydalarının Değerlendirilmesi Tarihte ilk defa, Avrupa ile Asya'yı birbirine demiryolu ile bağlayan Marmaray; 29 Ekim 2013 te hizmete açıldı. İstanbul'da, iki kıtayı bir araya getiren;
Detaylı2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ
CEVAP ANAHTARI 1.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ 1.(e) 2.(d) 3.(a) 4.(c) 5.(e) 6.(d) 7.(e) 8.(d) 9.(b) 10.(e) 11.(a) 12.(b) 13.(a) 14.(c) 15.(c) 16.(e) 17.(e) 18.(b) 19.(d) 20.(a) 1.BÖLÜM BOŞLUK DOLDURMA 1. gereksinme
DetaylıMakro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120
Makro İktisat II Örnek Sorular 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Tüketim harcamaları = 85 İhracat = 6 İthalat = 4 Hükümet harcamaları = 14 Dolaylı vergiler = 12
DetaylıMAKROEKONOMİ - 2. HAFTA
MAKROEKONOMİ - 2. HAFTA Ekonomik Faaliyetlerin Döngüsü Mal ve Hizmetler C HANEHALKLARI Tüketim Harcamaları Faktör Ödemeleri B A FİRMALAR Üretim Faktörleri GSYH ÖLÇME YÖNTEMLERI Üretim Yöntemi: Firmaların
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır
DetaylıEKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI KAMU HİZMETLERİ DIŞSALLIKLAR KAMU HARCAMALARININ ARTIŞINA YÖNELİK GÖRÜŞLER
4.bölüm EKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI KAMU HİZMETLERİ DIŞSALLIKLAR KAMU HARCAMALARININ ARTIŞINA YÖNELİK GÖRÜŞLER EKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI 1.Kaynak Dağılımında Etkinlik:
DetaylıÜNİTE. MATEMATİK-1 Prof.Dr.Hüseyin AYDIN İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜREVİN İKTİSADİ UYGULAMALARI. Marjinal Maliyet Marjinal Gelir Marjinal Kâr
HEDEFLER İÇİNDEKİLER TÜREVİN İKTİSADİ UYGULAMALARI Marjinal Maliyet Marjinal Gelir Marjinal Kâr MATEMATİK-1 Prof.Dr.Hüseyin AYDIN Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Türevle ekonomi problemlerini çözebilecek,
DetaylıSAY 203 MİKRO İKTİSAT
SAY 203 MİKRO İKTİSAT Piyasa Dengesi YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN SAY 203 MİKRO İKTİSAT - YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 PİYASA DENGESİ Bu bölümde piyasa kavramı, piyasa türleri ve piyasa mekanizmasının işleyişi
DetaylıEtki Analizinin Aşamaları
Analitik Araçlar ve Veri Toplama Çalıştayı 15-16 Nisan 2009 EuropeAid/125317/D/SER/TR Roman Ladus Oturum 6 Etkilerin Ölçülmesi Etki Analizinin Aşamaları Etkilerin Değerlendiril-mesi ve Opsiyonların Karşılaştırılması
DetaylıBölüm 4 ve Bölüm 5. Not: Bir önceki derste Fiyat, Piyasa kavramları açıklanmıştı. Derste notlar alınmıştı. Sunum olarak hazırlanmadı.
Bölüm 4 ve Bölüm 5 Not: Bir önceki derste Fiyat, Piyasa kavramları açıklanmıştı. Derste notlar alınmıştı. Sunum olarak hazırlanmadı. Talep Piyasada satıcıların faaliyetleri arzı, alıcıların faaliyetleri
DetaylıAirMini 04 08 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri
AirMini 04 08 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma, soğutma, kullanım sıcak suyu
DetaylıYETKİN GAYRİMENKUL DEĞERLEME VE DANIŞMANLIK A.Ş.
4. GAYRİMENKULLERİN NİHAİ DEĞERLENDİRMESİ 4.1 Gayrimenkullerin Kullanım Amacına Etki Eden Olumlu Etmenler Şükrü Saraçoğlu Stadının uluslararası standartlarda inşa edilmiş olması, Stadın uluslararası öneme
Detaylıİçindekiler kısa tablosu
İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM
DetaylıÇALIŞMA SORULARI. S a y f a 1 / 6
1. LM eğrisini oluşturan noktalar neyi ifade etmektedir? LM eğrisinin nasıl elde edildiğini grafik yardımıyla açıklayınız. 2. Para talebinin gelir esnekliği artarsa LM eğrisi nasıl değişir? Grafik yardımıyla
DetaylıTÜRKİYE DE SİGARA İLE MÜCADELE KAMPANYASININ FAYDA-MALİYET ANALİZİ
TÜRKİYE DE SİGARA İLE MÜCADELE KAMPANYASININ FAYDA-MALİYET ANALİZİ Haziran 2010 Katkıda bulunanlar (Soyadına göre alfabetik): Selin Arslanhan, Asena Caner, Kerem Helvacıoğlu, Tuncay Teksöz Mevzuat 7 Ekim
Detaylı01 OCAK 2012 30 HAZİRAN 2012 FAALİYET RAPORU
01 OCAK 2012 30 HAZİRAN 2012 FAALİYET RAPORU ORGE ENERJİ ELEKTRİK TAAHHÜT A.Ş Zümrütevler Mah.Hanımeli Cad.Prestij İş Merkezi No:10 K:1-2-3 Maltepe / İSTANBUL Tel:0216 457 32 63 PBX / Faks : 0216 457 32
DetaylıTarım Ekonomisi. viii
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER iii v BİRİNCİ BÖLÜM 1. TARIM EKONOMİSİNE GİRİŞ 1 1.1. Ekonomik Faaliyetler 2 1.1.1. Üretim 2 1.1.2. Mübadele 3 1.1.3. Tüketim 4 1.2. Tarım Ekonomisi ve Kapsamı 4 1.2.1. Tanımı
DetaylıVARANT BÜLTENİ 29.04.2016
VARANT BÜLTENİ 29.04.2016 Piyasalar Dolardaki kan kaybı devam ediyor. Kasım ayında 100 seviyesini zorlayan DXY dolar endeksi dün 93,3 seviyesindeki direncini test etti. Beklentilerden düşük gelen ilk çeyrek
DetaylıONBĠRĠNCĠ BÖLÜM BÜYÜME, KALKINMA VE YOKSULLUKLA MÜCADELE
ONBĠRĠNCĠ BÖLÜM BÜYÜME, KALKINMA VE YOKSULLUKLA MÜCADELE Bu ünite tamamlandığında; Büyümenin kaynaklarının neler olduğunu belirtebileceğiz Büyüme teorilerini açıklayabileceğiz Hızlı büyüme için nelerin
DetaylıVARANT BÜLTENİ 31.01.2014. Hisse Senedi Piyasası. Döviz Piyasası
VARANT BÜLTENİ 31.01.2014 Hisse Senedi Piyasası Hisse senetleri piyasası güçlü satışların ardından dün düşük işlem hacmiyle bir miktar toparlandı ve %1 artarak 62.701 seviyesinde kapattı. Ekonomi Bakanı
DetaylıII. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI
II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI Türk mali sektörü 27 yılının ilk altı ayında büyümesini sürdürmüştür. Bu dönemde bankacılık sektörüne yabancı yatırımcı ilgisi de devam etmiştir. Grafik II.1. Mali Sektörün
DetaylıMAK 210 SAYISAL ANALİZ
MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 7- SAYISAL TÜREV Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 GİRİŞ İntegral işlemi gibi türev işlemi de mühendislikte çok fazla kullanılan bir işlemdir. Basit olarak bir fonksiyonun bir noktadaki
DetaylıPopülasyon Ortalamasının Tahmin Edilmesi
Güven Aralıkları Popülasyon Ortalamasının Tahmin Edilmesi Tanımlar: Nokta Tahmini Popülasyon parametresi hakkında tek bir rakamdan oluşan tahmindir. Popülasyon ortalaması ile ilgili en iyi nokta tahmini
DetaylıÜretim Girdilerinin lması
Üretim Girdilerinin Fiyatlandırılmas lması 2 Tam Rekabet Piyasasında Girdi Talebi Tek Değişken Girdi Durumu İlk olarak firmanın tek girdisinin işgücü () olduğu durumu inceleyelim. Değişken üretim girdisi
DetaylıTAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI Tuğçehan Fikret GİRAYHAN Orman ve Su İşleri Uzmanı 17.11.2015- ANTALYA İÇERİK Taşkın Kavramı ve Türkiye
DetaylıPARA, FAİZ VE MİLLİ GELİR: IS-LM MODELİ
PARA, FAİZ VE MİLLİ GELİR: IS-LM MODELİ Bu ünite tamamlandığında; Alternatif yöntemleri kullanarak IS eğrisini elde edebileceğiz IS eğrisinin eğiminin hangi faktörlere bağlı olduğunu ifade edebileceğiz
DetaylıBANKA KREDİLERİ EĞİLİM ANKETİ
BANKA KREDİLERİ EĞİLİM ANKETİ OCAK - MART 216 8 NİSAN 216 İstatistik Genel Müdürlüğü Reel Sektör Verileri Müdürlüğü İÇİNDEKİLER Sayfa ANKET SONUÇLARININ GENEL DEĞERLENDİRMESİ i TABLOLAR Tablo 1 İşletmelere
DetaylıÇALIŞMA SORULARI TOPLAM TALEP I: MAL-HİZMET (IS) VE PARA (LM) PİYASALARI
ÇALIŞMA SORULARI TOPLAM TALEP I: MAL-HİZMET (IS) VE PARA (LM) PİYASALARI 1. John Maynard Keynes e göre, konjonktürün daralma dönemlerinde görülen düşük gelir ve yüksek işsizliğin nedeni aşağıdakilerden
DetaylıTÜİK in YOKSULLUK ANALİZLERİ ÜZERİNE
Yıl: 24 Sayı:87 Nisan 2010 9 Güncel TÜİK in YOKSULLUK ANALİZLERİ ÜZERİNE Sıddık Ensari TÜİK periyodik olarak 2002 yılından beri düzenli bir şekilde yaptığı Hanehalkı Bütçe Anketleri sonuçlarını esas alan
Detaylıiktisaoa GiRiş 7. Ürettiği mala ilişkin talebin fiyat esnekliği değeri bire eşit olan bir firma, söz konusu
2009 BS 3204-1. şağıdakilerden hangisi dayanıksız mal veya hizmet grubu içerisinde ~ almaz? iktiso GiRiş 5. Gelirdeki bir artış karşısında talebi azalan mallara ne ad verili r? ) Benzin B) Mum C) Ekmek
DetaylıİKTİSADA GİRİŞ - 1. Ünite 4: Tüketici ve Üretici Tercihlerinin Temelleri.
Giriş Temel ekonomik birimler olan tüketici ve üretici için benzer kavram ve kurallar kullanılır. Tüketici için fayda ve fiyat kavramları önemli iken üretici için hasıla kâr ve maliyet kavramları önemlidir.
DetaylıGÜZ YARIYILI. GMM-FBE Uzmanlık Alan Dersi (8 + 0) 8
GMM-FBE Uzmanlık Alan Dersi (8 + 0) 8 GÜZ YARIYILI GMM-FBE Seminer (0 + 2) 1 Programla ilgili seçilen bir konuda araştırmaların veya tez döneminde araştırma yapılacak konunun akademik düzeyde sözlü olarak
DetaylıBÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ
BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ 1.1. Giriş Kinematik, daha öncede vurgulandığı üzere, harekete sebep olan veya hareketin bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvetleri dikkate almadan cisimlerin hareketini
DetaylıAirMini 10 22 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri
AirMini 10 22 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma, soğutma, kullanım sıcak suyu
Detaylı8. DERS: IS/LM MODELİ
8. DERS: IS/LM MODELİ 1 Mal Piyasası ve Para Piyasası...2 2. Faiz Oranı, Yatırım ve IS Eğrisi...2 A.IS eğrisi nin özellikleri:...3 B.Maliye Politikası IS Eğrisini Nasıl Kaydırır?...5 3. Para Piyasası ve
Detaylı01/01/2012 31/12/2012 DÖNEMİNE İLİŞKİN GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. LİKİT-KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU 12 AYLIK RAPORU
01/01/2012 31/12/2012 DÖNEMİNE İLİŞKİN GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. LİKİT-KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU 12 AYLIK RAPORU BU RAPOR EMEKLİLİK YATIRIM FONLARININ KAMUYU AYDINLATMA AMACIYLA DÜZENLENEN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
DetaylıGRUP TEKNOLOJİSİ VE HÜCRESEL ÜRETİM
GRUP TEKNOLOJİSİ VE HÜCRESEL ÜRETİM GRUP TEKNOLOJİSİ VE HÜCRESEL ÜRETİM Grup Teknolojisi Ve Hücresel Üretim Kavramları Grup teknolojisi oldukça geniş bir kavramdır. Üretim ve endüstri mühendisliği alanlarında
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ. Aralık
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ Aralık 2017 www.erciyes.edu.tr 2017 YILI BÜTÇE GİDER GERÇEKLEŞMELERİ 2016 Mali yılında üniversitemiz kesintili başlangıç ödeneği 397.157.000-TL iken 2017 yılında % 10 oranında
DetaylıTÜKETİCİ FİYATLARINA ENDEKSLİ DEVLET TAHVİLLERİ
T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI TÜKETİCİ FİYATLARINA ENDEKSLİ DEVLET TAHVİLLERİ YATIRIMCI KILAVUZU ARALIK 2009 İÇİNDEKİLER I. GENEL HUSUSLAR...1 II. TAHVİLİN YAPISI...1 1. VADE...1 2. İHRAÇ YÖNTEMİ...1
DetaylıFiLO YÖNETiMiNDE AKILLI VE EMNiYETLi SÜRÜŞ DÖNEMi
FiLO YÖNETiMiNDE AKILLI VE EMNiYETLi SÜRÜŞ DÖNEMi Shell FiloPlatform un gelişmiş teknolojisi riskli manevraları ölçüyor, sürücü alışkanlıklarını değiştiriyor ve toplam filo performansını artırıyor. Hız
DetaylıN VE PARA ARZININ ÖZELL
PARANIN MAKRO EKONOMİDEKİ ROLÜ 1-PARA TALEBİ, PARA ARZI VE FAİZ HADDİ (KEYNESYEN FAİZ TEORİSİ) Klasik ve neoklasik ekonomistlerce öne sürülen faiz teorisinde, faiz haddi, tasarruf arzı ve yatırım talebinin
DetaylıBAŞLANGIÇ TEMİNATI VE GARANTİ FONU HESAPLAMASI
BAŞLANGIÇ TEMİNATI VE GARANTİ FONU HESAPLAMASI Başlangıç Teminatı Hesaplaması: Başlangıç teminatı, gelecekte herhangi bir temerrüt durumunun ortaya çıktığı hallerde, temerrüdün ortaya çıktığı tarihten
DetaylıUYGULAMA NOTLARI (BALIKESİR BURHANİYE) 1. PROJE TASARIM YILLARI
SU TEMİNİ VE KANALİZASYON SİSTEMLERİ DERSİ NÜFUS ve DEBİ UYGULAMA NOTLARI (BALIKESİR BURHANİYE) 1. PROJE TASARIM YILLARI Proje başlangıcı: 2018 Proje + inşaat süresi: 5 yıl Proje ömrü: 30 yıl Proje ilk
DetaylıT.C. BEYLİKDÜZÜ BELEDİYE MECLİSİ İMAR KOMİSYONU RAPORU
T.C. BEYLİKDÜZÜ BELEDİYE MECLİSİ İMAR KOMİSYONU RAPORU Rapor : 2016/08 Tarih : 29.02.2016 KONUNUN ÖZÜ: Beylikdüzü ilçesi Kavaklı Mahallesi 351 ada 23 parsel komşuluğunda bulunan Belediyemiz mülkiyetindeki
DetaylıÇalışma Ekonomisi I Final Dönemi sınav soruları 21.01.2009
Çalışma Ekonomisi I Final Dönemi sınav soruları 21.01.2009 1- İşgücüne dahil olmama nasıl bir sınıflama içinde görülmektedir?. Buna göre işgücüne dahil olmayan grupları işgücü içinden ayıran en önemli
DetaylıPlanlama Kademelenmesi II
Planlama Kademelenmesi II İMAR PLANLAMA SÜRECİ İmar Planı Elde Etme Yolları İmar planları İmar Planlarının Yapımını Yüklenecek Müellif ve Müellif Kuruluşlarının Yeterlilik Yönetmeliği nde tanımlanan niteliklere
DetaylıSu Ekonomisi ve Doğal Kaynak Değerlemesi. Doç. Dr. Serkan GÜRLÜK Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
Su Ekonomisi ve Doğal Kaynak Değerlemesi Doç. Dr. Serkan GÜRLÜK Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü serkan@uludag.edu.tr Suyun Toplam Ekonomik Değeri İçme suyu ve fiyatlaması, tarımsal
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER. (Ağustos 2015)
TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (Ağustos 2015) TEPAV Perakende Güven Endeksi-TEPE (02.09.2015) TEPE, Ağustos ayında bir önceki aya göre artarken, geçen yılın aynı dönemine göre azaldı. Önümüzdeki
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ 2017 YILI BÜTÇE GERÇEKLEŞME RAPORLARI III. 3 AYLIK. Ekim
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ 217 YILI BÜTÇE GERÇEKLEŞME RAPORLARI III. 3 AYLIK Ekim 217 www.erciyes.edu.tr 217 YILI III.3 AYLIK BÜTÇE GİDER GERÇEKLEŞMELERİ 216 Mali yılında üniversitemiz kesintili başlangıç
DetaylıSelçuk Üniversitesi 26 Aralık, 2013 Beyşehir Turizm Fakültesi-Konaklama İşletmeciliği Genel Ekonomi Dr. Alper Sönmez. Soru Seti 3
Soru Seti 3 1) Q D = 100 2P talep denklemi ve Q S = P 20 arz denklemi verilmiştir. Üretici ve tüketici rantlarını hesaplayınız. Cevap: Öncelikle arz ve talep denklemlerini eşitleyerek denge fiyat ve miktarı
DetaylıKAPASİTE KAVRAMI ve KAPASİTE ÇEŞİTLERİ
KAPASİTE KAVRAMI ve KAPASİTE ÇEŞİTLERİ Bir işletme için kapasite değerlemesinin önemi büyüktür. Daha başlangıçta kurulacak işletmenin üretim kapasitesinin çok iyi hesaplanması gerekir ve elde edilen verilere
Detaylıbul ULUSLARARASI EYLEM PLANI ÇALIŞTAYI OTURUM - YAŞAMA VE ÇALIŞMA MEKANLARI Yüklenici
bul ULUSLARARASI EYLEM PLANI ÇALIŞTAYI OTURUM - YAŞAMA VE ÇALIŞMA MEKANLARI Yüklenici KALİTELİ ve SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAMA ve ÇALIŞMA MEKANLARI AMACINA İLİŞKİN EYLEMLER (Kısa Vade) 1 MEKANSAL ORGANİZASYON
DetaylıKOMPRESÖR SEÇİMİ. Ümit ÇİFTÇİ ÖZET
105 KOMPRESÖR SEÇİMİ Ümit ÇİFTÇİ ÖZET Günümüzde, basınçlı havanın otomasyonda kullanılması hayli yaygındır. Hemen her işletmede bir kompresör bulunması mümkündür. Üretimi arttırmak ve işgücü kullanımını
DetaylıİHRACATIN FİNANSMANI METİN TABALU / TİM GENEL SEKRETER YARDIMCISI
1 İHRACATIN FİNANSMANI METİN TABALU / TİM GENEL SEKRETER YARDIMCISI 4 EKİM 2013 2004-1 2004-4 2005-3 2006-2 2007-1 2007-4 2008-3 2009-2 2010-1 2010-4 2011-3 2012-2 2013-1 TÜRKİYE DE GSYH İTHALAT İLİŞKİSİ
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık Rastgele Değişkenlerin Dağılımları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Ders konusu Bu derste; Rastgele değişkenlerin tanımı ve sınıflandırılması Olasılık kütle fonksiyonu Olasılık yoğunluk
DetaylıAirMini Serisi 28-34 kw Isı Pompası Sistemleri
AirMini Serisi 28-34 kw Isı Pompası Sistemleri Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma, soğutma, kullanım sıcak suyu
DetaylıOrta Vadede (Dönemde) Piyasa Dengesi:
.E.. Orta Vadede (Dönemde) iyasa Dengesi: S e D n öyle bir dengede denge şartı noktasında gerçekleşmektedir. Üretim kadar piyasa fiyat düzeyi ise seviyesinde gerçekleşmektedir. Olaya S eğrisi açısında
DetaylıMAYIS 2012 FON BÜLTENİ
MAYIS 2012 FON BÜLTENİ PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Zayıf Halka: Avrupa Ocak ayında yaşadığımız ralli dönemi sonrası son üç aydır, tüm Global piyasalar tam anlamıyla yatay bir bant içerisinde hareket etmektedir.
DetaylıGayrimenkul Değerleme Esasları Dönem Deneme Sınavı II
Gayrimenkul Değerleme Esasları 2017 2. Dönem Deneme Sınavı II 3) 1) Kredi ya da ipotek kredisi ile satın alınan gelir getiren taşınmazın aylık borç ödeme yeterliliğini gösteren oran aşağıdakilerden hangisidir?
DetaylıTedarik Zinciri Performans Ölçümü
Tedarik Zinciri Performans Ölçümü Arş.Gör. Duran GÜLER Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Tedarik Zinciri Yönetim Etkinliğinin Artırılmasında Kullanılan Performans Ölçüleri 1. Maliyet
DetaylıSAY REKLAMCILIK YAPI DEKORASYON PROJE TAAHHÜT A.Ş HALKA ARZ FİYAT TESPİT RAPORUNA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME RAPORU
SAY REKLAMCILIK YAPI DEKORASYON PROJE TAAHHÜT A.Ş HALKA ARZ FİYAT TESPİT RAPORUNA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME RAPORU 26 Aralık 2013 Raporun Amacı Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK, Kurul ) tarafından yayınlanan
DetaylıTFRS YORUM 14 TMS 19-TANIMLANMIŞ FAYDA VARLIĞININ LİMİTİ, ASGARİ FONLAMA KOŞULLARI VE BU KOŞULLARIN BİRBİRİ İLE ETKİLEŞİMİ
TFRS YORUM 14 TMS 19-TANIMLANMIŞ FAYDA VARLIĞININ LİMİTİ, ASGARİ FONLAMA KOŞULLARI VE BU KOŞULLARIN BİRBİRİ İLE ETKİLEŞİMİ GÜNCELLEMELER ve YÜRÜRLÜK TARİHLERİ TFRS Yorum 14 TMS 19-Tanımlanmış Fayda Varlığının
DetaylıKonu 2 Piyasa Kuvvetleri: Talep ve Arz
.. Konu 2 Piyasa Kuvvetleri: Talep ve Arz Hadi Yektaş Uluslararası Antalya Üniversitesi İşletme Tezsiz Yüksek Lisans Programı 1 / 157 Hadi Yektaş Piyasa Kuvvetleri: Talep ve Arz . İçerik.1.2 Talep Eğrisinin
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
Detaylımeydana gelen değişmedir. d. Ek bir işçi çalıştırıldığında sabit maliyetlerde e. Üretim ek bir birim arttığında toplam
A 1. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi eş-ürün eğrisi ile ilgili değildir? a. Girdilerin pozitif marjinal fiziki ürüne sahip olması b. Girdilerin azalan marjinal fiziki ürüne sahip olması c. Girdilerin
DetaylıKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Ülkesel Fizik Planı. Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı)
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ülkesel Fizik Planı Bölüm III. Vizyon, Amaç ve Hedefler (Tasarı) Şehir Planlama Dairesi İçişleri Bakanlığı Lefkoşa - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 2014 İçindekiler 1. Giriş...
DetaylıBölüm 8: Sağlık Hizmetleri İçin Talep Ve Sağlık Harcamaları. Sağlık Ekonomisi
Bölüm 8: Sağlık Hizmetleri İçin Talep Ve Sağlık Harcamaları Sağlık Ekonomisi 1 Sağlık hizmetleri için talep eğrisinin teorik olarak elde edilişi. Talebi etkileyen ekonomik ve ekonomik olmayan değişkenler.
DetaylıBİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ
BİRİNCİ SEVİYE ÖRNEK SORULARI EKONOMİ SORU 1: Tam rekabet ortamında faaliyet gösteren bir firmanın kısa dönem toplam maliyet fonksiyonu; STC = 5Q 2 + 5Q + 10 dur. Bu firma tarafından piyasaya sürülen ürünün
DetaylıBASIN DUYURUSU PARA POLİTİKASI KURULU TOPLANTI ÖZETİ. Sayı: 2015-16. 3 Mart 2015. Toplantı Tarihi: 24 Şubat 2015
Sayı: 2015-16 BASIN DUYURUSU 3 Mart 2015 PARA POLİTİKASI KURULU TOPLANTI ÖZETİ Toplantı Tarihi: 24 Şubat 2015 Enflasyon Gelişmeleri 1. Ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 1,10 oranında artmış ve yıllık
Detaylı2009 S 4200-1. Değeri zamanın belirli bir anında ölçülen değişkene ne ad verilir? ) Stok değişken B) içsel değişken C) kım değişken D) Dışsal değişken E) Fonksiyonel değişken iktist TEORisi 5. Yatay eksende
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR...
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.1. EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER... 3 1.1.1. Romalıların Ekonomik Düşünceleri... 3 1.1.2. Orta Çağ da Ekonomik Düşünceler...
DetaylıKonut Kredisi Piyasasına Bakış
Konut Kredisi Piyasasına Bakış Türkiye Konut Kredisi İstatistikleri (Kasım 2010 - Ekim 2011) Kasım 2011 Uyarı: Bu raporda sunulan istatistiklerin bir kısmı Konutkredisi.com.tr web sitesinin ziyaretçilerinin
DetaylıTERMODİNAMİĞİN TEMEL EŞİTLİKLERİ
Serbest İç Enerji (Helmholtz Enerjisi) Ve Serbest Entalpi (Gibbs Enerjisi) Fonksiyonları İç enerji ve entalpi fonksiyonları yalnızca termodinamiğin birinci yasasından tanımlanır. Entropi fonksiyonu yalnızca
DetaylıTalep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından
3.Ders Talep ve arz kavramları ve bu kavramları etkileyen öğeler spor endüstrisine konu olan bir mal ya da hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi açısından önemli unsurlardır. Spor endüstrisi içerisinde yer
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ BİLGİ NOTU HAZİRAN 2013 Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 27/06/2013 tarihinde 2013 yılı Haziran ayı Tüketici Güven Endeksi haber bültenini
DetaylıSORU SETİ 7 IS-LM MODELİ
SORU SETİ 7 IS-LM MODELİ Problem 1 (KMS-2001) Marjinal tüketim eğiliminin düşük olması aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) LM eğrisinin göreli olarak yatık olduğunu B) LM eğrisinin göreli olarak dik
DetaylıÇevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesi Düzenleyici Etki Analizi Ön Çalışma
Çevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesi Düzenleyici Etki Analizi Ön Çalışma Yaban Kuşlarının Korunması Direktifi 2009/147/EC İçerik Kuş Direktifi Ön DEA raporu Rapor sonrası yapılanlar İstişare Süreci
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden
Detaylı2016 YILI BÜTÇE KARARNAMESİ
T.C. MUĞLA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ M E C L İ S K A R A R I Karar No :442 Karar Tarihi :10/12/2015 KONUSU: 2. Plan ve Bütçe Komisyon Raporunun görüşülmesi j) Ula ilçe Belediye Başkanlığına ait 2016 yılı bütçesi
DetaylıBANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU BANKACILIK SEKTÖRÜ YÖNETİCİ KESİMİ BEKLENTİ ANKETİ BİLGİ YÖNETİMİ DAİRESİ EKİM 2011 25 Görüş ve Önerileriniz İçin: E-posta: beklentianketi@bddk.org.tr Tel: (312)
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE OCAK 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıYalova Termal Kaplıcaları nın Rekreasyon ve Turizm Amaçlı Kullanımının Ekonomik Değerinin Seyahat Maliyeti Yöntemi Ġle Tespit Edilmesi 1
177 COĞRAFĠ BĠLĠMLER DERGĠSĠ CBD 7 (2), 177-184 (2009) Yalova Termal Kaplıcaları nın Rekreasyon ve Turizm Amaçlı Kullanımının Ekonomik Değerinin Seyahat Maliyeti Yöntemi Ġle Tespit Edilmesi 1 Determination
DetaylıİKT 207: Mikro iktisat. Faktör Piyasaları
İKT 207: Mikro iktisat Faktör Piyasaları Tartışılacak Konular Tam Rekabetçi Faktör Piyasaları Tam Rekabetçi Faktör Piyasalarında Denge Monopson Gücünün Olduğu Faktör Piyasaları Monopol Gücünün Olduğu Faktör
DetaylıTEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ ĐKĐNCĐ BÖLÜM
27 Haziran 2009 CUMARTESĐ Resmî Gazete Sayı : 27271 TEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ BĐRĐNCĐ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Yasal Dayanak
DetaylıTÜKETİCİ FİYATLARINA ENDEKSLİ DEVLET TAHVİLLERİ
T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI TÜKETİCİ FİYATLARINA ENDEKSLİ DEVLET TAHVİLLERİ YATIRIMCI KILAVUZU İÇİNDEKİLER I. GENEL HUSUSLAR...1 II. TAHVİLİN YAPISI...1 1. VADE...1 2. İHRAÇ YÖNTEMİ...1 3. REEL
DetaylıYaşar Topluluğu nda Su Riski ve Verimlilik Çalışmaları
Yaşar Topluluğu nda Su Riski ve Verimlilik Çalışmaları 16 Aralık 2015/İZMİR Dilek EMİL Kurumsal İlişkiler Koordinatörü Birleşmiş Milletler Çevre Programı na göre dünyada 1.400 milyon km 3 su bulunuyor.
Detaylı2. Kısım Planlanan(Ex-ante) Değerlendirmeler. Fayda-Maliyet Analizi & ilgili analiz metotları Birgit ten Cate & Dirk Roelofsen
2. Kısım Planlanan(Ex-ante) Değerlendirmeler Fayda-Maliyet Analizi & ilgili analiz metotları Birgit ten Cate & Dirk Roelofsen İçerik a) Giriş b) Teori c) Pratik Örnekler a) Demiryolları Altyapısı b) Doğum
DetaylıMİLLİ GELİRİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER: TÜKETİM, TASARRUF VE YATIRIM FONKSİYONLARI
MİLLİ GELİRİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER: TÜKETİM, TASARRUF VE YATIRIM FONKSİYONLARI Harcama yöntemine göre yapılan GSYİH hesaplaması GSYİH = C + I + G şeklinde idi. Biz burada GSYİH ile MG arasındaki farkı bir
DetaylıÜlkemizin kalkınması ve büyümenin sürdürülebilirliği doğrultusunda
BANKAMIZ HAKKINDA Bankamızın Misyonu, Ülkemizin kalkınması ve büyümenin sürdürülebilirliği doğrultusunda Anonim şirketlerin yatırımlarını, yurtiçi ve yurtdışından sağladığı kredi kaynaklarıyla destekleyerek,
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER. (Temmuz 2015)
TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (Temmuz 2015) İstihdam (Mart 2015) Sigortalı ücretli sayısı Mart 2015 de geçen yılın aynı dönemine göre %4,9 artarak; 13 milyon 328 bin olmuştur. Yaz mevsiminin
Detaylı