KÜLTÜR TURİZMİ KAPSAMINDA YER ALAN FESTİVAL ETKİNLİKLERİNİN YEREL KALKINMAYA KATKISI: ULUSLARARASI BEYŞEHİR GÖL FESTİVALİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Transkript

1 1 KÜLTÜR TURİZMİ KAPSAMINDA YER ALAN FESTİVAL ETKİNLİKLERİNİN YEREL KALKINMAYA KATKISI: ULUSLARARASI BEYŞEHİR GÖL FESTİVALİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ÖZET Müşerref Küçük Türkiye kültür turizmi potansiyeli bakımından oldukça zengin çeşitliliğe sahiptir. Turizmin tüm yıla yayılmasında etkili olan kültür turizminin, ziyaretçilerin kalış sürelerini belirleyen turistik ürün çeşitlerinden biri olarak Türkiye de ayrı bir önemi vardır. Diğer yandan, kültür turizmi kapsamında destekleyici ve yöreye özgü çekiciliklerin sunulduğu festivaller de özellikle az gelişmiş yörelerde önemli bir ekonomik kaynak ve turizm faaliyetidir. Zira festivaller, özellikle az gelişmiş yörelerde doğru yönetildiği sürece yerel kalkınmaya ciddi manada ve doğrudan bir katkı sağlayabilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı; Konya ili Beyşehir ilçesinde her yıl düzenlenen Uluslararası Beyşehir Göl Festivali etkinliğinden yerel esnafın ne düzeyde yararlandığı konusu ortaya konularak, çıkan sonuçlar doğrultusunda yerel kalkınmaya daha fazla katkı yapabilmesi için öneriler geliştirmektir. Bu amaç kapsamında, Beyşehir de faaliyet gösteren 7 farklı sektörden esnafla yüz yüze görüşmeler yapılarak yerel esnafın konuya ilişkin temel sorunları tespit edilmeye çalışılmış ve bu doğrultuda öneriler geliştirilmiştir. Yapılan araştırma sonucuna göre bu yıl onuncusu ve uluslararası boyutta ise üçüncüsü düzenlenmiş olan Uluslararası Beyşehir Göl Festivali stantlarında, yerel esnaftan çok dışarıdan gelen esnafın ağırlıklı olduğu ve yerel ürünlere yeterince yer verilmediği, ilçenin nüfusunun en yoğun olduğu bu süreçten yerel esnafın yeterince yararlanamadığı bu nedenle etkinliğin tam olarak yerel kalkınmaya bir katkı sağlayamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Festivallere katılım sürecinde yerel esnafa öncelik ve ağırlık verilmesi ve yerel ürünlerin ön plana çıkarılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kültür Turizmi, Festival, Yerel Kalkınma, Beyşehir. 1.GİRİŞ Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü nün öngörülerine göre, önümüzdeki 20 yıl içerisinde turizm sektörü, hızlı büyüyecek ve gelişmesini sürdürecek bir sektör olarak görülmektedir. Dünya genelinde turizm pastasının 2020 yılı itibariyle yaklaşık 2 trilyon dolar olacağı tahmin edilmektedir (Küçük, 2013a: 35). Dünya Turizm Örgütü nün dünya turizminin gelişimi konusundaki uzun vadeli öngörüsünde; 2020 yılına kadar uluslararası seyahatin yaklaşık % 4.1 lik bir hızla büyüyeceği ve tüm dünyada uluslararası turist varışlarının 1.6 milyara ulaşacağı ve 2030 yılına değin 1.8 milyarı geçeceği beklenmektedir (UNWTO, 2013: 2). Günümüzde her destinasyon daha fazla turist çekebilmek için birbirleri ile bölgesel, ulusal ve uluslararası boyutta rekabet etmektedir. Son yıllarda destinasyonlar arasındaki bu yoğun rekabet nedeniyle festivaller gibi etkinliklerin geliştirilmesi ve düzenlenmesi büyük bir sektör haline gelmiştir. Zira festivaller vb. etkinlikler, gerçekleştirildikleri bölgelere çeşitli faydalar sağlamaktadır. Bu faydalar, turizm sezonunun uzatılması ve turizmin çeşitlendirilmesi, turizm talebinin ülke içindeki farklı destinasyonlar arasında eşit dağılımının sağlanması olarak özetlenebilir. Festivallerin diğer bir faydası destinasyonların çekiciliğini ve farkındalığını arttırması, yeni alt yapı hizmetlerinin oluşturulması ya da mevcut alt yapının geliştirilmesi için harekete geçirici, destinasyona medya ilgisinin çekilmesi, güçlü ve aktif imajlar oluşturarak ve kültürel temalar yaratarak destinasyon markalamasına yardımcı olması şeklinde ortaya çıkmaktadır (Tayfun ve Arslan, 2013: 192). 2. KÜLTÜR VE KÜLTÜR TURİZMİNİN TANIMI Kültür, bir toplumun manevi değerlerinin, gelenek ve göreneklerinin, yaşantı ve düşünce biçiminin, sanat varlıklarının vb. değerlerin tümüdür. Bir toplumun kültürü; o toplumun tarihi geçmişini, bireylerin hayatını, çeşitli zamanlardaki eylemlerini, ekonomik geçim faaliyetleri, dinlenme, eğlence ve inanç biçimine ayrılan kısımlarını içermektedir. Kültür turizmi, farklı yöre veya ülke kültürlerini tanımak amacıyla insanların turizm olayına katılmalarından doğan turizm çeşididir (Hazar, 2007: 51). İnsanları seyahat etmeye iten Karelaj Gayrimenkul Yönetimi Temizlik Turizm ve Organizasyon Ltd. Şti. Şirket Yöneticisi., Yerel Yönetimler Yüksek Lisans Mezunu, muserrefkucuk@gmail.com

2 2 faktörlerin açıklandığı itme-çekme modelinde, kültür çekme faktörleri arasında gösterilmektedir. Farklı kültürleri merak etme ve öğrenme isteği tarih boyunca insanları seyahat etmeye çekmiştir. Bilinen en eski organize seyahatler, Romalıların Nil e düzenledikleri kültür turlarıdır (Akoğlan Kozak ve Bahçe, 2009: 142). İnsanlar yabancı kültürleri tanımak, görmek ve öğrenmek için turizm olayına katılırlar. Turistlerin ilgisini çeken kültürel değerlerden bazıları; tarihi eserler, el sanatları (halıcılık, kilimcilik, çömlekçilik), fuarlar, festivaller, sergiler, panayırlar, mahalli ve milli şenlikler, kutlamalar, gelenekler (yöresel yaşantı ve eğlence biçimleri, halk mutfağı, halk dansları, giyim-kuşam, kına gecesi, cirit, vb), teknolojik yenilikler, bilimsel ve politik kurumlar vb. olarak sıralayabiliriz (Hazar, 2007: 19). Kültür turizmi, uluslararası turizm pazarında yeni bir turistik ürün olarak bireylerin tarihi değerler hakkında bilinçlenmeleri sonucunda ön plana çıkmıştır. Türkiye sahip olduğu eşsiz tarihi ve doğal mirasının çokluğu ile dünyada kültür turizmi alanında zirveye adaydır (Küçük, 2012: 95). Bu zenginliklerden bazıları ile Türkiye UNESCO Dünya Mirası Listesinde 11 alan ile yer almakta ve 41 alanıyla da adaylığını devam ettirmektedir. Her iki listede Konya dan kültürel örnekler yer almaktadır. Bunlardan Çumra ilçesinde yer alan Çatalhöyük, kültürel niteliği ile Dünya Miras Listesine girmiştir. Geçici listesinde ise Selçuklu Başkenti Konya ve Konya nın bir ilçesi olan Beyşehir Eşrefoğlu Camii, kültürel nitelikleri ile geçici listede yer almaktadır (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2013). Dünyada eşi benzeri olmayan zenginliklere, medeniyetlere beşiklik etmiş Anadolu topraklarında; Hititler, Sümerler, Urartular, Likyalılar, Lidyalılar, Frikyalılar, İyonlar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Osmanlılar, Türkiye Cumhuriyetine gelinceye kadar birçok iz ve kalıntı bırakarak, ülkemizi benzersiz bir konuma ulaştırmıştır. Ayrıca sahip olduğumuz kültürel zenginlikler içinde örf, adet, gastronomi, tarih, müzik ve resim, din, mimari yapı, el sanatları, giyim tarzı da dikkate değer özellikler sunmaktadır (Emekli, 2005: 103). Kültür turizmine konu olan kültürel turizm kaynakları Şekil 1 de belirtilmiştir. Şekil 1: Kültürel Turizm Kaynakları (Çulha, 2008: 1834). Turizm arz potansiyelinin yüksek olduğu fazla bozulmamış doğal, tarihi ve sosyo-kültürel çekiciliklere sahip ülkeler kaynaklarını planlı ve koruma kullanma ilkelerine bağlı kalarak kullanmaya daha fazla önem göstermekte ve turizmde ürün çeşitliliğini sağlayacak alternatif turizm aktivitelerine yönelmektedirler. Günümüzde turizm talebi deniz kum-güneşten ziyade doğa, tarih ve kültür amaçlı seyahatlere doğru yönelmektedir (Uçar, Çeken ve Ökten, 2010: 3). Bu kapsamda gidiş nedenine göre giriş yapan ve Türkiye de ikamet eden vatandaşların tercihleri gezi, eğlence, sportif ve kültürel geziler olarak öne çıkmış ve önemli ölçüde katılım sağlanmıştır. Bu etkinliklere 2012 yılında kişi, 2013 yılı birinci dönem kişi ve ikinci döneminde ise katılım kişi olarak gerçekleşmiştir (TÜİK, 2013).

3 3. KÜLTÜR TURİZMİ KAPSAMINDA YER ALAN FESTİVALLERİN YEREL KALKINMAYA SAĞLADIĞI KATKILAR Festival kavramı; yerel bir topluluk tarafından tarihi önceden belirlenmiş ve yörenin simgesi haline gelerek gelenekselleşmiş ve sürekliliği sağlanarak toplumun kollektif belleğinde yer alan etkinliklerdir. Söz konusu etkinlikler bölgeye özgü faaliyetler olarak büyük veya küçük çaplı olarak görülmektedir. Bu etkinlikler, bir şehrin veya bölgenin ruhunu yansıtarak o bölgenin söz konusu faaliyetlerle anılmasını sağlar. Festivaller, dünyada ve Türkiye de kültürel ve sanatsal faaliyetler, fuarlar, alışveriş, sergiler, spor olayları, düzenlenen etkinlikler olarak karşımıza çıkmaktadır (Küçük, 2012: 14). Eski Anadolu uygarlıklarında dinsel kökenli birçok festival düzenlenmiştir. Rönesans ile birlikte din dışı festivaller düzenlenmeye başlamıştır. İki dünya savaşı arasında genellikle ulusal kimlikleri koruyan festivaller düzenlenmiştir ancak turizm amaçlı festivaller 1950 lerden sonra düzenlenmeye başlamıştır. Ulusal veya uluslararası düzeyde yapılan bu etkinlikler ulusal veya uluslararası ölçekte modern turizmin imaj oluşturmada kullanılan en önemli araçlarından biri olarak görülmektedir (Bilgili, Yağmur ve Yazarkan, 2012: 118). Festivaller, hem dünya insanları arasındaki dostluğu pekiştirirken, hem de tanışılan yeni kültürlere ve yaşamlara duyulan merakı körükleyerek insanları yeni yerler görmeye teşvik etmektedir (Tayfun ve Arslan, 2013: 193). Kutlama tipleri dünyada turizmin en hızlı gelişen bölümleri arasında yer alır. Ülkeler ve kentler olimpiyatlar, dünya kupaları ve uluslararası fuarlar gibi mega olaylar için kıyasıya mücadele vermektedir. Festivaller ve etkinlikler dünyada her yere yayılmış durumdadır. Toplumlar, fuar, festival, pazar, kutlama, tören, yıldönümü, spor faaliyetleri ya da hayırseverlik gibi pek çok faaliyet gerçekleştirir. Söz konusu çekiciliklerin en önemlisi festivaller olarak kabul edilmektedir. Birçok kentin kendine özgü festivalleri olmakla birlikte konusu kültür ya da spor gibi alanlar olabilmektedir (Özdemir, 2008: 33). Yerel kalkınma kavramı; yerele özgü kaynakların ekonomik ve sosyo-kültürel açıdan ele alarak bugününü ve yarınını şekillendiren kamu ve özel sektör iş birliği ile yörede, planlı ve programlı uygulamalar sonucunda mevcut durumu geliştirerek belirlenen hedeflere ulaşılmasıdır. Kısaca yerelde yürütülen ekonomik ve sosyal gelişim politika uygulamaları da denilebilir. Ulusal kalkınmanın bir alt basamağını bölgesel kalkınma, bölgesel kalkınmanın alt basamağını da yerel kalkınma oluşturmaktadır. Bir yerelin kaynaklarını, doğal kaynaklar, iklim, çevre, peyzaj, tarihi alanlar, ticaret alanları vb. ve sosyo-kültürel kaynaklar, kültür, sanat, festivaller, spor vb. zenginlikler oluşturmaktadır. Bilindiği üzere turizm sektörü bölgesel/yerel kalkınma ve kaynakların etkin kullanımı açısından oldukça önemlidir. Ayrıca bölgesel dengesizliğin giderilmesinde aktif rol almaktadır. Çünkü tarım ve sanayide yeterli kaynağı ve gelişme imkanına sahip olmayan bölgeler zengin turistik kaynaklarını planlı ve etkili bir turizm politikaları uygulamaları sonucunda turistik yönden dengeli bir şekilde kalkınmaları sağlanmış olacaktır (Çeken, 2008: 298). Eagles, McCooland ve Haynes (2002: 24), turizmin ekonomik faydalarını şöyle özetlemektedirler; yerel halk için iş olanaklarını arttırması, geliri arttırması, yeni turizm tesislerini teşvik etmesi, yerel ekonomiyi teşvik etmesi ve çeşitlendirmesi, yerel ürünlerin üretimini teşvik etmesi, yeni pazarlar ve döviz sağlaması, yaşam standartlarını iyileştirmesi, yerel vergi gelirleri yaratması ve çalışanların yeni beceriler geliştirmelerini sağlaması şeklinde ele almışlardır. Bu kapsamda turizm her yıl milyonlarca turisti motive ederek müzelerin, sanat galerilerinin, tarihsel alanların, festivallerin ve fuarların ziyaret edilmesini sağlayarak çok sayıda insana istihdam olanağı sağlamakta, konaklama işletmelerinin doluluğunu arttırmakta, diğer turizm işletmeleri ile turizm ilgili birçok sektörü olumlu yönde etkileyerek turizm hareketinin tüm yıla yayılmasını sağlamakta ve en önemlisi de ülkenin uluslararası piyasada tanınmasına neden olmaktadır (Çulha, 2008: 1831). Günümüzde özellikle gelişmekte olan ülkeler; döviz kazanmak, istihdam ve gelir yaratma olanaklarını arttırmak, ekonomik bağımsızlıklarını kazanmak ve bölgesel, yerel dengesizlikleri gidermek için turizmi bir araç olarak görmektedirler. Bu bağlamda kültür turizmi kapsamında yer alan festivaller de yerel kalkınmaya önemli katkılar sağlamaktadır. Öncelikle yerel halka yönelik olarak düzenlenen festivaller günümüzde yarattığı turizm potansiyeli ile uluslararası düzeyde de ilgi çektiği için önemli sayılmaktadır. Festivaller ve etkinlikler turizm endüstrisinin önemli birer parçasıdır. Sezon dışı dönemlerde turist çekmek, bölgeyle ilgili farkındalık ve olumlu bir imaj yaratmak için güçlü bir araç konumundadır (Özdemir, 2008: 33). Yapılan araştırmalara göre özel etkinliklerin özellikle kırsal alanlarda yerel turizm endüstrisini geliştirerek yerel ekonomiye katkıda bulunduğu ve ekonomik etkileri üzerine yoğunlaşmaktadır. Ziyaretçilerin yükselen harcama eğilimi bölgeye gelir artışı sağladığı için kamunun dikkatini çekmekte ve kamu yatırımlarını doğal olarak bu bölgelere yöneltmektedir 3

4 4 (Kızılırmak, 2006). Zira festivaller bulunduğu yöreye direkt olarak ekonomik katkı sağlama imkanı sunduğu için küçük yörelerde doğru planlandığı sürece özellikle de kadınlara bu tür olanakları daha kolay sunabilmektedir. Ayrıca festivaller yerel ürünlere olan ilgiyi arttırmakta bunun yanı sıra turist kalış sürelerini uzatabilmekte, kültürel gelişim sağlamakta ve yöre insanının yaşam kalitesini arttırmaktadır. Türkiye de her yıl pek çok kutlama, festival, fuar, vb. etkinlikler düzenlenmektedir. Türkiye de her yıl düzenlenen festivallerin bazılarını şöyle sıralayabiliriz: Manisa Mesir Şenlikleri, Afyon Zafer Şenlikleri, Trabzon Fetih Şenlikleri, İzmir Kurtuluş Şenlikleri, İstanbul Lale Festivali, Efe Festivali, Antalya Film Festivali, Akşehir Nasrettin Hoca Festivali, Pamukkale Festivali, Tekirdağ Kiraz Festivali, Ordu Altın Fındık Festivali (Küçük, 2012: 14). İzmir Selçuk ve Pınarbaşı Deve Güreşi Festivali, Bursa Karagöz Festivali, Samsun Festivali, Kastamonu Sarımsak Festivali, Silifke Festivali, (Çulha, 2008: 1833) ve Ankara Alışveriş Festivali vb. etkinlikler olarak örnekler çoğaltılabilir. 4. ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ Yapılan bu çalışma, Beyşehir de her yıl düzenlenen Uluslararası Beyşehir Göl Festivali etkinliğinin yerel esnafa dolayısıyla yerel kalkınmaya maksimum düzeyde katkı sağlamasını amaçlamakta, bu doğrultuda yerel esnafın sorunlarını ve çözüm önerlerini ortaya koymaktır. Kültür turizmi kapsamında yer alan festivaller doğru planlandığı sürece bir destinasyonu sosyo-ekonomik göstergeler, turizm hareketliliği, altyapı ve üstyapı olanaklarının gelişimi, tanıtım ve pazarlama, açısından olumlu yönde etkilemektedir. Özellikle de az gelişmiş veya küçük yörelerde yaşanan bu geçici nüfus hareketleri doğru yönetildiği zaman yerel işletmelere doğrudan katkı sağlayabilmektedir ve yerel kalkınmada adeta bir can suyu kadar önemlidir. 5.METARYAL VE YÖNTEM Araştırma alanı olarak Konya nın 31 ilçesinden biri olan Konya ya 85 km. uzaklıktaki Beyşehir ilçesinde faaliyet gösteren yedi yerel esnaf seçilmiştir. Araştırma alanı olan Beyşehir de faaliyet gösteren yerel esnafın turizmin yerel kalkınmaya olan etkisi konusundaki görüşleri, ilçede her yıl düzenlenen festival etkinliklerinin yerel esnafa sağladığı katkılar incelenmiş ve ilçede turizmin geliştirilmesi ve yerel kalkınmaya daha fazla katkı sağlayabilmesi konusundaki önerilerine yer verilmiştir. Araştırmanın materyali; Birincil veri olarak Beyşehir de faaliyet gösteren yedi yerel esnaf ile gerçekleştirilen, yarı yapılandırılmış soru formunda hazırlanmış olan on adet soru içeren derinlemesine görüşmelerden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında tarihinde derinlemesine görüşmeler yapılan yerel esnaf; Ak Pet Ali Bilir Halefleri Petrol Ürünleri Turizm Otomotiv Ev Aletleri Ticaret LTD. ŞTİ. İşletme Çalışanı, Mehmet Ali AVCU; Cihan Çorap ve Çamaşır İşletme Sahibi, Fatma CİHAN; Garaj-Anıt Taksi, İşletme Sahibi, Mustafa HESAPÇI; Madam Burcu Moda Evi ve Plaj İşletmeciliği İşletme Sahibi, Davut ŞEKER; Özboğaziçi Etli Pide ve Döner Salonu İşletme Sahibi, Emin ERSEL; Özbek Gümüşçülük ve Hediyelik Eşya İşletme Çalışanı, Mehmet YILDIRIR ve Topaloğulları Et ve Et Ürünleri LTD. ŞTİ. İşletme Sahibi, Mevlüt EKİN olmak üzere yedi yerel esnaf ile yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Bütün bunların yanı sıra bu çalışmanın güvenilirliğini daha da artırmak amacıyla araştırma alanında 6 Temmuz 2013 tarihinde Uluslararası Beyşehir Göl Festivali etkinliğine ziyaretçi olarak katılan 14 katılımcının görüş ve önerileri alınmıştır. Tüm bu mülakatların yanı sıra konuya ilişkin detaylı bir literatür taraması yapılmıştır. Bu çalışmanın yönteminin ana temeli; yarı yapılandırılmış soru formuyla hazırlanmış niteliksel derinlemesine mülakatlardan gelen veriler üzerine oturmaktadır. Verilerin toplanması Yıldırım ve Şimşek (2008: 98) in belirtmiş olduğu gibi nitel araştırma sonucunda ortaya çıkan bulgular nicel araştırmada olduğu gibi dışarıdan nesnel olarak gözlemlenebilen gerçeklerden çok araştırmaya katılan bireylerin algılarıdır. Bir nitel araştırmacının görüştüğü bireyin söylediklerinin tamamıyla doğru olduğunu ya da olayları tam olarak yansıtabildiğini kanıtlaması çoğu zaman mümkün olmayabilir. Ayrıca, her insanın kavramsal düşünme biçimi bir diğerinden farklı olabilir ve bu durumun nitel araştırmacıyı yanlış algılamaya ve yorumlamaya götürebilir. Sonuç olarak, nitel araştırma sonuçlarının genellenmesi ve doğruluğunun tam olarak saptanması mümkün

5 5 değildir. Derinlemesine mülakatların sonuçlarını analiz ederken toplanan verilerin özgün orijinal formuna mümkün olduğu kadar sadık kalınmıştır. Böylece toplanan veriler betimsel bir yaklaşım ile tablolara gerek görüldüğü yerde doğrudan alıntı yapılarak aktarılmıştır. 6.ARAŞTIRMA BULGULARI Konya ili genelinde her yıl pek çok festival, fuar ve yerel etkinlikler düzenlenmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı ndan elde edilen verilere göre Konya da 2013 yılı verilerine göre kayda geçen toplam otuz dört adet festival ve yerel etkinlik düzenlenmiştir. Bu etkinliklerden beş tanesi Beyşehir de düzenlenmiştir (Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2013). Araştırma konusu olan Uluslararası Beyşehir Göl Festivali her yıl Temmuz ayında gerçekleştirilmektedir ancak festival tarihi değişebilmektedir ve festival yedi gün sürmektedir. Festival yerleşimi ilçe merkezinde yer almakta ve göl kenarına paralel olarak ilerlemektedir. Festivale oldukça yoğun bir katılım söz konusudur. Emniyetten alınan bilgilere göre etkinlik süresince dörtyüzbin ile beşyüzbin kişi festivale katılım sağlamaktadır. Festivale gençlerin katılımı oldukça fazladır. Zira festival süresince konserler ve çeşitli sportif etkinlikler düzenlenmektedir. Bu etkinliklerden bazıları bisiklet, kürek, kano, motorlu tekne, güreş ve at yarışlarıdır. Ayrıca festivale her yıl üç farklı ülkenin halk dansları topluluğu davet edilmekte ve bu ülkelerle kültürel etkileşim sağlanmaktadır (Taşçı, 17 Mayıs 2013). Beyşehir Belediyesi nden edinilen bilgilere göre, 1 ile 7 Temmuz arasında 2013 yılında düzenlenen festivalde toplam 250 yerel ve yabancı esnaf stant açmıştır. Festivalde stantların bazı noktaları ihale usulü verilmiş bazı kısımları ise festivalde standın alan büyüklüğü ve konumuna göre fiyatlandırılmıştır. Festivalin sponsorluğunu ise Konya TORKU üstlenmiştir. Araştırmada yerel esnaf ile yarı yapılandırılmış soru formu kullanılarak yapılan derinlemesine mülakatlarda alınan cevaplar ve alt başlıklar aşağıda incelenmiştir: Görüşme yapılan işletmelerin Beyşehir de hizmet süreleri Tablo 1 den anlaşıldığı üzere uzun yıllara dayanmaktadır. Tablo 1: İşletmelerin Beyşehir de Hizmet Süreleri İşletme Adı Kuruluş Yılı Ak Pet Ali Bilir Halefleri Petrol Ürünleri Turizm Otomotiv Ev Aletleri Ticaret LTD. ŞTİ Cihan Çorap ve Çamaşır 2006 Özboğaziçi Etli Pide ve Döner Salonu 1972 Topaloğulları Et ve Et Ürünleri LTD.ŞTİ Madam Burcu Moda Evi ve Plaj İşletmeciliği 2010 Özbek Gümüşçülük ve Hediyelik Eşya 1989 Garaj-Anıt Taksi 1968 Tablo 2 den de görüldüğü üzere, turizmin yerel kalkınmaya ne gibi etkilerinin olabileceği konusunda görüşme yapılan yerel esnafın tamamı turizmin yörelere ekonomik gelişim sağlayacağı için gelir artışı yaratacağını vurgulamışlardır. Diğer önemli etkinin ise yörelerde sosyal ve kültürel gelişim sağlamasıdır. Ayrıca bunu yerelde istihdam artışı yaratması, altyapı ve üstyapı gelişimi takip etmektedir. Son olarak bir diğer etki ise yerel ürünlerin daha çok tercih edilmesidir ve yerel ürünlerin tercih edilmesini turizmin yörelere sağlayabileceği katkılar bakımından en son olarak gösterilmesi ve sadece bir kişinin bu konu üzerine kafa yorması oldukça düşündürücüdür. Turizmin ekonomik gelişim sağlayacağı noktasında yerel esnafın tamamı mutabık kalırken bu katkıyı hızlandırabilen en önemli kaynağın ise yerel ürün satışları olduğu konusunda mutabık olunmamıştır. Ancak turizmin bir yöreye doğrudan bir katkı yapabilmesi için yerel ürünlerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi bu ürünlerin birer turistik ürüne dönüştürülmesi ve turizme sunulması yerel kalkınmadan bahsedebilmemizin ön koşullarından biridir. Tablo 2: Turizm ve Kalkınma İlişkisi Konusunda Düşünceleri Sıra No Sorulara Verilen Cevaplar Kişi Sayısı 1 Ekonomik gelişim sağladığı için gelir artışı görülür 7 2 Sosyal ve kültürel gelişim sağlar 6 3 Yerelde istihdam artışı sağlar 3 4 Altyapı ve üstyapı olanakların gelişimini hızlandırır 2 5 Yerel ürünler daha çok tercih edilir 1

6 6 İlçe turizminin mevcut durumu Tablo 3 te görüldüğü üzere ağırlıklı olarak kültür ve tarih turizmi gezileri ile öne çıkmaktadır. Zira ilçe kültür ve tarihi değerleri bakımından oldukça önemli ve zengin değerlere ev sahipliği yapmaktadır. Bunu takiben doğa turizmi ve göl turizmi etkinlikleri yer almaktadır. Bu bağlamda ilçe doğal güzellikleri ve zenginlikleri bakımından da turizme ve turistlere oldukça farklı seçenekler sunabilmektedir. Yanı sıra ilçede av turizmi etkinlikleri yapılmaktadır. Tablo 3: Beyşehir Turizminin Mevcut Durumu Sıra No Sorulara Verilen Cevaplar Kişi Sayısı 1 Kültür ve tarih turizmi gezileri 5 2 Doğa turizmi kapsamında doğa gezileri 4 3 Göl gezintileri ve plaj etkinliği 3 4 Av turizm etkinlikleri 1 Tablo 4 den anlaşıldığı üzere Beyşehir de gelişme şansı olan turizm türleri olarak özellikle kültür ve tarih turizmi, göl turizmi ve spor turizmi olarak bu üç turizm türü oldukça önde görülmektedir. Çoğunluğun mutabık kaldığı diğer bir turizm türü ise doğa turizmidir. Bunların yanı sıra av turizminin de geliştirilebileceği belirtilmektedir. Bu kapsamda Tablo 3 ve Tablo 4 deki verilere göre ilçe özellikle kültür ve tarih turizmi ile gelecekte ön planda olacaktır. Bu gelişimi diğer turizm türleri izleyecektir ve gelişimini sürdürecektir. Tablo 4: Beyşehir de Gelişme Şansı Olan Turizm Türleri Sıra No Sorulara Verilen Cevaplar Kişi Sayısı 1 Kültür ve tarih turizmi 6 2 Göl turizmi 6 3 Spor turizmi 6 4 Doğa turizmi 4 5 Av turizmi 1 Elde edilen bulgulara göre Tablo 5 te turistlerin Beyşehir e geliş zamanları yer almaktadır. Buna göre turistler ilçeyi en çok okulların tatil olduğu Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında tercih etmektedirler. Araştırmaya göre yoğunluğun en fazla yaşandığı aylardan birisi de festivalin yapıldığı ay olarak dikkat çekmektedir. Yabancı turistler ise çoğunlukla ziyaretlerini Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında gerçekleştirmektedirler. Bu durum da festivale katılımın çoğunluğunu yerli turistler tarafından gerçekleştirildiği görülmektedir. Tablo 5: Turistlerin Beyşehir e Geliş Zamanı Sıra No Turistlerin Geliş Zamanları Kişi Sayısı 1 Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül 4 2 Temmuz, Ağustos, Eylül 2 3 Ağustos, Eylül, Ekim (Yabancı turistler) 2 4 Haziran, Temmuz, Ağustos 1 Görüşme yapılan esnafın tamamına yakını Tablo 6 ya göre ilçeyi turist beklentilerini karşılayabilme olanağı bakımından yeterli bulmamaktadırlar. Yerel esnafın bu konuda önerileri ise şöyle sıralanmaktadır: Özellikle ilçenin altyapı olanaklarının geliştirilmesinin önemini dile getirmişlerdir. İlçenin otopark taşıma kapasitesinin geliştirilmesi, konaklama işletmelerinin geliştirilmesi, yiyecek içecek işletmelerinin geliştirilmesinin ve çeşitlendirilmesinin ilçede turizmin geliştirilebilmesi için turizmin olmazsa olmazları olduğuna vurgu yapmışlardır. Bu eksikliklerin bir an önce giderilmesini önermişlerdir. Bütün bunların yanı sıra gölün temizlenmesi ve göl kenarının turizme açılması önerilmiştir.

7 Tablo 6: Beyşehir in Turistlerin Beklentilerini Karşılayabilme Olanağı Verilen Cevaplar ve Kişi Sayısı Öneriler ve Kişi Sayısı Şu an yetersiz (6) -Altyapı olanakları geliştirilmeli (6) -Otopark olanakları geliştirilmeli (4) -Konaklama işletmeleri geliştirilmeli (4) -Yeme içme işletmeleri çeşitlendirilmeli ve geliştirilmeli (4) -Göl temizlenmeli (1) -Göl kenarı turizme açılmalı (1) Şu an kısmen yeterli (1) Beyşehir de turizmin geliştirilebilmesi için Tablo 7 ye göre yerel esnafın görüşleri şöyledir: Özellikle altyapı olanaklarının geliştirilmesinin elzem olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Diğer önemli gördükleri ise ilçede sit alanının daraltılması olmuştur. Yanı sıra konaklama işletmelerinin fiyat ve sınıf bakımından geliştirilmesi, yurt içi ve yurt dışı etkin tanıtımların yapılması, ilçeye yatırımların artırılması, ulaşım olanaklarının bir an önce tamamlanması, düzenli ve geliştirilmiş turların yapılması, turizm bürosunun açılması ve kültür evinin açılması olarak sıralanmıştır. Bütün bunların yapılabilmesi için özellikle yerel yönetimlerin bu çalışmalara dahil olması gerektiğine vurgu yapmışlardır. Diğer önemli gördükleri ilgi grubu ise siyasiler, sivil toplum kuruluşları, yerel esnaftır. Ayrıca bütün ilgili kamu kurumları ve yerel halkın katılımının önemine dikkat çekmişlerdir. Tablo 7: Beyşehir de Turizmin Geliştirilmesine Yönelik Yapılacak Çalışmalar ve İlgi Grupları Yapılacak Olan Çalışmalar ve Yapılacak Çalışmalara Dahil Cevaplayan Kişi Sayısı Olması Gereken İlgi Grupları ve Cevaplayan Kişi Sayısı -Alt ve üstyapı olanakları günün şartlarına Yerel yönetimler dahil olmalı (7) uygun geliştirilmeli (5) Siyasiler dahil olmalı (4) -Sit alanları daraltılmalı (3) Sivil toplum kuruluşları dahil -Konaklama işletmeleri fiyat ve sınıf olmalı (3) bakımından geliştirilmeli ve Yerel esnaf dahil olmalı (3) çeşitlendirilmeli (2) -Yurt içi ve yurt dışı tanıtımlar artırılmalı (2) -Kamu ve özel sektör turizm yatırımları artırmalı (2) -Yapımı devam eden yollar en kısa sürede tamamlanmalı (2) -Turlar geliştirilerek artırılmalı (1) -Turizm bürosu ve özellikle kültür evi en kısa sürede açılmalı (1) İlgili tüm kamu kurumları dahil olmalı (2) Yerel halk dahil olmalı (1) Tablo 8 den anlaşıldığı gibi özellikle ilçeye günü birlik ziyaretçilerin ihtiyaçlarını Konya dan temin ettikleri için turistin yerel esnafa pek fazla katkı yapmadığı görüşü hakimdir. Diğer yandan bazı görüşlere göre ise turistlerin yerel esnafa ekonomik katkı sağladığı yönündedir. Ayrıca turistlerin yerel esnafa sosyal yönden katkılarını da belirtmişlerdir. Sıra No Tablo 8: Turistlerin Yerel Esnafa Yaptığı Katkılar Sorulara Verilen Cevaplar ve Kişi Sayısı Kişi Sayısı 1 Bize bir katkıları yok. Çünkü ilçeye günübirlik ziyaretler yapıyorlar bu nedenle ihtiyaçlarını Konya dan temin ediyorlar 3 2 Hizmetimizin karşılığında ekonomik olarak katkı sağlıyorlar 2 3 Şu anda çok az ekonomik katkı sağlıyorlar 1 4 Sosyal yönden katkı sağlıyorlar 1 Yerel esnafın Uluslararası Beyşehir Göl Festivali ne yönelik değerlendirmeleri ve önerileri Tablo 9 a göre şöyledir: Festival stantlarında daha çok ilçe dışından gelen esnafın yer aldığı bilgisi aktarılmıştır. Ayrıca yerel esnaf festival stantlarının kira ücretlerini yüksek bulmaktadır. Festival etkinliğinin ilçe tanıtımı için bir fırsat olduğu ve festivalde yaşanan 7

8 8 hareketliliğin ilçenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayacağı için festival genel olarak olumlu bulunmaktadır. Ayrıca esnaf festivalde satışa sunulan ürünleri daha ucuz bulunmaktadır. Bütün bunların yanı sıra festivaller yerel esnaf için bir fırsat olarak görülürken ancak bu etkinlik hakkında halkın yeterince bilince ulaşmadığı aktarılmıştır. Öneriler ise özellikle festival stantlarında yerel esnafa daha fazla ağırlık verilmesini önermişlerdir. Festival stantlarının yerel esnafa daha uygun kiralanması konusuna vurgu yapmışlardır. Bununla birlikte bu stantlarda yerel ürünlerin daha fazla yer bulması üzerinde önemle durulmaktadır. Ayrıca yöresel vurguların festivali daha da anlamlandırabileceğine dikkat çekmişlerdir. Diğer önerileri ise bazı görüşlere göre festivalin kısa tutulması yerel esnaf açısından daha iyi olacağı yönündedir. Bu noktada festival satış stantlarında yerel esnafın pek fazla yer almadığı için bu öneriyi sundukları görülmektedir. Bazı görüşlere göre ise festival süresi kısa bulunmakta ve uzatılması gerekli görülmektedir. Son olarak yeni otoparkın yapılması ve yerel yönetimin festival alanını trafiğe kapatarak ziyaretçileri bu alana taşıması ve yerel halkın festival hakkında bilinçlendirilmesi önerilmektedir. Tablo 9: Yerel Esnafın Beyşehir Göl Festivaline Yönelik Değerlendirme ve Önerileri Değerlendirmeler ve Kişi Sayısı Öneriler ve Kişi Sayısı -Festival stantlarında daha çok dışarıdan -Festivalde daha çok yerel esnafa ağırlık esnaf yer alıyor. Bu nedenle yerel esnaf verilmelidir (6) zarar görüyor. Böyle bir durumda yerel -Festival stantları yerel esnafa daha kalkınmadan söz edemeyiz (4) uygun kiralanmalıdır (3) -Festival stantlarının kira ücretleri oldukça -Festivalde daha çok yerel ürünler öne yüksek (3) çıkartılmalı ve ağırlık verilmeli (3) -Festival yörenin tanıtımı için iyi fakat süresi -Yöresel vurgular festivali daha da uzun (2) anlamlandırabilir (2) -Festivalde ilçenin nüfusu neredeyse ikiye -Festival süresi uzun, kısa tutulması yerel katlanıyor. Festivali ilçenin kalkınması için esnaf açısından daha iyi olur (2) olumlu buluyorum (2) -Festival süresi çok kısa, uzatılabilir (1) -Festivalde ürünler daha ucuz oluyor (2) -Otopark ihtiyacının giderilmesi festival -Festival stantlarında yerel esnaf da yer alanı trafiğinin rahatlaması bakımından alıyor bu dönemde daha çok iş yapıyor önemlidir. Belediye festival alanını araç esnafa katkı yapıyor (1) trafiğine kapatarak bu alana insanları -Yerel halkın gözünde festival sadece piknik taşıyarak sorunu çözebilir (1) ve eğlence olarak görülüyor (1) -Yerel halk bilinçlendirilmeli (1) Turizmin yerel kalkınmaya katkı yapabilmesi için öncelikle yapılması gerekenler konusuna ilişkin yerel esnafın düşünceleri Tablo 10 a göre şöyledir. Buna göre öncelikle yerel esnaf ve yerel halk ihtiyaçlarını yerel esnaftan temin etmelidir. İzleyen diğer bir görüş ise festivallerde yerel esnafa daha fazla yer verilmesi görüşüdür ve bu görüş Tablo 8, Tablo 9 ve Tablo 10 da dikkat çekici bir şekilde defalarca üzerinde durulmuş ve aktarılmıştır. Diğer bir konu ise yerel halkın turizm konusunda bilinçlendirilmesi vurgulanmıştır. Üzerinde sıklıkla durulan diğer konu ise yöresel ürünlerin birer turistik ürüne dönüştürülerek turizme sunulmasıdır. Ayrıca yerel esnafın turizm konusunda bilinçlendirilmesi, yiyecek içecek işletmelerinin hijyen koşullarını sağlayabilmesi, altyapı ve üstyapının geliştirilmesi, sosyal donatı alanlarının yapılarak turist beklentilerini karşılayabilmesi, konaklama işletmelerinin çeşitlendirilmesi ve hizmet kalitesinin artırılması, son olarak da milli park alanlarının tamamının tekrar gözden geçirilmesinin ilçede turizmin geliştirilebilmesi için öncelikle yapılması gereken düzenlemeler olduğuna vurgular yapılmıştır.

9 Tablo 10: Turizmin Yerel Kalkınmaya Katkı Yapabilmesi İçin Öncelikle Yapılması Gerekenler Sıra No Verilen Cevaplar ve Kişi Sayısı 1 Öncelikle esnaf ve yerel halk ihtiyaçlarını yerel esnaftan temin etmeli (4) 2 Festivallerde yerel esnafa ağırlık verilmeli (4) 3 Yerel halk turizm konusunda bilinçlendirilmeli (3) 4 Yöreye ait yerel ürünler geliştirilerek turistik ürüne dönüştürülmeli (2) 5 Yerel esnaf turizm konusunda bilinçlendirilmeli (2) 6 Yiyecek içecek işletmeleri hijyen koşullarına uygun geliştirilmeli ve çeşitlendirilmeli (2) 7 Altyapı ve üstyapı olanakları geliştirilmeli (1) 8 Sosyal etkinliklerin yapılabileceği alanlar turist beklentilerine uygun geliştirilmeli (1) 9 Konaklama işletmeleri çeşitlendirilmeli ve geliştirilmeli (1) 10 Milli Park alanları tekrar gözden geçirilmeli (1) 9 7.ULUSLARARSI BEYŞEHİR GÖL FESTİVALİ ESNASINDA ZİYARETÇİLERE YAPILAN MÜLAKATLARA İLİŞKİN VERİLER Araştırmanın bu bölümünü Uluslararası Beyşehir Göl Festivali ni ziyaret eden 14 kişi ile 6 Temmuz 2013 tarihinde yapılan mülakat sonucunda elde edilen veriler oluşmaktadır. Katılımcılara Beyşehir hakkında ve Uluslararası Beyşehir Göl Festivali hakkında genel olarak düşünceleri sorulmuş ve festivalin yerel kalkınmaya daha fazla katkı yapabilmesi için önerileri alınmıştır. Festivalde yapılan mülakat rastlantısal örnekleme yöntemiyle seçilmiş ve görüşmede bireylerin gönüllü olarak katılımı esas alınmıştır. Yapılan görüşmelerden, elde edilen veriler derlenerek araştırmaya aktarılmıştır Katılımcıların Beyşehir ve Festivale Yönelik Genel Olarak Değerlendirmeleri Festivalde görüşme yapılan bireylerden 6 sı Beyşehir den, 3 ü Konya merkezden, 2 si komşu ilçelerden olan Derebucak tan ve 2 si Seydişehir den 1 i ise Erzurum dan festivale katılım sağlamışlardır. Bireyler festival etkinliği süresince aileleriyle birlikte hoşça vakit geçirdiklerini aktarmışlardır. Araştırmaya katılan bireylerin tamamı özellikle ilçenin bozulmamış doğası ve temiz havasına dikkat çekmişlerdir. Bu kapsamda katılımcıların tamamı festival etkinliğinin ilçenin tanıtımı için bir fırsat olduğunu düşünmektedirler. Festival zamanında bölgenin tanıtımına ilgi gösteren yerel basın kuruluşlarının festivalin bilinirliğini arttırmada çaba gösterdiğini düşünmektedirler. Katılımcılardan bir kısmı Beyşehir in Konya ili içinde ve çevre illerde yeterince tanıtılmadığını bu nedenle yurt genelinde ilçenin isminin pek fazla duyulmadığını ifade etmişlerdir. İlçenin tanıtımı için ulusal basın organlarından da yazılı ve görsel olarak yararlanılması gerektiği aktarılmıştır. Katılımcıların tamamına yakını festivalde yöresel ürünlerin çok az yer aldığı konusunda görüş bildirmişlerdir. Araştırmaya katılan bireylerin 14 ü festivalde yer alan ürünlerin yöreye ait ürünlerden oluşmadığını çoğunluğunun dışarıdan her hangi bir yerden temin edilebileceğini ve oldukça niteliksiz ürünler olduğunu vurgulamışlardır. Festivalde yer alan esnafın çoğunluğunun ise dışarıdan gelen esnaftan oluştuğunu dolayısıyla kısa süre zarfında ürünle ilgili bir sıkıntı yaşandığı taktirde vatandaşın başvurabileceği her hangi bir muhatabın olmadığını dile getirmişlerdir. Dolayısıyla festivalin yerel kalkınmaya çok fazla bir katkı sağlamadığını ve yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı bu katkıların sınırlı kaldığını belirtmişlerdir. Ayrıca özellikle festival döneminde konaklama işletmelerinin ve otopark alanlarının yetersiz kaldığı aktarılmıştır. Festival alanlarının yayalar için ayrılan kısmı ise yetersiz görülmektedir. Diğer yandan Beyşehir in gezi alanlarına planlı olarak turlar düzenlenmediği ve bu alanlardan festival süresince etkili yararlanılmadığı belirtilmiştir. Katılımcıların önemle üzerinde durduğu bir başka konu ise festival süresince göl üzerinde yapılan sportif etkinliklerin yetersiz olduğu düşünülmektedir Katılımcıların Festival Etkinliğinin Yerel Kalkınmaya Daha Fazla Bir Katkı Sağlamasına Yönelik Önerileri Katılımcıların kültür turizmi kapsamında yer alan festival etkinliğinin yerel kalkınmaya katkılarını arttırmak için yapılabilecekler ile ilgili önerileri aşağıda sıralanmıştır:

10 10 -Turizm faaliyetleri ve festival konusunda yerel esnaf bilinçlendirilmeli ve festivalde yerel esnafın katılımına öncelik verilmelidir. Ayrıca yerel esnafın festivale katılımı konusunda teşvik edilerek festivali benimsemesi ve sahiplenmesi sağlanmalıdır. -Festival alanında sergilenecek olan ürünlerin niteliği belirlenmelidir. -Festivalde yöresel ürünlere ağırlık verilmeli ve bu ürünler öne çıkartılmalıdır. -Festivalde yörenin kültürüne ait değerler gün yüzüne çıkartılarak el sanatlarına önem verilmeli bunların hepsi birer turistik ürün halinde ziyaretçilere sunulmalıdır. -Festivalde göl üzerinde yapılan sportif etkinlikler daha fazla artırılmalı ve üniversiteler arası işbirliği yapılmalıdır. -Festival alanı yaya alanları aşırı yoğunluk halleri göz önünde bulundurularak daha geniş tutulmalıdır. -Turistik yerler düzenlenmeli ve yeni turistik tesisler hizmete açılmalıdır. -İlçeye yeni otopark alanları kazandırılmalıdır. -Turisti yöreye çekmeye yönelik etkili tanıtım araçlarından en iyi şekilde yararlanılmalıdır. -Festival süresince turistik gezi alanlarına planlı turlar düzenlenmelidir. -Festivale katılacak olan sanatçılar konusunda yerel halkın görüş ve önerilerinden yararlanılmalıdır. -Turizm faaliyetleri ve festival konusunda yerel halk bilinçlendirilmelidir. 8. SONUÇ VE ÖNERİLER Türkiye, düzenlenen yerel etkinlik ve festival sayıları bakımından oldukça önemli bir potansiyele sahiptir. Bu tür etkinliklerin tüm yıla ve farklı bölgelere yayılması bölgesel/yerel kalkınma açısından adeta bir fırsattır. Araştırmadan elde edilen veriler, Beyşehir de düzenlenmekte olan festivalin, bu yörede turizmi geliştirmek üzere kullanılabilecek bir araç olarak dikkate alınması ve önemle üzerinde durulması gerektiği sonucuna götürmektedir. Bu kapsamda öncelikle yapılması gerekenler şöyle sıralanabilir: Yörelerin tanıtılmasında önemli bir araç olan festivaller bulunulan şehrin kültürel kimliğinin ortaya konulması ve dünyaya tanıtılmasını amaçlamaktadır. Festival ve fuarlar sadece bir eğlence alanları olmayıp yörenin ekonomik yapısına katkı sağlayan önemli bir özelliği de bulunmaktadır. Beyşehir de düzenlenen Uluslararası Beyşehir Göl Festivali etkinliğinin yurt dışındaki ülkelerde olduğu gibi turistik ürün olarak önemli turistik çekiciliğe sahip olabilmesi ve tanıtımının en iyi şekilde yapılabilmesi için, bazı önlemlerin alınması gerekir. Bu kapsamda, öncelikle tanıtım yurt içinde yapılabilmelidir. Örneğin İstanbul da Eylül 2013 tarihleri arasında bu yıl ikincisi düzenlenen KONEXPO 2. Sanayi ve Kültür Etkinliği nde Beyşehir Belediyesi tarafından stant açılmıştır ve stant oldukça fazla ilgi görmüştür. Konya nın siyasetçileri ve özel sektörü festivali sahiplenmiş ve desteklemişlerdir. Bu stantlarda Beyşehir in tarihi, kültürü ve coğrafi bilgilerinin yer aldığı broşürler ziyaretçilere dağıtılmıştır. Yanı sıra yöreye ait bazı yerel ürünler sergilenerek stantlarda yerini almıştır. Bu gibi etkinliklere ulusal ve uluslar arası boyutta istikrarlı bir şekilde katılımın sürekliliği sağlanmalıdır. Ayrıca festival ile ilgili konularda konferanslar ve paneller düzenlenerek festivalin çekici olması, basının ilgi odağı haline gelmesi sağlanabilir. İlgili kurum ve kuruluşlar öncelikle bu eksiklikleri gidermelidir. Alınması gereken önlemlerden bir diğeri ise yurt dışı tanıtımların etkili yapılabilmesidir. Bu amaçla yerel yönetimler Uluslararası fuarlara katılarak karşılıklı olarak bilgi birikimi ve sermaye akışı sağlamalıdır ve bu uygulamaları pratikte yöreye entegre etmelidir. Festivalde yerel esnafa öncelik verilmeli, stantların kiralanması noktasında ise uygun fiyatlandırmaya gidilmelidir ve yerel esnafa ağırlık verilmelidir. Zira bu uygulama özellikle de küçük ölçekli esnafın varlığını sürdürebilmesi ve turizmin yerel ekonomiye doğrudan bir katkı yapabilmesi için oldukça önemlidir. Festivalde Beyşehir e ait yöresel ürünler ve geleneksel el sanatı içeren ürünlerin sergilenmesi ve tanıtılması kısaca yerelliklerin ön plana çıkartılması önerilmektedir. Ayrıca yöreye özgü sertifikalı ürünler üretilmeli ve bu ürünler festivalde öne çıkartılmalıdır. Yanı sıra düzenlenen bu etkinliğin turizm açısından çekiciliğini arttırabilmek için, yörenin sahip olduğu diğer turistik ürünlerle entegre edilmeli ve bunlar bir turistik ürün paketi haline getirilmelidir. İlçede bulunan kültürel varlıkların çevre düzenlemeleri bitirilerek ulaşım ve tesis gibi alt yapılarının tamamlanması oldukça önem taşımaktadır. Tarihi mekânları tanıtacak deneyimli rehber ve yeterli gezi araçları bulundurulmalıdır. Özellikle de festival süreci en iyi şekilde değerlendirilerek festival süresince gezi alanlarına turlar düzenlenmeli ve bu alanlar ziyaretçilere

11 11 tanıtılmalıdır. Zira araştırmaya katılan esnafın neredeyse tamamı Beyşehir in mevcut turizm etkinlikleri ve gelecekte daha fazla gelişme şansı olan turizm türleri olarak Kültür ve Tarih turizmi etkinlikleri olduğunu vurgulamışlardır. Turizme yönelik iyi hizmet veren 5 yıldızlı otellerin, turistik restoran ve sosyal donatı alanlarının bir an önce ilçeye kazandırılması ilçe turizminin gelişimi bakımından faydalı olacaktır. Diğer yandan festivale katılımın zamanla yüksek olabileceği öngörülerek ilçenin tüm taşıma kapasitesi dikkate alınmalı otopark vb. alt yapı ve üst yapı buna göre planlanmalı ve geliştirilmelidir. Ancak bütün bunların yapılabilmesi için özel sektör bölgenin mevcut değerlerini güçlendirmeye, fiziksel ve insan kaynaklarına yatırım yapmaya teşvik edilmelidir. Diğer yapılması gerekenler ise ilçenin geleneksel mimari özelliklerin korunarak turizme kazandırılmalıdır. Turizm bürosu kurulmalı ve özellikle kültür evi en kısa sürede açılmalıdır. Bu mekanlarda geleneksel tarım ürünleri ve yemek çeşitleri tanıtılmalıdır. Geleneksel yaşam tarzını yansıtan öğeler turizmde değerlendirilmeli bunlar birer turistik ürüne dönüştürerek kültür turizminin hizmetine sunulmalıdırlar. Sit alanları halkın öncelikleri göz ardı edilmeden yeniden gözden geçirilmeli, göl temizlenmeli ve göl kenarı koruma kullanma dengesi gözetilerek turizme açılmalıdır. Ancak her destinasyonda turizmin sürdürülebilir olması için ekonomik yönü kadar sosyal ve çevresel boyutlarını da önemseyen bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Turizmin sürdürülebilir olması için kaynak koruma, yerele olan katkı, yerel sahiplenme, paydaşlar arası işbirliği ve koordinasyon, eğitim ve bilinçlendirmeye yönelik katkılar önemsenmelidir. Sadece ekonomik faydalarının önemsendiği kalkınma süreçlerinde turizm için cazibe unsurları olan doğal, tarihi ve kültürel kaynakların tehdit altında kalması, zarar görmesi ve süreç içinde yok olması kaçınılmazdır (Güneş, 2013: 25). Bütün bunların yanı sıra Konya nın İç Anadolu Bölgesi nde bulunduğu konum itibariyle Aksaray, Karaman, Niğde vd. illere yakınlığı ve ulaşım imkanlarının kolay oluşu, bahsi geçen illerin öğrenci potansiyeli ve turizm potansiyeli dikkate alındığında sahip olunan kaynaklar koordineli çalışmalarla harekete geçirilebilir ve olumlu etkileşim sağlanabilir (Küçük, 2013b). Ancak bütün bunların yapılabilmesi için Konya Büyükşehir Belediyesi nin, Mülki İdarenin, sivil toplum kuruluşlarının katkısı ve desteği önemlidir. Festivalin üstlenicisi olarak Beyşehir Belediyesi nin tüm bu işleri belli bir plan dahilinde festivalden önce hazırlayarak yürütmesi oldukça elzemdir. Zira turizm sektöründe gelişebilmenin başarı kriteri giderek yönetsel yapının etkililiğine ve yeterliliğine bağlanmaktadır. Yerel ekonomiyi kalkındırma yaklaşımında, tüm paydaşların katılımıyla piyasadaki yerel rekabeti güçlendirmek ele alınmaktadır. Yerel yönetimlerin bu yaklaşımda vizyon ve hedefleri yakalayabilmesi için dört temel strateji üzerinde durulmaktadır. Bunlar; özel sektörün belediyeye olan güvenini artırmak, yerel rekabet avantajlarını belirleyerek bu avantajları kullanmak, yatırım temelli sürdürülebilir kalkınma programları hazırlamak, yerel düzeyde yatırımları ve dolayısıyla girişimcileri desteklemek, şeklindedir (Gürler Hazman, 2011: 145).Yapılan bu çalışma sonucunda, Beyşehir de turizmin geliştirilmesine yönelik ve festivalin yerel kalkınmaya bir etki yapabilmesi için yapılacak çalışmalarda en önemli görevin yerel yönetimlere düştüğü görülmektedir. Günümüzde çağdaş yönetim anlayışında, Belediyenin altyapı, su, park gibi temel görevlerinin yanı sıra ilçedeki girişimciliğin teşviki, tesis kurulması ve geliştirilmesi vb. gibi sosyo-ekonomik yönden ilçenin gelişmesini sağlayacak birçok görevi de bulunmaktadır. İlgili kurum ve kuruluşlar temel görevlerinin yanında karşılaşılan bütün bu sorunlara çözüm üretebilmeleri ve turizm kaynak değerlerinin farkında olarak etkili kullanmaları koşuluyla şüphesiz Beyşehir in kalkınmasına ciddi manada katkıda bulunacaklardır. Teşekkür: Bu araştırmanın derinlemesine görüşmelerinin yapıldığı Beyşehir de faaliyet gösteren yerel esnaf, Beyşehir Belediye Başkanı ve Belediye çalışanlarına vermiş oldukları anlamlı destek nedeniyle teşekkür ederim. KAYNAKLAR Akoğlan Kozak, M., Bahçe, S. Özel İlgi Turizmi, Detay Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara, 2009, s.298. Avcu, M. A. Sözlü görüşme Ak Pet Ali Bilir Halefleri Petrol Ürünleri Turizm Otomotiv Ev Aletleri İşletme Çalışanı, 10 Ağustos 2013.

12 12 Bilgili, B., Yağmur, Ö. ve Yazarkan, H. Turistik Ürün Olarak Festivallerin Etkinlik ve Verimliliği Üzerine Bir Araştırma: Erzurum-Oltu Kırdağ Festivali Örneği, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, 2012, s Cihan, F. Sözlü görüşme Cihan Çorap ve Çamaşır İşletme Sahibi, 10 Ağustos Çeken, H. Turizmin Bölgesel Kalkınmaya Etkisi Üzerine Teorik Bir İnceleme, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 2, 2008, s Çulha, O. Kültür Turizmi Kapsamında Destekleyici Turistik Ürün Olarak Deve Güreşi Festivalleri Üzerine Bir Alan Çalışması, Yaşar Üniversitesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 12, 2008, s Eagles, Paul F. J., McCool, Stephan F. And Haynes, Cristopher D. A., (2002), Sustainable Tourism in Protected Areas: Guidelines for Planning and Management. IUCN Gland, Switzerlandand Cambridge, UK., 183pp. Ekin, M. Sözlü görüşme Topaloğulları Et ve Et Ürünleri İşletme Sahibi, 10 Ağustos Emekli, G. Avrupa Birliği nde Turizm Politikaları ve Türkiye de Kültürel Turizm, Ege Coğrafya Dergisi, Cilt: 14, 2005, s Ersel, E. Sözlü görüşme Özboğaziçi Etli Pide ve Döner Salonu İşletme Sahibi, 10 Ağustos Gürler Hazman, G. Türkiye de Yerel Düzeyde Kalkınma Hedefi ve Belediyeler, Seçkin Yayınevi, 1. Baskı, Ankara, 2011, s.186. Güneş, G. Kadın Girişimciler Kilit Role Sahip, Akademik Bakış, Sürdürülebilir Turizm-Yerel Girişimler Geliyor, Capital Dergisi Eki, Eylül 2013, s Hazar, A. Spor ve Turizm, Detay Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara, 2007, s.147. Hesapçı, M. Sözlü görüşme Garaj-Anıt Taksi İşletme Sahibi, 10 Ağustos Kızılırmak, İ. Türkiye de Düzenlenen Yerel Etkinliklerin Turistik Çekicilik Olarak Kullanılmasına Yönelik Bir İnceleme, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 15, 2006, s Küçük, M. Turizmin Yerel Kalkınmaya Etkisi: Ankara Kızılcahamam Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Küçük, M. Çamlık Kasabası Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi İçin Çözüm Önerileri, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, 2013a:, s Küçük, M. Konya İli Beyşehir İlçesi Turizm Potansiyelinin Yerel Kalkınmada Bir Etken Olarak Harekete Geçirilmesinde Yerel Aktörlerin Rolü ve Önemi: Konya İli Beyşehir İlçesi Üzerine Bir Alan Araştırması, VI. Yönetim ve Ekonomi Bilimleri Konferansı-YEBKO, 5 Ekim 2013b:, Kuşadası. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğü (2013), ( (Erişim 10 Ekim 2013). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü (2013), ( (Erişim 19 Ekim 2013). Özdemir, G. Destinasyon Pazarlaması, Detay Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara, 2008, s.175. Şeker, D. Sözlü görüşme Madam Burcu Moda Evi ve Plaj İşletmeciliği İşletme Sahibi, 10 Ağustos Taşçı, İ. Sözlü görüşme Beyşehir Belediye Başkanı, 17 Mayıs Tayfun, A., Arslan, E. Festival Turizmi Kapsamında Yerli Turistlerin Ankara Alışveriş Festivali nden Memnuniyetleri Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, 2013, s TÜİK-Türkiye İstatistik Kurumu, (2013), Turizm İstatistikleri, ( (Erişim, 8 Ekim 2013). Uçar, M., Çeken, H., Ökten, Ş. Kırsal Turizm ve Kırsal Kalkınma: Fethiye Örneği, Detay Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara, 2010, s.162.

13 13 UNWTO World Tourism Organization (2013), Tourism Highlights, 2013 Ed, ( (Erişim 10 Ekim 2013). Yıldırır, M. Sözlü görüşme Özbek Gümüşçülük ve Hediyelik Eşya İşletme Çalışanı, 10 Ağustos Yıldırım, A. ve Şimşek, H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2008, s.363.