ölçme ve değerlendirme

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ölçme ve değerlendirme"

Transkript

1 kpss 2015 konu anlatımlı ayrıntılı çözümlü örnekler uyarılar pratik bilgiler çıkmış sorular ve açıklamaları ÖSYM tarzına en yakın özgün sorular ve açıklamaları ölçme ve değerlendirme 2014 kpss de 68 soru yakaladık

2 Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti. ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. Bu kitapta yer alan geçmiş yıllarda ÖSYM'nin yapmış olduğu sınavlardaki ÇIKMIŞ SORULAR'ın her hakkı ÖSYM'ye aittir. Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması, yayımlanması ÖSYM'nin yazılı izni olmadan yapılamaz. Pegem Akademi Yayıncılık telif ücreti ödeyerek bu izni almıştır. 5. Baskı: Eylül 2014, Ankara Yayın-Proje Yönetmeni: Demet Tamer Dizgi-Grafik Tasarım: Şermin Demirhan Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Tuna Matbaacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş. Bahçekapı Mahallesi Sokak No: 7 Şaşmaz/ANKARA ( ) Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: İnternet: E-ileti: pegem@pegem.net

3 SUNU Değerli Öğretmen Adayları, Bu kitap Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Eğitim Bilimleri Testinde önemli bir yer tutan Ölçme ve Değerlendirme kapsamındaki yaklaşık 12 soruyu etkili bir şekilde çözebilmeniz amacıyla hazırlanmıştır. Kitap, sorulmuş ve sorulması olası soruların titizlikle incelenmesiyle meydana getirilmiş olup; Ölçme ve Değerlendirmede Temel Kavramlar, Ölçme Araçlarında Bulunması Gereken Nitelikler, Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçları, Test ve Madde İstatistikleri bölümlerinden oluşmaktadır. Kitapta; bölümlerin sınav formatına uygun ve soru çözümünü kolaylaştıracak bir şekilde ele alınmasına ve bilgilerin açık ve anlaşılır bir dille ifade edilmesine, bilginin resim ve şekillerle somutlaştırılmasına ve tablolarda akılda kalıcı biçimde sunulmasına özen gösterilmiştir. Her ünitenin sonunda; özet, bulmaca, doğru - yanlış testi, boşluk doldurma, çözümlü test, cevaplı test ve çıkmış sorulara; yer verilmiştir. Bu kitabın hazırlanmasında yardım, destek ve katkılarını esirgemeyen meslektaşlarımıza, PEGEM AKADEMİ yayınevi ve dershanesi çalışanları ile öğrencilerine teşekkürü bir borç biliriz. Bu kitap, uzun bir birikimin ve yoğun bir emeğin ürünüdür. Kitapla ilgili görüş ve önerileriniz bu ürünün niteliğini daha da arttıracaktır. Değerli görüş ve önerilerinizi lütfen bizimle pegem@pegem.net aracılığıyla paylaşınız. Kitabın çalışmalarınızda yararlı olması dileğiyle, KPSS de ve meslek hayatınızda başarılar. Komisyon

4 İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM Ölçme ve Değerlendirmede Temel Kavramlar ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMENİN EĞİTİM SİSTEMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ...4 EĞİTİM PROGRAMI VE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...5 EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDEN HANGİ AMAÇLAR İÇİN YARARLANILABİLİR?...5 ÖLÇME...6 Ölçme Tanımından Çıkarılabilecek Sonuçlar...6 Ölçme İşlemi Ögeleri...6 Değişken...7 Özelliklerine Göre Değişkenler...7 Yapılarına Göre Değişkenler...8 Araştırmaya Konu Oluşlarına Göre Değişkenler...8 Ölçme Kuralı...9 Birim...9 Doğal Birim...10 Yapma / Standart birim...10 Tanımlanmış/Türetilmiş Birim...10 Birimin Taşıması Gereken Nitelikler Ölçme Türleri Doğrudan Ölçme Dolaylı Ölçme...12 Türetilmiş Ölçme...12 Ölçmede Ölçek...14 Sınıflama Ölçeği...14 Sıralama Ölçeği...15 Eşit Aralıklı Ölçekler...16 Eşit Oranlı Ölçek...18 DEĞERLENDİRME...19 Değerlendirme Türleri...20 Ölçütüne Göre Değerlendirme Türleri...20 Mutlak Değerlendirme...20 Bağıl Değerlendirme...21 Amacına Göre Değerlendirme Türleri...23 Tanıma Yerleştirme (Diagnastik) Değerlendirme Biçimlendirme Yetiştirme Değerlendirmesi (İzleme, Formative Değerlendirme)...23 Düzey Belirleme Değerlendirmesi (Değer Biçme Sonuç ya da Summative Değerlendirme)...24 BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE ÖLÇME...27 Bilimsel Araştırmalarda Evren ve Örneklem...28 Evren...28 Örneklem...28 Korelasyon...29 Korelasyon Grafikleri...29 ÖZET...31 BULMACA...33 DOĞRU - YANLIŞ TESTİ...34 BOŞLUK DOLDURMA...35 ÇÖZÜMLÜ TEST...36 ÇÖZÜMLER...38 CEVAPLI TEST...39 ÇIKMIŞ SORULAR...43 ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ BÖLÜM Ölçme Araçlarında Bulunması ı Gereken Nitelikler ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER...54 GEÇERLİLİK...54 GEÇERLİK TÜRLERİ...55 Kapsam Geçerliği...55 Kapsam Geçerliğini Belirleme Yolları...56 Görünüş Geçerliği...58 Ölçüt Geçerlikleri...59 Yordama Geçerliği...59 Uygunluk Geçerliği (Mevcut durum, eş zaman, zamandaş geçerlik)...61

5 vi Yapı Geçerliği...61 Sonuçsal Geçerlik...63 Geçerliği Etkileyen Faktörler...63 GÜVENİRLİK...65 Ölçmede Hata ve Güvenirlik...66 Ölçmede Hata Kaynakları...67 Hata Türleri...68 Güvenirlik Belirleme Yolları...70 Test - Tekrar Test Yöntemi (Kararlılık Katsayısı)...70 Eş Değer Formlar Yöntemi (Paralel Testler Yöntemi - Eş Değerlik Katsayısı ya da Tutarlılık Katsayısı)...72 Eş Değer Yarılama (Testin iki yarıya bölünmesi) (İç Tutarlılık Katsayısı) Yöntemi...73 İç Tutarlılık Katsayıları Yoluyla Güvenirliğin Belirlenmesi...73 Standart Hata...75 GÜVENİRLİĞİ ARTTIRMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER...77 GEÇERLİLİK VE GÜVENİLİRLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ...79 KULLANIŞLILIK...81 ÖZET BULMACA DOĞRU - YANLIŞ TESTİ BOŞLUK DOLDURMA ÇÖZÜMLÜ TEST ÇÖZÜMLER CEVAPLI TEST ÇIKMIŞ SORULAR ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ BÖLÜM Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçları TESTLERİN SINIFLANMASI **Ölçtükleri Özelliklere Göre Testlerin Sınıflanması Tipik Davranış Testleri Maksimum Performans Testleri **Cevaplama Tepkisine Göre Testler **Ayrılan Zamana Göre Testler Hız Testleri Güç Testleri **Puanlama Biçimine Göre Testler **Testi Alan Birey Sayısına Göre Testler Test Planı KLASİK ÖLÇME ARAÇLARI Yazılı Yoklama Yazılı Yoklamalarda Geçerlik ve Güvenirlik Yazılı Yoklamalarda Puanlama Kısa Cevaplı Testler Kısa Cevaplı Testlerde Geçerlik ve Güvenirlik Eşleştirmeli Testler Doğru - Yanlış Testleri Çoktan Seçmeli Testler Çoktan Seçmeli Testlerde Geçerlik ve Güvenirlik Çoktan Seçmeli Testlerin Puanlanması Sözlü Sınavlar Sözlü Sınavlarda Geçerlik, Güvenirlik ve Kullanışlılık TAMAMLAYICI ÖLÇME ANLAYIŞI Kavram Haritaları Tanılayıcı Dallanmış Ağaç (TDA) Kelime İlişkilendirme Tablosu (KİT) Yapılandırılmış Grid Performans Değerlendirme Performans Ödevleri Proje Ödevleri Ürün Seçki Dosyası (Portfolyo) Portfolyo Türleri Portfolyoların Sınırlılıklarını Ortadan Kaldırmak İçin Yapılması Gerekenler...141

6 vii TAMAMLAYICI ÖLÇME ANLAYIŞINDA PERFORMANSI PUANLAMA ARAÇLARI Kontrol Listesi Dereceli Puanlama Ölçeği (Rubric) Gözlem Formları Anekdot Kayıtları Görüşmeler (Mülakatlar) ÖĞRENCİNİN DEĞERLENDİRME SÜRECİNE KATILIMINI SAĞLAMA ARAÇLARI Öz Değerlendirme Formları Akran Değerlendirme Formu Grup Değerlendirme Formu ÖZET BULMACA DOĞRU - YANLIŞ TESTİ BOŞLUK DOLDURMA ÇÖZÜMLÜ TEST ÇÖZÜMLER CEVAPLI TEST ÇIKMIŞ SORULAR ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ Normal ya da Simetrik Dağılım Sağa Çarpık Pozitif Kayışlı Dağılım Sola Çarpık Negatif Kayışlı Dağılımlar STANDART PUANLAR (Z VE T PUANI) Z Puanı T Puanı MADDE İSTATİSTİKLERİ Basit Yöntemle Madde Analizi Madde Güçlük İndeksi Madde Ayırt Edicilik İndeksi Korelasyon Yöntemi ile Madde Ayırt Ediciliğinin Hesaplanması Diğer Madde İstatistikleri Madde Varyansı ve Madde Standart Sapması Madde Güvenirlik Katsayısı ÖZET BULMACA DOĞRU - YANLIŞ TESTİ BOŞLUK DOLDURMA ÇÖZÜMLÜ TEST ÇÖZÜMLER BÖLÜM Test ve Madde İstatistikleri CEVAPLI TEST ÇIKMIŞ SORULAR ÇIKMIŞ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ TEST VE MADDE İSTATİSTİKLERİ MERKEZÎ YIĞILMA - TOPLANMA - MERKEZÎ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ Aritmetik Ortalama Medyan Mod (Tepe Değer) BULMACA CEVAPLARI DOĞRU - YANLIŞ TESTİ CEVAPLARI BOŞLUK DOLDURMA CEVAPLARI KAYNAKÇA MERKEZÎ YAYILIM (DEĞİŞİM, FARKLILAŞMA, DAĞILIM) ÖLÇÜLERİ Ranj Çeyrek Sapma Standart Sapma Varyans (Değişkenlik) Bağıl Değişkenlik Katsayısı Çarpıklık Katsayısı...192

7 1 PEGEM AKADEMİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMENİN EĞİTİM SİSTEMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ EĞİTİM PROGRAMI VE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDEN HANGİ AMAÇLAR İÇİN YARARLANILABİLİR? ÖLÇME DEĞERLENDİRME Ölçemediğinizi değerlendiremez, ölçüp değerlendiremediğinizi geliştiremezsiniz.

8 KAVRAM HARİTASI Ölçme ve Değerlendirme Eğitim sistemine Eğitim programına Dönüttür. Ögesidir. Eğitim programı sınama durumları Öğrenciye Ölçüm Ölçüt Doğrudan Öğretmene Değerlendirme işleminden önce yapılır. Ölçme işleminden önce yapılır. Ögeleridir. Karar Dolaylı Türetilmiş Türleri Gözlemdir. Ölçme Değerlendirme Türleri Tanıma yerleştirme İşlem olarak Ölçüm Sonucudur. Ölçme kuralı bulunur. İşlemlerinde kullanılır. Ölçmeye konu olan özelliklerdir. Değişken Ölçütüne göre Amacına göre Biçimlendirme yetiştirme Aralıkları eşit Test yönergelerinde Ölçme aracı Bağıl Gruplanır. Mutlak Düzey belirleme Genel Kullanışlı Olmalıdır. Birim En küçük parçasıdır. Yapısındadır. Ölçek Özelliklerine göre Aldığı değere göre Araştırmaya konu oluşlarına Üç türlüdür. Nicel Nitel Süreksiz Sürekli Bağımlı Bağımsız Doğal Yapma Türetilmiş Dört türlüdür. Sınıflama Sıralama Eşit aralıklı Eşit oranlı

9 1. BÖLÜM ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR Bölüm Öncesi Bu bölüm ölçme ve değerlendirme iki ana kavramının anlaşılmasına dönük olan temel kavramlardan oluşmaktadır. Bu bölümde öncelikle ölçme, ölçmenin öğeleri, türleri üzerinde durulacaktır. Ölçme işlemi tanımlandıktan sonra ölçülen özellik (değişken), ölçek, ölçme aracı, birim, ölçek kavramları incelenecektir. Daha sonra değerlendirme, değerlendirmenin öğeleri ve değerlendirmenin türleri ele alınacaktır. Değerlendirme öğeleri ölçüm, ölçüt, karar öğeleri üzerinde durulduktan sonra, ölçütüne göre mutlak ve bağıl değerlendirme, amacına göre tanıma yerleştirme, biçimlendirme yetiştirme ve düzey belirleme değerlendirme yaklaşımları incelenecektir. Bu bölümde ayrıca bilimsel araştırma yöntemleri ve korelasyon konusu da ele alınacaktır. Bu bölümün anlaşılması diğer bölümlerin anlaşılmasına temel oluşturacaktır. Bu bölümden her yıl ortalama 4 soru gelmektedir. YAŞAMDAN Hayatta bütün kararlarımız (değerlendirmelerimiz) ölçme sonuçlarına dayanır. Verilecek kararların doğruluğu, ölçme işleminin doğruluğu ve ölçütlerin uygunluğu ile doğru orantılıdır. Ne güzel kadın dediğimizde ya da manken gibi dediğimizde önce bir gözlem yani ölçme sonra bir karar verip değerlendirme yapmış oluruz. Vereceğimiz kararlarla; İş bulur çalışır ya da işi bırakırız Evlenir çocuk sahibi olur ya da boşanırız Normal ölçütlerin dışında kalanlara âşık olur, onu kendi ölçütlerimize uygun hale getirmeye çalışırız Ev, araba vb. alır, satar, şehir değiştiririz Peki, bütün kararlarımız doğru mudur? Bazen yanlış ölçeriz Bazen doğru ölçer, yanlış ölçüt kullanırız Sonuçta kararlarımız bunlardan etkilenir. Bazen ölçme de doğrudur, ölçütler de uygundur Ama zaman yanlıştır. Sonuçta verdiğimiz her karar bir değerlendirmedir. Her değerlendirme de ölçme işlemine dayalıdır. Hayatın kendisi de bir sınav bir değerlendirme değil midir? Mutlak ölçütlere dayalı Bir o kadar da bağıl değil midir hayat, herkesin kendi Güzel ini aradığı Hayat bir ölçmedir. Ben O nu yazdıkça anladım Sonuç olarak diyorum ki: Doğru ölçümler, uygun ölçütlerle verdiğiniz kararlara bağlı olarak Hayat ınız Güzel olsun. Kaynak: Erkuş, 2006:4 ten esinlenerek oluşturulmuştur.

10 4 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMENİN EĞİTİM SİSTEMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ Eğitim belli uzak, genel ve özel amaçlara ulaşmak üzere oluşmuş bir sistemdir. Eğitim sistemi girdiler, işlemler, çıktılar ve dönüt ögelerinden oluşmaktadır. Eğitim sisteminin belli noktalarında dönütleri olan ve başka sistemlerle de ilişkileri olan açık bir sistemdir. Ölçme ve değerlendirme; Girdilerin niteliklerinin belirlenmesi, İşlemlerin, etkinlikle ve yöntemlerin etkileri ve eksiklerinin belirlenmesi Hedeflere ve belirlenen yeterliklere ulaşma düzeyinin belirlenmesi yolu ile eğitim sistemine dönüt sağlamaktadır. Ölçme ve değerlendirmeden dönüt alan unsurlar ve aldıkları dönütün niteliği aşağıdaki gibi tablolaştırılabilir: ÖĞRENCİYE ÖĞRETMENE ÖĞRETİM YÖNTEM-TEKNİK, ARAÇ GEREÇ VE ORTAMINA ÖĞRETİM PROGRAMINA Hazır oluş ve ön öğrenme düzeyi, İlgi ve yetenekleri, Öğrenme eksiklikleri, Güçlü ve zayıf yönleri, Hedef ve yeterliklere ulaşma düzeyi hakkında dönüt sağlar. Öğrencilerin gelişimi ve nitelikleri, Öğrencilerini tanıma, gelişimlerini izleme ve öğrenme düzeylerini belirleme, Kendi mesleki yeterlikleri, Öğretimi planlama, uygulama ve değerlendirme konusundaki yeterlikleri hakkında dönüt sağlar. Etkili öğrenme sağlayıp sağlamadığı, Aksayan, eksik kalan yönleri olup olmadığı, Biçimlendirilmesi ve değiştirilmesi gereken yönlerinin olup olmadığı yönünde dönüt sağlar. İstenilen öğrenmeleri saptamadaki araçsal ve yapısal değeri hakkında dönüt sağlar.

11 5 EĞİTİM PROGRAMI VE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Ölçme ve değerlendirme (sınama durumları) eğitim programları ögelerinden biridir. Ne kadar öğrettik? sorusu temelinde desenlenir. Ölçme ve değerlendirmenin hangi ölçme araçları ile nasıl yapılacağı programların sınama durumları ögesinde uygulayıcılara açıklanır. Hedefler / Kazanımlar DEĞERLENDİRME Eğitim programı ögeleri İçerik Eğitim Durumları ÖLÇME Sınama Durumları Klasik Ölçme Araçları Tamamlayıcı Ölçme Anlayışı Ölçme Araçları Uzun Cevaplı ve Kısa Cevaplı Testler Performans Ödevleri Çoktan Seçmeli, Doğru Yanlış, Eşleştirme Tipi Testler Sözlü sınavlar Proje Ödevleri Öğrenci Ürün Dosyaları (Portfolyo) Rubric, Gözlem Formları, Akran Değerlendirme Formları, Grup Değerlendirme Formları, vs. EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDEN HANGİ AMAÇLAR İÇİN YARARLANILABİLİR? Eğitim gereksinimlerinin saptanması, Belli bir dersle ilgili davranışları kazanabilmeleri için gerekli olan davranışlara önceden sahip olup olmadıklarının belirlenmesi, Öğretme - öğrenme sürecinde oluşan eksikliklerin belirlenmesi, sürecin biçimlendirilmesi ve iyileştirilmesi, Öğrencilerin kazanımlara ulaşma düzeylerinin belirlenmesi, Öğretim programlarının değerlendirilmesi, Rehberlik ve yönlendirme amacıyla (ilgi ve yeteneklerin değerlendirilmesi) yararlanılabilir. Not Ölçme değerlendirmeden; Tanıma, Seçme, Yöneltme, Yerleştirme, İzleme, Düzey belirleme, Dönüt alma, Program değerlendirme, İhtiyaç saptama Rehberlik ve yönlendirme amacıyla yararlanılmaktadır.

12 6 ÖLÇME Ölçme, en geniş anlamı ile belli bir nesnenin ya da nesnelerin belli bir özelliğe sahip olup olmadığının gözlenerek sonuçlarının sayılarla ya da başka sembollerle gösterilmesidir. Ölçme tanımı aşağıdaki gibi şemalaştırılabilir: Ölçmenin ögeleri aşağıdaki tablodaki gibi örneklenebilir: Ölçülen Özellik (Değişken) Ölçme Kuralı Akademik Başarı (matematik dersi için) Testte 25 soru vardır. Her soru 4 puandır. Ölçmeye konu olan özellikler Gözlem Gözlem sonucu Ölçme Aracı Çoktan Seçmeli Matematik Testi Birim 4 puan Gözlemi Yapan Matematik öğretmeni Ölçme Tanımından Çıkarılabilecek Sonuçlar Ölçme işlemine en az bir özellik konu edilir. Ölçmeye konu edilen bu özelliklere değişken denir. Ölçme işlemi bir gözlemdir. Ölçme işleminin sonucu gözlenilenlerin sayı ve sembolle ifade edilmesi gerekir. Sayı ve sembolle ifade edilen bu sonuca ölçüm denir. Ölçme ne kadar sorusuna yanıt aramaktadır. Ölçme İşlemi Ögeleri Ölçülen özellik (Değişken), Ölçme kuralı, Ölçme aracı, Birim, Ölçen (gözlemi yapan), Ölçüm. Not Fark kavramı ölçme için temeldir. Çünkü ölçme farktan doğmuştur. Ölçmenin yapılış gerekçesini aynı varlıkların farklı derecelerde özelliklere sahip olmasıyla açıklayabiliriz. Ölçme işlemi bu farklılıkları; miktara dönüştürme, puanlama, sayma, sıralama, niteleme, adlandırma, gruplama şeklinde yapılabilir. Ölçüm Ölçme işlemine örnekler Ali 80 aldı. 80 puan Deniz, bu dönem 8 gün devamsızlık yaptı. Çağdaş, Türkçe dersinde 4 kez söz aldı. Kaan ın yazdığı kompozisyonda 6 yerde yazım yanlışı var. Matematik testinde en yüksek puanı Zeynep aldı. Kız öğrencilerin en uzunu Merve dir. Feyza nın göz rengi kahverengidir. HOCA SORUSU Aşağıdakilerden hangisi ölçmenin ögelerinden biri değildir? A) Ölçülecek nitelik B) Birim C) Ölçme aracı D) Ölçüt E) Ölçen kişi ya da makine Çözüm: Ölçme ögeleri arasında ölçüt, yorum ve karar bulunmaz. Bunlar değerlendirme ile ilgili kavramlardır. Cevap D

13 7 Değişken Bir ölçümden diğerine farklılık gösterirler. Gözlemden gözleme farklı değer alabilirler. Ölçmeye konu olan özelliklerdir. Cinsiyet, yaş, boy uzunluğu, akademik başarı, zekâ, yetenek puanları bir bireyden diğerine farklılık gösterdiğinden her biri bir değişkendir. Değişkenleri aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz: Özelliklerine göre göre Özelliklerine göre değişkenler Nitel değişken Nitel Nicel Sürekli Süreksiz Kalite, kategori, adlandırma ve çeşit yönünden ifade edilebilirler (Cinsiyet, kan grubu, medeni durum, meslek, doğum yeri, ilgi, öğrenme stili gibi). Sembol ve sıfatlarla gösterilirler. Gruplama (kategorilendirme), sıralama ve derecelemeye uygun düşerler. Nicel değişken Sayısal olarak gösterilen değişkenlerdir. (Boy uzunluğu, kilo, sınav puanı, sınıftaki öğrenci sayısı vb.) Bu değişkenleri göstermede kullanılan sayılar matematiksel olarak miktar belirtir. Eşit aralıklı ve eşit oranlı ölçekle elde edilen değişkenlerdir. Nicel olarak ifade edilen bir değişken nitel olarak da ifadelendirilebilir. Deniz in boyu 187 cm dir. Deniz uzun boyludur. Ölçülen özellik (değişken) boy uzunluğudur. Sayısal (187 cm) olarak ifade edildiği için değişken niceldir. Ölçülen özellik yine boy uzunluğudur. Ancak sonuç sıfatla ifade edildiği için değişken niteldir. Bunun tersi de söz konusu olabilir. Nitel bir değişken uygun bir ölçme aracı ile gözlenerek sayısallaştırılıp nicel değişken haline getirilebilir. Ancak bu durum her nitel değişken için söz konusu değildir. Örneğin bir anketin kişisel bilgiler bölümünde; Cinsiyetiniz: (1) Erkek (2) Kadın biçiminde 1 ve 2 ile adlandırılsa da bu cinsiyet nitel değişkenini nicel hale getirmez. Burada 1 ve 2 rakamları miktar belirtmek için değil adlandırmak için kullanılmıştır. Deniz uzun boyludur. Ölçülen özellik yine boy uzunluğudur. Ancak sonuç sıfatla ifade edildiği için değişken niteldir. Yapılarına göre değişkenler Sürekli (kesiksiz) değişkenler İki ayrı ölçüm arası kuramsal olarak sonsuz parçaya bölünebilir. Değişken değerleri her zaman tam değeri almayabilir. Örneğin boy uzunluğu 180 cm olabileceği gibi, 177,5 cm de olabilir. Boy uzunluğu, akademik başarı, zekâ, yetenek puanları sürekli değişkendir. Süreksiz (kesikli) değişkenler Miktar yönünden değişiklik yerine tür yönünden değişiklik gösterir. Dolayısıyla bir obje ya da birey bir özelliğe sahiptir ya da değildir. Yani kesin değerler alırlar. Nitel değişkenlerin hemen hepsi süreksiz değişkendir. Cinsiyet, medeni durum ölçüldüğünde birinin diğerine göre daha çok veya az olması mümkün değildir. Temel saymaya dayalı ölçmelerde de sadece tam sayılı değer alınabileceği için (kardeş sayısı, sahip olunan kitap sayısı vb. değişkenler 1.5 kardeş, 44.2 kitap şeklinde belirlenemeyeceği için süreksiz değişkenlerdir.)

14 8 Araştırmaya konu oluşlarına göre değişkenler Bazı değişkenler başka hiçbir değişkene bağlı olmadan değişebilirken bazıları başka bir veya birkaç değişkene bağlı değerler alabilirler. Başka bir değişkene bağlı olmadan değerler alabilen değişkenlere bağımsız, başka bir değişkene veya değişkenlere bağlı olarak değerler alabilen değişkenlere de bağımlı değişken denir (Baykul, 2000:11). Bağımsız değişken Araştırmacı tarafından belirlenir. Neden olan ve etki eden değişkendir. Diğer değişkenlerden bağımsızlaştırılır ve araştırma sürecinde etkileri gözlenir. Bağımsız değişken Sigara Ders çalışma saati Spor Bağımlı değişken Etkilenme düzeyi araştırılır. Sonuç değişkenidir. Araştırmanın sonunda bağımsız değişkenden etkilenme düzeyi ölçülür. Bağımlı değişken Kanser Ders başarısı Sağlık HOCA SORUSU Ahmet Öğretmen matematik dersinde sınıfta demokratik tutum sergilediğinde öğrencilerinin daha fazla derse katıldıklarını, otoriter tutum sergilediğinde ise öğrencilerinin derse katılımlarının azaldığını gözlemlemiştir. Ahmet Öğretmen in bu gözlemine göre bağımlı ve bağımsız değişkenler aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? Bağımsız değişken Bağımlı değişken A) Matematik dersi Öğretmen tutumları B) Öğretmen tutumları Matematik dersi C) Öğretmen tutumları Derse katılım D) Matematik dersi Derse katılım E) Demokratik tutum Otoriter tutum Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Bağımsız değişken etkileyen, neden; bağımlı değişken etkilenen, sonuçtur. Çözüm: Bağımsız değişken etkileyen neden değişkenidir. Bağımlı değişken bağımsız değişkenden etkilenerek artan ya da azalan sonuç değişkenidir. Araştırmada sonuç veren değişken bağımlı değişkendir. Bağımlı değişken sonuç verici olduğu için araştırmacının artma, azalma veya etkilenme derecesini merak ettiği gözlediği ve ölçtüğü değişkendir. Bağımsız değişken bağımlı değişkenin nedenidir. Soruda sonuç olarak arttığı ya da azaldığı gözlenen durum derse katılım dır, öğretmen tutumları bunun nedenidir. Bu durumda öğretmen tutumları bağımsız, derse katılım bağımlı değişkendir. Cevap C Bir fen ve teknoloji öğretmeni performans ödevlerinin öğrencilerin öğrenme düzeylerine etkisini araştırmak istediğinde, bu araştırmada en son öğrenme düzeyini ölçecek ve araştırma sonucunu öğrenme düzeyindeki artma ya da azalmadan alacaktır. Dolayısı ile öğrenme düzeyi sonuç değişkeni yani bağımlı değişkendir. Öğrenme düzeyi üzerinde etkisi araştırılan yani bağımsız değişkendir. Öğretmen bu araştırmayı deneysel yapacaktır. Araştırmada iki örneklem grubu oluşturacak, bunların biri deney biri kontrol grubu olacaktır. Bu iki grubu oluştururken öğrenme düzeyini etkilemesi olası diğer değişkenler bakımından öğrencilerin hazır oluş düzeyleri, sosyo ekonomik düzeyleri vb. bakımından aynılaştıracak, performans ödevi uygulamasını bu diğer değişkenlerden bağımsızlaştıracaktır. Sonrasında deney grubuna performans ödevi uygulaması ile ders yaparken diğer kontrol grubuna geleneksel araştırma ödevleri ile ders yapacaktır. Araştırmanın sonunda her iki grubun da öğrenme düzeyini ölçecektir. Eğer performans ödevi uygulaması yaptığı grupta öğrenme düzeyini yüksek bulursa öğrenme düzeyinde performans ödevi uygulamasının etkili olduğu, anlamlı bir fark oluşmaz ise etkili olmadığı sonucuna ulaşacaktır. KPSS Çıkmış Soru Bir Türkçe öğretmeni, 8A sınıfındaki öğrencilerden kendilerine verilen konuyla ilgili bir kompozisyon yazmalarını; 8B sınıfındaki öğrencilerden ise kendilerine verilen iki konudan birini seçip seçtikleri konuyla ilgili bir kompozisyon yazmalarını istemiştir. Öğretmen; öğrencilerin dönem boyunca okudukları kitap sayısı, kompozisyonu yazma süresi, konu seçme imkânı ve cinsiyet değişkenlerinin yazılı anlatım beceri düzeyini yordama gücünü incelemiştir. Bu araştırmadaki bağımlı değişken aşağıdakilerden hangisidir? A) Dönem boyunca okudukları kitap sayısı B) Cinsiyet C) Kompozisyonu yazma süresi D) Konu seçme imkânı E) Yazılı anlatım beceri düzeyi Çözüm: Bu soruda paragrafın son cümlesi olan Öğretmen; öğrencilerin dönem boyunca okudukları kitap sayısı, kompozisyonu yazma süresi, konu seçme imkanı ve cinsiyet değişkenlerinin yazılı anlatım beceri düzeyini yordama gücünü incelemiştir. ifadesi bağımlı değişkeni tespit ederken anahtar ifade olarak belirivermektedir. İlgili ifadede öğretmenin yordamak istediği davranış yazılı anlatım beceri düzeyidir. Ancak bu davranışın üzerinde öğrencilerin dönem boyunca okudukları kitap sayısı, kompozisyon yazma süresi, konu seçme imkanı ve cinsiyet değişkenleri bu beceriyi etkileyen değişkenler olarak dikkate alınmıştır. Dolayısıyla soruda bağımlı değişken, yazılı anlatım beceri düzeyidir. Çünkü bağımlı değişken deneysel bir araştırmada bağımsız değişkenin etkilediği değişken olarak bilinir. Bir başka deyişle bağımsız değişken araştırmanın etkilenenidir. Cevap E

15 9 Ölçme Kuralı KPSS Çıkmış Soru Bir araştırmacı özel öğretim yöntemleri dersinde bir sınıfta öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri, diğer sınıfta ise öğretmen merkezli yöntem ve teknikleri uygulamış ve her iki sınıftaki öğrencilerin uygulama öncesi ve sonrasındaki başarı ve tutum puanları arasındaki farkları incelemiştir. Bu araştırmadaki bağımsız değişken aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyleri B) Başlangıçtaki başarı ve tutum puanları C) Başarı ve tutum puanları arasındaki farklar D) Uygulanan öğretim yöntem ve teknikleri E) Öğrencilerin sosyo-ekonomik düzeyleri KPSS Çıkmış Soru Matematik dersinde bilgisayar programlarından yararlanmanın öğrencilerin matematik başarısına etkisini ölçmeyi planlayan bir öğretmen, bir sınıfında geleneksel öğretim yöntemini kullanırken diğer bir sınıfında ise işlenen her konudan sonra bilgisayar programıyla alıştırmalar yaptırmaktadır. Bu araştırmadaki bağımsız değişken aşağıdakilerden hangisidir? A) Öğretmen özellikleri B) Matematik notları C) Öğretim yöntemleri D) Sınıf mevcutları E) Öğrenci nitelikleri Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Bağımsız değişken neden (etkileyen), bağımlı değişken sonuç (etkilenen) değişkendir. Çözüm: Bağımlı değişken araştırmacı tarafından kontrol edilen bağımlı, yani sonuç değişkenini etkileme gücünde olan değişkendir. Bağımsız değişken ise etkilenen araştırmacının araştırma sonucunda artacak mı ya da azalacak mı diye en son ölçtüğü sonuç veren değişkendir sorusundaki araştırmada en son öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri kullanma durumu sonunda başarı ve tutumları ölçecektir. Bu durumda başarı ve tutumlar sonuç yani bağımlı değişken, öğretim yöntemleri de neden yani bağımsız değişken olacaktır. Bağımsız değişken sonuçlar üzerinde etkisi araştırılan değişkendir. Bağımsız değişken araştırmacı tarafından kontrol edilen bağımlı yani sonuç değişkenini etkileme gücünde olan değişkendir. Bağımsız değişken ise etkilenen araştırmacının araştırma sonucunda artacak mı ya da azalacak mı diye en son ölçtüğü sonuç veren değişkendir sorusundaki araştırmada en son öğrenci merkezli yöntem ve teknikleri kullanma durumu sonunda başarı ve tutumları ölçecektir. Bu durumda başarı ve tutumlar sonuç yani bağımlı değişken, öğretim yöntemleri de neden yani bağımsız değişken olacaktır. Bağımsız değişken sonuçlar üzerinde etkisi araştırılan değişkendir sorusundaki araştırmada ise en son bilgisayar programlarından yararlanmaya dayalı öğretim yöntemi sonucunda matematik başarısını ölçecektir. Bu durumda matematik başarısı sonuç, yani bağımlı değişken, bilgisayar programlarından yararlanmaya dayalı öğretim yöntemi de neden yani bağımsız değişken olacaktır. Cevap: 2010/2 sorusu için D, 2008 sorusu için C Ölçme işlemleri belli kurallar çerçevesinde yapılır. Ölçme kuralı test yönergelerinde yer alır. Test yönergesinde yer alan soru sayısı, test cevaplama süresi, her sorunun kaç puan olacağı, cevaplamanın nasıl yapılacağı, düzeltme formülü kullanılıp kullanılmayacağı vb. durumların her biri bir ölçme kuralıdır. ÖSYM KPSS Eğitim Bilimleri Testi Yönergesinden Bir Bölüm 1. Eğitim Bilimleri Testi için verilen toplam cevaplama süresi 150 dakikadır (2,5 saat). 2. Bu testte 120 soru vardır. 3. Cevaplamaya istediğiniz sorudan başlayabilirsiniz. Her soru ile ilgili cevabınızı, cevap kâğıdında o soru için ayrılmış olan yere işaretlemeyi unutmayınız. 4. Sınavda uyulacak diğer kurallar bu kitapçığın arka kapağında verilmiştir. 5. Bu test puanlanırken testteki doğru cevaplarınızın sayısından yanlış cevaplarınızın sayısının dörtte biri düşülecek ve kalan sayı testle ilgili ham puanınız olacaktır. Birim Bir ölçme aracının en küçük parçası olarak tanımlanmaktadır. Ölçme işlemlerinin anlaşılır olmasına ve sayısallaştırılmasına katkı sağlayıcıdır. Eğitimde geliştirilen ölçme araçlarında soru başına verilmiş puandır. Dolayısı ile en temel ölçme kuralıdır. Birimler doğal, tanımlanmış ve türetilmiş olmak üzere üç şekilde olabilir. Yapma/Standart Birim Doğal Birim Birim Türleri Türetilmiş Birim

16 10 Not Birim ölçme sonuçlarının anlaşılması ve sayısallaştırılmasına katkı sağlayıcı olduğu gibi ölçme araçlarının duyarlılığının da temel belirleyicisidir. Ölçme araçlarında birim küçüldükçe duyarlılık artar. Duyarlılık artması ölçme araçlarına güvenirlik kazandırmada önemlidir. Doğal birim Kendi bütünlükleri ve varlıkları ile doğal olarak birim niteliği gösteren kavramlardır. Eşit, tanımlanmış ve standart değildir. Temel saymalara dayalı ölçmelerde birim doğaldır. Sayılan varlığın kendisi birim yerine geçer. Yazım yanlışı sayısı Sınıftaki öğrenci sayısı Birim 1 yanlış Birim 1 öğrenci Yapma / Standart birim İnsanlar tarafından tanımlanmıştır. Standart ve eşit hâle getirilmiştir. Yapma, yapay ya da standart birim olarak da bilinir. Uzunluk, ağırlık, zaman, sıcaklık vb. gibi özelliklerin ölçülmesinde insanlar tarafından tanımlanmış birimler kullanılır. Her doğru sorunun 1, yanlış ve boş soruların 0 şeklinde puanlandığı 20 soruluk testten Ayşe 18 aldı. Bugün hava sıcaklığının 27 0 C ölçülmesi Ayşe sınavdan 110 dakikada çıktı. Birim 1 puan Birim 1 0 C Birim 1 dakika 5 / A şubesinin proje yarışmasına 5 proje ile katılması Birim 1 proje Oya bu dönemde 12 kitap okudu. Birim 1 kitap Gülcan ın diyetisyene gitmeden önceki kilosu 89 kg dı. Birim 1 kg Yine insanların fiziksel parçaları ile yaptıkları ölçmelerde de biri doğaldır. Masanın boyu 5 karış Birim bir karış Kitabın kalınlığı 4 parmak Birim bir parmak Sınıf kapısı ile öğretmen Birim bir adım masası arası 19 adım Tanımlanmış/ Türetilmiş birim Doğal veya yapma/standart iki birimden matematiksel, formüler bir ilinti ile yeni bir birim üretilmiştir. Hız, yoğunluk, direnç, nüfus yoğunluğu gibi ölçmelerde birim türetilmiştir. Yazı tahtasının boyu 1 kulaç Birim 1 kulaç 1 Ohm 1 Volt / 1 amper Ankara-Eskişehir arasında YHY trenin en yüksek hızının 270 km / saat ölçülmesi İlyas dakikada 200 kelime okudu. Birim 1 km/saat Kelime / dk

17 11 Birimin taşıması gereken nitelikler Ölçme aracında her birim aralığının birbirine eşit olmasıdır. Birimde aranan en önemli özelliktir. Bir metrede 0-1, 1-2, 2-3, her cm arasının eşit olması. Birimin tanınan, bilinen yaygın kullanılan birim olması ile ilgilidir. Birimin herkesçe anlaşılmasını kolaylaştırır. Sıcaklık ölçmede; Celsius (C), Fahrenheit (F), Kelvin (K), Römür (R), Delisle ( De) birimleri kullanılmaktadır. Günlük hayatta sıcaklık birimi olarak en çok derece celcius ( C) yani santigrat daha çok bilinir ve kullanılır. Genellik Eşitlik Birimin taşıması gereken nitelikler Kullanışlılık Birimin kolay işlem yapmaya uygun olması, pratik sonuçlara dönük olması ile ilgilidir. Büyük ağırlıkların birim olarak ton ile, küçük ağırlıkların kg ile, daha küçük ağırlıkların ise gr ile ölçülmesi daha kullanışlıdır. Ölçme Türleri Her nesnenin birçok farklı özelliğe sahiptir ve bu özellikler fiziksel özellikler ve fiziksel olmayan özellikler şeklinde gruplanabilir. Gerçekten insan sahip olduğu ağırlık, boy, renk gibi fiziksel özelliklerinin yanında kişilik, zekâ, başarı, kaygı gibi fiziksel olmayan çok daha karmaşık özelliklere de sahiptir (Tekin, 1991:32). Fiziksel özelliklerin ölçülmesi, özelliğin miktarını ortaya çıkaracak biçimde geliştirilmiş ölçme aletleri ile kolaylıkla doğrudan gözlemlenirken insanın sahip olduğu zekâ, kişilik, başarı, kaygı gibi özelliklerin miktarını belirlemek sanıldığı kadar kolay değildir. Bu özellikler doğrudan gözlemlenemezler. Doğrudan gözlemlenen ve doğrudan gözlemlenemeyen özelliklerin ölçülmesine paralel olarak bu farklı özelliklerin ölçülmesinde de doğrudan ve dolaylı ölçme olarak nitelendirilen ölçme yöntemleri kullanılır. hoca notu ABD de uzunluk için mil, sıcaklık için Fahrenheit biriminin kullanılıyor olması, dünya genelinde kullanılmakta olan Celcius (C) ve kilometrenin genelliğini bozmaz. Doğrudan ölçme, ölçme konusu olan özelliğin kendisiyle aynı türden bir araçla, bir birimle doğrudan ölçülmesidir. Ölçülen değişkeni kendisine benzer bir değişkenle doğrudan karşılaştırma olanağı olmadığı için değişkenin bir göstergesi olduğu kabul edilen başka bir değişken ya da tanımlanan bir bağıntı yardımıyla ölçülmesidir. Dolaylı Ölçme Doğrudan Ölçme Ölçme Türleri Türetilmiş Ölçme İki ya da daha fazla ölçme işleminin belli bazı matematiksel formüller ya da oranlamalar yoluyla elde edilen ölçme türüdür. Doğrudan ölçme Doğrudan ölçme, ölçme konusu olan özelliğin kendisiyle aynı türden bir araçla bir birimle doğrudan ölçülmesidir. Özelliğin kendisi ölçülür. Ölçülen özellikle ölçme aracının yapısı birbiri ile aynıdır. Örneğin uzunluklar metre ile ölçülür, aslında metrenin kendisi de bir uzunluktur. Bu ölçmelere temel ölçme de denir. Doğrudan ölçülen özellikler hoca notu Uzunluk, mesafe ve yükseklik, Eşit kefeli terazi ile kütle, Temel saymalar, Psikomotor beceriler, Fiziksel özellikler.

18 12 Doğrudan ölçme örnekleri Öğrencilerin boy uzunluklarının belirlenmesi, Sınıftaki öğrenci sayısının belirlenmesi, Eşit kefeli terazi ile bir nesnenin kütlesinin belirlenmesi, Öğrencilerin bir dönemde okudukları kitap sayısının belirlenmesi, Bir öğretim yılında hazırlanan performans ödevi sayısının belirlenmesi, Bir yazılı anlatım çalışmasında öğrencilerin yazım yanlışı sayısının belirlenmesi. Not Doğrudan ölçme işleminde değişkenler doğrudan karşılaştırma yoluyla ölçüldüğü için ölçmeye daha az hata karışır. Dolayısı ile ölçme işleminin geçerlik ve güvenirliği dolaylı ölçmeye göre daha yüksektir. Dolaylı ölçme Ölçülen değişkeni kendisine benzer bir değişkenle doğrudan karşılaştırma olanağı yoktur. Ölçülecek değişken; değişkenin bir göstergesi olduğu kabul edilen başka bir değişken ya da tanımlanan bir bağıntı yardımıyla ölçülmesidir. Hava sıcaklığı hava sıcaklığının cıva üzerindeki etkisi üzerinden ölçülür. Burada hava sıcaklığının cıva üzerindeki etkisi hava sıcaklığının göstergesi kabul edilerek sıcaklık buna göre tasarlanmış ve birimleştirilmiş bir ölçme aracı olan termometre ile ölçülür. Dolaylı ölçme işlemlerine karışan hata doğrudan ölçmeye göre daha fazladır. Öğrencilerin başarı, zekâ, ilgi ve yetenekleri doğrudan karşılaştırma olanağı olmadığı için öğrencilerin bu özelliklerini ölçtüğü varsayılan test sorularına verdikleri cevaplar gözlenerek ölçülür. Burada öğrencilerin test sorularına verdikleri cevaplar öğrencinin yukarıda sayılan özelliklerinin göstergesi sayılmaktadır. Dolaylı ölçme örnekleri Öğrencilerin ağırlıklarının baskül yardımı ile belirlenmesi, Derslerde öğrencilerin akademik başarılarının ölçülmesi, Öğrencilerin ilgi, tutum, kişilik, kaygı vb. psikolojik özelliklerinin belirlenmesi, Öğrencilerin zekâ ve yeteneklerinin ölçülmesi, Hava sıcaklığının termometre ile ölçülmesi, Zamanın saatle ölçülmesi, Türkçe dersinde öğrencilerin yazdıkları kompozisyonun gözlenerek puan verilmesi, Resim dersinde öğrencilerin çizimlerinin gözlenerek puan verilmesi. Not Dolaylı ölçülen özellikler Baskül, elektronik tartı ve yaylı kantarla ağırlık ölçülmesi, Termometre ile hava sıcaklığının ölçülmesi, Akademik başarı, Yetenek, İlgi, Tutum, Kişilik, Kaygı. Türetilmiş Ölçme İki ya da daha fazla ölçme işleminin belli bazı matematiksel formüller ya da oranlamalar yoluyla elde edilen ölçme türüne türetilmiş ölçme denir. Türetilmiş ölçmeler gözlem yoluyla değil formüller ya da oranlamalar yoluyla elde edilir. Bu ölçme işleminde ölçülecek değişken için önce bir bağıntı tanımlanır. Sonra bu bağıntı kapsamına giren değişkenler gözlenerek elde edilen ölçümlerden yeni bir ölçme türetilir. Örneğin ölçülecek değişken yoğunluk ise bir cismin kütlesinin (ağırlığının), hacminin ölçülmesi için iki ayrı ölçme işlemi yapılır. Daha sonra cismin kütlesi hacmine bölünerek yoğunluğu bulunur.

19 13 Türetilmiş ölçme örnekleri Ölçülecek değişken Nüfus yoğunluğu Kişi başına düşen millî gelir Hız Boy kilo indexi Yılsonu geçme notu KPSS Çıkmış Soru Türetme kapsamına göre değişken ve oranlamalar Kişi sayısı ölçmesi / Coğrafi alan ölçmesi Millî gelirin belirlenmesi / Kişi sayısı ölçmesi Yol (mesafe) ölçmesi / Yolda geçen zaman ölçmesi Kilo ölçmesi / Boy ölçmesinin metre cinsinden karesinin belirlenmesi 1. yazılı sınavın % 20 si, 2. yazılı sınavın % 40 ı performans ödevinin % 40 ı biçiminde belirlenmesi Aşağıdakilerden hangisi dolaylı ölçmedir? A) Bir arabanın bir yolculuktaki ortalama hızının belirlenmesi B) Bir öğrencinin bir dakikada okuduğu kelime sayısının belirlenmesi C) Bir öğrencinin, zekâ düzeyinin belirlenmesi D) Bir ülkenin, nüfus yoğunluğunun hesaplanması E) Bir öğrencinin yazdığı metinde kaç yazım hatası yaptığının belirlenmesi Çözüm: Ölçme işlemi doğrudan, dolaylı ve türetilmiş olmak üzere üç farklı şekilde yapılabilir. Eğer ölçülmek istenen özellik doğrudan gözlemlenemiyorsa onunla ilgisi olduğu tahmin edilen ya da bilimsel olarak ispatlanmış başka özellikler aracılığıyla ölçülür. Bu durumda yapılan ölçme işlemine dolaylı ölçme denir. Seçenekler incelendiğinde; A ve D seçeneğinde birden fazla özellik arasında matematiksel işlem yapılarak bir özelliğe dair ölçme sonuçları elde edilmiştir. Bu iki seçenek türetilmiş ölçmeye örnektir. B ve E seçeneklerinde sayma işlemi yapılarak yine bir özelliğe ait ölçme sonuçları elde edilmiştir. Bu seçenekler doğrudan ölçmeye örnektir. Ancak C seçeneğinde yer alan bir öğrencinin zekâ düzeyinin belirlenmesi işleminde özelliğin doğrudan gözlemleme şansı bulunmamakta olup özelliğin kendisiyle ilişkili olan testler kullanılarak dolaylı bir ölçme işlemi yapılır. Cevap C KPSS Çıkmış Soru Bir Türkçe öğretmeni, 8A sınıfındaki öğrencilerden kendilerine verilen konuyla ilgili bir kompozisyon yazmalarını; 8B sınıfındaki öğrencilerden ise kendilerine verilen iki konudan birini seçip seçtikleri konuyla ilgili bir kompozisyon yazmalarını istemiştir. Öğretmen; öğrencilerin dönem boyunca okudukları kitap sayısı, kompozisyonu yazma süresi, konu seçme imkânı ve cinsiyet değişkenlerinin yazılı anlatım beceri düzeyini yordama gücünü incelemiştir. Bu araştırmadaki değişkenlerden hangisi dolaylı olarak ölçülür? A) Dönem boyunca okudukları kitap sayısı B) Kayıtlı oldukları şube C) Kompozisyonu yazma süresi D) Konu seçme imkânı E) Yazılı anlatım beceri düzeyi Çözüm: Dolaylı ölçme, ölçülecek özelliğin doğrudan gözlemlenemediği durumlarda ölçülecek özelliğin ilgili olduğu bilimsel olarak ispatlanmış ya da tahmin edilen bir başka özellikle ölçülmesidir. Seçenekler incelendiğinde A, B ve D seçenekleri doğrudan ölçme olarak görülmektedir. Burada C seçeneği zihninizde karışıklığa neden olabilir. Ancak kompozisyon yazma süresi doğrudan olarak ölçülür. Çünkü bu sürenin hesaplanmasında kronometre kullanılır ve bu ölçmede kullanılacak sıfır gerçek sıfırdır. Ancak bilindiği üzere eğitimde yapmış olduğumuz sınavlardan elde edilen puanlar ve bu puanların ilgili beceriyi yansıtma düzeyi dolaylı olarak ölçülür. Cevap E KPSS Çıkmış Soru Aşağıdakilerden hangisi dolaylı ölçülebilen bir özelliktir? A) Öğrencinin görev aldığı proje sayısı B) Öğrenci velisinin ekonomik geliri C) Bilgi yarışmasında doğru cevaplanan soru sayısı D) Öğrencinin temel yetenekleri E) Öğrencinin boy, kilo vb. fiziksel özellikleri Çözüm: A ve C seçeneğinde verilenler temel saymaya dayalı ölçme, E doğrudan gözlenebilen fiziksel özellikler olduğu için, ekonomik gelir de bir çeşit temel sayma olduğundan bu seçeneklerde verilenler doğrudan, D seçeneğinde verilen temel yetenekler ise öğrencilerin yetenek testine verdikleri cevaplar gözlenerek yapıldığı için dolaylı ölçmeye örnek olacaktır. Cevap D

20 14 KPSS Çıkmış Soru Aşağıdakilerden hangisi ölçülürken dolaylı ölçme yapılır? A) Park yerindeki araçların sayısı B) Bilgisayar masasının yüksekliği C) Bir sepet elmanın kütlesi D) Öğrencilerin dört işlem becerileri E) Koridorun uzunluğu Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Temel sayma, uzunluk, mesafe ve kütle doğrudan ölçülür. Çözüm: Temel sayma, uzunluk, mesafe ve kütle doğrudan ölçülür. Bu durumda A, B, C ve E seçenekleri doğrudan ölçülen fiziksel özelliklere işaret etmektedir. Ancak dört işlem becerisi doğrudan gözlenemeyecek bilişsel bir süreçtir. Bu beceriyi ölçen testler üzerinden gözlenebilir. Dolayısı ile dolaylı ölçülür. Cevap D ölçeklerde sıfır noktası gerçek (mutlak) ve birim aralıkları eşittir. Eğitim ve psikolojide en çok kullanılan ölçekler sıralama ve eşit aralıklı ölçekleri sınıflama ve oranlı ölçeklere göre daha çok kullanılan ölçeklerdir. Ölçek Türleri Ölçmede Ölçek Ölçmede sınıflama, sıralama, eşit aralıklı ve eşit oranlı olmak üzere dört ölçek kullanılır. Ölçek ölçmede ölçme sonuçlarını gösteren sayı ve sembollerin matematiksel ya da istatistiksel özellikleri anlamına gelir. Ölçme işlemleri üzerinde yapılabilecek matematiksel ya da istatistiksel işlemler ölçeğin türüne göre değişkenlik gösterir. Nesnelere verilen sayıların anlamlarını ya da nesnelere sayılar vermede ve nesnelere verilen sayıların kullanılmasında uyulması gereken kurallar ve kısıtlamalar ölçek türüne göre belirlenir. Örneğin sınıflama ve sıralama ölçekleri matematiksel işlem yapmaya uygun değildir. Bu ölçekler sınırlı bazı istatistiksel işlemlere izin verir. Bu işlemler bakımından en sınırlı ölçek sınıflama ölçeğidir. Eşit aralıklı ölçeklerde matematiksel işlem olarak toplama ve çıkarmaya izin verse de çarpma, bölme ve oransal ilişkilere izin vermez. Eşit oranlı ölçek ise matematiksel ve istatistiksel bir kısıtlaması olmayan bir ölçektir. Ölçek Özellik Sınıflama Sıralama Eşit aralıklı Eşit oranlı Sıfır Birimlerde eşitlik Dört işlem İstatiksel işlem Tanımlanmış Gerçek Frekans, mod, yüzde Sınıflama ölçeği Toplama ve çıkarma Ortalama, Medyan standart yüzdelikler sapma ve ve sıra Pearson farkı Momentler korelasyon Çarpımı katsayısı Korelasyonu hesaplama Dört işlemin hepsi Her tür istatistiksel teknik kullanılabilir. Sınıflama, gruplama, adlandırma, kategorilendirme ve nominal ölçek isimleri ile bilinir. Ölçekler ölçmede bir sıfır noktası ve eşit aralıklı birim verip vermeme durumuna göre de farklılaşmaktadırlar. Örneğin sınıflama ölçeklerinde bir sıfır noktası ve birim yoktur. Sıralama ölçeklerinde sıfırıncı gibi bir başlangıç noktası anlamsızdır. Yine sıralama ölçeklerinde 1. ile 2. arasında, 2. ile 3. arasında bir aralık var gibi görünse de bu aralıklar eşit olmadığı için birim olarak kabul edilemez. Eşit aralıklı ölçekler bağıl (tanımlanmış) bir sıfır noktası ve eşit birim aralıkları verirken eşit oranlı Sınıflama ölçeklerinde sıfır noktası ve birim yoktur. Sınıflama ölçeğinden elde edilen ölçme sonuçları üzerinde matematiksel işlem yapılamaz. istatistiksel olarak da frekans, mod ve yüzdelik hesabı yapılabilir. İki temel işlevi vardır: 1. Benzerlik ve farklılıklarına göre gruplamak, 2. Adlandırmak ve numaralandırmak.

21 15 Benzerlik ve farklılıklarına göre gruplama örnekleri Öğrencileri; Cinsiyetlerine göre kız, erkek şeklinde gruplamak, Öğrenme stillerine göre görsel, işitsel ve kinestetik öğrenenler olarak gruplamak Sosyal, fen, matematik, sanat alanlarına ilgi duyanlar biçiminde sınıflamak. Adlandırma ve numaralandırma ile ilgili örnekler İllere; Trafik plaka kod numarası verilmesi, Telefon alan kod numaralarının verilmesi. Öğrencilerin; Sınavlardaki aday numaraları, T.C. kimlik numaraları, Okul numaraları. Sınıflama, Gruplama, Kategorilendirme, Adlandırma, Numaralandırma, En sınırlı ölçek, Matematiksel işlemler anlamsız anahtar kelimeler KPSS Çıkmış Soru İş birliğine dayalı bir öğrenme uygulamasında gruplar öğrencilerin soyadlarının baş harfleri kullanılarak oluşturulmuştur. Bu uygulamadaki gruplara ayırma, bir ölçme işlemi olarak kabul edilirse kul-lanılan ölçek türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Sıralama B) Eşit oranlı C) Sınıflama D) Dereceleme E) Eşit aralıklı Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Alfabetik ve sözlük sırası miktara dayalı olmadığından sınıflama ölçeği düzeyindedir. Çözüm: Alfabetik ve sözlük sırası miktara dayalı olmadığından sınıflama ölçeği düzeyindedir. Bir kişinin isminin A harfi ile başlaması herhangi bir özelliğinin miktar olarak diğerlerinden fazla olduğu için ilk sırada yer aldığı anlamına gelmez. Sıralama ölçekleri mutlaka miktara dayalı sıralama ve derecelendirme yapar. Burada yapılan durum soyadı A ile başlayanlar, B ile başlayanlar şeklide bir gruplamanın ötesine geçmez. Dolayısı ile ölçek türü sınıflamadır. Cevap C Sıralama ölçeği Ölçülen özellikleri belli bir özelliğe sahip oluş miktarı bakımından sıraya koymak amacıyla kullanılır. Ordinal ölçek diye de adlandırılmaktadır. Sınıflama ölçeklerinde sayı kullanılsa da bu sayıların azlık-çokluk, büyüklük- küçüklük gibi miktara dayalı değerleri yoktur. Örneğin bir araştırma anketinde demografik verilerin toplanması sırasında; Cinsiyetiniz: (1) Kadın (2) Erkek şeklinde 1 ve 2 ile numaralandırılmasında bu sayılar bir miktar belirtmez. Bu numaralar yalnızca cinsiyetleri birbirinden ayırmak ve adlandırmak için kullanılmışlardır. Sınıflama ölçeklerinde sayıların miktarsal değeri olmayınca bu sayılarla yapılacak matematiksel işlemlerin bir anlamı yoktur. Bireylerin T.C. kimlik numaralarının birbirine göre büyüklüğü küçüklüğü anlamlı değildir. Bizim T.C. kimlik numaramız anne ve babamızın T.C. kimlik numaraları toplamının ikiye bölümü değildir. Ancak ayakkabı numarası, giysilerde beden numaralarının bir büyüklüğe karşılık geldiği ve bunların sıralama ölçeği olduğu unutulmamalıdır. Sınıflama ölçeğinin bir üst düzeyidir. Bu ölçekte nesneler, bir özelliğe en az sahip olandan, en çok sahip olana ya da en çoktan en aza doğru sıralanır ve her sıraya bir sayı veya sembol verilir. Sıralama ölçeği ile yapılan ölçme sonuçları birinci, ikinci, üçüncü.. gibi sayılarla ya da sembollerle gösterilir. Bu ölçeklerde sınıflama ölçeğinden fazla olarak sıralar arasındaki büyüklük-küçüklük ilişkisi vardır. Sıraları farklı olan iki ölçüm sıralamaya konu olan miktar ya da boyut bakımından birbirinden farklıdır. Miktara göre bir derecelendirme söz konusudur. Sıralama ölçeğinde sıfırıncı anlamsızdır. Yine bu ölçekte birinci ile ikinci, ikinci ile üçüncü arasında bir aralık olsa da bu aralıklar eşit değil ve birim olarak kabul edilemez.

22 16 Sıralama ölçeği ile elde edilen ölçümler üzerinde matematiksel işlem yapılmaz. 3. den 1. çıkarılınca 2. kalmaz, 6. olanı, 2. olana bölünce 3. bulunmaz. Bu tür işlemler anlamsızdır. İstatiksel olarak medyan, yüzdelikler ve sıra farkı korelasyon katsayısı hesaplanabilir. Miktara dayalı, derecelendirme, 1., 2., 3. şeklinde sıraya koyma, Matematiksel işlem anlamsız, 0 noktası anlamsız, Birim yok, Medyan, yüzdelikler ve sıra farkı korelasyon katsayısı. anahtar kelimeler Sıralama ölçeği örnekleri Oya nın İngilizce sınavında birinci olması, Öğretmenin öğrencileri boy sırasına koyması, Öğretmenin öğrencileri matematik sınavından aldıkları puanlara göre sıralaması, Öğretmenin performans ödevlerini pekiyi-iyi-ortazayıf şeklinde derecelendirerek puanlaması, Türkçe öğretmeninin öğrencileri kompozisyon yazma uygulamasında yazım yanlışı az olandan çok olana doğru sıralaması. Eşit aralıklı ölçekler Ölçülen değişkenin belli bir başlangıç noktasına göre ve belli bir özelliğe sahip oluş derecelerine göre eşit aralıklarla sıralandıkları ölçek tipidir. Bu tür ölçeklerde keyfi olarak tanımlanmış bir başlangıç (sıfır) noktası ve değişmez ya da eşit aralıklı bir birim vardır. Eşit aralıklı ölçekte pratik amaçlara uygun olarak tanımlanmış olan sıfır noktası gerçek sıfır değildir. Yok ya da hiç anlamına gelmez. Bu sıfır; bağıl, tanımlanmış, bağıl, göreli, itibari ve izafi sıfır gibi isimlerle de anılmaktadır. Bu sıfır sadece bir başlangıç noktasına işaret etmektedir. Not Eşit aralıklı ölçekle ölçülen özellikler Takvimle tarih, Saatle zaman, Meridyen, Enlem, Termometre ile hava sıcaklığı, Yükselti (rakım) ölçmesi, Eğitimde başarı, yetenek, zekâ, ilgi, tutum, kişilik, kaygı vb özelliklerin ölçülmesi. Alfabetik ve sözlük sıralamaları miktara dayalı olmadığı için sıralama ölçeği grubuna girmez. Bir öğretmen sınıfındaki öğrencileri isimlerinin baş harflerine göre listelerse sıralama yapmış olmaz. Çünkü ismi A ile başlayan bir öğrencinin listenin ilk başında yer alması bu öğrencinin herhangi bir özelliğinin diğer öğrencilerden miktar ya da boyut olarak az ya da fazla olduğu anlamına gelmez. Bu durumda öğretmen öğrencilerini ismi A, B. ile başlayanlar şeklinde öğrencilerini gruplamış, yani sınıflama ölçeği kullanmış olur. Eşit aralıklı ölçek örnekleri İzafi (bağıl) sıfıra sahip özellikler aşağıdaki gibi örneklenir: Günün tarihinin ya da doğum tarihinin olarak belirlenmesi (Bu tarihler takvimle belirlenir ve miladın 0 yani başlangıç noktasından itibaren sayılır.) Saatin belirlenmesi, saate bakıldığında 14:40 gözlenmesi (Bu belirleme bir günün bitişi, yeni günün başlangıcını ayarlamak üzere tanımlanmış, 24:00 ya da 00:00 dan itibaren sayılmaktadır. Meridyenlerin belirlenmesi ve enlemlerin belirlenmesi (başlangıç meridyeni kabul edilen Greenwich meridyeninden, enlemler de başlangıç paralelinden - Ekvator dan - başlanarak sayılmaktadır.) Hava sıcaklığının 28 santigrat derece belirlenmesi (Yok anlamına gelmeyen bir 0 santigrat dereceden başlanılarak ölçülmektedir.)

23 17 Bir yerin deniz seviyesinden yüksekliğinin (yükselti ya da rakımının) belirlenmesi (deniz seviyesi başlangıç noktası kabul edilip ölçüldüğü için.) Eğitimde başarı, yetenek, zekâ, ilgi, tutum, kişilik, kaygı vb. özelliklerin ölçülmesi (Bir öğrencinin matematik testinden 0 alması hiç matematik bilmediği anlamına gelmeyen, sadece o matematik testine göre sıfır aldığı anlamına gelen ve hiç matematik bilmediği değil de testteki tüm soruları yanlış yanıtladığı anlamına gelen bir sıfıra göre yapıldığı için.) Bu ölçeklerden elde edilen ölçümlerle toplama, çıkarma yapılabilir. Bu ölçümler aralarındaki farklara göre sıralanabilir. Ancak bu ölçekten elde edilen ölçümlerle sıfır gerçek yokluğa karşılık gelmediği için çarpma ve bölme işlemi yapılamaz ve ölçümler birbirine oranlanamaz. Örneğin; termometre ile ölçülen hava sıcaklığı 10 santigrat dereceden 20 santigrat dereceye çıktığında 10 santigrat derece artmıştır ancak 2 kat artmıştır. denilemez. KPSS Çıkmış Soru Aşağıdaki örneklerin hangisinde sözü edilen ölçme işleminde bağıl (keyfî, itibari) sıfır söz konusu değildir? A) Ankara ili Çankaya ilçesinin deniz seviyesinden yüksekliği 870 metredir. B) Öğrencilerin felsefe dersine karşı tutum puanları ortalaması 207 dir. C) Tarih sorularından en az dört tanesine doğru cevap veremeyenler sıfır puan almıştır. D) Bugün hava sıcaklığı 15 ºC dir. E) Bu kitabın ilk 4 sayfasında kitabın kapsamı tanıtılmaktadır. Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Temel saymaya dayalı ölçümlerde sıfır gerçektir. Çözüm: E seçeneğinde verilen durum kitap sayfa sayısı temel saymaya dayalı bir ölçmedir. Temel saymalarda sıfır gerçektir. Ancak diğer seçeneklerde verilenler yok anlamına gelmeyen izafi sıfıra sahiptir. Cevap E KPSS Çıkmış Soru Bingöl de bir kış günü saat de hava sıcaklığı -15 C ölçülürken aynı gün ve saatte Eskişehir de sıcaklık -5 C olarak ölçülmüştür. Son nüfus sayımlarında Bingöl ün nüfusu yaklaşık , Eskişehir in nüfusu yaklaşık olarak tespit edilmiştir. Bingöl ün yüz ölçümü 8277 km 2, Eskişehir in yüz ölçümü ise km 2 olarak ölçülmüştür. Bu ölçümler ve kullanılan ölçekler düşünüldüğünde, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bingöl de hava Eskişehir in üç katı soğuktur. Aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi 0-10 santigrat derece arası bir kat, santigrat derece arası ikinci kat alınıp 2 katı şeklinde bir oran ilişkisi kurulduğunda; -10 ile 0 derece arası 1. kat, 0-10 derece arası 2. kat, derece arası da 3. kat olarak alınırsa bu kez hava sıcaklığı -10 dereceden 20 dereceye yükseldiğinde 3 kat artmış olur. Bu durumda da 20 derece -10 derecenin 3 katı olmuş olur. Ama bu matematiksel açıdan açıklanabilir bir şey değildir. B) Eskişehir de sıcaklık Bingöl den 10 C daha yüksektir. C) Eskişehir in nüfusu Bingöl ün nüfusunun yaklaşık üç katıdır. D) Bingöl ün nüfusu Eskişehir in nüfusundan daha azdır. E) Eskişehir de birim alana düşen kişi sayısı Bingöl den daha fazladır. Cevaba Ulaştıran Anahtar Kelimeler: Hava sıcaklığı eşit aralıklı ölçekle ölçüldüğü için ölçümler birbirine oranlanamaz. Çözüm: Hava sıcaklığı sıfırı izafi sıfır olduğu ve eşit aralıklı ölçekle ölçüldüğü için ölçümler birbirine oranlanamaz. Eşit aralıklı ölçekler toplama ve çıkarma yapmaya uygun olacağından B seçeneğindeki durum söylenebilir. Nüfus temel sayma olduğu için eşit aralıklı ölçekle ölçüleceğinden tüm matematiksel işlemlere açıktır. Buna dayalı olarak C, D ve E seçeneklerinde verilenler doğrudur. Cevap A

24 18 Türkçe testinden Deniz 90, Çağdaş 30 puan aldığında Deniz ile Çağdaş ın puanları arasında 60 puanlık bir fark olduğu söylenebilir. Ancak Deniz in Çağdaş ın 3 katı kadar, Çağdaş ın da Deniz in üçte biri kadar Türkçe bildiği söylenemez. Çünkü Türkçe testi Türkçe ile ilgili her şeyi ölçmediğinden testin 0 ı yok anlamı taşımaz, teste göre sıfırdır. Bu sıfıra dayalı oran ilişkisi kurulamaz. Bu ölçekten elde edilen ölçümler negatif değer de alabilir. Bu ölçek interval ölçek diye de anılmaktadır. Ali nin 25 soruluk Türkçe testinde 7 yanlışı var. Mehmet derste 4 kez söz aldı. Ayşe nin boyu 162 cm dir. Oya 54 kg ağırlığındadır. Okul ile kültür merkezi arası 6 km dir. Hasan 100 m yi 19 sn de koştu. Kemal 14 yaşındadır. Ölçeklerin temel özellikleri aşağıdaki gibi özetlenebilir (Özçelik, 2010:144): 2.kat 1.kat kat 2.kat 1.kat Ölçeğin Yapısal Özellikleri Ölçek Tipi Başlangıç Noktası Birimi (Aralığı) Elde Edilecek Ölçme Sonuçlarının Anlamlılık Derecesi Nitelik Gösterme Gücü Nicelik Gösterme Gücü Sıra Fark Oran Sınıflama Yok Yok Var Sıralama Var ama değişir Yok Var Var - - Eşit oranlı ölçek Eşit oranlı ölçek, birimlerde eşitliğin sağlandığı ve sıfırın gerçek (mutlak, doğal) sıfır olduğu ölçek türüdür. Eşit Aralıklı Oranlı Var ama keyfi Var ve mutlak Var ve eşit Var ve eşit Var Var Var - Var Var Var Var Diğer ölçek türlerinden üstünlüğü sıfırın gerçek olmasıdır. Bu durum, bu ölçek ile elde edilen ölçümlerin birbirine oranlanmasına olanak tanımaktadır. Bu ölçek ile elde edilen ölçümler üzerinde sınıflama, sıralama, farkları ve toplamları bulma, çarpma ve bölme gibi tüm matematiksel işlemler yapılabileceği gibi her türlü istatiksel işlem de yapılabilir. Bu ölçeği eğitim alanındaki ölçmelerde sıkça kullanmak olanaklı değildir. Sıfırı doğal ve gerçek, Birim aralıkları eşit, Her türlü matematiksel ve istatiksel işleme açık, Ölçümler arasında oran ilişkisi kurulabilir. Temel saymaya dayalı ölçümler, kütle, uzunluk ve mesafeler bu ölçekle ölçülür. anahtar kelimeler

25 19 DEĞERLENDİRME Ölçme sonuçlarının uygun bir ölçüt ile karşılaştırılarak karara varılması sürecidir. Değerlendirme bir karar ve yorum sürecidir. Değerlendirme yapılabilmesi için ölçme işleminin tamamlanmış olması ve uygun bir ölçütün belirlenmiş olması önemli iki ön koşuldur. Değerlendirme ölçüm (ölçme sonucu), ölçüt ve karar olmak üzere üç ögeden oluşmaktadır. Ölçme ve değerlendirme süreci aşağıdaki gibi tablolaştırılabilir. Ölçülen Özellik (Değişken) Akademik başarı (Matematik dersi için) Ölçme Kuralı Ölçme Aracı Birim Gözlemi Yapan Testte 25 soru vardır. Her soru 4 puandır. Çoktan Seçmeli Matematik Testi 4 puan Matematik Öğretmeni Ölçüm Ali 80 aldı. 80 puan Ölçme Süreci Ölçüm Ölçme sonucu elde edilen değerdir. Ali 80 aldı. 80 puan Ölçüt Ölçme verilerini (ölçümleri) karşılaştırmaya temel olan nesne veya ölçüdür. Ders geçme barajı 60 tır. Karar Ölçüte göre ölçme ile ilgili bir değer yargısına ulaşılmasıdır. Ali matematik dersinden geçmiştir. Değerlendirme Süreci Ölçme ve değerlendirmenin karşılaştırılması Karşılaştırma başlığı Ölçme Değerlendirme Süreç Gözlem Yorum ve karar verme İşlem Miktar belirleme Miktarın belli ölçütlere uygunluğunu karara bağlama Sonuç Sayı ya da sembol Karar Yapılış zamanı Değerlendirmeden önce Değerlendirmeden sonra İşlem özelliği Karar ya da yorum olmadığı için objektif Yorum ve karar olduğu için subjektif olabilir. Değerlendirme sonunda ulaşılacak kararın isabetli olmasının iki önemli ön koşulu vardır. Bunlardan biri ölçme işleminin doğru, hatasız, yansız ve yanlışsız yapılması diğeri ise değerlendirme ölçütünün uygun olmasıdır. Ölçme işlemi doğru yapılsa da birim ve yapı olarak uygun bir ölçüt belirlenememesi kararın isabetli olmamasına neden olabilir.

kpss ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME SORU Önce biz sorduk Güncellenmiş Yeni Baskı Eğitim Bilimleri 80 Soruda 64

kpss ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME SORU Önce biz sorduk Güncellenmiş Yeni Baskı Eğitim Bilimleri 80 Soruda 64 Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 80 Soruda 64 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Eğitim Bilimleri ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Konu Anlatımı Pratik Bilgiler Sınavlara En Yakın Özgün Sorular ve Açıklamaları Çıkmış Sorular

Detaylı

ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME KONU ANLATIMLI

ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME KONU ANLATIMLI KPSS 2019 80 soruda 65 SORU VİDEO DESTEKLİ EĞİTİM BİLİMLERİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME KONU ANLATIMLI PRATİK BİLGİLER SINAVLARA EN YAKIN ÖZGÜN SORULAR VE AÇIKLAMALARI Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN

Detaylı

ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME

ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME KPSS 2017 önce biz sorduk 80 Soruda 62 soru EĞİTİM BİLİMLERİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME konu anlatımlı pratik bilgiler sınavlara en yakın özgün sorular ve açıklamaları çıkmış sorular ve açıklamaları Eğitimde

Detaylı

KPSS. Eğitim Bilimleri. ezberbozan. serisi. KPSS Ders Notları. özetlenmiş içerik pratik bilgiler kritik notlar ilgi çekici görseller

KPSS. Eğitim Bilimleri. ezberbozan. serisi. KPSS Ders Notları. özetlenmiş içerik pratik bilgiler kritik notlar ilgi çekici görseller KPSS Eğitim Bilimleri ezberbozan serisi özetlenmiş içerik pratik bilgiler kritik notlar ilgi çekici görseller EDİTÖR: Savaş Doğan KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERS NOTLARI ISBN 978-605-364-733-1 Kitap içeriğinin

Detaylı

BÖLÜM 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR

BÖLÜM 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEDE TEMEL KAVRAMLAR I. Öğretimde Ölçme ve Değerlendirmenin Gerekliliği... 2 II. Ölçme Kavramı... 3 1. Tanımı ve Unsurları... 3 2. Aşamaları... 3 2.1. Ölçülecek

Detaylı

Komisyon DİKEY GEÇİŞ SINAVI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Komisyon DİKEY GEÇİŞ SINAVI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Komisyon DİKEY GEÇİŞ SINAVI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN 978-605-318-702-8 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem

Detaylı

Ölçme ve Değerlendirmenin. Eğitim Sistemi Açısından. Ölçme ve Değerlendirme. TESOY-Hafta Yrd. Doç. Dr.

Ölçme ve Değerlendirmenin. Eğitim Sistemi Açısından. Ölçme ve Değerlendirme. TESOY-Hafta Yrd. Doç. Dr. TESOY-Hafta-1 ve Değerlendirme BÖLÜM 1-2 ve Değerlendirmenin Önemi ve Temel Kavramları Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN cetinerdogan@gmail.com Eğitimde ölçme ve değerlendirme neden önemlidir? Eğitim politikalarına

Detaylı

İstatistik Temel Kavramlar- Devam

İstatistik Temel Kavramlar- Devam İstatistik Temel Kavramlar- Devam 26.12.2016 Dr. Seher Yalçın 1 Değişken türleri Değişken; gözlemden gözleme farklı değerler alabilen objelere, niteliklere ya da durumlara denir (Arıcı, 2006). Bir özellik

Detaylı

Komisyon DİKEY GEÇİŞ SINAVI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Komisyon DİKEY GEÇİŞ SINAVI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Komisyon DİKEY GEÇİŞ SINAVI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN 78-60-8-- Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi

Detaylı

Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 978-605-0022-24-7

Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 978-605-0022-24-7 7. Baskı Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 978-605-0022-24-7 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. 2012, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Detaylı

Komisyon ALES ÇIKMIŞ SINAV SORULARI 9 FASİKÜL ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Komisyon ALES ÇIKMIŞ SINAV SORULARI 9 FASİKÜL ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Komisyon ALES ÇIKMIŞ SINAV SORULARI 9 FASİKÜL ISBN 978-605-64-508-5 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi

Detaylı

EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Editörler Dr.Öğr.Üyesi Neşe Öztürk Gübeş- Dr.Öğr.Üyesi Eren Halil Özberk EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Yazarlar Dr.Öğr.Üyesi Durmuş Özbaşı Dr.Öğr.Üyesi Eren Halil Özberk Dr.Öğr.Üyesi Fatih Orçan Dr.Öğr.Üyesi

Detaylı

KPSS 2015 EĞİTİM BİLİMLERİ. ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME. Tamamı Çözümlü DENEME. Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır.

KPSS 2015 EĞİTİM BİLİMLERİ. ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME. Tamamı Çözümlü DENEME. Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. EĞİTİM BİLİMLERİ KPSS 2015 Birincilerin Tercihi ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Tamamı Çözümlü 20 DENEME Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ

Detaylı

Editörler: Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Editörler: Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 12 Baskı Editörler: Doç Dr Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 978-605-0022-24-7 Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarına aittir 2016, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Detaylı

2. HAFTA PFS 107 EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. Yrd. Doç Dr. Fatma Betül Kurnaz. betulkurnaz@karabuk.edu.tr KBUZEM. Karabük Üniversitesi

2. HAFTA PFS 107 EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. Yrd. Doç Dr. Fatma Betül Kurnaz. betulkurnaz@karabuk.edu.tr KBUZEM. Karabük Üniversitesi 2. HAFTA PFS 107 EĞİTİMDE Yrd. Doç Dr. Fatma Betül Kurnaz betulkurnaz@karabuk.edu.tr Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 İçindekiler Ölçmede Sıfır Noktası... Hata! Yer işareti

Detaylı

Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME. ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME. ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME ISBN- 978-605-318-367-9 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Detaylı

30 GÜNDE EĞİTİM BİLİMLERİ

30 GÜNDE EĞİTİM BİLİMLERİ KPSS KONU LÜĞÜ 30 DE EĞİTİM BİLİMLERİ DEĞERLENDİRME ISBN: 978-605-2329-01-6 Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Kısayol Yayıncılık a aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan yayınların tümü ya da herhangi

Detaylı

KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ. gelişim psikolojisi öğrenme psikolojisi rehberlik ve özel eğitim program geliştirme

KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ. gelişim psikolojisi öğrenme psikolojisi rehberlik ve özel eğitim program geliştirme kpss 2015 Yeni sorularla son sınav sistemine göre hazırlanmıştır. ezberbozan ezberletmezöğretir! KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ SORU BANKASI gelişim psikolojisi öğrenme psikolojisi rehberlik ve özel eğitim program

Detaylı

EĞİTİM BİLİMLERİ

EĞİTİM BİLİMLERİ 000000001 EĞİTİM BİLİMLERİ Komisyon KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN 978-605-318-334-1 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım,

Detaylı

EĞİTİMDE SÜREÇ VE ÜRÜN ODAKLI DEĞERLENDİRME

EĞİTİMDE SÜREÇ VE ÜRÜN ODAKLI DEĞERLENDİRME Editörler Doç. Dr. Bayram Bıçak - Dr. Öğr.Üyesi Hakan Koğar EĞİTİMDE SÜREÇ VE ÜRÜN ODAKLI DEĞERLENDİRME Yazarlar Dr. Öğr. Üyesi Asiye Şengül Avşar Dr. Öğr. Üyesi Betül Karakoç Alatlı Dr. Öğr. Üyesi Betül

Detaylı

DEĞERLENDİRME ARASINDAKİ İLİŞKİLER... 1

DEĞERLENDİRME ARASINDAKİ İLİŞKİLER... 1 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... xxii BÖLÜM 1 - ÖĞRENME, ÖĞRETİM VE DEĞERLENDİRME ARASINDAKİ İLİŞKİLER... 1 EĞİTİM SÜRECİ VE ÖĞRENME... 2 Öğrenme ve Bilişsel Yaklaşım... 3 Bilişsel Yaklaşımın Eğitimdeki Genel Sonuçları...

Detaylı

Orhan KAYA KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME PROGRAM GELİŞTİRME

Orhan KAYA KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME PROGRAM GELİŞTİRME T A K K İ D ÖSYM nin Vazgeçemedigi Orhan KAYA KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME PROGRAM GELİŞTİRME Soru Tipleri Güzel ülkemin güzel insanı... Eser Adı Dikkat Çıkabilir Ölçme ve Değerlendirme & Program Geliştirme

Detaylı

ALES EŞİT AĞIRLIK VE SAYISAL ADAYLAR İÇİN TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME

ALES EŞİT AĞIRLIK VE SAYISAL ADAYLAR İÇİN TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME Komisyon ALES EŞİT AĞIRLIK VE SAYISAL ADAYLAR İÇİN TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN 978-605-18-867-4 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayım ve

Detaylı

ezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI KPSS 2018 eğitimde tamamı çözümlü 30.yıl

ezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI KPSS 2018 eğitimde tamamı çözümlü 30.yıl ezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ KPSS 2018 SORU BANKASI eğitimde tamamı çözümlü 30.yıl KOMİSYON KPSS EZBERBOZAN MATEMATİK - GEOMETRİ SORU BANKASI ISBN: 978-605-241-121-6 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu

Detaylı

Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN

Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 9. Baskı Doç. Dr. Şeref TAN ÖĞRETİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 978-605-0022-24-7 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. 2014, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Detaylı

Komisyon LYS1 MATEMATİK 10 DENEME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

Komisyon LYS1 MATEMATİK 10 DENEME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Komisyon LYS1 MATEMATİK 10 DENEME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ISBN 978-605-18-84-7 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay.

Detaylı

SORU BANKASI. ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME KPSS EFSANE KPSS. Eğitim Bilimleri. Eğitimde

SORU BANKASI. ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME KPSS EFSANE KPSS. Eğitim Bilimleri. Eğitimde KPSS Eğitim Bilimleri EFSANE 5000 SORU BANKASI ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Eğitimde 29. yıl KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2015 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 70'in üzerinde soruyu

Detaylı

ALES. ÇIKMIŞ SORULAR Tamamı Çözümlü. ales AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI.

ALES. ÇIKMIŞ SORULAR Tamamı Çözümlü. ales AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI. ales 2013 ÖSYM'nin Sorduğu Tüm Sorular AKADEMİK PERSONEL VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI ALES ÇIKMIŞ SORULAR Tamamı Çözümlü 2007. 2008. 2009. 2010. 2011. 2012 Kasım Dahil Komisyon ALES Tamamı Çözümlü

Detaylı

KPSS soruda SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI

KPSS soruda SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI KPSS 019 10 soruda 86 SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Komisyon KPSS LİSANS MATEMATİK - GEOMETRİ SORU BANKASI ISBN 978-605-41-77-0 Kitapta yer alan bölümlerin

Detaylı

Komisyon DGS 10 DENEME ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Komisyon DGS 10 DENEME ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 0000000000 Komisyon DGS 0 DENEME ISBN 978-60-38-00-4 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan.

Detaylı

COĞRAFYA. kpss SORU. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Genel Yetenek Genel Kültür. 120 Soruda 83

COĞRAFYA. kpss SORU. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Genel Yetenek Genel Kültür. 120 Soruda 83 Önce biz sorduk kpss 2 0 8 20 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür COĞRAFYA Konu Anlatımı Pratik Bilgiler Sınavlara En Yakın Özgün Sorular ve Açıklamaları Çıkmış Sorular ve

Detaylı

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir.

GİRİŞ. Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir. VERİ ANALİZİ GİRİŞ Bilimsel Araştırma: Bilimsel bilgi elde etme süreci olarak tanımlanabilir. Bilimsel Bilgi: Kaynağı ve elde edilme süreçleri belli olan bilgidir. Sosyal İlişkiler Görgül Bulgular İşlevsel

Detaylı

Komisyon ALES TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Komisyon ALES TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Komisyon ALES TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN 978-605-241-092-9 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt.

Detaylı

KPSS ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK. Tamamı Çözümlü SORU BANKASI. 50 soruda SORU

KPSS ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK. Tamamı Çözümlü SORU BANKASI. 50 soruda SORU KPSS ÖABT 09 İLKÖĞRETİM MATEMATİK Tamamı Çözümlü SORU BANKASI 50 soruda SORU Komisyon ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI ISBN 978-605--9-6 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu

Detaylı

KPSS 2019 VİDEO DESTEKLİ GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK KONU ANLATIMLI PRATİK BİLGİLER SINAVLARA EN YAKIN ÖZGÜN SORULAR VE AÇIKLAMALARI SORU

KPSS 2019 VİDEO DESTEKLİ GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK KONU ANLATIMLI PRATİK BİLGİLER SINAVLARA EN YAKIN ÖZGÜN SORULAR VE AÇIKLAMALARI SORU KPSS 09 0 soruda 86 SORU VİDEO DESTEKLİ GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK KONU ANLATIMLI PRATİK BİLGİLER SINAVLARA EN YAKIN ÖZGÜN SORULAR VE AÇIKLAMALARI Komisyon KPSS Matematik Konu Anlatımlı ISBN

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda 31 soru ÖABT LİSE MATEMATİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Eğitimde

önce biz sorduk KPSS Soruda 31 soru ÖABT LİSE MATEMATİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Eğitimde KPSS 2017 önce biz sorduk 50 Soruda 31 soru ÖABT LİSE MATEMATİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Eğitimde 30. yıl Komisyon ÖABT LİSE MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ SORU BANKASI ISBN 978-605-318-684-7 Kitapta yer alan

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK Tamamı Çözümlü SORU BANKASI

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 50 Soruda 30 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Komisyon ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ SORU BANKASI ISBN 978-605-318-952-7

Detaylı

matematik sayısal ve mantıksal akıl yürütme

matematik sayısal ve mantıksal akıl yürütme çöz kazan matematik sayısal ve mantıksal akıl yürütme kpss 2015 ÖSYM sorularına en yakın tek kitap tamamı çözümlü geometri 2014 kpss de 94 soru yakaladık soru bankası Kenan Osmanoğlu, Kerem Köker KPSS

Detaylı

KPSS/1-EB-CÖ/ Bir öğretim programında hedefler ve kazanımlara yer verilmesinin en önemli amacı aşağıdakilerden hangisidir?

KPSS/1-EB-CÖ/ Bir öğretim programında hedefler ve kazanımlara yer verilmesinin en önemli amacı aşağıdakilerden hangisidir? 82. Belgin öğretmen öğrencilerinden, Nasıl bir okul düşlerdiniz? sorusuna karşılık olarak özgün ve yaratıcı fikir, öneri ve değerlendirmeleri açıkça ve akıllarına ilk geldiği şekilde söylemelerini ister.

Detaylı

Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI ISBN 978-605-318-010-4 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. 2015, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi

Detaylı

ÖABT LİSE MATEMATİK SORU BANKASI ÖABT ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ. Tamamı Çözümlü. Kerem Köker

ÖABT LİSE MATEMATİK SORU BANKASI ÖABT ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ. Tamamı Çözümlü. Kerem Köker ÖABT Soruları yakalayan komisyon tarafından hazırlanmıştır. ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ ÖABT LİSE MATEMATİK SORU BANKASI Kerem Köker Tamamı Çözümlü Kerem Köker ÖABT LİSE MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ SORU

Detaylı

Komisyon FEN BİLİMLERİ/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN

Komisyon FEN BİLİMLERİ/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN Komisyon FEN BİLİMLERİ/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 0 DENEME ISBN 978-605-38-44-6 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 05, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda 82 soru ezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI Eğitimde

önce biz sorduk KPSS Soruda 82 soru ezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI Eğitimde KPSS 2017 önce biz sorduk 120 Soruda 82 soru ezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI Eğitimde 30. yıl KOMİSYON KPSS EZBERBOZAN MATEMATİK - GEOMETRİ SORU BANKASI ISBN 978-605-318-360-0 Kitapta yer alan

Detaylı

Komisyon İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN

Komisyon İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN Komisyon İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 0 DENEME ISBN 978-605-8-8-5 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Detaylı

KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ 2019 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. Tamamı Çözümlü DENEME E 65 D Ö U K. 80 soruda SORU

KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ 2019 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. Tamamı Çözümlü DENEME E 65 D Ö U K. 80 soruda SORU KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ 2019 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Tamamı Çözümlü 20 DENEME C N E BİZ SOR 65 D Ö 80 soruda SORU U K Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME ISBN- 978-605-241-402-6

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda 62 soru EĞİTİM BİLİMLERİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Tamamı Çözümlü 20 DENEME Eğitimde

önce biz sorduk KPSS Soruda 62 soru EĞİTİM BİLİMLERİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Tamamı Çözümlü 20 DENEME Eğitimde KPSS 2017 önce biz sorduk 80 Soruda 62 soru EĞİTİM BİLİMLERİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Tamamı Çözümlü 20 DENEME Eğitimde 30. yıl Komisyon KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME ISBN- 978-605-318-732-5

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Ders No : 0310380127 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür MATEMATİK GEOMETRİ DENEME

kpss Önce biz sorduk 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür MATEMATİK GEOMETRİ DENEME Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 83 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür 30 MATEMATİK GEOMETRİ DENEME Komisyon KPSS MATEMATİK-GEOMETRİ 30 DENEME ISBN-978-605-318-968-8 Kitapta

Detaylı

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız.

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız. .4. Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi eğilim ölçüleri kitleye ilişkin bir değişkenin bütün farklı değerlerinin çevresinde toplandığı merkezi bir değeri gösterirler. Dağılım ölçüleri ise değişkenin

Detaylı

Genel olarak test istatistikleri. Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri. olmak üzere 2 grupta incelenebilir.

Genel olarak test istatistikleri. Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri. olmak üzere 2 grupta incelenebilir. 4.SUNUM Genel olarak test istatistikleri Merkezi Eğilim (Yığılma) Ölçüleri Dağılım (Yayılma) Ölçüleri olmak üzere 2 grupta incelenebilir. 2 Ranj Çeyrek Kayma Çeyrekler Arası Açıklık Standart Sapma Varyans

Detaylı

Şener Büyüköztürk Ömay Çokluk Nilgün Köklü

Şener Büyüköztürk Ömay Çokluk Nilgün Köklü Şener Büyüköztürk Ömay Çokluk Nilgün Köklü Gözden Geçirilmiş 15. Prof. Dr. Şener BÜYÜKÖZTÜRK Doç. Dr. Ömay Çokluk Prof. Dr. Nilgün Köklü Sosyal Bilimler İçin İSTATİSTİK ISBN 978-975-6802-33-5 Kitap içeriğinin

Detaylı

COĞRAFYA. kpss SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Genel Yetenek Genel Kültür. 120 Soruda

COĞRAFYA. kpss SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Genel Yetenek Genel Kültür. 120 Soruda Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans COĞRAFYA Konu Anlatımı Pratik Bilgiler Sınavlara En Yakın Özgün Sorular ve Açıklamaları

Detaylı

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bir niteliğin gözlenip gözlem sonucunun sayılar veya sembollerle gösterilmesi işine ölçme diyebiliriz. Yaygın olan sınıflandırmaya göre ölçekler: Sınıflama ölçekleri Sıralama

Detaylı

Komisyon ALES ÇIKMIŞ SINAV SORULARI 10 FASİKÜL ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Komisyon ALES ÇIKMIŞ SINAV SORULARI 10 FASİKÜL ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Komisyon ALES ÇIKMIŞ SINAV SORULARI 10 FASİKÜL ISBN 978-605-318-525-3 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi

Detaylı

İSTATİSTİKTE TEMEL KAVRAMLAR

İSTATİSTİKTE TEMEL KAVRAMLAR İSTATİSTİKTE TEMEL KAVRAMLAR 1. ve 2. Hafta İstatistik Nedir? Bir tanım olarak istatistik; belirsizlik altında bir konuda karar verebilmek amacıyla, ilgilenilen konuya ilişkin verilerin toplanması, düzenlenmesi,

Detaylı

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Bazı Temel Kavramlar

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Bazı Temel Kavramlar BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bazı Temel Kavramlar TEMEL ARAŞTIRMA KAVRAMLARI Bilimsel çalışmaların amacı, örneklem değerinden evren değerlerinin kestirilmesidir. Araştırma evreni (population) Evren, bütündeki

Detaylı

kpss ğrencinin D ers D efteri genel yetenek genel kültür COĞRAFYA Kolay oku Hızlı düşün Kalıcı öğren PEGEM AKADEMİ

kpss ğrencinin D ers D efteri genel yetenek genel kültür COĞRAFYA Kolay oku Hızlı düşün Kalıcı öğren PEGEM AKADEMİ kpss genel yetenek genel kültür Ö ğrencinin D ers D efteri COĞRAFYA Kolay oku Hızlı düşün PEGEM AKADEMİ Kalıcı öğren Yazar: Önder Cengiz ÖĞRENCİNİN DERS DEFTERİ COĞRAFYA ISBN 978-605-364-979-3 Kitap içeriğinin

Detaylı

kpss eğitim bilimleri ĞRENCİNİN D ERS D EFTERİ REHBERLİK ve ÖZEL EGİTİM Editör: Savaş Doğan Yazar: Ferdi Kaya Kolay oku Hızlı düşün Kalıcı öğren

kpss eğitim bilimleri ĞRENCİNİN D ERS D EFTERİ REHBERLİK ve ÖZEL EGİTİM Editör: Savaş Doğan Yazar: Ferdi Kaya Kolay oku Hızlı düşün Kalıcı öğren kpss eğitim bilimleri Ö ĞRENCİNİN D ERS D EFTERİ REHBERLİK - ve ÖZEL EGİTİM Kolay oku Editör: Savaş Doğan Yazar: Ferdi Kaya Hızlı düşün Kalıcı öğren EDİTÖR: Savaş Doğan YAZAR: Ferdi Kaya ÖĞRENCİNİN DERS

Detaylı

SORU BANKASI GEOMETRİ KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. Sayısal ve Mantıksal Akıl Yürütme. Eğitimde. Lise ve Ön Lisans Adayları İçin MATEMATİK

SORU BANKASI GEOMETRİ KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. Sayısal ve Mantıksal Akıl Yürütme. Eğitimde. Lise ve Ön Lisans Adayları İçin MATEMATİK KPSS Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans Adayları İçin MATEMATİK Sayısal ve Mantıksal Akıl Yürütme KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2014 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların,

Detaylı

SORU BANKASI. kpss MATEMATİK GEOMETRİ SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Tamamı Çözümlü.

SORU BANKASI. kpss MATEMATİK GEOMETRİ SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Tamamı Çözümlü. Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans MATEMATİK GEOMETRİ Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Editör Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I Ders No : 0310330040 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda soru ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK SOYUT CEBİR - LİNEER CEBİR Eğitimde 30.

önce biz sorduk KPSS Soruda soru ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK SOYUT CEBİR - LİNEER CEBİR Eğitimde 30. KPSS 2017 önce biz sorduk 50 Soruda 30 soru ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK SOYUT CEBİR - LİNEER CEBİR Eğitimde 30. yıl Komisyon ÖABT İlköğretim Matematik Öğretmenliği Soyut Cebir - Lineer Cebir Konu Anlatımlı

Detaylı

kpss Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. matematik sayısal akıl yürütme mantıksal akıl yürütme geometri 30 deneme

kpss Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. matematik sayısal akıl yürütme mantıksal akıl yürütme geometri 30 deneme kpss 2014 Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. matematik sayısal akıl yürütme mantıksal akıl yürütme geometri 0 deneme Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker MATEMATİK 0 DENEME ISBN 978-605-64-141-4

Detaylı

PROGRAM GELİŞTİRME SORU BANKASI KPSS KPSS. Eğitim Bilimleri. Eğitimde. Sınıf Yönetimi Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı

PROGRAM GELİŞTİRME SORU BANKASI KPSS KPSS. Eğitim Bilimleri. Eğitimde. Sınıf Yönetimi Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı KPSS Eğitim Bilimleri PROGRAM KPSS 2016 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 2015 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 70'in üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı. GELİŞTİRME Sınıf Yönetimi

Detaylı

İç Denet m Başarısı Üzer ndek Önem. Dr. Ramazan YANIK

İç Denet m Başarısı Üzer ndek Önem. Dr. Ramazan YANIK B l şsel Yetenekler n İç Denet m Başarısı Üzer ndek Önem Dr. Ramazan YANIK Dr. Ramazan YANIK Bilişsel Yeteneklerin İç Denetim Başarısı Üzerindeki Önemi ISBN 978-605-364-507-8 Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT TÜRKÇE Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT TÜRKÇE Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 50 Soruda 32 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı 2013 2014 2015 2016 2017 ÖABT TÜRKÇE Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR Komisyon ÖABT TÜRKÇE TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN 978-605-318-921-3

Detaylı

ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ

ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ 2019 ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ Tamamı Çözümlü 20 DENEME C N E BİZ SOR 65 D Ö 80 soruda SORU U K Komisyon KPSS ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME ISBN- 978-605-241-403-3

Detaylı

BÖLÜM 6 MERKEZDEN DAĞILMA ÖLÇÜLERİ

BÖLÜM 6 MERKEZDEN DAĞILMA ÖLÇÜLERİ 1 BÖLÜM 6 MERKEZDEN DAĞILMA ÖLÇÜLERİ Gözlenen belli bir özelliği, bu özelliğe ilişkin ölçme sonuçlarını yani verileri kullanarak betimleme, istatistiksel işlemlerin bir boyutunu oluşturmaktadır. Temel

Detaylı

ÖSYM nin Sorduğu Tüm Sorular DGS. Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR. Temmuz Dahil

ÖSYM nin Sorduğu Tüm Sorular DGS. Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR. Temmuz Dahil ÖSYM nin Sorduğu Tüm Sorular DGS Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR 00 00 005 006 007 008 009 00 0 Temmuz Dahil Komisyon DGS TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN 978-975-879-06- Kitapta yer alan bölümlerin tüm

Detaylı

DENEME MATEMATİK GEOMETRİ KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. Eğitimde

DENEME MATEMATİK GEOMETRİ KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. Eğitimde KPSS Genel Yetenek Genel Kültür MATEMATİK GEOMETRİ 30 DENEME KPSS 06 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 05 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 00'ün üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı.

Detaylı

MATEMATİK 29. KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. yıl. Eğitimde. Lise ve Ön Lisans Adayları İçin. konu anlatımlı

MATEMATİK 29. KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. yıl. Eğitimde. Lise ve Ön Lisans Adayları İçin. konu anlatımlı KPSS Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans Adayları İçin MATEMATİK KPSS 206 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 204 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 00'ün üzerinde soruyu kolaylıkla

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda soru ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK GEOMETRİ, İSTATİSTİK, OLASILIK Eğitimde 30.

önce biz sorduk KPSS Soruda soru ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK GEOMETRİ, İSTATİSTİK, OLASILIK Eğitimde 30. KPSS 2017 önce biz sorduk 50 Soruda 30 soru ÖABT İLKÖĞRETİM MATEMATİK GEOMETRİ, İSTATİSTİK, OLASILIK Eğitimde 30. yıl Komisyon ÖABT İlköğretim Matematik Öğretmenliği Geometri - İstatistik ve Olasılık Konu

Detaylı

KPSS GENEL YETENEK MATEMATİK GEOMETRİ YENİ. Özgün 900 Soru

KPSS GENEL YETENEK MATEMATİK GEOMETRİ YENİ. Özgün 900 Soru KPSS GENEL YETENEK MATEMATİK GEOMETRİ ÖSYM % Özgün 900 Soru YENİ Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker MATEMATİK 0 DENEME ISBN 978-605-6-11- Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem

Detaylı

kpss eğitim bilimleri ÖDD ÖĞRENCİNİN DEFTERİ DERS REHBERLİK ve ÖZEL EGİTİM Editör: Savaş Doğan Yazar: Ferdi Kaya

kpss eğitim bilimleri ÖDD ÖĞRENCİNİN DEFTERİ DERS REHBERLİK ve ÖZEL EGİTİM Editör: Savaş Doğan Yazar: Ferdi Kaya 2014 kpss eğitim bilimleri ÖDD ÖĞRENCİNİN DERS DEFTERİ REHBERLİK - ve ÖZEL EGİTİM Editör: Savaş Doğan Yazar: Ferdi Kaya EDİTÖR: Savaş Doğan YAZAR: Ferdi Kaya ÖĞRENCİNİN DERS DEFTERİ REHBERLİK VE ÖZEL EĞİTİM

Detaylı

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Soru Öğrencilerin derse katılım düzeylerini ölçmek amacıyla geliştirilen 16 soruluk bir test için öğrencilerin ilk 8 ve son 8 soruluk yarılardan aldıkları puanlar arasındaki

Detaylı

ales dört bin soru tarzına en yakın EŞİT AĞIRLIK ve SAYISAL ADAYLARA ALES SORU BANKASI Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker - Savaş Doğan

ales dört bin soru tarzına en yakın EŞİT AĞIRLIK ve SAYISAL ADAYLARA ALES SORU BANKASI Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker - Savaş Doğan ales 2015 tarzına en yakın dört bin soru EŞİT AĞIRLIK ve SAYISAL ADAYLARA ALES SORU BANKASI Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker - Savaş Doğan Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker - Savaş Doğan ALES Eşit Ağırlık ve

Detaylı

MEB YURT DIŞINDA GÖREVLENDİRİLECEK ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ YETERLİLİK SINAVLARINA HAZIRLIK EL KİTABI. Millî Eğitim Bakanlığı

MEB YURT DIŞINDA GÖREVLENDİRİLECEK ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ YETERLİLİK SINAVLARINA HAZIRLIK EL KİTABI. Millî Eğitim Bakanlığı Millî Eğitim Bakanlığı MEB 2013 YURT DIŞINDA GÖREVLENDİRİLECEK ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ YETERLİLİK SINAVLARINA HAZIRLIK EL KİTABI Türkçe Sosyal Bilimler Mesleki Bilgi Genel Kültür EN SON YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERLE

Detaylı

Uygulamalı Meta-Analiz

Uygulamalı Meta-Analiz Eğitim Bilimlerinde Uygulamalı Meta-Analiz Serkan DİNÇER Serkan Dinçer EĞİTİM BİLİMLERİNDE UYGULAMALI META-ANALİZ ISBN 978-605-364-844-4 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Detaylı

BÖLÜM 5 MERKEZİ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ

BÖLÜM 5 MERKEZİ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ 1 BÖLÜM 5 MERKEZİ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ Gözlenen belli bir özelliği, bu özelliğe ilişkin ölçme sonuçlarını yani verileri kullanarak betimleme, istatistiksel işlemlerin bir boyutunu oluşturmaktadır. Temel sayma

Detaylı

kpss Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. öğretim ilke ve yöntemleri 20 deneme tamamı çözümlü

kpss Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. öğretim ilke ve yöntemleri 20 deneme tamamı çözümlü kpss 2014 Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır. öğretim ilke ve yöntemleri 20 deneme tamamı çözümlü Komisyon KPSS ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME ISBN- 978-605-364-663-1

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT KİMYA Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT KİMYA Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 50 Soruda 35 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT KİMYA 2013 2014 2015 2016 2017 Tamamı Çözümlü ÇIKMIŞ SORULAR Komisyon ÖABT KİMYA TAMAMI ÇÖZÜMLÜ ÇIKMIŞ SORULAR ISBN 9786053189121

Detaylı

ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ. soru KPSS 2017 EĞİTİM BİLİMLERİ. önce biz sorduk. Eğitimde

ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ. soru KPSS 2017 EĞİTİM BİLİMLERİ. önce biz sorduk. Eğitimde KPSS 2017 önce biz sorduk 80 Soruda 62 soru EĞİTİM BİLİMLERİ ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ konu anlatımlı pratik bilgiler sınavlara en yakın özgün sorular ve açıklamaları çıkmış sorular ve açıklamaları Eğitimde

Detaylı

BEM. Öğrencinin tüm hayatını temelden etkileyen öğrenme stillerini belirleyerek. Eğilimlerini belirleyerek. Öğrencinin kendini tanımasını sağlayarak

BEM. Öğrencinin tüm hayatını temelden etkileyen öğrenme stillerini belirleyerek. Eğilimlerini belirleyerek. Öğrencinin kendini tanımasını sağlayarak B E M Öğrencinin tüm hayatını temelden etkileyen öğrenme stillerini belirleyerek Eğilimlerini belirleyerek Öğrencinin kendini tanımasını sağlayarak Bireye uygun akademik programlara yönlendirerek Öğrencinin

Detaylı

1. HAFTA PFS 107 EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. Yrd. Doç. Dr. F. Betül Kurnaz. betulkurnaz@karabuk.edu.tr

1. HAFTA PFS 107 EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. Yrd. Doç. Dr. F. Betül Kurnaz. betulkurnaz@karabuk.edu.tr 1. HAFTA PFS 107 EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Yrd. Doç. Dr. F. Betül Kurnaz betulkurnaz@karabuk.edu.tr Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 İçindekiler ye Giriş... 3 de

Detaylı

Temel İstatistik. Y.Doç.Dr. İbrahim Turan Mart Tanımlayıcı İstatistik. Dağılımları Tanımlayıcı Ölçüler Dağılış Ölçüleri

Temel İstatistik. Y.Doç.Dr. İbrahim Turan Mart Tanımlayıcı İstatistik. Dağılımları Tanımlayıcı Ölçüler Dağılış Ölçüleri Temel İstatistik Tanımlayıcı İstatistik Dağılımları Tanımlayıcı Ölçüler Dağılış Ölçüleri Y.Doç.Dr. İbrahim Turan Mart 2011 DAĞILIM / YAYGINLIK ÖLÇÜLERİ Verilerin değişkenlik durumu ve dağılışın şeklini

Detaylı

Tüm Adaylar İçin ALES SORU BANKASI. Kenan Osmanoğlu Kerem Köker

Tüm Adaylar İçin ALES SORU BANKASI. Kenan Osmanoğlu Kerem Köker Tüm Adaylar İçin 2019 ALES SORU BANKASI Kenan Osmanoğlu Kerem Köker Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker ALES Tüm Adaylar İçin Soru Bankası ISBN-978-605-241-305-0 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına

Detaylı

FEN BİLİMLERİ FEN ve TEKNOLOJİ

FEN BİLİMLERİ FEN ve TEKNOLOJİ KPSS 2017 önce biz sorduk 50 Soruda 32 soru ÖABT FEN BİLİMLERİ FEN ve TEKNOLOJİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI KİMYA Eğitimde 30. yıl KOMİSYON ÖABT Fen Bilimleri/ Fen ve Teknoloji Öğretmenliği Soru Bankası

Detaylı

ÖABT FEN BİLİMLERİ/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ

ÖABT FEN BİLİMLERİ/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ ÖABT FEN BİLİMLERİ/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ 0000000001 Komisyon ÖABT FEN BİLİMLERİ / FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ PİYASA 9 DENEME ISBN 978-605-318-190-3 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu

Detaylı

Komisyon ALES TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Komisyon ALES TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Komisyon ALES TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 0 DENEME ISBN 978-605-4-67- Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yaarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan.

Detaylı

Eşit Ağırlık ve Sayısal Adaylar İçin ALES SORU BANKASI ALES. eğitimde 30.yıl. Kenan Osmanoğlu Kerem Köker

Eşit Ağırlık ve Sayısal Adaylar İçin ALES SORU BANKASI ALES. eğitimde 30.yıl. Kenan Osmanoğlu Kerem Köker Eşit Ağırlık ve Sayısal Adaylar İçin ALES ALES 2018 SORU BANKASI eğitimde 30.yıl Kenan Osmanoğlu Kerem Köker Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker ALES Eşit Ağırlık ve Sayısal Soru Bankası ISBN-978-605-318-868-1

Detaylı

TEMEL İSTATİSTİK BİLGİSİ. İstatistiksel verileri tasnif etme Verilerin grafiklerle ifade edilmesi Vasat ölçüleri Standart puanlar

TEMEL İSTATİSTİK BİLGİSİ. İstatistiksel verileri tasnif etme Verilerin grafiklerle ifade edilmesi Vasat ölçüleri Standart puanlar TEMEL İSTATİSTİK BİLGİSİ İstatistiksel verileri tasnif etme Verilerin grafiklerle ifade edilmesi Vasat ölçüleri Standart puanlar İstatistiksel Verileri Tasnif Etme Verileri daha anlamlı hale getirmek amacıyla

Detaylı

İş Birlikli Öğrenme Teknikleri ve Türkçe Öğretimi

İş Birlikli Öğrenme Teknikleri ve Türkçe Öğretimi İş Birlikli Öğrenme Teknikleri ve Türkçe Öğretimi İlköğretim II. Kademe İçin Örnek Etkinlikler DR. ABDULLAH ŞAHİN Dr. Abdullah Şahin İş Birlikli Öğrenme Teknikleri ve Türkçe Öğretimi (İlköğretim II. Kademe

Detaylı

ÖABT REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK

ÖABT REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK ÖABT REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK 0000000001 Komisyon ÖABT REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK PİYASA 9 DENEME ISBN 978-605-318-213-9 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde

önce biz sorduk KPSS Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde KPSS 2017 önce biz sorduk 120 Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde 30. yıl Editör Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker Yazar Komisyon KPSS Matematik-Geometri

Detaylı

EĞĠTĠMDE ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME

EĞĠTĠMDE ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME EĞĠTĠMDE ÖLÇME ve DEĞERLENDĠRME Öğrenci başarısının veya başarısızlığının kaynağında; öğrenci, öğretmen, çevre ve program vardır. Eğitimde değerlendirme yapılırken bu kaynaklar dikkate alınmaz. Eğitimciler,

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Neşe GÜLER EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

Yrd. Doç. Dr. Neşe GÜLER EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. ISBN Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 4. Baskı Yrd. Doç. Dr. Neşe GÜLER EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ISBN 978-605-364-124-7 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Detaylı

önce biz sorduk KPSS Soruda 32 soru ÖABT FİZİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Eğitimde

önce biz sorduk KPSS Soruda 32 soru ÖABT FİZİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Eğitimde KPSS 2017 önce biz sorduk 50 Soruda 32 soru ÖABT FİZİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Eğitimde 30. yıl KOMİSYON ÖABT Fizik Öğretmenliği Soru Bankası ISBN- 978-605-318-658-8 Kitapta yer alan bölümlerin tüm

Detaylı

A 11. A) Olayın karışık ve anlaşılması zor bir ifadeyle yazılmış. Bu ön koşul işlemiyle ilgili olarak,

A 11. A) Olayın karışık ve anlaşılması zor bir ifadeyle yazılmış. Bu ön koşul işlemiyle ilgili olarak, 43. Bir öğretim programına öğrenci seçmek için mülakat yapılacaktır. Bu mülakata bir genel yetenek testinden 0 ve daha üstü standart T puanı alanlar başvurabilecektir. Yetenek testinden elde edilen puanlar

Detaylı

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEMEL KAVRAMLAR DR. SEHER YALÇIN

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEMEL KAVRAMLAR DR. SEHER YALÇIN 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEMEL KAVRAMLAR DR. SEHER YALÇIN ÖĞRENME, ÖĞRETİM ve DEĞERLENDİRME ARASINDAKİ İLİŞKİLER Temel Değerlendirme İlkeleri 2 Öğretmenlerin değerlendirme araç ve yöntemlerini seçerken,

Detaylı

COĞRAFYA. kpss SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Genel Yetenek Genel Kültür. 120 Soruda

COĞRAFYA. kpss SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Genel Yetenek Genel Kültür. 120 Soruda Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans COĞRAFYA Konu Anlatımı Pratik Bilgiler Sınavlara En Yakın Özgün Sorular ve Açıklamaları

Detaylı