KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK

Transkript

1 KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1

2 YÜRÜYÜŞ BOZUKLUKLARI 2

3 YÜRÜYÜŞ BOZUKLUKLARI Incoordine Yürüyüş Bacaklar abduksiyonda, dizler ve kalçalar fleksiyonda, omuzlar düşüktür. Uzun süre hasta yatmış kişilerin iyileşme devresindeki yürüyüş gibidir. 3

4 YÜRÜYÜŞ BOZUKLUKLARI Fatigue Yürüyüşü ( Bitkinlik Yorgunluk): Ekstremitelere fleksiyon yerleşir. Kalça ve dizler fleksiyonda, gövde öne doğru eğiktir. 4

5 YÜRÜYÜŞ BOZUKLUKLARI Malpostür Yürüyüşü (Slouch Gait) Incoordine yürüyüş gibidir. Deformite kaynaklıdır. 5

6 KISA BACAK YÜRÜYÜŞÜ Kısa Bacak Yürüyüşü 3 gruba ayrılır: cm arası kısalık cm arası kısalık - 10 cm ve üzeri kısalık 6

7 KISA BACAK YÜRÜYÜŞÜ - Bir alt ekstremitenin 0-4 cm arası kısalığında kısa taraf pelvis düşürülür ve kısalık kompanse edilir cm kısalıkta kısa taraf pelvis düşürülür ve kısa taraf ayak ekin pozisyonuna getirilerek kısalık kompanse edilir. 7

8 KISA BACAK YÜRÜYÜŞÜ - 10 cm ve üzeri kısalıklarda kompansasyon zordur ve 3 şartı vardır: Kısa taraf pelvis düşürülür. Kısa taraf ayak ekine getirilir. Sağlam taraf ekstremite kısaltılır. 8

9 ALT EKSTREMİTE KONTRAKTÜR VE ANKİLOZUNDA GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞLER - Kalça ekleminde 15-30º fleksiyon kontraktürü varsa sorun yok. 30º ve üzeri kontraktürde ekstremitede rölatif kısalık meydana gelir. - Ekstansör tipi kontraktürde sallanma fazı zorlaşır. Ekstremiteyi kısaltmak için diz fleksiyonu, pelvik elevasyon, abduksiyon ve sirkümdiksiyon yapılabilir. 9

10 ALT EKSTREMİTE KONTRAKTÜR VE ANKİLOZUNDA GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞLER - Diz eklemi 30º ve üzeri fleksiyon kontraktüründe ayağın dorsifleksiyonu ve topuk vuruşu zorlaşır. - Diz ekleminin ekstansör tip kontraktüründe ekstremitenin boyu rölatif olarak uzamıştır. Sallanma fazında ekstremitenin boyu kısaltılamaz ve bu nedenle pelvik elevasyon veya sirkümdiksiyon yapar. 10

11 ALT EKSTREMİTE KONTRAKTÜR VE ANKİLOZUNDA GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞLER - Ayak bileğinde ekin deformitesi varsa kişi ayakta duramaz ve yürüyüşte topuk yerine önce parmaklar yere temas eder. - Parmakları yerden kesebilmek için fazlaca diz ve kalça fleksiyonu yaparak yürür. Bu yürüyüş stepaj gait olarak adlandırılır. 11

12 EKLEM İNTOLERANSINA BAĞLI YÜRÜYÜŞLER Nedenleri: - Coxa vara, - Coxa valga, - Kalça çıkığı 12

13 EKLEM İNTOLERANSINA BAĞLI YÜRÜYÜŞLER - Duruş fazında gluteus medius ve TFL fonksiyon göremediği için kalça stabilizasyonu sağlanamaz. - Gluteus medius kuvvet açığa çıkarmak için aşırı çalışır ama zamanla yetersiz duruma gelerek gevşer. - TFL kısalır ve pelvik inklinasyon ve lumbal lordoz artar. 13

14 EKLEM İNTOLERANSINA BAĞLI YÜRÜYÜŞLER - Gluteus medius ve TFL görevi ağırlık ekstremite üzerine bindiğinde kasılarak pelvisi o tarafta laterale ve aşağıya çekere stabilize etmek, karşı tarafta ise yukarı kaldırmaktır. - Coxa vara, coxa valga ve kalça çıkığında bu durum tersine döner ve buna Trendelenburg Belirtisi denir. - Olay iki taraflı ise Waddling Gait (Ördekvari Yürüyüş) ortaya çıkar. 14

15 ANTALJİK YÜRÜYÜŞ 1) Columna vertebralisten kaynaklanan ağrılı yürüyüş 2) Sakrolumbal problemlerden kaynaklanan ağrılı yürüyüş 3) Alt ekstremite eklemlerinin ağrılı patolojilerine bağlı olarak gelişen ağrılı yürüyüş 4) Dolaşım bozukluklarında görülen ağrılı yürüyüş 15

16 NÖROLOJİK PROBLEMLERDE GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞ - Paralitik, spastik, ataksik ve rijidite yürüyüşü olarak 4 grup altında incelenebilir. Alt motor nöron tipi paralitik yürüyüş Üst motor nöron lezyonlarında görülen yürüyüş 16

17 ALT MOTOR NÖRON TİPİ PARALİTİK YÜRÜYÜŞ Gluteus Maksimus Paralitik Yürüyüşü: Gluteus maksimus paralitik olduğunda gövde hiperekstansiyona getirilerek eksternal kuvvet kalça ekleminin merkezinin arkasına düşürülür. 17

18 ALT MOTOR NÖRON TİPİ PARALİTİK YÜRÜYÜŞ Gluteus Medius Paralitik Yürüyüşü Ağırlık ekstremite üzerine bindiğinde pelvis karşı tarafta yukarı kalkacağına aşağı düşer ve kalça stabilizasyonu yapılamaz. (Trendelenburg Belirtisi) Bilateral paralizilerde her iki tarafa lateral fleksiyon yapılır. (Ördekvari Yürüyüş) 18

19 ALT MOTOR NÖRON TİPİ PARALİTİK YÜRÜYÜŞ Quadriceps Femoris Paralitik Yürüyüşü Polio sekeli hastalarda sıklıkla görülür. Topuk vuruşundan orta duruş fazına geçerken kişi gövdesini öne eğer ve eksternal kuvveti diz eklemi önüne düşürerek dizini kilitlemeye çalışır. Yetmiyorsa hem gövdeyi öne eğer, hem elini patellaya koyarak önden arkaya doğru kuvvet uygular. 19

20 ALT MOTOR NÖRON TİPİ PARALİTİK YÜRÜYÜŞ Hamstring Paralitik Yürüyüşü Hamstring paralizisi yürüyüş sırasında instabilite oluşturmaz ancak genu recurvatuma neden olur. Kısa bacak yürüyüşü görülebilir. 20

21 ALT MOTOR NÖRON TİPİ PARALİTİK YÜRÜYÜŞ Dorsifleksör Kasların Paralizisi Dorsifleksörler topuk vuruşundan orta duruş fazına geçişte eksentrik kontraksiyon yaparak ayağın yere yavaşça temasını sağlar, sallanma fazında ekstremitenin boyunu kısaltırlar. Ayak dorsifleksörleri çalışmıyorsa diz ve kalça ekleminde aşırı fleksiyon yapılarak ayak yerden kaldırılmaya çalışılır (Stepaj Gait) 21

22 ÜST MOTOR NÖRON LEZYONLARINDA GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞ Spastik Yürüyüş Genellikle kol adduksiyonda, önkol ve el bileği fleksiyonda, başparmak avuç içinde ve el pronasyondadır. Alt ekstremitede ise ekstansiyon hakimdir. Hasta sallanma fazına geçebilmek için pelvik elevasyon, abduksiyon ve sirkümdiksiyon yapar. Spastik düşük ayak genellikle hemiplejide görülür. 22

23 ÜST MOTOR NÖRON LEZYONLARINDA GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞ Ataksik Yürüyüş Spinal kord veya beyinde proprioseptif yolların lezyonu sonucu oluşur. Çocuklarda daha çok periferal nevritis ve beyin sapı lezyonlarında, yetişkinlerde spinoserebellar lezyonlar tabes dorsalis ve multiple sklerozda ataksik yürüyüş görülebilir. Ataksik yürüyüşte ayak öne doğru fırlatılarak gürültü ile yere çarpar. 23

24 ÜST MOTOR NÖRON LEZYONLARINDA GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞ Parkinson Yürüyüşü (Rijidite Yürüyüşü) Hasta graviteye karşı pozisyonunu değiştirmekte güçlük çeker. Tipik olarak yürüyüşe küçük küçük adımlarla başlayıp yürüyüşün hızını giderek artırırlar ve durmak güçtür (Fastinating Gait). 24

25 ÜST MOTOR NÖRON LEZYONLARINDA GÖRÜLEN YÜRÜYÜŞ Distrofik Yürüyüş Tipik olarak lumbal lordozda artma, kalça ve dizin fleksiyonu, TFL kısalması ve ayak bileği ekleminde ekin deformitesi görülür. Gövde pelvis etrafında aşırı salınım ve rotasyon yapar. (Waddling Gait) 25

26 TEŞEKKÜRLER ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 26