Kalite Maliyetleri. Doç. Dr. Nihal ERGİNEL

Transkript

1 Kalite Maliyetleri Doç. Dr. Nihal ERGİNEL

2 Kalite, ilk seferinde doğru yapılmasını hedefler. Hem bu hedefi gerçekleştirmek için, hem de ilgili hedef gerçekleşmediğinde bazı kalite maliyetleri ortaya çıkar.

3 Kalite maliyetlerini incelemenin amacı: Üst yönetime kalite programının öneminin anlatılması, Ana maliyet azaltıcı kalemlerin tespit edilmesi, Müşteri memnuniyetsizliğini azaltmak ve ürün güvenirliliğini arttırmak için fırsatların tespit edilmesi, Bütçenin hazırlanabilmesi ve maliyetlerin kontrol altına alınabilmesi.

4 Kalite maliyetleri stratejisi: Hata (failure) maliyetlerini tespit etmek ve bunu 0 a indirmek için faaliyetlerde bulunmak, Doğru önleyici faaliyetlere yatırım yaparak gelişimi sağlamak, Üretim süreçlerini geliştirerek, ölçme maliyetlerini azaltmak, Verileri ve önleyici faaliyetleri analiz ederek ve izleyerek, sürekli gelişmeyi sağlamak Bu strateji, her türlü hatanın kalite maliyetlerini arttırıcı sebep olduğunu, hataların önlenebileceği ve önlemenin hata yapmaktan daha ucuz olduğu varsayımına dayanır.

5 Kalite Maliyeti Bileşenleri: 1) Önleme Maliyetleri (Prevention Costs) 2) Ölçme- Değerlendirme Maliyetleri (Apprisal Costs) 3) Başarısızlık Maliyetleri (Failure Costs)

6 1. Önleme Maliyetleri: Pazar, müşteri beklenti ve istekleri, müşteri memnuniyeti araştırmaları, Ürün/ servis tasarım çalışmaları, tasarımda hata önleme faaliyetleri, laboratuar/ saha testleri, laboratuar oluşturulması vb., Satın alma faaliyetleri: tedarikçi değerlendirmeleri, geliştirme çabaları Kalite Planlaması : kontrol noktalarının oluşturulması, kalite karakteristikleri, ölçüm cihazları, örnek büyüklüğü/ periyodu, değerlendirme araçlarının belirlenmesi vb. Operatör eğitimi : Ölçüm cihazları, İPK Kalite Yönetimi : Kalite yönetiminin planlanması, kalite performans raporlarının oluşturulması, kalite eğitimleri, kalite geliştirme çabaları, kalite denetimleri

7 2. Ölçme- Değerlendirme Maliyetleri: Satın alma ölçümleri: Giriş Kalite Kontrol ölçüm ve testleri, ölçüm ekipmanları, satın alınan malzemelerin nitelendirilmesi vb. Üretim /servis ölçümleri: Üretimin kontrolü için planlanan test/ ölçümlerin yapılmasında kullanılan işgücü, yarı-mamül/ ürün kaybı, sarf malzeme, ürün/ servis denetimleri, test/ölçüm için hazırlık zamanları, ölçüm cihazlarının bakımları, kalibrasyonları, vb. Dış onaylar: Saha performans değerlendirmeleri, ziyaretler, veri toplama vb., özel ürün değerlendirmeleri, Test ve ölçümlerin gözden geçirilmesi.

8 3. Başarısızlık Maliyetleri: 3.1. İç Başarısızlık maliyetleri: Ürün/ servis tasarım hataları: Tasarım düzeltme faaliyetleri, tasarım değişiklikleri dolayısıyla yeniden işlemeler, hurdalar, diğer parçalarla etkileşimler Satın alma hataları: Satın alınan malzemenin red edilmesi, değiştirilmesi, ayıklanması, tedarikçiye düzeltici faaliyet açılması, üretim kayıpları, Ürün/ servis hataları: Yeniden işleme, tamir, hurda, yeniden test/ ölçüm, düşük derecelendirme, iç hatalar için harcanan işgücü Dış Başarısızlık Maliyetleri: Şikayetleri ve müşteri memnuniyetsizliklerini araştırma faaliyetleri, müşteri hizmetleri faaliyetleri, Geri dönen ürün ve geri alma aktiviteleri, Servis hizmetleri, Geri çağırma faaliyetleri, Satış kaybı, Markaya duyulan güvensizlik, Pazar kaybı vb.

9 Toplam Kalite Maliyet Grafiği

10 İç ve Dış Başarısızlık Maliyetleri Değerlendirme ve Önleme Maliyetleri Eski Anlayış Eski Anlayış Yüksek Kalite =Yüksek Maliyet 4s Kalite İç ve Dış Başarısızlık Maliyetleri Değerlendirme ve Önleme Maliyetleri Yeni Anlayış 4s 5s 6s Yeni Anlayış Yüksek Kalite =Düşük Maliyet Kalite

11 Kalite Maliyeti Verilerinin Analizi: DÖNEMLER I II III IV YILLIK Kalite Planlaması Tedarikçi Değerlendirmesi Önleme M. Operatör Eğitimi, Müş. Mem. Ölçüm Toplam % Ö M 2,1 2,4 1,9 1,8 2,0 Satın alınan malzemenin ölçümü Ölçme- Değ. M. Operatör zamanı, kalibrasyonlar Toplam % Ö-D M. 5,9 6,7 6,1 5,7 6,1 Yeniden işleme İç Başarısızlık M. Üretim Kayıpları, hurda Toplam % İç B M. 8,7 8,0 9,7 7,7 8,5 Dış Başarısızlık M. Şikayet/ geri alma % Dış B. M. 10,0 9,4 12,1 9,8 10,3 toplam TOPLAM ÜRETİM MALİYETLERİ Kalite Maliyetleri ve Toplam Üretim Maliyetlerine Oranları

12 KALİTE MALİYETLERİ DEGERLENDİRMESİ 35,0 30,0 MALİYET % 25,0 20,0 15,0 10,0 12,1 10,0 9,4 8,7 8,0 9,7 9,8 7,7 10,3 8,5 DIŞ BAŞARISIZLIK İÇ BAŞARISIZLIK ÖLÇME-DEG. ÖNLEME 5,0 5,9 6,7 6,1 5,7 6,1 0,0 2,1 2,4 1,9 1,8 2, DÖNEMLER Kalite Maliyetleri Bileşenlerinin Toplam Üretim Maliyetlerine Oranları

13 Değerlendirme: Yıllık kalite maliyetleri 2311 milyardır. Toplam Üretim maliyetinin %27 sine karşılık gelmektedir ve oldukça yüksek bir orandır. Başarısızlık Maliyetleri, Toplam Üretim Maliyetlerinin %19 unu oluşturmaktadır. Ayrıca Kalite Maliyetlerinin %70 ine karşılık gelmektedir. Yani Kalite Maliyetlerinin büyük bir oranı Başarısızlık Maliyetleri oluşturmaktadır. Ölçme- Değerlendirme Maliyetlerinin oranı %23, Önleme Maliyetlerinin oranı ise %8 dir. Çeşitli kalite geliştirme çabaları ile başarısızlık maliyetleri azaltılmalıdır. Kalite maliyetleri % Önleme Maliyeti 8 Ölçme-Değ. Maliyeti 23 İçsel Başarısızlık Mal. 32 Dışsal Başarısızlık Mal. 38

14 Toplam Kalite Maliyet Eğrisi BM > %70 Önleme M < % 10 BM %50 Önleme M %10 BM < %40 Ölç.Değ. M >%50

15 Kalite Maliyet Eğrisinde Kalite Geliştirme Bölgesinde bulunmaktadır.