Ortaokul Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı*: Kazandırılması Öngörülen Temel Beceriler

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ortaokul Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı*: Kazandırılması Öngörülen Temel Beceriler"

Erdem Üçüncü
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Ortaokul Sınıflar Matematik Dersi Öğretim Programı*: Kazandırılması Öngörülen Temel Beceriler Yrd. Doç. Dr. Nuray Ç. Dedeoğlu İlköğretim Matematik Eğitimi * MEB (2013). Ortaokul matematik dersi sınıflar öğretim programı. Ankara: MEB.

2 Problem çözme Matematiksel süreç becerileri: İletişim Akıl yürütme İlişkilendirme Duyuşsal beceriler Psikomotor beceriler Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT)

3 3 Problem Çözme Becerisi Matematik eğitiminin temel amaçlarından biri Problem: Çözüm yolu önceden bilinmeyen ve çözümü aşikâr olmayan sorular öğrenciler mevcut bilgileriyle akıl yürüterek bir çözüme ulaşabilirler Rutin problemler: bilgileri doğrudan kullanarak çözümüne ulaşılabilen problemler. Bir problemin rutin olup olmadığı, hem problemi teşkil eden içeriğe, hem de soruyla muhatap olan öğrencinin bilgi birikimine bağlıdır. Öğretim programında vurgulanan problem çözme becerileri rutin olmayan problemler kapsamında düşünülmelidir

4 4 Problem Çözme Aşamaları Problemi anlama Çözümü planlama Planı uygulama Çözümün doğruluğunu ve geçerliğini kontrol etme Çözümü genelleme ve benzer/özgün problem kurma

5 5 İletişim Becerisi Matematiğin kendine özgü sembolleri ve terminolojisi olan bir dil olduğunu fark etme Matematiğin sembol ve terimlerini etkili ve doğru kullanma Matematiksel dili matematiğin kendi içinde, farklı disiplinlerde ve yaşantısında uygun ve etkili bir biçimde kullanma Somut model, şekil, resim, grafik, tablo, sembol vb. farklı temsil biçimlerini kullanarak matematiksel düşünceleri ifade etme Matematiksel düşünceleri sözlü ve yazılı ifade etme Günlük dili, matematiksel dil ve sembollerle; matematiksel dili, günlük dil ve sembollerle ilişkilendirme Matematiksel düşüncelerin doğruluğunu ve anlamını yorumlama

6 6 Akıl Yürütme Becerisi Akıl yürütme (muhakeme): eldeki bilgilerden hareketle matematiğin kendine özgü araç (semboller, tanımlar, ilişkiler, vb.) ve düşünme tekniklerini (tümevarım, tümdengelim, karşılaştırma, genelleme, vb.) kullanarak yeni bilgiler elde etme süreci. Dikkate alınması gereken bazı göstergeler: Çıkarımların doğruluğunu ve geçerliliğini savunma Mantıklı genellemelerde ve çıkarımlarda bulunma Bir matematiksel durumu analiz ederken matematiksel örüntü ve ilişkileri açıklama ve kullanma Yuvarlama, uygun sayıları gruplandırma, ilk veya son basamakları kullanma gibi stratejileri veya kendi geliştirdikleri stratejileri kullanarak işlem ve ölçümlerin sonucuna dair tahminlerde bulunma Belirli bir referans noktasını dikkate alarak ölçmeye ilişkin tahminde bulunma

7 7 Bazı strateji örnekleri: Yuvarlama: Sayıların uygun değerlere yuvarlanarak sonucun tahmin edilmesi. Uygun Sayıları Gruplandırma: Zihinden hesaplanması kolay olan sayıları gruplandırılarak sonucun tahmin edilmesi. İlk veya Son Basamakları Kullanma: En soldaki veya en sağdaki basamakların toplanarak sonucun tahmin edilmesi. Özel Sayılar: Kesirlerle yapılan işlemlerde belirli özel sayılara (1, 0 ve 1/2) yakınlığına dikkat edilerek işlemlerin sonucunun tahmin edilmesi. Dağılma: Örneğin, işleminin (76 100) (76 10)= biçimine dönüştürülerek sonucun yaklaşık 6800 olarak tahmin edilmesi. Düzenleme ve Düzeltme: Elde edilen tahminî sonucu gerçek sonuca daha uygun ve daha yakın hâle getirmek için işlemin ortasında yapılan düzenleme ve düzeltme ve işlemin sonunda yapılan düzenleme ve düzeltme işlemleri.

8 8 İlişkilendirme Becerisi İlişkilendirme becerisi, matematik kavramlarının kendi aralarında, bir matematiksel kavramın diğer disiplinlerle ve günlük hayatla ilişkilendirilmesini kapsamaktadır. Öğrencilerden, kuralları doğrudan ezberlemek yerine, kuralların arkasında yatan kavramlarla ilişkilerini kurmaları beklenmelidir. Dikkate alınması gereken bazı göstergeler şunlardır: Kavramlar ve işlemler arasında ilişki kurma Matematiksel kavram ve kuralları farklı temsil biçimleriyle gösterme Matematiksel kavram ve kuralların farklı temsil biçimlerini birbiriyle ilişkilendirme ve birbirine dönüştürme Farklı matematik kavramlarını birbiriyle ilişkilendirme Matematiği diğer derslerde ve günlük yaşamda karşılaşılan konu ve durumlarla ilişkilendirme

9 9 Duyuşsal Beceriler Öğrencilerin matematiğe yönelik olumlu tutum geliştirmeleri, özgüven sahibi olmaları, matematiksel değerlere sahip olmaları ve öz düzenleme becerilerini kullanmaları önemlidir. Duyuşsal beceriler ile ilgili dikkate alınması gereken bazı göstergeler şunlardır: Matematiğin bilimsel ve teknolojik gelişmeye katkısının farkında olma Gerçek hayatta matematiğin öneminin farkında olma ve sağladığı faydaları takdir etme Matematikte özgüven duyma ve matematiği öğrenebileceğine inanma Problem çözerken sabırlı olma Matematik öğrenmeye istekli olma ve matematikle uğraşmaktan zevk alma Matematiğin düşünme becerilerini geliştirdiğine inanma Matematik dersine verimli bir şekilde çalışma

10 10 Psikomotor Beceriler Matematik eğitim-öğretiminde sıklıkla kullanılan somut materyalleri (kesir şeritleri, cebir karoları vb.) etkin kullanma Kâğıt çeşitlerini (milimetrik, noktalı ve izometrik kâğıtlar) etkin kullanma Matematikteki görselleri (geometrik şekiller, grafik, tablo, vb.) oluşturma Geometrik araç-gereçleri (pergel, cetvel, gönye ve iletki) etkin kullanma Kâğıt katlayarak geometrik şekiller, matematiksel ilişkiler, desenler, vb. oluşturma

11 11 Bilgi ve İletişim Teknolojilerini (BİT) Etkili ve Yerinde Kullanabilme Becerisi Dinamik geometri yazılımları sayesinde öğrenciler geometrik çizimler oluşturabilmekte ya da öğretmenin hazırladığı dinamik geometrik şekiller üzerinde etkileşimli incelemeler yapabilmektedir. İnternet üzerinde, Türkçe ve diğer dillerde çeşitli ders planlarına ve sınıfta kullanılabilecek etkileşimli uygulamalara erişilebilmektedir. Hesap makinesi sayesinde öğrenciler daha gerçekçi matematik problemleri üzerinde çalışabilecek, uzun işlemlerden kazanacakları zamanı akıl yürütmede ve yaratıcı düşünme için değerlendirebileceklerdir.

12 12 Bilgi ve İletişim Teknolojilerini (BİT) Etkili ve Yerinde Kullanabilme Becerisi Dikkate alınması gereken bazı göstergeler şunlardır: Hesap makinesini etkin ve yerinde kullanma Elektronik tablo yazılımlarını etkin ve yerinde kullanma Dinamik matematik/geometri yazılımlarını etkin kullanma Matematik öğretimi için geliştirilen uygun kaynakları (web sitesi, animasyon, küçük uygulama, vb.) etkin kullanma Matematikle ilgili konuları kavramada ihtiyaç duyulabilecek bilgi, video, uygulama vb. kaynaklara ulaşmada interneti etkin kullanma

13 Kaynaklar Öğretim programları: Ders kitapları:

Benzer belgeler

Problem çözme durumları öğretmen tarafından modellenmeli ve öğrenciler uygun sorular yardımı ile yönlendirilmelidir. Bir problem çözüldükten sonra,

Problem çözme durumları öğretmen tarafından modellenmeli ve öğrenciler uygun sorular yardımı ile yönlendirilmelidir. Bir problem çözüldükten sonra, Problem Çözme Problem Çözme Problem çözme esasen tüm öğrenme alanlarında pekiştirilen ve diğer beceriler ile ilişki hâlinde olan temel bir beceridir. Matematik öğretiminde problem çözme becerisine atfedilen