RADİO-SKAFO-LUNAT ARTRODEZ PERİLUNAT KIRIK ve ÇIKIKLARI. Doç. Dr. Tahsin Beyzadeoğlu Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD.

Transkript

1 RADİO-SKAFO-LUNAT ARTRODEZ PERİLUNAT KIRIK ve ÇIKIKLARI Doç. Dr. Tahsin Beyzadeoğlu Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD.

2 RSL ARTRODEZ

3 KRONİK EL BİLEĞİ AĞRISI Travma kırık, çıkık, bağ yaralanması, instabilite İnflamatuar hastalıklar Enfeksiyon Tümör

4 TEDAVİDE AMAÇ Stabilite Dizilim Ağrıdan kurtulmak HAREKET AÇIKLIĞI DEĞİL Günlük aktivite için gerekli ROM: 5 fleksiyon 30 ekstansiyon 10 radial deviasyon 15 ulnar deviasyon

5 KARAR VERME: TOTAL vs PARSİYEL ARTRODEZ Dejeneratif artritin %95 i skafoid çevresi %55 SLAC (Skafo-Lunat advanced collapse) %26 STT (Skafo-Trapezial-Trapezoid) %14 SLAC + STT Radyolojik görünüm Dizilim nasıl? Palmar Ulnar translasyon? RS, RL, STT, Midkarpal eklem (Kapitat, Trikuetrum)

6

7 FİZİK MUAYENE SL Eklemde hassasiyet: 3. MC dan proksimale El bileği pasif fleksiyonunda kısıtlılık

8 FİZİK MUAYENE Pasif fleksiyonda ağrı varsa, karpal patoloji düşünülmeli

9 FİZİK MUAYENE Parmak Ekstansiyon Testi: (SL eklem) Dirsek masa üstünde ve el bileği pasif fleksiyondayken, parmaklar dirence karşı ekstansiyon yapınca ağrının olması

10 WATSON SKAFOİD SHEAR TESTİ El bileği hafif pronasyondayken, ulnar deviasyon-ekstansiyondan, radial deviasyon fleksiyona getirilir. Başparmak Skafoidi sublukse etmeye çalışır.

11 Reagan testi (Trikuetrolunat Balotman): Lunat ve Trikuetrum tutulurken hareket ettirilir. İnstabilite veya ağrının olması pozitif sonuçtur.

12 RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME Supinasyonda AP grafi Radiokarpal, midkarpal eklem yüzü Skafoid ve Lunat ile ilişki Lateral grafi Midkarpal ve SL dizilim Zero-rotasyon grafisi Trikuetral-Lunat eklem ilişkisi Ulna uzunluğu Radial Ulnar deviasyon grafileri RS ve STT eklem daralması

13 Bozentka DJ, UPOJ 12, 22-37,1999

14 Terry Thomas Sign, DISI Collapse, SL açı

15 Longitüdinal aksiyel dizilim: Lateral grafide, Radius - Lunat - Kapitat ve 3. Metakarp aynı çizgidedir.

16 BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ Midkarpal eklem artrozunu ayırt etmede BT faydalı olabilir

17 RSL ARTRODEZ: ENDİKASYON Midkarpal eklemin salim olduğu, Radioskafoid ve Radiolunat eklemleri tutan dejeneratif eklem hastalığı ve karpal kollapsın stabilizasyonu En çok eklem içi distal radius kırığına sekonder posttravmatik artroz Total el bileği artrodezine göre daha fazla hareket

18 RSL ARTRODEZ: TARİHÇE 1955: Watson-Jones RL 1961: Gordon LH, King D. Partial wrist arthrodesis for old ununited fractures of the carpal navicular. Am J Surg. 1961; 102: Otogreft + Dirsek üstü alçı 1964: Campbell CJ, Keokarn T. Total and subtotal arthrodesis of the wrist: inlay technique. J Bone Joint Surg. 1964;46A: İliak strüktürel inlay greft + K-telleri - pin 1997: Nagy L, Buchler U. Long-term results of radioscapholunate fusion following fractures of the distal radius. J Hand Surg. 1997;22B: mm T-plak veya minikondiler blade plak

19 RSL ARTRODEZ: CERRAHİ TEKNİK

20 RSL ARTRODEZ: CERRAHİ TEKNİK

21 RSL ARTRODEZ: CERRAHİ TEKNİK

22 RSL ARTRODEZ: CERRAHİ TEKNİK

23 RSL ARTRODEZ: CERRAHİ TEKNİK

24 ÖNERİ Distal Skafoidektomi de eklenebilir. Skafoid-Trapezium-Trapezoid arası impigment engellenir

25 KOMPLİKASYON Kaynamama (%0-25) Larsen CF, Jacoby RA, McCabe SJ. Nonunion rates of limited carpal arthrodesis: a meta-analysis of the literature. J Hand Surg. 1997;22A: Midkarpal artroz Skafo-trapezium-trapezoid impingement Total artrodez

26 SONUÇ RSL artrodez, midkarpal eklemin salim olduğu, Radiokarpal artrozlarda etkin bir tedavi seçeneğidir. Rigid tespit ve greftlemeye önem verilmelidir.

27 PERİLUNAT KIRIK ve ÇIKIKLARI

28 YARALANMA MEKANİZMASI Direkt: Press yaralanması, patlama İndirekt: El bileği aşırı ekstansiyonda, ulnar deviasyon, radiokarpal / midkarpal supinasyon (motorsiklet kazası)

29 SL ayrışma, nötral grafide farkedilemeyebilirken, ulnar deviasyonda belirginleşir.

30 Perilunat Çıkık: Kapitat, Lunat ın dorsaline deplase = Longitüdinal dizilim bozuk, II ve III. arklar bozulmuş

31 Lunat Çıkığı: Lunat üçgen şeklinde görülür, longitüdinal dizilim bozulur

32 Transskafoid Perilunat Çıkık: Kapitat Lunat dorsaline çıkar. Lunat distal radius ile ilişkisini sürdürür

33 Transradial, Transskafoid, Transtrikuetral Lunat Çıkığı: Radial stiloid + Skafoid + Trikuetrum kırığı

34 İzole Skafoid Çıkığı

35 Aksiyel karpal bozulmayla beraber Skafoid çıkığı: Kapitat proksimale migre olur

36 OLGU ÖRNEĞİ

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47 12 hasta (6 akut, 6 geç), AR+İF, iyi sonuç Komurcu M, Kürklü M, Ozturan KE, Mahirogullari M, Basbozkurt M. Early and delayed treatment of dorsal transscaphoid perilunate fracture-dislocations. J Orthop Trauma Sep;22(8): hasta (11 yıl içinde), az ağrılı, mukayeseli %91 güçte, iyi sonuç Knoll VD, Allan C, Trumble TE. Trans-scaphoid perilunate fracture dislocations: results of screw fixation of the scaphoid and lunotriquetral repair with a dorsal approach. J Hand Surg [Am] Nov;30(6):

48 SONUÇ Perilunat çıkıklar, acil serviste gözden kaçabilen yaralanmalardır. Erken redüksiyon önemlidir.

49 TEŞEKKÜR EDERİM

50 Karpal Halka Teorisi: Proksimal Karpal Sıra (interkaler segment) interosseöz bağlarla stabildir. Kontrollü hareket, Skafotrapezium (radial link) ve Trikuetrohamat (ulnar link) eklemlerde olur. Halka kırılırsa kontrolsüz mobilite başlar. = DISI: Dorsal Intercalated Segment Instability veya = VISI: Volar Intercalated Segment Instability (Lichtman DM, et al., 1981)

51 Karpal kemiklerin arkları: Proksimal ve distal sıralar, PA grafide ayırt edilebilir

52

53 El bileğinin zayıf bölgesi: Küçük ark = Dislokasyon alanı Büyük ark = Kırık-dislokasyon alanı (Yeager B, Dalinka M, 1985)

54 MAYFIELD Stage I: SL disasosiasyon / Skafoidin rotatuar subluksasyonu Stage II: Kapitolunat iflas ile Kapitat ın çıkığı = Perilunat çıkık Stage III: Trikuetrolunat iflas ile midkarpal dislokasyon Stage IV: Dorsal radiokarpal ligament iflası ile Komplet Lunat çıkığı (Yeager B, Dalinka M, 1985)

55

56