Ben deneysel hepatoloji ile uğraşmak istiyorum!

Transkript

1 Ben deneysel hepatoloji ile uğraşmak istiyorum! Dr Yücel Üstündağ Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Gastroenteroloji Bilim Dalı

2 Gerekenler Zaman Ekonomik güç-iyi bir laboratuvar Moleküler biyoloji-phd Tecrübe-pHD Sabır

3 Deneysel hepatoloji!? 20 yıldır. Moleküler anlamda yoğun bilgi birikimi Modern moleküler teknikler(transgenik transgenik fare, PCR, IHS, konfokal mikroskopi, genetik analizler,.) Fizyopatoloji ve deneysel karaciğer Akut-kronik kronik karaciğer hastalarında transplantasyon dışı tedaviler

4 Deneysel hepatoloji Hücre kültür ortamı Doku kültürü biyopsi-reseksiyon Hayvan model sistemleri

5 Fibrogenez Siroz ile sonuçlanmakta Mortalite nedenleri içinde ilk 5 içinde Ekstraselluler matriks (ESM) de yoğun fibriller kollajen birikimi Fiziksel ve mekanik etkiler-yeni bir biyokimyasal çevre Hücre hücre ve parenkim mezenkimal etkileşim Fibrozisin hücresel ve moleküler biyolojisi-in in vitro çalışmalar

6 Fibrogenez-deneysel BDL model BDL bilier epitel ve oval hücrelerin proliferasyonu ile portal inflamasyon ve fibrozise neden olur. Bu model ile ilk kez kollajenaz aktivitesi olduğu, progresif fibrozisin ECM matriks sentezi ve ECM yıkımında değişiklikler ile seyredebileceğini ortaya koymuştur. ıı I Perez-Tamayo R. Cirrhosis of the liver: : a reversible disease Pathol Annu 1979

7 Fibrogenez-deneysel CCl CCl(4) model Karaciğer fibrozisinin histolojik, biyokimyasal, moleküler değişiklikleri. CCl(4) intraperitoneal veya oral gavaj-zon III nekrozu ve hepatosit apoptozu Stellat hücre akivasyonu ile dokuda yaygın fibrosiz. Köprüleşme fibrozisi-4 4 hafta içinde haftada 2 kez Siroz- 8 hafta boyunca haftada 2 kez İleri evre mikronoduler siroz-12 hafta boyunca haftada 2 kez CCL(4) verilmesi istenilen anda kesildiğinde, karaciğer fibrozisinin spontan regrese olabilmesi

8

9 Iradale JP. J Clin Invest 1998

10 Deneysel portal hipertansiyon (PHT) Rat,, köpek, fare ve tavşan - Portal ven konstriksiyonu, BDL, CCL4 veya thioasetamide ile yapılan siroz modelleri Progressif vazodilatör sendrom İzole portal venöz kan akımı artışında PHT çok nadiren gelişmektedir. Deneysel PHT modellerinde sadece portal venöz kan akımında artış nedeniyle PHT oluşturulamamaktadır.

11 enos Vasküler endotelyal büyüme faktörleri İnflamatuvar sitokinler Mekanik stres enos aktivite artışı PHT ratlar HSP90, serinthreonine kinaz Akt protein kinaz B Splanknik arterial dolaşımda enos fosforilasyonu

12 NOS ve Hiperdinamik Dolaşım Nitrik oksit sentezi enos nnos izoenzimler inos Deneysel sirozda mezenterik arter cyclohidrolaz aktivitesi artar ve BHT4 enos

13 NOS-Deneysel PHT

14 Parsiyel hepatektomi ve karaciğer rejenerasyonu Akut karaciğer yetmezliği-önemli bir mortalite nedenidir Karaciğerin rejenerasyon rejenerasyon fizyolojisi Karaciğer metastaz, small for size transplantasyon, hasara metabolik yanıt Karaciğer hücre proliferasyonu- TNFalfa Hepatosit rejenerasyonunun nonparenkimal hücrelerce koordine edilmesi

15 Deneysel karaciğer kanseri N nitrozomorfolin-diethilnitrosamin Yeni ajanlar (amilorid( amilorid, calmadulin antagonistleri, somatostatin, verapamil, prvastatin vs ) Transgenik fare modellerinde HBx ve HCV core protein ekspresyonu Tümör biyolojisi-anjiogenetik özellikleri Erken tespitde kullanılabilecek biyomarkerlar ve tedavi/anti-metastaz alternatifleri

16 Deneysel alkolik karaciğer modeli Karaciğerin korunması, siroza ilerleyişin engellenmesi, genetik anallizler ile hangi kişilerin alkolik karaciğer hastalığı için risk taşıdıklarının araştırılması Rat,, primat, domuz ve küçük hayvanlar-steatoz steatoz- nekroinflamasyon-siroz siroz Lieber DeCarli-1 1 ay içinde steatoz İntragastrik devamlı infuzyon Alkol + düşük kolin, düşük protein, yüksek yağ içerikli diyet Hücre membranında akıcılık-geçirgenlik Enzim induksiyonu Hepatosit rejenerasyonu Oksidatif stres (antioksidan havuz ) Direkt toksisite

17 Non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı Kriptojenik kronik karaciğer hastalığının en sık nedenidir. Methionin ve kolinden fakir diyet Yağ-karbonhidrat içeriği değiştirilmiş diyet Transgenik fare modelleri Leptin sentezleyemeyen (ob( ob-/ob-) ) fare 5 adenosylmethionin sentezleyemeyen fare Yağ asit oksidasyon anormalliğine neden olmuş enzim eksikliği Oksidatif stres, lipid peroksidasyonu ve nekroinflamasyon

18 SONUÇ DENEYSEL HEPATOLOJİ İLE UĞRAŞMAK BİR TERCİH GİBİ GÖRÜNSEDE ASLINDA BİR ZORUNLULUKTUR. GEÇ KALMAYALIM.