stanbul Depreme Nasıl Hazırlanıyor?

Transkript

1 Sayıtay Dergisi Sayı: Performans Denetimi Raporu: stanbul Depreme Nasıl Hazırlanıyor? stanbul Depreme Nasıl Hazırlanıyor Raporu, Sayıtay Bakanlıınca tarihinde TBMM Bakanlıına gönderilmitir. Sözkonusu raporun özet bilgileri aaıda sunulmaktadır: Büyük can ve mal kayıplarına yol açan 17 Austos Depreminden sonra bilim adamlarının stanbul u bekleyen büyük bir deprem tehlikesi olduunu belirtmeleri, dikkatlerin muhtemel stanbul depremine yönelmesine yol açmıtır. Deprem öncesi iyi hazırlık yapılmadıı takdirde büyük zararlarla karı karıya kalınacaını, yaadıımız kötü deneyler açıkça göstermitir. Öte yandan, stanbul un Türkiye açısından taıdıı pek çok özel neden dolayısıyla meydana gelecek deprem sadece stanbul ve çevresini deil, ülkenin tümünü derinden etkileyecektir. Deprem hazırlık çalımalarının istenilen sonuçları verecek ekilde yürütülmesi gerekmektedir. Büyük kayıplarla karılamamak ve ödemek zorunda olduumuz bedeli en düük maliyetle ödeyebilmek için deprem hazırlık çalımalarının bir an önce etkili sonuçlar douracak ekilde balaması için bir an önce harekete geçilmelidir. Sayıtay, bu çalımada stanbul da yürütülen deprem hazırlık çalımalarının yeterli olup olmadıını deerlendirmitir. stanbul depreme ne kadar iyi hazırlanıyor sorusuna iki bölümde yanıt aranmıtır. lk bölümde, stanbul u depreme hazırlamakla görevli olan örgüt yapısının yeterli olup olmadıı; bu yapının görev, yetki, koordinasyon ve ibirlii açısından ihtiyaçları tam olarak karılamaya elverili olup olmadıı; depreme hazırlık faaliyetlerinin etkili bir ekilde planlanıp planlanmadıı; acil yardım hizmet planlarının iyi hazırlanıp hazırlanmadıı; depremlerde can ve mal kaybını artıran en önemli unsur olan yangınlar konusunda yürütülen çalımaların yeterli olup olmadıı deerlendirilmitir. kinci bölümde ise,stanbul Büyükehir Belediyesi ile ilçe belediyelerinin imar planlama ve uygulama faaliyetlerinin nasıl yürütüldüü;uygulamada ne tür aksaklıkların olduu; yapıların depreme dayanıklı yapılması için alınan önlemlerin ve mevzuatın ne ölçüde yeterli olduu ve mevcut yapıların güçlendirilmesi için neler yapıldıı aratırılmıtır. 95

2 Sayıtay Dergisi Sayı: Özet ve Öneriler Özet 1. Büyük can ve mal kayıplarına yol açan 17 Austos depreminden sonra bilim adamlarının stanbul u bekleyen büyük bir deprem tehlikesi olduunu belirtmeleri, dikkatlerin muhtemel stanbul depremine yönelmesine yol açmıtır. 2. stanbul da çok sayıda bina olması, mevcut binaların bir bölümünün ruhsatsız ve kaçak yapılması, ruhsatlı olanların zemin etütleri yapılmadan ina edilmesi, yapı denetim ve kontrollerinin yeterince etkili olmaması yüzünden beklenen depremin stanbul da büyük bir tahribat yaratacaı tahmin edilmektedir. 3. yi hazırlık yapılmadıı takdirde deprem sonrasında katlanmak zorunda kalınan maliyetin, deprem öncesi hazırlıklar nedeniyle ortaya çıkacak maliyetin çok üstünde olacaı hem Türkiye de hem de Dünyada yaanan deneyimlerin ortaya çıkardıı açık bir gerçektir. Bu nedenle Türkiye nin sınırlı kaynaklarını en iyi ekilde kullanması ve katlanmak zorunda kalacaı maliyetleri azaltacak çalımalara öncelik ve önem vermesi gerekmektedir. 4. Rapor, stanbul da yürütülen deprem hazırlık çalımaları üzerine odaklanmıtır. Deprem zararlarını azaltmaya yönelik kısa ve orta dönemli deprem hazırlık çalımaları asıl olarak stanbul Valilii nce koordine edilmekte ve yürütülmektedir. Etki ve sonuçları daha uzun dönemde ortaya çıkabilecek imar planları ve imar uygulamaları gibi çalımalar ise stanbul Büyükehir Belediyesi ve ilçe belediyelerinin sorumluluu altında gerçeklemektedir. 5. Mevcut yasal düzenlemelerimize göre afet planlarını hazırlamak ve uygulamakla görevli olan örgütsel yapı l Acil Yardım Tekilatlarıdır. Afetin kriz yönetimini gerektirecek boyutlarda olması durumunda ise Babakanlık Kriz Merkezinin 96

3 Sayıtay Dergisi Sayı: talimatı üzerine il kriz merkezleri devreye girmektedir. l Acil Yardım Tekilatlarının faaliyetleri deprem öncesi hazırlık çalımalarına odaklı olmayıp, deprem anında ve deprem sonrasında yapılacak ilere yöneliktir. 6. stanbul Valilii bu eksiklii gidermek üzere tarihinde afet hazırlık çalımalarını yapmak üzere Afet Yönetim Merkezi adı altında yeni bir yapı oluturmutur. Bu merkezin amacı; afet öncesi, balangıcı ve etkilerinin sona ermesine kadar geçen süre içinde afetin en az zararla atlatılması için kurumlar arasında ibölümü, ibirlii ve koordinasyon salamaktır. Afet Yönetim Merkezi nin hedefi ise; afet zararlarını en aza indirmek için önleyici ve koruyucu tedbirlerin alınmasını salamak ve acil yardım planlarını koordine etmektir. 7. Afet Yönetim Merkezi, l Acil Yardım Tekilatının acil yardım planlama faaliyetlerinde koordinasyonu salamaya yönelik bir rol üstlenerek, kriz anında l Kriz Merkezine dönüebilecek ekilde örgütlenmitir. Afet Yönetim Merkezi, faaliyetlerini stanbul Valiliinin yetki ve görevleri çerçevesinde yürütmektedir. Yani, organizasyonel yapısı yasal bir düzenlemeye dayanmamaktadır. Ayrıca ibirlii ve koordinasyon salanmasında, kaynak tahsisinde faaliyetlerin planlanması, yürütülmesi, izlenmesi ve deerlendirilmesinde problemler vardır. 8. Deprem hazırlık çalımalarının iyi bir ekilde yürütülmesini olumsuz ekilde etkileyen unsurların baında stanbul da bu alanda çalıma yapan kurulular arasında sonuç odaklı, etkili bir ibirliinin salanamamı olması gelmektedir. Kurumlar arası ibirlii ve koordinasyon meselesine doru bir ekilde yaklaılmamaktadır. Önemli olan kimlerin, neler yapacaını, kimin belirleyecei deildir. Taraf olan kurumlar birlikte belirledikleri amaç ve hedefler dorultusunda, varılmak istenen sonuçlar üzerinde anlama salamalı, hesap verme sorumluluu 97

4 Sayıtay Dergisi Sayı: ilkeleri çerçevesinde kimin neyi yapmaktan sorumlu olacaı açıkça belli olmalıdır. 9. Belli sonuçların elde edilmesinde sorumluluu ve rolü olan kurumların önceden belirlenmi amaç ve hedeflere ulaacak ekilde faaliyet yürütmemeleri yüzünden etkili sonuçlar alınması mümkün olmamaktadır. Faaliyetler, hesap verme sorumluluu ve effaflık ilkelerine dayalı uzun dönemli stratejik planlar ve yıllık eylem planları çerçevesinde yürütülmedii için kaynakların ihtiyaç belirlemelerine ve önceliklere dayalı olarak tahsisi mümkün olmamakta, istenilen sonuçlara ulaılıp ulaılmadıı deerlendirilmemektedir. 10. Muhtemel stanbul depreminde deprem zararlarını artıracak risk unsurlarından biri de deprem sonrasında meydana gelebilecek yangınlardır. Bu nedenle, deprem öncesinde riskleri azaltacak etkili önlemler gelitirilmesi gerekmektedir. Yangınlar konusundaki çalımalar stanbul Büyükehir Belediyesi tfaiye Daire Bakanlıı tarafından yürütülmektedir. tfaiye Daire Bakanlıı ve Kontrol Daire Bakanlıının yürüttüü çalımalarla riskli bölgeler ve tesisler belirlenmise de kaynak yetersizlii ve planlama eksiklikleri nedeniyle problemlerin çözümü konusunda somut adımlar atılamamıtır. Öte yandan itfaiyenin mevcut istasyon, araç, gereç ve personel sayısı risk azaltmaya elverili düzeyde deildir. 11. GDA, Deprem Vanası Projesini, Kandilli Rasathanesi ise Erken Uyarı ve Acil Müdahale Sistemi Projesini hayata geçirmeye çalımaktadır. GDA ın projesi ile Kandilli Rasathanesinin projesinin erken uyarı bölümü deprem sonrasındaki yangın riskini azaltmaya yöneliktir. Birbirinden baımsız yürüyen bu projelerin kaynakların iyi kullanımı açısından koordineli bir ekilde yürümesinde büyük yarar vardır. 12. l Acil Yardım Tekilatını oluturan hizmet grupları afet sırasında uygulanacak planları hazırlamaktadır. Bu planlar, hizmet 98

5 Sayıtay Dergisi Sayı: gruplarının kimlerden olutuunu, hizmet gruplarının görevlerinin neler olduunu ve ellerindeki araç, gereç ve teçhizatın envanterini gösteren bir doküman niteliindedir. Bu niteliinden dolayı da deprem öncesi hazırlıklardan çok deprem anı ve deprem sonrası yapılacaklara odaklanmıtır. Deprem anı ve deprem sonrasında yapılacak iyi çalımalarla da deprem zararları azaltılabilecei için, l Acil Yardım Tekilatının örnek olarak seçilen dört hizmet grubunca hazırlanan planlar irdelenmitir. Söz konusu planlar üzerinde yapılan incelemeler ve görevli personelle yapılan görümeler sonunda tespit edilen olumsuzluk ve zayıflıklar unlardır: Hizmet gruplarının planlarında sadece grup ve servis bakanlarının görev ve sorumlulukları belirlenmi, dier görevlilerin isimleri belirtmekle yetinilmitir. Ayrıca, planda görevli olanların tümüne görevli olduklarına dair bildirimde bulunulmamıtır. Bazı görevlilerin planda kendisine nasıl bir rol verildiinden haberdar olmadıı tespit edilmitir. Oysa, planlarda rolü olanların kimlikleri ve haklarındaki ayrıntılı bilgiler ile bu kiilerin kendilerinden beklenen rolleri ayrıntılı olarak bilmesi ve planın her yönüyle güncellii, tüm zorluklarına karın planın baarısı için hayati önemdedir. Planlarda görev alan kurum ve kuruluların hazırlık aamasında bir araya gelerek, plan amaç ve hedeflerinin tam olarak gerçekletirilmesi için katkılarının ne olacaı, bir baka ifade ile kendilerine verilen görevleri nasıl ve ne ölçüde gerçekletirebileceklerine yönelik çalımalar yapılmamı, dolayısıyla en geni katılım salanamamıtır. Hangi ihtiyacın, ne zaman, nasıl ve kim tarafından karılanacaı belli deildir. Plan dokümanlarına yansıyan bu ekilde bir hazırlık olmamasına ramen bazı hizmet grupları kendi ihtiyaçlarını belirlemilerdir. Belirlenen ihtiyaçların karılanması konusunda herhangi bir gelime salanamamıtır. 99

6 Sayıtay Dergisi Sayı: Bazı hizmet gruplarının hazırladıı planlarda görevli olanların deprem maduru olabilecekleri düünülmemi, bunların yerine görev yapacak kiiler belirlenmemitir. Planlar, risk ve öncelik kavramlarını öne çıkaran bir yaklaımla hazırlanmamakta, riskler ve öncelikler dikkate alınmamaktadır. Planda rolü olan kiilerin, rollerini baarıyla yerine getirmelerini salayacak yeterli eitimleri bulunmamaktadır. Örnein; arama, kurtarma çalımaları için eitilen kiilerin eitimleri bu alandaki uluslararası standartların altında olup, gerek eitimin nitelii gerekse süresi son derece yetersizdir. Kurtarma hizmetlerinde kullanılacak araç ve gerecin envanteri çıkarılmı olmakla birlikte bunların hareketini ve son durumunu izleyen ve güncelletiren bir sistem mevcut deildir. Hizmet gruplarının çalımalarının yönetimi ve koordinasyonu ile ilgili sorunlar vardır. Örnein; hizmet gruplarının hazırladıı planlarla l Afet Bürosundaki planlar birbirinden farklıdır. l Afet Bürosundaki planların güncelletirilmedii tespit edilmitir. 13. Kaçak, projesiz, yasadıı ve plansız yapılama, yanlı yer seçimi, ruhsatlı ancak denetimsiz yapılama ve bütün bu olumsuzlukları önleyecek yeterli yasal önlemlerin olmaması muhtemel bir depremin felakete dönümesine neden olabilecektir. 14. Muhtemel stanbul depreminin ne zaman olacaı kesin olarak bilinememekle birlikte 30 yıl içinde olma olasılıı %65 olarak tahmin edilmektedir. Bu süre içinde yeni yapılacak ve stanbul un bina stokuna eklenecek binaların depreme dayanıklı bir ekilde ina edilmesi büyük bir önem arz etmektedir. Bu nedenle, 100

7 Sayıtay Dergisi Sayı: stanbul daki imar planlama ve uygulamaları ile ilgili çalımalar deprem zarar riskini azaltmakla dorudan ilgilidir. 15. stanbul Büyükehir Belediyesi nde ve örnek olarak seçilen belediyelerde yapılan incelemeler sonunda saptanan aksaklıklar unlardır: Genel olarak arazinin kullanım eklini gösteren nazım ve uygulama imar planlama çalımaları henüz tamamlanmamıtır. Bu nedenle stanbul genelinde yerleime uygun olmayan alanlar tam olarak bilinmemektedir. Büyükehir ve ilçe belediyeleri tarafından yürütülen imar planlama çalımalarına veri tabanı olabilecek zemin etütleri henüz tam olarak bitirilememitir. Zemin etütleri yapılan ve yerleime uygun olmadıı tespit edilen bazı yerlerde daha önceden ina edilmi yapılar vardır. Bu yapılar hakkında gelitirilmi herhangi bir program ya da proje yoktur. mar uygulamalarını yürütmekle görevli belediyeler, bu ii etkili bir ekilde yapabilmek için yeterli araç, gereç ve personele sahip deildir. Ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapıların engellenmesine yönelik mevzuat hükümleri yeterince uygulanamamaktadır. Yapı denetim kurulularının oluturulması olumlu bir adımdır. Ancak bu kurulular ruhsatlı yapıların ruhsatlarına uygun yapılmasını denetleyeceklerdir. Oysa stanbul da mevcut yapı stokunun yarısından fazlası ruhsatsız yapılardan olumaktadır. Ruhsatsız ve ruhsata aykırı yapıların önlenmesine yönelik yeni tedbirler alınmadıkça tarih ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunla getirilen düzenlemenin tek baına yeterli olmayacaı açıktır. naatlarda çalıan personelin mesleki yeterliliini güvence altına alan, meslek öncesi ve içi eitim söz konusu deildir. 101

8 Sayıtay Dergisi Sayı: Deprem zarar riskini azaltmak için, stanbul daki mevcut bina stokunun depreme ne ölçüde dayanacaının bilinmesi, yıkılacak binaların belli bir plan içinde ve belirlenecek önceliklere göre güçlendirilmesi ya da güçlendirilemeyecek binalarda oturanların baka yerlere taınması gerekmektedir. Böyle bir program, hükümet düzeyinde benimsenmi politikaları, uzun dönemli stratejileri, salam kaynakları gerektirmekte ve tek tek kurumların baa çıkabilecei boyutları çok amaktadır. Binaların güçlendirilmesi yolunda atılan ilk adım, JIKA (Japonya Uluslararası birlii Ajansı) ile stanbul Büyükehir Belediyesi arasında imzalanıp Bakanlar Kurulunca onaylanan ayrıntılı zemin etütleri yapılmasına ilikin çalımanın tarihinde balatılması olmutur. Söz konusu çalımaların 2002 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır. Ayrıntılı zemin etütleri ve devamında yapılacak deprem risk analizleri, muhtemel deprem senaryolarına göre yapıların tavrının belirlenmesini salayacaktır. Bu tür çalımalar yapıların deprem güvenlik risklerini belirlemeye yönelik tespit çalımalarıdır. stanbul un deprem güvenli bir kent olması ancak bu gelimelerden elde edilen bilgiler ııında gelitirilecek projelerle mümkün olabilecektir Austos Marmara Depreminde hasar gören kamu binalarının onarım çalımaları tamamlanamamıtır. Hasar tespiti konusundaki rakamlar güvenilir olmamakla beraber Afet Yönetim Merkezi tarafından belediyeler, üniversiteler ve dier kamu binalarının onarımı ve güçlendirilmesi için toplam Trilyon TL ye ihtiyaç olduu tespit edilmitir. Buna karılık tarihi itibariyle kurumlara tahsis edilen toplam ödenek miktarı 33.6 Trilyon TL dır Austos Marmara depreminde hasar gören kamu binalarının onarım çalımalarının yanı sıra, tüm kamu binalarının özellikle okulların, hastanelerin, köprülerin, viyadüklerin, tünellerin, tarihi ve kültürel deeri olan binaların muhtemel depreme dayanıklı olup olmadıklarının tespit edilerek, ihtiyaç 102

9 Sayıtay Dergisi Sayı: gösterenlerin güçlendirilmesi gerekmektedir. Kurumlar güçlendirme çalımalarını kendi olanakları ile yapmaya çalımaktadır. Salık Bakanlıı 26 Devlet Hastanesinde, Kültür Bakanlıı da tarihi varlıklar konusunda bu tür çalımalara balamılarsa da kaynak yetersizliinden dolayı iler gerektii kadar hızla ilerlememektedir. Güçlendirme ihtiyacı olan kamu binalarının ve tesislerinin bulunacak iç ve dı kaynaklarla bir an önce güçlendirilmesi gerekmektedir. Kamu binalarının güçlendirilmesi için sürdürülen dı kaynak bulma çalımalarında somut gelimeler elde edilmitir. Bulanacak kaynaklarla kamu binaları ve tesisleri güçlendirildiinde muhtemel depremin zarar riski önemli ölçüde azaltılmı olacaktır. 19. htiyaç gösteren özel mülkiyete konu olan binaların güçlendirilmesi, güçlendirilmesi mümkün olmayanların ise yıkılması gerekmektedir. 16 ıncı paragrafta sözü edilen ayrıntılı zemin etütleri ve deprem risk analizleri çalıması sonucunda salamlatırılması ya da yıkılması gerektii belirlenen binalar için gerekli hukuki ve mali alt yapıyı hazırlayacak projelere ihtiyaç vardır. Yapıların depreme dayanıklı hale getirilmesinin maliyeti ile ilgili gerek Afet Yönetim Merkezince gerekse bilim adamlarınca çalımalar yapılmıtır. Binaların güçlendirilmesi, muhtemel stanbul depreminin zararlarını azaltacak maliyet etkinlii de olan tek çözümdür. stanbul un muhtemel depreme iyi bir ekilde hazırlanması için uzun dönemli stratejiler çerçevesinde gelitirilen ve salam kaynakları olan projelere acilen ihtiyaç vardır. Öneriler 1. Muhtemel bir depremin etkilerini en aza indirecek faaliyetler iki temel grupta ele alınmalıdır. Yapıların depreme dayanıklılıını salayan faaliyetler birinci grup faaliyetler olarak konunun temel çözüm noktasına yöneliktir. Yapılar depreme dayanıklı ise zarar arızi ve küçük boyutta olacaktır. Bunun salanması da mevcut yapı stokunun depreme dayanıklı hale getirilmesi ve yeni 103

10 Sayıtay Dergisi Sayı: yapılacak olanların depreme dayanıklı ina edilmesiyle mümkündür. kinci grup faaliyetler ise özellikle birinci grup faaliyetler tamamlanıp stanbul deprem güvenli bir yapı stokuna sahip oluncaya kadar hayati önemde olup, mevcut yapı stokunu veri alıp bu artlar altında zararı en aza indirmeye dönük, göreceli olarak kısa vadeli faaliyetlerin tümünü kapsamaktadır. 2. Birinci paragraftaki yaklaıma uygun olarak, stanbul un muhtemel bir depreme tam olarak hazır olmasının ilk ve en önemli koulu mevcut yapı stokunun deprem güvenli hale getirilmesidir. Bu nedenle ayrıntılı zemin etütleri ve devamında tüm yapı stoku için yapılması gereken kapsamlı bir risk deerlendirmesi, önceliklere dayalı olarak ivedilikle gerçekletirilmelidir. 3. kinci paragrafta sözü edilen faaliyetler sonuç olarak senaryo depremi karısında yapı davranıını belirleyecek tespit çalımalarıdır ve mevcut yapı stokunu deprem güvenli hale getirmeye dönük faaliyetler için çıkı noktasıdır. Deprem etkilerini en aza indirecek asli çalımalar, bu tespitleri baz alarak yapılacak salamlatırma, tahliye, yıkım, konut tedariki gibi faaliyetleri kapsamaktadır. Bu faaliyetlerin getirecei hukuki, mali ve idari problemlerin boyutları hükümet düzeyinde alınacak kararlar çerçevesinde planlamaya ihtiyaç göstermektedir. 4. Yapılama alan ve özelliklerinin belirlenmesinden balayıp yapı projelerinin onaylanması, inaatların projelerine, ilim ve fenne uygunluunun denetimi, nihayetinde yapı kullanma iznine uzanan süreçler ve bu süreçlere ait sistemler devlet otoritesinin kontrol ve güvencesinde olup bu hizmetler için vergi, resim ve harçlar da alınmaktadır. Bu nedenle sadece kamu kurulularına ait deil özel mülkiyete konu yapıların depreme dayanıklılıı da devletin ilgi ve sorumluluk alanına girmektedir. stanbul un muhtemel bir depreme hazırlanmasında bu anlayı çerçevesinde hareket edilerek salamlatırma, yıkım, konut tedariki gibi faaliyetler 104

11 Sayıtay Dergisi Sayı: sadece bireylerin güç ve inisiyatiflerine terk edilmemelidir. Aksi takdirde son Marmara depreminde olduu gibi hükümet, deprem öncesi yapacaının çok fazlasını, deprem sonrası yardımlar, geçici, kalıcı konutlar v.b. için yüklenme durumunda kalmakta, asıl önemlisi çok sayıda can kaybına meydan verilmektedir. 5. stanbul un mevcut yapı stokunun üçte ikisi inaat ruhsatı ya da iskan izni alınmamı yapılardan olumaktadır. Kontrolsüz yapılama, depreme dayanıklı bir yapı stoku oluturma yolunda önemli bir handikaptır. Bu çerçevede kaçak yapılamayla mücadelenin önündeki engelleri ortadan kaldıracak önlemlere aırlık verilerek belediyelerin konuyla ilgili personel, araç, gereç ihtiyaçları giderilmeli ve bu mücadele için yeterli güvenlik önlemlerinin alınmasını da kapsayan idari ve hukuki eksiklikler ortadan kaldırılmalıdır. 6. skan izni olmayan yapılara elektrik, su v.b alt yapı hizmetlerinin götürülmemesini öngören tarih ve 3194 sayılı mar Kanunu hükmüne ilerlik kazandırarak kaçak yapılama önlenmelidir. 7. naatların her aamasında görev yapan personel için sicil ve yeterlilik sistemi oluturulmalı, hizmet öncesi ve içi eitim çalımaları düzenlenmeli, bu alanda meslek örgütleri ve akademik çevrelerle ilgili idareler ibirlii ortamı oluturmalıdırlar. 8. stanbul un muhtemel depreme karı iyi bir ekilde hazırlanması ve ortaya çıkabilecek zararların en aza indirilebilmesi için yeni bir yönetim anlayıına ihtiyaç vardır. Bunun için kısa, orta ve uzun dönemde hangi sonuçların elde edilmek istediinin açıkça belirlenmesi ve bu sonuçların elde edilmesinde rol ve fonksiyonu olan kamu kurumlarının ibirlii içinde çalıması gerekmektedir. stenilen sonuçların elde edilebilmesi, kamu kurumları arasındaki ibirliinin hesap verme sorumluluu ilikileri temelinde gelitirilmesine balıdır. Hesap verme sorumluluu temelinde gelitirilecek ibirliklerinde; kimin, neyi, 105

12 Sayıtay Dergisi Sayı: ne kadar sürede yapmaktan sorumlu olduunun, kaynak ihtiyaç ve tahsislerinin, taahhüt ve beklentilerin açıkça belirlenmesi gereklidir. Kamu kurumları arasında hesap verme sorumluluu çerçevesinde gerçekletirilecek ibirlii çalımalarının balaması, ilgili kamu kurumlarının kendi hedeflerini belirlemeleri ve hedeflere ulamayı salayacak stratejilerle, eylem planlarını gelitirmeleri gerekmektedir. Ayrıca, stanbul da halen yürütülmeye çalıılan projelerin ve hazırlanan acil yardım planlarının yukarıda çerçevesi çizilen stratejik plana entegre edilerek amaç ve hedeflerle uyumlu hale gelecek ekilde gözden geçirilmesi gerekmektedir. 9. l acil yardım planları, planda rolü olan kurum ve kuruluların katkılarıyla gerçekletirilmeli, alternatif senaryolara cevap verecek, gerçekçi, güncel, ilgililerin rahatlıkla deerlendirebilecei netlik ve basitlikte, gelime ve güncelletirmeye uygun dokümanlar olmalı, planda rolü olan kii ve kurulular kendilerinden bekleneni net olarak bilmeli ve benimsemelidir. 10. l acil yardım planlarında rolü olan kiilerin eitim eksiklikleri giderilmeli, arama, kurtarma çalımalarında görev alacak kiiler bu alandaki uluslararası standartlara uygun bir eitime tabi tutulmalı, eitim sistemli bir faaliyet olarak ele alınıp, bu alandaki yetimi kadrolar ve AKUT gibi örgütlerden eitim faaliyetlerinin planlaması ve yürütülmesinde yararlanılmalıdır. 106