KAROTİS ve VERTEBRAL DOPPLER US
|
|
- Gizem Öcalan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KAROTİS ve VERTEBRAL DOPPLER US Prof. Dr. Mustafa SEÇİL Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İZMİR GİRİŞ Serebrovasküler hastalık dünyada önde gelen ölüm ve kalıcı hasar nedenlerinden birisidir. İskemik süreçlerin %80 i ateroskleroz nedeniyle ortaya çıkmakta, aterosklerotik değişikliklerin önemli çoğunluğu karotis ayrılma (bifurkasyon) düzeyinde oluşmaktadır. Karotis arterler yüzeyel konumları, seyirleri ve ses dalgası için engelsiz ulaşımı için uygun yerleşimleri nedeniyle ultrasonografi (US) ile diğer modalitelerde olmadığı kadar yüksek çözünürlükte görüntülenebilir. Buna bağlı olarak US, karotis arterlerin morfolojik değerlendirmesi için en duyarlı ve en güvenilir yöntemdir. Morfolojik bilgiye ek olarak renkli ve spektral Doppler US ile gerçek zamanlı olarak damar lezyonlarının yarattığı akım değişikliklerinin gösterilmesi mümkündür. Vertebral arterlerin de orijin ve intervertebral foramenler arasındaki seyirleri boyunca görüntülenmesi ile serebral dolaşımın ekstrakranial bileşenlerinin tümü US ile değerlendirilebilir. Tanımlanan bu yönleriyle US, ateroskleroz açısından risk grubu hastalarında ucuz, zararsız, güvenilir bir tarama testi, semptomatik hastalarda da değerli bir tanı aracıdır. Yöntemin en önemli ve belki de tek sınırlılığı uygulayıcıya bağımlı olması ve uygulamadan kaynaklanan önemli oranda hata riskleri taşımasıdır. Bu yazıda karotis ve vertebral Doppler ultrasonografi yöntemine ait teknik detaylar, işlem sırasında uygulanması gereken yaklaşım ve tanısal bulgulara ait bir özet sunulmaktadır.
2 TEKNİK: Karotis US tekniği Karotis US incelemesi için tercih edilen hasta pozisyonu, sırtüstü yatar durumda, baş hiperekstansiyonda, boyun nötral ya da değerlendirilen tarafın tersine açı verilmiş şekildedir. İncelemede yüksek çözünürlüklü, lineer dizilimli (7 MHz üzeri ya da 5-12 MHz genişband) prob kullanılmalıdır. İnceleme 3 basamaktan oluşur: 1) Gerçek zamanlı B-mod gri skala görüntüleme (aksiyal ve longitudinal) 2) Renkli Doppler US (RDUS) (aksiyal ve longitudinal) 3) Spektral Doppler US (longitudinal) 1) Gerçek zamanlı B-mod gri skala görüntüleme: Probun supraklavikuler ve suprasternal boşluğa kaudal açılandırılması ile her iki karotis arterin görülebildiği en proksimal kesiminden karotis ayrılma sonrası kranialde izlenebilen en distal kesime dek tüm karotis arter alanları aksiyal ve longitudinal planda değerlendirilmelidir. B-mod görüntüleme genel morfolojik değerlendirme için kullanılmaktadır. Karotis arter intima-media kalınlık (İMK) ölçümü, plak varlığının saptanması ve plak yapısının değerlendirilmesi yöntemin başlangıç ve yol gösterici basamağıdır. Karotis İMK artışı aterosklerozun en erken morfolojik bulgusu olarak kabul edilmektedir. İMK ölçümü tam longitudinal planda ön ve arka duvarın bir arada görüldüğü, arka duvarda intimaya ait lümenle aradaki hiperekojen yansıma ile media tabakasının derinindeki media-adventisya tarafından oluşturulan hiperekojen yansıma arasından yapılmaktadır (Resim 1). Ölçüm görüntünün olabildiğince büyütülmesi sonrası, tanımlanan bu alanlardan gözün algılayabildiği noktalar arasından en az üç ölçüm ortalaması alınarak elde edilebileceği gibi bu ölçümü otomatik olarak yapabilen programlar aracılığıyla da sağlanabilir (Resim 2). Ölçümler ideal olarak karotis ayrılmasından yaklaşık 1 cm önceki ana karotis arterden, arterin en kalın olduğu yerden yapılmalıdır. Karotis İMK normalde 0.8 mm den küçük olmalıdır. Bu değerin aşılması durumunda kardiyovasküler ve serebrovasküler olay riskinin arttığını gösteren çok sayıda çalışma bulunmaktadır. İMK nın 1.0 mm yi aşmış olması kesin patolojik olarak kabul edilmektedir. Karotis plakların konum ve dağılımının saptanması, yapılarının tanımlanması morfolojik incelemenin ikinci basamağını oluşturmaktadır (Resim 3). Plakların en sık yerleşim yeri klasik olarak karotis bulbus ve karotis ayrılma noktasıdır. Başta bu düzeyler olmak üzere karotis sistemde herhangi bir düzeyde plak oluşumu görülebilir. Plakların sınıflanması konusunda değişik görüşler bulunmakla birlikte plaklar yapısal olarak homojen ve heterojen olarak ikiye ayrılır. Homojen plaklar fibröz (yumuşak) ya da kalsifiye (sert) olabilir ancak iç yapıları türdeş, yüzeyleri de düzgündür. Heterojen plaklar ise plak içi kanama ya da değişken miktarda yağ içeriği nedeniyle karmaşık iç yapıda görülür, yüzeylerinde ülserasyon bulunabilir. Bu tür plaklar küçük parça kopmaları ya da yüzey ülserasyonlarının yarattığı lokal türbülans nedeniyle önemli tromboemboli kaynaklarıdır. Resim 1. Karotis arter intima-media kalınlık ölçümü (manuel) Resim 2. Karotis arter intima-media kalınlık ölçümü (otomatik ölçüm yapan programla) 2
3 Plak saptanması Doppler incelemesine kılavuzluk eder. Plağın saptandığı alan ve distalinde anlamlı hemodinamik değişiklik olup olmadığının değerlendirilmesi incelemenin bir sonraki basamağıdır. Morfolojik (Plak ekojenitesi) P1- Homojen P2- Heterojen Plak sınıflaması Yüzey (surface) S1- Düzgün S2- Düzensiz (<2mm defekt) S3- Ülsere (>2mm defekt) Longitudinal planda yapılan RDUS bakısı bir sonraki inceleme basamağıdır. Bu yaklaşım ile daha önceden saptanmış olan plak düzeylerindeki darlıkların aliasing e yol açıp açmadığı değerlendirilir. Bu alanlar spektral örnekleme yapılması gereken, akımın en fazla etkilendiği alanlardır. Karotis Doppler incelemeleri için her cihazda önerilen ayarlar bulunmaktadır. Bu ayarlar uzun süreli çalışmalar ile optimize edilmiştir ve hastaların çoğunluğunda ek bir değişiklik gereği olmaksızın kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Renk eşiği (threshold), renk önceliği (persistence), duvar filtreleri gibi parametreler bunlara örnek olarak gösterilebilir. Ancak bazı parametreler tanı için oldukça önem taşımakta, kullanıcıya bağlı hata kaynağı olma riski taşımaktadırlar. Dikkat edilmesi gereken bazı parametreler şunlardır: Resim 3. Karotis bulbustan başlayarak internal karotis arter proksimaline uzanım gösteren heterojen düzensiz plak. 2) Renkli Doppler US (RDUS) Karotis arterler gri skalada olduğu şekilde en proksimalden en distale dek izlenebilen tüm alanlarında aksiyal planda RDUS ile değerlendirilmelidir. Bu değerlendirme birkaç nedenle önemlidir ve asla atlanmamalıdır. Öncelikle karotis arterler ile internal ve eksternal dallarının açık olup olmadığı ve yönleri değerlendirilir. Karotis ayrılma düzeyi, varsa varyasyonu ya da tortiyözitesi saptanır, internal ve eksternal karotis arterlerin hangileri olduğu belirlenir. İnternal karotis arterin medialde, eksternal karotis arterinse lateralde seyrettiği klasik bir bilgi olmakla birlikte dallanma varyasyonları hiç de az değildir. İnternal karotis arter kranyuma girmeden dal vermediğinden dallanma gösteren ana vasküler yapı eksternal karotis arterdir. Bu dallanma en iyi aksiyal RDUS bakısıyla gösterilebilir (Resim 4). Bu çok temel ve pratik yarar yanısıra aksiyal RDUS bakısıyla doğrudan tanı konabilecek patolojiler de bulunmaktadır. Proksimaldeki kritik düzeyli bir ana karotis arter darlığı ve buna bağlı eksternal-internal karotis arter çalma fenomeni ve ana karotis arter diseksiyonu bunlar arasında sayılabilir. Resim 4. Sağ karotis bifurkasyonun hemen distalinden elde edilmiş aksiyal RDUS görüntüsü. Prob kraniyale açılandırıldığından internal ve eksternal karotis arterlerde probtan uzaklaşan akım (mavi renkte kodlanma) görülüyor. Renkli Doppler örnekleme penceresi ilgilenilen alana Doppler açısını optimumda tutarak sağa - sola açılı ya da merkezde olacak şekilde yerleştirilir (Resim 5). Pencerenin genişliği gerçek zamanlı görüntüleme hızını yavaşlatmamak için olabildiğince küçük tercih edilmelidir. Renk hız skalası kullanıcı tarafından belirlenen hız genişliğidir. Puls yineleme frekansı (pulse repetation frequency-prf) ile doğrudan bağlantılıdır. PRF nin optimum kullanımı ile uygun hız genişlik aralığında değerlendirme yapılmalıdır. PRF nin çok yüksek tutulması durumunda darlık düzeyinde beklenen aliasing artefaktı izlenemez, çok düşük tutulması durumunda da tüm akımda aliasing oluşacaktır. Ayrıca, uygun PRF seçilmezse near occlusion' için yanlışlıkla tam tıkanıklık tanısı koyma riski bulunmaktadır. 3
4 Renk kazanç (color gain) kontrolü yalnızca damar lümeninde renk kodlanması olacak şekilde ayarlanmalıdır (Resim 6). Kazanç ayarı yüksek tutulduğunda lümen dışı alanlarda gerçekdışı renk kodlanması olur, düşük tutulduğunda da damar periferinde kodlanma azalacaktır. Düşük renk kazancı yanlışlıkla tam tıkanıklık tanısına götürebilir. 3) Spektral Doppler US Karotis arterial sistemde akım tüm kardiyak siklus boyunca antegradtır, buna bağlı olarak spektral Doppler de akım dalga deseni hem sistolde hem de diastolde taban çizgisinin üzerinde kodlanır. Eksternal karotis arter ağırlıklı olarak deri ve yüz kaslarını beslediğinden yüksek dirençli akım formuna sahiptir, buna bağlı olarak erken sistolik çentiklenme gösterir. Bu görünüm internal ile eksternal karotis arterin birbirinden ayrımı için önemli bir bulgudur. İnternal karotis arter ekstrakraniyal dal vermeden doğrudan beyni beslediğinden akım formu daha düşük dirençlidir, çentiklenme göstermez. Ana karotis arterde ise her iki dalın bileşkesi olan bir akım formu görülür (Resim 7). Resim 5. Renkli Doppler örnekleme penceresi Doppler açısını de sağlayacak şekilde yerleştirilmelidir. Solda doğru açılı pencere kullanımı, sağdaki iki örnekte ise yanlış iki açılandırma görülmekte Resim 6. Renk kazanç ayarı. Solda optimum kazanç ayarı ile elde edilmiş bir görüntü. Ortada renk kazanç ayarları yüksek tutulduğundan damar dışı alanda renk kodlaması izleniyor. Sağda ise renk kazanç ayarı düşük olduğundan lümen içerisinde kodlanma çok zayıfmış gibi görülüyor. Resim 7. İnternal karotis artere ait düşük dirençli akım formu (sol baştaki resim). Eksternal karotis arterde görülen çentikli ve daha yüksek dirence sahip akım formu (ortadaki resim). Ana karotis arterde internal ve eksternal karotis arterlerin bileşkesinden oluşan akım formu (sağ baştaki resim). 4
5 Karotis arter darlığının şiddetini değerlendirmedeki en önemli ölçüt akım hız değerleridir. Akım örneklemesi longitudinal planda lümen merkezine yerleştirilen spektral örnekleme penceresi ile yapılır. Doppler açısı duvara paralel aralığında ve ideal olarak 60 civarında olacak şekilde ayarlanmalıdır. Spektral örnekleme gri skala görüntü üzerine doğrudan yerleştirilen spektral pencere ile yapılabileceği gibi önce renk örnekleme penceresi konması daha sonra bu pencere içerisinde istenen bir alana spektral pencere yerleştirilmesi tercih edilen yöntemdir. Renk örnekleme penceresi üzerinde spektral örnekleme yapmak gerçek zamanlı görüntülemeyi yavaşlatmakla birlikte türbülans olan ve akım hızlarının artış gösterdiği bölgeler renk karmaşası ile kodlandığından, daha kolay ve doğru spektral veriler elde edilmektedir. Spektral örnekleme longitudinal planda ana karotis arter lümen orta kesimine yerleştirilen spektrum örnekleme penceresi ile elde edilen akım dalga desenleriyle başlamalıdır. Bu akım örneği üzerinde pik sistolik hız ve diyastol sonu hız değerleri ölçülür. Ölçüm öncesi Doppler açısının duvara paralel ve arasında olmasına dikkat edilmelidir. Ana karotis arter hız değerleri inceleme bütünü için referans olarak ele alınmakta ve ana karotis arterinternal karotis arter akım hız oranları tanısal değer taşımakta olduğundan akım örneğinden doğru ölçümlerin yapılmış olması önemlidir. Spektral örneklemenin ikinci basamağı internal karotis arter akım örneklemesidir. RDUS ile daha önceden konumu ve seyri belirlenmiş olan internal karotis arter, longitudinal planda, hem ön hem de arka duvarının bir arada görüldüğü en uygun pozisyonda görüntülenir (Resim 8). Plak saptanan düzeyde plağın hemen distalinden, jet akım nedeniyle hız değerlerinin en yüksek olması beklenen alanlardan spektral akım örneklemeleri yapılır. Akım örneklerinden pik sistolik hız ve diyastol sonu hız değerleri ölçülür ve eş taraflı ana karotis arterden elde edilen değerlerle oranlanır. Resim 8. Longitudinal planda internal karotis arter görüntülendikten sonra (solda) elde edilen akım dalga deseni (sağda). Vertebral Arter US Tekniği Vertebral arterler subklavian arterlerden orijin aldıktan kısa bir mesafe sonra servikal vertebral foramenler içerisinde seyrederler ve kafa tabanına dek bu konumda yer alırlar. Bu seyir nedeniyle vertebral arterlerin gösterilmesi karotis arterlere göre daha güçtür. Bununla birlikte orta servikal düzeyde vertebral arterler, RDUS ile longitudinal planda karotis arterin görüntülendiği durumdayken probun lateral ve posteriora açılandırılmasıyla iki vertebral foramen arasında görüntülenebilir (Resim 9). Servikal vertebralar arasında oluşan osteofitler, vertebral arterlerin görüntülenebildiği ses penceresini daraltabilir ya da ortadan kaldırabilir. Bu durumda vertebral arterler RDUS ile subklavian orijin noktalarında görüntülenmeye çalışılmalıdır. RDUS ile görüntülendikten sonra vertebral arterlerden spektral örnekleme yapılmalı ve akım dalga formları ve akım yönleri değerlendirilmelidir. 5
6 Resim 9. Vertebral arter orta servikal düzeyde vertebral foramenler arasındaki boşluktan görüntülenir. Vertebral arter akım formu düşük dirençli, tüm kalp siklusu boyunca antegrad özelliktedir. KAROTİS ARTER PATOLOJİLERİ Karotis Arter Daralması Karotis arterde luminal daralmanın miktarını doğru bir şekilde belirlemek için Doppler US yönteminin uygulamaya girdiği dönemden bu yana çalışmalar süregelmektedir. Bu çalışmaları baştan sona ele alan, çok sayıda US kullanıcısının bir araya gelerek oluşturduğu konsensus toplantısının 2003 yılında yayımlanan sonuçları doğrultusunda bugün için karotis arter darlıklarında kullanılması gereken parametreler tablodaki şekilde belirlenmiştir: Darlık oranları tedavi yaklaşımını belirlemektedir. Semptomatik olan %50 altındaki darlık hastalarında medikal tedavi uygulanmaktadır; %50-69 arası darlıklarda medikal tedaviye ek olarak 6 ayda bir Doppler US ile progresyon olup olmadığı araştırılmaktadır; %70 üzeri darlık ve near occlusion grubundaki semptomatik olan hastalarda karotis endarterektomi uygulanmaktadır. Tam tıkanıklık durumunda ise cerrahi olanağı yoktur. Darlık bölgesindeki daralma miktarını oransal olarak belirlemede iki ana yöntem bulunmaktadır (Resim 10,11). Bunlardan birincisi longitudinal planda, darlık düzeyinde akım izlenen lümen çapını eş düzeyde olması gereken arter çapıyla oranlama yöntemidir. Diğeri ise anjiyografi için tanımlanmış olmakla birlikte artık günümüzde US için de genel kabul görmüş olan NASCET (North American Symptomatic Carotid Endarterectomy Trial) tarafından önerilen yöntemdir. Bu yöntemde longitudinal planda en dar yerdeki çap distaldeki normal olan arter çapına oranlanmaktadır. Darlık derecesi (%) İnternal karotis arter pik sistolik hız değeri (cm/sn) Plağın yarattığı darlık (%) İnternal karotis arter / Ana karotis arter pik sistolik hız oranı Normal <125 Yok <2,0 <40 <50 <125 <50 <2,0 < ,0-4, >70 tam tıkanıklık öncesi (near occlusion) Tam tıkanıklık öncesi (near occlusion) > >4,0 >100 Değişken (yüksek, düşük ya da akım yokluğu) Tam tıkanıklık Akım yok Belirgin; Lümen izlenemez İnternal karotis arter enddiastolik hız değeri (cm/sn) Belirgin Değişken Değişken Alınamaz Alınamaz 6
7 Resim 10. NASCET yöntemine göre en dar segmentin distaldeki normal kalibrasyona oranlanması Resim 11. ECST, daha az tercih edilen oranlama yöntemi: en dar çapın darlığın bulunduğu alandaki damar çapına oranlanması Resim 12. İnternal karotis arter proksimal kesimindeki darlık distalinden elde edilen akım deseni. Spektrumdan yapılan ölçümde pik sistolik hız değeri 205,5 cm/sn düzeyiyle normalden yüksek. Diyastol sonu hız değerleri de 40 cm/sn nin üzerinde. Bu hastada ana karotis arterde pik sistolik hız değeri 80 cm/sn olduğu göz önüne alınırsa internal-ana karotis arter hız oranı 2,0-4,0 aralığında. Bu bulgular %50-69 arasında darlığı gösteriyor. Tam tıkanıklık ile tıkanıklık öncesi durumun birbirinden ayrımı tedaviyi doğrudan etkilediğinden oldukça önemlidir. Uygun teknik parametrelerle dikkatli yapılmış bir değerlendirmede tam tıkanıklık için yalancı pozitif tanı oranı düşürülebilirse de tümüyle ortadan kaldırılamaz. Düşük PRF ve yüksek renk kazancı ayarlarıyla renkli Doppler US ile akım varlığı araştırılmalıdır. Akıma daha duyalı olan power Doppler yöntemi bazı olgularda akım varlığını göstermede yararlı olabilmektedir. Spektral örnekler hız açısından tanısal değerini yitirmekle birlikte tıkanma öncesi internal karotis arter segmentinde ilerigeri (to-and-fro) akım ya da çok düşük amplitüdte diastolik akımı olmayan vuru şeklindeki akım formu tam tıkanıklık için tanısal olarak kabul edilmektedir (Resim 14). Resim 13. İnternal karotis arter proksimalindeki yüksek dereceli (%70 üzeri) darlık örneği. Türbülan akıma bağlı spektrumda belirgin genişleme ve kirlenme görülüyor, akım hız değerleri skalaya sığmayacak düzeyde artmış. Resim 14. Distalde tam tıkanıklık durumunda örneklenen spektrumda, düşük amplitüdlü, diyastolik akımı olmayan zayıf vurular. 7
8 Takayasu Hastalığı Takayasu hastalığı aorta ve ana dallarını tutan kronik, enflamatuar ana arter hastalığıdır. Kadınlarda daha sık olarak izlenir, aterosklerotik hastalığa göre daha erken yaşlarda, ortalama olarak ikinci ve üçüncü onyaş içerisinde ortaya çıkar. Gri skala incelemede ana karotis arterin hem ön hem de arka duvarı simetrik, neredeyse eşit miktarda ve diffüz olarak tutulur (Resim 15). Renkli Doppler US akım varlığını göstermede önem taşır, tam tıkanıklık durumunda karotis çalma fenomeni nin tanısında internal ve eksternal karotis arter akım yönleri değerlendirilmelidir. Subklavian arterler de aorta dalları olarak öncelikle tutulduğundan subklavian darlığına bağlı olarak vertebral arterlerde ortaya çıkan kısmi ya da tam subklavian çalma fenomeni açısından özellikli bakı gereklidir. Fibromusküler displazi Fibromusküler diplazi genç kadınlarda ortaya çıkan ve renal arterlerden sonra en sık olarak internal karotis arteri tutan, nedeni bilinmeyen bir hastalıktır. Genç inme olgularında ayırıcı tanıda dikkate alınması gereken bir patolojidir. Arterde tespih taneleri şeklinde daralma ve genişlemelerden oluşan görünüm tipik olarak tanımlanmakla birlikte internal karotis arterin intrakranial parçası daha sık tutulduğundan US ile tanı sınırlılığı bulunmaktadır. Karotis Diseksiyonu Diseksiyon damar duvarında herhangi bir nedenle oluşan intimal yırtık sonucu akımın subintimal olarak media ya da adventisya katmanlarına ulaşması olarak tanımlanabilir. Yırtılma bu katmanlarla sınırlanıp subinimal hematoma dönüşebileceği gibi lümenle bağlantılı yalancı bir lümen de oluşabilir. Boyundaki diseksiyonların %75 i internal karotis arterde, %15 i vertebral arterde geri kalanı da ana karotis arterdedir. Gri skala incelemede intimanın devamlılığı takip edilerek subintimal hematom ya da oluşmuşsa yalancı lümeni ayıran flap gösterilebilir. Renkli Doppler US ile diseksiyonun lümenle bağlantısı yani yalancı lümen varlığı ve yalancı lümendeki akım varlığı saptanabilir. Spektral örneklemede lümende amplitüdü azalmış, hematom nedeniyle duvar kompliansı azaldığından direnci yükselmiş akım formları görülür. Resim 15. Takayasu hastalığına bağlı ana karotis arterde diffüz daralma Resim 16. Karotis diseksiyonu: Solda aksiyal gri skala görüntüde karotis arter orta kesimindeki flap izleniyor (ok). Ortada longitudinal planda RDUS görüntüsünde anteriordaki hematom alanı ve posteriorda bası altındaki lümen. Solda spektral örneklemede yüksek dirençli akım görülüyor. 8
9 VERTEBRAL ARTER PATOLOJİLERİ Vertebral Arter Daralması Vertebral arter daralmaları subklavian arterlerden orijin aldıkları noktalardan öncelikle başlamakla birlikte herhangi bir düzeyde olabilir. Darlık düzeyinde türbülan, spektrumu genişlemiş bir akım, distalde ise darlık oranına bağlı olarak ortaya çıkan akselarasyon zamanı uzamış akım formu görülür (Resim 17). Tip 1 dalga formunda sistol orta kesiminde vertebral arter sistolik akımında hafif bir çentiklenme oluşur (midsistolik çentik). Tip 2 dalga formunda midsistolik çentik diyastol sonu akım hızı düzeyinde ya da hemen altındadır. Resim 17. Orta servikal düzeyde vertebral arterden elde edilen dalga deseninde tepe noktasına çıkma süresi (akselerasyon zamanı) uzamış, parvus tardus akım formu proksimaldeki yüksek dereceli bir darlığın indirekt bulgusudur. Tip 3 dalga formunda midsistolik çentik taban çizgisine kadar iner. Subklavian Çalma (steal) Fenomeni Subklavian arterlerde vertebral arter dalını vermeden önceki bir segmentte oluşan darlık ya da tıkanıklık durumunda, subklavian arter distali vertebral arter aracılığıyla serebral dolaşımdan kan çalarak dolum gösterir. Subklavian çalma fenomeni olarak tanımanan bu durum subklavian arterin proksimalindeki darlık oranıyla paralel ortaya çıkan hemodinamik değişikliklere bağlı olarak kısmi (parsiyel), subklavian arterde tam tıkanıklık durumunda ise tam (komplet) çalma olarak ortaya çıkar. Tam çalma fenomeni nin tanısı zor değildir. RDUS ta vertebral arterdeki akım yönünün ana karotis arter ile karşılaştırıldığında ters olması tanısaldır (Resim 18). Kısmi çalma fenomeni tanısı ise vertebral arterden elde edilen akım dalga desenine göre yapılabilir. Kısmi çalma fenomeninde sistol ortasında vertebral arterden subklavian artere doğru kısa süreli, geçici kan akımı oluşur. Bu ters akımın miktarı subklavian arter proksimal kesimindeki darlığın şiddeti ile paralellik gösterir. Buna bağlı olarak kısmi çalma 4 ana kategoriye ayrılmıştır: Tip 4 dalga formunda midsistolik çentik taban çizgisinin altında, yani negatiftir. Resim 18. Tam çalmada (complete steal) vertebral arterde akım ters yöndedir. 9
10 KAYNAKLAR: 1. Tahmasebpour HR, Buckley AR, Cooperberg PL, Fix CH. Sonographic examination of the carotid arteries. Radiographics. 2005;25: Gaitini D, Soudack M. Diagnosing carotid stenosis by Doppler sonography: state of the art. J Ultrasound Med. 2005;24: Grant EG, Benson CB, Moneta GL, et al. Carotid artery stenosis: gray-scale and Doppler US diagnosis--society of Radiologists in Ultrasound Consensus Conference. Radiology Nov;229(2): Hennerici M, Neuerburg-Heusler D. Vascular diagnosis with ultrasound. 1st ed, Georg Thieme Verlag, Kliewer MA, Hertzberg BS, Kim DH, Bowie JD, Courneya DL, Carroll BA. Vertebral artery Doppler waveform changes indicating subclavian steal physiology. AJR Am J Roentgenol. 2000;174: Rohren EM, Kliewer MA, Carroll BA, Hertzberg BSA. Spectrum of Doppler waveforms in the carotid and vertebral arteries. AJR Am J Roentgenol. 2003;181: Zwiebel WJ. Introduction to vascular ultrasonography. 4th ed. WB Saunders, Seçil M. Temel Ultrasonografi ve Doppler 1. Basım s Kitabın Karotis ve Vertebral Doppler Bölümü (Sayfa ) kaynak olarak kullanılmıştır.
Doppler Ultrasonografi: Karotis ve Vertebral Arterler. Dr.S.Süreyya Özbek EÜTF Radyoloji
Doppler Ultrasonografi: Karotis ve Vertebral Arterler Dr.S.Süreyya Özbek EÜTF Radyoloji Öğrenim Hedefleri Serebrovasküler Hastalık Karotis ve Verteral Arter Doppler USG Teknik Patolojilerde tanı Stenoz
DetaylıDoppler Ultrasonografi ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
Doppler Ultrasonografi PROF. DR. NEVZAT UZUNER ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ Ekstrakraniyal Doppler Ultrasonografi Endikasyonları GİA veya inme geçiren hastalar Boyunda üfürüm duyulan hastalar Subklaviyan
DetaylıUterus ve Overlerin Doppler US ile Değerlendirilmesi TURKRAD 2009
Uterus ve Overlerin Doppler US ile Değerlendirilmesi TURKRAD 2009 Prof. Dr. Mustafa SEÇİL Kadın genital organları suprapubik bölgeden, dolu mesanenin oluşturduğu akustik pencere sayesinde değerlendirilebilir.
DetaylıRenovasküler Hipertansiyonda Doppler US
Renovasküler Hipertansiyonda Doppler US Dr. Süha Süreyya Özbek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı İzmir Öğrenim Hedefleri Renovasküler Hastalık Doppler teknik, püf noktası ve tuzaklar
DetaylıTIBBİ ULTRASONOGRAFİ DERNEĞİ PERİFERAL (EKSTREMİTE) ARTERİYEL ULTRASONOGRAFİ UYGULAMA KILAVUZU
TIBBİ ULTRASONOGRAFİ DERNEĞİ PERİFERAL (EKSTREMİTE) ARTERİYEL ULTRASONOGRAFİ UYGULAMA KILAVUZU Düzenleme Tarihi: Aralık 2006 ÖNSÖZ Bu kılavuz, hastalar için en uygun yaklaşımı sağlamaya çalışan ultrasonografi
DetaylıDoppler Ultrasonografi. Araş. Gör. E. Pınar TÖRE Danışman: Yrd. Doç. Dr. Nureddin ÇELİMLİ
Doppler Ultrasonografi Araş. Gör. E. Pınar TÖRE Danışman: Yrd. Doç. Dr. Nureddin ÇELİMLİ İçerik Tanım Dopplerin Fiziksel Prensipleri Doppler etki Doppler frekansı Doppler denklemi Doppler açısı Doppler
DetaylıDOPPLER İN UYGUN KULLANIMI
BÖLÜM 1.2 DOPPLER İN UYGUN KULLANIMI Doppler US Fiziği Doppler US Tekniği Renkli Doppler Parametreleri Spektral Doppler Parametreleri Doppler Ölçümleri Hemodinami ve Doppler Spektrumu Akım Tipleri DOPPLER
DetaylıDoppler Ölçümleri. Dr. Gökhan YILDIRIM
Doppler Ölçümleri Dr. Gökhan YILDIRIM Sık Kullanılan Doppler Çeşitleri Renkli akım Doppleri Bir bölgenin akım haritasını gösterir Akımın yönünü gösterir Türbulansı gösterir Power/enerji Doppler Cılız akımları
DetaylıFetal NT nin ölçümü için en uygun gebelik haftadır. Baş-popo mesafesi (BPM) en az 45 mm ve en fazla 84 mm olmalıdır
Fetal NT nin ölçümü için en uygun gebelik 11 +0-13 +6 haftadır. Baş-popo mesafesi (BPM) en az 45 mm ve en fazla 84 mm olmalıdır CRL 45 84mm arasında olmalı Görüntünün büyüklüğü fetal baş ve gögüs kafesinin
DetaylıDr. Erdem Birgi, Dr. Onur Ergun, Dr. Hasan Ali Durmaz, Dr. Evren Özçınar, # Dr. Işık Conkbayır
384 Türk Kardiyol Dern Arş - Arch Turk Soc Cardiol 2014;42(4):384-388 doi: 10.5543/tkda.2014.56168 İnnominat arter tıkanmasına bağlı subklavyen çalma-karotis geri kazanma fenomeni: Doppler ultrasonografi,
Detaylıİçerik. Plak Oluşumu. Plak görüntüleme BT- BTA. Karotis Plağı: patofizyolojiden görüntülemeye. Karotis Plağı Kompozisyonu BT de dansitesine göre
İçerik Karotis Plağı: patofizyolojiden görüntülemeye Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Maslak Hastanesi, Radyoloji Hassas plak tanımı Plak oluşum kaskatı Plak kompozisyonu MR ile tanıma Medikal tedavinin plak
DetaylıTIBBİ ULTRASONOGRAFİ DERNEĞİ PERİFERAL (EKSTREMİTE) VENÖZ ULTRASONOGRAFİ UYGULAMA KILAVUZU
Düzenleme Tarihi: Aralık 2006 TIBBİ ULTRASONOGRAFİ DERNEĞİ PERİFERAL (EKSTREMİTE) VENÖZ ULTRASONOGRAFİ UYGULAMA KILAVUZU Bu kılavuz, hastalar için en uygun yaklaşımı sağlamaya çalışan ultrasonografi uygulayıcıları
Detaylıİntrakoroner Tanısal Yöntemler Gelecekten Ne Bekliyor? Prof Dr. Ertan Ural İnvazif Kardiyoloji Araştırma Uygulama Birimi
İntrakoroner Tanısal Yöntemler Gelecekten Ne Bekliyor? Prof Dr. Ertan Ural İnvazif Kardiyoloji Araştırma Uygulama Birimi 1 2 Akış Ses Temelli Teknolojiler Işık Temelli Teknolojiler Akım Temelli Teknolojiler
DetaylıDüşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası. A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus
Düşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus Mehmet Mustafa TABAKCI1, Cüneyt Toprak1, Anıl Avcı1, Ramazan Kargın1 1
DetaylıDr Talip Asil Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı
Dr Talip Asil Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Karotis Arter Hastalığı İskemik İnmelerin yaklaşık %20-25 inde karotis arter darlığı Populasyonda yaklaşık %2-8 oranında
DetaylıAkut Skrotumun Ayırıcı Tanısında Radyolojik Görüntüleme
Akut Skrotumun Ayırıcı Tanısında Radyolojik Görüntüleme Dr. A. Süleyman Dikici İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Konuşma Akışı SKROTAL US-DOPPLER -Torsiyon Enfeksiyon
DetaylıAksillanın Görüntülenmesi ve Biyopsi Teknikleri. Prof. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı
Aksillanın Görüntülenmesi ve Biyopsi Teknikleri Prof. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Radyoloji Anabilim Dalı Meme kanserli hastalarda ana prognostik faktörler: Primer tümörün büyüklüğü
DetaylıRADYOLOJİ RADYODİAGNOSTİK ANABİLİM DALI-DÜTF- DİYARBAKIR
NÖRORADYOLOJİ NÖRORADYOLOJİDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ ve GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ RADYODİAGNOSTİK ANABİLİM DALI-DÜTF- DİYARBAKIR Dr. Faysal EKİCİ İNCELEME YÖNTEMLERİ DİREKT GRAFİLER BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ MANYETİK
Detaylı- İnmeli Hastalarda Karotid Arter Stenozunun Renkli Doppler Ultrasonografi İle,ı Değerlendirilmesi
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi - İnmeli Hastalarda Karotid Arter Stenozunun Renkli Doppler Ultrasonografi İle,ı Değerlendirilmesi ı Evaluation of The Carotid Stenosis With Color Doppler Ultrasonography
DetaylıDOPPLER ULTRASONOGRAFİ FİZİĞİ
DOPPLER ULTRASONOGRAFİ FİZİĞİ Dr. Mustafa SEÇİL Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı 1 Ultrasonografik ses dalgaları transdüserden (prop) salınmakta, farklı ara yüzlerden yansıyarak
DetaylıAORT ANEVRİZMASI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
AORT ANEVRİZMASI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Ani ölümün önemli bir nedenidir Sıklığı yaşla birlikte artar 50 yaş altında nadir rastlanır E>K Aile
DetaylıFETAL ULTRASONOGRAFİK ÖLÇÜMLER
FETAL ULTRASONOGRAFİK ÖLÇÜMLER Dr. Şevki ÇELEN Zekai Tahir Burak EAH Perinatoloji Kliniği Amnion Sıvı Ultrasonografik Değerlendirilmesi Subjektif ölçüm Maksimum en derin cep Amniotik sıvı indeksi Subjektif
DetaylıToraks BT Angiografi Pulmoner emboli tanısı
Toraks BT Angiografi Pulmoner emboli tanısı 64 yaşında erkek hasta 10 yıldır KOAH tanılı ve diyabet hastası 25 gün önce göğüs ve sırt ağrısı, nefes darlığı PaO2: 68.2; PaCO2:36 ; O2 satürasyonu: 94,4 FM;
DetaylıSON DÖNEM BÖBREK YETMEZLİKLİ HASTALARDA VASKÜLER SERTLİK İLE VASKÜLER HİSTOMORFOMETRİK BULGULARIN KORELASYONU
SON DÖNEM BÖBREK YETMEZLİKLİ HASTALARDA VASKÜLER SERTLİK İLE VASKÜLER HİSTOMORFOMETRİK BULGULARIN KORELASYONU Müge Özcan 1, Kenan Keven 1, Şule Şengül 1, Arzu Ensari 2, Selçuk Hazinedaroğlu 3, Acar Tüzüner
DetaylıUltrasonografi Giriş Dr. Funda Karbek AKARCA
Ultrasonografi Giriş Dr. Funda Karbek AKARCA Ege Üniversitesi Acil Tıp AD ATOK 2011 - İZMİR Öğrenim Hedefleri Pratik ultrason fiziği Ultrasesin Yayılımı ve Dokularla Etkileşimi Ultrason Cihazlarının kullanımı
DetaylıHAZIRLAYAN HEMŞİRE: ESENGÜL ŞİŞMAN TÜRK BÖBREK VAKFI TEKİRDAĞ DİYALİZ MERKEZİ
HAZIRLAYAN HEMŞİRE: ESENGÜL ŞİŞMAN TÜRK BÖBREK VAKFI TEKİRDAĞ DİYALİZ MERKEZİ RESİRKÜLASYON NEDİR? Diyaliz esnasında, diyaliz olmuş kanın periferik kapiller dolaşıma ulaşmadan arter iğnesinden geçen
DetaylıTRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 2. Sorular
TRD KIŞ OKULU KURS 1, Gün 2 Sorular Soru 1 Hangisi renal arter stenozunun Doppler bulguları arasında değildir? a) İntrarenal rezistif indeks artışı b) intrarenal sistolik akselerasyon kaybı c) ana renal
DetaylıUSG görüntüleme nedir?
USG CİHAZI BİLEŞENLERİ ve ÇALIŞMA PRENSİBİ Prof.Dr.Murat Kocaoğlu Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı USG görüntüleme nedir? Vücudu yüksek frekanslı ses (ultrason-ultrases) dalgalarına
DetaylıAbdominal Aort Anevrizması. Dr.Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK
Abdominal Aort Anevrizması Dr.Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Giriş ve tanım Epidemiyoloji Etyoloji Patofizyoloji Klinik Tanı, ayırıcı tanı Tedavi Giriş ve Tanım Anevrizma,
DetaylıKoroner Anjiyografi Darlık Derecesinin Değerlendirilmesi
Koroner Anjiyografi Darlık Derecesinin Değerlendirilmesi Prof. Dr. Bülent Mutlu Marmara Üniversitesi, Kardiyoloji AbD İstanbul İstanbul Girişimsel Kardiyoloji Kursu, 2011 Koroner Değerlendirme Anatomik
DetaylıKAROTİS ARTER DARLIKLARINDA SONOGRAFİK NASCET İNDEKS İN DOPPLER PARAMETRESİ OLARAK KULLANIMI
T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYOLOJİ ANABİLİM DALI Tez Yöneticisi Prof. Dr. Hüseyin ÖZDEMİR KAROTİS ARTER DARLIKLARINDA SONOGRAFİK NASCET İNDEKS İN DOPPLER PARAMETRESİ OLARAK KULLANIMI (Uzmanlık
DetaylıARTERİYEL DİSSEKSİYON: TANI, MEDİKAL ve ENDOVASKÜLER TEDAVİ
ARTERİYEL DİSSEKSİYON: TANI, MEDİKAL ve ENDOVASKÜLER TEDAVİ Prof. Isil Saatci *, Prof. Saruhan Cekirge **, Yüksek İhtisas Üniversitesi Koru Hastaneleri, Bayındır Hastaneleri, Ankara * Proctoring agreement
DetaylıMEME KANSERLİ OLGULARDA SUPRAKLAVİKULER RADYOTERAPİNİN KAROTİS ARTER ÜZERİNE OLAN ETKİLERİ
T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYOLOJİ ANABİLİM DALI Tez Yöneticisi Doç. Dr. Nermin TUNÇBİLEK MEME KANSERLİ OLGULARDA SUPRAKLAVİKULER RADYOTERAPİNİN KAROTİS ARTER ÜZERİNE OLAN ETKİLERİ (Uzmanlık
DetaylıMEME KANSERİNDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ
MEME KANSERİNDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı Görüntüleme Birimi Meme Kanserinde Tanı Yöntemleri 1. Fizik muayene 2. Serolojik Testler 3. Görüntüleme 4. Biyopsi Patolojik
Detaylıİskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Ateroskleroz; Koroner, Serebral, Periferik Arter Tutulumu Sempozyum Dizisi No: 52 Ekim 2006; s. 99-107 İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis
DetaylıKEMİK VE MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (KMY) Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı 6 Ekim 2013
KEMİK VE MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (KMY) Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı 6 Ekim 2013 SUNUM KAPSAMI Niçin KMY yaparız? Hangi yöntemi kullanırız? KMY sonuçlarını nasıl değerlendirmemiz gerekir? Kırık
Detaylıİnvaziv Girişimler. Sunum Planı. SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar. SANTRAL VENÖZ KATETER İşlem öncesinde
Sunum Planı İnvaziv Girişimler Santral Venöz Kateter Uygulamaları Kardiyak Pacemaker Arteriyel Kanülasyon SANTRAL VENÖZ KATETER Endikasyonlar iv yol Uzun süreli iv yol ihtiyacı Hemodinamik monitorizasyon
DetaylıDoppler Ultrasonografisi
Doppler Ultrasonografisi DOPPLERİN FİZİKSEL PRENSİPLERİ D O P P L E R E T K I D O P P L E R F R E K A N S ı D O P P L E R D E N K L E M I D O P P L E R A Ç ı S ı Ultrasonografi nin Tanımı Doppler Çeşitleri
DetaylıE(mbolic) S(troke) U(ndetermined) S(ource) Kaynağı Belirlenmemiş Embolik İnme PROF. DR. NEVZAT UZUNER ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
E(mbolic) S(troke) U(ndetermined) S(ource) Kaynağı Belirlenmemiş Embolik İnme PROF. DR. NEVZAT UZUNER ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ Her 6 hastadan biri ilk inmeden sonraki 5 yıl içinde tekrar inme geçirir
DetaylıKAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD
KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ Hangi hastalara görüntüleme
DetaylıİNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak
İNME Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND ye aittir. Kaynak
DetaylıMitral yetersizliğinin değerlendirilmesi The evaluation of mitral regurgitation
518 Türk Kardiyol Dern Arş - Arch Turk Soc Cardiol 2011;39(6):518-522 doi: 10.5543/tkda.2011.01762 Nasıl yapalım? / Suggestions on how to do (Ekokardiyografi / Echocardiography) Mitral yetersizliğinin
DetaylıRENAL ARTER DARLIĞI VE HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Medikal tedavi daha iyi
RENAL ARTER DARLIĞI VE HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Medikal tedavi daha iyi Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı Renal arter stenozu Anatomik bir tanı Asemptomatik Renovasküler hipertansiyon
Detaylı(ANEVRİZMA) Dr. Dağıstan ALTUĞ
ANEURYSM (ANEVRİZMA) Arteriyel sistemindeki lokalize bir bölgeye kan birikmesi sonucu şişmesine Anevrizma denir Gerçek Anevrizma : Anevrizma kesesinde Arteriyel duvarların üç katmanını kapsayan Anevrizma
Detaylıİlaç ve Vaskülit. Propiltiourasil. PTU sonrası vaskülit. birkaç hafta yıllar sonrasında gelişebilir doza bağımlı değil ilaç kesildikten sonra düzelir.
PTU sonrası vaskülit İlaç ve Vaskülit Propiltiourasil birkaç hafta yıllar sonrasında gelişebilir doza bağımlı değil ilaç kesildikten sonra düzelir. Propiltiourasil Daha çok P-ANCA pozitifliği PTU ile tedavi
DetaylıTÜRK ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON DERNEĞİ KLİNİK ULTRASONOGRAFİ KULLANIMI KURSU
TÜRK ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON DERNEĞİ KLİNİK ULTRASONOGRAFİ KULLANIMI KURSU 25 EKİM 2017 Organizasyon Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği Koordinatör ve Eğitmenler (Kurs Koordinatörü) Kurs
DetaylıGELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ PROGNOZU VE GÖRÜNTÜLEME. Dr. Öznur Leman Boyunağa Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı
GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ PROGNOZU VE GÖRÜNTÜLEME Dr. Öznur Leman Boyunağa Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı Doğal seyir & Prognoz Tedavi edilmezse uzun dönemde ekstremite
DetaylıİSKEMİK BARSAĞIN RADYOLOJİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Ercan Kocakoç Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul
İSKEMİK BARSAĞIN RADYOLOJİK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Ercan Kocakoç Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul Öğrenim hedefleri Mezenterik vasküler olay şüphesi ile gelen hastayı değerlendirmede kullanılan
DetaylıNörovasküler Cerrahi Öğretim ve Eğitim Grubu KAROTİS ARTER HASTALIĞI. Hasta Bilgilendirme Formu
Nörovasküler Cerrahi Öğretim ve Eğitim Grubu KAROTİS ARTER HASTALIĞI Hasta Bilgilendirme Formu 2 Karotis Arter Hastalığı Nedir? Boynumuzun her iki yanında birer tane olarak yerleşmiş olan ana karotis arterlerimiz
DetaylıPapiller Tiroid Karsinomunda Santral Lenf Nodu Diseksiyonu
Papiller Tiroid Karsinomunda Santral Lenf Nodu Diseksiyonu 7. Ulusal Endokrin Cerrahi Kongresi Prof. Dr. Serdar Özbaş Nisan 2015 / Antalya Papiller Tiroid Karsinomunda Santral Lenf Nodu Diseksiyonu Serdar
DetaylıBöbrek kistleri olan hastaya yaklaşım
Böbrek kistleri olan hastaya yaklaşım Dr. Ayşegül Örs Zümrütdal Başkent Üniversitesi-Nefroloji Bilim Dalı 20/05/2011-ANTALYA Böbrek kistleri Genetik ya da genetik olmayan nedenlere bağlı olarak, Değişik
DetaylıKronik Total Oklüzyon Tanım ve Patofizyoloji. Prof.Dr.Deniz Kumbasar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı
Kronik Total Oklüzyon Tanım ve Patofizyoloji Prof.Dr.Deniz Kumbasar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kronik Total Oklüzyon (KTO) Tanım: Nativ koroner arter(ler)de 3 aydan daha
DetaylıLokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi
Lokal İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanseri Tedavisi Lokal ileri evre akciğer kanserli olgularda cerrahi tedavi, akciğer rezeksiyonu ile birlikte invaze olduğu organ ve dokuların rezeksiyonunu
DetaylıAORT KAPAK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Binali MAVİTAŞ Dicle Üniverstiesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi A.D.
AORT KAPAK HASTALIKLARI Prof. Dr. Binali MAVİTAŞ Dicle Üniverstiesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi A.D. AORT STENOZU Valvular Subvalvular Supravalvular VALVULAR STENOZ Romatizmal AS Akut romatizmal
DetaylıKAROTİS ARTER HASTALIKLARI
KAROTİS ARTER HASTALIKLARI Dr. Mustafa SAÇAR Epidemiyoloji v ABD de ölüm nedenleri arasında 3. sırada v Sekeli uzun süren hastalıklar arasında 1. sırada v %80 iskemik nedenli v Yıllık 500,000 SVH v Yıllık
DetaylıYÜKSEK RİSKLİ EKG PATERNLERİ S İ VA S
YÜKSEK RİSKLİ EKG PATERNLERİ D R. S E V G İ S A R Z E P Ç AT L A K S İ VA S N U M U N E H A S TA N E S İ S İ VA S - 2017 o Elektrokardiyografi(EKG), akut koroner sendrom(aks) ların ve bazı diğer kardiyak
Detaylı1-Radyolojide Fizik Prensipler Amaç:Radyolojide kullanılan görüntüleme sistemlerinin fiziksel çalışma prensiplerinin öğretilmesi amaçlanmıştır.
RADYOLOJİ STAJINDA ANLATILAN DERS KONULARI 1-Radyolojide Fizik Prensipler Amaç:Radyolojide kullanılan görüntüleme sistemlerinin fiziksel çalışma prensiplerinin öğretilmesi amaçlanmıştır. -Hangi organ incelemesinde
DetaylıAsendan AORT ANEVRİZMASI
Asendan AORT ANEVRİZMASI Aort anevrizması, aortanın normal çapından geniş bir çapa ulaşarak genişlemesidir. Aorta nın bütün bölümlerinde anevrizma gelişebilir. Genişlemiş olan bölümün patlayarak hayatı
DetaylıKORONER ARTER? NE ZAMAN? Hacettepe Üniversitesi Tıp T Fakültesi Radyoloji A.D.
KORONER ARTER GÖRÜNTÜLEMEDE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİNİN YERİ: : KİME K? NE ZAMAN? Doç.. Dr. Tuncay Hazırolan Hacettepe Üniversitesi Tıp T Fakültesi Radyoloji A.D. KORONER ANJİYOGRAF YOGRAFİ Normal ve patolojik
DetaylıKarotis ve vertebral arterlerin Doppler ultrasonografi ile görüntülenmesi
508 Türk Kardiyol Dern Arş - Arch Turk Soc ardiol 2011;39(6):508-517 doi: 10.5543/tkda.2011.01588 Karotis ve vertebral arterlerin Doppler ultrasonografi ile görüntülenmesi Doppler ultrasound imaging of
DetaylıKarotis ve Serebrovasküler Girişimlerde Komplikasyonlar ve Önlenmesi. Doç Dr Mehmet Ergelen
Karotis ve Serebrovasküler Girişimlerde Komplikasyonlar ve Önlenmesi Doç Dr Mehmet Ergelen 1-Karotis Girişimleri 2-Akut İskemik İnme de MekanikTrombektomi Karotis Girişimleri Komplikasyonlar 1-Karotid
DetaylıKronik Total Oklüzyon Teknikler. Doç Dr Cevat KIRMA Kartal Koşuyolu Kalp Eğitim ve Araştırma Hastanesi İstanbul
Kronik Total Oklüzyon Teknikler Doç Dr Cevat KIRMA Kartal Koşuyolu Kalp Eğitim ve Araştırma Hastanesi İstanbul KTO ya has teknikler; Tıkalı segment içine girebilmek (proksimal fibröz kılıf), ilerlemek
DetaylıSağlıklı Popülasyonda Vertebral Arter Sisteminin Renkli Dupleks Doppler Ultrasonografi ile Değerlendirilmesi
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 28 (3): 95-99, 2002 ORİJİNAL YAZI Sağlıklı Popülasyonda Vertebral Arter Sisteminin Renkli Dupleks Doppler Ultrasonografi ile Değerlendirilmesi Senem TURAN-ÖZDEMİR
DetaylıHazırlayan ekip : Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çalışma Grubu. Üyeler - Dr.Baktash Morrad - Dr.Ayşe Hüseyinoğlu - Dr.
Genç Kardiyologlar Grup Sorumlusu - Prof.Dr.Oktay Ergene Bilimsel İçeriğin Değerlendirilmesi, Son Düzenleme - Prof.Dr. Recep Demirbağ Düzenleme, Gözden Geçirme - Uz.Dr.Rida Berilğen - Uz.Dr.Barış Düzel
DetaylıVAKA SUNUMU. Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi
VAKA SUNUMU Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi ÖYKÜ 58 yaşında, erkek hasta, emekli memur, Ankara 1989: Tip 2 DM tanısı konularak, oral antidiyabetik
DetaylıVİTAL BULGULAR. Dr.Mine SERİN FÜ Çocuk Nöroloji
VİTAL BULGULAR Dr.Mine SERİN FÜ Çocuk Nöroloji Cilt : Isı, renk, görünüm Solunum : Hızı ve sayısı Nabız : Hızı ve şekli Kan basıncı : Vücut Isısı Hastanın ateşine bakma şeklinde ifade edilir Ateş vücut
DetaylıTransözefagial Ekokardiyografi. M Serdar Küçükoğlu İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü
Transözefagial Ekokardiyografi M Serdar Küçükoğlu İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü Endikasyonlar -I Nondiagnostik TTE Doğal kapakların değerlendirilmesi Protez kapakların değerlendirilmesi İnfektif
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS NOTU FORMU
ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS NOTU FORMU DERSİN ADI: Normal EKG DERSİ VEREN ÖĞRETİM ÜYESİ: Prof. Dr. Mustafa Kılıçkap, Prof. Dr. Deniz Kumbasar DÖNEM: IV DERSİN VERİLDİĞİ
DetaylıKardiyovasküler Güncel Görüntüleme Yöntemleri. Doç. Dr.İbrahim Özsöyler Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Kliniği
Kardiyovasküler Güncel Görüntüleme Yöntemleri Doç. Dr.İbrahim Özsöyler Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Kliniği Kardiyovaskuler hastalıklarda görüntüleme gerektiren kalp
DetaylıKTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir
KTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir DES implantasyonu sonrası DAPT süresi DES
DetaylıPriapizmde penisin ultrasonografisi: yüksek akımlı non-iskemik post-travmatik priapizmli olgu
Priapizmde penisin ultrasonografisi: yüksek akımlı non-iskemik post-travmatik priapizmli olgu J JAKOB, MRCS, MRCP, DTMH; CJ WILKINS, MRCP, FRCR; GH MUIR, FRCS(Üroloji); PS SIDHU, MRCP, FRCR King s College
DetaylıA-V FİSTÜLLERDE MUAYENE TEKNİKLERİ VE DAMARYOLUNUN TAKİBİ. Op.Dr. Mesut KÖSEM Kalp ve Damar Cerrahisi
A-V FİSTÜLLERDE MUAYENE TEKNİKLERİ VE DAMARYOLUNUN TAKİBİ Op.Dr. Mesut KÖSEM Kalp ve Damar Cerrahisi Hastanın Eğitimi Diyaliz öncesi Fistülün hazırlanması Uygun ve kısa süre Kateter kullanımı HASTANIN
Detaylı18/11/2015. PA (posteroanterior) AKCİĞER. Önerilen pozisyonlar. Toraks grafileri Çekim teknikleri ve Radyografik Anatomi
Toraks grafileri Çekim teknikleri ve Radyografik Anatomi Prof.Dr. Murat Kocaoğlu Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Önerilen pozisyonlar Temel: Postero-anterior (PA) erekt (ayakta)
DetaylıACİL TIPTA EKO. Doç. Dr. A. Sadık GİRİŞGİN NEU Meram Tıp Fakültesi Acil Tıp AD.
ACİL TIPTA EKO Doç. Dr. A. Sadık GİRİŞGİN NEU Meram Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. Kardiak Ultrasonografi Hangi durumlarda? Cihaz ve problar Yönler ve normal görüntüler Çeşitli patolojiler Hangi durumda EKO
DetaylıMASUM ÜFÜRÜM-PATOLOJİK ÜFÜRÜM AYRIMINDA İPUÇLARI
MASUM ÜFÜRÜM-PATOLOJİK ÜFÜRÜM AYRIMINDA İPUÇLARI DOÇ.DR.CEMŞİT KARAKURT İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PEDİYATRİK KARDİYOLOJİ BİLİM DALI Üfürüm: Kalp ve damarsal yapılardaki yapısal veya hemodinamik
DetaylıPeriferik Arter Hastalıklarına Yaklaşım. Dr. Murat İKİZLER Eskişehir, 201 3
Periferik Arter Hastalıklarına Yaklaşım Dr. Murat İKİZLER Eskişehir, 201 3 Periferik arter hastalıkları uygarlık tarihinin ilk medeniyetlerinde bile dikkat çeken bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
DetaylıSAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ GÜLHANE SAĞLIK MESLEK YÜKSEKOKULU ANKARA
SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ GÜLHANE SAĞLIK MESLEK YÜKSEKOKULU ANKARA İLERİ YAŞAM DESTEĞİ I KALP HIZININ DEĞERLENDİRİLMESİ İYD I DERS NOTU 02 2016 i İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... i 1. KALP HIZININ HESAPLANMASI...
DetaylıDüzen Sağlık Grubu Polikliniği Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi
Düzen Sağlık Grubu Polikliniği Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografi Polikliniğimiz DÜZEN SAĞLIK GRUBU kuruluşudur. Bilgisayarlı Tomografi (BT), iç organların, kemiklerin, yumuşak doku ve damarların ayrıntılı
DetaylıPERİFERİK ARTER HASTALIKLARINDA SEMPTOMLAR. Dr. İhsan Alur Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli
PERİFERİK ARTER HASTALIKLARINDA SEMPTOMLAR Dr. İhsan Alur Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli PERİFERİK ARTER HASTALARINA YAKLAŞIM NASIL OLMALIDIR? A) ANAMNEZ (ÖYKÜ,
DetaylıAORTA ve VASKÜLİTLER. Dr. Tuncay Hazırolan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji A.D.
AORTA ve VASKÜLİTLER Dr. Tuncay Hazırolan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji A.D. VASKÜLİT Etiyolojiden bağımsız olarak damar duvarında inflamasyon olması Tuttukları damar boyutuna göre sınıflandırılırlar
DetaylıRENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ
RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden
DetaylıBİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH
BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Erol Demir¹, Sevgi Saçlı¹,Ümmü Korkmaz², Ozan Yeğit², Yaşar Çalışkan¹, Halil Yazıcı¹, Aydın Türkmen¹, Mehmet Şükrü
DetaylıSuperior Tiroidal Arterin Ana Karotis Arterden Köken Aldığı Hastada Başarılı Karotis Endarterektomi
Superior Tiroidal Arterin Ana Karotis Arterden Köken Aldığı Hastada Başarılı Karotis Endarterektomi Successful Carotid Endarterectomy In a Patient With Superior Thyroid Artery Originated from Common Carotid
DetaylıDoç.Dr.Namık Özmen GATA H.Paşa Eğt.Hast. Kardiyoloji Servisi. İstanbul
Doç.Dr.Namık Özmen GATA H.Paşa Eğt.Hast. Kardiyoloji Servisi. İstanbul FRAKSİYONEL FLOW REZERV(FFR) Koroner anjiografi anatomik bilgi veren bir lümenografidir Mevcut lezyonun ciddiyetini görsel olarak
DetaylıTakiplerde hastalarda hangi özelliklere dikkat edilmesi gerektiğini
Dönem IV Kardiyoloji Stajı Konu: Atrial fibrilasyonlu hastaya yaklaşım Amaç: Bu dersin sonunda dönem IV öğrencileri atrial fibrilasyonu tanımlayabilecek, hastaya yaklaşımdaki temel prensipleri belirtebileceklerdir.
DetaylıEktopik Gebelik. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012
Ektopik Gebelik Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Tanım Fertilize ovumun endometriyal kavite dışında
DetaylıKOLON VE İNCE BAĞIRSAĞIN NONTÜMÖRAL REZEKSİYON MATERYALLERİNDE TANIYA YAKLAŞIM. Dr. Armağan GÜNAL GATA Tıbbi Patoloji AD - Ankara
KOLON VE İNCE BAĞIRSAĞIN NONTÜMÖRAL REZEKSİYON MATERYALLERİNDE TANIYA YAKLAŞIM Dr. Armağan GÜNAL GATA Tıbbi Patoloji AD - Ankara Konuşmanın başlığı üzerine GİS patolojisinde Kolon ve ince bağırsağın Nontümöral
DetaylıPulmoner Tromboembolizm. Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Ankara
Pulmoner Tromboembolizm Dr. Meltem Gülsün Akpınar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Ankara Pulmoner Tromboembolizm Venöz Tromboembolizm = DVT + PTE Derin Ven Trombozu (genellikle
DetaylıPERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ
PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ Yaşar Çalışkan 1, Halil Yazıcı 1, Tülin Akagün 1, Nadir Alpay 1, Hüseyin Oflaz 2, Tevfik Ecder 1, Semra Bozfakıoglu
DetaylıBAġKENT ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ RADYOLOJĠ ANABĠLĠM DALI KAROTĠS ARTER STENOZLARINDA ENDOVASKÜLER TEDAVĠ ETKĠNLĠĞĠNĠN BELĠRLENMESĠ
BAġKENT ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ RADYOLOJĠ ANABĠLĠM DALI KAROTĠS ARTER STENOZLARINDA ENDOVASKÜLER TEDAVĠ ETKĠNLĠĞĠNĠN BELĠRLENMESĠ AraĢtırma Görevlisi: Dr. Pelin Zeynep Bekin Sarıkaya UZMANLIK TEZĠ Ankara-2014
Detaylı2.Valvüler kalp hastalıklarına cerrahi yaklaşım: Aort,Mitral, Trikuspit (2 saat)(yrd.doç.dr.şenol Gülmen)
Kalp Damar Cerrahi Dönem 4 2012-2013 Öğretim Yılı Teorik Dersler 12.11.2012-16.11.2012 Staj Grubu(4) 1.Kardiyopulmoner Baypas, İntraaortik Balon Pompası, Yapay Kalp (1 saat) Yrd.Doç.Dr.Şenol 2.Valvüler
DetaylıObez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki
Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki Ayşe Ağbaş 1, Emine Sönmez 1, Nur Canpolat 1, Özlem Balcı Ekmekçi 2, Lale Sever 1, Salim Çalışkan 1 1. İstanbul Üniversitesi,
DetaylıAkut Mezenter İskemi. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012
Akut Mezenter İskemi Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK - 2012 Sunum Planı Tanım Epidemiyoloji Anatomi Etyoloji/Patofizyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Giriş Tüm akut mezenter iskemi
DetaylıDr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi
Dr Ercan KARAARSLAN Acıbadem Üniversitesi Maslak Hastanesi 1 Öğrenme hedefleri Metastazların genel özellikleri Görüntüleme Teknikleri Tedavi sonrası metastaz takibi Ayırıcı tanı 2 Metastatik Hastalık Total
DetaylıKarotis Arter Stenoz ve Oklüzyonlarında İnvaziv Olmayan Radyolojik Modalitelerin Etkinliği
ARAŞTIRMA MAKALESİ / Research Article DOI: 10.5505/sakaryamedj.2016.46330 Karotis Arter Stenoz ve Oklüzyonlarında İnvaziv Olmayan Radyolojik Modalitelerin Etkinliği The Efficacy of Non-Invasive Radiological
DetaylıVertebrobaziller Yetmezlik Semptomları Olan Hastalarda Vertebral Arterin Dupleks Doppler Us Yöntemiyle Değerlendirilmesi
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 15 (3) 163-168 (2008) Vertebrobaziller Yetmezlik Semptomları Olan Hastalarda Vertebral Arterin Dupleks Doppler Us Yöntemiyle Değerlendirilmesi Safiye Kafadar*,
DetaylıAplikasyon Klavuzu (V )
Ekran Arayüzü ve Obje Seçimi klavuzunda da anlatıldığı üzere FieldGenius (FG), obje tabanlı bir arazi ölçme yazılımıdır. Nokta ve çizgi tipindeki vektörel objeleri kullanarak arazi ölçmeleri gerçekleştirilebilir.
DetaylıRomatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi
Kahramanmaraş 1. Biyokimya Günleri Bildiri Konusu: Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Mehmet Aydın DAĞDEVİREN GİRİŞ Fetuin-A, esas olarak karaciğerde
DetaylıTEMEL EKG. Prof.Dr.Hakan KültK. Kardiyoloji Anabilim Dalı
TEMEL EKG Prof.Dr.Hakan KültK ltürsay Ege Üniversitesi, Tıp T p Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı EKG Elektro Kardiyo Gram: Kalp atımları sırasında oluşan elektriksel değişikliklerin vücut yüzeyine konan
Detaylı