2 HAZİRAN 6 HAZİRAN 2014 HAFTANIN ÖZETİ Avrupa Merkez Bankasının (ECB) para politikası kurulu öncesi hafta başında riskten kaçınma ve kar realizasyonları nedeniyle Borsa İstanbul yatay bir seyir izlerken, Asya ve ABD borsaları güçlü verilerle yükselişini sürdürdü. Salı ve Perşembe günleri açıklanan yüksek ABD ISM endeksleri küresel piyasalara yukarı yönlü destek verirken, ECB toplantısı 2.35 2.3 2.25 2.2 2.15 2.1 2.05 2 1.95 1.9 1.85 1.8 USD/TL öncesi Euro dolar karşısında değer kaybederek son dört ayın en düşük seviyelerine geldi. Perşembe günü ECB nin beklendiği üzere bütün faiz oranlarında indirime giderek, geniş çaplı bir önlem paketi açıklamasının ardından gelişmekte olan piyasalara girişlerin hızlanmasıyla dolar TL karşısında değer 3.2 EUR/TL 3.1 3 2.9 2.8 2.7 2.6 2.5 2.4 kaybederken, iki yıllık gösterge faiz 7 ayın en düşük seviyesine geriledi. Hafta boyunca dalgalı bir seyir izleyen Borsa İstanbul endeksi kararın ardından bankacılık hisseleri öncülüğünde yükseldi. Cuma günü açıklanan ABD istihdam verisinin beklentiler seviyesinde çıkmasıyla da küresel piyasalarla birlikte yükselen BIST 100 endeksi haftayı yüzde 1.4 artışla 1.4 1.39 1.38 1.37 1.36 1.35 1.34 1.33 1.32 1.31 EUR/USD
80,397.55 seviyesinden kapattı. ECB kararlarıyla artan fon girişi TCMB nin faiz indirimi yönünde kararını destekleyeceği beklentisini oluştururken, iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise Kasım başından bu yana en düşük olan yüzde 8.05'e düştü. Euro yükselişe geçerek 2.8336 seviyesinden kapanırken, Dolar, yabancı girişlerinin artması ile 2.0771 seviyesinden kapandı. Altın ise yükselerek haftayı 1,251.37 USD/Ons değerinden kapandı. TCMB FAİZ ORAN (%) Borç Alma Borç Verme GECELİK(O/N) 8.00 12.00 90,000.00 80,000.00 70,000.00 60,000.00 50,000.00 1,400 1,350 1,300 1,250 1,200 1,150 1,100 BIST 100 ALTIN GEÇ LİKİDİTE 0.00 13.50 1 HAFTA REPO - 9.50 KAPANIŞ VERİLERİ (06 HAZİRAN 2014) BİST-100 80.397,55 USD/TRY 2.0771 USD/JPY 102.48 EUR/TL 2.8336 EUR/USD 1.3643 ALTIN ($/ONS) 1,251.87
İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 02.06.2014 Türkiye imalat PMI Mayıs 51.1 50.1 03.06.2014 TÜFE Mayıs %0.50 %1.34 %0.40 03.06.2014 Yİ-ÜFE Mayıs %0.09 -%0.52 06.06.2014 Hazine Nakit Dengesi Mayıs -4.64 mlyr TL 10.88 mlyr TL DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 02.06.2014 Almanya İmalat PMI, nihai Mayıs 52.9 54.1 52.3 02.06.2014 Euro Bölgesi İmalat PMI, nihai Mayıs 52.5 53.4 52.2 02.06.2014 Almanya TÜFE, nihai Mayıs %1.1 %1.3 %0.9 02.06.2014 ABD ISM İmalat Endeksi Mayıs 55.5 56.0 55.4 03.06.2014 Euro bölgesi enflasyon, öncü 03.06.2014 Euro bölgesi işsizlik Mayıs Nisan %0.7 %0.7 %0.5 %11.8 %11.8 %11.7 04.06.2014 Almanya hizmetler PMI, nihai Mayıs 56.4 54.7 56.0 04.06.2014 Euro bölgesi hizmetler PMI, nihai Mayıs 53.5 53.1 53.2 04.06.2014 ABD dış ticaret dengesi Nisan 40.8 mlyr$ 44.2 mlyr$ 47.24 mlyr $ 04.06.2014 ABD ISM hizmetler endeksi Mayıs 55.5 55.2 56.3 05.06.2014 Almanya sanayi siparişleri Nisan %1.3 -%2.8 %3.1 05.06.2014 Euro bölgesi perakende satışlar Nisan %0.1 %0.1 %0.4 05.06.2014 BOE faiz kararı Haziran %0.5 %0.5 %0.5 05.06.2014 ECB faiz kararı Haziran %0.10 %0.25 %0.15 05.06.2014 ABD işsizlik maaş başvuruları 310.000 304.000 312.000 06.06.2014 Almanya sanayi üretimi Nisan %0.4 %0.6 %0.2 06.06.2014 ABD tarım dışı istihdam Mayıs 218.000 282.000 217.000 06.06.2014 ABD işsizlik Mayıs %6.4 %6.3 %6.3
İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER İhracat Mayıs ayında yüzde 5.8 büyüdü Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından açıklanan verilere göre ihracat ilk 5 ayda yüzde 8 büyüyerek 67 milyar dolar, bir yıllık süreçte ise 156 milyar dolar seviyesine yükseldi. AB ekonomisinde yaşanan iyileşme ve otomotiv sektörünün etkisiyle artan ihracat geçen yılın aynı ayına göre Mayıs ayında yüzde 5,8 büyüyerek 13,4 milyar dolar oldu. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise "Yılsonunda hedefimiz olan 166 milyar dolara ulaşmayı bekliyoruz." dedi. Başçı: Türkiye dezenflasyon sürecinde Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı Bakanlar Kuruluna yaptığı sunumda enflasyonun Mayıs ayında en yüksek seviyeyi gördükten sonra Hazirandan itibaren düşüş yaşayacağını söyledi. Sıkı para politikasının kurdaki yükselişi önlediğini belirten Başçı cari işlemler açığında düşüş beklediklerini açıkladı. Reel faizlerin küresel kriz öncesi seviyesinde olduğunu söyleyen Başkan Başçı ayrıca kredi büyümesinin yüzde 15 seviyesine geldiği fakat alınan makroihtiyati tedbirlerle kredinin tüketimden yatırım ve üretime kaydığı bilgisini verdi. Başkan Başçı ayrıca yaptığı başka bir açıklamada Borç/GSYH oranının çok iyi düzeyde olduğunu vurgulayarak, büyümede olumlu yönde sürpriz beklediklerini belirtti. İmalat PMI düştü Markit tarafından hazırlanan imalat sanayi satın alma yöneticisi endeksi (PMI) Nisan ayındaki 51.1 seviyesinden 50.1'e gerileyerek, 10 ayın en düşük değerini aldı. İmalat sanayinde büyümenin durma noktasına geldiğinin göstergesi olan bu düşüşte yeni siparişlerde kaydedilen hafif azalış etkili oldu. Bazı imalatçılar yerel seçimlerin ardından talebin zayıfladığını ifade etti. Şimşek: Türkiye'nin açık pozisyon riski yönetilebilir bir risk Maliye Bakanı Mehmet Şimşek milli gelire oranı yüzde 5'ler civarına gelen cari açıkta bu yıl ciddi bir azalma beklediklerini belirtti. Bakan Şimşek, "Türkiye'nin açık pozisyon riski yönetilebilir bir risktir. Kamu ve bankacılık sektörünün bu riski söz konusu değil; reel sektör de yatırım yaptı, zaten yüzde 80'inin dolar geliriyle doğal hedge'i var" dedi.
Babacan: yüzde 4 büyüme hedefini koruyoruz Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, yurtdışında toparlanma iyi olursa, ihracat artışının devam edeceğini ve böylece büyümenin de güçlü olacağını bu nedenle yüzde 4 büyüme hedefini koruduklarını söyledi. Babacan, faiz oranlarının artmasının enflasyon üzerinde etkisi ile ilgili olarak; uygulanan politikaların Türkiye deki güveninin artmasını sağlaması durumunda faiz artışının dahi büyümeyi destekleyeceği yorumunu yaptı. TÜFE arttı, Yİ-ÜFE azaldı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre Mayıs ayında TÜFE de bir önceki aya göre yüzde 0,40, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,38, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,66 artış gerçekleşti. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise, bir önceki aya göre yüzde 0,52 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 5,06 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,28 artış gösterdi. Merkez Bankası yaptığı açıklamada; yıllık enflasyondaki artışta gıda ve temel mal fiyatlarının seyri belirleyici olurken; aynı dönemde, TL deki değer kaybının birikimli etkilerinin zayıfladığını ve çekirdek göstergelerde yıllık enflasyonun nispeten yatay bir seyir izlediğini belirtti. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı daha önce yaptığı açıklamada Türkiye nin dezenflasyon sürecinde olduğunu, enflasyonun Hazirandan itibaren düşeceğini belirtmişti. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise Enflasyon muhtemelen zirveyi buldu, yüzde 9,7 yüksek bir enflasyon, Türkiye'nin hızlı bir şekilde enflasyonu yüzde 5'lere çekmesi gerekiyor. " dedi. Zeybekci: Faizin hızlı düşürülmesinden yanayız Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci yüksek faizi enflasyonun nedenlerinden biri olarak gördüklerini, bunun Türk ekonomisi için iyi olmadığını ve yatırım, üretim yapamama, büyüyememe, istihdamın olmaması anlamına geldiğini belirterek, "Faizin aşağıya doğru hızlı bir şekilde çekilmesinden yanayız" dedi. Hazine nakit dengesi Hazine nakit dengesi Mayıs'ta 10.88 milyar TL fazla, Ocak-Mayıs'ta 1.81 milyar TL açık; Faiz dışı denge ise Mayıs'ta 17,2 milyar TL fazla, Ocak- Mayıs'ta 17.96 milyar TL fazla verdi.
DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER ECB, politika faizini %0.25'ten %0.15'e düşürdü Avrupa Merkez Bankası (ECB) politika faizini yüzde 0.25'ten yüzde 0.15'e indirdi. ECB, Euro bölgesinde deflasyon riskiyle mücadele etmek amacıyla mevduat faizini de bulunduğu sıfır seviyesinin altına eksi 0.10'a çekti. ECB ayrıca borç verme faizini yüzde 0.75 seviyesinden yüzde 0.40'a düşürdü. ECB Başkanı Mario Draghi yaptığı açıklamada; ECB 2014'te GSYH'nin yüzde 1, 2015'te GSYH'nin yüzde 1,7, 2016'da yüzde 1,8 büyüyeceğini; enflasyonun ise 2014 te yüzde 0,7 ve 2015 te yüzde 1,1 olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Draghi bundan sonra yapacaklarını politika duruşunda gevşeme, aktarım mekanizmasında iyileştirme, daha fazla gevşeme, gerekirse alışılmışın dışında araçları kullanabilme olarak özetledi. Faiz oranlarının daha önce öngörülenden daha uzun süre düşük kalabileceğini belirten Daraghi; alınan tedbirleri; varlığa dayalı menkul kıymet alımları, tüm likidite taleplerini karşılamaya devam, bankalara yeni bir uzun vadeli yeniden finansman imkânı sunma ve menkul kıymet piyasasına yoğunlaşma olarak sıraladı. Uzun vadeli kredi imkânlarını artırmak için faiz indirim kararı aldıklarını belirten Draghi; bankaların toplam kredi hacminin yüzde 7'si kadar yeni fonlama imkanı sahibi olurken fonlama operasyonunun büyüklüğünün 400 milyar Euro olacağını, fonlama operasyonlarının Eylül ve Aralık 2014'te gerçekleştirileceğini açıkladı. İngiltere ve Hindistan faizleri değiştirmedi İngiltere Merkez Bankası (BOE) politika faizini beklendiği gibi yüzde 0,5 te bırakırken, varlık alım programının büyüklüğünü de değiştirmedi. BOE güçlü büyüme ve hızla artan konut fiyatlarına rağmen politika faizini Mart 2009'dan bu yana yüzde 0,5 te tutuyor. Hindistan Merkez Bankası da politika faizini değiştirmeyerek yüzde 8 seviyesinde bırakırken, Merkez Bankası Başkanı yaptığı açıklamada, enflasyondaki ılımlı trendi işaret ederek, daha fazla sıkılaştırmaya gerek kalmayabileceğini belirtti. Almanya ve Euro Bölgesi'nde PMI, ABD de ISM imalatta düştü, hizmetlerde arttı Euro bölgesi imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Mayıs'ta nihai 52,2, Euro bölgesinin en büyük ekonomisi
olan Almanya'da 52,3 ve ABD'de ISM imalat endeksi 53,2 ye düştü. Hizmetlerde ise PMI Euro bölgesinde 53,2 ve Almanya'da 56, ISM ABD de 56,3 seviyesine yükseldi. Çin'de ise imalat PMI Mayıs'ta 50,8 ile beş ayın en yüksek seviyesine çıktı. Almanya'da hizmetler PMI Mayıs'ta yaklaşık üç yılın en yüksek seviyesinde bir değer aldı. Ayrıca Euro bölgesinde birinci çeyrekte GSYH'deki büyüme yüzde 0,2 olarak teyit edildi. Almanya'da sanayi üretimi ve siparişleri arttı, Merkez Bankası büyüme beklentisini yükseltti Euro bölgesinin en büyük ekonomisi olan Almanya'da sanayi üretimi Nisan'da yüzde 0,2 artış kaydederken, imalat sanayi siparişleri Nisan'da yüzde 3,1 artış kaydederek bir yıldan uzun bir sürenin en dik düşüşünden toparlandı, ekonomide işlerin rayında seyrettiği sinyalini verdi. Almanya Merkez Bankası Bundesbank, 2014 büyüme beklentisini yüzde 1,9 a yükseltirken, yüzde 2 olan 2015 büyüme beklentisini değiştirmedi, 2016'da ise yüzde 1,8 büyüme beklediğini açıkladı. ABD de işsizlik oranı değişmedi, Euro Bölgesinde geriledi ABD de Mayıs'ta işsizlik oranı yüzde 6,3 te kaldı. Tarım dışı istihdam 217,000 ile beklentilerin hafif altında artarken, özel sektörde istihdam artışı 179,000 ile beklentilerin altında gerçekleşti. İşsizlik maaşı başvuruları ise 31 Mayıs ta sona eren haftada 312,000 ile beklentilerin üzerinde açıklandı. İşsizlik başvuruları aylık ortalamada son 7 yılın en düşük seviyesine geriledi. Toplam istihdam resesyon öncesindeki zirve seviyesini geçerken, işsizlik oranı ise altı yıla yakın bir sürenin en düşük seviyesine geldi. Euro bölgesinde işsizlik oranı Nisan'da yüzde 11,7 ye geriledi ve beklentilerin hafif altında açıklandı. Evans: Fed'in faiz artırımı enflasyonun seyrine bağlı Chicago Fed Başkanı Charles Evans, Fed'in faiz artışının büyük ölçüde enflasyona bağlı olduğunu belirterek, faiz artırımının gelecek yıl, hatta 2016'dan önce yapılmayabileceğini söylerken, beklentilerin tahvil alımlarının yılsonuna kadar tamamlanabileceği yönünde olduğunu açıkladı. Fed Kansas Başkanı Esther George ise Fed'in faiz oranını yükseltmeden önce bilançosunu daraltması gerektiğini iddia ederken, New York Başkanı Dudley, faiz oranında artırım öncesinde, vadesi gelecek tahvillere yeniden yatırımı sonlandırmanın en iyi strateji olmayabileceğini savundu.
BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 23 Mayıs 2014 itibariyle 1.098.427 Milyon TL ile haftalık bazda %0,16 azaldı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 16 Mayıs 2014 tarihinde 1.100.228 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti. Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 23 Mayıs 2014 itibariyle kredi toplamı 56.679 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler içerisindeki payı ise %5,16 dır. TOPLAM AKTİFLER 1.797.343 ÖZKAYNAKLAR 238.027 TOPLAM MEVDUAT 1.009.785 1,200,000 1,100,000 1,000,000 900,000 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 70,000 60,000 50,000 40,000 30,000 20,000 10,000 0 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - Toplam Krediler - Sektör - YP KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER TOPLAM KREDİLER 1.098.427 MENKUL DEĞER PLASMANLAR 289.574 Kaynak: BDDK (23.05.2014 tarihli verilerdir.) 25 Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - YP SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU Sermaye Yeterliliği Rasyosu (SYR) BDDK nın açıkladığı son veriye göre Mart 2014 itibariyle %15,74 olarak gerçekleşti. Şubat 2014 te ise bu oran %15,54 oldu. Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. 20 15 10 5 0 Sektör Hedef Rasyo Yasal Sınır Kaynak: BDDK
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2007/12 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/3 BANKACILIK SEKTÖRÜ 18,94 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 15,74 Mevduat Bankaları 17,37 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,08 Katılım Bankaları 16,13 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 14,45 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 64,74 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 31,44 9 HAZİRAN-13 HAZİRAN 2014 PİYASA GÜNDEMİ 9 HAZİRAN 10 HAZİRAN 12 HAZİRAN 13 HAZİRAN Nisan ayı Sanayi üretimi (Beklenti:%3.8) Q1 Japonya GSYH, revizyon (Beklenti:%1.4) Q1 GSYH Nisan ayı İngiltere sanayi üretimi Nisan ayı Cari denge Nisan ayı Euro bölgesi sanayi üretimi (Beklenti:%0.4) ABD işsizlik maaş başvuruları Mayıs ayı ABD perakende satışlar (Beklenti:%0.4) Mayıs ayı ABD çekirdek perakende satışlar (Beklenti:%0.3) Mayıs ayı Almanya TÜFE, nihai (Beklenti:%0.9) Mayıs ayı ABD ÜFE (Beklenti:%0.3) Mayıs ayı ABD çekirdek ÜFE (Beklenti:%0.2) Mayıs ayı ABD Mich. tük. güven end., öncü Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir.