REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Mehmet Özlüses, Sibel Akın, Dilek Baytaş, Dr. Kaya Süer Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörlüğü 1/8
1. AMAÇ Bu prosedürün amacı; çamaşırhane ve çamaşırların uygun yönetimi, temiz çamaşırlar nedeni ile daha az kontaminasyon sağlamayı ve kirli çamaşırhane, çamaşırdan kaynaklanabilecek enfeksiyon riskinin azaltılmasını sağlamaktır. 2. KAPSAM Bu prosedür, çamaşırhane ve çamaşırların uygun yönetim faaliyetlerini kapsar. 3. SORUMLULAR Bu prosedürün uygulanmasından, Çamaşırhane Sorumlusu, uyulacak kriterlerin belirlenmesi ve denetlenmesinden Enfeksiyon Kontrol Ekibi sorumludur. 4. TANIMLAR 4.1. Kirli Çamaşırlar: Hastane genelinde, kullanılmış tüm tekstil ürünleri (çarşaf, yastık, pike, battaniye, koltuk kılıfları, mutfak tekstilleri, temizlik bezleri, personel formaları, ameliyathane yeşilleri vb.) 4.2. Enfekte Çamaşırlar: Hastanın hekiminin, enfeksiyon kontrol hekiminin (EKH) ve EKH nin temas, sıkı temas ve yüksek riskli izolasyon tanısını koyduğu hastaları ve HBS, HIV, HCV pozitif hastalara temas eden tekstil ürünleri. Ayrıca laboratuarda bu hastaların örneklerine temas eden tekstil ürünleri de enfekte çamaşır olarak kabul edilir. 4.3. Enfeksiyon Kontrol Ekibi: Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzman Hekimi nden oluşan ekibi tanımlar. 5. UYGULAMA 5.1. Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Prosedürleri ve Özel Hastane, Özel Dal Hastanesi, Özel Klinik, Özel Dispanser ve Özel Muayenehaneler (Denetim) Yasası doğrultusunda çamaşırhane ve çamaşır yönetim ilkelerinin belirlenmesinden ve denetimini yapmaktan Enfeksiyon Kontrol Kurulu sorumludur. 5.2. Çamaşırhaneye personel tarafından iş kıyafetleri / önlükleri / üniformaları 2 ay içinde personel tarafından teslim alınmadığı takdirde çamaşırhane sorumlusu tarafından sarf depoya teslim edilerek, sarf depo tarafından yeniden kullanım amaçlı değerlendirilir. 2/8
5.3. Çamaşırhane Fiziki Özellikleri 5.3.1. Çamaşırhane iyi bir ışıklandırma ve havalandırma alt yapısına sahip olup, kirliden temize doğru bir iş akışı vardır. 5.3.2. Kirli ve temiz alanlarda çalışanların ellerini yıkayabilecekleri lavabolar mevcuttur. 5.3.3. Yerler kaymayacak malzeme ile döşenmiştir. Taşıma arabalarının rahatlıkla hareket edebileceği düz bir alandır. 5.3.4. Güç kaynağı mühürlü, elektrik prizleri kapaklıdır ve ıslak alanlardan uzaktır. 5.3.5. Ütü alanı ıslak alanda değildir. 5.3.6. Ütülerin otomatik elektrik kesme özelliği vardır. 5.3.7. Taşıma arabaları kirli ve temiz çamaşırları ayıracak şekilde düzenlenmiş ve amacına uygun kullanılır. Kirli ve temiz çamaşır arabaları üzeri örtülebilir şekilde tasarlanmıştır. Kirli çamaşırların taşınmasında kullanılan torba ve arabalar temiz çamaşırların taşınmasında kullanılmaz. Dezenfeksiyonu çamaşırhanede Sterilizasyon / Dezenfeksiyon Kontrolü Talimatı na uygun olarak yapıldıktan sonra kullanılır. Kirli ve temiz torbaları her kullanımdan sonra çamaşırhanede yıkanarak dezenfeksiyonu sağlanır. 5.4. Çalışanların Eğitimi 5.4.1. İşe yeni başlayan çamaşırhane personeli Oryantasyon Prosedürü doğrultusunda oryantasyona tabi tutulur. 5.4.2. Personel gerekli eğitimleri almadan ve sorumlusu tarafından yeterli bulunmadan tek başına görevlendirilmez. 5.5. Çamaşırların Toplanması 5.5.1. Çamaşırların toplanması ve transferi sırasında çamaşırhane personeli tarafından standart koruyucu önlemler olarak non-steril eldiven, damlacık ve solunum izolasyonu olduğunda; eldiven ve maske, enfekte çamaşırların toplanmasında da eldiven, maske ve önlük kullanılır. 5.5.2. Çamaşırlar aşağıdaki tabloda belirtilen sürelerde toplanır. 3/8
BÖLÜMLER GÜNLER Sayım Teslim Personeli Yataklı Servisler Her gün Çamaşırhane Sorumlusu, Temizlik Personeli Yoğun Bakım Servisleri Her gün Çamaşırhane Sorumlusu, Temizlik Personeli Poliklinikler ve Acil Servis Her gün Çamaşırhane Sorumlusu, Hemşire Mutfak Her gün Çamaşırhane Sorumlusu, Mutfak Personeli SAAT 08.00, 12.30 ve 15.00 08.00, 12.30 ve 15.00 17.00 --- Ameliyathane Her gün Porter --- 5.5.3. Çamaşırlar toplanmadan önce, çamaşırın üzerinde, arasında kesici / delici alet veya yabancı cisim olup olmadığı kontrol edilir. Kontrol, kirli çamaşırın sayımı ve toplanması esnasında ve çamaşırlar yıkama öncesinde hemen çamaşırhane girişinde bulunan bir bölümde, önce çamaşır toplama örtüsü serilerek üzerine çamaşır hafifçe silkelenir, kesici-delici alet veya diğer yabancı cisim bulup bulunmadığı kontrol edilir. 5.5.4. Çamaşırların içinden kesici / delici enfekte materyal (iğne ucu, bistüri vb.) çıkması halinde çamaşırhane alanında bulunan Sharpbox a atılır. Ameliyathane alet / cihazlarının çamaşırların içinden çıkması halinde ameliyathane sorumlu hemşiresine veya merkezi sterilizayon sorumlu hemşiresine teslim edilir. Tespitler çamaşırhane sorumlusu tarafından Buluntu Eşya Tutanağı ile yazılı hale getirilir. 5.5.5. Kirli çamaşırlar; serili oldukları yüzeyin ortasında toplanıp; silkelenmeden, başka bir yerle temas ettirilmeden Kirli-Temiz Çamaşır Arabalarının kirli bölümüne aktarılır. Kirli çamaşırlar yere atılmaz. 4/8
5.5.6. Enfekte çamaşırlar tıbbi atık poşetlerine ıslak tarafı içe, kuru tarafı dışa gelecek şekilde konularak torbalanır. Çamaşır arabalarının kirli bölümüne konulur. 5.5.7. Çamaşırlar konteyner içinde üstü kapalı şekilde çamaşırhaneye transfer edilir, kirli çamaşır kabul alanındaki görevli çamaşırhane personeline teslim edilir. 5.5.8. Çamaşır toplama ve transfer işlemi tamamlandıktan sonra eldivenler çıkarılarak El Hijyeni Talimatı na uygun bir şekilde el hijyeni sağlanır. 5.6. Çamaşırın Sınıflandırılması 5.6.1. Çamaşırhaneye kirli kabulü Kirli Çamaşır Kabul Alanından kabul edilerek Çamaşırhane Kirli Çamaşır Teslim Defteri ne kayıt edilir. 5.6.2. Kirli çamaşırları kabul eden personel, kabul işlemleri sırasında non-steril eldiven ve önlük giyer. 5.6.3. Çamaşırlar yıkama öncesinde hemen çamaşırhane girişinde bulunan bir bölümde, önce çamaşır toplama örtüsü serilerek üzerine çamaşır hafifçe silkelenir, kesici-delici alet veya diğer yabancı cisim bulunup bulunmadığı kontrol edilir. 5.6.4. Çamaşırlar, Enfeksiyon Kontrol Kurulu nun hazırladığı Kirli ve Enfekte Çamaşır Yıkama ve Kurutma Programı na göre enfekte olup olmadığına, renklerine, cinslerine, kir yüklerine ve kullanıldığı alana göre sınıflandırılır. 5.7. Çamaşır Yıkamada Kullanılacak Deterjan ve Kimyasallarının Seçimi ve Yönetimi Enfeksiyon Kontrol Kurulu tarafından Çamaşırhanede Kullanılan Deterjan ve Kimyasal Listesi ve kullanım alanları belirlenir ve Çamaşırhane Sorumlusu tarafından uygulamaya alınır. Yeni bir deterjan ve kimyasal kullanımı söz konusu olduğunda Enfeksiyon Kontrol Kurulu tarafından değerlendirilir ve kullanımı uygun bulunan deterjan / kimyasal Çamaşırhanede Kullanılan Deterjan ve Kimyasal Listesi ne eklenir. 5.8. Çamaşırların Yıkanması 5.8.1. Kirli Çamaşırların Yıkanması 5.8.2. Bölümlerden gelen kirli çamaşırlar sınıflandırma sonrasında Kirli ve Enfekte Çamaşır Yıkama ve Kurutma Programı nda belirtilen kirli çamaşır yıkama tablosuna göre yıkanır. 5/8
5.8.3. Enfekte Çamaşırların Yıkanması Bölümlerden gelen tıbbi atık poşetlerindeki enfekte çamaşırlar bu prosedürün 5.5.3. maddesinde tarif edildiği şekilde kontrol edilerek enfekte çamaşır makinesine atılır. Kirli ve Enfekte Çamaşır Yıkama ve Kurutma Programı nda belirtilen enfekte çamaşır yıkama tablosuna göre yıkanır. 5.8.3.1. Enfekte çamaşırlar için ayrılmış olan özel çamaşır makinesi kullanılır. 5.8.3.2. Tüm enfektelerde, ılık suyla ön yıkama yapılır ve çamaşır ana yıkamada 90 derecede minimum 10 dakika yıkanır. 5.8.3.3. Toz klor kullanımı ön yıkamada yapılır. Klor kullanımı çamaşır makinesinin kullanım talimatına uygun olarak gerçekleştirilir. 5.8.3.4. Şarbon, Viral Hemorojik ateş, kene, uyuzlu hastaların enfekte çamaşırları Atık Yönetim Prosedürü doğrultusunda atılır. 5.8.4. Kullanım kılavuzları doğrultusunda çamaşır makineleri kullanılır. 5.9. Kurutma ve Ütüleme 5.9.1. Yıkama işlemi tamamlandıktan sonra çıkan temiz çamaşırlar cinsine göre ayrılarak kurutma makinesine verilir. Kurutma işlemi 90 C de istenilen süre ayarlanarak yapılır. 5.9.2. Kurutma makinesinden çıkan çamaşırlar çamaşır cinsine göre buhar basıncı ayarlanarak pres ütü veya silindir ütü ile ütülenir. 5.10. Temiz Çamaşırların Depolanması 5.10.1. Yıkanan, temizlenen, ütülenen çamaşırlar Çamaşırhane Temiz Çamaşır Deposuna transfer edilir. 5.10.2. Çamaşırhane Yerleşim Planı doğrultusunda yerleştirilir. 5.10.3. Üstü açık olan temiz çamaşırlar kirli çamaşırlar ile aynı mekânda bekletilmez. 5.11. Temiz Çamaşır Dağıtımı 5.11.1. Dağıtımdan sorumlu olan personel günlük / haftalık olarak dağıtılacak olan temiz çamaşırları Temiz Çamaşır Arabasına yerleştirilir. 6/8
5.11.2. Temiz çamaşırlar arabası çamaşırhane temiz çamaşır çıkış kapısından çıkartılır. Kirli alana geçiş yapılmaz. 5.11.3. Dağıtım sırasında temiz çamaşırların kirli çamaşırlarla, yerle kontamine olmaması sağlanır. 5.11.4. Temizlik personeli tarafından katlarda değiştirilen kirli çamaşırlar, Hasta Bakıcı tarafından yerlerine temiz çamaşır konularak değiştirilir. Stok olarak bırakılan temiz çamaşırlar temiz odalarındaki raflarda muhafaza edilir. 5.12. Çalışan Sağlığı 5.12.1. Personel çalışırken gerekli koruyucu malzemeleri (eldiven, önlük, maske vb) kullanır. 5.13. Kontroller 5.13.1. Çamaşır makinelerinin üretici tarafından belirlenmiş olan ısıya ulaştığı ve sıcaklığı koruduğu teknik hizmetler tarafından test edilir. 5.13.2. Enfeksiyon Kontrol Kurulu Tarafından Yapılacak Denetimler Çamaşırhane Denetim Formu doğrultusunda ayda bir Enfeksiyon Kontrol Ekibi tarafından çamaşırhane ve çamaşırların toplanması, dağıtımı denetimleri yapılır ve Çamaşırhane Denetim Formu na kaydedilir. Denetimler sırasında karşılaşılan aksaklıkların ve uygunsuzlukların düzeltilmesi uyarısında bulunulur. Denetim sonuçları Enfeksiyon Kontrol Kurulu ile paylaşılır. 5.14. Çamaşırhane Temizliği Enfeksiyon Kontrol Kurulu tarafından belirlenen süre ve şekilde Hastane Temizliği Talimatı na uygun olarak temizliği yapılır. 5.15. Çamaşırhanenin günlük deterjan, kimyasal tüketimi, yıkanan ve ütülenen çamaşırların cinsi, kilosu çamaşırhane sorumlusu tarafından Çamaşırhane Günlük Malzeme Tüketim ve İş Takip Formu na kayıt edilir. 5.16. Personel iş kıyafetleri temizlenmesi için çamaşırhaneye teslim edildiğinde Çamaşırhane Kirli Çamaşır Teslim Defteri ne kayıt edilir ve temiz teslimat yapıldığında aynı formda kayıt alınır. 5.17. Personelin çamaşırhaneye kuru temizleme için teslim ettiği ve teslim aldığı giysilerin kayıtları Personel Kuru Temizleme Takip ve Teslim Defteri nde takip edilir ve Çamaşırhanede Kullanılan Kuru Temizleme Kimyasalları Listesi nde belirtilen kurallara uygun olarak leke çıkarma işlemleri yapılır. 7/8
6. İLGİLİ DOKUMANLAR 6.1. Sterilizasyon / Dezenfeksiyon Talimatı 6.2. Oryantasyon Prosedürü 6.3. El Hijyeni Talimatı 6.4. Çamaşırhane Kirli Çamaşır Teslim Defteri 6.5. Çamaşırhanede Kullanılan Deterjan ve Kimyasal Listesi 6.6. Kirli Çamaşır Yıkama ve Kurutma Programı 6.7. Enfekte Çamaşır Yıkama ve Kurutma Programı 6.8. Atık Yönetim Prosedürü 6.9. Çamaşırhane Denetim Formu 6.10. Çamaşırhane Yerleşim Planı 6.11. Hastane Temizliği Talimatı 6.12. Çamaşırhane Günlük Malzeme Tüketim ve İş Takip Formu 6.13. Personel Kuru Temizleme Takip ve Teslim Defteri 6.14. Buluntu Eşya Tutanağı 6.15. Çamaşırhanede Kullanılan Kuru Temizleme Kimyasalları Listesi 6.16. Özel Hastane, Özel Dal Hastanesi, Özel Klinik, Özel Dispanser ve Özel Muayenehaneler (Denetim) Yasası 8/8