Psoriasisli Hastalarda Metabolik Sendrom Birlikteli i



Benzer belgeler
Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk

Aile Hekimli i Poliklini ine Baflvuran Hastalarda Hiperlipidemi S kl ve HDL Düzeyi ile liflkili Faktörler

Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı

Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;

Lipid Paneli Hangi Yaşta. Dr. Fatih BAKIR Düzen Laboratuvarlar Grubu

Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;

Psoriasis vulgarisli hastalarda adiponectin, leptin ve apelin düzeylerinin araştırılması

Psoriasis ve metabolik sendrom

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden :

Yüksek Duyarl C-Reaktif Protein (hscrp) ile Total Kolesterol, LDL-Kolesterol, HDL-Kolesterol ve Trigliserid Düzeyleri Aras ndaki liflki

PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

Hafif ve Orta fiiddetli Psoriyazis Hastalar nda Serum Yüksek Sensitif C Reaktif Protein ve Homosistein Düzeyleri

ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ

Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi

Koroner Arter Hastal Bulunan Olgularda Obezite Derecelerinin Di er Risk Faktörleriyle liflkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI

De irmendere Aile Hekimli i Poliklini ine Baflvuran Eriflkin Hastalarda Obezite S kl ve Efllik Eden Hastal klarla liflkisi: Bir Olgu Kontrol Çal flmas

KARD YOVASKÜLER R SK PLATFORMU ORTAK B LD R S

OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Dr. M. Fatih Önsüz 1, Doç. Dr. Ahmet Topuzo lu 2

Metabolik sendromlu çocuklar n klinik ve laboratuvar bulgular yönünden de erlendirilmesi

YÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir?

ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir.

NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI

KORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR

Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor?

Hipertansiyon tan m ve s n flamas

Yeni Hiperlipidemi Tedavi K lavuzu

Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı

ÇOCUKLARDA METABOLİK SENDROM VE DİĞER METABOLİK ÖZELLİKLER *

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Koroner Baypas Sonras Hastalarda Metabolik Sendrom S kl ve Tedaviye Uyum Oranlar

Obez Hastalarda Sibutraminin Kilo Kayb ve Kardiyovasküler Risk Faktörleri Üzerine Etkisi

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ

Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler

T.C. Sağlık Bakanlığı Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi II. Dahiliye Kliniği Şef: Prof. Dr. Aytekin Oğuz

Obezitenin Medikal ve Cerrahi Tedavi Endikasyonları. Prof.Dr.Göksun Ayvaz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD

MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z

Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur.

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

Obezlerde Tip 2 Diyabetes Mellitus ve Bozulmuş Glukoz Toleransı Sıklığı

Dr. Muharrem Do an 1, Dr. Cüneyt Müderriso lu 2, Dr. Muzaffer Fincanc 3, Dr. Bahad r Ceylan 4, Dr. Gülhan Eren Özdemir 4, Dr.

Psoriasisli Hastalarda Serum Leptin Düzeylerinin Araflt r lmas

Sivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV Sayfa ISBN

Metabolik sendrom ve koroner arter bypass cerrahisi

Diyabet Aç s ndan Baz Risk Faktörleri: Marmara Adas Sa l k Taramas Sonuçlar

T bbi Makale Yaz m Kurallar

Obezite Tedavisinde Orlistat ve Sibutraminin Vücut Kilosu ve Koroner Kalp Hastal ğ Risk Faktörlerine Etkilerinin Karş laşt r lmas

Halk m zda abdominal obezitede risk faktörü kümelenmeleri ve demografik da l m

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER

Gebelik komplikasyonlar metabolik sendrom kriterleriyle iliflkili midir? SUMMARY ARE THE CRITERIA OF METABOLIC SYNDROME ASSOCIATED WITH PREGNANCY COMP

THE CLASSIFICATION OF HYPERTENSION IN FEMALES ACCORDING TO AGE GROUPS, EVALUATION OF THEIR LIPID PANELS AND COMPARISON WITH GERIATRIC CASES

Uzm.Dr., Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, İstanbul, Türkiye

APAH: konjenital kalp hastalığı. Prof. Dr. Sanem Nalbantgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD 2015 ADHAD 2. PAH OKULU

Şeker Hastalığı Nedir? Neden Önemlidir?

Hiperlipidemiye Güncel Yaklaşım

Cerrahi sonrası erken ve geç dönemde metabolik takip. Prof. Dr. İbrahim Şahin İnönü. Üniversitesi

Obez Çocuklarda Serum Magnezyum Düzeyinin nsülin Direnci ile Olan liflkisi

Bir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

Demansta Oksidatif Stresin Göstergesi Olarak Artm fl Gama Glutamiltransferaz Düzeyleri

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

Adana da t p ö rencilerinin ziyaret ettikleri ailelerin koroner kalp hastal riskinin de erlendirilmesi

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler

Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri

.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri. Sempozyum Dizisi No: 64 Nisan 2008; s Prof. Dr. Z.

YAfiLIDA H PERTANS YON VE TEDAV S

METABOLİK SENDROM. Doç. Dr. Şule Apikoğlu-Rabuş Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Klinik Eczacılık Anabilim Dalı

Psoriasiste Metotreksat Etkinli inin De erlendirilmesinde PASI-Histopatolojik Skor liflkisi

Ýki Uçlu Duygudurum Bozukluðunda Metabolik Sendrom Sýklýðý

Brunzell, J. D. et al. J Am Coll Cardiol 2008;51: Copyright 2008 American College of Cardiology Foundation. Restrictions may apply.

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ

Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi?

SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER

Tablo 1. Metabolik Sendrom NCEP ATP III Kriterleri 4. Abdominal obezite (Bel çap ) Erkek >102 cm Kad n > 88 cm. HDL kolesterol

KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN

ARAŞTIRMA. 3 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon A.B

Yafll da Metabolik Sendrom ve Önemi

KOAH LI OLGULARDA B YOK MYASAL BESLENME PARAMETRELER LE HASTALI IN fi DDET ARASINDAK L fik

METABOLİK SENDROM ve ANA KOMPONENTLERİ. Prof.Dr.M.Ferit GÜRSU

KORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ

PLAK TİP PSORİASİS VULGARİS HASTALARINDA SERUM İRİSİN DÜZEYİ VE İNSÜLİN DİRENCİ İLİŞKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı

Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

Orijinal Araflt rma Original Investigation

Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ

ÖZET. Anahtar Kelimeler: HCV-HBV koinfeksiyonu, viral interferans Nobel Med 2010; 6(3): Bulgular: De erlendirmeye al nan olgulardan 13'ü

T.C Sağlık Bakanlığı Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dermatoloji Kliniği PSORİAZİSLİ HASTALARDA METABOLİK SENDROM SIKLIĞI UZMANLIK TEZİ

PURE Türkiye Sağlık Çalışması 3. Yıl Analiz sonuçları. PURE Türkiye

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

Edirne Aile Hekimli i Poliklini ine Baflvuran Hipertansiyon Hastalar n n S n fland r lmas ve Koroner Risk Faktörlerinin De erlendirilmesi H

Yrd. Doç. Dr. Berrin Telatar, 1 Prof.Dr. Ayça Vitrinel, 2 Dr. Serdar Cömert, 3 Doç. Dr. Ethem Erginöz, 4 Dr. Engin Tutkun, 5 Dr.

Tip 2 Diyabetik Erkeklerde Klinik ve Biyokimyasal Olarak Hipogonadizmin Değerlendirilmesi

Diabetes Mellitus u Olmayan Koroner Arter Hastalar nda, Damar T kan kl k Derecesi le C-Reaktif Protein liflkisi

Transkript:

204 Orijinal Araflt rma Original Investigation DOI: 10.4274/turkderm.44.204 Psoriasisli Hastalarda Metabolik Sendrom Birlikteli i Coexistence of Metabolic Syndrome and Psoriasis Vulgaris Reyhan Çelik, Emine Dervifl, Deniz Balaban, Günay Can* Haseki E itim ve Araflt rma Hastanesi, Deri ve Zührevi Hastal klar Anabilim Dal, stanbul, Türkiye * stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dal, stanbul, Türkiye Özet Amaç: Psoriasis; romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus, Crohn hastal gibi patogenezinde inflamasyonun rol oynad kronik inflamatuvar sistemik hastal klar grubunda yer almaktad r. Son zamanlarda kronik inflamasyonun ateroskleroz patogenezinde önemine ve kronik inflamatuvar hastal klar ile ateroskleroz-metabolik sendrom birlikteli ine de inen çal flmalar bulunmaktad r. Bu çal flman n amac de iflik fliddetteki psoriasis vulgarisli hastalarda metabolik sendrom birlikteli ini araflt rmakt. Gereç ve Yöntem: Çal flmaya 100 psoriasis vulgarisli hasta, yafl ve cinsiyeti hasta grubuyla uyumlu 100 sa l kl kontrol al nd. Psoriasisli hastalarda hastal n fliddetinin de erlendirilmesinde PAfi kullan ld. PAfi de eri 7 nin alt nda olanlar hafif, 7-12 aras orta ve 12 nin üzerinde olanlar fliddetli olarak kabul edildi. Hasta ve kontrol grubunda ATP III metabolik sendrom kriterleri kullan larak metabolik sendrom araflt r ld. Verilerin de erlendirilmesinde SPSS for windows 10.0 istatistik paket program kullan ld. Karfl laflt rmalarda student s t, Mann Whitney U, ki-kare testleri kullan ld. p<0,05 anlaml kabul edildi. Bulgular: Psoriasisli hastalarda metabolik sendrom, hipertansiyon, açl k kan flekeri yüksekli i, trigliserid yüksekli i, bel çevresi art fl, HDL kolesterol düflüklü ü kontrol grubuna göre daha çok say da hastada görüldü; fakat iki grup aras nda bu parametreler aç s ndan istatistiksel olarak anlaml bir fark yoktu (ki-kare testi) (p>0,05). Psoriasis grubunun ortalama trigliserid düzeyi kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlaml derecede daha yüksek saptand (p<0,05). HDL düzeylerinin ortalamas ise psoriasisli hastalarda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlaml derecede daha düflük bulundu (p<0,05). Hasta grubu hastal n fliddeti aç s ndan de erlendirildi inde, bu parametrelerle birliktelik aç s ndan istatistiksel olarak anlaml bir farkl l k bulunmad (p>0,05). Sonuç: Hafif, orta ve fliddetli psoriasis hastalar ile kontroller aras nda metabolik sendrom s kl aç s ndan anlaml farkl l k gözlenmedi. Ancak psoriasisli hasta grubunun ortalama trigliserid düzeyi kontrol grubunun ortalama de erine göre daha yüksek ve HDL kolesterol düzey ortalamas daha düflüktü. (Türkderm 2010; 44: 204-8) Anahtar Kelimeler: Psoriasis, metabolik sendrom, trigliserid, kolesterol Summary Background and Design: Psoriasis is one of the chronic inflammatory systemic diseases, such as rheumatoid arthritis, systemic lupus erythematosus and Crohn's disease, in which the inflammation is responsible for the pathogenesis. Recently, some studies reported the importance of chronic inflammation in the pathogenesis of atherosclerosis and an association of chronic inflammatory systemic diseases with atherosclerosis and metabolic syndrome. The aim of this study is to determine coexistence of psoriasis vulgaris with various severity and metabolic syndrome. Material and Method: One hundred psoriasis vulgaris patients and one hundred sex- and age-matched healthy controls were included in this study. The Psoriasis Area and Severity Index (PASI) was used for evaluating the disease severity in psoriasis patients. A PASI score below 7 was accepted as mild, between 7-12 as moderate, and above 12 as severe. We evaluated metabolic syndrome in both patient and control groups by using the Adult Treatment Panel III (ATP III) metabolic syndrome criteria. Yaz flma Adresi/Address for Correspondence: Dr. Reyhan Çelik, Halide Edip Ad var Mah.Ifl kl Sok.Ifl k Ap.No: 13/1 stanbul, Türkiye E-posta: drreyhancelik@mynet.com Gelifl Tarihi/Received: 26.03.2010 Kabul Tarihi/Accepted: 14.05.2010 Türkderm-Deri Hastal klar ve Frengi Arflivi Dergisi, Galenos Yay nevi taraf ndan bas lm flt r. Turkderm-Archives of the Turkish Dermatology and Venerology, published by Galenos Publishing.

Türkderm 2010; 44: 204-8 Psoriasis ve Metabolik Sendrom 205 SPSS 10.0 for Windows was used in analyzing data. For comparison, the student s-t test, the Mann-Whitney U test and the chi-square test were used. A p-value less than 0.05 was considered statistically significant. Results: Metabolic syndrome, hypertension, elevated fasting plasma glucose and triglyceride levels, high waist circumference and lower high-density lipoprotein levels were more common in patients with psoriasis than in controls. However, there was no statistically significant difference in these parameters between these two groups (p>0.05). We found that the mean value of triglyceride levels was statistically higher in the psoriasis group (p<0.05), and the mean value of HDL cholesterol levels was statistically lower in psoriasis patients when compared with controls (p<0.05). There was no statistically significant difference in the association between these parameters and severity of psoriasis (p>0.05). Conclusion: No significant difference was observed between patients with mild, moderate, severe psoriasis and controls for the prevalence of metabolic syndrome. However, the mean value of triglyceride levels in psoriasis patients was higher and the mean value of HDL cholesterol levels was lower than those in the controls. (Turkderm 2010; 44: 204-8) Key Words: Psoriasis, metabolic syndrome, triglyceride, cholesterol Girifl Psoriasis genetik ve çevresel komponentler ile iliflkili, deri-saçl deri-t rnak ve eklemleri tutan, aktivasyon ve remisyon periyodlar ile karakterize kompleks kronik inflamatvuar sistemik hastal kt r (CISD). Psoriasis, romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus, Crohn hastal gibi patogenezde inflamasyonun rol oynad kronik hastal klar CISD grubunu oluflturur. CISD ayn inflamatuvar süreci paylaflt ndan bir CISD bulunan hastalarda bu gruptan di er bir kronik inflamatuvar sistemik hastal n görülme s kl kontrol grubundan fazlad r 1. Bu hastalarda mevcut olan kronik inflamasyon ve sal nan proinflamatuvar sitokinler aterogenez, periferal insülin direnci, hipertansiyon ve tip II diyabet oluflumuna neden olabilir. Yap lan pek çok çal flmada psoriasisli hastalarda metabolik sendrom riskinde art fl saptanm flt r 2. Metabolik sendrom multipl bir kardiyovasküler risk faktörüdür, sendromun hem kendisi hem de tek bafl na ö elerinin herbiri kardiyovasküler komplikasyonlar için artm fl riske iflaret eder 3. 1988 de Reaven taraf ndan sendrom X ad yla tan t lan 4, insülin direnci sendromu ad ile de an lan metabolik sendrom abdominal obezite, yüksek trigliserid düzeyi, aterojenik dislipidemi (düflük HDL), yüksek kan bas nc, yüksek kan flekeri de erleri ve /veya insülin direnci ile kendini gösterir. Metabolik sendrom ayn zamanda protrombotik ve proinflamatuvar bir durumdur. Kilo al m bireylerde iki önemli metabolik sendrom komponenti için predispozan rol oynar; obezite ve insülin direnci. Bu nedenle metabolik sendromun yüksek prevalans obezitenin tüm dünyadaki endifle verici bir h zla art fl yla s k flekilde iliflkilidir 5-11. Biz de kronik inflamatuvar hastal k ve aterogenez iliflkisinden yola ç karak psoriasisli hasta grubumuzda metabolik sendrom s kl n n sa l kl popülasyona k yasla art p artmad n araflt rd k. Gereç ve Yöntem Haziran 2007 ile Temmuz 2008 tarihleri aras nda poliklini imize baflvuran, klinik bulgularla psoriasis tan s konmufl, halen tedavi alan veya yeni tan l, yafllar 15-82 aras nda de iflen 100 hasta çal flmaya al nd. Püstüler psoriasis, eritrodermik psoriasis, psoriatik artrit gibi di er psoriasis formlar çal flmaya dahil edilmedi. Yafl ve cinsiyeti hasta grubu ile uyumlu, 100 sa l kl birey kontrol grubu olarak belirlendi. Psoriasisli hastalarda hastal n fliddetini de erlendirmek amac yla psoriasis alan fliddet indeksi (PAfi ) kullan ld. PAfi skoru 7 nin alt nda olanlar hafif, 7-12 aras ndakiler orta, 12 den yüksek olanlar fliddetli olarak de erlendirildi 12. Hasta ve kontrol grubunun açl k kan flekeri, trigliserid, HDL kolesterol de erlerine bak ld ve bel çevresi, kan bas nc ölçümleri yap ld. Metabolik sendrom tan s nda ATP III tan kriterleri kullan ld (Tablo 1). Tablo 1 deki 5 bulgunun 3 ünün varl nda metabolik sendrom tan s konmaktad r. ATP III e göre metabolik sendrom tan m n yapabilmek için yüksek açl k glukozunu göstermek yeterlidir, insulin direncinin gösterilmesi gerekli de ildir 13. Verilerin de erlendirilmesinde SPSS for windows 10.0 istatistik paket program kullan ld. Karfl laflt rmalarda student s t, Mann Whitney U, ki-kare testleri kullan ld. P<0,05 anlaml kabul edildi. Bulgular Çal flmaya al nan 100 psoriasis hastas n n 41 i erkek (%41), 59 u kad nd (%59). Hasta grubunun yafl ortalamas 39,31 idi. 100 kifliden oluflan kontrol grubunun 36 s erkek (%36), 64 ü kad nd (%64). Kontrol grubunun yafl ortalamas 41,06 idi. Tablo 1. ATP III Metabolik Sendrom Tan Kriterleri (14) Risk faktörü Abdominal Obezite Erkek Kad n Trigliserid düzeyi Düflük HDL düzeyleri Erkek Kad n Artm fl kan bas nc Artm fl açl k kan flekeri De erler >102 cm >88 cm 150 mg/dl (1,69 mmol/l) <40 mg/dl (1,04 mmol/l) <50 mg/dl (1,29 mmol/l) Sistolik>130 mmhg veya Diastolik>85 mm Hg >110 mg/dl (6,1 mol/l) Tablo 2. Hasta ve kontrol grubunun yafl, glukoz, trigliserid (TRG), HDL kolesterol, bel çevresi ortalamas Psoriasis grubu Kontrol grubu Ortalama SS Ortalama SS p YAfi 39,31 14,72 41,02 13,94,400 GLUKOZ 101,97 33,60 96,30 20,24,150 TRG 142,43 91,68 118,09 67,48,034* HDL 42,96 9,25 47,10 13,58,013 BEL 95,87 14,04 94,26 15,65,445

206 Psoriasis ve Metabolik Sendrom Türkderm 2010; 44: 204-8 Her iki grup aras nda cinsiyet da l m ve yafl ortalamas bak m ndan istatiksel olarak anlaml bir fark yoktu (p>0,05). Çal flmaya ald m z hasta grubunun ortalama trigliserid düzeyi 142,43 kontrol grubunun ise 118,09 idi. Psoriasis grubunun ortalama trigliserid düzeyi kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlaml derecede daha yüksek bulundu (p<0,05). Hasta grubunun ortalama HDL kolesterol de eri ortalamas 42,96 kontrol grubunun 47,10 du. Psoriasis grubunun HDL düzey ortalamas kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlaml derecede daha düflüktü (p<0,05). Gruplar aras nda glukoz ortalamas ve bel çevresi ortalamas bak m ndan istatistiksel olarak anlaml bir farkl l k yoktu (p>0,05) (Tablo 2). Psoriasisli hastalarda; hipertansiyon, açl k kan flekeri yüksekli i, trigliserid yüksekli i, HDL kolesterol düflüklü ü, bel çevresi art - fl ve metabolik sendrom kontrol grubuna göre daha çok say da hastada görüldü (Grafik 1); fakat iki grup bu parametreler aç - s ndan de erlendirildi inde (ki-kare testi) istatistiksel olarak anlaml bir fark yoktu (p>0,05). Psoriasisli hastalar hastal k fliddeti aç s ndan hafif, orta, fliddetli olarak ayr ld nda orta ve fliddetli psoriasisli hastalarda hipertansiyon, trigliserid yüksekli i, açl k kan flekeri yüksekli i, HDL kolesterol düflüklü ü ve metabolik sendromun hafif psoriasis grubuna göre daha çok say da hastada görüldü ü saptand (Grafik 2); fakat istatistiksel olarak anlaml farkl l k bulunmad (p>0,05). Tart flma Patogenezinde kronik inflamasyonun rol oynad romatoid artrit, (RA) sistemik lupus eritematozus, (SLE) Crohn hastal gibi hastal klar kronik inflamatuvar sistemik hastal klar (CSID) oluflturmaktad r. Geçmiflte psoriasis nedeni bilinmeyen bir hastal k olarak kabul edilmekteyken günümüzde CSID grubundan T lenfosit aktivasyonuyla giden inflamatuvar bir hastal k olarak tan mlan r. Kronik inflamasyonun aterogenez ve periferik insülin direncine neden olmas ndan dolay RA, SLE, Crohn hastal gibi kronik inflamatuvar hastal klarda sa l kl popülasyona göre metabolik sendrom s kl nda art fl görüldü ünü bildiren pek çok çal flma bulunmaktad r 1,15,16. Metabolik sendrom; diyabetes mellitus, hipertansiyon, obezite, hiperlipidemi birlikteli inden oluflur ve oluflumunda CRP, IL-6, TNF-alfa gibi pek çok inflamatuvar sitokin rol oynar. Çal flmalar incelendi inde baz çal flmalarda psoriasisli hastalarda benzer patogeneze sahip diyabetes mellitus, obezite, hipertansiyon, miyokard infarktüsü, kalp yetmezli i birlikteliklerinin vurguland n görmekteyiz 15. Psoriasis, kardiyovasküler hastal klar ve ateroskleroz ortak patogenezi paylaflmaktad r. Benzer immünolojik olaylar, inflamatuvar sitokinler, lokal ve sistemik inflamatuvar marker varl, bunlar n endotel ve keratinositleri etkilemesi sözkonusudur. Psoriasis ve aterosklerozun her ikisi de Th1 arac l kl hastal klard r. % 60 50 40 30 20 10 0 AKfi yüksek Bel çevresi geniflli i MS HT Trigliserid yüksekli i Psoriazis grubu HDL düflüklü ü Kontrol grubu Grafik 1. Hasta ve kontrol grubunun hipertansiyon, trigliserid yüksekli i, açl k kan flekeri yüksekli i, HDL kolesterol düflüklü ü ve metabolik sendrom görülme s kl aç s ndan karfl laflt r lmas % 60 50 40 30 20 10 0 HT Trigliserid yüksekli i AKfi yüksek Bel çevresi geniflli i HDL düflüklü ü MS Hafif Orta fiiddetli Grafik 2. Hastal n fliddetine göre hipertansiyon, trigliserid yüksekli i, açl k kan flekeri yüksekli i, HDL kolesterol düflüklü ü ve metabolik sendrom

Türkderm 2010; 44: 204-8 Psoriasis ve Metabolik Sendrom 207 nflamatuvar hücrelerin aktivasyonu, sal nan sitokinler ve proteazlar psoriatik lezyon ve aterosklerotik pla n oluflumuna neden olmaktad r 1. Aterogenez metabolik sendrom iliflkisinden yola ç karak yap lm fl psoriasis ile metabolik sendrom ve metabolik sendrom komponentlerinin birlikteli inin araflt r ld pek çok çal flma bulunmaktad r. Bu konudaki en genifl kapsaml çal flma olan Neimann ve arkadafllar n n çal flmas nda 127706 hafif fliddette psoriasis, 465252 sa l kl kifli, 3854 fliddetli psoriasis ve 14065 sa l kl kontrol grubu incelenmifltir. Hafif fliddetteki psoriasislilerde diyabet, hipertansiyon, hiperlipidemi, obezite, sigara içicili i kontrol grubuna göre yüksek bulunurken; fliddetli psoriasisli grupta diyabet, obezite, sigara içicili i yüksek bulunmufltur. Hipertansiyon, hiperlipidemide art fl saptanmam flt r. Bu bulgularla yazarlar multipl kardiyovasküler risk faktörlerinin psoriasisle birlikte olabilece ini belirtmifllerdir 17. Sommer ve arkadafllar 625 psoriasisli hasta ve 1044 kontrolü çal flmalar na dahil etmifltir. Bizim çal flmam zdan farkl olarak metabolik sendrom tan s nda WHO kriterleri kullan lm flt r. Çal flma sonuçlar psoriasisin birbirinden ba ms z olarak diyabet, koroner arter hastal, hipertansiyon, hiperlipidemi, obeziteyle iliflkili oldu unu göstermifltir 16. Cohen ve arkadafllar 340 psoriasisli, 6643 sa l kl kontrol grubuyla yapt klar çal flmada diyabet prevalans n n kontrol grubuna göre artt n, iskemik kalp hastal, hipertansiyon, dislipidemi, obezite birlikteli inde istatistiksel olarak anlaml bir fark olmad n göstermifllerdir 15. Gisondi ve arkadafllar n n 338 psoriasisli, 334 sa l kl kontrol grubuyla yapt çal flmada psoriasisli hastalarda metabolik sendrom s kl kontrol grubuna göre artm fl, hipertansiyon, plazma glukoz düzeyleri ve HDL kolesterol düzeylerinde anlaml de ifliklik bulunmam fl, psoriasis fliddetiyle hipertrigliserideminin orant l oldu u, psoriasis fliddetiyle bel çevresi, kan bas nc, açl k kan flekeri aras nda birliktelik olmad saptanm flt r. Metabolik sendromun efllik etti i psoriasisli hastalar metabolik sendrom birlikteli i olmayanlara göre daha yafll ve uzun süreli psoriasisi olan hastalar oldu u belirtilmifltir 18. Cohen ve arkadafllar 16851 psoriasisli hasta, 48681 kontrol grubuyla yapt klar çal flmada psoriasisli hastalarda kontrol grubuna göre metabolik sendrom, hipertansiyon, obezite prevalans - n n artm fl oldu unu; iskemik kalp hastal, trigliserid düzeyi ve diyabette anlaml bir art fl olmad n, HDL kolesterolde de anlaml bir düflüklük olmad n göstermifllerdir 19. Genifl kapsaml çal flmalar n ço unda psoriasiste metabolik sendrom s kl n n artt, bir k sm nda baz metabolik sendrom komponentlerinin ön plana ç kt görülmektedir. Solak Tekin ve arkadafllar n n 84 psoriasis, 40 kontrolden oluflan çal flma grubunda sadece lipid de erlerine bak lm flt r. Bizim çal flmam zda oldu u gibi psoriasisli hastalarda kontrol grubuna göre HDL kolesterol ortalamas istatistiksel olarak anlaml düzeyde düflük, trigliserid ortalamas yüksek saptanm flt r. Ayr ca bu çal flmada bak lan tüm di er lipidler de yüksek bulunmufltur 20. Akhyani ve arkadafllar 50 psoriasisli hasta ve 50 sa l kl kontrol grubunun lipidlerini karfl laflt rd klar nda; psoriasisli grupta ortalama kolesterol ve trigliserid düzeylerini yüksek bulmufllard r 21. Tüm çal flmalardan farkl olarak Farshchian ve arkadafllar n n 30 psoriasisli ve 30 kontrol grubuyla yapt klar çal flmada psoriasisli hastalarda lipid ve fleker de erlerinin etkilenmedi i tespit edilmifltir 22. Bizim çal flmam zda psoriasisli hastalarda metabolik sendrom, hipertansiyon, açl k kan flekeri yüksekli i, trigliserid yüksekli i, HDL kolesterol düflüklü ü, bel çevresi art fl kontrol grubuna göre daha çok say da hastada görüldü; fakat iki grup aras nda bu parametreler aç s ndan istatistiksel olarak anlaml bir fark yoktu (p>0,05). Ortalama de erler al narak karfl laflt rma yap ld nda psoriasis grubunun ortalama trigliserid düzeyi kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlaml derecede daha yüksek saptand (p<0,05). Ortalama HDL kolesterol düzeyleri ise psoriasisli hastalarda kontrol grubuna göre anlaml derecede düflüktü (p<0,05). Hasta grubu hastal n fliddeti aç s ndan de erlendirildi inde, bu parametrelerle birliktelik aç s ndan istatistiksel olarak anlaml bir farkl l k yoktu (p>0,05). Psoriasisli hastalarda metabolik sendrom ve metabolik sendrom komponentlerini araflt ran çal flmalara bak ld nda psoriasisi fliddetli olan, uzun süredir devam eden, hasta yafl n n yüksek oldu u gruplarda iliflkinin belirginleflti i vurgulanm flt r 15,16,18. Bizim çal flmam zda hasta grubunda istatistiksel olarak anlaml yükseklikte metabolik sendrom görülmemesi; olgular m z n ço unun hafif fliddette olmas (%63 hafif, %15 orta, %22 fliddetli), eritrodermik, püstüler, artropatik gibi a r seyreden psoriasis hastalar n n çal flmaya al nmamas, hastal k sürelerinin nispeten k sa olmas (ortalama 11,24 y l), hasta yafl ortalamas n n düflük olmas ile iliflkili olabilir. Bununla birlikte, psoriasisli hastalar m zda saptad - m z anlaml düzeyde yüksek trigliserid ortalamas ve düflük HDL kolesterol ortalama de erleri hasta grubunun sa l kl popülasyona göre daha fazla aterogenez riski tafl yabilece ini iflaret edebilir. Zamanla hastalarda di er metabolik sendrom komponentleri de geliflebilece inden hastalar n uzun vadeli takibi yap lmal d r. Bu hastalarda yap lacak erken tedaviler (statinler) aterogenezi engelleyici etkileri ile yararl olabilir. Psoriasis tedavisinde kullan lan metotreksat, siklosporin ve biyolojik ajanlar gibi ilaçlar n inflamasyonu bask layarak kardiyovasküler hastal k riskini azaltt na dair çal flmalar da bulunmaktad r 1,16. Dolay s yla hastalar n hastal k fliddetine göre belirlenen uygun ilaçlarla yap lan tedavisi önem kazanmaktad r. Sonuç olarak bizim çal flmam zda psoriasisli hasta grubunda önemli bir morbidite nedeni olan metabolik sendromun baz komponentlerinde art fl oldu u saptanm flt r ve zaman içinde ç - kabilecek di er belirtiler aç s ndan hastalar n takiplerinin sürdürülmesine karar verilmifltir. Ayr ca, daha genifl kapsaml çal flma gruplar nda daha çarp c sonuçlar elde edilebilece i için bu konuda daha çok say da hasta içeren ve hastalar n uzun süre izlendi i çok merkezli çal flmalara ihtiyaç oldu u düflünülmüfltür. Kaynaklar 1. Späh F: Inflammation in atherosclerosis and psoriasis: common pathogenic mechanisms and the potential for an integrated treatment approach. Br J Dermatol 2008;159:10-7. 2. Gülekon A, Ad flen E: Psoriasis ve komorbiditeler. Türkderm 2008;42;2:23-5. 3. Scott M. Grundy: Metabolic syndrome: A growing clinical challenge. Medscape Cardiology 8(2), 2004. 4. Reaven GM: Banting Lecture 1988. Role of insulin resistance in human disease. Diabetes 1988;37:1595-607. 5. Al Lawati JA, Jousilahti PJ: Prevalence and 10-year secular trend of obesity in oman. Saudi Med J 2004;25:346-51.

208 Psoriasis ve Metabolik Sendrom Türkderm 2010; 44: 204-8 6. De Bacquer D, De Backer G, Cokkinos D et al: Overweight and obesity in patients with established coronary heart disease: are we meeting the challenge? Eur Heart J 2004;25:121-8. 7. Gutierrez-Fisac JL, Lopez E, Banegas JR, Graciani A, Rodriguez- Artalejo F: Prevalence of overweight and obesity in elderly people in Spain. Obes Res 2004;12:710-5. 8. Matsushita Y, Yoshiike N, Kaneda F, Yoshita K, Takimato H: Trends in childhood obesity in Japan over the last 25 years from the national nutrition survey. Obe Res 2004;12:205-14. 9. Yoshinaga M, Shimago A, Koriyama C et al: Rapid increase in the prevalence of obesity in elementary school children. Int J Obes Relat Metab Disord 2004;28:494-9. 10. Rami B, Schober E, Kirchengast S, Waldhor T, Sefranek R: Prevalence of overweight and obesity in male adolescents in Austria between 1985 and 2000. A population based study. J Pediatr Endocrinol Metab 2004;17:67-72. 11. Rio-Navarro BE, Velazquez-Monroy O, Sanchez-Csatillo CP et al: The high prevalence of overweight and obesity in Mexican children. Obes Res 2004;12:215-23. 12. Mallbris L, Granath F, Hamsten A, Stahle M: Psoriasis is associated with lipid abnormalities at the onset of skin disease. J Am Acad Dermatol 2006;54:2-13. 13. Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults: Executive Summary of the Third Report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III). JAMA 2001;285:2486-2497. 14. Grundy SM, Brewer HB Jr, Cleeman JI et al: Definition of Metabolic Syndrome: Report of The National Heart, Lung and Blood Institute/American Heart Association Conference on Scientific Issues Related to Definition. Circulation 2004;109:433-8. 15. Cohen AD, Gilutz H, Henkin Y et al: Psoriasis and the metabolic syndrome. Acta Derm Venereol 2007;87:506-9. 16. Sommer DM, Jenisch S, Suchan M, Christophers E, Weichenthal M: Increased prevalence of the metabolic syndrome in patients with moderate to severe psoriasis. Arch Dermatol Res 2006;298:321-8. 17. Neimann AL, Shin DB, Wang X, Margolis DJ, Troxel AB, Gelfand JM: Prevalence of cardiovascular risk factors in patients with psoriasis. J Am Acad Dermatol 2006 Nov;55:829-35. 18. Gisondi P, Tessari G, Conti A et al: Prevalence of metabolic syndrome in patients with psoriasis: a hospital-based case-control study. Br J Dermatol 2007;157:68-73. 19. Cohen AD, Sherf M, Vidavsky L, Vardy DA, Shapiro J, Meyerovitch J: Association between psoriasis and the metabolic syndrome. Dermatology 2008;216:152-5. 20. Tekin NS, Tekin IO, Barut F, Sipahi EY: Accumulation of oxidizedlow-density lipoprotein in psoriatic skin and changes of plasma lipid levels in psoriatic patients. Mediators Inflamm 2007;2007:78454. Epub 2006;27. 21. Akhyani M, Ehsani AH, Robati RM, Robati AM: The lipid profile in psoriasis: a controlled study. J Eur Acad Dermatol Venereol 2007;21:1330-2. 22. Farshchian M, Zamanian A, Farshchian M, Monsef AR, Mahjub H: Serum lipid level in Iranian patients with psoriasis. J Eur Acad Dermatol Venereol 2007;21:802-5.