ERASMUS+ Okul Eğitimi Bireylerin Öğrenme Hareketliliği

ERASMUS+ Okul Eğitimi Bireylerin Öğrenme Hareketliliği Proje No: 2016-1-TR01-KA101-033405 Proje Adı: Kaynaştırma Eğitiminde Yenilikçi Yaklaşımlar ve Farkındalık Yaratılması Proje Dönemi: Ekim 2016 Eylül 2017

YAYGINLAŞTIRMA ÖĞRETMEN SEMİNERİ Program Tarihi Saati :23.05.2017 13:30 Yeri: Yatağanlı Osman Ağa Toplantı Salonu PROGRAM: 13:30-14:30 Açılış ve İkram 14:30-15:30 Okul Tanıtımları Sunumu Verona İş Başı Gözlem Sunumu Sofya İş Başı Gözlem Sunumu 15:30-15:45 Ara 15:45-16:30 Değerlendirme ve Kapanış

Kaynaştırma Eğitiminde Türkiye ile İtalya ve Türkiye ile Bulgaristan Arasındaki Benzer ve Farklı Uygulamalar, Türkiye Kaynaştırma Eğitimi için Öneriler Öğretmen Yaygınlaştırma Semineri Şükrü ÖZTÜRKER Hakim Ömer Onsun İlkokulu Konya 2017

Kaynaştırma Eğitimi Kaynaştırma eğitiminin amacı, özel eğitime ihtiyacı olan bireylere destek eğitim hizmetleri de verilerek yetersizliği olmayan akranlarıyla birlikte aynı ortamda eğitimlerini sürdürmelerini sağlamaktır.

Kaynaştırma Eğitiminin Yararları Özel gereksinimli öğrencilere Özel gereksinimli olmayan akranlarıyla birlikte yaşamayı ve arkadaşlık kurmayı öğrenirler. Diğer akranlarını gözleyerek yeni beceriler edinirler. Toplum içinde yaşamaya hazırlık olacak nitelikte gerçek yaşam deneyimleri kazanırlar. Özel gereksinimli olmayan öğrencilere Özel gereksinimli bireyler hakkında daha gerçekçi bir bakış açısı elde ederler. Kendilerinden farklı olan bireyleri kabul etmeyi öğrenirler. Kendilerini başkalarının yerine koymayı ve onları anlamayı öğrenirler. Tüm zorluklara rağmen başarılı olan bireyleri tanıma fırsatını elde ederler.

Sınıf öğretmenlerine Sınıf ortamını ve öğretim programını sınıflarındaki öğrencilerin gereksinimlerine göre düzenleme becerisi kazanırlar. Özel eğitim öğretmeni, rehber öğretmen gibi diğer personelle iletişim ve işbirliği kurma becerilerini geliştirirler. Özel gereksinimli çocukların ailelerine Normal gelişim gösteren çocuklar ile kendi çocuklarının pek çok yönden ortak özellikleri olduğunu fark ederler ve kendilerini toplumdan daha az soyutlanmış hissederler. Kendilerine önemli bir destek sağlayabilecek normal gelişim gösteren çocukların aileleriyle iletişimlerini geliştirirler. Özel gereksinimli olmayan çocukların ailelerine Özel gereksinimli çocukların aileleriyle etkileşime girerek onlara katkı getirebilirler. Çocuklarınabireysel farklılıkları ve onlara saygı duymayı öğretme fırsatını elde ederler.

İtalya Gözlemi

İki ülkedeki benzer uygulamalar Her iki ülkede de kaynaştırma eğitimi için gerekli yasal düzenlemeler mevzuatlar mevcut olup amaç özel gereksinimli bireyler için maksimum fayda getirecek bir anlayışla eğitim uygulamalarını sağlamaktır. Her iki ülkede de özel gereksinimli bireyler sağlık bakanlığı tarafından tanılanmaktadır.

İki ülkedeki benzer uygulamalar Uygulama biçimleri farklı olsa da her iki ülkede de destek eğitim hizmetleri uygulanmaktadır. Kaynaştırma eğitimi için her iki ülkede de bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlanmaktadır.

İki ülkedeki benzer uygulamalar Özel gereksinimli öğrenciler için bireysel çalışma amaçlı destek eğitim odası her iki ülkede de mevcuttur. Başarı değerlendirmesi her iki ülkede de bireysel hazırlanan plana göre yapılmaktadır.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da özel gereksinimli öğrencilerin gelişimlerini sağlamak için diğer gelişim alanları( sosyal,duygusal, psikolojik) da bireyselleştirilmiş eğitim planına dahil edilmekte sadece akademik gelişme beklenmemektedir.bireysel plan italya da sadece akademik gelişim temelli yapılmamakta sosyal,duygusal ve psikolojik gelişim alanlarında da aktivite programı yapılmaktadır. Ülkemizde ise bireysel plan daha çok akademik gelişimi sağlamak için yapılmaktadır. Fakat destek programlarında (özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde) farklı eğitim modülleriyle ( sosyal hayat, dil konuşma vb. ) bu durum telafi edilmeye çalışılmaktadır.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da Bireysel eğitim planı :Yerel sağlık otoritesi, destek öğretmenleri, eğitimciler veya eğitim asistanları (gerekirse) tarafından ortaklaşa hazırlanır ve ebeveynlerle birlikte çalışır. Belli bir dönemde öğrenci için planlanan müdahalelerin bir açıklamasını içerir. Ülkemizde okullarda bep birimi kurulur bep birimince öğrencinin öncelikli ihtiyaçlarına göre ram tarafından belirtilen eğitim ihtiyaçları da dikkate alınarak bep planı oluşturulur.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da özel gereksinimli bireylerin tanılanması ve okullara kaynaştırma öğrencisi olarak yerleştirilmesi sağlık bakanlığı ICF sistemiyle yapılmaktadır. Ülkemizde tanılama sürecinde hastane raporu önemli olmakla birlikte okullara kaynaştırma öğrencisi olarak yerleştirme Milli Eğitime bağlı Rehberlik ve araştırma merkezleri raporu esas alınarak yapılmaktadır.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da bütün özel gereksinimli öğrenciler engel türlerine bakılmaksızın normal sınıfta eğitim alırlar. Yani özel gereksinimli bütün öğrenciler kaynaştırma öğrencisidir. Türkiye de özel gereksinimli öğrenciler özel eğitim sınıflarında, özel eğitim okullarında,özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde ya da normal sınıflarda kaynaştırma öğrencisi olarak eğitim alabilmektedir. Yani ülkemizde her özel gereksinimli öğrenciler kaynaştırma öğrencisi değildir.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da derste kaynaştırma öğrencisine destek olan sadece onunla ilgilenen bir destek öğretmeni ( Uzman-Asistan öğretmen) var. Türkiye de kaynaştırma eğitiminde ders sırasında böyle bir uygulama yok.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da özel eğitim sınıfları, özel eğitim okulları özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri bulunmamakta her öğrenci kaynaştırma öğrencisi olarak okulda devam etmektedir. Türkiye de özel eğitim sınıfları, özel eğitim okulları, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri bulunmaktadır.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da kaynaştırma eğitimi daha çok topluma entegrasyon ve toplum tarafından kabul görme odaklıdır. Bireye öncelikle o toplumun bir parçası hissiyatı verme gibi bir anlayış geliştirilmiştir. Ülkemizde özel gereksinimli öğrencilerin toplumca ve akranlarınca kabul görmesi konusunda problemler yaşanmaktadır. Sırf bu yüzden bazı aileler çocuklarının etiketleneceğini düşünerek özel eğitim ihtiyacı olduğu halde buna izin vermemektedir.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar İtalya da kaynaştırma eğitimi Sosyo-ekonomik, kültürel veya dilsel açıdan dezavantajlı olan öğrencileri de kapsamaktadır. Bu öğrenciler yerel ve okul düzeyinde belirlenir. Bu gibi durumlarda, öğretmenler gerektiğinde kişiselleştirilmiş eğitim planları hazırlayabilirler. Ülkemizde ise böyle bir uygulama yoktur. Dilsel ya da kültürel dezavantaj kaynaştırma öğrencisi olmayı gerektirmez. Örnek vermek gerekirse Suriyeli mülteci öğrenciler ülkemizde kaynaştırma kapsamına alınmamaktadır.

Bulgaristan Gözlemi

İki ülkedeki benzer uygulamalar Her iki ülkede de kaynaştırma eğitimi için gerekli yasal düzenlemeler mevzuatlar mevcut olup amaç özel gereksinimli bireyler için maksimum fayda getirecek bir anlayışla eğitim uygulamalarını sağlamaktır.

İki ülkedeki benzer uygulamalar Uygulama biçimleri farklı olsa da her iki ülkede de destek eğitim hizmetleri uygulanmaktadır. Kaynaştırma eğitimi için her iki ülkede de bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlanmaktadır. Bulgaristan da bu plan Kişisel gelişim ve destek için bireysel plan adını almaktadır.

İki ülkedeki benzer uygulamalar Başarı değerlendirmesi her iki ülkede de bireysel hazırlanan plana göre yapılmaktadır.

İki ülkedeki benzer uygulamalar Öğrenci için okul psikoloğu tarafından anket yapılarak öğrenci kaba değerlendirmeye tabi tutulur. Bu anket doğrultusunda öğrenci bir kurula yönlendirilir. O kurul öğrenci hakkında rapor (tanılama) verir. Ülkemizde sınıf öğretmeni ve rehber öğretmen işbirliğinde eğitsel değerlendirme formu doldurulur. Öğrenci bu formla rehberlik araştırma merkezine yönlendirilir.

İki ülkedeki benzer uygulamalar Sınıf içi çalışmalarında kaynaştırma öğrencisine farklı bir zaman ayrılmamaktadır. Kaynaştırma öğrencisi bazen sınıfla aynı bazen ise bireysel planda yer alan aktiviteleri yapmaktadır. Ülkemizde de kaynaştırma öğrencisine sınıf içinde planlı bir şekilde farklı bir zaman dilimi ayrılmamaktadır. Fakat bep planında yer alan kazanımlar aylık yada yıllık planlanarak öğrencinin yapabilirliğine göre yol alınmaktadır.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar Bulgaristan da okullarda destek eğitim hizmetini terapistler-uzmanlar vermektedir. Bu terapistuzmanlar; 1- Konuşma terapisti, 2-İşitme uzmanı, 3-Sosyal hizmet uzmanı, 4-Psikolog Ülkemizde ilkokullarda destek eğitimini sınıf öğretmenleri vermektedir. Rehber öğretmenler bireysel eğitim planları ve destek eğitim hizmetlerinde sınıf öğretmeniyle işbirliği yaparlar. Gerektiği durumlarda öğrenci ve aileyle görüşme yaparlar.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar Bireysel plan Bulgaristan da da sadece akademik gelişim temelli yapılmamakta sosyal,duygusal,dil konuşma ve psikolojik gelişim alanlarında da aktivite programı yapılmaktadır. Ülkemizde ise bireysel plan okullarda daha çok akademik gelişimi sağlamak için yapılmaktadır. Fakat öğrencinin destek eğitim aldığı özel rehabilitasyon merkezlerinde ram raporu doğrultusunda farklı gelişim alanlarında bireysel ve grup destek programları uygulanmaktadır.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar Bulgaristan da derste kaynaştırma öğrencisine destek olan ve sadece onunla ilgilenen bir destek öğretmeni ( Uzman-Asistan öğretmen) uygulaması yoktur. Fakat okulda farklı uzman ve terapistler vardır. Bu uzmanlar ders öğretmenleriyle işbirliği içinde çalışır. Türkiye de kaynaştırma eğitiminde rehber öğretmen ve sınıf öğretmeni etkin görev almaktadır.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar Bulgaristanda aile kaynaştırma eğitiminde etkin rol almaktadır. Ailenin özel gereksinimli çocuk için hazırlanan bireysel eğitim planını onaylamama ve yeniden hazırlatılması için görüş bildirme hakkı vardır. Türkiye de aile katılımı vardır fakat planlama sürecine genelde aile dahil edilmemektedir.

İki Ülkedeki Farklı Uygulamalar Bulgaristan da teknoloji eğitimin her alanında olduğu gibi özel gereksinimli kaynaştırma öğrencilerinin gelişimlerine destek olma konusunda da etkin olarak kullanılmaktadır. Bilgisayarlı eğitimden destek eğitim odasında faydalanılmaktadır. Ülkemizde kaynaştırma öğrencisine destek eğitim konusunda teknoloji kullanımı sınırlıdır.

TÜRKİYEDE KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN ÖNERİLER Öncelikle farklılığın zenginlik olduğu ve özel çocukların topluma entegrasyonu konusuna ağırlık verilmelidir. Çocukların daha fazla aktivite ve kendilerini geliştirebilecekleri alanlar oluşturulmalıdır. Destek eğitim odasında eğitim materyalleri zenginleştirilmeli çocukların gelişim özellikleri ve özel gereksinim türlerine göre çeşitlendirilmelidir.

TÜRKİYEDE KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN ÖNERİLER Çocukların gelişimini daha iyi desteklemek için okullara mutlaka özel eğitim öğretmeni atanmalı bu özel eğitim öğretmeni çocuklarla bireysel çalışmalıdır. Bireysel eğitim planları sadece akademik düzeyde değil diğer gelişim alanlarını destekleyecek şekilde hazırlanmalı bunun için alınması gereken önlemler alınmalıdır.

TÜRKİYEDE KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ İÇİN ÖNERİLER Öğretmenler özel eğitim ve kaynaştırma eğitimi konusunda alanda uzman eğitmenler tarafından belirli aralıklarla hizmet içi eğitime tabi tutulmalıdır. Ailelerle çalışma ve aile eğitimleri daha iyi ve verimli hale getirilmelidir. Teknoloji kaynaştırma eğitiminde mutlaka kullanılmalıdır.