HAFTALIK RAPOR 17 Mart 214 Sanayi üretimi 214 yılının ilk ayında yıllık bazda %7.2 arttı. Ocak ayı sanayi üretimi 213 yılının aynı ayına göre sürpriz bir artışla %7.2 artarak ilk çeyreğe olumlu bir başlangıç yaptı. Öncül göstergelerin ılımlı görünümüne karşın sanayi üretimindeki beklentileri aşan artışın, döviz kuru ve diğer finansman maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle geçici olması muhtemel. Finansman maliyetlerindeki artışın yerli üretimi teşvik etmesinin Ocak ayı sanayi üretimi artışında önemli ölçüde rol oynadığı görülüyor. TCMB nin Ocak ayında aldığı faiz artırım kararlarının ekonomik aktiviteyi yavaşlatıcı etkilerinin gecikmeli olarak gözlenecek olması, sanayi üretiminin önümüzdeki aylardan itibaren daha zayıf bir görünüm kazanmasına yol açabilir. 2 2 1 1 - -1-1 -2-2 Eyl.8 Oca.9 May.9 Kaynak: TÜİK Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %, sağ eksen) Eyl.9 Oca.1 May.1 Eyl.1 May.11 Eyl.11 May.12 Eyl.12 May.13 Eyl.13 Sanayi üretimi 214 yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre arındırılmamış verilere göre beklentilerin üzerinde %7.2 arttı (beklentimiz: %3.2, piyasa beklentisi: %4.3). Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre ise sanayi üretiminde yıllık bazda yine beklentilerin üzerinde %7.3 artış gerçekleşti (beklentimiz: %2., piyasa beklentisi: %4.). Kasım ve Aralık aylarında baz etkisinin belirleyici olduğu sanayi üretiminin olumlu görünümünü Ocak ayında da sürdürmesinde ara malı, sermaye malı ve dayanıksız tüketim malı imalatındaki hızlı artış belirleyici oldu. Aralık ayında döviz kuru ve piyasa faizlerindeki hızlı yükselişin beklentilerde yarattığı bozulmanın Ocak ayında da devam etmesinin, ithal girdi maliyetlerini artırması nedeniyle, ithal girdilerde üretimin yurt içine kaydırılmasına neden olduğunu görüyoruz. Sanayi üretiminde, öncül göstergelerin işaret ettiğinin aksine yaşanan hızlı yükselişte baz etkisinin de beklediğimiz gibi rol oynadığını, ancak bu etkinin geri planda kaldığını söyleyebiliriz. Sanayi üretiminin aylık değişimini incelediğimizde, Ocak ayında arındırılmamış sanayi üretiminde Aralık ayına göre %8.2 düşüş yaşandığını, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminin ise %9.4 gerilediğini görüyoruz. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise Aralık ayındaki aylık %.1 artışın ardından Ocak ayında %1.1 arttı. 3 2 1-1 -2-3 1 8 6 4 2-2 -4-6 Ara Malı Kaynak: TÜİK Sanayi Üretimi Ana Sektörler İtibarıyla Yıllık % Değişim Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Enerji Sermaye Malı Sanayi üretim endeksi ana sektörler itibarıyla incelendiğinde, 214 yılının ilk ayında tüm ana sektörlerde üretim artışı dikkat çekiyor. Ana sektörlerde yıllık bazda en hızlı üretim artışı %9.3 oranı ile ara malı imalatı ve madencilik sektöründe yaşandı. Her iki sektörde de ana endekste olduğu gibi, Kasım 212 döneminden bu yana en hızlı yıllık üretim artışı gerçekleşti. 213 yılında ortalama %2.9 artan dayanıksız tüketim malı imalatının yıllık bazda %8. artmasında, kredi kartları ile ilgili getirilen düzenlemenin Şubat ayında yürürlüğe girmesi öncesinde yurtiçi harcamaların öne çekilmesinin kısmen etkili
May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Tem.11 Ara.11 May.12 Eki.12 Mar.13 Ağu.13 Oca.7 Haz.7 Kas.7 Nis.8 Eyl.8 Şub.9 Tem.9 Ara.9 May.1 Eki.1 Mar.11 Ağu.11 Haz.12 Kas.12 Nis.13 Eyl.13 Şub.14 olduğu söylenebilir. Ana sektörler içinde %2. oranı ile en yavaş artışın görüldüğü enerji üretimi ve %2.8 yıllık artış yaşayan dayanıklı tüketim malı imalatında, baz etkisinin diğer sektörlere kıyasla daha belirgin olduğu görüldü. Sanayi üretim endeksi içinde en yüksek paya sahip olan imalat sanayi üretimi, Ocak ayında aylık bazda %9. gerilemesine karşın yıllık bazda %7.7 arttı. Böylece Ekim ayında Kurban Bayramı tatili nedeniyle üretimin ertelendiği imalat sanayi, Kasım ayında başladığı toparlanma eğilimini sürdürmüş oldu. İmalat sanayi alt sektörleri içinde en hızlı üretim artışı %28.3 oranı ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımında yaşanırken, beş sektörde üretim azalışı gerçekleşti. Yıllık üretimin en çok azaldığı sektör %1.2 oranı ile tütün ürünleri imalatı oldu. 6 6 4 4 3 3 2 PMI İmalat Endeksi PMI İmalat End. Üç Aylık Hareketli Ortalama 8 8 7 7 6 6 Kapasite Kullanım Oranı (%) Reel Kesim Güven Endeksi 13 12 11 1 9 8 7 6 4 Kaynak: Reuters, Markit, VakıfBank Ocak ayı sanayi üretimi verilerini öncül göstergeler ışığında incelediğimizde, PMI Satın Alma Yöneticileri imalat endeksi, kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksinin Ocak ayında gerilemiş olması ilk bakışta göze çarpıyordu. Ancak, PMI imalat endeksinin Ocak ayında seviyesinin üzerinde kalması, üretim ortamında gerçekleşen bir bozulmadan ziyade beklentilerdeki bozulmaya dair endişeleri yansıtıyordu. Öte yandan, Ocak ayında beyaz eşya üretimi yıllık bazda gerilerken, elektrik ve otomobil üretiminde yüksek yıllık artışlar yaşanması, üretim dinamiklerinde belirgin bir bozulma olmadığını gösteriyordu. Ocak ayında yurtiçi piyasada artan risk algılamasına ve buna bağlı olarak döviz kuru ve piyasa faizlerindeki yükselişin devam etmesine rağmen, sanayi üretiminin beklentimizin üzerinde artmasında, üretimde kullanılan ithal girdilerin azaltılarak, söz konusu ara malı ve sermaye malları üretiminin kurulu kapasite altında yurt içine kaydırılmasının belirleyici olduğunu düşünüyoruz. Ocak ayı ithalat rakamlarının da teyit ettiği maliyet azaltma kaygısının, piyasa dengelerindeki bozulma öncesinde tamamlanmış olan sözleşmelerin yerine getirilebilmesi amacı doğrultusunda sanayi üretiminde yol açtığı artışın Şubat ayında yerel seçimler dolayısıyla yurt içi talepte gözlenen canlanmaya bağlı olarak devam etmesi beklenebilir. Ayrıca, döviz kurundaki yükselişin ihracat olanaklarını artırmasının, dış talepte olumsuz bir değişim olmadığı takdirde üretim faaliyetlerine olumlu yansıması mümkün. Yerel seçimler nedeniyle iç talebin ve yurt içi harcamaların artması, Şubat ve Mart ayı sanayi üretiminde yıllık bazda yaşanabilecek olası bir daralmayı sınırlayabilir. Öte yandan, firmaların piyasa faizlerindeki yükselişin devam etme ihtimalini değerlendirerek yatırım kararlarını Ocak ayında öne çekmeleri de sanayi üretimi artışında bir diğer önemli belirleyici olarak dikkat çekiyor. Merkez Bankası nın Ocak ayı sonunda aldığı faiz artırım kararının kredi faizlerine ve dolayısıyla üretim maliyetlerine etkisinin gecikmeli olarak ortaya çıkacak olması dolayısıyla Şubat ayından itibaren sanayi üretimi performansının azalmasını bekleyebiliriz. Önümüzdeki dönemde para politikasında sıkılaştırıcı duruşun korunması, TL deki değer kaybının ihracata olumlu yansımasına rağmen, üretim faaliyetlerinin yavaşlamasını gündeme getirebilecektir. 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Bu arada, yurt içi belirsizlikler risk unsuru olmaya devam ediyor. Şubat ayında Euro Bölgesi ekonomisinde belirgin bir canlanma görülmese de, Mart ayından itibaren ekonomik görünüme dair beklentilerin iyileşmesi, önümüzdeki döneme dair ticari anlaşmaların artmasını sağlayabilir. ABD ekonomisinde belirgin bir canlanma görülme olasılığının gerçekleşmesi ile Fed in varlık alımlarını daha hızlı azaltması halinde ise küresel risk algılamasında ve portföy ayarlamalarında yaşanabilecek ani değişimler, diğer gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türkiye de de üretim dinamiklerini olumsuz etkileyebilecektir. 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Eyl.9 Oca.1 May.1 Eyl.1 May.11 Eyl.11 May.12 Eyl.12 May.13 Eyl.13 Ocak ayında cari işlemler açığı 4.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 213 yılını aylık bazda 8.3 milyar dolar, yıllık bazda ise 6 milyar dolar seviyesinde tamamlayan cari işlemler açığı 214 yılının ilk ayında.2 milyar dolar olan beklentilerin altında 4.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. İthalat kanalı ile dış ticaret açığı üzerinde baskı yaratan altın ticaretinde görülen önemli ölçüde ivme kaybı cari işlemler açığına da olumlu yansıdı. Ayrıca hizmetler dengesinde önemli bir paya sahip olan turizm gelirlerindeki yıllık bazdaki artış da cari işlemler dengesine olumlu katkı yapan bir diğer unsur olarak karşımıza çıktı. Bu haftaki raporumuzda beklentilerden olumlu gelen cari işlemler dengesindeki gelişmeleri yakından inceleyeceğiz. 9 8 7 6 4 3 2 1 Cari İşlemler Açığı (yıllık, milyar dolar) Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre 214 yılının ilk ayında cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre %16 oranında gerileyerek 4.9 milyar dolar ile. milyar dolar olan beklentimizin altında gerçekleşti (piyasa beklentisi:.2 milyar dolar). Böylece 213 yılını 6 milyar dolar seviyesinde sonlandıran cari işlemler açığı 214 yılının ilk ayında 12 aylık kümülatif toplamda 64 milyar dolar olarak gerçekleşti. Cari işlemler açığının beklentimizin altında gerçekleşmesinde ihracatta görülen iyileşme ve altın ithalatında yaşanan sert düşüşün etkisiyle dış ticaret açığında görülen toparlanma etkili oldu. İhracatta Kasım ayındaki rekor artışın ardından yaşanan düşüşün Ocak ayında ivmesini kaybettiği gözlenirken, bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında %8. artış görülüyor. İthalat tarafında ise Aralık ayındaki yükselişin aksine aylık bazda %16.3 oranında azalış görülürken 213 yılı Ocak ayına göre %2.3 artış oldu. Enerji ve Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi (Milyar $, 3 aylık ort.) Cari İşlemler Dengesi ( Milyar $, 3 aylık ort.) 213 yılı dış ticaret dengesi üzerinde önemli bir etkiye sahip olan altın ithalatı, 214 yılının ilk ayında geçen yılın aynı 1 8 6 4 2-2 -4 dönemine göre %44 azalarak 386 milyon dolara geriledi. Altın ithalatındaki düşüşe paralel olarak altın hariç cari işlemler açığına baktığımızda ise bir önceki aya göre 2.3 milyar dolar azalış görüyoruz. Aralık ayında 3.8 milyar dolar açık veren enerji hariç cari işlemler dengesi ise, 214 yılı Ocak ayında milyon dolar açık verdi. Böylelikle, Aralık ayında sert bir yükseliş yaşayarak 2.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen enerji ve altın hariç cari işlemler açığı Ocak ayında 32 milyon dolar seviyesine gerilemiş oldu. Öte yandan enerji ve altın hariç cari işlemler açığında Ocak ayında görülen azalışın üç aylık ortalamalara henüz yansımadığını görüyoruz. 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12 Mar.13 May.13 Eyl.13 Kas.13 Ödemeler dengesi bilançosunun hizmetler dengesi hesabındaki gelişmelere baktığımızda, hizmetler dengesi içinde önemli bir paya sahip olan net turizm gelirleri Ocak ayında, geçen yılın aynı dönemine göre %7.8 artarak 966 milyon dolara yükseldi. Yıllıklandırılmış veriler itibarıyla 213 yılının Ocak ayında 21.4 milyar dolar düzeyinde olan net turizm gelirleri 214 yılının ilk ayında ise 23.3 milyar dolar seviyesine yükseldi. Cari işlemler açığının finansman tarafına Finansman Hesabı (yıllık, milyar $) baktığımızda, ABD Merkez Bankası nın 4 4.8 (FED) ilk varlık azaltım kararını aldığı 4 36.9 Aralık ayından itibaren gelişmekte olan 3 3 26.9 26. ülkelerden sermaye çıkışlarının devam 24. 2 21.1 22.4 ettiği görülüyor. Finansman hesabındaki 2 16.6 14.9 gelişmeler de bu çıkışı teyit ediyor. Geçen 1 8.8 1.1 yılın Ocak ayında yıllıklandırılmış verilerle 1 7.1 4.8 milyar dolarlık portföy yatırımları kanalı ile ülkemize sermaye girişinin bu yıl 22.4 milyar dolara gerilemesi finansman Doğrudan yatırımlar Portföy yatırımları Diğer yatırımlar hesabı tarafındaki en dikkat çekici gelişme olarak karşımıza çıkıyor. Buna karşın, geçen yıl 12 aylık kümülatif rakamlarla 8.8 milyar dolarlık yapılan doğrudan yatırımlar kalemi 214 yılının Ocak ayında 1.1 milyar dolara yükselirken, diğer yatırımlar kanalı ile sağlanan döviz girişinde ise sınırlı bir azalış görülüyor. Portföy yatırımlarındaki gelişmelere 3 8 Portföy Yatırımları (yıllık, milyar $) 7 yakından baktığımızda ise, finansman 2 6 hesabı gelişmelerinde de değindiğimiz 2 1 4 gibi FED in çıkış stratejisinin sermaye hareketleri üzerindeki etkisini daha iyi 1 3 görebiliyoruz. 214 yılının Ocak ayında 2 yurtdışı yerleşikler, hisse senedi 1 piyasasında 319 milyon dolar; devlet iç borçlanma senetleri piyasasında ise 1.11 milyar dolar net satım gerçekleştirdi. Ayrıca, Hazine nin 2. milyar dolarlık Borçlanma Senetleri Hisse Senetleri gerçekleştirdiği ihracı Ocak ayında 1.7 milyar dolarlık Eurobond itfası ile karşılayabilmesi finansman tarafına katkıda bulundu. Yıllıklandırılmış veriler bazında baktığımızda özellikle Ekim 213 itibarıyla hisse senetleri ve borçlanma senetleri piyasasında gözlenen fon çıkışının devam ettiği göze çarpıyor. Diğer yatırımlar hesabındaki döviz giriş-çıkış hareketlerine baktığımızda, yükümlülükler kısmında bankalar kaleminden 1.2 milyar dolarlık döviz çıkışı olduğu dikkat çekiyor. Bankalar Ocak ayında uzun vadeli kredi kullanımlarına devam ederken, kısa vadeli kredilerde ise net ödeyici pozisyonuna geçmiştir. Bankacılık sektörü 214 yılının Ocak ayında 1.7 milyar dolarlık kısa vadeli kredi geri ödemesi ile 213 Ekim ayından bu yana en yüksek seviyedeki döviz çıkışına sebep olmuştur. VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Ağu.13 Eyl.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 8 6 4 2-2 -4-6 -8 3.7.9 2.4 Rezerv Varlıklar (milyar dolar) 7.3-4. -3.3-1.8 4..6 2.2 2.1-3.7 -.8 Rezerv varlıklarda Ağustos-Kasım 213 dönemi arasındaki artış yerini Aralık 213 itibarıyla düşüşe bırakmıştır. Ocak ayında piyasalardaki dalgalanmalar ve döviz kurundaki yükselişin sonucu olarak, TCMB nin döviz piyasasına doğrudan müdahale etmesi de rezervlerin azalmasında etkili oldu. Aralık ayında Merkez Bankası rezervleri 3.7 milyar dolar azalırken, 214 yılının Ocak ayında.8 milyar dolar azaldı. Sonuç olarak, cari işlemler açığı Ocak ayında 4.9 milyar dolar seviyesine gerileyerek beklentilerin altında gerçekleşti. Cari işlemler açığında Ocak ayında görülen düzeltmede, altın ithalatındaki azalış ve TL deki değer kaybının da etkisiyle ihracatta yaşanan artış belirleyici oldu. Önümüzdeki dönemde BDDK nın yurtiçi tasarrufların arttırılması amacı kapsamında tüketici kredilerine ilişkin düzenlemesinin etkilerinin görülecek olması ve TL deki değer kaybının dış ticaret açığını destekleyecek olması da cari işlemler açığı için önemli bir gelişme olarak karşımıza çıkıyor. Böylece 213 yılını %8 in üzerinde tamamlamasını beklediğimiz cari işlemler açığının GSYH ye oranının 214 yılında % seviyelerine yaklaşma ihtimali bulunmaktadır. 6 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Haftalık Veri Takvimi (17 21 Mart 214) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti 17.3.214 Türkiye İşsizlik Oranı (Aralık) %9.9 %1. (açıklandı) Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi (Şubat) 1.97 milyon TL 1.668 milyon TL (açıklandı) ABD Sanayi Üretimi (Şubat, a-a) -%.3 %.2 Kapasite Kullanım Oranı (Şubat) %78. %78.6 Euro Bölgesi TÜFE (Şubat, a-a) -%1.1 %.4 Çekirdek TÜFE (Şubat, y-y) %1. %1. 18.3.214 Türkiye TCMB PPK Toplantısı (Mart) -- -- ABD TÜFE (Şubat, a-a) %.1 %.1 Yeni Başlayan Konut İnşaatları (Şubat, a-a) -%16 %3.4 İnşaat İzinleri (Şubat, a-a) -%4.6 %1.6 Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (Ocak) 13.9 milyar -- Almanya ZEW Endeksi (Mart).7 1.8 İtalya Dış Ticaret Dengesi (Ocak) 3.6 milyar -- Japonya Makine Siparişleri (Şubat, y-y) %26 -- 19.3.214 ABD Haftalık Mortgage Verileri -%2.1 -- Cari İşlemler Dengesi (4. Çeyrek, ç-ç) -94.8 milyar $ -87.2 milyar $ FED Toplantısı (Mart) -- -- Fransa Cari İşlemler Dengesi (Ocak) -1.2 milyar -- İngiltere İşsizlik Oranı (Ocak, 3 aylık) %7.2 %7.2 Japonya Dış Ticaret Dengesi (Şubat) -2791.7 milyar -6.9 milyar Öncül Göstergeler Endeksi (Ocak) 112,2 -- 2.3.214 Türkiye Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku (Şubat) 62, milyar TL -- ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 31 bin 32 bin Philadelphia FED Endeksi (Mart) -6.3 4. İkinci El Konut Satışları (Şubat, a-a) -%.1 % Öncül Göstergeler Endeksi (Şubat) %.3 %.2 Almanya ÜFE (Şubat, a-a) -%.1 %.1 İtalya Cari İşlemler Dengesi (Ocak) 1.8 milyar -- 21.3.214 Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Ocak) 33.2 milyar -- Tüketici Güven Endeksi (Mart) -12.7-12.4 İtalya Sanayi Siparişleri Ocak, a-a) -%4.9 -- 7 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul
Şub.1 Ağu.1 Şub.2 Ağu.2 Şub.3 Ağu.3 Şub.4 Ağu.4 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 1999Ç1 1999Ç3 2Ç1 2Ç3 21Ç1 21Ç3 22Ç1 22Ç3 23Ç1 23Ç3 24Ç1 24Ç3 2Ç1 2Ç3 26Ç1 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 21Ç1 21Ç3 211Ç1 211Ç3 212Ç1 212Ç3 213Ç1 213Ç3 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 Reel GSYH (y-y, %) 2 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 - -1-1 4.4 1 1-2 - Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi 9 8 7 6 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 2 1 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) 7 4 3 2 1-1 1-3 1-1 -3 - Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK 7 6 4 3 2 1 Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 19 17 1 13 11 9 7 Sanayi Ciro Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 8
Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı 23 21 19 17 1 13 11 9 7 Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 8 8 7 7 6 6 Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi 6 4 4 3 3 PMI Imalat Endeksi Kaynak:Reuters 9
Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 31.8.2 28.2.26 31.8.26 28.2.27 31.8.27 29.2.28 29.8.28 27.2.29 31.8.29 26.2.21 31.8.21 28.2.211 31.8.211 29.2.212 31.8.212 28.2.213 3.8.213 1.2.214 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 Ağu.13 Kas.13 Şub.14 Şub.4 Ağu.4 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Şub.4 Ağu.4 Şub. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE 14 12 1 8 6 4 2 TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 8.43 ÜFE (y-y, %) 2 2 1 1 - Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) 26 24 22 2 18 16 14 12 1 BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) 23 21 19 17 1 13 11 9 7 3. 3. 2. 2. 1. 1... Gıda Enerji Tüfe Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 9. 9 8. 8 7. 7 6. 6. 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 13 13 12 12 11 11 1 1 TÜFE Bazlı (23=1) 11.48 1
Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı 17 1 13 11 9 7 Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Arzı Katılma (kişi) Oranı (%) İstihdam Oranı Edilenler (%) (kişi) 31, 3. 1. 29, 49. 27, 47. 4. 2, 43. 23, 41. 39. 21, 37. 19, 3. Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,7 4,2 3,7 3,2 2,7 2,2 1,7 1,2 7 Kaynak: TOBB 11
Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Tem.11 Tem.12 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Tem.11 Tem.12 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) -2 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 1 1-4 -6-8 -1-12 Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6-4 -14-24 -34-44 -4-64 -74-84 3 1-1 -3 - -7-9 -11 6 4 3 2 1-1 -2 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 1 9 8 7 6 Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 13 12 11 1 9 8 7 6 4 12
21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 211 212 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge 1 Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 7-1 47-2 37-3 -4 27 17 27.3-7 -6-3 Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku 4 4 3 3 2 2 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 21 16 11 6 4 4 3 3 2 2 1 1 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 13
Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Tem.11 Tem.12 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Tem.11 Tem.12 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 2 1 1 Reel Faiz Nominal Faiz 2 2 1 1 - Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2. 1.6-2.71.2 78.1 Euro Bölgesi..7 1.86.2-12.7 Almanya 1.4 1. 6.9.2 99 Fransa.8 1.1-2.19.2-23.1 İtalya -1.1.4 -.74.2 97. Macaristan 2.7.1 1.11** 2.7-22. Portekiz 1.7 -.1-1..2-28.7 İspanya -.2. -1.12.2-14.7 Yunanistan -. -.9-3.37.2-6.2 İngiltere 2.7 1.9-3.79. -7. Japonya 2.6 1.4 1.1.1 38.3 Çin 7.7 2. 2.3 6. 11.1 Rusya 1.2 6.2 3.69 8.2 -- Hindistan 4.7 7.24-4.79 8. -- Brezilya 1.93.68-2.41 1.7 18.8 G.Afrika 2..8-3.39***. -7. Türkiye 4.4 7.89-6.1**** 1. 69.2 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 212 verileridir. ***: 211 verisi. **: 21 verisi. ****: VakıfBank hesaplaması 14
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 211 212 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 214 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 297 713 1 41 786 414 48 (213. 3Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 8.8 2.2 4.4 (213. 3Ç) -- 212 213 En Son Yayımlanan 214 Yılsonu Beklentimiz Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2. 3.4 7.3 (Ocak 214) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 73.3 (Şubat 214) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2 9.7 1. (Aralık 213) 9.3 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) 6.16 7.4 7.89 (Şubat 214) -- ÜFE (y-y. %) 2.4 6.97 12.4 (Şubat 214) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 167.44 22.331 218.213 (7.3.214) -- M2 731.77 91.2 927.823 (7.3.214) -- M3 774.61 9.979 97.33 (7.3.214) -- Emisyon 4.6 67.76 693.24 (7.3.214) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 1.32 112.2 16.822 (7.3.214) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3. 3. 8. (14.3.214) -- TRLIBOR O/N.78 8. 12.7 (14.3.214) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 48.497 6.4 4.877 (Ocak 214) 6. İthalat 236.4 22.14 19.292 (Ocak 214) -- İhracat 12.462 12.83 12.473 (Ocak 214) -- Dış Ticaret Açığı 84.83 99.337 6.819 (Ocak 214) 94. Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386. 43. 46.3 (Ocak 214) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 14.7 182.8 196.2 (Ocak 214) -- Kamu Net Borç Stoku 24.6 -- 198. (213. 3Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 212 Ocak 213 Ocak Bütçe Gelirleri 28.87 36.872 34.424 (Şubat 214) -- Bütçe Giderleri 26.347 3.933 32.76 (Şubat 214) -- Bütçe Dengesi 1.74.939 1.668 (Şubat 214) -- Faiz Dışı Denge 7.131 11.162 4.994 (Şubat 214) -- 1
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 212 398 18 98 Nazan Kılıç Müdür Yardımcısı nazan.kilic@vakifbank.com.tr 212 398 19 2 Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr 212 398 19 3 Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212 398 18 91 Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@ vakifbank.com.tr 212 398 19 Elif Enginn Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr 212 398 18 92 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından t güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. h Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda k yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. bu b raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirmee yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalarr