25 MAYIS 2015 29 MAYIS 2015 HAFTANIN ÖZETİ Hafta başında Fed Başkanı Janet Yellen'ın faiz artışının bu yıl gerçekleşmesinin muhtemel olduğunu açıklamasının ve Yunanistan'da devam eden borç krizi belirsizliğinin yanı sıra, TL'deki değer kaybının ve siyasi belirsizliklerin etkisiyle BIST-100 endeksi kayıplarını artırdı. Küresel piyasalarda dolar, Yellen'in faiz oranları ve ABD ekonomisine dair iyimser açıklamaları ve mali problemlerin Yunanistan'dan sonra İspanya'yı da etkileyebileceği endişeleriyle değer kazanmaya devam etti. Euro, dolar karşısında bir ayın en düşük seviyesi olan 1.0850'nin de altına geriledi. Dolar yen karşısında son 13 yılın zirvesine çıktı. Hafta ortasında genel seçim sonuçlarına ilişkin beklentiler ve dolardaki değer artışına paralel düşüş eğiliminde olan borsa endeksi Yunanistan'ın kreditörleriyle anlaşması haberinden sonra tekrar yükselişe geçti. Genel seçimlere ilişkin belirsizlik, Yunanistan'a ilişkin endişelerin giderilememesi ve dolardaki değer 2,8 USD/TL 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2 3,1 EUR/TL 3 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 1,3 EUR/USD 1,25 1,2 1,15 1,1 1,05 1
artışının etkisiyle endeks haftalık yüzde 3.3 kayıpla 82.981 puandan kapandı. Geçen hafta 2,5935 olan dolar haftayı 2,6616 seviyesinde kapatırken, altın 1.189,03 dolar seviyesine indi. Hafta içinde düşüş kaydeden Euro/dolar paritesi Cuma günü eski seviyesine dönerek hatayı 1,0986 seviyesinden kapattı. 95.000,00 BIST 100 90.000,00 85.000,00 80.000,00 75.000,00 70.000,00 TCMB FAİZ ORAN (%) Borç Alma Borç Verme GECELİK(O/N) 7,25 10,75 GEÇ LİKİDİTE 0,00 12,25 1 HAFTA REPO - 7,50 1.300 1.280 1.260 1.240 1.220 1.200 1.180 1.160 1.140 1.120 1.100 1.080 ALTIN KAPANIŞ VERİLERİ (29 MAYIS 2015) BİST-100 82,981.15 USD/TRY 2.6616 USD/JPY 124.15 EUR/TL 2.9213 EUR/USD 1.0986 ALTIN ($/ONS) 1,189.03
İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 25.05.2015 Konut Satışları Nisan 116.030 119.317 27.05.2015 Ekonomik Güven Endeksi Mayıs 81.0 82.2 29.05.2015 Dış Ticaret Dengesi Nisan 6.19 mlyn TL 4.97 mlyn TL 29.05.2015 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı Nisan %67.0 %73.0 DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 26.05.2015 ABD dayanıklı mal siparişleri Nisan -%0.5 %5.1 -%0.5 26.05.2015 ABD yeni konut satışları Nisan 0.51 mlyn 0.484 mlyn 0.517 mlyn 26.05.2015 ABD tüketici güven endeksi Mayıs 94.9 94.3 95.4 28.05.2015 İngiltere GSYH, revizyon Q1 %0.4 %0.6 %0.3 28.05.2015 ABD işsizlik maaş başvuruları 270,000 275,000 282,000 28.05.2015 ABD bekleyen konut satışları Nisan %0.9 %1.2 %3.4 29.05.2015 ABD GSYH, revizyon Q1 -%0.8 %0.2 -%0.7 29.05.2015 ABD çekirdek PCE, revizyon Q1 %0.9 %1.1 %0.8 29.05.2015 ABD Chicago PMI Mayıs 53 52.3 46.2 29.05.2015 ABD Mich. Tüketici güven end, nihai Mayıs 89.9 88.6 90.7
İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER TCMB: Küresel şoklara karşı ek tedbir kısmi toparlanmanın da etkisiyle iktisadi alınabilir faaliyetin ılımlı artış eğilimine geri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döneceğini tahmin ettiğini açıkladı. (TCMB) tarafından yayınlanan yılın ilk Raporda ayrıca makro ihtiyati önlemlerin Finansal İstikrar Raporu'nda "Alınan ve düşük seyreden emtia fiyatlarının makro ihtiyati tedbirlerin etkisiyle çekirdek enflasyon göstergelerini olumlu hanehalkı finansal yükümlülüklerinin yönde etkilediği, ancak gıda fiyatlarındaki varlıklarına oranındaki iyileşme devam yüksek artışların ve döviz kurunda ilk etmektedir. Hanehalkının sadece TL çeyrekte yaşanan gelişmelerin cinsinden ve sabit faizle borçlanmakta enflasyondaki iyileşmeyi sınırladığını, bu olması ve Reel sektör yabancı para çerçevede TCMB'nin para politikasındaki borçlarının ağırlıklı olarak uzun vadeli olmasının, kısa vadeli açık pozisyonun temkinli duruşunu koruduğu bildirildi. Dış ticaret açığı Nisan'da geriledi düşüklüğünün ve yabancı para cinsinden Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) borçlanmanın daha çok kur riskini iyi yönetebilecek büyük firmalar tarafından yapılmasının, kur riskini sınırlandırdığı değerlendirilmektedir. denildi. Raporda döviz likiditesini, çekirdek yükümlülükleri ve uzun vadeli borçlanmayı destekleyici verilerine göre, dış ticaret açığı bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 31.9 azalarak 4.97 milyar dolara geriledi. Bu gerilemede Nisan ayında 1.77 milyar dolarlık altın ve kıymetli maden ihracatının desteği ve petrol fiyatlarındaki düşüşün Türkiye'nin yönde atılan adımların ekonomimizin enerji maliyetini azaltması etkili oldu. küresel şoklara karşı dayanıklılığını Açık Ocak-Nisan döneminde yüzde 18 artırmaya yönelik tedbirler olduğu ve gerekli görülmesi halinde aynı doğrultuda azalışla 20.19 milyar dolar oldu. Verilere göre ihracat Nisan'da, geçen yılın aynı ilave önlemler alınabileceği belirtildi. ayına göre yüzde 0.2 artarak 13.39 milyar TCMB raporda yılın ilk çeyreğinde, yurt içi dolar, ithalat yüzde 11.1 azalarak 18.36 iktisadi faaliyette dış talepteki milyar dolar olarak gerçekleşti. Verilere yavaşlamaya bağlı olarak bir miktar ivme kaybı yaşandığı fakat ikinci çeyrekten göre altın ihracatı 27 kattan fazla artış göstererek, 1,43 milyar dolara çıktı ve itibaren Avrupa Birliği büyümesindeki yüzde 0,2 artan ihracatı destekledi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 73 oldu. Ekonomik güven endeksi yükseldi TÜİK in açıkladığı verilere göre, ekonomik güven endeksi Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1.5 oranında artarak 80.97 değerinden 82.16 değerine yükseldi. Ekonomik güven endeksindeki artış; reel kesim(imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Bir önceki aya göre Reel kesim güven endeksi yüzde 1.2, Hizmet sektörü güven endeksi yüzde 0.1, Perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 1.4, İnşaat sektörü güven endeksi yüzde 2.9 oranında arttı. Tüketici güven endeksi ise yüzde 1.6 oranında azalarak 65.35 değerinden 64.29 değerine düştü. Konut satışları Nisan'da %42.7 arttı TÜİK tarafından açıklanan konut satış fiyat endeksi ise Mart'ta yıllık bazda %18.56 arttı. Zeybekci: TL biraz daha yükselebilir Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türk lirasının dolar karşısında değer kazanabileceğini, kurun 2 yıllık gösterge tahvil faizi ile birlikte dengeyi bulması gerektiğini söyledi. Zeybekci "Bu yıl düşük faizler için birçok fırsat olacak. Bağımsız Merkez Bankası'nın teknik gerçekleri göz önünde bulundurarak karar vermesi önemli" dedi. Zeybekci, TCMB nin bankalar için tuttuğu likiditenin bir kısmını serbest bırakması gerektiğini söyledi. TCMB de tutulan fonların kıt kaynakların boşta durması anlamına geldiğini, zorunlu karşılıkların ekonominin potansiyelin altında büyüdüğü bir zamanda aşırı muhafazakar olduğunu belirtti. Sanayi ve İnşaat istihdam endeksi istatistiklerine göre Türkiye genelinde geriledi konut satışları Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 42.7 artarak 119,317 adet oldu. Konut satışlarındaki güçlü artış, konut faizlerinin mevcut seviyelerden daha fazla gerilemeyeceği öngörüsünün yanı sıra, seçim sonrası oluşabilecek belirsizlik riskini almak istemeyen yatırımcıların talebi öne çekmesinden kaynaklandı. İlk dört ayda konut satışlarındaki artış ise yüzde 22 TÜİK in, 2015 yılının ilk çeyreğine ilişkin açıkladığı verilere göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi istihdam endeksi, yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.7 azalarak 118.8'e gerilerken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat istihdam endeksi ise, yüzde 2.6 azalış gösterdi. Sanayide çalışılan saat yüzde 0.5; Sanayide brüt ücret - maaş ise yüzde 3.2 arttı. oldu. TCMB nin açıkladığı Türkiye konut
DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Yellen: Fed faiz artışı yolunda 2 lik hedefine doğru ilerlediğini, Fed in faiz ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet oranlarını artırmada aşırı geç harekete Yellen, ekonominin yılın başlarında ortaya geçmesinin risk teşkil ettiğini belirtti. çıkan gevşemeden toparlanması ve gerek Minneapolis Fed Başkanı Kocherlakota faiz içeride gerekse dışarıdaki zorlukların artışı konusunda 'olağanüstü sabırlı' olunması azalmasıyla beraber Fed in faiz oranlarını bu yıl artıracağını ifade etti. Yellen, enflasyon ve gerektiğini savunarak "Fed sıkılaştırmaya 2015'te başlamamalı" dedi istihdam Fed'in hedeflerine ulaşıncaya kadar Yunanistan: Pazar a kadar anlaşma para politikasını değiştirmeyi beklemenin ekonomide aşırı ısınmaya neden olabileceğini istiyoruz Yunanistan hükümeti sözcüsü Gabriel belirtti. San Francisco Fed Başkanı John Williams ise yaptığı açıklamada Fed in bu Sakellaridis, Yunanistan ın Pazar gününe kadar anlaşmaya varmayı istediğini söyledi. yılın sonuna doğru faizleri artırmaya Sözcü, Avrupa Merkez Bankası nın (AMB) başlayabileceğini ve önümüzdeki birkaç yıl 80.2 milyar euro seviyesindeki Acil Durum boyunca faizleri normal seviyelere Likidite Yardımı nın (ELA) yeterli olduğunu yükselteceğini belirtti. Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer ise, Fed'in ilk faiz artışına çok fazla önem vermenin yanlış bir yönlendirme olduğunu, daha normal seviyelere dönmenin ve 2015 mali açık meselesinin Pazar gününe kadar çözüleceğini belirtti. Yunanistan'ın temerrüde düşme riskine dair beklentilerde sert artış olduğunu ifade eden AMB ise, birkaç yıl alacağını söyledi. Fischer, Yunan bankaları için 80.2 milyar Euro olan piyasaların ilk faiz artışını Eylül ayı gibi ELA yı bir hafta önceye göre aynı seviyede beklediğini fakat bunu tarihlerin değil sabit tutma kararı aldı. AMB Yönetim Kurulu verilerin belirleyeceğini belirtti. Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester ise, faiz artırımı hakkında zamanın yakın olduğunu belirtti. Mester, İvmelenen enflasyon ve güçlenen Üyesi Nowotny, Yunanistan'a hali hazırdaki şartlar altında geçici fon sağlayamayacaklarını söylerken. AMB Yönetim Kurulu üyesi Noyer ise, Euro dan çıkışın Yunanistan için istihdam büyümesi, ABD ekonomisini riskli olacağını ifade etti. Öte yandan yükselen faiz oranlarını destekleyebileceği bir Yunanistan a kredi veren kreditörler, noktaya itiyor dedi. Richmond Fed Başkanı Jeffrey Lacker ise, enflasyonun Fed in yüzde kurtarma fonlarının serbest bırakılmasını
sağlayacak bir anlaşmanın yakın olmadığını belirttiler. Çin Shibor u düşürdü Çin Merkez Bankası, Şanghay Bankalar Arası Faiz Oranı nı (Shibor) ülkenin borç yükünü ortadan kaldırmak amacıyla düşürdü. 2008 den bu yana en büyük düşüşü gerçekleştiren Çin, ekonomik gelişimi desteklemek için bazı tahvil alım kurallarını gevşetti. Uluslararası Para Fonu (IMF) ise yaptığı açıklamada, Çin'de ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 6.5'in altına inmesi halinde hükümetin maliye politikası yoluyla ekonomiye destek vermesi gerektiğini, büyümenin yukarı yönlü sürpriz yapması halindeyse kredi ve yatırımları sınırlamak için adım atmaya hazır olması gerektiğini belirtti. Çin'de kırılganlıkların yüksek düzeyde olduğunu belirten IMF, Çin yuanı için uzun süredir koruduğu "düşük değerli" görüşünü resmi olarak kaldırdı. Yuan böylece IMF nezdinde rezerv para statüsü kazanma yolunda önemli bir eşiği aşmış oldu. AMB tahvil alımlarını yavaşlattı Avrupa Merkez Bankası (AMB), Avrupa da yaz mevsimi ve tatil periyodu sırasında likiditenin azalması öncesinde alımları hızlandıracağını belirtmesine rağmen kamu sektörü tahvillerinin satın alımını yavaşlattı. Parasal genişleme (QE) programı kapsamındaki ülke ve kurum tahvil varlıkları, 22 Mayıs ta sona eren haftada 11.8 milyar euro (13 milyar dolar) yükselerek 134.2 milyar euroya ulaştı. AMB, açıkladığı raporda, Finansal piyasalar, varlık fiyatı artışları ve volatilite krizlerinin sürdüğünü gösteriyor açıklamasında bulundu. Öte yandan Euro Bölgesi ekonomik güven endeksi, Yunanistan endişeleri ile değişiklik göstermedi. Avrupa Merkez Bankası yönetim kurulu üyesi Ewald Nowotny, aşırı düşük faiz oranlarının bir noktada normal seviyelere geri döneceğini açıkladı. ABD'de büyüme eksi %0.7'ye revize edildi ABD'de yılın birinci çeyreğinde yüzde 0.2 arttığı açıklanan gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH), revize edilen rakamlarda yüzde 0.7 ile beklentilerden daha az daraldığı açıklandı. Aynı dönemde çekirdek kişisel tüketim harcamalarındaki (PCE) artış yüzde 0.8 ile beklentilerin altında açıklandı. Bu duruma sert kış şartları, güçlü dolar ve limanlarda yaşanan aksamaların neden olduğu belirtiliyor. İngiltere'de büyüme beklentinin altında Resmi İstatistik Ofisi'nin açıkladığı veriye göre, gayri safi yurtiçi hasıla büyümesi ilk çeyrekteki artış yüzde 0,3 olarak teyit edildi. İngiltere'de GSYH geçen yıl son çeyrekte yüzde 0.6 büyümüştü.
BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 22 Mayıs itibariyle 1.368.216 Milyon TL ile haftalık bazda %0,40 azaldı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 15 Mayıs 2015 tarihinde 1.373.696 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti. Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 22 Mayıs 2015 itibariyle kredi toplamı 68.362 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler içerisindeki payı ise %5 dir. TOPLAM AKTİFLER 2.128.235 ÖZKAYNAKLAR 274.549 1.500.000 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM 1.400.000 1.300.000 KREDİLER 1.200.000 1.100.000 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - Toplam Krediler - Sektör - YP KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER TOPLAM MEVDUAT 1.207.840 TOPLAM KREDİLER 1.368.216 Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - Toplam Krediler - KYB - YP MENKUL DEĞER PLASMANLAR Kaynak: BDDK (22.05.2015 tarihli verilerdir.) Sermaye Yeterliliği Rasyosu (SYR) BDDK nın açıkladığı son veriye göre Mart 2015 itibariyle %15,50 olarak gerçekleşti. Şubat 2015 te bu oran %15,72 oldu. Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. 312.440 25 20 15 10 5 0 SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU Sektör Hedef Rasyo Yasal Sınır
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/12 2015/3 BANKACILIK SEKTÖRÜ 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 16,28 15,50 Mevduat Bankaları 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,66 14,89 Katılım Bankaları 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 14,49 14,26 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 32,76 31,29 1-5 HAZİRAN 2015 PİYASA GÜNDEMİ 1 Haziran 2 Haziran 3 Haziran 4 Haziran 5 Haziran Mayıs ayı İmalat PMI Mayıs ayı TİM ihracat verisi Mayıs ayı Almanya imalat PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 51.4) Mayıs ayı Euro bölgesi imalat PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 52.3) Mayıs ayı Almanya enflasyon, öncü (Piyasa Beklentisi: %0.7) Mayıs ayı ABD çekirdek PCE (Piyasa Beklentisi: %0.2) Nisan ayı ABD kişisel gelirler (Piyasa Beklentisi: %0.3) Mayıs ayı ABD imalat PMI, nihai Mayıs ayı ABD ISM imalat endeksi (Piyasa Beklentisi: 52.0) Mayıs ayı Almanya işsizlik (Piyasa Beklentisi: 6.4) Mayıs ayı Euro bölgesi enflasyon, öncü (Piyasa Beklentisi: %0.2) Nisan ayı ABD fabrika siparişleri Mayıs ayı TÜFE, aylık Mayıs ayı TÜFE, yıllık Mayıs ayı ÜFE, aylık Mayıs ayı ÜFE, yıllık Mayıs ayı Almanya hizmetler PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 52.9) Mayıs ayı Euro bölgesi hizmetler PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 53.4) Nisan ayı Euro bölgesi perakende satışlar (Piyasa Beklentisi: %0.6) Haziran ayı ECB faiz kararı Mayıs ayı ABD ADP özel istihdam verisi (Piyasa Beklentisi: 200,000) Nisan ayı ABD dış ticaret dengesi (Piyasa Beklentisi: 44.0 mlyr $) Mayıs ayı ABD ISM hizmetler endeksi (Piyasa Beklentisi: 57.0) Haziran ayı BOE faiz kararı (Piyasa Beklentisi: %0.5) Q1 ABD verimlilik, revizyon (Piyasa Beklentisi: -%2.5) Q1 ABD işgücü maliyeti, revizyon (Piyasa Beklentisi: %5.3) ABD işsizlik maaş başvuruları (Piyasa Beklentisi: 279.000) Mayıs ayı Hazine nakit dengesi Nisan ayı Almanya sanayi siparişleri (Piyasa Beklentisi: %0.5) Q1 dönemi Euro bölgesi GSYH, revizyon (Piyasa Beklentisi: %0.4) Mayıs ayı ABD işsizlik (Piyasa Beklentisi: %5.4) Mayıs ayı ABD tarım dışı istihdam (Piyasa Beklentisi: 225,000) Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir.