17/07/2018 ABD Tarım Bakanlığının 12/07/2018 Tarihli Ürün Raporları ABD Tarım Bakanlığınca 12 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanmış tahıl ve yağlı tohumlar raporlarında, ABD nin yanı sıra dünya üretimi ve ticaretine ilişkin gelişmeler ve tahminler yer almaktadır. Bu raporlarda bahsi geçen önemli bazı gelişmeler ve en büyük üretici ve ihracatçı ülkeler ile ilgili bilgiler aşağıda sunulmaktadır: Mısır: ABD, 2017/18 hasat yılını 61 milyon ton mısır ihracatı ile kapatmış olup, tarihinin 2. büyük rakamıdır. ABD deki bol üretim ve arz yanında dünyadaki rakiplerde yaşanan ihracat yavaşlığından kaynaklanan rekabet eksikliği ve diğer ülkelerden yoğun talep bu sonuçta etkili olmuştur. Rakip ülkelerden Brezilya nın mısır ihracatındaki yavaşlama; ihracat kanalları ve lojistik anlamında soyaya öncelik verilmesi, ekim alanında azalma ve yoğun mısır ekilen bölgelerde düşük yağıştan kaynaklanmaktadır. Arjantin de Şubat ayında yaşanan sıcak ve kuru hava mısırı da olumsuz etkilemiş, pesonun değer kaybetmesinin de etkisi sınırlı olmuştur. Ukrayna nın da yüksek fiyatları, önemli ithalatçıların ABD ye kaymasına sebep olmuştur. ABD mısırının birinci sırada gelen önemli ithalatçıları Meksika, Kolombiya, Japonya ve G.Kore dir. İkincil ithalatçılar ise Vietnam, İspanya, Mısır ve diğer Kuzey Afrika ülkeleridir. 1
Dünya mısır üretimi tahmini: 2016/17 sezonu gerçekleşen : 1.078,5 milyon ton 2017/18 sezonu : 1.033,7 milyon ton 2018/19 Haziran ayı tahmini : 1.052,4 milyon ton 2018/19 Temmuz ayı tahmini : 1.054,3 milyon ton 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük mısır üreticileri aşağıdaki gibidir (milyon ton): ABD : 361,5 (+4,9) Çin H.C. : 225,0 Brezilya : 96,0 Avrupa Birliği : 61,5 Arjantin : 41,0 Ukrayna : 30,0 Hindistan : 26,0 Meksika : 26,0 Rusya : 12,0 (-3,0) 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük mısır ihracatçısı ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): ABD : 56,5 (+3,5) Brezilya : 39,0 (-2,0) Arjantin : 27,0 Ukrayna : 24,0 Rusya : 3,5 (-2,0) 2
İhracat ve ithalatta önemli değişmeler: İhracat: Ülke Değişim Toplam Arz Sebep Brezilya - 2,0 29,0 Düşük üretim ve soyaya verilen öncelikte dolayı ticarette yavaşlama Rusya - 2,0 3,5 Düşük üretim ABD + 3,5 56,5 Bol stok ve rekabetçi fiyat İthalat: Ülke Değişim Toplam Talep Sebep Japonya - 0,5 14,5 Alternatif yem maddelerinde ithalat artışı G.Kore + 0,5 10,2 Alternatif yem maddelerine göre mısırdaki düşük fiyat Mısır Fiyatları (Haziran sonu 2018) Ülke Fiyat (USD) Değişim (USD) ABD 160-17 Brezilya 172-14 Arjantin 162-12 Karadeniz 179-8 Mısır fiyatlarındaki düşüş eğilimi devam etmektedir: 3
Soya Çin in soya fasulyesi ithalatı artan nüfus, şehirleşme ve artan gelirle birlikte uzun yıllardır düzenli ve sürekli olarak artmaktadır. Yükselen hayat standardı özellikle et tüketimini artırmıştır. Bu tüketimi karşılayacak et üretimi için de yüksek protein içeren soya gibi yem hammaddesi gereklidir. Ayrıca soyadan elde edilen yağ da Çin de tüketim açısından önemli yere sahiptir. Ancak, soyanın da içinde bulunduğu ve ABD den ithal edilen ürünlere, ticaret savaşları sonucu Çin tarafından ek % 25 vergi getirilmesi ile Çin in soya talebinin azalması beklenmektedir. Bu azalma 8 milyon tona ulaşması ve Çin in soya ithalatının bu yıl 95 milyon tona düşmesi tahmin edilmektedir. Bu gelişme de dünyada soya stoklarını artıracaktır. ABD li firmalar, Çin dışında kalan soya ithalatçılarına satışlarını artırabilmek için fiyatta indirime gitmektedirler. Bu fiyat indirimleri ile ABD soyası daha düşük fiyatla, Brezilya ve Arjantin soyasına göre daha rekabetçi olmaktadır. 4
Dünya soya fasulyesi üretimi tahmini: 2016/17 sezonu gerçekleşen : 348,1 milyon ton 2017/18 sezonu : 336,7 milyon ton 2018/19 Haziran ayı tahmini : 355,2 milyon ton 2018/19 Temmuz ayı tahmini : 359,5 milyon ton 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük soya fasulyesi üreticisi ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): Brezilya : 120,5 ABD : 117,3 Arjantin : 57,0 Çin H.C. : 14,5 Hindistan : 10,8 Paraguay : 9,8 Kanada : 7,3 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük soya ihracatçısı ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): Brezilya : 75,0 (+3,0) ABD : 55,5 (-7,0) Arjantin : 8,0 Paraguay : 5,9 Kanada : 5,5 Dünya soya fasulyesi küspesi üretimi tahmini: 2016/17 sezonu gerçekleşen : 225,9 milyon ton 2017/18 sezonu : 233,3 milyon ton 2018/19 Haziran ayı tahmini : 246,5 milyon ton 2018/19 Temmuz ayı tahmini : 243,3 milyon ton 5
2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük soya fasulyesi küspesi üreticisi ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): Çin H.C. : 76,4 (-4,4) ABD : 44,0 (+1,0) Brezilya : 33,1 Arjantin : 33,0 Avrupa Birliği : 12,5 Hindistan : 7,2 Meksika : 4,1 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük soya fasulyesi küspesi ihracatçısı ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): Arjantin : 29,8 Brezilya : 15,0 ABD : 11,9 Paraguay : 2,6 Bolivya : 1,6 İhracat ve ithalatta önemli değişmeler: İhracat: Ülke Ürün Değişim Toplam Arz Sebep ABD Soya fasulyesi - 6,8 55,5 Çin in ABD soyasına % 25 vergi getirmesinden sonra yavaşlayan ticaret ABD Soya Fasulyesi Küspesi + 1,0 11,9 İyileşen rekabet gücü ve artan işleme miktarı Brezilya Soya fasulyesi + 2,0 75,0 Yüksek üretim Arjantin Soya Fasulyesi Küspesi - 0,7 29,8 Azalan soya arzı 6
İthalat: Ülke Ürün Değişim Toplam Arz Sebep Çin Soya fasulyesi - 8,0 95,0 Çin in ABD soyasına % 25 vergi getirmesi sonucu azalan ithalat Avrupa Birliği Soya Fasulyesi + 1,1 15,3 Ukrayna ve Rusya da düşük yağlı tohum üretimi ve arzı sonucu soyaya olan talep artışı Türkiye Soya fasulyesi + 0,1 2,6 Küresel olarak uygun şartlarda soya arzı sonucu soyaya artan talep Soya Fiyatları Haziran Sonu 2018 Ülke Fiyat (USD) Değişim (USD) ABD 365-42 Brezilya 386-20 Arjantin 382-33 Arpa Kanada arpada dünyada göreceli olarak düşük miktarda üretim yapan bir ülke olmasına rağmen, son yıllarda arpa ihracatı oldukça büyük bir artış göstermiş ülkedir. ABD ve Japonya ya artan ihracat yerini son birkaç yılda Çin e bırakmıştır. Çin açısından en önemli tedarikçi ülke, bu 7
konuda rekabet üstünlüğü olan Avustralya olmasına rağmen, Kanada nın da arpa ihracatının devam etmesi beklenmektedir. Dünya arpa üretimi tahmini: 2016/17 sezonu gerçekleşen : 147,2 milyon ton 2017/18 sezonu : 144,3 milyon ton 2018/19 Haziran ayı tahmini : 147,0 milyon ton 2018/19 Temmuz ayı tahmini : 144,6 milyon ton 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük arpa üreticisi ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): Avrupa Birliği : 60,5 Rusya : 17,0 Avustralya : 8,8 Kanada : 8,8 Türkiye : 7,4 Ukrayna : 7,0 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük arpa ihracatçısı ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): Avrupa Birliği : 6,8 Avustralya : 6,5 Rusya : 4,8 Ukrayna : 3,5 Arjantin : 2,8 Kanada : 2,1 8
İhracatta önemli değişmeler: İhracat: Ülke Değişim Toplam İhracat Sebep Avustralya - 0,5 6,5 Düşük üretim Kanada + 0,6 2,1 Yüksek üretim ve düşük rekabet Rusya - 0,7 4,8 Düşük üretim Buğday Asya ve Afrika da artan gelirler ve değişen gıda tercihleri sebebiyle buğdayda bu bölgeler kaynaklı ithalat artış eğilimi ve dolayısıyla dünya buğday ticaretindeki artış devam etmektedir. Dünyada buğday üretiminde artış sınırlı olduğundan, stoklarda azalma söz konusudur. Güney Amerika da, önemli bir kısmı Brezilya kaynaklı bir ithalat talebi artışı yaşanmaktadır. Her ne kadar Mercosur anlaşmasından kaynaklanan avantaj ile, bölgedeki önemli üretici olan Arjantin tarafından gümrüksüz olarak buğday tedariği görülse de, Arjantin tek başına talebi karşılamaya yetmeyeceği için ABD ve Kanada nın da bölgeye olan ihracatlarında artış görülecektir. Bu arada bitki sağlığı sebepleriyle Brezilya ya ithalatı yasaklanan Rusya buğdayının da önündeki engel kalkmış ve 8 yıl aradan sonra Rus buğdayı Brezilya pazarına girmiştir. Dünya buğday üretimi tahmini: 2016/17 sezonu gerçekleşen : 752,0 milyon ton 2017/18 sezonu : 757,9 milyon ton 2018/19 Haziran ayı tahmini : 744,7 milyon ton 2018/19 Temmuz ayı tahmini : 736,3 milyon ton 9
2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük buğday üreticileri aşağıdaki gibidir (milyon ton): Avrupa Birliği : 145,0 (-4,4) Çin H.C. : 128,0 (-1,0) Hindistan : 97,0 Rusya : 67,0 (-1,5) ABD : 51,2 (+1,5) Kanada : 32,5 Ukrayna : 25,5 (-1,0) Avustralya : 22,0 (-2,0) Türkiye : 20,0 2018/19 sezonunda, Temmuz ayı tahminlerine göre en büyük buğday ve buğday ürünleri ihracatçısı ülkeler aşağıdaki gibidir (milyon ton): Rusya : 34,0 (-1,0) Avrupa Birliği : 27,5 (-1,5) ABD : 27,0 (+1,0) Kanada : 24,5 (+1,0) Ukrayna : 16,5 Avustralya : 16,5 Arjantin : 13,5 İhracat ve ithalatta önemli değişmeler: İthalat: Ülke Değişim Toplam İthalat Sebep Endonezya - 1,0 11,5 Azalan yemlik kullanımı 10
İhracat: Ülke Değişim Toplam İhracat Sebep ABD + 1,0 27,0 Dünyada azalan rekabet Rusya - 1,0 34,0 Düşük üretim Kanada + 1,0 24,5 Artan rekabet gücü Avrupa Birliği - 1,5 27,5 Düşük üretim ve düşük yemlik kullanımı Not: 2017/18 sezonu, ticaret yılını ifade etmektedir ve Kuzey yarıküre için Temmuz 2017 ve Haziran 2018 arasında hasat edilen ürünü kapsamaktadır. 11