Türkiye de Yem Üretimi: Hedefler ve Potansiyel Problemler

Transkript

1 Türkiye de Yem Üretimi: Hedefler ve Potansiyel Problemler Önemli Kanatlı Hastalıkları: Epidemiyoloji ve Kontrol-2 22 ŞUBAT 2017 / ANKARA M.ÜLKÜ KARAKUŞ Türkiyem-Bir Başkanı

2 DÜNYA KARMA YEM ÜRETİM SIRALAMASI (2016) Sıralama Ülke Milyon Ton 1 Çin ABD Brezilya 69 4 Meksika 34 5 İspanya 32 6 Hindistan 31 7 Rusya 29 8 Almanya 24 9 Japonya Fransa Kanada Türkiye 20* 13 Kore Tayland Endonezya 17 * Kendi yemini üretenler ile birlikte 23 milyon ton

3 600 Türkiye karma yem fabrikası sayısı Kaynak: GKGM

4 Kapasite Kullanım Oranı* (%) *Çift vardiyada Kaynak: GKGM

5 Türkiye karma yem üretimi 25,000,000 20,000,000 15,000,000 10,000,000 5,000, Toplam Büyük-küçükbaş yemleri Kanatlı yemleri Diğer yemler Türkiye karma yem üretimi kendi yemini üretenlerle birlikte 23 milyon ton civarındadır Kaynak: GKGM

6 Ruminant karma yem üretiminin bölgelere göre dağılımı ve toplam yem üretimindeki payları 2,8 Milyon ton, %24,1 0,7 Milyon ton, %5,9 3,1 Milyon ton, %26,8 2,8 Milyon ton, %24,2 0,4 Milyon ton, %3,3 1,2 Milyon ton, %10,5 0,6 Milyon ton, %5,2 Kaynak: GKGM

7 Kanatlı karma yem üretiminin bölgelere göre dağılımı ve toplam yem üretimindeki payları 2,3 Milyon ton, %28,1 1,3 Milyon ton, %15,7 2,6 Milyon ton, %31,0 1,0 Milyon ton, %12,7 0,2 Milyon ton, %2,8 0,6 Milyon ton, %7,0 0,2 Milyon ton, %2,7 Kaynak: GKGM

8 Toplam karma yem üretiminin bölgelere göre dağılımı ve toplam yem üretimindeki payları 5,2 Milyon ton, %25,4 2,0 Milyon ton, %9,9 6,1 Milyon ton, %30,0 3,9 Milyon ton, %18,8 0,6 Milyon ton, %3,0 1,8 Milyon ton, %8,8 0,8 Milyon ton, %4,1 Kaynak: GKGM

9 Türkiye hububat üretimi (mio. ton) Buğday Arpa 10 Mısır Çavdar Yulaf 5 0 Kaynak: TUİK

10 Türkiye yağlı tohumlu bitki üretimi (milyon ton) Ayçiçeği Çiğit Soya Kolza 0 0 Kaynak: TUİK

11 Yem hammaddeleri ithalatı (milyon ton) ve değeri (milyar $) ,8 milyon ton ,0 milyar $ Miktar Değer Kaynak: TUİK

12 Yem hammaddelerinin 2016 yılı ithalatı ve değeri Hammadde Miktar (Ton) Değer ($) Soya Fasulyesi Soya Fasulyesi Küspesi Mısır Arpa Kepekler Ayçiçeği Toh. Küspesi Kolza Palm Küspesi Diğ.bitkisel yağ.san.artıkları Mısır türevleri Melas Pancar Posası DDGS Yem katkı maddeleri Diğer Toplam Kaynak: TUİK

13 UKRAYNA İTHALAT (Bin ton) Soya Fasulyesi Soya Fasulyesi Küspesi Ukrayna dan yapılan ithalatımız artmaktadır

14 Full Fat soya ile soya küspesi iç piyasa fiyatları (TL/ton) FULL FAT SOYA SOYA KÜSPESİ Fiyat artışı %228 Kaynak: Türkiyem-Bir

15 ATK (28 Protein) ATK (36 Protein) ve DDGS iç piyasa fiyatları (TL/ton) ATK (28 PROTEIN) ATK (36 PROTEIN) DDGS Fiyat artışı %243 Kaynak: Türkiyem-Bir

16 Mısır ve arpa iç piyasa fiyatları (TL/ton) MISIR ARPA Fiyat artışı %124 Kaynak: Türkiyem-Bir

17 Hububat yan ürünleri iç piyasa fiyatları (TL/ton) BUĞDAY KEPEĞİ RAZMOL KIRIK BUĞDAY Fiyat artışı %146 Kaynak: Türkiyem-Bir

18 Karma yem fiyatları (TL/ton) 1,600 1,400 1,200 1, Etlik Piliç Yemi Yum. Tav.Yemi Süt Yemi Besi Yemi Karma yemlerde fiyat artışı % Yem hammadde fiyat artışı ortalaması %185 Kaynak: Türkiyem-Bir

19 Türkiye ve Dünya mısır fiyatları ($/ton) MISIR TÜRKİYE MISIR DÜNYA Kaynak: Türkiyem-Bir, IGC

20 Türkiye ve Dünya arpa fiyatları ($/ton) /07 05/07 09/07 01/08 05/08 09/08 01/09 05/09 09/09 01/10 05/10 09/10 01/11 05/11 09/11 01/12 05/12 09/12 01/13 05/13 09/13 01/14 05/14 09/14 01/15 05/15 09/15 01/16 05/16 09/16 01/17 ARPA DÜNYA ARPA TÜRKİYE Kaynak: Türkiyem-Bir, IGC

21 Karma Yem Sektörünün Sorunları Yem hammadde temini ve DİR uygulamaları Biyogüvenlik mevzuatı Yem mevzuatlarının uygulanması ve denetleme Laboratuvar analizleri Rendering ürünleri mevzuatı* Haksız rekabet Kırmızı et ve kasaplık hayvan ithalatı *Hayvansal yan ürünler yönetmeliği

22 Yem hammaddesi temini Bitkisel üretimimiz yem sektörü ihtiyacına yetmemektedir, Yem hammaddelerinin gümrük vergileri yüksek seviyededir, Yem hammaddesi kalitelerinde büyük farklılıkları vardır, Nakliye fiyatları, analiz ücretleri ve gümrük masrafları çok yüksektir.

23 Biyogüvenlik mevzuatı Yasada kasıt ve ihmal unsuruna bakılmaksızın çok ağır cezalar vardır, Mevzuatta AB ile uyumlu olmayan hususlar mevcuttur, Biyotek firmalarınca, mevcut kanundan dolayı GD ürünler için başvuru yapılmamaktadır.

24 Laboratuvar analizleri Analizlerde hatalar ve laboratuvarlar arası farklılıklar devam etmektedir, İthalat aşamasındaki analizlerde alınan ücretler çok fazla olup, ayrıca gecikmeler yaşanmaktadır.

25 Rendering ürünleri mevzuatı 2017 itibariyle hayvansal yan ürünlerin tür içi kullanımı yasaklanmıştır, Şu anda protein açığı olan ülkemizde bu ürünlerin kullanılmaması hem maddi hem de çevre açısından ciddi yükler getirmektedir, Kesimhaneler, kamu ve belediyeler bu yönetmeliğ in uygulanmasından doğacak sonuçlara hazır değildir.

26 Kırmızı et ve kasaplık hayvan ithalatı Kırmızı et ve kasaplık hayvan ithalatı, Türkiye hayvancılığını olumsuz etkilemektedir.

27 ÖNERİLER Yem fiyatlarının aşağıya çekilebilmesi için, yem sektörünün daha uygun fiyatla yem hammadde temin edebilmesi sağlanmalıdır, Yağlı tohumların üretimi artırılmalı ve alternatif yem hammaddelerinin üretimi teşvik edilmelidir, Havza bazlı üretim modeli uygulamasında acele edilmelidir, Yem ve yem hammadde taşımacılığında demiryolunun kullanılabilmesi için altyapının geliştirilmesi gerekmektedir, DIR uygulamasındaki yorum farklılıkları ve aksaklıklar giderilmelidir,

28 ÖNERİLER Biyogüvenlik mevzuatı ilgili tüm kesimlerin görüşü alınarak yeniden düzenlenmeli, AB ile uyumlu hale getirilmelidir, Yem mevzuatlarının uygulanmasında öncelikle cezalandırıcı değil yol gösterici olunmalıdır, Yem mevzuatlarının uygulanmasına yönelik eğitimler artırılmalıdır, Laboratuvarlar analiz hataları ve laboratuvarlar arası analiz farklılıkları giderilmelidir,

29 ÖNERİLER Kırımızı et ve kasaplık hayvan ithalatı yapılmamalıdır, Besilik dana ithalatında GV oranları ile yurt içindeki besiciler koruma altına alınmalı, özel sektörün önü açılmalıdır, Yem hammaddelerinin tamamında KDV sıfırlanmalı ve haksız rekabet önlenmelidir.

30 ÖNERİLER Rendering mevzuatının uygulanması değiştirilmelidir, NEDEN?

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52 Alınan bilimsel görüşlerden dolayı; Kanatlılarda tür içi kullanım yasağının tamamen kaldırılması, AB ye tam üyelik onayı alınması halinde dahi tür içi kullanım konusunda Polonya örneğinde olduğu gibi 4-5 yıllık bir geçiş süreci tanınması, AB ye kanatlı ürünü ihracatı yapacak firmalardan, ihraç edecekleri ürünlerde rendering ürünlerini kullanmayacaklarına dair taahhütname alınması, Medyada çıkan asılsız bilim dışı haberlerin önünü kesecek önlemlerin alınması önerilmektedir.

53 TEŞEKKÜR EDERİM